22.09.2013 Views

Handout presentatie Terugkombijeenkomst 24 april

Handout presentatie Terugkombijeenkomst 24 april

Handout presentatie Terugkombijeenkomst 24 april

SHOW MORE
SHOW LESS

Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!

Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.

Kwaliteitsmanagement is<br />

mensenwerk…en<br />

mensenwerk is maakbaar!<br />

Programma<br />

13.30- 13.50 uur Uw Oogst<br />

13.50- 14.10 uur Kleurenscan<br />

14.10- 15.10 uur Kwaliteitsmanagement is<br />

mensenwerk<br />

15.10- 15.30 uur Pauze<br />

15.30- 16.30 uur Gedragsverandering in fases<br />

16.30- 16.45 uur Afsluiting<br />

Uw Oogst<br />

Doel bijeenkomst<br />

Het geven van concrete handvatten om de<br />

kwaliteit in uw organisatie te verhogen door<br />

een duurzame gedragsverandering bij uw<br />

mensen te realiseren.<br />

Nieuw gedrag<br />

-Nieuwe verbindingen in de hersenen<br />

-Nieuwe gedragspatronen<br />

-Minimaal 40 dagen elke dag oefenen<br />

Programma<br />

13.30- 13.50 uur Uw Oogst<br />

13.50- 14.10 uur Kleurenscan<br />

14.10- 15.10 uur Kwaliteitsmanagement is<br />

mensenwerk<br />

15.10- 15.30 uur Pauze<br />

15.30- 16.30 uur Gedragsverandering in fases<br />

16.30- 16.45 uur Afsluiting


Onderwerpen<br />

Kleurenscan<br />

Kwaliteitsmanagement is<br />

mensenwerk<br />

Agenda<br />

•Verandering en weerstand<br />

•Het kleurendenken en toepassing van het kleurendenken<br />

Programma<br />

13.30- 13.50 uur Uw Oogst<br />

13.50- 14.10 uur Kleurenscan<br />

14.10- 15.10 uur Kwaliteitsmanagement is<br />

mensenwerk<br />

15.10- 15.30 uur Pauze<br />

15.30- 16.30 uur Gedragsverandering in fases<br />

16.30- 16.45 uur Afsluiting<br />

Veranderen van Organisaties<br />

Weerstand


Weerstand Weerstand<br />

Gedoe, heibel, gedonder, ruzie, stront aan de knikker,<br />

weerstand, onwil, ziek melden, herrie, ongezellig,unfair,<br />

oncollegiaal gedrag, roddel, afhaken, crisis, verwijten,<br />

conflicten, verwarring, besluiteloosheid. *1<br />

`Organisatieveranderingen geven gedoe. Altijd. Sterker nog, als<br />

er geen gedoe is kun je er vergif op innemen, dat er ook weinig<br />

verandert. Kortom, wees blij als er gedoe is. Althans, als je wilt<br />

veranderen´.*2<br />

*1 (Rodi van der Burgt, Stop tegen veranderingen!, 2007)<br />

*2 (Jacqueline Jansen en Joop Swieringa, gedoe komt er toch, 2005)<br />

Weerstand<br />

De adoptiecategorieën van Rogers (1983).<br />

Weerstand<br />

Late majority:<br />

Zij staan er neutraler tegenover en hebben de neiging om de verandering uit te stellen.<br />

Ze zijn vaak sceptisch: ‘eerst zien dan geloven’.<br />

Laggards:<br />

Zij zijn tegen en hebben de neiging de verandering te saboteren. Ze hebben<br />

weerstand tegen de verandering en zullen de verandering pas erg laat accepteren.<br />

aantal<br />

hé leuk,<br />

wat een<br />

goed idee<br />

ja hoor, ze moeten<br />

weer zo nodig, en het is<br />

al zo druk……<br />

flauwekul,<br />

bekijk het<br />

maar!<br />

enthousiaste zwijgende weigerachtige<br />

voorhoede meerderheid achterhoede<br />

Normaal verdeling<br />

tijd<br />

positioneren betrekken steunen isoleren<br />

Weerstand<br />

Innovators:<br />

Dit zijn vaak de initiatiefnemers en voorvechters van de verandering. Ze zijn vaak<br />

avontuurlijk, niet bang voor risico, meestal: jonger, beter opgeleid, hoger inkomen,<br />

minder merktrouw.<br />

Early adopters:<br />

Deze mensen zijn snel overtuigd door de initiatiefnemers en werken graag mee. Ze<br />

zijn iets minder doortastend dan de innovators en hun mening is vaak belangrijk voor<br />

