Wonen in de tuinen - Zeeman Vastgoed
Wonen in de tuinen - Zeeman Vastgoed
Wonen in de tuinen - Zeeman Vastgoed
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Wonen</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> tu<strong>in</strong>en<br />
<strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van een nieuwe wijk
<strong>Wonen</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
tu<strong>in</strong>en<br />
<strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van een nieuwe wijk
Peter Langenberg<br />
Mart<strong>in</strong> Hoit<strong>in</strong>g<br />
Streektu<strong>in</strong>en: buiten wonen <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad<br />
Voor <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> keer heeft Terra Marique een complete woonwijk gerealiseerd b<strong>in</strong>nen<br />
Hoorn. Na het succesvolle woongebied ’t Jeudje aan <strong>de</strong> rand van <strong>de</strong> b<strong>in</strong>nenstad,<br />
is nu Streektu<strong>in</strong>en <strong>in</strong> Hoorn-Noord bewoond. Een woonwijk waar Terra Marique -<br />
het samenwerk<strong>in</strong>gsverband tussen <strong>Zeeman</strong><strong>Vastgoed</strong> en projectontwikkelaar van<br />
IntermarisHoeksteen, Intermaris Projecten bv - met veel genoegen naar kijkt.<br />
Het groene karakter van dit<br />
gebied, waar ooit groententu<strong>in</strong>en<br />
en fruitboomgaar<strong>de</strong>n waren, is <strong>in</strong><br />
Streektu<strong>in</strong>en gehandhaafd. Het latere<br />
Streekziekenhuis is een her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>g, die<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> naam van <strong>de</strong> woonwijk terug te<br />
v<strong>in</strong><strong>de</strong>n is.<br />
Natuurlijk heeft <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g van het<br />
totale gebied heel wat jaren geduurd en<br />
heel wat voeten <strong>in</strong> aar<strong>de</strong> gehad. Toch<br />
kijken we met plezier terug op het hele<br />
ontwikkel<strong>in</strong>gsproces. Een proces dat<br />
ook door <strong>de</strong> slagvaardige opstell<strong>in</strong>g van<br />
<strong>de</strong> gemeente Hoorn en <strong>de</strong> prov<strong>in</strong>cie<br />
Noord-Holland nergens onnodig<br />
oponthoud heeft gekend.<br />
Peter Langenberg<br />
Directeur <strong>Zeeman</strong><strong>Vastgoed</strong><br />
De uitgangspunten aan het beg<strong>in</strong> van<br />
het traject waren dui<strong>de</strong>lijk: bouwen<br />
<strong>in</strong> verschillen<strong>de</strong> <strong>de</strong>elgebie<strong>de</strong>n, on<strong>de</strong>r<br />
een he<strong>de</strong>ndaagse architectuur, huizen<br />
voor zowel huur<strong>de</strong>rs als kopers en voor<br />
starters, gez<strong>in</strong>nen en senioren. Maar<br />
vooral ook huizen en appartementen<br />
met allure. In een wijk waar men graag<br />
wil wonen.<br />
Wij kijken met plezier terug op <strong>de</strong><br />
realiser<strong>in</strong>g van Streektu<strong>in</strong>en.<br />
Een plek <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad waar buiten wordt<br />
gewoond.<br />
Mart<strong>in</strong> Hoit<strong>in</strong>g<br />
Directeur Intermaris Projecten<br />
2 3
Streektu<strong>in</strong>en:<br />
aantrekkelijk woongebied<br />
Een nieuwe woonwijk van goe<strong>de</strong> kwaliteit en met een formidabele ligg<strong>in</strong>g vlak bij <strong>de</strong><br />
b<strong>in</strong>nenstad van Hoorn. Daarnaast zit het nieuwe woongebied ook ste<strong>de</strong>nbouwkundig<br />
en architectonisch goed <strong>in</strong> elkaar. Gelukkig is door <strong>de</strong> West-Friese <strong>in</strong>vloe<strong>de</strong>n <strong>de</strong> lokale<br />
i<strong>de</strong>ntiteit van het gebied behou<strong>de</strong>n en sluit Streektu<strong>in</strong>en bijzon<strong>de</strong>r goed aan op <strong>de</strong><br />
overige bebouw<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong> regio.<br />
Kijkend naar <strong>de</strong> prov<strong>in</strong>ciale ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
betekent Streektu<strong>in</strong>en een substantiële<br />
bijdrage aan <strong>de</strong> oploss<strong>in</strong>g van <strong>de</strong><br />
won<strong>in</strong>gbehoefte <strong>in</strong> <strong>de</strong> gehele prov<strong>in</strong>cie<br />
Noord-Holland. En is voor <strong>de</strong> regio zelf<br />
ook van groot belang. Immers, veel<br />
mensen uit <strong>de</strong> regio Hoorn hebben<br />
hier een koopwon<strong>in</strong>g van hoog niveau<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> wacht weten te slepen en wonen<br />
nu dus <strong>in</strong> een groene omgev<strong>in</strong>g.<br />
Terra Marique heeft veel energie<br />
gestoken <strong>in</strong> <strong>de</strong> directe woonomgev<strong>in</strong>g.<br />
Lanen met bomen, een parkachtig<br />
b<strong>in</strong>nenterre<strong>in</strong>, waterpartijen: het zijn<br />
allemaal elementen die Streektu<strong>in</strong>en een<br />
natuurlijk karakter geven.<br />
Als verantwoor<strong>de</strong>lijk ge<strong>de</strong>puteer<strong>de</strong><br />
voor ruimtelijke or<strong>de</strong>n<strong>in</strong>g heb ik graag<br />
meegewerkt aan plannen en procedures<br />
voor <strong>de</strong> realiser<strong>in</strong>g van dit project.<br />
En tegelijk heb ik ook bewon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g voor<br />
het lef van Terra Marique om b<strong>in</strong>nen<br />
<strong>de</strong> stad een nieuw woongebied te<br />
ontwikkelen. Je moet met meer d<strong>in</strong>gen<br />
reken<strong>in</strong>g hou<strong>de</strong>n; het bouwen b<strong>in</strong>nen<br />
<strong>de</strong> stad vergt meer geld. Maar ook heeft<br />
zo’n nieuwe wijk een uitstral<strong>in</strong>g naar<br />
voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong> buurt. Die krijgen<br />
door <strong>de</strong> komst van nieuwe bewoners<br />
meer bestaansrecht.<br />
Het resultaat van wat vijf jaar gele<strong>de</strong>n<br />
begon, mag er zijn. Terra Marique mag<br />
trots zijn op Streektu<strong>in</strong>en.<br />
Ton Hooijmaijers<br />
oud-ge<strong>de</strong>puteer<strong>de</strong> voor <strong>de</strong> prov<strong>in</strong>cie<br />
Noord-Holland<br />
4 5
6<br />
Groene geschie<strong>de</strong>nis<br />
Streektu<strong>in</strong>en <strong>in</strong> Hoorn: zo’n 250 won<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> een<br />
van oudsher groen gebied. Gelegen <strong>in</strong> <strong>de</strong> oksel<br />
van <strong>de</strong> Prov<strong>in</strong>cialeweg, begrensd door Westfriese<br />
Hof, Wabenstraat en Holenweg. Een plek met een<br />
vooral groene geschie<strong>de</strong>nis.<br />
Waar warmoeziers (tu<strong>in</strong><strong>de</strong>rs) al <strong>in</strong> <strong>de</strong> vroege 17<strong>de</strong><br />
eeuw hun groententu<strong>in</strong>en had<strong>de</strong>n; waar later<br />
fruitkwekers een rijke oogst uit <strong>de</strong> boomgaar<strong>de</strong>n<br />
plukten. Een plek <strong>in</strong> Hoorn waar <strong>in</strong> <strong>de</strong> twee<strong>de</strong><br />
helft van <strong>de</strong> vorige eeuw <strong>in</strong> het Streekziekenhuis<br />
leven werd geboren en e<strong>in</strong>dig<strong>de</strong>. En waar dus nu<br />
door Terra Marique een levendig woongebied is<br />
gerealiseerd.<br />
‘Huizen tussen groen’<br />
Hier is <strong>in</strong> alle opzichten - vroeger en nu - <strong>de</strong> tekst van Wim Sonnevelds<br />
lied ‘Het dorp’ van toepass<strong>in</strong>g: ‘Wat leef<strong>de</strong>n ze eenvoudig toen, <strong>in</strong> huizen<br />
tussen groen, met boerenbloemen en een heg’. Maar nu wel eigentijds en<br />
comfortabel, terwijl het groene karakter is gebleven.<br />
Terug naar die 17<strong>de</strong> eeuw. Op praktisch alle kaarten uit die tijd (van on<strong>de</strong>r<br />
an<strong>de</strong>re <strong>de</strong> kroniekschrijver Velius, <strong>de</strong> kaartenmaker Johan Blaeu en <strong>de</strong><br />
Hoornse landmeter Hendrik Cornelisz. Pott) zijn <strong>de</strong> Tweeboom<strong>de</strong>- en<br />
Drieboom<strong>de</strong> S<strong>in</strong>gel <strong>in</strong>getekend met aangrenzen<strong>de</strong> groententu<strong>in</strong>en.<br />
7
Lusthoven<br />
De twee s<strong>in</strong>gels, ook wel lanen geheten, wer<strong>de</strong>n zoals <strong>de</strong> naam aanduidt<br />
omzoomd door twee respectievelijk drie rijen l<strong>in</strong><strong>de</strong>bomen. Het waren<br />
<strong>in</strong> die 17<strong>de</strong> eeuw vooral ‘vermaeckelyke’ wan<strong>de</strong>lwegen met lusthoven<br />
en fraaie tu<strong>in</strong>en van rijke Hoornse burgers, die <strong>de</strong> daarachter gelegen<br />
warmoezierstu<strong>in</strong>en aan het oog van <strong>de</strong> wan<strong>de</strong>laar onttrokken. Ze<br />
liepen door tot <strong>de</strong> stroomsloot langs ‘Hoolweg’. Op <strong>de</strong> kaart van het<br />
Dijkgraafschap van Dregterland uit 1723 staat die stroomsloot breed<br />
getekend, waardoor het belang voor <strong>de</strong> waterhuishoud<strong>in</strong>g dui<strong>de</strong>lijk wordt.<br />
Drie molens op <strong>de</strong> plek waar later een stoomgemaal stond en nu het<br />
huidige gemaal aan <strong>de</strong> Willemsweg staat, maal<strong>de</strong>n het overtollige water op<br />
<strong>de</strong> Zui<strong>de</strong>rzee.<br />
Herberg De Na-dorst<br />
Net aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kant van die Hoolweg stond <strong>de</strong> oorspronkelijke Herberg<br />
De Na-dorst. Zo’n klassiek doelwit voor zondagmiddagwan<strong>de</strong>laars.<br />
Oorspronkelijk een stolpboer<strong>de</strong>rij, later een fraaie uitspann<strong>in</strong>g met serre en<br />
waranda (gesloopt <strong>in</strong> 1954). De <strong>in</strong> Hoorn geboren dichter Roelof Westerop<br />
beschrijft <strong>in</strong> bijna 250 tienregelige coupletten <strong>in</strong> 1728 Hoorns buitens<strong>in</strong>gel,<br />
het gebied buiten <strong>de</strong> stadswallen. Natuurlijk bejubelt hij ook <strong>in</strong> een aantal<br />
strofen het buitengebied rondom <strong>de</strong> Hoolweg en herberg De Na-dorst. Die<br />
dui<strong>de</strong>lijk <strong>in</strong> een groene omgev<strong>in</strong>g staat. Lees mee met Westerop:<br />
8<br />
Maar zacht, welk aangenaam geluyt<br />
Sweeft langhs het veldt, en door <strong>de</strong> boomen?<br />
Wy hooren Bas, Fiool en Fluyt;<br />
’t vermeer<strong>de</strong>ert hoe wy na<strong>de</strong>r koomen.<br />
Zoo ik wel gis, bespeuren wy<br />
Voor uyt een’rei van Mans-perzoonen,<br />
Die <strong>in</strong> <strong>de</strong> ruymte zy aan zy<br />
Zich vroolyk door <strong>de</strong>n drank vertoonen,<br />
Waar toe men geldt en tijdt besteedt:<br />
Deez’ Herrebergh <strong>de</strong> Na-dorst heet.<br />
Misschien om dat <strong>de</strong> Boeren hier,<br />
Als zy <strong>in</strong> Dorp of Stadt vernachten,<br />
Hunn Na-dorst met een’ teug van bier,<br />
Of koelen wyn op nieuws verzachten<br />
Of dat een wan<strong>de</strong>laar verdrooght<br />
Door ’t steken van <strong>de</strong> Zonnestraalen,<br />
Of door ‘t gebruyk van Visch, beooght<br />
Zijn hert eens lustigh op te haalen<br />
Met een verquikkelyken dronk,<br />
Dien ooit het graan, of wyngaard schonk.<br />
o Na-dorst vaak te veel beschreit!<br />
Al houdt ge u voor een’ tydt verhoolen,<br />
En dat <strong>de</strong> drank <strong>de</strong>n drank bepleit,<br />
Zo blyven daar noch vuur’ge koolen:<br />
Heel an<strong>de</strong>rs is het met <strong>de</strong>n dorst,<br />
Die, wanneer Hel en zon<strong>de</strong>n prangen,<br />
Den Zondaar slaan<strong>de</strong> op zyne borst,<br />
Gelescht wordt <strong>in</strong> zoet verlangen<br />
Met Hemelsch Nectar van zyn Godt:<br />
Gewis dat is een beter lot.<br />
9
10<br />
Paar<strong>de</strong>ntram<br />
De Na-dorst had geduren<strong>de</strong> maar liefst 32<br />
jaar een ‘eigen’ halte <strong>in</strong> <strong>de</strong> lijn Hoorn - Enkhuizen, die met een<br />
paar<strong>de</strong>ntram werd uitgevoerd. De door een span van twee paar<strong>de</strong>n<br />
