JGZ-richtlijn Begeleiding gezin bij overlijden kind - Stichting Achter ...

BEGELEIdING GEZIN BIJ OVERLIJdEN KINd
3.4.2 contacten binnen een maand
Neem binnen een maand telefonisch contact op met de ouders. Ook indien de ouders
nog niet bekend zijn bij de JGZ. het tijdstip van het telefonische contact kan ook eerder
zijn, afhankelijk van de situatie rond het overlijden en geplande contacten met
het gezin voor het overleden kind of andere kinderen. Tijdens dit telefonische contact
wordt nagegaan of ouders rouwbegeleiding door de JGZ-medewerker wensen (zie verder
3.4.3). Als ouders dit op prijs stellen dan neemt de JGZ-medewerker het initiatief
voor een volgend contact.
22
Jolanda
“Kort na het overlijden van onze oudste dochter Veerle belde de verpleegkundige.
Dit vond ik prettig, vooral omdat ik voor de week daarna al een afspraak bij
het consultatiebureau had staan voor onze jongste dochter Rachel. Dit maakte
de drempel voor mij minder hoog om naar het consultatiebureau te gaan. De
verpleegkundige gaf ook aan dat het mogelijk was om de afspraak met het consultatiebureau
om te zetten in een huisbezoek. Hoewel ik dat niet nodig vond,
vond ik het fijn dat die mogelijkheid mij geboden werd.”
3.4.3 eerste contact met ouders (telefonisch)
In de meeste situaties zal het eerste (directe) contact met ouders van wie het kind is
overleden telefonisch verlopen. Ga voor het telefonische contact na welke informatie
reeds aanwezig is over het kind en/of het gezin. hierbij valt te denken aan de volgende
aspecten: leeftijd kind, datum, plaats en oorzaak van overlijden, hebben ouders dit
eerder meegemaakt en zijn er meerdere kinderen in het gezin.
In het eerste (telefonische) contact worden de volgende onderwerpen besproken:
- Ouders condoleren met het overlijden van hun kind.
- Aangeven hoe de JGZ-medewerker op de hoogte is gesteld van het overlijden van
het kind.
- Aangeven waarom de JGZ-medewerker contact met ouders opneemt en wat de JGZmedewerker
voor ouders zou kunnen betekenen.
- Vragen hoe het met de ouders en hun eventuele andere kinderen gaat.
- Zo nodig bespreken van de consultatiebureau- of PGO-afspraken van de andere kinderen
om na te gaan of hier veranderingen in zouden moeten plaats vinden. Eventueel
wordt aangeboden om een afspraak bij ouders thuis te laten plaats vinden in
plaats van op het consultatiebureau (dit geldt ook voor de neonatale gehoorscreening).
- Indien ouders hier voor open staan, wordt gevraagd naar de omstandigheden
rondom het overlijden van hun kind.
- Vragen of ouders ondersteuning hebben in deze periode en zo ja door wie. Vragen
of ouders begeleiding door de JGZ-medewerker wensen.
VOOR dE JGZ-MEdEWERKER AdMINISTRATIEF 3
- Indien ouders begeleiding door de JGZ-medewerker wensen, wordt een vervolgafspraak
gemaakt. dit kan zijn door af te spreken over een aantal weken nogmaals
te bellen of door een afspraak voor een huisbezoek te maken, in aanwezigheid van
een of beide ouders en eventuele andere kinderen.
Aandachtspunten:
- Ga bij telefonisch contact na of het moment gelegen komt.
- Noteer datum en soort contact in het Id JGZ/EKd van het kind, op het notitieblad
en/of in de dossiers van andere kinderen uit het gezin.
- Bij de reden van het contact opnemen door de JGZ-medewerker wordt aangegeven
dat het bericht van overlijden bij de JGZ binnen gekomen is via ziekenhuis/verloskundige,
GBA en/of de entadministratie (RIVM) of de school.
- Begeleiding die geboden kan worden is een luisterend oor bieden voor het verhaal
en de emoties van ouders en begeleiding bij het omgaan met verlies en rouw door
andere kinderen in het gezin. Informatie aanbieden over boeken en lotgenotencontact
en zo nodig doorverwijzing naar andere hulpverleners. Niet iedere ouder
beschikt over een sociaal netwerk van familie en vrienden waar zij hun verhaal bij
kwijt kunnen. Zeker in situaties waarin sprake is van ‘dood door schuld’ door ouders/
familielid of een ander, kan een grote behoefte bestaan bij ouders om hun verhaal
kwijt te kunnen en/of kunnen ouders te maken hebben met schuldge voelens.
- het kan zijn dat ouders behoefte hebben aan contact/begeleiding, mogelijk nu
nog niet, maar in een later stadium wel. Bied in dat laatste geval aan dat zij altijd
contact op kunnen nemen voor een gesprek. Geef het telefoonnummer, naam en
bereikbaarheid van een JGZ-medewerker door. Ook kan afgesproken worden dat de
JGZ-medewerker na 6-8 weken opnieuw contact opneemt om te horen hoe het met
ouders gaat en of er op dat moment behoefte aan contact is. dit kan herhaald worden
gedurende het eerste jaar na het overlijden. Alleen indien bij het eerste contact
gevraagd is aan ouders of ze dit op prijs stellen, en dit het geval was.
- Beschrijf op het notitieblad in de dossiers/EKd welke afspraken gemaakt zijn. Is het
contact afgesloten, zijn er vervolgafspraken gemaakt en zo ja, op welke termijn.
3.4.4 contacten in het kader van rouwbegeleiding
Indien ouders het op prijs stellen verdere begeleiding/ondersteuning te krijgen dan
kan een huisbezoek in het kader van rouwbegeleiding afgelegd worden.
Onderwerpen en aandachtspunten bij huisbezoek
Bij dit huisbezoek zijn de volgende onderwerpen van belang:
- Bespreek met de ouders de reden van het huisbezoek en geef aan wat de JGZ-medewerker
voor de ouders kan betekenen: luisterend oor, inschatting van hoe het
lichamelijk en psychisch met ouders en eventuele andere kinderen in het gezin
gaat, adviezen hoe om te gaan met verlies en rouw, met name ook naar andere kinderen
in het gezin, informatie over lotgenotencontact en eventuele doorverwijzing
naar andere hulpverleners. Maar in eerste instantie vooral om er te zijn voor ouders
23