23.09.2013 Views

Bewaar als PDF - BMS

Bewaar als PDF - BMS

Bewaar als PDF - BMS

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Voetenwerk<br />

Blarentijd<br />

codex ciVicus<br />

Krijg de zenuwen<br />

Licht VerteerBAAr<br />

Een frisse wind<br />

de PrAktiJk<br />

Een goede voorbereiding...<br />

Nummer 3, juni 2010


5 OKTOBER 2010<br />

Podologische inzichten<br />

en vaardigheden<br />

bij (sport)blessures<br />

W W W . I V S O P L E I D I N G E N . N L<br />

De voeten zijn het fundament van ons staan en gaan. Een probleem met of aan<br />

de voeten heeft welhaast altijd een effect elders in het lichaam. Zo zijn sporters<br />

met lichte voetafwijkingen zo<strong>als</strong> plat- en holvoeten bijvoorbeeld gevoeliger voor<br />

overbelastingsblessures aan het onderbeen.<br />

Tijdens de cursus komt ondermeer aanbod: de anatomie en het functieonderzoek<br />

van de voet, pathologie uitgaande van voetafwijkingen, het maken en interpreteren<br />

van een blauwdruk en een aanvullende stimulerende voetmassage.<br />

IVS Opleidingen, Spuiweg 105, 3311 GT Dordrecht, telefoon: (078) 6144934


Colofon<br />

<strong>BMS</strong> Message, jaargang 19, nummer 3<br />

BMs<br />

Postbus 29<br />

3360 AA Sliedrecht<br />

info@bms-belangenvereniging.nl<br />

redactie<br />

Passiebloem 16<br />

3068 AK Rotterdam<br />

info@bms-belangenvereniging.nl<br />

Leden administratie<br />

Postbus 29<br />

3360 AA Sliedrecht<br />

info@bms-belangenvereniging.nl<br />

Verschijning kopijdatum<br />

Februari 11 januari<br />

April 15 maart<br />

Juni 10 mei<br />

September 16 augustus<br />

November 25 oktober<br />

Drukwerk en vormgeving<br />

romec designs<br />

info@romec-designs.nl<br />

drukkerij de Potter<br />

Weg en Land 8<br />

2661 DB Bergschenhoek<br />

info@depotter.nl<br />

Advertentie-index<br />

IVS Opleidingen 2<br />

Romec-designs.nl 14<br />

Ademcentrum 17<br />

SDS 18<br />

Spaarwinkelen.nl 19<br />

Toco Tholin 23<br />

Elements 23<br />

Heathlove 23<br />

IVS Opleidingen 27<br />

Therapeuten-Register.nl 27<br />

Praktijk voor Voeding en Welzijn 27<br />

Meersport 27<br />

Lopharm 28<br />

Adverteren<br />

Telefoon: (078) 6314466<br />

Email: info@bms-belangenvereniging.nl<br />

© 2010 <strong>BMS</strong> BELANGENVERENIGING<br />

Inhoud<br />

Voetenwerk<br />

Blarentijd 4<br />

Instructieposters 5<br />

Codex civicus<br />

Krijg de zenuwen 6<br />

Alternatief bekeken<br />

Neuro emotionele integratie 9<br />

Adem in...<br />

Kortjakje 10<br />

Het overtrainingssyndroom 12<br />

Boekbespreking 14, 26<br />

Onderzoeker ontdekt<br />

ontstaan bloedvaten 14<br />

Kinderen dragen vaak<br />

verkeerde schoenmaat 15<br />

Donorschap op Hyves 15<br />

De praktijk<br />

Een goede voorbereiding... 16<br />

Licht verteerbaar<br />

Een frisse wind 19<br />

Kalender 20<br />

Ter Haar-syndroom 21<br />

Het sporthart 22<br />

Uit de pers 23<br />

Trias 24<br />

1e Nederlands vakschool<br />

voor sportmassage verhuist 25<br />

Illegale medicijnen 26<br />

BMs MessAGe


Voetenwerk<br />

Blarentijd<br />

BMs MessAGe<br />

het is bijna vakantie. Veel wandel-<br />

schoenen gaan weer aan, er wordt<br />

meer gejogged en de grote wan-<br />

deltochten worden weer gelopen.<br />

kortom: blarentijd! wat is een blaar<br />

en hoe voorkom je deze?<br />

VOETENWERK<br />

Gerard Treffers<br />

Zo<strong>als</strong> velen van jullie ongetwijfeld al zullen<br />

weten bestaat de huid uit verschillende<br />

laagjes cellen, zo<strong>als</strong> de opperhuid en de<br />

onderhuid. De opperhuid bestaat uit deels<br />

afgestorven cellen, die wat harder worden,<br />

zodat deze stevig genoeg is. Wanneer er<br />

gedurende langere tijd iets over de huid<br />

wrijft en er tegelijkertijd ook tegenaan wordt<br />

geduwt, kan een gedeelte van de opperhuid<br />

losraken. Eigenlijk ‘scheurt’ de bovenste laag<br />

dan een beetje los van de laag eronder. Als<br />

gevolg hiervan komt er wat vocht vrij en<br />

dit vocht zit dan ‘gevangen’ tussen de twee<br />

huidlagen. Dit wordt dan de blaar.<br />

Blaren<br />

In mijn artikel ga ik voornamelijk in op de<br />

preventie en behandeling van blaren. Om<br />

gelijk maar een illusie weg te nemen: dé<br />

gouden tip bestaat niet. Iedere wandelaar<br />

heeft andere voeten en blaren kunnen heel<br />

uiteenlopende oorzaken hebben. Wat bij de<br />

één goed werkt, zal bij een ander geen of<br />

weinig effect hebben. De oplossing zul je dus<br />

uiteindelijk zelf moeten vinden.<br />

Preventie voor de activiteit<br />

Het voorkómen van blaren begint al ver voor<br />

de wandeltocht of wandelvakantie.<br />

Regelmaat<br />

Regelmatig lopen is de enige manier waarop<br />

voeten aan schoenen kunnen wennen. Lange<br />

afstanden zijn daarbij niet noodzakelijk,<br />

sterker nog, Spartaanse trainingsschema’s<br />

kunnen blaren zelfs bevorderen omdat voeten<br />

niet genoeg tijd krijgen om te herstellen.<br />

Regelmaat is dus belangrijker dan lange<br />

afstanden.


Na het volgen van de opleidingen voetverzorging en sportmassage en diverse specialisaties<br />

(bij ondermeer sportcentrum Papendal te Arnhem) rondde Gerard Treffers de studie podoorthesiologie<br />

en de specialisaties kinderpodo-orthesiologie en sportpodo-orthesiologie aan<br />

het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) succesvol af. Gerard heeft een eigen praktijk,<br />

is docent en geeft lezingen aan ondermeer de Universiteit Leiden en het LUMC.<br />