getrokken tram vervoer<strong>de</strong> <strong>in</strong> die ruim drie <strong>de</strong>cennia (1886-1918) maar liefst<br />
149.386 reizigers. Het vertrekpunt <strong>in</strong> Hoorn was natuurlijk <strong>de</strong> Roo<strong>de</strong> Steen.<br />
Via Grote en Kle<strong>in</strong>e Noord, het station van toen nog Hollands Spoor en<br />
<strong>de</strong> Spoors<strong>in</strong>gel g<strong>in</strong>g het richt<strong>in</strong>g Koepoortsweg. Via <strong>de</strong> Nieuwe Weg (<strong>de</strong><br />
huidige Prov<strong>in</strong>cialeweg) kwamen <strong>de</strong> passagiers dan 18 m<strong>in</strong>uten na het<br />
vertrek aan bij <strong>de</strong> Na-dorst.<br />
Direct bij die Na-dorsthalte was ook <strong>de</strong> remise van <strong>de</strong> Rotterdamsche<br />
Tramweg-Maatschappij die <strong>de</strong> lijn tussen Hoorn en Enkhuizen exploiteer<strong>de</strong>.<br />
Daar stond een <strong>de</strong>el van het rollend materieel (11 rijtuigen) en waren<br />
<strong>de</strong> stallen. Wie bij <strong>de</strong> Na-dorst bleef zitten was na bijna twee uur op <strong>de</strong><br />
e<strong>in</strong>dbestemm<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Enkhuizen.<br />
On<strong>de</strong>rweg werd regelmatig gestopt om ook pakjes en goe<strong>de</strong>ren <strong>in</strong> te<br />
la<strong>de</strong>n of te bezorgen. Een pakketje dat m<strong>in</strong><strong>de</strong>r dan een kilo woog werd<br />
meegenomen voor vijf ou<strong>de</strong>rwetse centen. In Hoorn en Enkhuizen wer<strong>de</strong>n<br />
die meegereis<strong>de</strong> pakjes ‘<strong>in</strong> <strong>de</strong> kom’ bezorgd; langs <strong>de</strong> lijn was dat alleen<br />
maar het geval als <strong>de</strong> geadresseer<strong>de</strong> niet ver<strong>de</strong>r dan 100 meter van <strong>de</strong><br />
trambaan woon<strong>de</strong>.<br />
Gele brug<br />
In <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r eeuwen<br />
veran<strong>de</strong>rt er niet<br />
veel <strong>in</strong> dit <strong>de</strong>el van<br />
Hoorn. Weliswaar maken lusthoven langs <strong>de</strong> ‘lanen’ plaats voor ‘gewone’<br />
huizen met diepe tu<strong>in</strong>en, terwijl <strong>de</strong> warmoezierstu<strong>in</strong>en plaatsmaken voor<br />
boomgaar<strong>de</strong>n. Fruit is kennelijk lucratiever.<br />
De Tweeboomlaan liep tot <strong>in</strong> <strong>de</strong> jaren vijftig van <strong>de</strong> vorige eeuw tot aan <strong>de</strong><br />
Holenweg, waar een geel gekleur<strong>de</strong> brug over <strong>de</strong> stroomsloot lag. In die<br />
jaren werd hier begonnen met <strong>de</strong> ver<strong>de</strong>rgaan<strong>de</strong> stadsuitleg van Hoorn. De<br />
Wabenstraat werd aangelegd. De flats aan <strong>de</strong> Westfriese Hof kwamen er.<br />
En <strong>in</strong> <strong>de</strong> boomgaar<strong>de</strong>n is volgens <strong>de</strong> ste<strong>de</strong>nbouwkundigen van toen best<br />
plek voor het fusieziekenhuis van De Villa en het Stadsziekenhuis. Op 13<br />
<strong>de</strong>cember 1967 verhuizen <strong>in</strong> een paar uur tijd twee ziekenhuizen met alles<br />
erop en eraan én ook nog eens vijftig patiënten. Het Streekziekenhuis maakt<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> loop van 2005 plaats voor Streektu<strong>in</strong>en.<br />
11
Kalkoenen en konijnen voor <strong>de</strong> kerst<br />
“We had<strong>de</strong>n <strong>in</strong> die boomgaard een<br />
heel stel kalkoenen lopen. Het waren<br />
er wel een stuk of veertig. Een paar<br />
weken voor <strong>de</strong> kerst g<strong>in</strong>g een aantal<br />
voor <strong>de</strong> verkoop naar <strong>de</strong> veemarkt <strong>in</strong><br />
Purmerend. Dan had<strong>de</strong>n we tenm<strong>in</strong>ste<br />
een paar centen extra”. Piet Sas, die een<br />
leven lang samen met zijn vrouw Gerrie<br />
aan <strong>de</strong> Holenweg heeft gewoond, had<br />
<strong>in</strong> die fruittu<strong>in</strong>en <strong>in</strong> Hoorn-Noord ook<br />
nog een stel konijnen rondlopen. “Maar<br />
ja, die kon ik tegen <strong>de</strong> feestdagen nooit<br />
allemaal te pakken krijgen”.<br />
Piet Sas uit Berkhout en Gerrie<br />
Bijlsma uit Blokker kwamen bij toeval<br />
op <strong>de</strong> Holenweg terecht. Gerrie:<br />
“Dat spoorhuisje aan <strong>de</strong> Holenweg<br />
was eigenlijk toegewezen aan mijn<br />
broer. Maar diens verker<strong>in</strong>g raakte<br />
over. Wij zijn toen <strong>in</strong> september 1955<br />
getrouwd en <strong>in</strong> dat huisje getrokken”.<br />
Of zoals Piet lachend zegt: “Zo van<br />
het gemeentehuis <strong>in</strong> Blokker naar <strong>de</strong><br />
koffer aan <strong>de</strong> Holenweg”. Het was één<br />
van <strong>de</strong> drie spoorhuisjes, die bij <strong>de</strong><br />
spoorwegovergang van toen nog <strong>de</strong><br />
Nieuwe Weg ston<strong>de</strong>n. De spoorlijn naar<br />
Me<strong>de</strong>mblik was <strong>in</strong> die jaren alleen nog<br />
<strong>in</strong> gebruik voor goe<strong>de</strong>renvervoer. Het<br />
echtpaar Sas woon<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> Holenweg<br />
tot 1996.<br />
Walkanten maaien<br />
“Toen we <strong>in</strong> dat spoorhuisje kwamen,<br />
was er tussen <strong>de</strong> Holenweg en <strong>de</strong><br />
Koepoortsweg zeg maar één grote<br />
boomgaard. Door sloten ver<strong>de</strong>eld<br />
<strong>in</strong> drie stukken die on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g met<br />
betonnen bruggetjes verbon<strong>de</strong>n<br />
waren. Er ston<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> Holenweg<br />
nog wel meer huisjes, die wer<strong>de</strong>n<br />
dacht ik bewoond door werklui van<br />
fruitkweker Oortman Gerl<strong>in</strong>gs van <strong>de</strong><br />
Koepoortsweg”. Het laatste stuk van<br />
die boomgaard, grenzend dus aan <strong>de</strong><br />
Holenweg, werd <strong>in</strong> <strong>de</strong> her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>g van<br />
Piet Sas gepacht door Kees van Velzen.<br />
“En voor hem heb ik veel gewerkt. Ik<br />
was melkrij<strong>de</strong>r. Na het werk had ik vaak<br />
wat uurtjes over en dan g<strong>in</strong>g ik <strong>in</strong> die<br />
boomgaard aan <strong>de</strong> slag. Walkanten<br />
maaien, fruit plukken, ja ik heb er<br />
eigenlijk van alles gedaan. Mijn vrouw<br />
heeft ook heel vaak appels en peren<br />
mee helpen plukken”. Om makkelijk <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> boomgaard te komen had<strong>de</strong>n Piet en<br />
Gerrie een bootje overdwars <strong>in</strong> <strong>de</strong> langs<br />
<strong>de</strong> Holenweg lopen<strong>de</strong> sloot gelegd. Dat<br />
bootje werd trouwens ook gebruikt door<br />
<strong>de</strong> krielkippen die het stel <strong>in</strong> en rond<br />
het huis, maar ook <strong>in</strong> <strong>de</strong> boomgaard<br />
hield. En vanuit het bootje kon Piet ook<br />
makkelijk zijn hengel uitgooien. “Er zat<br />
hier heel wat zeelt. En langs <strong>de</strong> Nieuwe<br />
Weg liep ik te snoeken”.<br />
Altijd fruit<br />
Piet en Gerrie Sas had<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
nabijheid van die boomgaard beslist<br />
geen gebrek aan fruit. “Je at zeg maar<br />
altijd fruit. Vooral <strong>de</strong> appels van het<br />
ras Present van Engeland waren lekker.<br />
Ik weet nog precies waar die bomen<br />
ston<strong>de</strong>n. Aan <strong>de</strong> buitenrand, waar nu<br />
dat appartementengebouw staat. Die<br />
appels zie je niet meer”. En voor <strong>de</strong><br />
groenten had<strong>de</strong>n Piet en Gerrie nog een<br />
spoortu<strong>in</strong>, een eigen ‘bouwtje’ langs <strong>de</strong><br />
spoorlijn naar Zwaag.<br />
Piet vertelt ook over <strong>de</strong> ratten, die welig<br />
tier<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> sloten en <strong>de</strong> boomgaard.<br />
“Het waren grote beesten”, zegt hij,<br />
terwijl zijn han<strong>de</strong>n een maat aanwijzen<br />
die dat on<strong>de</strong>rstreept. “Soms g<strong>in</strong>g onze<br />
hond achter die ratten aan. Vooral als er<br />
ijs <strong>in</strong> <strong>de</strong> sloot lag. Dat g<strong>in</strong>g natuurlijk wel<br />
eens mis en dan werd <strong>de</strong> hond <strong>in</strong> zijn<br />
neus gebeten”.<br />
Muziek was wel mooi<br />
De komst van het ziekenhuis, zo<br />
halverwege <strong>de</strong> jaren zestig, luid<strong>de</strong> het<br />
e<strong>in</strong><strong>de</strong> voor het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong><br />
boomgaard <strong>in</strong>. Gerrie: “Eigenlijk was<br />
het zon<strong>de</strong>, maar ja dat loopt dan zo”.<br />
Dat er later ook niets meer aan het op<br />
het terre<strong>in</strong> van het ziekenhuis staan<strong>de</strong><br />
restant van <strong>de</strong> boomgaard werd gedaan,<br />
heeft Piet Sas altijd jammer gevon<strong>de</strong>n.<br />
“Ze hebben zelfs nog een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong><br />
bomen later gerooid om plek te maken<br />
voor zomerse feesten. We wer<strong>de</strong>n wel<br />
gewaarschuwd dat er zo’n feest kwam.<br />
Ach, <strong>de</strong> muziek was meestal wel mooi”.<br />
12 13
Het Streek: opmaat naar één ziekenhuis<br />
Vijfenveertig vierkante kilometer bed<strong>de</strong>ngoed,<br />
twaalfhon<strong>de</strong>rd meter bezemsteel, vijfen<strong>de</strong>rtig<br />
typemach<strong>in</strong>es, zestienduizend reageerbuizen<br />
en één gek gewor<strong>de</strong>n nachthoofd. Oftewel het<br />
Streekziekenhuis tien jaar na <strong>de</strong> open<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />
1968. Gelegen op <strong>de</strong> warmoezierstu<strong>in</strong>en uit<br />
vroeger eeuwen en temid<strong>de</strong>n van restanten<br />
van boomgaar<strong>de</strong>n uit later tijd bepaal<strong>de</strong> het<br />
ziekenhuis zo’n vier <strong>de</strong>cennia lang het beeld van<br />
wat nu Streektu<strong>in</strong>en is.<br />
De geschie<strong>de</strong>nis van het Streekziekenhuis is niet<br />
los te zien van <strong>de</strong> lange weg die <strong>in</strong> West-Friesland<br />
tot één regionaal ziekenhuis heeft geleid. Aan<br />
<strong>de</strong> basis ston<strong>de</strong>n het Stadsziekenhuis en het<br />
ziekenhuis De Villa <strong>in</strong> Hoorn en het Snouck van<br />
Loosenziekenhuis <strong>in</strong> Enkhuizen.<br />
Armenzorg<br />
Dat ou<strong>de</strong> Stadsziekenhuis stond aan het<br />
Kerkple<strong>in</strong> en werd op 1 januari 1868 officieel<br />
geopend. De <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g werd gezien als een<br />
on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el van <strong>de</strong> armenzorg. Het ziekenhuis<br />
was gehuisvest <strong>in</strong> <strong>de</strong> gebouwen waar eer<strong>de</strong>r<br />
een zogeheten Zeekantoor (verga<strong>de</strong>rplek van<br />
<strong>de</strong> Admiraliteit van West-Friesland en het<br />
Noor<strong>de</strong>rkwartier) en <strong>de</strong> Bank van Len<strong>in</strong>g waren te<br />
v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. Katholiek West-Friesland had al heel lang<br />
een ‘eigen’ ziekenzorg: het S<strong>in</strong>t Jansgasthuis.<br />
In dat Stadsziekenhuis werd <strong>in</strong> <strong>de</strong> oorlogsjaren<br />
1940-1945 naast ziekenzorg ook een heel<br />
an<strong>de</strong>r soort ‘zorg’ verleend. Het was met<br />
14 15
16<br />
name directrice zuster Moereels, die een veilig<br />
on<strong>de</strong>rkomen bood aan voor <strong>de</strong> Duitse bezetters<br />
op <strong>de</strong> vlucht zijn<strong>de</strong> Jo<strong>de</strong>n. K<strong>in</strong><strong>de</strong>ren von<strong>de</strong>n <strong>in</strong><br />
het ziekenhuis een toevluchtsoord en van vier<br />
verpleegsters werd pas na <strong>de</strong> oorlog dui<strong>de</strong>lijk dat<br />
zij van joodse afkomst waren.<br />
Dokter Kaiser<br />
In 1896 ontstond <strong>in</strong> Hoorn een particulier<br />
verpleeghuis. Gesticht <strong>in</strong> ‘De Villa’, het huis<br />