anderen.<br />

Early majority:<br />

Zij kijken even de kat uit de boom, maar werken vervolgens welwillend mee. Het zijn<br />

wikkers en wegers, maar accepteren vrij snel.<br />

Doorbreken van<br />

Normen en waarden<br />

Weerstand<br />

Verlies van<br />

voordelen<br />

Weerstand<br />

Individu<br />

Ooorzaken<br />

Angst voor<br />

verlies van macht<br />

Onzekerheid


Weerstand<br />

Een starre structuur<br />

Weerstand<br />

organisatorische<br />

Oorzaken<br />

Beperkte middelen<br />

Weerstand<br />

Bestaande<br />

afspraken<br />

Actief en onzichtbaar<br />

•Saboteren<br />

•Hanteren van verborgen agenda’s<br />

•Verkeerde informatie geven<br />

•Sublimeren, actief meewerken, zonder stil te staan bij<br />

gevolgen<br />

•Ongedaanmaking, ritueel gedrag vertonen<br />

Passief en onzichtbaar<br />

•Meegaan, zonder betrokkenheid, interjectie<br />

•Reactievorming: schijnbaar instemmen<br />

aantal<br />

hé leuk,<br />

wat een<br />

goed idee<br />

Weerstand<br />

ja hoor, ze moeten<br />

weer zo nodig, en het is<br />

al zo druk……<br />

flauwekul,<br />

bekijk het<br />

maar!<br />

enthousiaste zwijgende weigerachtige<br />

voorhoede meerderheid achterhoede<br />

tijd<br />

positioneren betrekken steunen isoleren<br />

Weerstand<br />

Actief en zichtbaar<br />

•(tegen) argumenteren, rationaliseren (met behulp van<br />

theoretische of methodische argumenten)<br />

•Vertragingstactieken<br />

•Boycotten (tegen) acties<br />

•Zwart/wit, vriend-/vijanddenken<br />

•Regressie in kinderlijk, puberaal gedrag<br />

•Verplaatsen, de verkeerde mensen verantwoordelijk stellen<br />

Weerstand<br />

Passief en zichtbaar<br />

•Ziek melden<br />

•Verdringen, ontkennen<br />

•Net doen alsof er niets aan de hand is, isolering<br />

•Geen verantwoordelijkheid nemen, projectie<br />

•Wantrouwen<br />

Geel staat voor<br />

coalitievorming<br />

Blauw staat voor<br />

einddoel<br />

Caluwe<br />

Dr. Leon de Caluwe<br />

Het kleurendenken<br />

Rood staat voor straf en<br />

beloning<br />

Groen staat voor Zelf inzicht<br />

krijgen<br />

Wit staat voor verandering


Vooronderstellingen<br />

Er verandert iets wanneer je:<br />

•belangen bij elkaar kunt brengen;<br />

•mensen kunt dwingen tot<br />

(bepaalde) standpunten/meningen;<br />

•coalities kunt vormen;<br />

•nieuw beleid tot stand brengt;<br />

•de neuzen kunt richten.<br />

Veranderen = een machtspel.<br />

Traject<br />

Resultaat: Onbekend & verschuivend.<br />

Interventies onder meer:<br />

•alliantievorming, conclaafmethoden;<br />

•arbitrage/bemiddeling;<br />

•topstructurering;<br />

•protégéconstructies/wegpromoveren.<br />

Borging: Beleidsdocumenten/<br />

machtsbalans.<br />

Geel<br />

Ideaal<br />

•Nastreven van overkoepelende<br />

belangen.<br />

•De haalbare oplossing.<br />

Valkuil<br />

•Luchtfietserij.<br />

•Machtsstrijd (lose-lose).<br />

Veranderaar<br />

Rol: Procesbegeleider die gebruik maakt<br />

van eigen machtspositie.<br />

Competenties onder meer:<br />

•onafhankelijkheid en zelfbeheersing;<br />

•gevoelig voor machtsverhoudingen;<br />

•omgevings-, strategie- en<br />

structureringskennis.<br />

Focus: Posities en context.<br />

Vooronderstellingen Ideaal<br />

Er verandert iets wanneer je:<br />

•mensen op de juiste manier prikkelt;<br />

•het voor mensen aangenaam maakt;<br />

•mensen situationeel beloont/straft;<br />

•werkt volgens zorgvuldige en<br />

afgesproken procedures.<br />

Veranderen = ruilen.<br />

Traject<br />

Resultaat: Vooraf bedacht, maar niet<br />

gegarandeerd.<br />

Interventies onder meer:<br />

•HRM-systemen: beoordelen en belonen;<br />

•planning van mobiliteit en diversiteit;<br />

•sociale activiteiten;<br />

•taakverrijking & -verbreding;<br />

•zeepkist bijeenkomsten.<br />

Borging: HRM-systemen.<br />

Rood<br />

•Juiste ‘fit’ tussen organisatiedoelen<br />

en individuele doelen.<br />

•Een motiverende oplossing<br />

(’zachte organisatie-processen).<br />

Valkuil<br />

•Zachte heelmeesters ...<br />

