KLEUR IN DE FILM Kleur geeft leven aan de omgeving, maar bovenal geeft kleur een zekere stemming. Vandaar dat de eerste pogingen om de <strong>film</strong> te kleuren, hoofd- zakelijk bedoeld waren om een bepaal- de stemming aan te geven. Deze eerste kleuren in de <strong>film</strong> stam- men reeds uit de vroegste kinderjaren van het geprojecteerde beeld. In den tijd van de „stomme" <strong>film</strong> had het ge- heele beeld een bepaalde grondkleur {virage noemden de vakmensehen dit), welke in verband stond met de om- geving en de stemming. Zoo was een opname in fel zonlicht of binnen bij kunstlicht geel, in een bosch groen, aan de zeekust of in ijsvelden blauw, enz., terwijl een brand of een heftige ge- moedsbeweging door een roode grond- kleur werd aangegeven. Daar deze kleur het geheele beeld bedekte, stond zij in geen enkel ver- band met de natuurlijke kleuren der <strong>voor</strong>werpen of van de omgeving, doch was zij uitsluitend bedoeld om een al- gemeene stemming aan te geven. Later werden pogingen gedaan om de in de fotografie gebruikelijke me- thode van het met de hand inkleuren van beelden ook <strong>voor</strong> de <strong>film</strong> te ge- bruiken. Dit was echter alleen practisch ALIDA VALLI De Italiaansche ster Alida Valli is te Pola geboren. Na de <strong>film</strong>school te hebben doorloopen, debuteerde zij op vijftienjarigen leeftijd in „De laatste vijand". Zij maakte een <strong>voor</strong>spoedige carrière en vertolkte verschillende hoofdrollen in <strong>film</strong>s, die van 1937 tot heden bleven draaien. Beroemd is haar vertolking in „Het licht in de duister- nis", welke <strong>film</strong> niet lang geleden in ons land haar première beleefde. Een nieuwe <strong>film</strong>, getiteld „Onzicht- bare banden", waarin zij de hoofdrol speelt, is zoojuist gereed gekomen. Daar<strong>voor</strong> speelde zij in „Rijpende meisjes" en „Meisjes in nood". Alida Valli is thans begonnen met een nieuwe <strong>film</strong> „Lach dan. Paljas", welke geïnspireerd is op de bekende <strong>opera</strong> van Leoncavallo. Deze <strong>film</strong> zal in Italiaansche en in Duitsche versie worden uitgebracht, respectievelijk door Itala-Film en Tobis. In de Tobis- <strong>film</strong> vervult Monika Burg de vrouwe- lijke hoofdrol. De mannelijke hoofdrol- len in beide versies worden vertolkt door Benjamino Gigli en Paul Hör- biger. (Foto Sonora) 7 (nr. 32) - CINEMA &> THEATER uitvoerbaar bij beelden, waar bepaalde kleuren overheerschten, in hoofdzaak landschap-opnamen e.d. Ook werd dit systeem een tijd lang toegepast <strong>voor</strong> mode-opnamen en speciale getruqueer- de <strong>film</strong>s. In hoofdzaak volgde de Fransche firma Pathé dit procédé, waar<strong>voor</strong> een zeer groote staf van laag betaalde krachten noodig was om de honderden foto'tjes,'waaruit een <strong>film</strong> bestaat, stuk <strong>voor</strong> stuk te kleuren. Een groot nadeel was, dat zelfs bij de nauwkeurigste bewerking de kleur niet steeds binnen de grenzen van het gekleurde <strong>voor</strong>werp bleef, zoodat aan de randen van deze <strong>voor</strong>werpen de meest fantastische bewegingen ont- stonden. Dit systeem werd dan ook niet veel toegepast en raakte spoedig weer ge- heel in onbruik. Spoedig hierna kwamen verschillende nieuWe procédé's in gebruik. De meeste waren uitsluitend <strong>voor</strong> de smal<strong>film</strong>- amateurs van belang, daar zij alleen geschikt waren <strong>voor</strong> „omkeer<strong>film</strong>" - waarbij dus het negatief door een be- paalde bewerking tot positief wordt omgekeerd, zonder dat er afdrukken worden gemaakt — en dus niet, of althans niet met goede resultaten, ge- bruikt konden worden <strong>voor</strong> het bios- coopbedrijf, dat immers <strong>voor</strong> de hon- derden- theaters in ieder land over ettelijke afdrukken van de <strong>film</strong>s moet beschikken. Het eenige systeem, dat geschikt bleek <strong>voor</strong> het maken van een onbeperkt aantal afdrukken, was het zgn. Tech- nicolorprocédé. Dit is echter geen zui- ver fotografisch systeem, daar het af- drukken geschiedt volgens een werk- wijze, die te vergelijken is met kleuren- diepdruk. Hierbij speelt de kwestie der ge- bruikte kleurstoffen een groote rol en dit gaf in de practijk aanleiding tot zeer wisselvallige resultaten, zoodat de afdrukken van één en dezelfde <strong>film</strong> groote verschillen, in kwaliteit ver- toonden. De groote moeilijkheid <strong>voor</strong> het <strong>film</strong>bedrijf was, dat men er tot <strong>voor</strong> zeer korten tijd niet in geslaagd was een zuiver kleuren-negatiej te vervaar- digen, waarvan langs den gewonen fotografischen weg een onbeperkt aan- tal afdrukken, welke volkomen gelijk- waardig zijn, afgedrukt kunnen wor- den. Na vele jaren van proefnemingen is Agfa erin geslaagd dit te bereiken. Volgens het Afga-Color-systeem wordt een gekleurd negatief door de gewone <strong>film</strong>camera opgenomen, waarbij een beeld in complementaire kleuren ont- staat. Van dit negatief kunnen positief- afdrukken in de oorspronkelijke kleu- ren gemaakt worden. Van technisch standpunt bezien heeft dit procédé verschillende belangrijke <strong>voor</strong>deden, waaronder zeker niet onder- schat mag worden de mogelijkheid tot gebruik van alle <strong>voor</strong> de zwart-^wit op- namen beschikbare camera's. Het aan- schaffen van geheel nieuwe opname- apparaturen zou het omschakelen van de geheele <strong>film</strong>industrie op kleur- opnamen immers ten zeerste remmen (zooals dat destijds bij de klank<strong>film</strong> het geval was), terwijl thans iedere productie-groep zonder meer op kleu- ren kan overgaan. Uit vele landen komen reeds berich- ten binnen, dat nieuwe <strong>film</strong>s in kleuren volgens het Agfa-Color-systeem worden opgenomen. In ons land zijn tot nu toe alleen een drietal korte Duitsche kleu- ren<strong>film</strong>s volgens dit systeem vertoond, doch op grond hiervan kan reeds ge- zegd worden, dat alle tot <strong>voor</strong> kort be- reikte resultaten irt alle opzichten overtroffen worden. Thans wordt een kleuren<strong>film</strong> ge- toond, die werkelijk een natuurlijken indruk maakt en die het overdreven schelle van de vroegere producten mist, terwijl zoowel wat beeld als wat kleur betreft een behoorlijke dieptescherpte verkregen is. Hierboven bespraken wij den tech- nischen kant van het vraagstuk kleuren- <strong>film</strong>; thans willen wij de kleur zélf aan een nadere beschouwing onderwerpen. In de eerste plaats zij hier naar voren gebracht, dat de vroegste toepassing van de kleur, uitsluitend als middel om een stemming aan te duiden of te ver- sterken, als een <strong>film</strong>isch volkomen zui- ver uitdrukkingsmiddel te beschouwen is, wat niet gezegd kan worden van de hierop volgende pogingen om <strong>film</strong>s in „natuurlijke kleuren" te brengen. Wij kunnen nu reeds vaststellen, dat de kleur in de <strong>film</strong> een gelijksoortige ontwikkeling zal moeten doormaken als het geluid bij de <strong>film</strong> heeft moeten ondergaan. Evenals de allereerste ge- luid<strong>film</strong>s aangekondigd werden als „100% sprekend", zag men ook op de aanplakbiljetten <strong>voor</strong> de eerste <strong>film</strong>s in kleuren de aanbeveling „geheel in na- tuurlijke kleuren". Langen tijd heeft het geduurd <strong>voor</strong> het geluid bij de <strong>film</strong> van overdadig- heid werd teruggebracht tot een fil- (SZcrf op hh. 22) ■ BESCHADIGDE TEKST OF VERKEERD GEBONDEN DAMAGED TEXT OR WRONG BINDING