van kantonrechter Abraham van Akerlaken<br />
aan <strong>de</strong> Draafs<strong>in</strong>gel. De <strong>in</strong>itiatiefnemer voor <strong>de</strong><br />
verpleeg<strong>in</strong>richt<strong>in</strong>g was dokter Kaiser, die zelf aan<br />
On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Boompjes een riante dokterswon<strong>in</strong>g<br />
had. Hij was weliswaar vermogend, maar <strong>de</strong><br />
exploitatie van een verpleeghuis (waar hij zelf<br />
ook operaties uitvoer<strong>de</strong>) g<strong>in</strong>g zijn kapitaal ver<br />
te boven. Op zoek naar geld stootte hij zijn<br />
neus bij het katholieke bevolk<strong>in</strong>gs<strong>de</strong>el van<br />
Hoorn; re<strong>de</strong>n dat hij zich voornamelijk tot <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>rs<strong>de</strong>nken<strong>de</strong> of niet gelovige mid<strong>de</strong>nstand<br />
richtte. En vanuit die hoek werd een ‘Vereenig<strong>in</strong>g<br />
tot ziekenverpleg<strong>in</strong>g te Hoorn’ opgericht.<br />
Het bijeengebrachte geld werd gebruik voor een nieuw gebouw naast<br />
De Villa met operatiekamers, verpleegkamers en zelfs een isoleercel voor<br />
<strong>de</strong> zielszieken. De Villa ontwikkel<strong>de</strong> zich <strong>in</strong> <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r jaren heel langzaam.<br />
Er werd een constant gevecht geleverd om geld; gebouwen verou<strong>de</strong>ren <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r tijd. ‘De Villa’ haal<strong>de</strong> nog haar 50ste verjaardag <strong>in</strong> 1963. Vier jaar<br />
later gaat <strong>de</strong> <strong>de</strong>ur van het vijftig bed<strong>de</strong>n tellen<strong>de</strong> ziekenhuis dicht.<br />
Wantrouwen<br />
De samensmelt<strong>in</strong>g van Stadsziekenhuis en De Villa wordt al <strong>in</strong>gezet <strong>in</strong> 1944.<br />
Dan maakt een <strong>in</strong>specteur voor <strong>de</strong> volksgezondheid een losse opmerk<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> richt<strong>in</strong>g van één West-Fries ziekenhuis. Het duurt veertig jaar voordat het<br />
zover is.<br />
Eerst komt een proces op gang dat het Stadsziekenhuis en De Villa<br />
samenbrengt <strong>in</strong> het Streekziekenhuis. Die samensmelt<strong>in</strong>g gaat niet<br />
makkelijk. Aan bei<strong>de</strong> zij<strong>de</strong>n heerst enig wantrouwen. Het bij <strong>de</strong> fusie<br />
verdwijnen van een zeg maar protestants get<strong>in</strong>t ziekenhuis wordt niet door<br />
ie<strong>de</strong>reen geaccepteerd.<br />
In <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r jaren komen bestuur van De Villa en <strong>de</strong> regenten van het<br />
Stadsziekenhuis (lees gemeente Hoorn) toch na<strong>de</strong>r tot elkaar. In 1954 wordt<br />
on<strong>de</strong>r leid<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> toenmalige burgemeester dr. mr. B.R. Canneman<br />
een overeenkomst bereikt, waar<strong>in</strong> <strong>de</strong> sticht<strong>in</strong>g van een Algemeen<br />
Streekziekenhuis (<strong>de</strong> aanduid<strong>in</strong>g protestants is verdwenen) wordt<br />
vastgelegd.<br />
17
18<br />
Lang gevecht<br />
Dan ontstaat namelijk een langdurig gevecht<br />
met <strong>de</strong> rijksoverheid over <strong>de</strong> f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g van<br />
een nieuw ziekenhuis. Dat moet, zo is wel<br />
dui<strong>de</strong>lijk, gerealiseerd wor<strong>de</strong>n aan het e<strong>in</strong><strong>de</strong> van<br />
<strong>de</strong> Tweeboomlaan. Het laatste <strong>de</strong>el van die laan<br />
is dan trouwens al opgeofferd voor <strong>de</strong> bouw van<br />
nieuwe won<strong>in</strong>gen. In <strong>de</strong> jaren vijftig verrijzen <strong>de</strong><br />
eerste flats aan <strong>de</strong> Liornestraat en <strong>de</strong> Westfriese<br />
Hof. Aan <strong>de</strong> Wabenstraat wordt gebouwd. Tussen<br />
<strong>de</strong> restanten van boomgaar<strong>de</strong>n staat her en<br />
<strong>de</strong>r nog een laatste huis van <strong>de</strong> oorspronkelijke<br />
Tweeboomlaan.<br />
Uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk wordt op 1 april 1958 het ontwerp<br />
voor een nieuw ziekenhuis met maximaal vier<br />
bouwlagen goedgekeurd. Maar het geld, alleen<br />
al voor <strong>de</strong> bouw zo’n vijf miljoen, is er nog lang<br />
niet. Dat komt er tenslotte wel en uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk<br />
gaat op 19 oktober 1964 <strong>de</strong> officiële eerste - en<br />
<strong>in</strong> werkelijkheid <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>rdzoveelste - van <strong>de</strong><br />
ruim negenhon<strong>de</strong>rd nodige palen <strong>de</strong> grond<br />
<strong>in</strong>. Pas toen kregen <strong>de</strong> <strong>in</strong>woners van Hoorn<br />
ook een beeld van het ziekenhuis dat daar<br />
aan <strong>de</strong> Holenweg zou verrijzen. Evenwijdig<br />
aan elkaar een lage polikl<strong>in</strong>iek en een hoog<br />
bed<strong>de</strong>nhuis. Met een totale capaciteit van<br />
161 bed<strong>de</strong>n. Met een apart zusterhuis en een<br />
ketelhuis met kenmerken<strong>de</strong> schoorstenen.<br />
Nieuwe snufjes zijn er ook. De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
fysiotherapie heeft een eigen oefenbad, er<br />
komt plafondverwarm<strong>in</strong>g en alle doktoren<br />
en verpleegkundigen krijgen een draadloos<br />
oproepsysteem. Op 13 <strong>de</strong>cember 1967 komen<br />
<strong>de</strong> eerste patiënten <strong>in</strong> het Streekziekenhuis.<br />
Ze zijn afkomstig uit <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rkomens van <strong>de</strong><br />
fusiepartners: Stadsziekenhuis en De Villa.<br />
In een gladjes verlopen<strong>de</strong> operatie met hulp<br />
van zo’n 150 man van <strong>de</strong> toen nog bestaan<strong>de</strong><br />
Bescherm<strong>in</strong>g Burgerbevolk<strong>in</strong>g, het Ro<strong>de</strong> Kruis en<br />
<strong>de</strong> plaatselijke politie wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong> één klap vijftig<br />
patiënten uit bei<strong>de</strong> ziekenhuizen overgebracht.<br />
Op 16 mei 1968 wordt het Streekziekenhuis ook<br />
officieel geopend. Dat doet commissaris <strong>de</strong>r<br />
Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong> mr. Kranenburg.<br />
Snouck van Loosen<br />
Toch is het verhaal van het Streekziekenhuis<br />
nog niet voorbij. Immers ook het Snouck van<br />
Loosenziekenhuis uit Enkhuizen voegt zich<br />
noodgedwongen bij het fusieziekenhuis. Dat<br />
gebeurt <strong>in</strong> 1977.<br />
Het Enkhuizer ziekenhuis ontstaat <strong>in</strong> 1894. Dan<br />
wordt een verenig<strong>in</strong>g voor <strong>de</strong> verpleg<strong>in</strong>g van<br />
zieken opgericht. Een verenig<strong>in</strong>g zon<strong>de</strong>r veel<br />
geld, maar daar wisten <strong>de</strong> beheer<strong>de</strong>rs van het<br />
Snouck van Loosenfonds wel raad op. Dat fonds<br />
was ontstaan na het overlij<strong>de</strong>n op 30 oktober<br />
1885 van Margaretha Maria Snouck van Loosen,<br />
laatste telg van een rijk regentengeslacht, dat<br />
veel geld had verdiend door <strong>de</strong> han<strong>de</strong>l op Oosten<br />
West-Indië. Margaretha Maria wil<strong>de</strong> dat<br />
haar geld ten goe<strong>de</strong> zou komen aan ‘weldadige<br />
doele<strong>in</strong><strong>de</strong>n’. En zo’n ziekenhuis viel dus on<strong>de</strong>r<br />
<strong>de</strong> doelstell<strong>in</strong>g. Het komt uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk aan <strong>de</strong><br />
Vijzelstraat, waar <strong>in</strong> eerste <strong>in</strong>stantie zestien<br />
bed<strong>de</strong>n komen. In een bijgebouw komen twee<br />
zalen met elk drie bed<strong>de</strong>n voor besmettelijke<br />
ziekten. De <strong>in</strong>wijd<strong>in</strong>g is op 19 oktober 1900.<br />
Het Enkhuizer ziekenhuis heeft <strong>de</strong>cennia lang<br />
b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> Enkhuizer gemeenschap optimaal<br />
gefunctioneerd. Enkhuizers wer<strong>de</strong>n er geboren,<br />
g<strong>in</strong>gen er dood. Maar uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk bleek het<br />
ziekenhuis te kle<strong>in</strong> om te kunnen overleven.<br />
De 115 bed<strong>de</strong>n waren er <strong>in</strong> 1967 maar liefst 85<br />
m<strong>in</strong><strong>de</strong>r dan <strong>de</strong> norm <strong>in</strong> <strong>de</strong> nieuwe wet. Fusie met<br />
of het Streekziekenhuis of het katholieke S<strong>in</strong>t<br />
Jansgasthuis <strong>in</strong> Hoorn was <strong>de</strong> enige optie.<br />
In juni 1975 viel <strong>in</strong> Enkhuizen het besluit om het<br />
ziekenhuis per 1 oktober van dat jaar te sluiten.<br />
Een polikl<strong>in</strong>iek bleef over. Beheer en exploitatie<br />
van die polikl<strong>in</strong>iek wer<strong>de</strong>n op 16 september 1977<br />
overgedragen aan het Streekziekenhuis.<br />
Laatste stap<br />
Resteert nog het samengaan van<br />
Streekziekenhuis en S<strong>in</strong>t Jansgasthuis <strong>in</strong> één<br />
groot WestfriesGasthuis. Dat gebeur<strong>de</strong> eigenlijk<br />
vijf jaar later, op 25 oktober 1982. Toen werd<br />
tussen bei<strong>de</strong> ziekenhuis een fusie-overeenkomst<br />
gesloten, die op 19 <strong>de</strong>cember 1984 een vervolg<br />
kreeg. Op die dag besloot het algemeen bestuur<br />
van Sticht<strong>in</strong>g Algemeen Streekziekenhuis West-<br />
Friesland <strong>de</strong> bevoegdhe<strong>de</strong>n over te dragen aan<br />
<strong>de</strong> Sticht<strong>in</strong>g Algemeen Ziekenhuis Westfries<br />
Gasthuis. Als locatie Streek zou het ziekenhuis<br />
vervolgens tot beg<strong>in</strong> van dit millennium nog <strong>in</strong><br />
gebruik blijven. In 2004 maakte <strong>de</strong> slopershamer<br />
een e<strong>in</strong><strong>de</strong> aan het bestaan.<br />
19
Betere gezondheidszorg door verkoop<br />
“Door het afstoten van het<br />
Streekziekenhuis is <strong>de</strong> gezondheidszorg<br />
<strong>in</strong> West-Friesland beter gewor<strong>de</strong>n. De<br />
bouw van één nieuw ziekenhuis werd<br />
mogelijk. Maar ook zijn verschillen<strong>de</strong><br />
specialismen van <strong>de</strong> zorg tot wasdom<br />
gekomen. Oncologie, vaatchirurgie,<br />
traumalogie, cardiologie: <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
nieuwe situatie hebben ze een sterke<br />
ontwikkel<strong>in</strong>g meegemaakt. Dat was<br />
an<strong>de</strong>rs niet gebeurd”. Oud-bestuur<strong>de</strong>r<br />
Bert Vos van het WestfriesGasthuis<br />
noemt vanuit zijn woonplaats<br />
Haaksbergen het afstoten van het<br />
Streekziekenhuis nog altijd een<br />
onvermij<strong>de</strong>lijke zaak.<br />
Bert Vos kwam <strong>in</strong> 1989 als - zoals hij<br />
zelf zegt - ‘hulpje van <strong>de</strong> algemeen<br />
directeur’ naar het Hoornse ziekenhuis.<br />
De adjunct-directeur f<strong>in</strong>anciën en<br />
economische zaken moest or<strong>de</strong> op<br />
zaken stellen. “Het was kort na <strong>de</strong><br />
fusie tussen S<strong>in</strong>t Jansgasthuis en het<br />
Streekziekenhuis niet echt florissant<br />
gesteld met <strong>de</strong> f<strong>in</strong>anciën. Gelukkig<br />
heeft dat niet zo lang geduurd”. In 1994<br />
werd Bert Vos directeur; later vorm<strong>de</strong><br />
hij samen met Louis Timmer <strong>de</strong> Raad<br />
van Bestuur. Nu is hij lid van <strong>de</strong> Raad<br />
van Bestuur van Ziekenhuis Walcheren<br />
<strong>in</strong> Vliss<strong>in</strong>gen en van het Overschel<strong>de</strong><br />
Ziekenhuis <strong>in</strong> Goes, die per 1 januari<br />
2010 samengaan.<br />
Ruilhan<strong>de</strong>ltje<br />
“Die eerste jaren nam vooral <strong>de</strong><br />
concentratie van bei<strong>de</strong> Hoornse<br />
locaties ons <strong>in</strong> beslag. Het rijk wil<strong>de</strong><br />
een ruilhan<strong>de</strong>ltje: een versnel<strong>de</strong><br />