•Negeren van machtsspel,<br />

verstikken van het bijzondere individu.<br />

Veranderaar<br />

Rol: Procedure-expert die soms<br />

oplossingen suggereert.<br />

Competenties onder meer:<br />

•HRM-methoden;<br />

•plannen en verzorgen<br />

van communicatie;<br />

•werken in teams;<br />

•zorgvuldigheid.<br />

Focus: Procedures en sfeer.<br />

Vooronderstellingen Ideaal<br />

Er verandert iets wanneer je:<br />

•de innerlijke zekerheid van mensen<br />

aanspreekt;<br />

•blokkades wegneemt en conflicten<br />

optimaliseert;<br />

•patronen ontdekt en betekenissen<br />

schept;<br />

•nieuwe helden en rituelen creëert.<br />

Veranderen= energie losmaken.<br />

Traject<br />

Resultaat: Onvoorspelbaar (weg is de<br />

herberg).<br />

Interventies onder meer:<br />

•patroonherkenning;<br />

•zelfstuderende teams, dynamiseren;<br />

•open space bijeenkomsten;<br />

•persoonlijke groei;<br />

•afbreken heilige huisjes.<br />

Borging: Zelforganisatie.<br />

•Spontane evolutie.<br />

•Benutten van toeval, conflicten en<br />

crises als kansen.<br />

•De kunst van het niet-handelen.<br />

Valkuil<br />

•Onvoldoende inzicht in drijvende<br />

krachten.<br />

•Laissez faire en medewerkers<br />

opzadelen met ‘zelfsturing’.<br />

Veranderaar<br />

Vooronderstellingen<br />

Er verandert iets wanneer je:<br />

•resultaten vooraf formuleert;<br />

•een goed stappenplan maakt;<br />

•onderweg monitort en bijstuurt;<br />

•stabiliteit bevordert;<br />

•beheerst reageert op veranderingen;<br />

•de complexiteit zoveel mogelijk reduceert.<br />

Veranderen = een rationeel proces.<br />

Traject<br />

Resultaat: Vooraf omschreven &<br />

gegarandeerd.<br />

Interventies onder meer:<br />

•BPR; planning & control;<br />

•vergaderprocedures & time management;<br />

•strategische analyse & benchmarking;<br />

•rationeel plannen, ontwikkelen<br />

kengetallen, voortgang bewaken.<br />

Borging: Meten = weten/handboeken.<br />

Blauw<br />

Ideaal<br />

•De wereld is maakbaar en planbaar.<br />

•De beste concrete oplossing<br />

(’harde’ organisatieprocessen).<br />

Valkuil<br />

•Over mensen heen walsen.<br />

•Irrationele en externe aspecten<br />

negeren.<br />

Veranderaar<br />

Vooronderstellingen Ideaal<br />

Er verandert iets wanneer je:<br />

•mensen bewust onbekwaam maakt;<br />

•mensen helpt om nieuwe dingen (in) te<br />

zien en te kunnen;<br />

•mensen in gezamenlijke leersituaties<br />

brengt;<br />

•mensen verandert.<br />

Veranderen= leren.<br />

Traject<br />

Resultaat: Vooraf geschetst, maar niet<br />

gegarandeerd,<br />

Interventies onder meer:<br />

•feedback geven en spiegelen;<br />

•opleidingstrajecten & teambuilding;<br />

•leercirkels, gaming;<br />

•coaching/intervisie;<br />

•open systems planning.<br />

Borging: Permanent lerende organisatie.<br />

Groen<br />

Rol: Expert die formulering èn implemen-<br />

Tatie verzorgt indien gemandateerd.<br />

Competenties onder meer:<br />

•analytisch vermogen;<br />

•planning en beheersing;<br />

•specialisatie in de inhoud;<br />

•mondelinge- en schriftelijke<br />

<strong>presentatie</strong>.<br />

Focus: Kennis en resultaten.<br />

•Lerende organisatie: met iedereen,<br />

over alles, altijd.<br />

•Een oplossing die mensen zelf<br />

bedenken en zichzelf eigen maken.<br />

Valkuil<br />

•Ontkennen dat niet iedereen alles<br />

wil of kan leren.<br />

•Geen prioritering, gebrek aan actie.<br />

Veranderaar<br />

Wit Kleurentest<br />

Rol: Persoonlijkheid die zichzelf als<br />

instrument inzet.<br />

Competenties onder meer:<br />

•patroonherkenning en<br />

betekenisgeving;<br />

•hanteren van (machts)blokkades;<br />

•omgaan met onzekerheid;<br />

•authenticiteit en zelfbewustzijn.<br />

Focus: Patronen en personen.<br />

Rol: Procesbegeleider die mensen steunt,<br />

Competenties onder meer:<br />

•ontwerpen en begeleiden van<br />

leersituaties;<br />

•kennis van organisatieontwikkeling;<br />

•feedback kunnen geven;<br />

•empathisch en creatief.<br />

Focus: Setting en communicatie.