Passend schoeisel<br />

Draag goede en vooral goed passende<br />

wandelschoenen. Niet zelden verdwijnen<br />

blaren door nieuwe schoenen te kopen bij<br />

een goede buitensportwinkel met ervaren<br />

medewerkers. Schoenen moeten voldoende<br />

steun bieden en voorkomen dat de voeten<br />

schuiven, een belangrijke oorzaak van blaren,<br />

maar tegelijkertijd moeten de tenen voldoende<br />

bewegingsruimte houden.<br />

Materiaal<br />

Ook materiaal is van belang. Zo ademen leren<br />

schoenen beter dan kunststof, wat vooral<br />

tijdens warm weer te merken is. Een ander<br />

nadeel van kunststof schoenen is dat ze veel<br />

minder naar je voeten gaan staan. Koop<br />

daarom nooit kunststof schoenen <strong>als</strong> ze niet<br />

meteen perfect zitten.<br />

Sokken<br />

Draag dikke, naadloze sokken met bij<br />

voorkeur ook een dunne binnensok. Deze<br />

binnensok houdt de voeten droog en de buitenlaag<br />

absorbeert het vocht. Nylon binnensokken<br />

voegen zich doorgaans ook beter aan<br />

de voet dan gewone sokken, waardoor minder<br />

wrijving ontstaat en dus minder blaren.<br />

Zalfjes<br />

Smeer vanaf vier weken voor een langere trektocht<br />

dagelijks de voeten in met speciale zalfjes<br />

zo<strong>als</strong> kamferspiritus, GehWohl of GehFit<br />

(voetb<strong>als</strong>em van Edelrid). Hierdoor wordt de<br />

voethuid stugger en minder blaargevoelig.<br />

Wassen<br />

Was voeten alleen met koud water en zónder<br />

zeep. Zeep maakt de huid (weer) zachter.<br />

Eelt<br />

Eelt is goed, maar teveel kan ook weer blaren<br />

veroorzaken. Overmatig eelt moet worden<br />

weggehaald door een gediplomeerd pedicure.<br />

Preventie tijdens de wandeltocht<br />

Blaargevoelige plaatsen kunnen vlak voor een<br />

wandeling preventief worden afgeplakt met<br />

leukoplast of sporttape. Leukoplast is goedkoper<br />

en vormt zich wat gemakkelijker naar<br />

de voet, maar de lijm gaat vaak in de sokken<br />

zitten. Sporttape laat minder lijmresten na en<br />

levert door zijn stugheid meer bescherming,<br />

maar is weer veel duurder. Let er wel op dat<br />

er bij het afplakken, vooral van de tenen,<br />

geen ribbels ontstaan, want die kunnen juist<br />

weer blaren veroorzaken. Gebruik eventueel<br />

een nagelschaartje om inkepingen in de tape<br />

te maken. Om de eerdergenoemde lijmresten<br />

te beperken kun je wat talkpoeder over de<br />

tape wrijven. Deze wordt daardoor gladder<br />

en minder plakkerig.<br />

Sommige wandelaars gebruiken geen tape,<br />

maar Second Skin of Compeed om preventief<br />

te plakken. Deze producten zijn echter<br />

voornamelijk bedoeld voor <strong>als</strong> je al blaren<br />

hebt. Preventief gebruik kan weliswaar in<br />

instructieposters<br />

Hoe ziet een goede warming-up eruit? Met<br />

welke oefeningen versterk je de buik- en<br />

rugspieren? Hoe breng je een preventieve<br />

enkeltape aan?<br />

Het antwoord op deze vragen vind je, met<br />

duidelijke stap-voor-stap aanwijzingen,<br />

op de instructieposters van Sportzorg. De<br />

posters zijn gratis te downloaden op de<br />

website van Sportzorg (www.sportzorg.<br />

nl/downloads/instructieposters.html)<br />

en een papieren set van 8 praktische en<br />

verantwoorde A3 instructieposters, inclusief<br />

verzendkosten, is er te bestellen voor<br />

slechts E 9,95.<br />

De posters:<br />

• Algemene warming-up<br />

• Eerste hulp en revalidatie in de sport<br />

• Preventieve enkelbandage<br />

• Preventieve enkeltape<br />

• Rekken<br />

• Versterking van buik- en rugspieren<br />

• Versterking van de beenspieren<br />

• Versterking van de voet- en enkelspieren<br />

BMs MessAGe


epaalde gevallen soelaas bieden, maar minstens<br />

zo vaak werkt het juist averechts.<br />

In plaats van afplakken kunnen voeten ook<br />

met diverse zalfjes of poeders worden behandeld,<br />

bijvoorbeeld:<br />

• Gehwohl, een voetcrème verkrijgbaar bij de<br />

drogist;<br />

• vaseline of uierzalf (de huid wordt hierdoor<br />

gladder, maar minder week, doordat het vet<br />

vocht tegenhoudt);<br />

• talkpoeder (eventueel na de middagstop<br />

herhalen, maar gebruik hiervan niet te<br />

veel, anders kunnen de klonters juist weer<br />

blaarvorming bevorderen);<br />

• prep, een niet vette menthol crème.<br />

Wat het beste werkt? Dat blijft een kwestie<br />

van uitproberen.<br />

Schone sokken<br />

Trek tijdens de middagstop schoenen en<br />

sokken even uit. Hierdoor kan overtollig<br />

vocht verdampen. Eventueel daarna de sokken<br />

verwisselen en/of binnenstebuiten dragen. Of<br />

nog beter: neem een extra paar sokken mee.<br />

Verkoeling<br />

Krijg je tijdens het wandelen last van<br />

brandende voeten? Verkoel ze met kamferspiritus<br />

of met bier. Wel jammer van het bier<br />

natuurlijk!<br />

na de wandeling<br />

Trek na de inspanning direct schoenen en<br />

sokken uit. Als er een beekje in de buurt is, is<br />

het heerlijk om er met de voeten in te staan.<br />

Het koude water maakt de voethuid minder<br />

zacht. Let wel: dit is dus alleen om blaren te<br />

voorkomen - <strong>als</strong> je ze al hebt, loop je zo de<br />

kans een infectie op te lopen en het alleen<br />

maar erger te maken.<br />

Behandeling<br />

Over wat je moet doen <strong>als</strong>, alle bovenstaande<br />

adviezen ten spijt, er toch blaren ontstaan<br />

zijn de meningen verdeeld.<br />

Doorprikken<br />

Was, indien je besluit een blaar door te<br />

prikken, allereerst de voeten. Gebruik een<br />

schone naald of een blarenprikker en prik<br />

in de twee zijkanten van de blaar. Wanneer<br />

je daarbij zoveel mogelijk in de looprichting<br />

prikt, loopt het achtergebleven of navolgende<br />

vocht er vanzelf uit. Je kan de naald eventueel<br />

vooraf verhitten (in een blauwe vlam,<br />

anders krijg je roet). Zorg ook dat je alleen<br />

de bovenhuid doorprikt en niet de onderliggende<br />

huid, anders gaat de blaar bloeden.<br />

Druk het vocht vervolgens met een schone<br />

zakdoek of steriel gaasje door het gaatje uit<br />

de blaar. Er zijn wandelaars die gelijk het<br />

BMs MessAGe<br />

hele vel weghalen. Dit is riskant vanwege<br />

mogelijke infecties. Je kunt eventueel ook nog<br />

betadine of jodium (maar dat wordt nog maar<br />

weinig verkocht) ter ontsmetting aanbrengen.<br />

Sommige EHBO’ers gebruiken ook<br />

nogboeghemzalf. Dit is een brandzalf, maar<br />

verzacht ook bij wandelblaren. Plak een blaar<br />

dakpansgewijs af met (liefst brede) leukoplast<br />

of sporttape (beslist geen gewone pleisters<br />

gebruiken!). Deze laag zorgt voor een tweede<br />

huid en daardoor gaat de blaar niet kapot.<br />

Afplakken<br />

In plaats van doorprikken kun je een blaar<br />

ook gewoon met rust laten en afplakken<br />

met bijvoorbeeld Compeed, een soort ovale<br />

pleister die je over de blaar heen plakt. Eenmaal<br />

goed aangebracht kun je er nog dagen<br />

of zelfs meer dan een week mee doorlopen,<br />

totdat de blaar is verdwenen en er nieuwe<br />

huid onder zit. De meningen over Compeed<br />

zijn verdeeld. Behalve dat het vrij duur is,<br />

blijft het gemakkelijk plakken aan de sokken.<br />

Dit is echter te verhelpen door bovenop<br />

de Compeed-pleister nog wat extra leukoplast<br />

of sporttape aan te brengen. Gebruik<br />

Compeed nooit op opengeprikte blaren.<br />

De ellende is niet te overzien <strong>als</strong> je het er<br />

later weer af trekt. Wie niet tevreden is over<br />

Compeed, kan ook Second Skin of Comfeel<br />

eens proberen. Deze ‘pleisters’ zijn dunner<br />

en blijven minder plakken aan de sokken.<br />

Second Skin is met name geschikt bij<br />

open blaren. Het principe is hetzelfde: plak<br />

bovenop de blaar en laat het verder rustig<br />

zitten, totdat de blaar genezen is.<br />

Zinkzalf<br />

Sommige huidartsen schrijven zinkzalf voor.<br />

Daardoor droogt de blaar veel sneller in en is<br />

het lopen de volgende dag minder pijnlijk.<br />

Moerasspirea<br />

Wanneer een blaar nog niet zo groot is, kan<br />

Moerasspirea soelaas bieden. Kneus een<br />

blaadje van dit plantje, smeer het sap op de<br />

plek en wacht even tot het is ingetrokken (niet<br />

op open blaren gebruiken). Het sap van de<br />

blaadjes zorgt ervoor dat de huid bijna meteen<br />

stugger wordt en dus meer kan hebben. Vaak<br />

zet de blaar dan niet door of trekt sneller weg.<br />

Moerasspirea groeit op drassig braakliggend<br />

land en bij moerassige slootkanten (niet bij<br />

veeweilanden, omdat het giftig is voor koeien<br />

wordt het daar vaak weggehaald).<br />

Bloedblaren<br />

Bij erg slecht zittende wandelschoenen of bij<br />

onzorgvuldige behandeling van blaren kunnen<br />

bloedblaren ontstaan die vaak erg pijnlijk<br />

kunnen zijn. Een bloedblaar behandel je<br />

op dezelfde manier <strong>als</strong> een gewone blaar.<br />

reageren<br />

gerard@bms-belangenvereniging.nl<br />

Codex civicus<br />

Krijg de ze


er zijn bepaalde lichamelijke<br />

symptomen, die al snel tot een<br />

redelijke mate van ongerust-<br />

heid kunnen leiden. eén van<br />

die symptomen is tintelingen of<br />

prikkelingen in bijvoorbeeld een<br />

(deel van een) arm of een been.<br />

wordt je hier <strong>als</strong> persoon, of <strong>als</strong><br />

masseur/therapeut van die per-<br />

soon, mee geconfronteerd, dan<br />

wordt er meestal de diagnose<br />

'beknelde zenuw' aan gekop-<br />

peld. Zenuwen zijn voor de<br />

meeste mensen (en therapeu-<br />

ten) toch wat vage structuren<br />

en <strong>als</strong> daar wat mee is, is dat<br />

meestal niet pluis, is een gang-<br />

bare opvatting. hoe zit dat nu<br />

precies en is die diagnose altijd<br />

terecht? tijd voor een update.<br />

nuwen?<br />

“De Codex Medicus, het handschrift of handboek van de geneeskunde, was de inspiratiebron<br />