bouwprocedure <strong>in</strong> ruil voor een aantal<br />
bed<strong>de</strong>n. Maar ja, wij had<strong>de</strong>n hier <strong>in</strong><br />
West-Friesland niet veel te ruilen. We<br />
hebben veel moeite moeten doen<br />
om toestemm<strong>in</strong>g van het m<strong>in</strong>isterie<br />
voor nieuwbouw te krijgen. Van meet<br />
af aan stond daarbij concentratie van<br />
<strong>de</strong> zorg tussen Maelsonstraat en Van<br />
De<strong>de</strong>mstraat voorop. Met eerst een<br />
nieuw gebouw, dat er nu staat en dan,<br />
na sloop van het ou<strong>de</strong> S<strong>in</strong>t Jan, een<br />
twee<strong>de</strong> nieuwbouw. Die twee<strong>de</strong> fase<br />
had eigenlijk <strong>in</strong> 2010 klaar moeten zijn”,<br />
vertelt Bert Vos.<br />
Concentratie op één plek moest niet<br />
alleen op grond van efficiëntie, maar<br />
ook om <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> zorg te<br />
verhogen. “Het kwam voor dat een<br />
spoedgeval door <strong>de</strong> ambulance bij<br />
het S<strong>in</strong>t Jansgasthuis werd afgeleverd,<br />
terwijl <strong>de</strong> patiënt eigenlijk naar het<br />
Streekziekenhuis had moeten wor<strong>de</strong>n<br />
vervoerd. Concentratie beteken<strong>de</strong><br />
dus naast bespar<strong>in</strong>g ook vooral<br />
kwaliteit en veiligheid. Nee echt, het<br />
Streekziekenhuis moest gewoon wor<strong>de</strong>n<br />
afgestoten”.<br />
Nieuwe bestemm<strong>in</strong>g<br />
Het afstoten beteken<strong>de</strong> natuurlijk<br />
meteen ook het zoeken naar een nieuwe<br />
bestemm<strong>in</strong>g. Bert Vos benadrukt,<br />
dat voor het ziekenhuisbestuur het<br />
vooral belangrijk was om <strong>de</strong> toch vrij<br />
hoge boekwaar<strong>de</strong> te verzilveren. “Na<br />
een aantal mogelijkhe<strong>de</strong>n te hebben<br />
on<strong>de</strong>rzocht, on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re kwam een<br />
verpleeghuis <strong>in</strong> beeld, kwamen we<br />
samen met <strong>de</strong> toenmalige wethou<strong>de</strong>r<br />
Jaap Schaper uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk toch uit op<br />
won<strong>in</strong>gbouw. De gemeente stribbel<strong>de</strong><br />
eerst nog wat tegen. Men was bang voor<br />
concurrentie van <strong>de</strong> nieuwe wijk Bangert<br />
en Oosterpol<strong>de</strong>r”.<br />
Vanuit het WestfriesGasthuis<br />
wer<strong>de</strong>n vervolgens vijf marktpartijen<br />
gevraagd om een bod op het hele<br />
Streekziekenhuis uit te brengen.<br />
Bert Vos: “Als hoogste kwam toen<br />
Terra Marique uit <strong>de</strong> bus. Met een<br />
bedrag dat gelukkig boven <strong>de</strong> nog<br />
altijd forse boekwaar<strong>de</strong> van het<br />
Streekziekenhuis lag. Zelf had ik altijd<br />
reken<strong>in</strong>g gehou<strong>de</strong>n met een kle<strong>in</strong> verlies<br />
bij <strong>de</strong> verkoop”.<br />
Goe<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>laars<br />
Bert Vos kijkt met veel plezier terug<br />
op <strong>de</strong> afrond<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> verkoop. “Ik<br />
kreeg gewoon goe<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhan<strong>de</strong>laars<br />
tegenover me, zoals Peter Langenberg<br />
en Mart<strong>in</strong> Hoit<strong>in</strong>g. Mensen die wisten<br />
wat ze wil<strong>de</strong>n, waar ze het over had<strong>de</strong>n.<br />
Die slagvaardig han<strong>de</strong>l<strong>de</strong>n”.<br />
Terugkijkend noemt Bert Vos <strong>de</strong> sloop<br />
van het Streekziekenhuis toch pijnlijk.<br />
“Ik g<strong>in</strong>g <strong>in</strong> die tijd een paar keer per<br />
week tennissen en kwam op weg naar<br />
<strong>de</strong> baan langs het ziekenhuis. Zag het<br />
stukje voor stukje verdwijnen. Jammer.<br />
Maar ja, nieuw bouwen en oud hou<strong>de</strong>n<br />
was onmogelijk”.<br />
20 21
Streekziekenhuis legt het loodje<br />
On<strong>de</strong>r het motto ‘Niets bestaat om te<br />
blijven’ beg<strong>in</strong>nen slopers <strong>in</strong> juli 2004 met <strong>de</strong><br />
ontmantel<strong>in</strong>g van het Streekziekenhuis. Dat staat<br />
dan pas een paar weken leeg, want halverwege<br />
juni verhuizen <strong>de</strong> laatste on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len naar het<br />
WestfriesGasthuis aan <strong>de</strong> Maelsonstraat. Ook <strong>de</strong><br />
Huisartsenpost heeft <strong>in</strong> <strong>de</strong> directe omgev<strong>in</strong>g van<br />
het ziekenhuis daar een plek gevon<strong>de</strong>n.<br />
Net zoals zoveel <strong>in</strong> <strong>de</strong> jaren zestig en zeventig<br />
van <strong>de</strong> vorige eeuw opgetrokken gebouwen,<br />
is ook <strong>in</strong> het Streekziekenhuis behoorlijk wat<br />
asbest gebruikt; on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re voor <strong>de</strong> isolatie<br />
van leid<strong>in</strong>gen en kokers. Dat asbest moet er door<br />
‘ruimtemannetjes’ van een gespecialiseerd bedrijf<br />
zorgvuldig wor<strong>de</strong>n uitgehaald. Dat gebeurt on<strong>de</strong>r<br />
toezicht van <strong>de</strong> arbeids<strong>in</strong>spectie. Daarna trekken<br />
slopers het gebouw b<strong>in</strong>nen. Een week of zes<br />
wordt er keihard gewerkt aan het ontmantelen<br />
van <strong>de</strong> b<strong>in</strong>nenkant van het voormalige<br />
ziekenhuis. Plafonds sneuvelen, houten vloeren<br />
gaan <strong>in</strong> spl<strong>in</strong>ters <strong>de</strong> conta<strong>in</strong>ers <strong>in</strong>, leid<strong>in</strong>gen<br />
wor<strong>de</strong>n gesloopt en op materiaal gesorteerd en<br />
ramen zoveel mogelijk heel ge<strong>de</strong>monteerd.<br />
En dan komen wat later <strong>de</strong> zware sloopmach<strong>in</strong>es<br />
het terre<strong>in</strong> op rij<strong>de</strong>n. Kranen met knippen<strong>de</strong><br />
scharen, omduwen<strong>de</strong> shovels, wegschuiven<strong>de</strong><br />
bulldozers: ze wor<strong>de</strong>n allemaal <strong>in</strong>gezet om <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
rest van het jaar het Streekziekenhuis met alles<br />
erop en eraan tot geschie<strong>de</strong>nis te maken.<br />
Tot verdriet van sommige <strong>in</strong>woners van Hoorn,<br />
die graag had<strong>de</strong>n gezien dat bijvoorbeeld <strong>de</strong><br />
kenmerken<strong>de</strong> schoorstenen van het ketelhuis<br />
waren geïntegreerd <strong>in</strong> het totale bouwplan.<br />
Natuurlijk wor<strong>de</strong>n alle materialen die bij <strong>de</strong> sloop<br />
vrijkomen, geschei<strong>de</strong>n en zoveel mogelijk weer<br />
hergebruikt.<br />
Bouwrijp maken<br />
Op 1 <strong>de</strong>cember 2005, een jaar na <strong>de</strong> sloop, wordt<br />
begonnen met het bouwrijp maken van het<br />
totale gebied. Ook het aangrenzen<strong>de</strong> Westfriese<br />
Hof wordt her<strong>in</strong>gericht. Dat laatste is een<br />
nogal lastige klus: allerlei kabels en leid<strong>in</strong>gen<br />
én een transformatorstation (zogeheten PENhuisje)<br />
moeten wor<strong>de</strong>n verplaatst. En ook <strong>de</strong><br />
parkeerplekken wor<strong>de</strong>n veran<strong>de</strong>rd.<br />
Op het terre<strong>in</strong> waar eer<strong>de</strong>r het ziekenhuis<br />
stond wordt een rioler<strong>in</strong>g aangelegd, gaat <strong>de</strong><br />
benodig<strong>de</strong> bekabel<strong>in</strong>g <strong>de</strong> grond <strong>in</strong> en wor<strong>de</strong>n<br />
wegen aangelegd. Natuurlijk nog voorzien van<br />
een werkbestrat<strong>in</strong>g, pas na <strong>de</strong> oplever<strong>in</strong>g wor<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> straten <strong>in</strong> <strong>de</strong> wijk <strong>de</strong>f<strong>in</strong>itief bestraat. Het zit<br />
<strong>de</strong> grondwerkers dit keer mee: kon<strong>in</strong>g W<strong>in</strong>ter<br />
laat zich nauwelijks zien en vier maan<strong>de</strong>n later,<br />
op 1 maart 2006 kan <strong>de</strong> eerste paal voor <strong>de</strong><br />
carréwon<strong>in</strong>gen <strong>de</strong> grond <strong>in</strong>.<br />
22 23
24<br />
25
Goed overleg, goed resultaat<br />
Mart Sijm, één van <strong>de</strong> bewoners van<br />
<strong>de</strong> vier huizen aan <strong>de</strong> Holenweg en dus<br />
directe buurman van Streektu<strong>in</strong>en, is er<br />
kort over. “Wij zijn door Terra Marique<br />
gevraagd om als buren van Streektu<strong>in</strong>en<br />
en dus direct belanghebben<strong>de</strong>n te<br />
praten over <strong>de</strong> plannen voor <strong>de</strong> nieuwe<br />
woonwijk. Wij zijn dat overleg <strong>in</strong>gegaan<br />
met <strong>de</strong> <strong>in</strong>tentie om een mogelijke<br />
conflictsituatie te vermij<strong>de</strong>n. Wij hebben<br />
geen moment <strong>de</strong> hakken <strong>in</strong> het zand<br />
willen zetten. En ik moet zeggen, dat<br />
wij voor onze problemen en wensen<br />
bij Terra Marique een luisterend oor<br />
hebben gevon<strong>de</strong>n”.<br />
Met name <strong>de</strong> steeds toenemen<strong>de</strong><br />
geluidsoverlast van het verkeer<br />
op <strong>de</strong> Prov<strong>in</strong>cialeweg irriteer<strong>de</strong> <strong>de</strong><br />
bewoners van het ‘trappel-end’ van<br />
Hoorn. Mart Sijm: “Al <strong>in</strong> 1985 had<strong>de</strong>n<br />
we <strong>de</strong> gemeente gevraagd om een<br />
geluidsscherm neer te zetten. Dat<br />
wil<strong>de</strong> <strong>de</strong> gemeente niet. Als pleister<br />
op <strong>de</strong> wond kwamen er wel extra<br />
26<br />
geluidsweren<strong>de</strong> voorzien<strong>in</strong>gen aan<br />
onze huizen”.<br />
Samen opgetrokken<br />
Toen eenmaal dui<strong>de</strong>lijk was dat<br />
Terra Marique op het terre<strong>in</strong> van<br />
het ou<strong>de</strong> ziekenhuis g<strong>in</strong>g bouwen,<br />
heeft wethou<strong>de</strong>r Henk Hansen zich<br />
<strong>in</strong>gespannen om die geluidsoverlast<br />
bij <strong>de</strong> projectontwikkelaar aan te<br />
kaarten. Mart Sijm: “In het structurele<br />
overleg dat vervolgens met Terra<br />
Marique op gang kwam, hebben we als<br />
bewoners meteen <strong>de</strong> geluidsoverlast als<br />
belangrijkste punt genoemd”.<br />
Mart Sijm benadrukt, dat <strong>de</strong> bewoners<br />
van <strong>de</strong> vier won<strong>in</strong>gen van meet af aan<br />
samen zijn opgetrokken. “Terra Marique<br />
gaf ons <strong>de</strong> kans om meer wensen te<br />
uiten. Wij zijn toen bij elkaar gaan zitten<br />
en hebben nog wat verlangens op papier<br />
gezet. Een aansluit<strong>in</strong>g op het kabelnet<br />
bijvoorbeeld. Die had<strong>de</strong>n we hier op <strong>de</strong><br />
Holenweg niet. En we wil<strong>de</strong>n graag een<br />
groenvoorzien<strong>in</strong>g voor onze huizen”.<br />
Op <strong>de</strong> eerste overlegbijeenkomst<br />
wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> bewoners geconfronteerd<br />
met een maquette waarop het<br />
appartementengebouw aan <strong>de</strong> kant<br />
van <strong>de</strong> Holenweg maar liefst negen<br />
verdiep<strong>in</strong>gen hoog was. Mart Sijm:<br />
“Daar schrokken we enorm van. En we<br />
hebben dan ook aangekondigd tegen<br />
zo’n plan bezwaar te gaan maken. Dat<br />
bleek tenslotte niet nodig. Het plan is<br />
aangepast. Maar we zijn wel een jaar <strong>in</strong><br />
positieve z<strong>in</strong> aan het steggelen geweest,<br />
voordat alles <strong>in</strong> kannen en kruiken was”.<br />
Koffie met gebak<br />
Het heeft Mart Sijm veel werk en<br />
<strong>in</strong>spann<strong>in</strong>g gekost, maar uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk<br />
heeft het overleg toch resultaat<br />
gehad. “Op 25 april 2005 hebben wij<br />
als bewoners van <strong>de</strong> Holenweg een<br />
overeenkomst met Terra Marique<br />
getekend. Onze verlangens wer<strong>de</strong>n<br />
<strong>in</strong>gewilligd en wij zagen af van onze<br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n om bezwaar te maken of<br />
planscha<strong>de</strong> te eisen”.<br />
