22.09.2013 Views

De campus als publiek domein - Rooilijn

De campus als publiek domein - Rooilijn

De campus als publiek domein - Rooilijn

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Rooilijn</strong> Jg. 42 / Nr. 4 / 2009 <strong>De</strong> <strong>campus</strong> <strong>als</strong> een stad<br />

P. 253<br />

Universiteiten erkennen in toenemende mate<br />

de strategische waarde van de <strong>campus</strong>. Niet<br />

alleen voor het aantrekken en vasthouden van<br />

talentvolle studenten en wetenschappers in<br />

een globaliserende kenniseconomie, maar<br />

ook voor het stimuleren van samenwerking<br />

binnen en buiten de universiteit. <strong>De</strong> traditionele<br />

<strong>campus</strong> voor onderwijs en onderzoek maakt,<br />

in Nederland en buitenland, steeds meer<br />

plaats voor woningen, bedrijfsruimte, horeca<br />

en vrijetijdsvoorzieningen. Met deze ambities<br />

worden <strong>campus</strong>managers steeds meer<br />

stadsontwikkelaars. Tegelijkertijd erkennen<br />

steden het economisch belang van een goede<br />

kennisinfrastructuur. Wordt de <strong>campus</strong> een stad<br />

of wordt de stad een <strong>campus</strong>?<br />

Campusstrategieën van universiteiten in<br />

binnen- en buitenland krijgen steeds meer<br />

parallellen met gebiedsontwikkelingen.<br />

Het multifunctionele karakter, de toenemende<br />

aandacht voor de openbare ruimte<br />

en de multiculturele universiteitspopulatie<br />

zijn slechts enkele overeenkomsten. Perry<br />

& Wiewel (2007) beschrijven voorbeelden<br />

van ‘de universiteit <strong>als</strong> stedelijke ontwikkelaar’.<br />

Zij benadrukken ook de verantwoordelijkheid<br />

die vooral Amerikaanse<br />

universiteiten nemen voor de economische<br />

groei en maatschappelijke dienstverlening<br />

in de steden waarin zij gevestigd zijn.<br />

Campusstrategieën zijn echter primair<br />

huisvestingstrategieën voor steeds bedrijfsmatiger<br />

opererende universiteiten.<br />

Kansen en bedreigingen<br />

Sinds de Nederlandse universiteiten in 1995<br />

eigenaar werden van hun grond en gebouwen<br />

is de bestuurlijke aandacht voor de<br />

<strong>campus</strong> gegroeid. Op de agenda verschenen<br />

echter niet alleen kansen, maar ook bedreigingen.<br />

Met de eigendomsoverdracht van<br />

het rijk naar de universiteiten werd, naast<br />

de beslissingsvrijheid over investeringen in<br />

de <strong>campus</strong>, een technisch en functioneel<br />

verouderde gebouwenvoorraad overgedragen.<br />

Dit bleek destijds uit de vergelijking<br />

van de universitaire masterplannen, huisvestingsplannen<br />

en <strong>campus</strong>visies (<strong>De</strong> Jonge<br />

e.a., 2000). Ambities werden geformuleerd<br />

om onderwijs en onderzoek beter te<br />

ondersteunen of, negatiever geformuleerd,<br />

om productiviteitsverlies en ontevreden<br />

gebruikers te voorkomen. Bij deze plannen<br />

hoorden herinvesteringsopgaven en<br />

onderhoudsplanningen, met grote gevolgen<br />

voor de universitaire financiën.<br />

Binnen deze veranderde context moeten<br />

<strong>campus</strong>managers de potentiële baten van<br />

elke <strong>campus</strong>beslissing afwegen tegen de<br />

lasten. Voor hun advies aan bestuurders<br />

hebben zij steeds meer behoefte aan<br />

vergelijkingen met andere universiteiten<br />

(<strong>De</strong>n Heijer, 2007). Krachten van alle<br />

Nederlandse universiteiten zijn gebundeld<br />

om <strong>campus</strong>data en recente projecten te<br />

vergelijken en collectieve trends te signaleren<br />

ten bate van de universiteitsspecifieke<br />

<strong>campus</strong>strategieën. Het gezamenlijke<br />

onderzoeksresultaat is een bron van<br />

managementinformatie voor het onderbouwen<br />

van een <strong>campus</strong>strategie. Een van<br />

de collectieve trends in de strategievorming<br />

is de steeds sterkere relatie tussen <strong>campus</strong><br />

en stad.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!