voor de keuze van de naam van deze rubriek, waarin ik diverse onderwerpen<br />

behandel en bekijk door een Westerse en/of een Oosterse bril.”<br />

CODEX CIVICUS<br />

Peter Burger<br />

Een zenuw is een structuur die behoort tot<br />

het zenuwstelsel. Voor dit artikel zal ik me<br />

beperken tot de perifere zenuwen. Deze worden<br />

zo genoemd vanaf het moment nadat ze<br />

de benige begrenzing van de wervelkolom<br />

hebben verlaten en richting de periferie gaan<br />

lopen, in bijvoorbeeld de arm of het been.<br />

In die extremiteiten moeten ze mee kunnen<br />

bewegen met alle bewegingen die in de<br />

gewrichten van die extremiteiten mogelijk<br />

zijn. Er is dus een bepaald vermogen tot vervorming<br />

(rek) aanwezig in de zenuw. In de<br />

zenuw verlopen meerdere uitlopers (axonen)<br />

van individuele zenuwcellen, zenuwvezels.<br />

Dit in meerdere bundels. De organisatie binnen<br />

zo’n zenuw is eigenlijk vergelijkbaar met<br />

die in een skeletspier, die ook uit meerdere<br />

bundels spiervezels bestaat.<br />

Vezels, bundels en zenuwen<br />

Zo’n zenuwvezel kan dun zijn of dik, let wel<br />

de zenuwvezel en niet de zenuw! Een dikke<br />

zenuwvezel is omgeven door een myelineschede.<br />

Deze schede is niet zo zeer beschermend,<br />

maar maakt het mogelijk de prikkel<br />

snel over deze dikke zenuwvezel te geleiden.<br />

De dunne vezels hebben geen myelineschede<br />

en geleiden de prikkels, dientengevolge, iets<br />

langzamer. Over de dikke vezels verloopt,<br />

in het algemeen, sensibele informatie met<br />

een mild karakter, dus bijvoorbeeld ‘gewone’<br />

aanraking en temperatuurverschillen, maar<br />

ook het normale gevoel van bewegen in<br />

gewrichten. Over de dunne vezels verloopt<br />

de zogenaamde nocisensorische informatie,<br />

dit is informatie over schade of dreigende<br />

schade in de periferie. In de hersenen kan dit<br />

leiden tot de ervaring van pijn of vermoeidheid.<br />

Bloed en lymfevaten<br />

Een zenuw is niet zo dik <strong>als</strong> de optelsom<br />

van al die zenuwcellen, maar is nog dikker<br />

en wel door de aanwezigheid van bloedvaten<br />

en beschermend bindweefsel. Een zenuw is<br />

<strong>als</strong> geheel omgeven door een beschermende<br />

laag waarin, onder andere, de bloed- en<br />

lymfevaatjes liggen. De bloedvaatjes zijn in<br />

de regel afkomstig uit de grotere arteriën die<br />

in de buurt van de zenuw meelopen. Takjes<br />

daarvan dringen regelmatig de buitenste laag<br />

van de zenuw binnen en vormen daar een<br />

uitgebreid, voedend vaatnetwerk. Verdere<br />

vertakkingen naar het centrum van de zenuw<br />

zorgen ervoor dat ieder axon wordt voorzien<br />

van haarvaatjes en dus van bloed met daarin<br />

zuurstof en alle benodigde voedingsstoffen.<br />

Zo wordt op een bijzondere wijze voldaan<br />

aan de hoge voedingseisen van de zenuwvezels.<br />

Bepaalde voedingsstoffen kunnen dan<br />

worden verbrand met die zuurstof (aeroob)<br />

en andere voedingsstoffen kunnen worden<br />

gebruikt voor herstel- en opbouwprocessen.<br />

Dankzij de perfecte aanvoer van zuurstof en<br />

voedingsstoffen kunnen de stofwisselingsprocessen<br />

in de zenuwvezel prima plaatsvinden.<br />

Deze processen zijn hard nodig om de<br />

zenuwvezel zijn functie optimaal te kunnen<br />

laten uitvoeren, namelijk de doorgifte van<br />

prikkels. Raakt de zuurstof- en voedselvoorziening<br />

in het gedrang dan ga je dit merken<br />

<strong>als</strong> een verminderde of vreemde doorgifte<br />

van die prikkels over de zenuwvezels. Paraesthesieën<br />

(vreemde gevoelens) zo<strong>als</strong> tintelingen<br />

of prikkelingen kunnen dan ontstaan.<br />

wanneer kan dit probleem dan ontstaan?<br />

Bij een beknelling van de zenuw of bij een<br />

trauma dat op die zenuw inwerkt kan dit<br />

BMs MessAGe


probleem ontstaan. Ik zal me hier beperken<br />

tot het fenomeen beknelling van de zenuw.<br />

Een zenuw ligt vaak iets vrij in het weefsel<br />

en kan in een situatie van compressie nog<br />

enigszins van de oorzaak van die compressie<br />

wegschuiven, voordat de krachten te groot<br />

worden, maar dit is niet altijd mogelijk. Als<br />

de druk, gedurende een iets langere periode,<br />

groter is dan de druk in de haarvaten dan<br />

kan de voortgeleiding van de prikkels over de<br />

zenuw gaan stagneren of rare vormen gaan<br />

aannemen. De doorbloeding van de zenuw<br />

raakt dan dus in het gedrang.<br />

De zenuw zelf kan op verschillende plaatsen<br />

en door verschillende oorzaken bekneld<br />

raken. Zo kan, zittend met de arm/oksel over<br />

de rugleuning van de stoel, in slaap vallen<br />

leiden tot vervelende gevolgen die betrekking<br />

hebben op de nervus radialis (bijvoorbeeld<br />

uitval van de strekkers van de pols). Ook het<br />

carpaal tunnel syndroom, waarbij de nervus<br />

medianus, in de pols onder een ligament,<br />

gecomprimeerd kan raken, kan leiden tot<br />

pijn en tintelingen in de vingers. Bij te strak<br />

aangelegd gips om het onderbeen kan de<br />

zenuw die achter het kopje van het kuitbeen<br />

langs loopt gecomprimeerd worden en kan<br />

dit leiden tot een klapvoet.<br />

hernia<br />

Bij een hernia is er sprake van compressie in<br />

de ruimte waar de zenuw doorheen loopt.<br />

Bij een hernia is echter sprake van een iets<br />

andere situatie, hier is namelijk (nog) geen<br />

sprake van een perifere zenuw, maar van de<br />

wortel van de zenuw in de wervelkolom.<br />

Deze zenuwwortel is omgeven door een<br />

hard, beschermend manchet, de dura mouw<br />

(dura is het buitenste hersen- en ruggen-<br />

BMs MessAGe<br />

mergvlies). De dura zelf is ongevoelig voor<br />

druk. De bloedvaten die in dezelfde ruimte<br />

verlopen en de zenuwwortel verzorgen zijn<br />

echter zeer gevoelig voor druk en het is ook<br />

door compressie op die structuren dat de<br />

zenuwwortel in de problemen komt en er<br />

diepe, elektrische zenuwpijn of oppervlakkige,<br />

brandende, pijnlijke tintelingen of zelfs<br />

uitval kan voorkomen. Als pijn en tintelingen<br />

samen voor komen is er meestal sprake van<br />

betrokkenheid van de zenuw.<br />

omringende weefsels<br />

Het is niet altijd de zenuw zelf die bekneld<br />

is. Ook alle omringende weefsels kunnen<br />

verschijnselen van de zenuw veroorzaken.<br />

Dit verschijnsel is wel bekend bij een<br />

‘slapende arm’ nadat men er ‘s-nachts op<br />

heeft gelegen. Het slapende gevoel bestaat<br />

uit tintelingen, prikkelingen en/of een doof<br />

gevoel in de arm. Dit gevoel wordt dan dus<br />

veroorzaakt door druk op die arm, waarbij de<br />

doorbloeding van de weefsels en de zenuw<br />

in het gedrang is gekomen. De klachten verdwijnen<br />

doorgaans snel na het ontwaken, <strong>als</strong><br />

de druk van de arm is afgehaald natuurlijk.<br />

hypertonie<br />

Ook een vorm van compressie, die indirect<br />

kan leiden tot rare verschijnselen via de zenuw,<br />

is de situatie die kan ontstaan bij hypertonie.<br />

Een hogere tonus van de spieren, gedurende<br />

langere tijd, leidt ook tot een afname van<br />

de doorbloeding. Moet je bijvoorbeeld de<br />

temperatuur van je ‘muishand’ eens voelen <strong>als</strong><br />

je een tijdje hebt zitten computeren. Die hand<br />

ligt dan vaak minuten, statisch aangespannen,<br />

stil op je muis. Dit doet de doorbloeding<br />

behoorlijk afnemen, met een koude hand/arm<br />

en mogelijk pijn en tintelingen <strong>als</strong> gevolg.<br />

Een andere vorm die compressie kan geven is<br />

hypertonie <strong>als</strong> gevolg van stress. Langdurig,<br />

statisch aangespannen zijn van spieren heeft<br />

gevolgen. Een wet uit de neurofysiologie is<br />

dat een langer durende verhoging van de<br />

tonus (met 5 à 10%) leidt tot een afname<br />

van de doorbloeding met zo’n 30%. Ook dit<br />

fenomeen heeft indirect gevolgen voor het<br />

functioneren van de zenuw en kan leiden tot<br />

tintelingen.<br />

Anamnese<br />

Tintelingen en prikkelingen zijn dus niet<br />

altijd het gevolg van een beknelling van<br />

een zenuw. Meestal is zelfs wel goed in te<br />

schatten, via de anamnese, wat het probleem<br />

is, maar dan dient het probleem wel goed te<br />

worden uitgevraagd. Alleen het symptoom<br />

tintelingen horen en dan de diagnose stellen<br />

dat er een zenuw beklemd is, is wat erg kort<br />

door de bocht. Als de tintelingen of prikkelingen<br />

diep, schietend en pijnlijk zijn of<br />

<strong>als</strong> ze gepaard gaan met een schietend gevoel<br />

van elektriciteit (zo<strong>als</strong> bij het stoten van het<br />

‘elektriciteitsdoosje’ van je elleboog) dan<br />

is een niet-pluis gevoel op zijn plaats. De<br />

laatste twee vormen die ik beschreven heb<br />

over het verschijnsel hypertonie komen ook<br />

ontzettend veel voor en dan is er feitelijk,<br />

direct niets met de zenuw aan de hand en<br />

zullen de tintelingen over het algemeen<br />

ook een ander karakter hebben (oppervlakkig,<br />

niet pijnlijk). Ook bij de tintelingen <strong>als</strong><br />

gevolg van hyperventilatie of <strong>als</strong> gevolg van<br />

het komen van de kou in de warmte zijn niet<br />

echt <strong>als</strong> een symptoom van een zenuwaandoening<br />

te bestempelen.<br />

Dat een tintelend en/of prikkelend gevoel<br />

niet altijd een negatief karakter hoeft te<br />

hebben moge hierbij duidelijk zijn en wordt<br />

verder regelmatig bewezen door de reclamemakers<br />

onder ons. Men blijkt bijvoorbeeld<br />

meer doucheschuim en frisdrank te verkopen<br />

<strong>als</strong> je er in de reclames aan toevoegt dat ze<br />

tintelend en prikkelend zijn.<br />

reageren?<br />

peter@bms-belangenvereniging.nl


Alternatief bekeken<br />

Neuro emotionele integratie<br />

Neuro emotionele integratie (NEI) is<br />

door de arts Roy Martina in Ne-<br />

derland geïntroduceerd. NEI is een<br />

methode waarmee emotioneel<br />

onverwerkte incidenten en trauma’s<br />

op een snelle en eenvoudige ma-<br />

nier <strong>als</strong>nog opgespoord en verwerkt<br />

worden.<br />

onverwerkte incidenten<br />

Emotionele incidenten die niet verwerkt<br />

zijn kunnen veel invloed uitoefenen op ons<br />

dagelijks functioneren. Het gedrag en de<br />

emotionele staat waarin wij ons bevinden<br />

wordt bepaald door ons onderbewustzijn.<br />

Dit onderbewustzijn wordt net <strong>als</strong> bij een<br />

computer, geprogrammeerd door onze ervaringen.<br />

Veel van onze ‘programma’s’ dateren<br />

van vroeger toen we nog kind waren. Vaak<br />

kan zelfs de periode van voor de geboorte<br />

hierop van invloed zijn.<br />

Bij NEI gaat het om het herkennen, erkennen,<br />

accepteren en daarna loslaten van negatieve<br />

(onverwerkte) emoties. Door middel<br />

van een specifieke vraagstelling gekoppeld<br />

aan speciale spiertesten is het mogelijk om<br />

met het onderbewuste in contact te treden.<br />

Hierdoor komen de oorzaken van het minder<br />

goed functioneren (in de vorm van niet volledig<br />

verwerkte emoties) aan het licht.Via<br />

deze vragen kan worden teruggegaan naar het<br />

ontstaan van de emotie. Dat is een spannende<br />

ontdekkingsreis die leidt tot bewustwording<br />

van het feit waarom we bepaald sabotagegedrag<br />

vertonen. Nadat dit herkend en erkend<br />

is, kunnen <strong>als</strong>nog de onverwerkte emoties<br />

volledig verwerkt en geïntegreerd worden.<br />

onbewust<br />

Kun je onverwerkte emoties hebben zonder<br />

dit te weten? Jazeker, iemand die <strong>als</strong> jong<br />

kind van een tafel is gevallen kan daardoor<br />

hoogtevrees hebben.Veel fysieke klachten<br />

zijn emotioneel belast zonder dat we ons<br />

hiervan bewust zijn. Door de emotionele<br />

ballast weg te nemen zal de klacht sneller<br />

genezen.<br />

Een NEI-behandeling is niet aan leeftijd<br />

gebonden. Er kan al heel jong worden<br />

begonnen, zelfs al voor de geboorte. Kinderen<br />

onder de 8-10 jaar worden via de ouders<br />

getest. Ervaring heeft geleerd dat kinderen<br />

met ernstige driftbuien, huilbaby’s, allergieën<br />

met ondersteuning van specifieke homeopathische<br />

middelen snel van hun klachten<br />

afkomen.<br />

De informatie in deze rubriek wordt u ter kennisgeving<br />

aangeboden en mag niet worden gezien<br />

<strong>als</strong> een oordeel over de werkzaamheid door de<br />

<strong>BMS</strong>.<br />

BMs MessAGe


Adem in...<br />

Kortjakje<br />

Heb je wekenlang hard gewerkt om alle cliënten nog voor je vakantie in te<br />

plannen, word je na twee dagen geveld door een griepje, algehele malaise<br />

of een virus. En <strong>als</strong> je dan na een weekje weer een beetje bent opgeknapt,<br />

is het alweer bijna tijd om je druk te gaan maken over de werkzaamheden<br />

die na je vakantie op je liggen te wachten. Had je dat de vorige vakantie<br />

ook al niet, een soort 'omgekeerd Kortjakje'?<br />

ADEM IN...<br />

Lianne Speelman<br />

De periode voor een vakantie is vaak zo<br />

hectisch dat je half overspannen in de auto<br />

of het vliegtuig stapt. En dan is het lastig<br />

om een gevoel van stress onder controle te<br />

houden. Wanneer je stress hebt of een hoge<br />

werkdruk ervaart, lijkt het steeds moeilijker<br />

te worden om uit te rusten en te ontspannen.<br />

Vakantie-effect<br />

Niet iedereen komt tot rust tijdens een<br />

vakantie: zo’n 17 procent van de vakantiegangers<br />

voelt zich tijdens of na de vakantie<br />

slechter dan daarvoor en ben je wel tot rust<br />

BMs MessAGe 10<br />

gekomen dan duurt voor 40 procent het<br />

‘vakantie-effect’ slechts één week. Je zit al<br />

snel weer in je gewone werk- en leefsituatie.<br />

Je voelt je prima, maar niet zo gezond en<br />

gelukkig <strong>als</strong> op vakantie.<br />

Vrijetijdsziekte<br />

Volgens Ad Vingerhoets, hoogleraar gezondheidspsychologie<br />

aan de Universiteit<br />

van Tilburg, lijdt meer dan 3 procent van de<br />

Nederlandse bevolking aan ‘vrijetijdsziekte’.<br />

De overgang van spanning naar ontspanning<br />

veroorzaakt toenemende stress.<br />

Lianne Speelman is docent<br />

en initiatiefnemer van het<br />

Ademcentrum. Binnen deze<br />

praktijk is zij werkzaam <strong>als</strong><br />

adem- en ontspanningstherapeut.<br />

Wat kun je nu doen om de vakantiestress of<br />

vrijetijdsstress te beperken? Na inspanning<br />

komt ontspanning. Rustpunten in de week<br />

en in het jaar ontspannen het lichaam en<br />

de geest en geven ons de mogelijkheid om<br />

nieuwe energie op te doen. Tijdens ontspanning<br />

daalt onze hartslag en bloeddruk en dat<br />

zorgt ervoor dat de productie van stresshormonen<br />

vermindert.<br />

Door het hele jaar door te werken aan<br />

ontspanning voorkom je een grote hoeveelheid<br />

aan hoge pieken in de spanning die op


lange termijn kunnen lijden tot overspanning.<br />

Stress komt niet uit de lucht vallen; het<br />

bouwt zich geleidelijk op. Wanneer spanning<br />

of stress vroegtijdig wordt herkend, kunnen<br />

lichamelijke en psychische klachten voorkomen<br />

worden of sneller worden verholpen.<br />

ontspanningstherapie<br />

Naast alle bekende methodes en technieken<br />

om te ontspannen is ontspanningstherapie<br />

een iets minder bekende. Ontspanningstherapie<br />

is een verzamelnaam voor een aantal<br />

verschillende soorten interventies, zo<strong>als</strong><br />

zelfsuggestie (autogene training), spierontspanning<br />

(progressieve relaxatie), meditatie,<br />

yoga, ademtherapie en biofeedback.<br />

Het belangrijkste doel van de therapie is het<br />

vaststellen en, wanneer mogelijk, vergroten<br />

van het optreden van functionele processen<br />

in reactie op de instructie en handgrepen.<br />

Wanneer er weinig functionele processen<br />

zijn, de deelnemer heeft moeite met de instructies<br />

en de reactie is vaak disfunctioneel,<br />

dan is er een hoog niveau van overspanning.<br />

Een voorbeeld van een proces is aandacht.<br />

Wanneer je met ontspanningstherapie aan<br />

de slag gaat en je aandacht reageert positief<br />

op de therapie dan zijn er een aantal kenmerkende<br />

verschillen op te merken. Iemand<br />

is bijvoorbeeld minder afgeleid, aandacht bij<br />

zaken houden gaat beter, gedachten gaan<br />

trager en zijn meer op de achtergrond. Wanneer<br />

er een disfunctionele reactie volgt op<br />

ontspanningtherapie dan zien we bijvoorbeeld<br />

dat er moeite is met concentreren en<br />

het regelen van de eigen aandacht.<br />

Ontspanningstherapie werkt naast de<br />

aandacht met nog meer processen met hun<br />

specifieke kenmerken waardoor het duidelijk<br />

wordt hoe men reageert op de oefeningen.<br />

De mate van stress is daarin een belangrijk<br />

element.<br />

Het doen van ontspanningsoefeningen heeft<br />

het meest effect wanneer deze worden uitgevoerd<br />

op een moment dat iemand al relatief<br />

ontspannen is. Door de momenten van<br />

ontspanning te vergroten worden de pieken<br />

van de spanning minder hoog en zo neemt<br />

de stress weer af of wordt overspanning<br />

voorkomen. Zorg dat je geen ‘omgekeerd<br />

Kortjakje’ wordt!<br />

reageren?<br />

lianne@bms-belangenvereniging.nl<br />

11 BMs MessAGe


BMs MessAGe 12<br />

Het overtrainings-<br />

syndroom<br />

Enthousiaste sporters, zowel profs <strong>als</strong> amateurs, trainen vaak hard, lang<br />

en vaak, met <strong>als</strong> doel hun grenzen, op allerlei vlakken, steeds verder te<br />

verleggen. Een fysieke inspanning, zo<strong>als</strong> sporten verstoord de natuurlijke<br />

balans, ofwel de homeostase, en kost veel energie. Het herstellen van die<br />

balans en het weer aanvullen van de energievoorraad kost tijd en vereist<br />

ook 'herstelgedrag'. Wordt er niet voldaan aan de fysiologische principes<br />

van herstel, dan kan het zogenaamde overtrainingssyndroom ontstaan.<br />

Ongeveer de helft van alle sporters (vaak<br />

langeafstandlopers) krijgt hier op de één of<br />

andere manier in zijn sportieve loopbaan<br />

mee te maken. Een sporter kan merken<br />

dat hij (of zij natuurlijk) in een toestand<br />

van overtraining is gekomen <strong>als</strong> er een<br />

situatie is ontstaan waarin er sprake is van<br />

een onverklaarbare afname van prestaties<br />

en normaal, fysiologisch functioneren.<br />

Er is sprake van een disbalans tussen<br />

belasting en herstel. Vaak is er sprake van<br />

een onhandige opbouw van het trainings-<br />

volume of van de intensiteit. Dit heeft<br />

vaak vermoeidheid <strong>als</strong> gevolg. Normale<br />

vermoeidheid gaat natuurlijk gewoon over<br />

<strong>als</strong> je wat rust neemt of wat lichte hersteltrainingsvormen<br />