Mart Sijm illustreert <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> sfeer van<br />
het overleg met: “En natuurlijk was er<br />
gebak bij <strong>de</strong> koffie”.<br />
27
Streektu<strong>in</strong>en: levendig en chic<br />
De toenmalige m<strong>in</strong>ister van volksgezondheid<br />
Els Borst geeft op 24 juni 1999 het Hoornse<br />
fusieziekenhuis WestfriesGasthuis toestemm<strong>in</strong>g<br />
om aan <strong>de</strong> Maelsonstraat een nieuw ziekenhuis<br />
neer te zetten. Dat moet samen met een<br />
psychiatrisch centrum en een parkeergarage voor<br />
200 miljoen euro op het terre<strong>in</strong> van <strong>de</strong> locatie<br />
S<strong>in</strong>t Jan wor<strong>de</strong>n gebouwd. Met die toestemm<strong>in</strong>g<br />
wordt ook meteen dui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> locatie Streek<br />
van het ziekenhuis aan <strong>de</strong> Wabenstraat op termijn<br />
dicht moet.<br />
En dat betekent dus een nieuwe bestemm<strong>in</strong>g<br />
voor dit <strong>de</strong>el van Hoorn. Er komen verschillen<strong>de</strong><br />
plannen boven water drijven. Er is sprake van<br />
vestig<strong>in</strong>g van een zorgcentrum, <strong>de</strong> gemeente<br />
wil <strong>in</strong> dit <strong>de</strong>el van Hoorn graag kantoren<br />
laten realiseren en laat daarvoor ook een nota<br />
met uitgangspunten maken, verschillen<strong>de</strong><br />
projectontwikkelaars hebben ook wel z<strong>in</strong> om<br />
hier iets te doen. Als m<strong>in</strong>ister Gerrit Zalm op<br />
14 maart 2001 <strong>de</strong> eerste paal slaat voor dat<br />
nieuwe ziekenhuis aan <strong>de</strong> Maelsonstraat, is nog<br />
steeds niet dui<strong>de</strong>lijk wat er met het Streek gaat<br />
gebeuren.<br />
Kogel door <strong>de</strong> kerk<br />
Twee jaar later, e<strong>in</strong>d april 2003, gaat <strong>de</strong><br />
spreekwoor<strong>de</strong>lijke kogel door <strong>de</strong> kerk.<br />
<strong>Zeeman</strong><strong>Vastgoed</strong> en Intermaris Projecten bv<br />
kopen het hele terre<strong>in</strong> <strong>in</strong>clusief het later<br />
overbodige ziekenhuis. In oktober van hetzelf<strong>de</strong><br />
jaar maken <strong>de</strong> twee bekend on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> vlag van<br />
Terra Marique een nieuwe woonwijk te realiseren<br />
en wordt Zorggroep <strong>de</strong> Omr<strong>in</strong>g bij <strong>de</strong> plannen<br />
betrokken om op <strong>de</strong> plek van het Liornehuis<br />
een nieuw zorgcentrum met een wijkfunctie<br />
te ontwikkelen. Bij <strong>de</strong> planontwikkel<strong>in</strong>g zijn<br />
meer<strong>de</strong>re ste<strong>de</strong>n bouwkundigen, architecten en<br />
landschapsarchitecten betrokken. Zij komen van<br />
Inbo Architecten en Ste<strong>de</strong>nbouwkundigen uit<br />
Wou<strong>de</strong>nberg en <strong>Zeeman</strong> Architekten BNA uit<br />
Hoorn. Eén van <strong>de</strong> eersten die is gaan kijken op<br />
het terre<strong>in</strong> van het te slopen ziekenhuis is Peter<br />
van Woerkom.<br />
Enthousiast<br />
De coörd<strong>in</strong>erend architect en ste<strong>de</strong>nbouwkundige<br />
reageert enthousiast. “Het was mooi weer<br />
en door <strong>de</strong> groene omgev<strong>in</strong>g leek het of het<br />
ziekenhuis <strong>in</strong> <strong>de</strong> bossen lag. Toen we het<br />
ziekenhuis zeg maar even ‘weggetekend had<strong>de</strong>n’<br />
kwam al snel het thema groen naar boven.<br />
Daarop hebben we <strong>in</strong> <strong>de</strong> eerste schetsen ook<br />
<strong>de</strong> nadruk gelegd. Pas toen we <strong>de</strong> bomen en<br />
het water had<strong>de</strong>n <strong>in</strong>getekend zijn we begonnen<br />
met <strong>de</strong> bebouw<strong>in</strong>g een plek en vorm te geven.”<br />
Peter van Woerkom is nog steeds tevre<strong>de</strong>n over<br />
<strong>de</strong> gekozen volgor<strong>de</strong>. “Die is gewoon bijzon<strong>de</strong>r.<br />
Eerst creëer je een groene omgev<strong>in</strong>g en dan<br />
zet je huizen en appartementengebouwen op<br />
zijn papieren plek. Zo’n ontwikkel<strong>in</strong>g zie je niet<br />
vaak”. Architect Jan van Gils van Inbo: “Op <strong>de</strong><br />
eerste schetsen is <strong>de</strong> bebouw<strong>in</strong>g op een losse<br />
manier ‘neergestrooid’. Het totaalplaatje moet<br />
gewoon kloppen. Sfeer en gevoel staan <strong>in</strong> mijn<br />
belev<strong>in</strong>g daarbij centraal. Wie ergens gaat wonen,<br />
moet niet alleen het nieuwe huis, maar ook <strong>de</strong><br />
omgev<strong>in</strong>g leuk v<strong>in</strong><strong>de</strong>n”.<br />
Chique uitstral<strong>in</strong>g<br />
Peter van Woerkom vertelt ver<strong>de</strong>r dat bewust<br />
reken<strong>in</strong>g is gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> nabijheid van<br />
<strong>de</strong> Prov<strong>in</strong>cialeweg. “We hebben bewust stil<br />
gestaan bij <strong>de</strong> vraag hoe het gebied er uit zou<br />
komen te zien vanuit <strong>de</strong> auto. Ook hebben we<br />
geprobeerd om <strong>de</strong> won<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en<br />
een chique uitstral<strong>in</strong>g te geven. En als ik nu het<br />
totaal zie dan mag ik gerust conclu<strong>de</strong>ren dat dat<br />
streven is gelukt”.<br />
Landschapsarchitect<br />
Martijn Tillema<br />
van Inbo<br />
Ste<strong>de</strong>nbouwkundigen<br />
& Landschapsarchitecten<br />
vult<br />
het ‘groene plan’<br />
voor Streektu<strong>in</strong>en<br />
daadwerkelijk <strong>in</strong>.<br />
“Leuk daarbij was dat<br />
ik moest werken met<br />
drie verschillen<strong>de</strong><br />
woonmilieus op een relatief kle<strong>in</strong>e oppervlakte.<br />
Ik heb steeds gezocht naar een goe<strong>de</strong> aansluit<strong>in</strong>g<br />
op <strong>de</strong> architectuur. Zo keert <strong>de</strong> kenmerken<strong>de</strong><br />
grijst<strong>in</strong>t van <strong>de</strong> gevels van <strong>de</strong> carréwon<strong>in</strong>gen<br />
terug <strong>in</strong> <strong>de</strong> bestrat<strong>in</strong>g en ontstaat een<br />
harmonieus straatbeeld”. De b<strong>in</strong>nentu<strong>in</strong> van <strong>de</strong><br />
carréwon<strong>in</strong>gen noemt Tillema ‘het pareltje van<br />
het plan’. “Die a<strong>de</strong>mt echt <strong>de</strong> sfeer uit van een<br />
natuurlijk ogen<strong>de</strong> parktu<strong>in</strong>”, stelt hij vast.<br />
Het plan Streektu<strong>in</strong>en omvat <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
oorspronkelijke opzet verschillen<strong>de</strong> elementen.<br />
Het hart wordt gevormd door <strong>de</strong> zogeheten<br />
carréwon<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> een rechthoek rondom<br />
een lager gelegen fraai en vooral groen park met<br />
wan<strong>de</strong>lpa<strong>de</strong>n en speelplekken liggen. In dat park<br />
28 29
30<br />
ook een achttal parkwon<strong>in</strong>gen. Aan <strong>de</strong> noordrand<br />
van het plan ligt het appartementencomplex<br />
Triomphe met verspr<strong>in</strong>gen<strong>de</strong> en <strong>in</strong> hoogte<br />
verschillen<strong>de</strong> woongebouwen. De watervilla’s<br />
aan <strong>de</strong> oostrand hebben niet alleen een statige<br />
uitstral<strong>in</strong>g door <strong>de</strong> gekozen lessenaarsdaken,<br />
maar hebben ook tu<strong>in</strong>en en terrassen die direct<br />
aan het water grenzen.<br />
Woonzorgcomplex<br />
In Streektu<strong>in</strong>en moet nog een nieuw<br />
woonzorgcomplex van <strong>de</strong> Omr<strong>in</strong>g wor<strong>de</strong>n<br />
gerealiseerd. Dat komt op <strong>de</strong> plek van het<br />
Liornehuis, dat <strong>de</strong> laatste vijftien jaar als tij<strong>de</strong>lijke<br />
opvang voor bewoners van te mo<strong>de</strong>rniseren<br />
woongzorgcentra heeft gefungeerd. Vanuit dat<br />
nieuwe complex kan <strong>in</strong> <strong>de</strong> toekomst ook on<strong>de</strong>r<br />
voorwaar<strong>de</strong>n zorg wor<strong>de</strong>n verleend aan <strong>de</strong><br />
bewoners van <strong>de</strong> appartementen <strong>in</strong> Triomphe.<br />
Het hier te vestigen servicecentrum gaat later ook<br />
dienst doen als wijksteunpunt. Het is overigens,<br />
bij het ter perse gaan van dit boek, nog steeds<br />
niet dui<strong>de</strong>lijk op welke termijn het Liornehuis<br />
wordt gesloopt en door een nieuw complex wordt<br />
vervangen.<br />
Verrijk<strong>in</strong>g<br />
Als <strong>de</strong> plannen eenmaal op tafel liggen reageert<br />
ie<strong>de</strong>reen enthousiast. De op dat moment<br />
verantwoor<strong>de</strong>lijk wethou<strong>de</strong>r Henk Hansen van<br />
Hoorn noemt <strong>in</strong> november 2004 Streektu<strong>in</strong>en<br />
‘een verrijk<strong>in</strong>g voor Hoorn’. “Eerst dacht <strong>de</strong><br />
gemeente nog aan kantoorpan<strong>de</strong>n, maar toen<br />
Terra Marique <strong>in</strong> 2003 met het plan kwam<br />
om vrije sectorwon<strong>in</strong>gen te comb<strong>in</strong>eren<br />
met senioren appartementen met eventuele<br />
zorg vanuit <strong>de</strong> Omr<strong>in</strong>g, was het College van<br />
Burgemeester en Wethou<strong>de</strong>rs en ook <strong>de</strong><br />
gemeenteraad onmid<strong>de</strong>llijk enthousiast”, zegt<br />
Hansen. Hij is dan ook on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> <strong>in</strong>druk van <strong>de</strong><br />
manier waarop <strong>de</strong> ontwikkelaars <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g geven<br />
aan <strong>de</strong> herontwikkel<strong>in</strong>g van het vrijgekomen<br />
gebied. “Het wordt echt schitterend”, verwacht<br />
hij <strong>in</strong> november 2004.<br />
31
32<br />
Snelle ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
Natuurlijk moeten ook voor <strong>de</strong> realiser<strong>in</strong>g van<br />
Streektu<strong>in</strong>en <strong>de</strong> nodige spelregels wor<strong>de</strong>n<br />
gevolgd. In <strong>de</strong> laatste maan<strong>de</strong>n van 2004 wordt<br />
<strong>de</strong> procedure voor <strong>de</strong> bouwvergunn<strong>in</strong>g gestart.<br />
Dat betekent ook dat ie<strong>de</strong>reen bezwaar tegen<br />
<strong>de</strong> plannen kan maken. Dat gebeurt niet. De<br />
hele procedure verloopt eigenlijk heel soepel.<br />
De gemeente, maar ook <strong>de</strong> prov<strong>in</strong>cie oor<strong>de</strong>elt<br />
positief over <strong>de</strong> plannen. De vergunn<strong>in</strong>gen<br />
wor<strong>de</strong>n verleend.<br />
En dan gaat het snel. Er is op 10 september 2005<br />
een eerste verkoopbijeenkomst <strong>in</strong> <strong>de</strong> foyer van<br />
Schouwburg en Congrescentrum het Park. Op<br />
1 <strong>de</strong>cember van dat jaar start het bouwrijp maken<br />
van het terre<strong>in</strong> en op 1 maart 2006 gaat daad-<br />
werkelijk<br />
<strong>de</strong> eerste<br />
paal <strong>de</strong> grond<br />
<strong>in</strong>. Die wordt<br />
geslagen door<br />
ge<strong>de</strong>puteer<strong>de</strong><br />
Ton Hooijmaijers<br />
van <strong>de</strong> prov<strong>in</strong>cie<br />
Noord-Holland<br />
en wethou<strong>de</strong>r<br />
Henk Hansen van <strong>de</strong><br />
gemeente Hoorn. Zij<br />
onthullen samen, on<strong>de</strong>r<br />
toeziend oog van een paar<br />
hon<strong>de</strong>rd genodig<strong>de</strong>n, ook<br />
nog een bord waarop <strong>de</strong> bouw<br />
van <strong>de</strong> 90 carréwon<strong>in</strong>gen wordt<br />
aangekondigd. Die genodig<strong>de</strong>n<br />
zijn met <strong>de</strong> stoomtram vanaf<br />
het station Hoorn naar <strong>de</strong> ‘halte<br />
Streektu<strong>in</strong>en’ vervoerd. Een voor <strong>de</strong><br />
Stoomtram Hoorn-Me<strong>de</strong>mblik prima<br />
lonen<strong>de</strong> klus, want Terra Marique schenkt<br />
<strong>de</strong> toeristische attractie ter gelegenheid<br />
van die eerste paal meteen maar 10.000<br />
euro. Waarmee <strong>de</strong> projectontwikkelaar<br />
