VERSLAAFD RAKEN' - VNN

dat je de huur niet meer kunt betalen gaat het hard. alles kan in één keer
in elkaar storten’. met de stelling “Iedereen kan verslaafd raken” is Peter
het helemaal eens. ‘als ze mij tien jaar geleden hadden gevraagd of ik
verslaafd was had ik ze voor gek verklaard. Ik heb het zelf nooit zo gezien,
dacht altijd: ik heb alleen mezelf er mee. maar op een gegeven moment
loop je toch tegen een muur aan.’
Peter rekende op eigen houtje en in één keer af met zijn alcoholverslaving.
Pas daarna kwam het besef dat hij verslaafd was aan meer middelen.
‘met drank verdoofde ik mezelf altijd, waardoor ik rustig bleef. toen ik niet
meer dronk was ik plotseling een gevoelige zender: ik merkte, zag en
hoorde alles. dat heb je sowieso met adHd. ook in mijn relatie werd het
een probleem. je vrouw is natuurlijk hartstikke blij dat je stopt met drinken,
maar niet met wat daarachter wegkomt. vandaar dat ik hulp heb gezocht
bij vNN. toen werd vastgesteld dat ik adHd heb bleek dat daar mijn wietverslaving
mee te maken heeft: ook cannabis houdt je rustig.’
Normen en waarden
Peter voelde zich door zijn manier van leven niet goed meer in zijn lijf – hij
woog op het laatst 100 kilo – en hij voelde zich constant schuldig tegenover
zijn vrouw en kinderen. aan de andere kant kon hij zijn middelen ook
niet missen. wat hem niet bepaald hielp – naast het feit dat hij zonder
medicijnen met adHd leefde – was de werkomgeving waarin hij zich als
zeeman van jongs af aan bevond. ‘Er werd veel gedronken op het werk,
zo is het ook begonnen. En dat ging van kwaad tot erger. Ik heb een eigen
schip, ik ben een oude rot in het vak en het wordt maar moeilijk geaccepteerd
dat ik niet meer drink.’ Precies dit soort door de omgeving opgelegde
normen en waarden en het zelfbeeld dat daar sterk door gevormd wordt,
spelen volgens het bPs-model ook een belangrijke rol bij verslaving, zegt
wim. daarnaast ontwikkelt iedereen een beeld van hoe je het liefst zou
willen zijn. wim: ‘als dat beeld niet reëel is, geeft dat frustraties. Heel veel
middelen dempen die frustraties en daar begint het gedonder.’
Ideale omstandigheden
maar stel nou dat iemand alle factoren mee heeft? dat hij genetisch niet is
belast, door zijn omgeving niet op de een of andere manier gestimuleerd
wordt middelen te gebruiken, psychisch stabiel is en voor zijn gevoel een
zinvol leven leidt? kan zo iemand toch verslaafd raken? wim: ‘Het risicoprofiel
is natuurlijk voor iedereen anders. maar hoe ideaal iemands leven
ook is, er gebeuren altijd dingen die meer van je vragen dan gewoonlijk:
het krijgen van een ziekte, het verlies van een belangrijk iemand in je leven.
dan is er altijd een risico dat je al of niet tijdelijk een middel tot je neemt of
een activiteit gaat doen die zo bevrijdend werkt dat de verleiding ontstaat
om daar mee door te gaan. Het gevoel wil die bevrijding houden, het
verstand kan “bedwelmd” raken door de effecten. Het eens zo belangrijke
werk is niet meer belangrijk, het behoud van dat bevrijdende gevoel wel!
En zie; daar loert de verslaving.’
‘HoE IDEAAL jE lEvEN ook Is,
ER gEbEuREN altIjd dINgEN dIE mEER
VAN jE VRAgEN DAN gEWooNLIjK’
Complex samenspel
veel mensen weten gelukkig juist door het ingewikkelde samenspel van
omgeving, lichaam, psyche en zingeving, op tijd op de rem te trappen.
verslaving altijd een ziekte noemen gaat wim dan ook te ver. ‘Het is eerder
een handicap waar je mee om moet leren gaan. de mate van die handicap
verschilt sterk. als mensen helemaal de vernieling indraaien terwijl ze eerst
een gezin en een normaal leven hadden dan denk ik: dat is de ziekte in zijn
ernstigste vorm. maar feit is dat de meeste mensen kunnen zeggen: nee, ik
ga toch voor mijn gezin.’
Peter deed dat ook. Hij viel 20 kilo af, Ritalin geeft hem de rust die drank
hem eerst gaf en hij blowt veel minder. Zijn verhaal illustreert echter perfect
dat wat wim duidelijk wil maken: als het maar lastig of zelfs ellendig
genoeg wordt, kan het vanzelf fout gaan, bij iedereen. En, zoals hij blijft
benadrukken: ‘alle factoren uit het bPs-model zijn onlosmakelijk met
elkaar verbonden. En juist dit complexe samenspel maakt dat in principe
iedereen verslaafd kan raken.’
In de volgende edities van Omslag, zoomen we met behulp van het
bPs-model verder in op de invloed van omgeving, psyche en zingeving
op verslaving.
omslag 1
13