doet. Bij overtraining is<br />

dit niet het geval.<br />

oververmoeidheid<br />

Het overtrainingssyndroom kan worden<br />

voorafgegaan door een periode van oververmoeidheid.<br />

Een sporter kan dan een<br />

kleine week oververmoeid zijn, een periode


waarin hij ook niet tot optimale prestaties<br />

kan komen. Als aan deze situatie niets veranderd<br />

kan de sporter in het overtrainingssyndroom<br />

terecht komen, waarin de prestaties<br />

verder afnemen en er andere verschijnselen<br />

voor het voetlicht treden, zo<strong>als</strong> andere fysieke<br />

problemen en hele persoonlijke gedrags- en<br />

emotionele stoornissen.<br />

Zenuwstelsel<br />

Een belangrijke rol in het ontstaan van het<br />

overtrainingssyndroom is weggelegd voor het<br />

vegetatieve zenuwstelsel. Dit uit de ortho-<br />

en parasympaticus bestaande deel van het<br />

zenuwstelsel is uitermate belangrijk voor<br />

alle processen die met arbeid en herstel te<br />

maken hebben. De functie van dit neurale<br />

gedeelte wordt ondersteund door verschillende<br />

hormonen.<br />

Het orthosympatische gedeelte wordt actief<br />

tijdens sporten en de parasympaticus overheerst<br />

tijdens herstelprocessen. De parasympaticus<br />

wordt hormonaal ondersteund door<br />

verschillende hormonen, zo<strong>als</strong>, onder andere,<br />

insuline, het groeihormoon, het schildklierhormoon<br />

en testosteron. Cortisol is, <strong>als</strong> het<br />

in hoge concentratie aanwezig is, ook wel<br />

bekend <strong>als</strong> het stresshormoon (orthosympaticus).<br />

Cortisol kan in lage concentratie<br />

echter ook het effect van de hiervoor genoemde<br />

‘herstelhormonen’ versterken. Verder<br />

blijkt dat testosteron erg belangrijk is bij de<br />

energievoorziening van de spieren. Ook dit<br />

heeft weer zijn invloed op het herstel.<br />

hypothalamus<br />

Dit geheel aan processen dient, vanzelfsprekend,<br />

optimaal te worden gecoördineerd.<br />

De hypothalamus speelt hierin, qua neurale<br />

en hormonale aansturing, een cruciale rol.<br />

Problemen binnen dit systeem, door bijvoorbeeld<br />

emotionele of fysieke stress, kunnen<br />

dan ook leiden tot een rare output en dus tot<br />

bijvoorbeeld het overtrainingssyndroom. Er<br />

worden dan ook twee vormen onderscheiden;<br />

de orthosympathische en de parasympathische<br />

vorm.<br />

De orthosympatische vorm wordt gekenmerkt<br />

door een toename van de rustpols, van<br />

de ruststofwisseling, van de hartfrequentie<br />

tijdens inspanning en van de bloeddruk.<br />

Verder is er, onder andere, sprake van slechter<br />

slapen, een verlies van eetlust, een afname<br />

van het lichaamsgewicht, hartkloppingen,<br />

emotionele instabiliteit, huilbuien en van<br />

tegenzin in trainen.<br />

De parasympathische vorm laat zich kenmerken<br />

door een afname van de rustpols,<br />

van de bloeddruk en van de hartfrequentie<br />

tijdens inspanning, even<strong>als</strong> de glucosespiegels<br />

tijdens met name duurinspanning. De eetlust<br />

is goed en het slapen gaat goed en diep.<br />

Wel is er neiging naar depressiviteit en is de<br />

sporter traag en onverschillig.<br />

herkennen<br />

Kennis van overtraining en het overtrainingssyndroom<br />

is voor de (sport)verzorger<br />

of therapeut van groot belang ter mogelijke<br />

herkenning, waardoor voorlichting en advies<br />

eerder kan plaatsvinden. Vermoeidheid bij<br />

een sporter, die ook nog slechter herstelt van<br />

een blessure zijn in dit opzicht alarmsignalen.<br />

Overleg met de sporter en trainer kunnen<br />

dan leiden tot aanpassingen in het trainingsschema.<br />

Overigens is zelfs een sporter ook maar een<br />

mens en heeft hij naast de sportieve activiteiten<br />

ook nog een leven waarin hij op allerlei<br />

manieren (fysiek, mentaal en emotioneel)<br />

wordt belast. Ook in dat ‘leefschema’ kunnen<br />

weleens onhandigheden zitten en kan dientengevolge<br />

aanpassingen behoeven.<br />

Fysiek<br />

• Veranderingen in het prestatievermogen.<br />

• Vermindering fysieke efficiëntie en coördinatie<br />

in relatie tot de hartfrequentie tijdens<br />

submaximale en maximale inspanningen.<br />

• Toename van de submaximale hartfrequentie<br />

is een aanwijzing voor insufficiënt<br />

herstel tijdens een trainingsperiode.<br />

• Veranderde hartfrequentie na het opstaan.<br />

• Veranderde lactaatconcentratie: dit moet<br />

wel altijd samengaan met een verminderd<br />

prestatievermogen.<br />

• Hartslag variabiliteit (niet genoeg wetenschappelijk<br />

bewijs), wordt wel af en toe<br />

gebruikt.<br />

• Verlies van kracht, coördinatie en maximaal<br />

inspanningsvermogen.<br />

• Verandering van eetlust.<br />

• Verlies van lichaamsgewicht.<br />

• Slecht slapen.<br />

De beste remedie is rust, hoewel bij de metabole<br />

overtraining een lagere intensiteit van<br />

de training vaak ook voldoende is. Herstel<br />

van het overtrainingssyndroom kan maanden<br />

duren, en daarom is het goed om de atleet af<br />

te leiden door het doen van andere sporten<br />

of activiteiten om de stress te verminderen.<br />

Het belangrijkste is echter: voorkomen is<br />

beter dan genezen. Zorg dat de training goed<br />

wordt opgebouwd.<br />

1 BMs MessAGe


Boekbespreking<br />

de voetbalvrouwen komen er aan!<br />

Vera Pauw, de huidige bondscoach van<br />

het Nederlands vrouwenvoetbalelftal<br />

startte vijf jaar geleden met een mentaliteitsverandering<br />

bij de vrouwenvoetb<strong>als</strong>ters<br />

om in 2007<br />

profclubs enthousiast<br />

te krijgen voor een,<br />

tot dan toe, ondenkbare<br />

Eredivisie<br />

voor vrouwen. De<br />

definitieve omslag<br />

volgde toen de<br />

oranjevrouwen zich in oktober 2008 voor<br />

het eerst plaatsten voor het EK. In ‘De<br />

voetbalvrouwen komen er aan’ vertelt<br />

Vera Pauw het openhartige verhaal over<br />

haar strijd, passie, succes en waarom voetballen<br />

de sport is voor alle meisjes. De<br />

ruim 100.000 bij de KNVB aangesloten<br />

voetb<strong>als</strong>ters zullen zich in woord en beeld<br />

herkennen in dit eerste echte boek over<br />

vrouwenvoetbal.<br />

Type Paperback<br />

Auteur(s) Pauw, W. de Lang<br />

Uitgever Tirion Uitgevers<br />

ISBN 9789043912860<br />

Pagina’s 112<br />

Prijs E 17,95 (bol.com)<br />

BMs MessAGe 1<br />

Onderzoeker ontdekt<br />

ontstaan bloedvaten<br />

Onderzoekers van het Erasmus Medisch Centrum hebben onderzocht hoe<br />

nieuwe bloedvaten ontstaan en hebben genen ontdekt die daarbij een rol<br />

spelen.<br />

De ontdekkingen kunnen helpen bij het<br />

bestrijden van veelvoorkomende ziekten <strong>als</strong><br />

kanker en hart- en vaatziekten. Onderzoeker<br />

Robert Herpers promoveerde woensdag 31<br />

maart op de bevindingen.<br />

Genen<br />

Herpers heeft eerst gekeken welke genen<br />

actief zijn in de bloedvatwand. Vervolgens<br />

heeft hij onderzocht wat die genen precies<br />

doen en welke zorgen voor de groei en aanleg<br />

van nieuwe bloedvaten. Zo heeft Herpers<br />

onder andere kunnen vastleggen hoe aders<br />

en slagaders met elkaar fuseren wanneer<br />

bepaalde genen niet goed functioneren.<br />

Het onderzoek was vooral bedoeld om meer<br />

te weten te komen over het ontstaan van<br />

nieuwe bloedvaten. De resultaten kunnen<br />

een stap op weg zijn naar een betere behandeling<br />

van hart- en vaatziekten. “Bij mensen<br />

die een hartinfarct hebben gehad stroomt<br />

er bijvoorbeeld onvoldoende bloed naar het<br />

hart omdat de slagaders beschadigd zijn.<br />

Door nieuwe bloedvaten te laten groeien,<br />

zijn die problemen mogelijk op te lossen.”<br />

kanker<br />

De kennis over bloedvaten helpt bij de<br />

bestrijding van bepaalde vormen van kanker.<br />

Sommige tumoren scheiden namelijk stoffen<br />

uit die ervoor zorgen er bloed- en lymfeva-<br />

Website ontwerp, bouw en hosting<br />

Huisstijl ontwikkeling<br />

Visitekaartjes<br />

Advertenties<br />

Promotiematerialen<br />

WWW.ROMEC-DESIGNS.NL<br />

ten van en naar de tumor groeien. Daardoor<br />

krijgen de gezwellen meer ‘voeding’, groeien<br />

ze sneller en is de kans op uitzaaiingen<br />

groter. Herpers heeft gevonden dat een<br />

bepaald gen (delta-like 4) regelt hoe gevoelig<br />

de bloedvaten zijn voor dergelijke stoffen die<br />

de tumor uitscheidt. Ook speelt het gen een<br />

rol bij de aanmaak van nieuwe lymfevaten.<br />

Herpers: “Zulke bevindingen suggereren dat<br />

specifieke tumoren een verhoogde respons<br />

zullen vertonen na behandeling met remmers<br />

voor dit gen.”<br />

Vidi<br />

Het onderzoek van Herpers is onderdeel van<br />

het Vidi project van Eric Duckers, hoofd<br />

van de afdeling Moleculaire Cardiologie van<br />

het Erasmus Medisch Centrum. Vidi is een<br />

subsidie uit de Vernieuwingsimpuls van de<br />

Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk<br />

Onderzoek, bedoeld voor grensverleggend<br />

onderzoek.<br />

Bron<br />

Erasmus Medisch Centrum<br />

-<br />

-<br />

-<br />

Belettering, stands en displays


Kinderen<br />

dragen vaak<br />

foute schoenmaat<br />

Vrijwel alle kinderen tussen drie en tien jaar dragen verkeerde schoenen. Dat<br />

is de conclusie van een studie door twee studentes podologie. Verkoopsters<br />

zouden de voeten van kinderen op een verkeerde manier meten.<br />

Bénédicte Vandendriessche en Sarah Vanoverbeke,<br />

twee studentes van de Arteveldehogeschool<br />

Gent, hebben de voeten van 119<br />

kinderen uit verschillende West-Vlaamse<br />

scholen gemeten. Daarvoor gebruikten ze<br />

zowel bestaande <strong>als</strong> zelf ontworpen meetapparaten.<br />

De resultaten zijn opmerkelijk:<br />

94 % van de kinderen draagt een verkeerde<br />

lengtepasvorm en 92 % een foutieve breedtepasvorm.<br />

staand meten<br />

Volgens de studentes worden er in de schoenenwinkels<br />

verkeerde methodes gebruikt.<br />

Verkoopsters meten de voeten door de<br />

kinderen te laten zitten. Dat is fout omdat<br />

zowel de lengte <strong>als</strong> de breedte van een kindervoet<br />

staand al tot één centimeter vergroot.<br />

Een andere reden betreft het groeiverloop.<br />

De linker- en rechtervoet zijn zelden gelijk<br />

en dit geldt zowel voor de breedte <strong>als</strong> de<br />

lengte. Als kinderen ouder worden, vergroot<br />

het lengteverschil tussen beide voeten. Zowel<br />

verkoopsters <strong>als</strong> ouders houden daar geen<br />

rekening mee.<br />

complicaties<br />

Een foute schoenmaat kan tot complicaties<br />

leiden. Het kraakbeen vervormt tot het<br />

vierde levensjaar, hamertenen, ingegroeide<br />

nagels of een verkeerd stappatroon zijn<br />

mogelijke gevolgen.<br />

donorschap<br />

op hyves<br />

Sinds 12 april 2010 kunnen gebruikers van<br />

de netwerksite Hyves via hun pagina laten<br />

weten of ze orgaandonor zijn. Ook kunnen<br />

Hyvers zich via hun profielpagina online<br />

<strong>als</strong> donor laten registreren. Dat heeft de<br />

Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS)<br />

bekendgemaakt.<br />

Alle Hyvers worden op hun persoonlijke<br />

pagina ook geconfronteerd met de vraag:<br />

'Als je iemands leven kan redden, zou je dat<br />

dan doen?'. Hyves heeft zich met deze actie<br />

aangesloten bij de landelijke campagne 'Ja<br />

of Nee' die de NTS voert.<br />

Volgens de stichting staat driekwart van<br />

de mensen die niet geregistreerd staan <strong>als</strong><br />

orgaandonor wel positief tegenover orgaandonatie.<br />

De NTS roept met de campagne<br />

mensen op om een keuze te maken over<br />

orgaandonatie en deze keuze vast te leggen<br />

in het donorregister.<br />

Bron<br />

ANP<br />

Link<br />

www.jaofnee.nl<br />

1 BMs MessAGe


DE PRAKTIJK<br />

Een goede<br />

voorbereiding...<br />

In de vorige editie van de Message schreef ik over het zoeken van één of<br />

meer coaches voor het behoud van een gezonde praktijk. In dit artikel ga<br />

ik in op het belang van een goede voorbereiding voordat je start met een<br />

eigen praktijk of wanneer je voor een belangrijke zakelijke beslissing staat.<br />