meteen ook <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g geeft aan het begrip<br />
‘maatschappelijk on<strong>de</strong>rnemen’.<br />
33
34 35
Bouwen en opleveren<br />
B<strong>in</strong>nen vier jaar wordt Hoorns nieuwste wijk <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> ou<strong>de</strong> stad gerealiseerd. Snel dus, want het<br />
gaat bij elkaar toch om zo’n 250 won<strong>in</strong>gen die<br />
gebouwd wor<strong>de</strong>n. Op 1 <strong>de</strong>cember 2005 wordt<br />
begonnen met het bouwrijp maken van het<br />
terre<strong>in</strong>. E<strong>in</strong>d juni 2009 is het totale complex,<br />
met uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g van het nog door <strong>de</strong> Omr<strong>in</strong>g te<br />
realiseren zorgcentrum, gereed.<br />
Het bouwen <strong>in</strong> ste<strong>de</strong>lijk gebied vergt extra aandacht. Immers, er moet<br />
gebruik gemaakt wor<strong>de</strong>n van een bestaan<strong>de</strong> <strong>in</strong>frastructuur. Willem Bakker,<br />
projectcoörd<strong>in</strong>ator civiel & milieu van <strong>Zeeman</strong><strong>Vastgoed</strong> begeleid<strong>de</strong> voor<br />
Terra Marique het hele traject van bouwrijp tot woonrijp maken. Het civiele<br />
plan daarvoor werd uiteraard <strong>in</strong> nauwe samenspraak met <strong>de</strong> gemeente<br />
gemaakt. Willem Bakker: “Je hebt te maken met bestaan<strong>de</strong> wegen, die ook<br />
gebruikt wor<strong>de</strong>n door zeg maar gemakshalve <strong>de</strong> buren. En <strong>de</strong>rgelijke wegen<br />
kun je natuurlijk niet zomaar afsluiten. Je moet dus zowel bij het bouwrijp<br />
als bij het woonrijp maken van zo’n groot en toch <strong>in</strong>gewikkeld plan <strong>de</strong><br />
overlast voor <strong>de</strong> buurtbewoners tot een m<strong>in</strong>imum beperken”.<br />
Dat weet natuurlijk ook Hans Kunst, <strong>de</strong> man die namens Terra Marique <strong>de</strong><br />
directie voer<strong>de</strong> over het project Streektu<strong>in</strong>en. Hij is <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met<br />
hoofdopzichter Bas Haakman (<strong>Zeeman</strong> Architekten BNA) en project lei<strong>de</strong>r<br />
Rex Veldman (IntermarisHoeksteen) e<strong>in</strong>dverantwoor<strong>de</strong>lijk geweest voor <strong>de</strong><br />
gehele uitvoer<strong>in</strong>g en stuur<strong>de</strong> als directievoer<strong>de</strong>r ook <strong>de</strong> hoofdaannemers<br />
aan. “De afwissel<strong>in</strong>g <strong>in</strong> won<strong>in</strong>gen maakte dit project heel levendig.<br />
Daarnaast v<strong>in</strong>d ik het toch altijd weer spannend als <strong>de</strong> steigers gaan zakken.<br />
Dan wordt een teken<strong>in</strong>g werkelijkheid. Dat moment geeft mij altijd een<br />
warm gevoel. Dan merk ik waarvoor ik bezig ben geweest”.<br />
Spannen<strong>de</strong> start<br />
Voor <strong>de</strong> bewoners van <strong>de</strong> negentig carréwon<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en begon<br />
hun verhuisavontuur op zaterdag 10 september 2005. Op die dag wordt<br />
<strong>de</strong> allereerste verkoopmanifestatie gehou<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> foyer van Schouwburg<br />
36 37
en Congrescentrum het Park. En het is daar<br />
meteen druk. Spannend druk. De drukte wekt<br />
bij ou<strong>de</strong>re <strong>in</strong>woners van Hoorn beel<strong>de</strong>n op uit<br />
<strong>de</strong> jaren zeventig van <strong>de</strong> vorige eeuw. Zodra<br />
een nieuwbouwproject <strong>in</strong> <strong>de</strong> verhuur of verkoop<br />
kwam, sloegen mensen (won<strong>in</strong>gzoeken<strong>de</strong>n <strong>in</strong><br />
het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> ‘overloop’ uit Amsterdam)<br />
soms letterlijk hun tenten dagenlang op voor<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>ur van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> schouwburg aan <strong>de</strong><br />
Westerdijk. Op die tien<strong>de</strong> september 2005 staan<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> foyer verschillen<strong>de</strong> <strong>in</strong>formatiestands.<br />
Ook zijn er grote <strong>in</strong>formatiebor<strong>de</strong>n waarop alle<br />
plattegron<strong>de</strong>n staan en aan <strong>de</strong> muur hangen<br />
grote overzichtsteken<strong>in</strong>gen. En er zijn maquettes.<br />
De me<strong>de</strong>werkers van <strong>Zeeman</strong> Makelaars en<br />
van IntermarisHoeksteen hebben het druk. De<br />
directie van Terra Marique is <strong>de</strong> hele dag <strong>in</strong> touw.<br />
Voor alle bezoekers is er een tasje met verse<br />
appels als symbool van <strong>de</strong> fruitbomen die eens <strong>in</strong><br />
Streektu<strong>in</strong>en ston<strong>de</strong>n.<br />
Doorslaand succes<br />
De verkoopmanifestatie wordt een doorslaand<br />
succes. De potentiële kopers kon<strong>de</strong>n telefonisch<br />
op maandag 12 september 2005 een optie nemen<br />
op het huis van hun keuze. De belangstell<strong>in</strong>g<br />
was zo groot, dat aan het e<strong>in</strong>d van <strong>de</strong> avond alle<br />
opties zijn uitge<strong>de</strong>eld. In pr<strong>in</strong>cipe zijn dan alle<br />
won<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> één klap verkocht.<br />
De verkoop (en later ook verhuur) van <strong>de</strong><br />
appartementen <strong>in</strong> het complex Triomphe gaat<br />
<strong>de</strong>elsgewijs en start met een verkoopmanifestatie<br />
op 27 mei 2006. Ook hier is over belangstell<strong>in</strong>g<br />
niet te klagen. Regelmatig wordt besloten om<br />
een <strong>de</strong>el sneller dan gepland <strong>in</strong> <strong>de</strong> verkoop te<br />
brengen. De grote belangstell<strong>in</strong>g verbaast Mart<strong>in</strong><br />
Hoit<strong>in</strong>g van Intermaris Projecten, die samen<br />
met Peter Langenberg van <strong>Zeeman</strong><strong>Vastgoed</strong> <strong>de</strong><br />
directie van Terra Marique vormt, <strong>in</strong> het geheel<br />
niet. “De plek, daar g<strong>in</strong>g het om. Streektu<strong>in</strong>en<br />
ligt b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> r<strong>in</strong>g van Hoorn. Dat zorgt<br />
voor een historische belev<strong>in</strong>g. Bovendien zijn<br />
<strong>de</strong> appartementen levensloopbestendig”. Peter<br />
Langenberg vult aan: “Het complex is daarnaast<br />
kwalitatief hoogwaardig met een chique<br />
uitstral<strong>in</strong>g. Het uitnodigen<strong>de</strong> gebouw geeft<br />
ver<strong>de</strong>r een gevoel van comfort en veiligheid”.<br />
Overweldigend<br />
En terwijl <strong>de</strong> carréwon<strong>in</strong>gen nog wor<strong>de</strong>n<br />
gebouwd komt op 14 oktober 2006 alweer <strong>de</strong><br />
volgen<strong>de</strong> verkoopmanifestatie. Nu voor het <strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>el van Streektu<strong>in</strong>en: <strong>de</strong> 44 watervilla’s. Weer<br />
is het Park het <strong>de</strong>cor; weer is <strong>de</strong> belangstell<strong>in</strong>g<br />
38 39
overweldigend. Een half jaar later heeft meer<br />
dan <strong>de</strong> helft van die watervilla’s een eigenaar<br />
gevon<strong>de</strong>n.<br />
Een grote nieuwbouwwijk bouwen kent altijd<br />
meer<strong>de</strong>re ge<strong>de</strong>nkwaardige momenten. Eerste<br />
palen van <strong>de</strong>elplannen, hoogste punten,<br />
oplever<strong>in</strong>gen, sleuteluitreik<strong>in</strong>gen: <strong>de</strong> directie<br />
van Terra Marique had het er <strong>in</strong> <strong>de</strong> loop van <strong>de</strong><br />
jaren druk mee. En betrok ook telkens weer <strong>de</strong><br />
(toekomstige) bewoners daarbij.<br />
Eerste paal<br />
Natuurlijk was die eerste paal voor <strong>de</strong><br />
carréwon<strong>in</strong>gen <strong>de</strong> ultieme mijlpaal <strong>in</strong> het<br />
project. Die gaat on<strong>de</strong>r toeziend oog van zo’n<br />
200 genodig<strong>de</strong>n (on<strong>de</strong>r hen veel kopers ook)<br />
op 1 maart 2006 <strong>de</strong> grond <strong>in</strong>. In eendrachtige<br />
samenwerk<strong>in</strong>g geslagen door ge<strong>de</strong>puteer<strong>de</strong> Ton<br />
Hooijmaijers en wethou<strong>de</strong>r Henk Hansen. Frank<br />
Visser, makelaar van IntermarisHoeksteen is er<br />
ook bij. Hij heeft tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> verkoopmanifestatie<br />
veel kopers <strong>in</strong>formatie verstrekt. “Velen van hen<br />
hebben echt naar die eerste paal toegeleefd.<br />
Logisch want ze kozen doelbewust voor <strong>de</strong>ze plek<br />
en won<strong>in</strong>g. Dichtbij het centrum en toch zo <strong>de</strong><br />
stad uit”.<br />
De eerste sleutel van <strong>de</strong> carréwon<strong>in</strong>gen is<br />
op 24 januari 2007 voor <strong>de</strong> familie Kunst.<br />
Wethou<strong>de</strong>r Jack van Es overhandigt <strong>de</strong> sleutel. De<br />
familie Kunst krijgt een boek met luchtfoto’s van<br />
Hoorn. Met daar<strong>in</strong> uiteraard een recente foto van<br />
Streektu<strong>in</strong>en. Ook latere bewoners krijgen zo’n<br />
boek. De laatste carréwon<strong>in</strong>g wordt <strong>in</strong> juni 2007<br />
opgeleverd.<br />
Eenhoorn <strong>in</strong> b<strong>in</strong>nentu<strong>in</strong><br />
Met <strong>de</strong> oplever<strong>in</strong>g krijgt ook <strong>de</strong> b<strong>in</strong>nentu<strong>in</strong><br />
<strong>de</strong>f<strong>in</strong>itief z’n vorm. Landschapsarchitect Tillema<br />
komt niet vaak tegen dat projectontwikkelaars<br />
zo veel aandacht beste<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> openbare<br />
ruimte. “Vaak wordt bezu<strong>in</strong>igd op beplant<strong>in</strong>g<br />
van plantsoenen en op erfafscheid<strong>in</strong>gen, maar<br />
dat is hier zeker niet het geval”. Tillema koos<br />
voor een twee<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong> zijn ontwerp. In het<br />
ste<strong>de</strong>nbouwkundig plan lagen <strong>de</strong> contouren<br />
van het park weliswaar al vast, maar voor <strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g kreeg hij <strong>de</strong> vrije hand. Het ene <strong>de</strong>el<br />
van <strong>de</strong> b<strong>in</strong>nentu<strong>in</strong> kreeg een ‘actief’ karakter,<br />
waar bijvoorbeeld k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren zich uitermate<br />
goed kunnen vermaken; het an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>el is een<br />
‘passieve’ tu<strong>in</strong> voor <strong>de</strong> rustzoekers. Tij<strong>de</strong>ns<br />
een groot festijn op 3 oktober 2007 wordt <strong>de</strong><br />
40 41
42<br />
b<strong>in</strong>nentu<strong>in</strong> officieel geopend door wethou<strong>de</strong>r<br />
Jack van Es. De opstijgen<strong>de</strong> ballonnen onthullen<br />
een eenhoorn, geschenk van Terra Marique aan<br />
<strong>de</strong> bewoners en <strong>de</strong> gemeente Hoorn.<br />
Dixielandklanken<br />
De beeldonthull<strong>in</strong>g maakt <strong>de</strong>el uit van een<br />
drievoudig feestje <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en. Ook <strong>de</strong><br />
bouw van <strong>de</strong> watervilla’s gaat officieel van<br />
start. De eerste paal wordt on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> tonen van<br />
Bill Sousa’s Happy Dixie Band geslagen. In <strong>de</strong><br />
heimach<strong>in</strong>e dit keer koper Menno Horjus en zijn<br />
tienjarige dochter Julia. Grote wolken confetti <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> Terra Mariquekleuren gaan <strong>de</strong> lucht <strong>in</strong>. Het<br />
appartementencomplex Triomphe steekt dan al<br />
een fl<strong>in</strong>k stuk boven het maaiveld uit. Maar ook<br />
hier is nog een officiële han<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g op 3 oktober<br />
2007. De oudste koper van een appartement<br />
<strong>de</strong> heer Braxhoof<strong>de</strong>n giet een betonnen rand<br />
op <strong>de</strong> parkeergarage. Een maandje later al, op<br />