als je...<br />

in een...<br />

naar...<br />

met interventies<br />

zoals…<br />

door een ...<br />

gericht op …<br />

het resultaat is ...<br />

de borging<br />

doe je in ...<br />

valkuilen<br />

zijn…<br />

belangen bij elkaar<br />

brengt<br />

machtspel<br />

een haalbare oplossing,<br />

win-win situatie<br />

coalitievorming &<br />

topstructurering<br />

procesbegeleider die<br />

zijn macht gebruikt<br />

posities en context<br />

onbekend en<br />

verschuivend<br />

beleidsdocumenten<br />

en machtbalans<br />

luchtfietsen en<br />

lose-lose<br />

Er verandert iets …<br />

Geel Blauw Rood Groen Wit<br />

eerst denkt en dan<br />

(planmatig) doet<br />

rationeel proces<br />

de beste oplossing,<br />

een maakbare<br />

Wereld<br />

projectmatig werken<br />

& strategische<br />

analyse<br />

inhoudelijk<br />

expert<br />

kennis en resultaten<br />

omschreven &<br />

gegarandeerd<br />

meten = weten<br />

negatie van externe<br />

en irrationele<br />

aspecten<br />

mensen op de juiste<br />

manier prikkelt<br />

ruil-exercitie<br />

een motiverende oplossing,<br />

de beste 'fit'<br />

beoordelen &<br />

belonen, sociale<br />

bijeenkomsten<br />

HRM expert<br />

procedures en sfeer<br />

bedacht, niet<br />

gegarandeerd<br />

HRM-systemen<br />

negatie van macht<br />

en verstikkende<br />

systemen<br />

It’s up to you<br />

mensen in leersituaties<br />

brengt<br />

leerproces<br />

ruimte biedt voor<br />

spontane evolutie<br />

dynamiserend<br />

proces<br />

een oplossing die een oplossing die<br />

mensen samen vinden energie los maakt<br />

opleiding en coaching, open space meetings ,<br />

open systems zelfsturende teams<br />

planning<br />

procesbegeleider die<br />

mensen steunt<br />

setting en communicatie<br />

geschetst, niet<br />

gegarandeerd<br />

lerende organisatie<br />

niemand uitsluiten<br />

en gebrek aan actie<br />

persoonlijkheid die<br />

zichzelf als instrument<br />

inzet<br />

patronen en<br />

betekenissen<br />

onvoorspelbaar<br />

zelforganisatie<br />

oppervlakkig begrip<br />

en laissez faire<br />

Elke kleur heeft eigen succescriteria<br />

Paradigma: Is succesvol, want het schept:<br />

Geeldruk<br />

Blauwdruk<br />

Rooddruk<br />

Groendruk<br />

Witdruk<br />

•afstemmimg;<br />

•doelconvergentie;<br />

•afspraken.<br />

•output;<br />

•planmatigheid;<br />

•sturing.<br />

•binding;<br />

•wij-gevoel;<br />

•talentontwikkeling.<br />

•lessen;<br />

•aanpassingen;<br />

•reflectie.<br />

•consensus;<br />

•win win situaties;<br />

•draagvlak.<br />

•doelmatigheid;<br />

•efficiëntie;<br />

•duidelijkheid.<br />

•sfeer;<br />

•samenwerking;<br />

•trots.<br />

•experimenten;<br />

•organisatieontwikkeling;<br />

•feedback loops.<br />

•flexibiliteit;<br />

•Zingeving<br />

•aanpassingsvermogen; •Verbinding<br />

•ondernemerschap. •Zelfsturing<br />

Als je een efficiënt traject wil,<br />

heb je al kleur gekozen.<br />

Programma<br />

13.30- 13.50 uur Uw Oogst<br />

13.50- 14.10 uur Kleurenscan<br />

14.10- 15.10 uur Kwaliteitsmanagement is<br />

mensenwerk<br />

15.10- 15.30 uur Pauze<br />

15.30- 16.30 uur Gedragsverandering in fases<br />

16.30- 16.45 uur Afsluiting<br />

Pauze Gedragsverandering in fases


Wat komt aan bod?<br />

Modellen voor gedragsverandering<br />

Veranderingsbereidheid inschatten<br />

Veranderingsbereidheid beïnvloeden<br />

Veranderingsbereidheid<br />

inschatten<br />