En vooral: hoe kun je voorkomen dat je 'verkeerde' beslissingen neemt en<br />

het hoofd niet meer boven water kunt houden.<br />

DE PRAKTIJK<br />

Marja van der Ende<br />

Uit onderzoek blijkt dat binnen 5 jaar na de<br />

start van een eigen onderneming, de helft<br />

van de ondernemers alweer stopt (bron:<br />

www.zibb.nl). Ik ben geschokt door deze<br />

cijfers, vooral omdat ik van mening ben dat<br />

veel leed voorkomen had kunnen worden<br />

wanneer voldoende aandacht aan een goede<br />

voorbereiding was besteed. Hieronder vind<br />

je een opsomming van de meest genoemde<br />

redenen waarom men stopt, met daarbij een<br />

aantal tips waarmee je de ondergang van je<br />

eigen praktijk kunt voorkomen.<br />

onvoldoende voorbereiding<br />

De reden die het meest genoemd wordt<br />

door ondernemers die binnen 5 jaar na<br />

de start hun bedrijf beëindigd hebben, is<br />

onvoldoende voorbereiding. Veel mensen<br />

storten zich blijkbaar in een avontuur waar<br />

ze van tevoren niet goed over nagedacht<br />

hebben. Dan zul je sterk in je schoenen<br />

moeten staan om het ondernemerschap te<br />

overleven. Hoe kun je voorkomen dat dit de<br />

ondergang voor jouw praktijk betekent?<br />

Allereerst zijn er allerlei mogelijkheden om<br />

jezelf te informeren over alle zaken die bij<br />

het hebben van een eigen bedrijf of praktijk<br />

komen kijken. De Kamer van Koophandel<br />

organiseert regelmatig seminars zo<strong>als</strong><br />

‘Ondernemen, iets voor u?’ of de landelijke<br />

Startersdag. Op deze bijeenkomsten kun je<br />

veel informatie krijgen. Echter, veel mensen<br />

raken gedemotiveerd bij het zien van al die<br />

informatie. Veel informatie is ook niet op<br />

hen van toepassing. Ze zien door de bomen<br />

het bos niet meer en raken of totaal geblok-<br />

BMs MessAGe 1<br />

keerd of starten met de gedachte ‘Ik zie wel<br />

hoe het verloopt’.<br />

Het motiveren van starters die geblokkeerd<br />

zijn en het doorgeven van de juiste informatie<br />

aan de ‘wilde’ starter, is nu precies<br />

waarom ik een aantal jaren geleden begonnen<br />

ben met het geven van de eendaagse<br />

cursus ‘Het starten van een eigen praktijk’<br />

bij IVS Opleidingen. Na het volgen van<br />

deze dag kun je beter voorbereid van start<br />

gaan. De gulden middenweg dus tussen ‘niet<br />

weten waar je aan toe bent’ en de grote bulk<br />

informatie van K.v.K. en Belastingdienst.<br />

Op 10 juni staat de eerstvolgende cursus<br />

gepland.<br />

te weinig bluf<br />

Voordat ik deze reden verder wil bespreken,<br />

wil ik het woord ‘bluf ’ graag in ‘lef ’ veranderen.<br />

De definitie van bluffen in de Dikke<br />

Van Dale is: ‘Meer zeggen dan men kan<br />

waarmaken, opschepperij.’ Ik denk dat wij<br />

in deze tijd juist moeten stoppen met ondernemen<br />

wanneer we de gevolgen ervaren<br />

van teveel bluf. Jezelf anders voordoen dan<br />

je bent, is zeker in ons vak vernietigend voor<br />

de voortgang van je eigen praktijk.<br />

Dus laten we er even vanuit gaan dat de<br />

ondernemers die deze reden hebben aangegeven,<br />

lef bedoelen. Hoe krijg je meer lef?<br />

Is lef aangeboren of kun je lef ontwikkelen?<br />

De basisemotie die ervoor zorgt dat je<br />

weinig lef hebt, is angst. Een uitspraak van<br />

Nelson Mandela: “Je bent een dwaas <strong>als</strong> je<br />

nooit angst hebt.” En op de coachingskalen-<br />

Marja van den Ende<br />

runt een succesvolle<br />

praktijk en is in 2007<br />

afgestudeerd <strong>als</strong> massagetherapeut.<br />

Marja<br />

is ervaringsdeskundige<br />

in het overwinnen<br />

van de angsten en<br />

het loslaten van de<br />

overtuigingen die haar<br />

ooit belemmerden<br />

een eigen praktijk te<br />

starten of een grote<br />

groep mensen toe<br />

te spreken. In haar<br />

rubriek deelt ze haar<br />

ervaring(en).<br />

der las ik vorige week de volgende uitspraak:<br />

“Moed is bang zijn en toch doen.”<br />

Dit klinkt allemaal erg tegenstrijdig. Om<br />

een goed ondernemer te zijn, heb je lef nodig.<br />

Maar lef raakt geblokkeerd door angst.<br />

En helemaal geen angst hebben, is ook niet<br />

goed. Waar het om gaat, is te leren omgaan<br />

met je angst. Angst is een signaal vanuit je<br />

innerlijke navigatiesysteem, waar je op kunt<br />

leren vertrouwen. De functie van angst is<br />

‘wees op je hoede’ (bron: De Ontknooping,<br />

Marinus Knoope). Als je er aandacht aan<br />

besteed, kan het je behoeden voor gevaar.<br />

Is het angst voor het onbekende? Zorg dan<br />

dat je bekend wordt met de zaken die je<br />

moet regelen om bewust van start te gaan.<br />

Hoe meer voorwerk je gedaan hebt, hoe<br />

minder onbekend alles voor je zal zijn. Is<br />

het de financiële onzekerheid die je blokkeert,<br />

oftewel angst om iets tekort te komen<br />

of kwijt te raken wat je nu hebt? Zorg dan<br />

dat je je praktijk gefaseerd opbouwt, eerst in<br />

combinatie met een vast inkomen. Zodra je<br />

voldoende afspraken hebt, kun je de overstap<br />

naar volledige zelfstandigheid maken.<br />

Voel je angst om de verkeerde beslissing<br />

te nemen? Hoe beter je je voorbereidt, hoe<br />

minder je daar bang voor hoeft te zijn. Op<br />

dit moment ben ik bezig met het bekijken<br />

van de mogelijkheden voor een andere<br />

woon/werkplek. Ik heb nu vijf jaar mijn<br />

praktijk op de eerste verdieping midden<br />

in mijn privé-omgeving. Ik ben daar al die<br />

jaren absoluut tevreden mee geweest, maar


elke keer ‘kriebelt’ het weer om naar een<br />

pand te kijken met praktijkruimte beneden<br />

en liefst met uitbreidingsmogelijkheden.<br />

Nu lijkt dit zover te gaan komen en ook al<br />

heb ik een rotsvast vertrouwen dat het een<br />

succes gaat worden, toch steken onzekerheid<br />

en angst de kop op. Ik besteed daarom<br />

zowel aandacht aan de fantasiekant (het<br />

dromen, de tekeningen maken) <strong>als</strong> aan de<br />

realiteit (berekeningen maken, doemscenario’s<br />

uitwerken) om zeker te weten dat<br />

we het financieel kunnen dragen. Het is<br />

ontzettend belangrijk om hier voldoende<br />

tijd aan te besteden, misschien wel van<br />

levensbelang. Gaat het pand vervolgens<br />

aan mijn neus voorbij omdat ik veel tijd<br />

neem om alles uit te werken? Dan was het<br />

gewoon niet voor ons bestemd.<br />

tegenvallende verkoop<br />

Veel ondernemers zijn genoodzaakt om hun<br />

activiteiten te staken, omdat ze gewoonweg<br />

niet voldoende verkopen. De berekening<br />

is heel simpel: zijn je kosten hoger dan je<br />

opbrengsten, dan is je bedrijf niet levensvatbaar.<br />

Maar hoe zorg je er nu voor dat je<br />

voldoende omzet binnenhaalt?<br />

Over dit onderwerp kan ik hele boeken<br />

vol schrijven en uren praten, maar ik zal<br />

het kort en simpel houden. De meeste<br />

(startend) praktijkhouders zijn heel goed<br />

in hun vak, maar zijn gestart vanuit een<br />

achtergrond waarin ze nooit geleerd hebben<br />

wat marketing is. Bij het woord marketing<br />

hebben ze het beeld van de ‘gladde verkoper’<br />

en dat zijn zij zelf niet. Men denkt<br />

dat mond-tot-mondreclame de beste vorm<br />

van reclame is en dat men dus alleen maar<br />

goed werk hoeft af te leveren om voldoende<br />

afspraken te hebben. Maar op een gegeven<br />

moment blijkt dat toch niet de juiste<br />

strategie te zijn.<br />

In mijn optiek mag je juist geen gladde<br />

verkoper zijn, wil jouw marketing het<br />

meeste resultaat hebben. Jezelf zijn is de<br />

enige juiste tactiek. Daarnaast is mondtot-mondreclame<br />

helemaal geen vorm van<br />

reclame of marketing, maar een resultaat<br />

van eerder uitgevoerde activiteiten. Noteren<br />

welke activiteiten dat allemaal kunnen<br />

zijn en welke voor jou het meest geschikt<br />

zijn, daarvoor heb ik niet voldoende ruimte<br />

in dit artikel. Daarom heb ik voor IVS<br />

Opleidingen de eendaagse cursus ‘PR en<br />

Marketing’ ontwikkeld. De eerstvolgende<br />

cursus staat gepland op 17 juni. Schrijf je in<br />

en ontdek zelf hoe je tegenvallende verkoop<br />

kunt voorkomen!<br />

reageren?<br />

marja@bms-belangenvereniging.nl<br />

Praktijkadres:<br />

Prisma 91<br />

3364 DJ Sliedrecht<br />

Telefoon:<br />

(0184) 416200<br />

Praktijk voor:<br />

Adem- en ontspannings-<br />

therapie volgens de<br />

van Dixhoornmethode<br />

Massage<br />

Relaxweekends<br />

Adem- en stemgebruik<br />

Coaching stemgebruik<br />

Stemtraining beroepspraters<br />

Communicatietrainingen<br />

Toegepaste NLP<br />

Meer informatie:<br />

www.ademcentrum.nl<br />

info@ademcentrum.nl<br />

1 BMs MessAGe


Drinkadvies<br />

tijdens sporten<br />

Het menselijk lichaam bestaat voor<br />

het grootste deel uit water. Uitdro-<br />

ging van 2 tot 3% kan al leiden tot<br />

belangrijk prestatieverlies en meer<br />

dan 6% tot ernstige gevolgen.<br />

Afhankelijk van de temperatuur, vochtigheid,<br />

kleding, acclimatisatie en getraindheid<br />

kunnen mensen onder zware omstandigheden<br />

meer dan 2 liter zweet per uur<br />

kwijtraken. Tijdens hardlopen is dit lastiger<br />

bij te drinken dan bijvoorbeeld tijdens het<br />

fietsen. Verder zal een hockeykeeper door de<br />

beschermende kleding meer vocht verliezen<br />

dan de rest van zijn team.<br />

drinkregels<br />

Elke specifieke sport heeft daarom zijn eigen<br />

‘drink’ regels voor het tijdig bijvullen van de<br />

Voor solide schaats- of skeelerles kunt u in<br />

de winter en/of zomer terecht bij SDS!<br />

Skeelerbaan Sliedrecht Schaatsbaan Dordrecht<br />

Bel voor meer informatie: 06-13896946<br />

BMs MessAGe 1<br />

juiste hoeveelheden water om geen gevaar te<br />

lopen voor uitdroging en oververhitting.<br />

Naast het bijvullen van water is het met<br />

name bij langer durende activiteiten<br />

raadzaam ook extra energie bij te vullen.<br />

De suiker oftewel koolhydraat voorraden<br />

in het lichaam zijn opgeslagen in met<br />

name de spieren en de lever in de vorm van<br />

speciale suikerketens, die glycogeen worden<br />

genoemd. Deze glycogeen voorraden<br />

zijn afhankelijk van de intensiteit van de<br />

inspanning binnen 45-90 minuten opgebruikt.<br />

Bij duurinspanningen zal door het<br />

lichaam daarom vooral een beroep worden<br />

gedaan op de aanwezige vet voorraden. Bij<br />

een gemiddelde Nederlander kan hier wel<br />

tot 3 dagen lang op worden ingespannen!<br />

Hoe intensiever en explosiever de sport, hoe<br />

meer het lichaam de glycogeenvoorraden<br />

zal aanspreken. Voor duursporters is het dan<br />

ook belangrijk om zo snel mogelijk over te<br />

gaan op de vetverbranding. Hiervoor wordt<br />

speciaal getraind. Als tijdens het sporten<br />

echter koolhydraten worden aangevuld door<br />

eten of drinken kunnen de eigen opgeslagen<br />

energievoorraden echter zo lang mogelijk<br />

worden gespaard. Drinken tijdens het<br />

sporten is dus niet alleen belangrijk voor de<br />

vocht en lichaamstemperatuur huishouding,<br />

maar ook voor het beter en langer volhouden<br />

van de inspanning.<br />

keuze<br />

Door de grote verscheidenheid aan sportdranken<br />

(hypo- of isotoon, vochtaanvullend<br />

of dorstlessend) met de meest fantastische<br />

prestatieverbeterende eigenschappen lijkt<br />

het steeds moeilijker om het juiste drankje<br />

op het juiste moment voor de juiste sport<br />

te drinken. Dranken met een samenstelling/concentratie<br />

die gelijk is <strong>als</strong> die van het<br />

bloed worden isotoon genoemd. Deze dranken<br />

en dranken met een lagere concentratie<br />

aan suikers en zouten (hypotoon) worden<br />

het snelst door het lichaam opgenomen.<br />

Isotoon betekent ongeveer een liter water<br />

met 60-80 gram suikers en een gram zout<br />

(of minder).<br />

Bij warm weer en heftig zwetende omstandigheden<br />

is het dus verstandig om veel<br />

‘volume’ te drinken en iets zout toe te voegen<br />

om het zoutverlies door het zweten aan te<br />

vullen. Dit zijn dus de hypotone of isotone<br />

dranken (of siroop en een mespuntje zout in<br />

een liter water). Bij koudere omstandigheden<br />

en zeker na inspanning kan het suiker<br />

gedeelte wel twee maal zo groot zijn en is<br />

het aanvullen van zout (dit maakt het nl. ook<br />

minder lekker) minder belangrijk.<br />

Weeg jezelf eens voor en na een training<br />

of wedstrijd om na te gaan hoeveel kilo en<br />

dus liter vocht je tijdens het sporten bent<br />

verloren!<br />

Bron<br />

M. van der Werve, sportarts


Licht verteerbaar<br />

Een frisse wind<br />

Wie heeft er wel eens last van: vermoeidheid, slechte huid, puistjes, opgebla-<br />

zen gevoel, dunner wordend haar, allergieën, ontlasting die aan de pot blijft<br />

plakken, buikkrampen, obstipatie, diarree, zin in zoet na maaltijd, stinkende<br />

ontlasting, drijvende ontlasting, onregelmatig stoelgang, winderigheid, sterke<br />

adem of depressieve buien?<br />

LICHT VERTEERBAAR<br />

Margriet Udding<br />

Deze symptomen lijken zeer divers, maar ze<br />

kunnen allemaal een gemeenschappelijke deler<br />

hebben, namelijk de darmen. Gerommel<br />

in de onderbuik is vaak het ondergeschoven<br />

kindje, want wie bespreekt nu graag zijn persoonlijke<br />

toiletpottaferelen of de flatulente<br />

opvliegers? Wat we wel makkelijker met Jan<br />

en alleman bespreken is onze vermoeidheid<br />

of slechte huid.<br />

stoelgang<br />

Wat betekent het woord stoelgang eigenlijk?<br />

Even googelen levert het volgende resultaat<br />

op: ‘het proces van zich op gezette tijden<br />

ontlasten van fecaliën’.<br />

Voorafgaand aan het ‘op gezette tijden ontlasten<br />

van fecaliën’ gebeurt er echter heel veel<br />

in onze darmen.<br />

Koopt u wel eens iets via het internet?<br />

Wist u dat u bij de meeste aankopen geld terug kunt ontvangen? Spaarwinkelen of ‘cashback shopping’ is een<br />

nieuwe, slimme manier van winkelen op het<br />

internet waarbij u steeds een gedeelte van<br />

uw besteding weer terug kunt ontvangen;<br />

een soort ‘korting achteraf’ dus.<br />

Ontvang geld terug bij: Bol.com, Free Record Shop, Wehkamp, Expedia.nl, Apple Store, Sport-Thieme, Bruna, KLM en nog veel meer...<br />