31 oktober 2007, gaat letterlijk <strong>de</strong> vlag <strong>in</strong> top. Het<br />
hoogste punt van het appartementencomplex<br />
is op het eerste (en hoogste) van het uit zes<br />
bouw<strong>de</strong>len bestaan<strong>de</strong> complex bereikt.<br />
De eerste sleuteluitreik<strong>in</strong>g voor een appartement<br />
<strong>in</strong> het complex is op 30 september 2008.<br />
Peter Langenberg en Mart<strong>in</strong> Hoit<strong>in</strong>g van<br />
Terra Marique geven <strong>de</strong> sleutel aan het echtpaar<br />
Jan en Alida Kiewiet. In <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> perio<strong>de</strong> wor<strong>de</strong>n<br />
ook <strong>de</strong> eerste watervilla’s overgedragen aan <strong>de</strong><br />
nieuwe bewoners.<br />
Resteert het woonrijp maken van Streektu<strong>in</strong>en.<br />
Dat gebeurt <strong>in</strong> <strong>de</strong> laatste maan<strong>de</strong>n van 2008 en<br />
het beg<strong>in</strong> van 2009. De gemeente Hoorn zorgt<br />
vervolgens voor een complete renovatie van <strong>de</strong><br />
Wabenstraat.<br />
43
44 45
Duizen<strong>de</strong>n stopcontacten, kilometers pijp<br />
“Je praat toch gauw over duizen<strong>de</strong>n<br />
stopcontacten, meer dan zestig<br />
kilometer pijp en een veelvoud aan<br />
draad. Misschien wel 180 kilometer<br />
draad hebben we gebruikt”. Joey<br />
Sjaar<strong>de</strong>ma van Gebr. Kok bv<br />
Installatietechniek uit Hoogkarspel is<br />
zo’n an<strong>de</strong>rhalf jaar bezig geweest met<br />
<strong>de</strong> aanleg van alle electrotechnische<br />
<strong>in</strong>stallaties <strong>in</strong> het appartementengebouw<br />
Triomphe. “Een geweldige klus, waar<br />
heel veel bij kwam kijken. Geen klus van<br />
‘effe doen’. Nee, we moesten echt alle<br />
zeilen bijzetten”.<br />
Samen met Jan Laan gaf <strong>de</strong> 29-jarige<br />
Joey Sjaar<strong>de</strong>ma leid<strong>in</strong>g aan een <strong>in</strong><br />
samenstell<strong>in</strong>g sterk wisselen<strong>de</strong> ploeg<br />
<strong>in</strong>stallateurs. Soms waren ze met z’n<br />
tweeën aan het werk, vaker was er een<br />
man of acht tegelijk bezig. “Meestal<br />
waren we <strong>in</strong> twee bouw<strong>de</strong>len van het<br />
appartementencomplex tegelijk actief”.<br />
Joey beland<strong>de</strong> als 17-jarige meteen na<br />
zijn opleid<strong>in</strong>g aan een technische school<br />
bij het <strong>in</strong>stallatiebedrijf <strong>in</strong> Hoogkarspel,<br />
dat naast electrotechnische <strong>in</strong>stallaties<br />
ook mechanische ventilatiesystemen<br />
<strong>in</strong>stalleert en actief is als loodgietersbedrijf.<br />
“Je loopt er stage en blijft er<br />
dan”, verklaart <strong>de</strong> ooit uit het Friese<br />
Franeker met zijn ou<strong>de</strong>rs mee naar<br />
West-Friesland gekomen bouwvakker.<br />
Ingewikkel<strong>de</strong> klus<br />
Dat <strong>de</strong> electrotechnische <strong>in</strong>stallatieklus<br />
<strong>in</strong> het appartementencomplex nogal<br />
<strong>in</strong>gewikkeld was, verklaart Joey met:<br />
“Elk appartement was eigenlijk an<strong>de</strong>rs.<br />
Ook omdat veel bewoners extra wensen<br />
had<strong>de</strong>n. Een extra stopcontact hier, een<br />
extra schakelaar daar. Geen won<strong>in</strong>g was<br />
uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk gelijk. Je moest echt een dag<br />
voordat je <strong>in</strong> een won<strong>in</strong>g aan <strong>de</strong> slag<br />
g<strong>in</strong>g, alle teken<strong>in</strong>gen goed bestu<strong>de</strong>ren. Dan pas kon je ook<br />
daadwerkelijk beg<strong>in</strong>nen. Dat meerwerk maakte <strong>de</strong> hele klus<br />
ook extra leuk”.<br />
Blowers voor garage<br />
Maar het waren niet alleen <strong>de</strong> appartementen die moesten<br />
wor<strong>de</strong>n geïnstalleerd. Ook al het electrotechnische<br />
<strong>in</strong>stallatiewerk voor <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re ruimten werd door <strong>de</strong> ploeg van<br />
Joey Sjaar<strong>de</strong>ma en Jan Laan aangelegd.<br />
“En daar waren veel zaken bij die je niet dagelijks tegenkomt.<br />
We zijn echt op <strong>de</strong> kel<strong>de</strong>rvloer begonnen. In <strong>de</strong> parkeergarage<br />
hebben we bijvoorbeeld blowers geïnstalleerd voor het<br />
verwij<strong>de</strong>ren van <strong>de</strong> uitlaatgassen. Daarnaast hebben we heel<br />
veel aparte lampen moeten <strong>in</strong>stalleren. Zeg maar het luxere<br />
spul. Wat dat betreft was het toch echt een opvallend project”.<br />
Terugkijkend noemt Joey Sjaar<strong>de</strong>ma het project een goed<br />
lopen<strong>de</strong> klus. “Er kwamen ook regelmatig bewoners even<br />
kijken hoe <strong>de</strong> vlag er <strong>in</strong> hun appartement bijstond. Dat waren<br />
altijd aardige mensen. Ik heb heel wat klussen <strong>in</strong> <strong>de</strong> afgelopen<br />
twaalf jaar gedaan, maar het contact met <strong>de</strong> toekomstige<br />
bewoners was hier wel erg plezierig”.<br />
46 47
Het groene hart van Streektu<strong>in</strong>en<br />
Mid<strong>de</strong>n<strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en ligt het carré. Negentig zogeheten<br />
carréwon<strong>in</strong>gen omr<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> een mix van eengez<strong>in</strong>swon<strong>in</strong>gen,<br />
hoekwon<strong>in</strong>gen en tweekappers <strong>de</strong> riante, parkachtige b<strong>in</strong>nentu<strong>in</strong> van<br />
het woongebied. Otto Heck, architect bij <strong>Zeeman</strong> Architekten BNA<br />
is verantwoor<strong>de</strong>lijk voor het ontwerp van het carré. De b<strong>in</strong>nentu<strong>in</strong> is<br />
ontsproten aan het bre<strong>in</strong> van landschapsarchitect Martijn Tillema van<br />
Inbo Ste<strong>de</strong>nbouwkundigen en Landschapsarchitecten.<br />
Otto Heck is enthousiast over dit <strong>de</strong>el van<br />
Streektu<strong>in</strong>en. “Het is een fantastisch woongebied<br />
voor Hoorn en wij<strong>de</strong> omgev<strong>in</strong>g. Vaak moet je als<br />
architect - naarmate je dichter bij een centrum<br />
komt - <strong>de</strong> bouwdichtheid verhogen. Dus meer<br />
won<strong>in</strong>gen per hectare ontwerpen. Maar dat geldt<br />
zeker niet voor <strong>de</strong> opzet van Streektu<strong>in</strong>en. Hier<br />
laat <strong>de</strong> opzet ruimte voor mensen om te leven.<br />
Kijk maar eens naar <strong>de</strong> tu<strong>in</strong>en. Bij <strong>de</strong> meeste<br />
won<strong>in</strong>gen zijn die vijftien meter diep”.<br />
Diversiteit<br />
Aan <strong>de</strong> diversiteit van <strong>de</strong> won<strong>in</strong>gen heeft Otto<br />
Heck veel tijd besteed. “Zo hebben we voor zowel<br />
het lagere als het mid<strong>de</strong>n en hogere prijssegment<br />
won<strong>in</strong>gen ontworpen. Uitgangspunt was<br />
telkens, dat een won<strong>in</strong>g m<strong>in</strong>imaal twee volledige<br />
verdiep<strong>in</strong>gen kreeg, m<strong>in</strong>stens vier kamers en<br />
een zol<strong>de</strong>rkap. Met uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g dan van <strong>de</strong> vier<br />
hoekwon<strong>in</strong>gen, die hebben drie verdiep<strong>in</strong>gen<br />
met eventueel een dakterras. De keuze was dus<br />
erg groot”.<br />
De won<strong>in</strong>gtypen<br />
van <strong>de</strong> tekentafel<br />
van Otto Heck<br />
kregen allemaal<br />
namen van<br />
appelrassen: Elstar,<br />
Jonagold, Gloster,<br />
W<strong>in</strong>ston, Od<strong>in</strong>,<br />
Melrose, Elise,<br />
Benoni, Spartan en<br />
Elan. Dat laatste<br />
won<strong>in</strong>gtype is te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>in</strong> het door het carré<br />
omsloten park, dat ongeveer een voetbalveld<br />
groot is. Otto Heck: “Het zijn acht won<strong>in</strong>gen,<br />
die met nadruk ook <strong>in</strong> een an<strong>de</strong>re stijl zijn<br />
ontworpen. Je zou kunnen zeggen, dat die acht<br />
won<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> dat park ‘te gast’ zijn. Ik heb hier<br />
bewust gekozen om <strong>de</strong> woonkamer één hoog<br />
te situeren. Gewoon omdat <strong>de</strong> bewoners dan<br />
optimaal van het park kunnen genieten. Op <strong>de</strong><br />
begane grond is een garage met een aan <strong>de</strong> tu<strong>in</strong><br />
grenzen<strong>de</strong> woonkeuken”.<br />
48 49
Lichte steen<br />
De architect benadrukt, dat <strong>de</strong> carréwon<strong>in</strong>gen<br />
van zijn hand moesten passen <strong>in</strong> het totale<br />
plaatje met het statige appartementengebouw<br />
en <strong>de</strong> watervilla’s. Heck: “Dat beteken<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<br />
an<strong>de</strong>re <strong>de</strong> toepass<strong>in</strong>g van een vrij lichte steen.<br />
Daarnaast zie je dat <strong>in</strong> <strong>de</strong> carréwon<strong>in</strong>gen een<br />
aantal duurzame materialen is toegepast. Z<strong>in</strong>ken<br />
daken bijvoorbeeld, die tientallen jaren meegaan.<br />
Of neem <strong>de</strong> volkunststofprofielen die voor <strong>de</strong><br />
gevelbeschiet<strong>in</strong>g zijn gebruikt. On<strong>de</strong>rhoudsarm<br />
en je ziet nauwelijks het verschil met het uiterlijk<br />
van houten gevel<strong>de</strong>len”.<br />
Al met al is Otto Heck uitermate tevre<strong>de</strong>n met<br />
het resultaat. “Streektu<strong>in</strong>en is een rijk plan<br />
gewor<strong>de</strong>n. Een woongebied met een groen<br />
50<br />
karakter, waaruit statige won<strong>in</strong>gen verrijzen.<br />
Gewoon chic dus”.<br />
Veel vrijheid<br />
Landschapsarchitect Tillema kreeg alle vrijheid<br />
om het park te ontwerpen b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> contouren<br />
die <strong>in</strong> het ste<strong>de</strong>nbouwkundige plan waren<br />
vastgelegd. “Die vrijheid gaf me <strong>de</strong> kans om<br />
- luisterend naar wensen van <strong>de</strong> bewoners -<br />
<strong>de</strong> tu<strong>in</strong> <strong>in</strong> twee <strong>de</strong>len te splitsen. Een passief<br />
<strong>de</strong>el waar mensen kunnen zitten, praten,<br />
genieten, lezen en picknicken en een <strong>de</strong>el, dat<br />
ik zeg maar ‘actief’ heb <strong>in</strong>gericht. Daar kunnen<br />
k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren spelen, daar staan ook <strong>de</strong> samen met<br />
<strong>de</strong> bewoners uitgekozen speeltoestellen van<br />
duurzaam hout”.<br />
Tillema projecteer<strong>de</strong> <strong>in</strong> het park ver<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
schanskorven die aan <strong>de</strong> straatzij<strong>de</strong> geparkeer<strong>de</strong><br />
auto’s <strong>de</strong>els voor het oog verbergen. De parkvilla’s<br />
wor<strong>de</strong>n er als het ware door ommuurd.<br />
“Een verwijz<strong>in</strong>g ook naar vroeger. Toen was<br />
immers een muur <strong>de</strong> grens tussen stad en land,<br />
tussen cultuur en natuur”.<br />
De carréwon<strong>in</strong>gen liggen trouwens met <strong>de</strong><br />
bijbehoren<strong>de</strong> tu<strong>in</strong>en boven het niveau van straat<br />
en park. “De privacy van <strong>de</strong> b<strong>in</strong>nentu<strong>in</strong> wordt er<br />
door versterkt en vanuit <strong>de</strong> eigen tu<strong>in</strong> kunnen<br />
daardoor <strong>de</strong> bewoners bijvoorbeeld spelen<strong>de</strong><br />
k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren <strong>in</strong> <strong>de</strong> gaten hou<strong>de</strong>n”, aldus Martijn<br />
Tillema.<br />
51
Met acht man bellen voor droomhuis<br />
De avond van 12 september 2005 staat<br />
Hüseyni en Arife ¸Senol nog hel<strong>de</strong>r voor<br />
<strong>de</strong> geest. Alleen op die avond kon<strong>de</strong>n<br />
belangstellen<strong>de</strong>n een optie nemen<br />
op één van <strong>de</strong> 90 carréwon<strong>in</strong>gen <strong>in</strong><br />
het hart van Streektu<strong>in</strong>en. Hüseyni:<br />