•Passant: Geen probleem<br />

•Zoeker: Wel probleem, zelf<br />

geen oplossing<br />

•Koper: Wel probleem en<br />

wel zelf (deel) van<br />

de oplossing<br />

Veranderingsbereidheid<br />

beïnvloeden?<br />

• Jaren ‘70 & ‘80 focus op confronteren<br />

• Begin deze eeuw: motivational interviewing (MI);<br />

Een directe persoonsgerichte gespreksstijl,<br />

bedoeld om verandering van gedrag te<br />

bevorderen door ambivalentie ten opzichte van<br />

verandering te helpen verhelderen en oplossen<br />

(Miller, 2002).<br />

Gedragsverklarende modellen<br />

Transtheoretisch model<br />

De Uitdaging<br />

•Teamleider: van extern adviseren naar intrinsiek<br />

motiveren!’’<br />

•Personeel: van binnenuit gemotiveerd raken.<br />

Waarom Motivational Interviewing?<br />

• Oorsprong verslavingszorg maar bleek effectief<br />

op vele gebieden<br />

• Intrisieke motivatie<br />

• Effectief en evidenced based techniek<br />

• Relatief kortdurende interventie methode<br />

• Niet vast geprotocolleerd maar flexibel t.o.v.<br />

situatie van zeer brede groep<br />

• Geschikt voor diverse culturen


Opdracht<br />

Gesprekstechnieken<br />

• Open vragen stellen<br />

– uitnodigen tot vertellen en nadenken<br />

• Ondersteun en bevestig<br />

- uiten van begrip en waardering, hummen, complimenten<br />

• Reflectief luisteren<br />

– bevorderen interactie, verdiepen<br />

• Geef samenvattingen<br />

– structureren en ordenen informatie<br />

• Uitnodigen gedragsveranderinguitspraken<br />

– Ontwikkelen discrepantie oud en nieuw gedrag, verandertaal,<br />

laten benoemen van motieven<br />

Vermijd discussie/argumentatie<br />

Vermijd conflict/weerstand<br />

•Wees empatisch<br />

•Parafraseren<br />

•Complimenteren<br />

•Prognotiseren<br />

•Complimenteren<br />

Gespreksverloop<br />

Principes MI<br />

• Empathie<br />

• De motivatie tot verandering komt vanuit de<br />

cliënt en niet van buitenaf<br />

• Samenwerking: de rolverdeling is gelijkwaardig<br />

• Verandertaal: ontwikkel discrepantie<br />

• Ondersteun, bevestig en verhoog eigen<br />

effectiviteit!<br />

• Veiligheid<br />

Oefen in tweetallen<br />

Een praktijkvoorbeeld


Passant<br />

Heeft geen probleem<br />

•Zelf na laten denken over de reden van<br />

zorgen van de teammanager.<br />

•Voorkom invullen!<br />

•Openstellen i.p.v.informeren en<br />

confronteren<br />

Koper: terugval?<br />

Ziet het probleem en is zelf<br />

ook (deel) van de oplossing<br />

•Herhaal, herhaal, herhaal<br />

•Vriendelijk maar duidelijk<br />

•Zorg dat je iets gemeen hebt<br />

•Wat doen anderen?<br />

•Terugval?<br />

Samenvatting<br />

• Schat veranderingsbereidheid in<br />

• Veranderbereidheid is te beïnvloeden<br />

• Stem je gesprekstechnieken af op het stadium<br />

waarin iemand zich bevind<br />

• Eerst openstellen dan pas informeren.<br />

(Voorlichtingsbehoefte van mensen hangt af van<br />

motivationeel stadium)<br />

• Gedragsverandering nooit af, proces is cyclisch<br />

(terugval)<br />

• Blijven oefenen, herhaal en feedback<br />

Zoeker<br />

Ziet het probleem maar is zelf geen deel<br />

van de oplossing<br />

•Wat geeft je het idee dat het probleem<br />

mogelijk opgelost kan worden?<br />

Wat te doen bij weerstand?<br />

• Meeveren!<br />

• Denk aan het motivationeel stadium<br />

We denken te<br />

weten wat de<br />

ander bedoelt,<br />

wilt of nodig<br />

heeft


Bedankt!

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!