Margriet Udding geeft in<br />

haar praktijk voor voeding<br />

en welzijn in Rotterdam<br />

voedingsadviezen, bio- en<br />

neurofeedback. Daarnaast<br />

is zij parttime docent en<br />

verzorgt zij diverse voedingsgerelateerde<br />

workshops en<br />

cursussen.<br />

De darm is regelcentrum van onze gezondheid.<br />

Darmen horen de juiste voedingsstoffen<br />

binnen te halen en de schadelijke stoffen<br />

te weren. De darmen worden bedekt met een<br />

‘vloerbedekking van micro-organismen’, ook<br />

wel de darmflora genoemd. Deze darmflora<br />

is per persoon uniek en kan door bijvoorbeeld<br />

een teveel aan junkfood veranderen<br />

in een schadelijke vloerbedekking met<br />

Als u toch al winkelt op het internet is dat<br />

dus makkelijk verdiend!<br />

1 BMs MessAGe


ongewenste micro-organismen. Deze microorganismen<br />

kunnen bijvoorbeeld stofjes<br />

produceren waardoor je winderig wordt en<br />

hoofdpijn krijgt. De goede micro-organismen<br />

zijn een belangrijk onderdeel van het<br />

immuunsysteem. Je kunt je wel voorstellen<br />

wat er met het immuunsysteem gebeurt <strong>als</strong><br />

de foute micro-organismen de overhand<br />

krijgen. Vaak zien we allergieën bij mensen<br />

met een slechte darmflora.<br />

Er zijn meerdere factoren waardoor onze<br />

darmen negatief beïnvloeden:<br />

• Overmatig suiker-, vet- en dierlijk eiwitgebruik.<br />

• Emotionele en fysieke stress.<br />

• Langdurige of frequente obstipatie.<br />

• Zware metalen, medicijnen, fluor.<br />

• Vlees uit de bio-industrie met antibiotica.<br />

• Overmatig alcohol gebruik/misbruik (bijvoorbeeld<br />

kaas, vlees, melk).<br />

• Eten van bedorven voedsel, voedselvergiftiging.<br />

• Verteringsstoornissen (onvoldoende maagzuur,<br />

slechte galfunctie, slechte pancreasenzymen<br />

productie, slechte darmperistaltiek).<br />

• Darmoperatie, bestralingstherapie en chemokuur.<br />

• Medicijngebruik (antibiotica en NSAID’s).<br />

• Infecties.<br />

Gelukkig zijn er ook manieren om je darmen<br />

gezond te houden:<br />

• Meer vezels (groente, fruit en volkoren<br />

producten).<br />

• Minder eiwitten.<br />

• Minder suiker en alcohol.<br />

• Biologisch vlees.<br />

• Suppletie met probiotica en of prebiotica.<br />

BMs MessAGe 20<br />

Pro en pre<br />

Probiotica zijn voedingsmiddelen/supplementen<br />

met levende bacteriën. Prebiotica<br />

zijn de voedingstoffen voor de micro-organismen<br />

in de darmen.<br />

Verhoog het gehalte aan vezels in je dagelijkse<br />

voeding door meer groente te consumeren.<br />

Wees voorzichtig met tarwe- en gistproducten,<br />

probeer eens (zuurdesem) spelt-en<br />

kamutbrood, volkoren kamut- en speltpasta.<br />

Van knoflook, geelwortel, koriander, tijm en<br />

kokosolie kunnen je darmen ook blij worden.<br />

De welbekende probioticadrankjes bevatten<br />

vaak onvoldoende micro-organismen om<br />

maar enig effect te hebben op de bestaande<br />

darmflora. Daarnaast bevatten ze ook vaak<br />

suiker, dit is bevorderlijk voor de schadelijke<br />

micro-organismen in de darmen. Als je<br />

erover denkt om een pro- en/of prebiotica te<br />

gaan gebruiken, laat je dan goed voorlichten.<br />

Houd er wel rekening mee dat het 2 maanden<br />

kan duren voordat je effect merkt. Heb<br />

je het vermoeden dat je eigen darmen niet<br />

optimaal werken, dan zou je met een levend<br />

bloed analyse kunnen checken of er sprake is<br />

van een dysbiose. Bij een dysbiose overheersen<br />

de schadelijke micro-organismen de<br />

goede micro-organismen.<br />

Maak je darmen blij en laat een frisse wind<br />

waaien door je eetpatroon!<br />

reageren?<br />

margriet@bms-belangenvereniging.nl<br />

kalender 1enVVs<br />

stoelmassage<br />

12 juni<br />

wandelletsel<br />

Start 19 juni<br />

open dag<br />

26 juni<br />

kinesiotaping<br />

Start 1 september<br />

reanimatie/Aed<br />

Start 6 september<br />

opfriscursus massage<br />

Start 10 september<br />

opfriscursus sportverzorging<br />

Start 10 september<br />

ontspanningsmassage<br />

Start 15 september<br />

hotstone massage<br />

Start 16 september<br />

examenvoorbereiding<br />

Start 30 september<br />

stoelmassage<br />

Start 7 oktober<br />

reflexzone voetmassage<br />

Start 4 november<br />

Meer informatie:<br />

www.eerste-nvvs.nl<br />

kalender iVs opleidingen<br />

het starten van een eigen praktijk<br />

10 juni<br />

Pr en marketing<br />

17 juni<br />

workshop: lymftaping by sportblessures<br />

19 juni, 22 juni<br />

workshop: hotstone massage<br />

24 juni<br />

therapeutische basiskennis<br />

Start: 6 september<br />

haptonomische ontspanningsmassage<br />

Start: 7 september<br />

oefentherapie<br />

Start: 7 september<br />

Medische kennis hBo-niveau (BAtc)<br />

Start: 8 en 10 september<br />

Gezondheidstherapie<br />

Start: 15 september<br />

Massagetherapie<br />

Start: 21 september<br />

wellness-massage<br />

Start: 23 september<br />

coachingsvaardigheden<br />

Start: 24 september<br />

MLd bij sportblessures<br />

Start: 24 september<br />

stoelmassage<br />

Start: 25 september<br />

Voeding (BAtc)<br />

Start: 4 oktober<br />

Podologsiche inzichten bij (sport)blessures<br />

Start: 5 oktober<br />

Meer informatie:<br />

www.ivsopleidingen.nl


Genetische oorzaak biedt nieuw inzicht in bot-, hart- en oogproblemen<br />

Ter Haar-syndroom<br />

Steeds meer lichaamscellen blijken in het bezit van podosomen. Podosomen<br />

zijn een soort handen die de cel gebruikt om zich te verplaatsen en zich aan te<br />

passen aan de omgeving. Podosomen zijn daarom van cruciaal belang voor de<br />

vorm en functie van verschillende organen in ons lichaam.<br />

Onderzoekers van het UMC St. Radboud<br />

hebben <strong>als</strong> eerste ter wereld een genmutatie<br />

ontdekt, bij patiënten met het Ter Haar<br />

syndroom, die de functie van podosomen<br />

verstoort. De vondst, gepubliceerd in the<br />

American Journal of Human Genetics, legt<br />

volgens onderzoeksleider dr. Hans van Bokhoven<br />

een heel nieuw onderzoeksveld bloot.<br />

Een onderzoeksveld, dat vanwege de directe<br />

relatie met bot-, hart- en oogziekten, snel<br />

aan belang zal winnen.<br />

staartje<br />

Patiënten met het Ter Haar-syndroom<br />

(THS) hebben slecht gevormde botten,<br />

aangeboren hartdefecten, oogproblemen<br />

(glaucoom) en een huidflapje op de rug dat<br />

in de volksmond vaak een staartje wordt<br />

genoemd. THS is een ernstige ziekte: de patiënten<br />

- overlijden meestal in hun kinder- of<br />

jeugdjaren - aan ernstige hart- en vaatziekten<br />

of luchtweginfecties. -<br />

Deze gelukkig zeldzame<br />

aandoening werd begin jaren 80 voor<br />

het eerst beschreven door de kinderarts Ben<br />

ter Haar van het UMC St. Radboud. Jaren<br />

later zagen Han Brunner en Ben Hamel van<br />

de afdeling Antropogenetica een kind met<br />

hetzelfde beeld. Dit kind bleek, <strong>als</strong> je acht<br />

generaties terugkeek, afkomstig van dezelfde<br />

stamboom <strong>als</strong> de door Ben ter Haar beschreven<br />

familie. Sindsdien heet de aandoening<br />

het Ter Haar-syndroom. De oorzaak van het<br />

syndroom was tot dusver onbekend.<br />

oorzaak<br />

In the American Journal of Human Genetics<br />

presenteren Zafar Iqbal en Hans van Bokhoven,<br />

afdeling Antropogenetica van het UMC<br />

St. Radboud, de oorzaak van deze ernstige<br />

ziekte. In samenwerking met internationale<br />

onderzoeksgroepen ontdekten ze dat de<br />

ziekte veroorzaakt wordt door een mutatie<br />

in het SH3PXD2B gen. Van Bokhoven:<br />

“We vonden een onbekend gen, dat nog met<br />

geen enkele ziekte in verband was gebracht<br />

en waarvan ook de functie niet duidelijk<br />

was. Via een zoektocht op internet ontdekten<br />

we dat een Amerikaanse groep in het<br />

Burnham Institute in La Jolla aan hetzelfde<br />

gen werkte, maar dan bij muizen. Vanuit een<br />

hele andere inv<strong>als</strong>hoek, namelijk om meer<br />

te weten te komen over kanker. We hebben<br />

contact gezocht en zijn vanaf dat moment<br />

gaan samenwerken.”<br />

kankercellen<br />

De Amerikaanse groep onder leiding van<br />

Sara Courtneidge onderzoekt communicatiepaden<br />

(pathways) in de kankercel. Een<br />

belangrijk eiwit in zo’n communicatiepad is<br />

het SRC-kinase. Van Bokhoven: “Dit kinase<br />

kan diverse genen activeren, waaronder het<br />

gen dat wij hebben ontdekt en dat zij TKS4<br />

hebben genoemd. Wanneer dit TKS4 (of<br />

SH3PXD2B) gen door het kinase wordt<br />

geactiveerd, begint de cel met de aanleg van<br />

een eigen ‘handje’, van een podosoom. In<br />

kankercellen worden die handjes, waarmee<br />

ze andere cellen binnendringen en waardoor<br />

de tumor zich verder ontwikkelt, invadopodia<br />

genoemd. In gezonde cellen noemen<br />

we het podosomen, maar in feite doen<br />

podosomen en invadopodia hetzelfde; ze<br />

zijn betrokken bij celmigratie, celsignalering,<br />

cel-celinteracties en de bouw van grotere<br />

structuren.”<br />

Patiënten met THS hebben ernstige bot-,<br />

hart- en oogproblemen. Kennelijk zijn die<br />

problemen te wijten aan podosomen die niet<br />

goed functioneren. Iqbal: “Bij bot bestaat een<br />

delicate balans tussen aanmaak en afbraak<br />

en we weten inmiddels dat podosomen bij<br />

de afbraak een essentiële rol spelen. Ook<br />

macrofagen, de vreetcellen in ons lichaam<br />

die het afval opruimen, maken gebruik van<br />

21 BMs MessAGe


podosomen. Maar pas recentelijk is ontdekt<br />

dat veel meer cellen van dergelijke handjes<br />

gebruik maken, bijvoorbeeld cellen in het<br />

oog, endotheelcellen in de vaatwand, hersencellen.<br />

Die lijst wordt snel langer.”<br />

Muismodel<br />

De groep van Van Bokhoven gebruikt nu<br />

ook het muismodel van de Amerikanen om<br />

meer inzicht in het Ter Haar Syndroom,<br />

én de werking van podosomen, te krijgen.<br />

“THS is een ontwikkelingsstoornis”, zeg<br />

Van Bokhoven. “Alle ziektesymptomen<br />

ontstaan waarschijnlijk omdat podosomen<br />

op een bepaald moment in de ontwikkeling<br />

niet goed functioneren. Bij de ontwikkeling<br />

van de muis hebben we inmiddels gekeken<br />

wanneer ‘ons’ podosomen-gen actief is en op<br />

welke plaatsen. Tussen dag 10 en 14 is het<br />

heel actief bij de ontwikkeling van het hart.<br />

Dat is een goede verklaring voor de hartproblemen<br />

bij patiënten met THS en het feit<br />

dat hartfalen en plotselinge hartdood relatief<br />

vaak voorkomen. Ook andere symptomen<br />

van THS kloppen goed met de activiteit<br />

van het TKS4 gen tijdens de embryonale<br />

ontwikkeling.”.<br />

Iqbal: “We hebben ook aangetoond dat<br />

TKS4 actief is in specifieke gebieden van het<br />

ontwikkelend brein. Onlangs is beschreven<br />

dat podosomen ook een rol spelen in de<br />

synaptische spleet, een nauwe ruimte tussen<br />

twee zenuwcellen. Op die plaats worden de<br />

elektrische signalen omgezet in biochemische<br />

signalen, waarmee de afstand tussen<br />

beide zenuwcellen wordt overbrugd. Het kan<br />

toeval zijn, maar bij diverse THS-patiënten<br />

is sprake van mentale retardatie. We denken<br />

dat de ontdekking van dit gen de rol van<br />

podosomen in diverse belangrijke ziektebeelden<br />

nadrukkelijk op de kaart zet. Een<br />

belangrijk nieuw veld voor onderzoek is nu<br />

opengelegd.”<br />

Bron<br />

UMCV St. Radboud<br />

BMs MessAGe 22<br />

Het sporthart<br />

Het hart is een belangrijk orgaan voor duursporters. Het pompt immers tijdens<br />

inspanning grote hoeveelheden zuurstofrijk bloed naar de actieve spieren. Daar-<br />

om is het belangrijk voor een renner om een groot en gezond hart te hebben.<br />

Door het vele trainen van wielrenners vinden<br />

er unieke aanpassingen plaats in de hartspier.<br />

Het hart van duursporters laat een vergroting,<br />

de zogenaamde excentrische hypertrofie, zien<br />

van de hartspier, met name in de linker kamer<br />

van het hart. In vergelijking met bijvoorbeeld<br />

hardlopers is er wel een duidelijk verschil<br />

in de anatomie van het hart bij wielrenners.<br />

Hardlopers hebben een vergroot hartvolume,<br />

wielrenners hebben naast dit grotere volume<br />

ook een verdikking van de hartspier. Dit komt<br />

waarschijnlijk vanwege de kracht die er tijdens<br />

het aanzetten met de armen wordt geleverd<br />

door wielrenners en de daarbij behorende<br />

toename in bloeddruk.<br />

wielrennen<br />

Uit de medische tests van alle renners<br />

voorafgaand aan de Tour de France blijkt dat<br />

renners een gezond sporthart hebben. In het<br />

verleden is er nog wel eens wat verontrustheid<br />

geweest over de mogelijke schade van<br />

lange duursporten op de hartspier. Extreme<br />

duursport zou de hartspier mogelijk kunnen<br />

beschadigen. Uit onderzoek bij beroepswielrenners<br />

tijdens de Giro d’ Italia blijkt dat er bij<br />

hen geen hartspierschade optreedt, zelfs niet<br />

na drie weken koersen. Echter bij recreatieve<br />

wielrenners die extreme inspanningen leveren<br />

zijn er wel aanwijzingen dat er hartspierschade<br />

op kan treden tijdens deze inspanningen.<br />

Het is voor deze categorie sporters dan ook<br />

van belang moet een goede trainingsvoorbereiding<br />

aan het vertrek van een wedstrijd,<br />

cyclosportieve of andere prestatietocht te<br />

staan. Daarnaast is het ook voor deze sporters<br />

aan te bevelen om regelmatig (1 maal per jaar)<br />

een sportmedisch onderzoek te ondergaan.<br />

Niet alleen inspanning kan mogelijk schade<br />

toebrengen aan de hartspier, ook ziekte kan<br />

een negatief effect hebben op de hartfunctie.<br />

Een bekend voorbeeld is het griepvirus. Dit<br />

virus kan een ontstekingsreactie geven in de<br />

hartspier of het hartspierzakje. Het is dan ook<br />

aan te bevelen dat renners alleen sporten <strong>als</strong><br />

de ziektesymptomen slechts boven de nek<br />

bestaan. Daarbij valt te denken aan bovenste<br />

luchtweginfecties. Renners moeten nooit<br />

gaan sporten met koorts of griep. Het advies<br />

is dan ook om na een griep helemaal uit te<br />

zieken voordat de training weer wordt hervat.<br />

Een goede vuistregel is dat een renner na de<br />

griep minstens twee dagen helemaal oortsvrij<br />

moet zijn voordat de training opnieuw wordt<br />

aangevangen. In de daarop volgende dagen<br />

mag er alleen heel rustig getraind worden en<br />

zeker niet te intensief. Voor elke ziektedag<br />

kan er twee dagen hersteltraining met een lagere<br />

intensiteit en omvang worden genomen.<br />

Een renner die vijf dagen met griep in bed<br />

heeft gelegen, doet er dus verstandig aan om<br />

minimaal tien dagen rustig te trainen.<br />

Per jaar overlijden er ongeveer 150 tot 200<br />

mensen in ons lang aan een plotse hartdood<br />

tijdens of na het sporten. Dit jaar bleef de<br />

wielersport hier ook bepaald niet gevrijwaard,<br />

zo vonden onder anderen John Sulkers en<br />

Arno Wallaard de dood. In vergelijking<br />

met niet sportende leeftijdsgenoten hebben<br />

sportende jongeren en jongvolwassenen een<br />

2,7 maal zo grote kans op een plotse hartdood.<br />

De kans voor mannen is aanzienlijk<br />

hoger dan voor vrouwen (2,6 per 100.000<br />

sporters per jaar versus 1,0 per 100.000<br />

sporters per jaar). Deze cijfers laten ook zien<br />

dat de kans op plotse hartdood onder sporter<br />

eigenlijk erg klein zijn. Echter de impact (en<br />

media aandacht) van een jonge sporter die<br />

onverwacht wegvalt is enorm. In Italië is een<br />

medisch onderzoek naar de hartfunctie al<br />

meer dan 25 jaar verplicht voor wedstrijdsporters<br />

vanaf de leeftijd van 12 jaar bij wet<br />

verplicht. Uit wetenschappelijke evaluatie van<br />

deze screening blijkt dat een groot aantal van<br />

de aangeboren hartgebreken te kunnen worden<br />

opgespoord door dit gestandaardiseerd<br />

medisch onderzoek. Dit medische onderzoek<br />

bestaat uit een vragenlijst, een eenvoudig<br />

lichamelijk onderzoek van een arts en een rustelektrocardiogram<br />

(hartfilm), welke elke twee<br />

jaar dient te worden herhaald. Goedkeuring<br />

geeft echter geen honderd procent garantie<br />

op het voorkomen van een plotse hartdood<br />

maar wel een enorme reductie. Het hart heeft<br />

veel te verduren tijdens zware inspanningen<br />

en reageert hierop door zich aan te passen<br />

aan de inspanning. Soms kan door ziekte of<br />

door een aangeboren hartafwijking het hart<br />

niet optimaal functioneren en kan er een<br />

ongezonde situatie ontstaan. Daarom is het<br />

van belang om goed naar eigen lichaam te<br />

luisteren en voor die sporten waarbij het hart<br />

behoorlijk wordt belast regelmatig (minimaal<br />

1 maal per 2 jaar) een goede sportkeuring te<br />

ondergaan.


Uit de pers<br />

Vaccin tegen asbestkanker<br />

In het Rotterdamse Erasmus<br />

Medisch Centrum wordt gewerkt<br />

aan de ontwikkeling van een vaccin<br />

tegen asbestkanker. Volgens onderzoeksleider<br />

Joachim Aerts is dit een<br />

wereldprimeur.<br />

Hij is verbonden <strong>als</strong> longarts aan<br />

het Amphia Ziekenhuis Breda en<br />

universitair docent van het Erasmus<br />

MC. "Eén patiënt leeft vier jaar na<br />

de behandeling nog steeds en het<br />

gaat goed met hem. Ons onderzoek<br />

wordt dan ook vanuit de hele<br />

wereld gevolgd", zegt Aerts in De<br />

Telegraaf. Mesothelioom kan in en<br />

rond longen ontstaan bij mensen<br />

die tot wel vijftig jaar geleden<br />

asbestdeeltjes hebben ingeademd.<br />

Tot op heden is mesothelioom<br />

onbehandelbaar omdat de ziekte,<br />

in tegenstelling tot andere vormen<br />

van kanker, zich bij iedere patiënt<br />

anders gedraagt. Maar ook omdat<br />

de tumor er met allerhande remmende<br />

stoffen voor zorgt dat het<br />

afweersysteem niet wordt geactiveerd.<br />

Naast de longversie is er ook<br />

een, nog lastiger behandelbare,<br />

buikvliesversie.<br />

Zeewier <strong>als</strong> wapen<br />

tegen overgewicht<br />

Brood op basis van zeewier kan het<br />

nieuwste wapen zijn om obesitas<br />

te bestrijden. Britse onderzoekers<br />

ontdekten dat een bestanddeel uit<br />

deze zeeplant ervoor zorgt dat je<br />

lichaam 75% minder vet opneemt.<br />

Wetenschappers ontdekten dat<br />

zeewier toegevoegd aan brood,<br />

koekjes en yoghurt de hoeveelheid<br />

vet dat je lichaam absorbeert met<br />

75 procent reduceert in vergelijking<br />

met een normale maaltijd. Het<br />

geheime ingrediënt is de natuurlijke<br />

de vezel alginaat. Die vindt je<br />

in het zeewier en het zit ook al in<br />

kleine hoeveelheden <strong>als</strong> bindmiddel<br />

in voeding. Smaaktests suggereerden<br />

dat grotere hoeveelheden<br />

succesvol kunnen zijn.<br />

Professor Iain Brownlee: "Dit onderzoek<br />

suggereert dat we zeewier<br />

kunnen toevoegen aan dagelijks<br />

gebruikte producten om de obesitasepidemie<br />

te bestrijden. We<br />

voegden alginaat al toe aan brood,<br />

de eerste tests zijn erg hoopgevend.<br />

Het zeewier is efficiënter<br />

dan alle huidige afslankingsmiddelen<br />

op de markt. Er zijn tal van<br />

producten die gewichtsverlies<br />

beloven, maar slechts van enkele is<br />

wetenschappelijk bewezen dat ze<br />

werken."<br />

2 BMs MessAGe


Trias<br />

Het aantal vrouwen dat intensief aan sport doet is de afgelopen decennia<br />

enorm toegenomen. Op zichzelf is dit een positieve ontwikkeling, maar<br />

in combinatie met het huidige ideaalbeeld van het lichaam van de vrouw,<br />

lopen veel atletes het risico gezondheidsproblemen te ontwikkelen. De<br />

combinatie van de drie gezondheidsproblemen die bij atletes regelmatig<br />

voorkomen zijn gestoord eetgedrag, menstruatiestoornissen en osteopo-<br />

rose. Tezamen worden ze de 'female athlete triad' genoemd.<br />

Deze trias van gezondheidsproblemen werd<br />

in 1992 voor het eerst beschreven. Gezien<br />

het gegeven dat bij veel sporten dun zijn een<br />

voordeel is, zal een atlete die graag wil uitblinken<br />

dus ook vaak willen afvallen en daarmee<br />

een risico lopen om een gestoord eetgedrag<br />

te ontwikkelen. Het verstoorde eetgedrag kan<br />

leiden tot een verstoring van de menstruele<br />

cyclus en uiteindelijk tot botontkalking<br />

(osteoporose). Botontkalking geeft een verhoogde<br />

kans op het ontstaan van vermoeidheidsbreukje<br />

(stressfracturen) en uiteindelijk<br />

ook van botbreuken. Elk van de drie factoren<br />

verhoogt de kans op andere aandoeningen<br />

en blessures, maar <strong>als</strong> ze alledrie tezamen<br />

voorkomen is het risico nog veel groter.<br />

Gestoord eetgedrag<br />

Midden- en langeafstandlopen en de springnummers<br />

zijn binnen de atletiek de risicosporten<br />

voor het ontwikkelen van gestoord<br />

eetgedrag. Bij atleten die deze nummers<br />

beoefenen begint het Trias vaak met het<br />

volgen van een dieet om af te vallen. Als het<br />

dieetgedrag extremer wordt is er al snel sprake<br />

van een eetstoornis.<br />

Voor de meeste vrouwen is een kortdurend<br />

dieet niet schadelijk voor de gezondheid. Een<br />

langer durende disbalans tussen de opname<br />

van voedingsstoffen en het energieverbruik<br />

kan ernstige gezondheidsproblemen geven.<br />

Vooral jonge atletes die nog in de groei zijn<br />

moeten zorgen voor voldoende energieopname.<br />

Duursportsters <strong>als</strong> marathonloopsters<br />

zouden zo’n 4000 kcal. per dag moeten innemen.<br />

Als zij te weinig koolhydraten en eiwitten<br />

eten wordt het verbrande (spier)glycogeen<br />

onvolledig aangevuld en vindt er onvoldoende<br />

herstel plaats.<br />

herkenning van gestoord eetgedrag<br />

Een atlete die onvoldoende eet is te herkennen<br />

aan één of meer van de volgende<br />

kenmerken:<br />

BMs MessAGe 2<br />

• De atlete heeft honger, is geïrriteerd en heeft<br />

concentratiestoornissen.<br />

• Soms is er sprake van trillen en duizeligheid,<br />

vooral tijdens de trainingen tussen 3 en 4<br />

uur ‘s middags.<br />

• De menstruatie wordt onregelmatig of stopt,<br />

• Er is sprake van gewichtsverlies, met name<br />

tijdens intensieve trainingsperiodes.<br />

Onderzoek geeft aan dat veel atletes gestoord<br />

eetgedrag vertonen, die soms zelfs leiden<br />

tot de psychiatrische ziektebeelden ‘anorexia<br />

nervosa’ en ‘bulimia nervosa’. Kenmerken van<br />

anorexia nervosa zijn: gewichtsvermindering<br />

tot minder dan 85% van het normale gewicht,<br />

angstig zijn/weigeren om aan te komen,<br />

gestoord lichaamsbeeld/zelfbeeld, overgeven,<br />

gebruik van laxeermiddelen en plastabletten<br />

en het hebben van menstruatiestoornissen. De<br />

kenmerken van bulimia nervosa zijn: periodes<br />

van extreem veel eten gevolgd door weinig<br />

eten en/of overgeven, gebruik van laxeermiddelen<br />

en plastabletten.<br />

Er bestaan een aantal overeenkomsten tussen<br />

een slanke actieve atlete en een anorectische<br />

patiënt. Er zijn echter ook een aantal duidelijke<br />

verschillen:<br />

• De atlete traint met een doel en heeft een<br />

toenemende fysieke belastbaarheid.<br />

• De atlete heeft een goed ontwikkeld spierkorset.<br />

• De atlete heeft een reëel lichaamsbeeld.<br />

• Het vetpercentage van de atlete ligt binnen<br />

de normale range.<br />

• De anorectische patiënt heeft elektrolytstoornissen,<br />

hartritmestoornissen, droge<br />

huid, donsachtige haargroei en koude-intolerantie.<br />

Het is voor een atlete belangrijk om te<br />

bepalen wat voor haar een normaal en gezond<br />

lichaamsgewicht is, passend bij de beoefende<br />

sport. Ze moet ervoor zorgen dat dit gewicht<br />

gehandhaafd wordt. Minder eten en een nog<br />

lager vetpercentage leiden op langere termijn<br />

niet tot betere prestaties. Een optimale,<br />

uitgebalanceerde voeding is de basis voor een<br />

verdere verbetering van het prestatievermogen.<br />

Menstruatiestoornissen<br />

Intensief sportende vrouwen lopen een grotere<br />

kans op een onregelmatige of zelfs geheel<br />

uitblijvende menstruatie. Dit laatste (amenorroe)<br />

komt normaal bij 2 tot 5% van de<br />

vrouwen voor. Bij sportende vrouwen ligt dit<br />

percentage aanzienlijk hoger: tot een gerapporteerd<br />

maximum van 60%. Op zich wordt<br />

het wegblijven van de menstruatie nogal eens<br />

<strong>als</strong> plezierig ervaren (dan ben je in eder geval<br />

van dat gedoe af). Maar het is belangrijk dat<br />

de atlete weet dat er een medisch risico aan<br />

verbonden is. Het belangrijkste schadelijke<br />

effect van amenorroe is botontkalking (osteoporose),<br />

de derde factor van de trias. Er is nog<br />

maar weinig bekend over eventuele gevolgen<br />

op de langere termijn op de vruchtbaarheid.<br />

Mogelijk is er een hogere kans op het<br />

ontstaan van borstkanker. Om de precieze<br />

frequentie en duur van de cyclus respectievelijk<br />

van de ernst van de menstruatiestoornissen,<br />

verdient het aanbeveling dat de atlete een<br />

menstruatiekalender bijhoudt.<br />

osteoporose<br />

Bij osteoporose is sprake van een inadequate<br />

botopbouw en vroegtijdig botverlies. Normaal<br />

gesproken wordt de grootste botmassa bereikt<br />

tussen de 18 en 25 jaar. Verantwoorde fysieke<br />

belasting in de jeugd heeft een positieve<br />

invloed op de maximale waarde die bereikt<br />

wordt. Normaal gesproken neemt de botdichtheid<br />

na het 25e levensjaar licht af. Na de<br />

menopauze verloopt dit proces wat sneller. Bij<br />

intensief trainende atletes met amenorroe kan<br />

de vermindering snel gaan. Er zijn voorbeelden<br />

van een met 25% verminderde botmassa.<br />

Door de verlaagde oestrogeenspiegel wordt<br />

minder calcium opgenomen uit de voeding.<br />

Omdat calcium een onmisbare rol speelt<br />

bij onder andere de zenuwgeleiding en de<br />

samentrekking van het hart, zal dit mineraal<br />

noodzakelijkerwijs aan het skelet worden<br />

onttrokken. Hierdoor neemt de botdichtheid<br />

af en wordt de kans op stressfracturen en<br />

uiteindelijk ook botbreuken duidelijk vergroot.<br />

Aanvankelijk merkt de atlete niets van<br />

botontkalking. De meeste gevallen komen pas<br />

aan het licht door het optreden van een stressfractuur.<br />

De behandeling van osteoporose<br />

bestaat uit het aanpassen van het dieet en van<br />

de trainingsintensiteit. Als dit onvoldoende<br />

helpt kan oestrogeen worden toegediend<br />

(door middel van de anticonceptiepil of<br />

oestrogeenpleisters). Er kunnen calciumsupplementen<br />

worden gegeven of een neusspray<br />

met calcitonine om de calciumopname te<br />

verhogen. Door deze maatregelen neemt de


otdichtheid doorgaans weer toe, maar deze<br />

keert nooit meer terug op het oude niveau.<br />

de risicoatlete<br />

Om te ontdekken welke atletes risico lopen is<br />

preventieve screening erg belangrijk. Hiermee<br />

moet al worden begonnen voordat er<br />

sprake is van intensief sporten. Tekenen van<br />

gestoord eetgedrag moeten door de atlete en<br />

haar begeleiders worden herkend en erkend.<br />

De menstruatiecyclus moet worden bijgehouden.<br />

Bij lichamelijk onderzoek moet de<br />

arts letten op signalen die passen bij de trias,<br />

die in eerste instantie bestaan uit een relatief<br />

laag lichaamsgewicht en laag lichaamsvetpercentage.<br />

Daarnaast kan bloedonderzoek<br />

worden verricht, waarbij de schildklierfunctie,<br />

de voedingstoestand en de hormoonhuishouding<br />

in kaart worden gebracht. Tot slot<br />

kan de botdichtheid worden gemeten bij<br />

atleten die menstruatieproblemen hebben.<br />

Indien dit bijvoorbeeld om het jaar gebeurd<br />

kan de mate van botverlies worden bepaald.<br />

Het meten van de botdichtheid is (vooral<br />

uit kostenoverwegingen) binnen de huidige<br />

sportmedische begeleiding van sportsters nog<br />

geen gewoonte.<br />

conclusie<br />

Alle vrouwelijke atleten, die intensief trainen<br />

en een sport beoefenen waarbij een laag<br />

lichaamsgewicht en/of een magere lichaamsvorm<br />

een voordeel oplevert, lopen het risico<br />

de ‘Female Athlete Triad’ te ontwikkelen.<br />

De atlete zelf, haar ouders en trainer en de<br />

begeleidend arts moeten zich bewust zijn<br />

van de risico’s die aan de trias verbonden zijn.<br />

Tijdige signalering en behandeling kunnen<br />

complicaties en blessures voorkomen.<br />

De begeleiding van een atlete mag zich niet<br />

beperken tot het voorschrijven van trainingsschema’s.<br />

Het uitvoeren van een voedingsanalyse,<br />

een registratie van de menstruatiecyclus,<br />

het regelmatig meten het lichaamsgewicht en<br />

het vetpercentage en zouden routine moeten<br />

zijn. Voorkomen is beter dan genezen!<br />

Bron<br />

Richting Sportgericht<br />

1e Nederlandse<br />

vakschool voor sportmassage<br />

verhuist<br />

Na meer dan 75 jaar zal de 1eNVVS van de Mathenesserlaan verdwijnen.<br />

De stichter van de vakschool, Evert Wijburg (1908–2000), was in de jaren<br />

twintig, dertig en veertig een begenadigd lange afstandsloper.<br />

Bij de Olympische Spelen van Amsterdam<br />

in 1928 maakte hij deel uit van de Nederlandse<br />

marathonploeg en maakte kennis<br />

met de atleten uit Finland, die van oudsher<br />

duuratleten waren. In Nederland nog haast<br />

niet bekend, brachten deze Finnen de sauna-<br />

en massagegewoonte mee. Dat resulteerde<br />

dat de sportmasseur Wijburg deze ideeën in<br />

Nederland introduceerde. De winnaar van de<br />

Marathon van Amsterdam in 1931 bouwde<br />

zelfs de eerste sauna in Nederland. Het massagewerk<br />

werd zo populair dat hij besloot<br />

in 1934 een opleiding voor sportmassage te<br />

beginnen: de eerste in Nederland.<br />

tweede wereldoorlog<br />

Helaas gooide de Tweede Wereldoorlog<br />

roet in het eten, maar na de oorlog pakte<br />

Wijburg de zaak weer energiek op. Hijzelf<br />

was inmiddels heilgymnast-masseur, de<br />

voorloper van de fysiotherapeut, geworden<br />

en opende een saunabedrijf. Hij is voorzitter<br />

van de Nederlandse Sauna Vereniging en<br />

bestuurslid van andere nationale organisaties<br />

geweest. Als fysiotherapeut/masseur van de<br />

olympische atleten in 1972 te München was<br />

hij getuige van het gijzelingsdrama dat zich<br />

daar afspeelde.<br />

Jelle koote<br />

In 1974 nam Jelle Koote de leiding over en<br />

met zijn docenten wist hij de vakschool tot<br />

een begrip in Rotterdam en omstreken te<br />

maken. In zesendertig jaar zijn duizenden<br />

sportmasseurs opgeleid. Niet dat ze allemaal<br />

in ‘het vak’ terecht zijn gekomen. Velen<br />

hebben de cursus gedaan om meer inzicht te<br />

verkrijgen in het menselijk lichaam, anderen<br />

deden het puur <strong>als</strong> hobby. Niettemin worden<br />

vele Rotterdamse velden bevolkt door masseurs<br />

die door de vakschool zijn opgeleid. Als<br />

voorzitter van diverse organisaties op sportmassagegebied<br />

heeft Jelle Koote een aardig<br />

steentje bijgedragen voor de ontwikkeling<br />

van de sportmassage in Nederland. En nu<br />

is het de tijd voor Jelle Koote om het stokje<br />

over te geven. De volgende die de school zal<br />

voortzetten is Jos de Wit en hij zal dat doen,<br />

niet op de Mathenesserlaan, maar in Capelle<br />

a/d IJssel, pal naast het winkelcentrum ‘De<br />

Terp’ en het Metrostation. Een uitstekende<br />

bereikbaarheid dus! De dependance van de<br />

2 BMs MessAGe


1eNVVS op de Haagse Academie Voor<br />

Lichamelijke Opvoeding aan de Laan van<br />

Poot blijft onveranderd functioneren.<br />

nieuwe wind<br />

Er zal best een nieuwe wind gaan waaien.<br />

Zo zal het concept zo<strong>als</strong> de school nu draait<br />

in grote lijnen overeind blijven, maar er<br />

zullen ook wijzigingen plaats vinden. De<br />

cursusavonden zullen zijn van 19.30 tot<br />

22.30 uur; er komt een modulair scholingssysteem,<br />

waardoor de cursisten in 3 etappes<br />

examen kunnen doen. Dit heeft consequenties<br />

voor de te geven lesstof en indeling van<br />

de lesavonden. Er wordt nu gesleuteld aan<br />

een avondindeling voor de gehele cursus.<br />

Daarnaast zullen er workshops worden<br />

gegeven en de applicatiecursussen worden<br />

uitgebreid. Een overzicht van dit alles is te<br />

vinden op de site www.eerste-nvvs.nl.<br />

Link<br />

www.eerste-nvvs.nl<br />

BOEKBESPREKING<br />

WK voetbal<br />

Grote oranje-voetbalquizboek<br />

Wie (1) werd na het WK 2006 de opvolger van<br />

Stanley Menzo <strong>als</strong> keeperstrainer van Oranje?<br />

Door welke (2) voetballegende werd Maxima<br />

tijdens het WK 2006<br />

gezoend, voorafgaand<br />

aan het duel Nederland-<br />

Argentinië? Wereldkampioen<br />

Marco Materazzi<br />

speelde in het seizoen<br />

1998-’99 in de Premiership.<br />

Bij welke (3) club?<br />

De Oranjekoorts neemt<br />

al ernstige vormen aan. Jong, oud, man, vrouw,<br />

iedereen denkt verstand van voetbal te hebben<br />

en wil meepraten over mooie doelpunten,<br />

rode kaarten, blunderende doelmannen,<br />

opstellingen, gemiste strafschoppen, etc. Maar<br />

wie heeft er echt verstand van het wereldkampioenschap<br />

en Oranje?<br />

In Het grote Oranje-voetbalquizboek staan<br />

1000 originele vragen met uiteen-lopende<br />

moeilijkheidsgraad, deels fotoquizvragen.<br />

Test uzelf en uw omgeving en kijk wie er<br />

BMs MessAGe 2<br />

Het is nog steeds mogelijk om via internet illegaal aan geneesmiddelen te<br />

komen, zonder dat de voorschrijvend arts daarvoor gestraft kan worden. Dit<br />

komt door een maas in de Geneesmiddelenwet. In de wet, die de internet-<br />

verkoop van geneesmiddelen juist moest tegengaan, zijn artsen namelijk<br />

wel strafbaar gesteld voor het online voorschrijven van geneesmiddelen<br />

aan patiënten die ze niet kennen, maar apothekers niet.<br />

De succesvolle internetapotheek Dokteronline.nl<br />

maakt daar handig gebruik van. De<br />

website, gevestigd op de Antillen, laat de<br />

recepten door een buitenlandse arts uitschrijven.<br />

Vervolgens gaan die recepten naar een<br />

apotheek in Delft die voor de verzending van<br />

de medicijnen zorgt. Net <strong>als</strong> de arts, kent ook<br />

Het WK komt eraan. Mocht je naast alle wedstrijden nog behoefte hebben<br />

aan meer dan zijn wellicht het onderstaande boek en DVD een optie.<br />

Illegale medicijnen<br />

straks recht van spreken heeft tijdens het WK<br />

voetbal.<br />

(1) Ruud Hesp (2) Diego Maradona (3) Everton<br />

Type Paperback<br />

Auteur(s) H. Borst, H. Nicolaï<br />

Uitgever Nieuw Amsterdam<br />

ISBN 9789046806715<br />

Pagina’s 222<br />

Prijs E 14,95 (bol.com)<br />

oranje op alle wk’s<br />

Het Nederlands elftal heeft op het WK<br />

voetbal vrijwel altijd goed gepresteerd. Legendarisch<br />

zijn natuurlijk de finales in 1974<br />

en 1978, maar ook vanaf de jaren negentig<br />

presteerde Nederland zodanig dat de voetbalkoorts<br />

in ons land tot grote hoogte steeg.<br />

Op deze DVD zijn alle hoogte- en dieptepunten<br />

van Oranje op WK-eindronden bijeen<br />

gebracht. Deze DVD is samengesteld uit de<br />

originele NOS-beelden.<br />

Uiteraard is er veel aandacht voor de heroï-<br />

de apotheker de patiënten niet. Maar hij mag<br />

hen toch de medicijnen leveren omdat daarover<br />

niets in de Geneesmiddelenwet staat.<br />

Een Kamermeerderheid en apothekersorganisatie<br />

KNMP willen dat de wet wordt<br />

gerepareerd.<br />

sche finales van 1974 en 1978, maar de DVD<br />

bevat ook wedstrijdfragmenten van de WK’s<br />

van 1990, 1994, 1998 en 2006.<br />

Geniet weer van Johan<br />

Cruijff, Johan Neeskens,<br />

Willem van Hanegem,<br />

Rob Rensenbrink en De<br />

Grote Drie van Milaan:<br />

Marco van Basten,<br />

Frank Rijkaard en Ruud<br />

Gullit.<br />

En ook niet te vergeten: Dennis Bergkamp,<br />

met zijn geweldige doelpunt tegen Argentinië<br />

in 1998. Kijk mee naar de go<strong>als</strong> uit de<br />

spannende wedstrijden tegen Brazilië in<br />

1994 en 1998, maar ook hoe Oranje de poule<br />

des doods overleefde op het WK 2006 in<br />

Duitsland.<br />

Type DVD<br />

Taal Nederlands gesproken<br />

EAN 9789086022823<br />

Speelduur 90 minuten<br />

Prijs E 11,25 (wehkamp.nl)


24 SEPTEMBER 2010<br />

Coachingsvaardigheden<br />

(basis)<br />

Wanneer u <strong>als</strong> coach wilt werken of uw huidige<br />

activiteiten of werkzaamheden wilt uitbreiden<br />

met coachende vaardigheden dan is de cursus<br />

coachingsvaardigheden (basis) iets voor u.<br />

Tijdens de cursus maakt u kennis met concrete,<br />

direct toepasbare coachingstechnieken. Door<br />

deze tijdens de lessen veelvuldig praktisch<br />

te oefenen zult u steeds vertrouwder met de<br />

materie en steeds vaardiger in de interactie<br />

met anderen worden.<br />

IVS Opleidingen, Spuiweg 105, 3311 GT Dordrecht, telefoon: (078) 6144934<br />

Gratis vermelding op<br />

www.therapeuten-register.nl!<br />

Therapeuten-Register.nl is een onafhankelijk, doorzoekbaar, register<br />

voor therapeuten en andere specialisten in de para- en<br />

perimedische gezondheidszorg. Therapeuten-Register.nl is uitstekend<br />

te vinden met o.a. Google. .<br />

Met uw (gratis) vermelding<br />

bent u dat dus ook!<br />

Plus-vermelding<br />

Een plus-vermelding valt extra op<br />

en biedt vele extra’s. Met de<br />

kortingscode: <strong>BMS</strong>MSSGE krijgen<br />

lezers van de 'Message'<br />

40% korting op de kosten<br />

van een Plus-vermelding.<br />

Praktijk voor<br />

Rotterdam<br />

Margriet Udding<br />

Aagje Dekenstraat 39<br />

3027 RA Rotterdam<br />

Telefoon: 06-45008369<br />

www.foodclinics.com<br />

GROOTHANDEL IN SPORTVERZORGINGS-, EHBO/BHV- EN PEDICURE ARTIKELEN<br />

Als u het niet vraagt zult u het<br />

nooit weten, dus vraag naar<br />

onze prijslijst of kom gerust eens<br />

langs in onze winkel/showroom.<br />

Leverancier van o.a. Biofreeze, Chemodis, Volatile,<br />

Toco Tholin, @Serve, BSN Medical, Mueller, Gehwol en<br />

Laufwunder, Curetape en Kinesiotape en ook draagbare<br />

en vaste massagebanken/stoelen en de diverse toebehoren.<br />

Doe meer met MeerSport!<br />

Openingstijden:<br />

Woensdag 09.30 - 17.00 uur<br />

19.00 - 21.30 uur<br />

Donderdag 09.30 - 17.00 uur<br />

Vrijdag 09.30 - 17.00 uur<br />

Zaterdag 09.30 - 13.00 uur<br />

Voeding en Welzijn<br />

Orthomoleculaire voedingsadviezen<br />

op basis van bloedtesten<br />

Neurofeedback training<br />

Biofeedback<br />

met behulp van Scalarscan<br />

Margriet Udding geeft in haar Praktijk voor<br />

Voeding en Welzijn in Rotterdam ondermeer<br />

voedingsadviezen, bio- en neurofeedback.<br />

Daarnaast is Margriet parttime docent bij Zadkine<br />

Sport en Bewegen en verzorgt zij in samenwerking<br />

met IVS Opleidingen te Dordrecht diverse<br />

voedingsgerelateerde workshops en cursussen.<br />

MeerSport<br />

J.A. Beyerinkstraat 5a<br />

2912 AA Nieuwerkerk a/d IJssel<br />

Telefoon (0180) 310750<br />

Fax (0180) 311941<br />

Email info@meersport.nl<br />

Website www.meersport.nl<br />

2 BMs MessAGe

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!