“Je had ons die avond moeten zien.<br />
Met acht telefoons zaten we te bellen.<br />
We kwamen er eerst niet doorheen.<br />
Uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk kreeg mijn broer contact<br />
met één van <strong>de</strong> twee telefoons die hij<br />
aan zijn oren had. Hij wist zelf niet met<br />
welke. Voor onze eerste keuze waren<br />
we al te laat, maar gelukkig kon<strong>de</strong>n<br />
we wel een optie krijgen op ons eerste<br />
alternatief”. En <strong>in</strong> dat huis woont <strong>de</strong><br />
familie ¸Senol nu.<br />
Opgegroeid <strong>in</strong> slagerij<br />
Hüseyni is <strong>in</strong> Hoorn vooral bekend als<br />
me<strong>de</strong>-eigenaar van slagerij Anadolu<br />
Kasabi (letterlijk Anatolische Slagerij)<br />
aan <strong>de</strong> Turfhaven. “Mijn va<strong>de</strong>r kwam <strong>in</strong><br />
1970 vanuit Turkije naar Hoorn en werd<br />
slager bij <strong>de</strong> vleesfabriek van Groot aan<br />
het Nieuwe Noord. Twee jaar later ben<br />
ik als k<strong>in</strong>d samen met mijn moe<strong>de</strong>r<br />
hiernaar toe gekomen”. Op 1 mei 1981<br />
open<strong>de</strong> va<strong>de</strong>r Hassan een eigen slagerij;<br />
<strong>in</strong> 1993 werd zoon Hüseyni vennoot. “Ik<br />
werkte als 13-jarige al mee <strong>in</strong> <strong>de</strong> slagerij.<br />
Ben zeg maar rustig opgegroeid met het<br />
bedrijf”.<br />
Meer dan 25 jaar heeft Hüseyni <strong>in</strong><br />
Hoorn-Noord gewoond. Eerst bij zijn<br />
ou<strong>de</strong>rs, later met zijn vrouw Arife, die<br />
hij op een bruiloft <strong>in</strong> Turkije ontmoette<br />
en met wie hij <strong>in</strong> 1989 trouw<strong>de</strong>. Het<br />
gez<strong>in</strong> met <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls <strong>de</strong> k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren Cem,<br />
Ceren en Eren verhuis<strong>de</strong> <strong>in</strong> het beg<strong>in</strong><br />
van <strong>de</strong>ze eeuw naar <strong>de</strong> Kersenboogerd.<br />
Arife: “Maar al onze vrien<strong>de</strong>n bleven <strong>in</strong><br />
Hoorn-Noord. Die miste ik. Eigenlijk<br />
wil<strong>de</strong> ik al snel wel weer terug”. Hüseyni<br />
valt haar bij. “Naarmate we langer <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
Kersenboogerd woon<strong>de</strong>n, werd dui<strong>de</strong>lijk<br />
dat Arife gelijk had. We moesten<br />
gewoon terug. Zij is opgegroeid <strong>in</strong> een<br />
volksbuurt <strong>in</strong> Turkije, ik <strong>in</strong> Hoorn-Noord<br />
en <strong>de</strong> Kersenboogerd is dan toch echt<br />
een slaapwijk. De gezelligheid ontbrak”.<br />
Pleit snel beslist<br />
Toen Arife <strong>de</strong> aankondig<strong>in</strong>g van<br />
<strong>de</strong> verkoopmanifestatie voor <strong>de</strong><br />
carréwon<strong>in</strong>gen zag, was het pleit<br />
snel beslist. Arife: “We zijn daar op<br />
10 september 2005 geweest, hebben <strong>de</strong><br />
brochures en natuurlijk <strong>de</strong> prijslijsten<br />
meegenomen en <strong>in</strong> het weeke<strong>in</strong><strong>de</strong><br />
hebben we onze keus bepaald”. En die<br />
maandagavond dus viel het echtpaar<br />
¸Senol <strong>in</strong> <strong>de</strong> prijzen. “We waren dolblij”,<br />
zegt Arife.<br />
Eenmaal terug <strong>in</strong> <strong>de</strong> vertrouw<strong>de</strong><br />
omgev<strong>in</strong>g van Hoorn-Noord<br />
constateert Hüseyni dat het ‘ons buurtje<br />
is’. “Met alles dicht bij <strong>de</strong> hand. Ook<br />
lekker dicht bij <strong>de</strong> b<strong>in</strong>nenstad en <strong>de</strong><br />
slagerij”. En dus weer <strong>in</strong> <strong>de</strong> nabijheid<br />
van familie, vrien<strong>de</strong>n en kennissen. In<br />
<strong>de</strong> carréwon<strong>in</strong>gen wonen – zo heeft<br />
Arife geteld - nog een tiental allochtone<br />
families. Het on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>ge contact is goed.<br />
“We wonen hier met veel plezier. Alleen<br />
jammer, dat <strong>de</strong> tu<strong>in</strong> bij onze won<strong>in</strong>g<br />
geen uitgang heeft”, zegt ze. Hüseyni<br />
ervaart met name het <strong>in</strong> <strong>de</strong> uitbouw<br />
achter <strong>de</strong> garage gerealiseer<strong>de</strong> kantoor<br />
als heel plezierig. “Daar kan ik lekker<br />
rustig zitten werken”.<br />
52 53
Blikvangers <strong>in</strong> groen jasje<br />
Prettig wonen <strong>in</strong> een parkachtige omgev<strong>in</strong>g, vlak bij <strong>de</strong> stad en met<br />
servicefaciliteiten dicht bij <strong>de</strong> hand. Ziehier <strong>de</strong> uitgangspunten voor het<br />
appartementencomplex Triomphe aan <strong>de</strong> noordzij<strong>de</strong> van het woongebied<br />
Streektu<strong>in</strong>en. Een <strong>in</strong>drukwekkend complex van zes geschakel<strong>de</strong>,<br />
verspr<strong>in</strong>gen<strong>de</strong> en <strong>in</strong> <strong>de</strong> hoogte variëren<strong>de</strong> woongebouwen. Architect Jan van<br />
Gils van Inbo Architecten en Ste<strong>de</strong>nbouwkundigen is er <strong>de</strong> be<strong>de</strong>nker van.<br />
“De nadruk ligt <strong>in</strong> het ontwerp op het totale plaatje.<br />
Sfeer en gevoel staan centraal; duurzame kwaliteit<br />
speelt een belangrijke rol”, aldus Jan van Gils, die<br />
me<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> wieg stond van Streektu<strong>in</strong>en. Een<br />
project waar hij nu na <strong>de</strong> afrond<strong>in</strong>g nog steeds<br />
enthousiast over is. “Als je ergens gaat wonen, moet<br />
je naast je huis ook <strong>de</strong> omgev<strong>in</strong>g leuk v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. Het<br />
landschappelijk karakter van het woongebied stond<br />
vast en dan moet zo’n appartementengebouw daar<br />
naadloos <strong>in</strong> passen. Geen massale wand dus, maar<br />
zes kle<strong>in</strong>ere woongebouwen, wel geschakeld, maar<br />
on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g verschillend <strong>in</strong> hoogte”.<br />
Vrien<strong>de</strong>lijke uitstral<strong>in</strong>g<br />
Elk gebouw heeft een eigen <strong>in</strong>gang en een centrale<br />
hal. Nodig <strong>in</strong> <strong>de</strong> visie van architect Jan van Gils<br />
omdat door <strong>de</strong>ze bouwwijze lange galerijen<br />
wor<strong>de</strong>n voorkomen. “Op <strong>de</strong>ze manier kon<strong>de</strong>n we<br />
ook volstaan met kle<strong>in</strong>ere portieken, waardoor<br />
<strong>de</strong> uitstral<strong>in</strong>g vrien<strong>de</strong>lijker wordt en voor <strong>de</strong><br />
bewoners iets eigens krijgt”, aldus Van Gils.<br />
54 55
De zes <strong>de</strong>len van Triomphe tellen drie tot acht<br />
bouwlagen. Met over <strong>de</strong> hele oppervlakte van<br />
het complex een ruime parkeergarage. Die steekt<br />
iets boven <strong>de</strong> grond uit en <strong>de</strong> bovenzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong><br />
garage vormt meteen een geweldige daktu<strong>in</strong>,<br />
waardoor wan<strong>de</strong>lpa<strong>de</strong>n naar <strong>de</strong> <strong>in</strong>gangen<br />
lopen. De achterzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> appartementen<br />
grenst aan <strong>de</strong> Prov<strong>in</strong>cialeweg. Die kant heeft<br />
ook een gesloten structuur met toch een speels<br />
uiterlijk door het telkens terugkeren<strong>de</strong> verticale<br />
accent op <strong>de</strong> plek waar <strong>de</strong> centrale hal van<br />
elk gebouw zich bev<strong>in</strong>dt. Ook <strong>de</strong> zogeheten<br />
(uitsteken<strong>de</strong>) bloemkozijnstroken ter plaatse<br />
van <strong>de</strong> slaapvertrekken werken mee aan het<br />
verrassen<strong>de</strong> uiterlijk. Jan van Gils: “De gevel<br />
aan <strong>de</strong> b<strong>in</strong>nenzij<strong>de</strong> van het plan heeft een open<br />
structuur gekregen. Veel glas, grote balkons.<br />
Transparantie is hier belangrijk. Alle woonkamers<br />
liggen ook aan <strong>de</strong> zuidzij<strong>de</strong>. Met uitzicht op het<br />
park en vanaf <strong>de</strong> hoger gelegen appartementen<br />
op <strong>de</strong> Hoornse b<strong>in</strong>nenstad en het IJsselmeer”.<br />
Iets eigens<br />
Jan van Gils: “Als architect probeer je elk<br />
ontwerp een eigen karakter mee te geven. Dat<br />
is hier <strong>de</strong>nk ik goed gelukt door het trapvormige<br />
ontwerp. Naarmate je hoger komt wor<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong> won<strong>in</strong>gen specifieker. Met natuurlijk op<br />
<strong>de</strong> hoogste verdiep<strong>in</strong>g van elk woongebouw<br />
een schitterend, overkragend penthouse. Een<br />
won<strong>in</strong>g met veel glas en een groot dakterras,<br />
van waar het uitzicht helemaal geweldig is”.<br />
In het ontwerp sluiten zowel <strong>de</strong> hoge kant van<br />
het appartementencomplex als <strong>de</strong> lage goed<br />
aan op <strong>de</strong> omr<strong>in</strong>gen<strong>de</strong> woonomgev<strong>in</strong>g. Het<br />
uiterlijk wordt groten<strong>de</strong>els bepaald door een<br />
crèmekleurige strakke baksteen <strong>in</strong> comb<strong>in</strong>atie<br />
met antracietkleurige alum<strong>in</strong>ium puien en<br />
terrasborstwer<strong>in</strong>gen. De overkragen<strong>de</strong> won<strong>in</strong>gen<br />
op <strong>de</strong> topverdiep<strong>in</strong>gen geven elk bouw<strong>de</strong>el<br />
een krachtig uiterlijk. De zes verschillen<strong>de</strong><br />
bouw<strong>de</strong>len dragen <strong>de</strong> namen Fondante, Emile,<br />
Désiree, Concor<strong>de</strong>, Bre<strong>de</strong>ro<strong>de</strong> en Alexandr<strong>in</strong>e.<br />
De won<strong>in</strong>gtypen zijn verbon<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> namen<br />
van - soms ook vergeten - perenrassen: Gieser<br />
Wil<strong>de</strong>man, Clapps Favorite, Doyenne du comice,<br />
Conference, Duron<strong>de</strong>au en Charneux.<br />
Zorg <strong>in</strong> <strong>de</strong> toekomst<br />
In Streektu<strong>in</strong>en is na <strong>de</strong> toekomstige sloop van<br />
het Liornehuis (dat dan jarenlang gebruikt is<br />
voor <strong>de</strong> opvang van bewoners van zorgcentra<br />
tij<strong>de</strong>ns verbouw<strong>in</strong>gen) ruimte voor een nieuw<br />
centrum van <strong>de</strong> Omr<strong>in</strong>g. De appartementen<br />
<strong>in</strong> Triomphe krijgen daardoor een nog meer<br />
levensloopbestendig karakter. Immers, na<br />
realiser<strong>in</strong>g van dit zorgcentrum kunnen bewoners<br />
van <strong>de</strong> appartementen gebruik maken van het<br />
daar<strong>in</strong> gevestig<strong>de</strong> wijksteunpunt. Nu al kunnen<br />
zij gebruik maken van het uitgebrei<strong>de</strong> zorgpakket<br />
van <strong>de</strong> Omr<strong>in</strong>g.<br />
56 57
Nieuwe start <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en<br />
Wil en Ruud Jansen ervaren hun verhuiz<strong>in</strong>g naar het<br />
huurappartement <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en als een nieuwe start.<br />
Direct naast <strong>de</strong> entree <strong>in</strong> het gebouw Fondante ligt hun<br />
ruime huurappartement. Het echtpaar (hij bij <strong>de</strong><br />
verhuiz<strong>in</strong>g 70 lentes jong en zij nog een paar jaar<br />
jonger) heeft bewust gekozen voor een won<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het<br />
appartementencomplex. “Het is levensfasebestendig<br />
en dat geeft ons meteen een stukje rust voor <strong>de</strong><br />
toekomst”, vertelt Ruud.<br />
Het tweetal is nog altijd volop actief. Ruud<br />
ontvangt als gastheer <strong>in</strong> het theaterseizoen<br />
een paar avon<strong>de</strong>n per week <strong>de</strong> bezoekers <strong>in</strong><br />
Schouwburg en Congrescentrum het Park en<br />
bezoekt zelf graag jazzconcerten. Wil staat <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> zomermaan<strong>de</strong>n regelmatig op <strong>de</strong> tennisbaan<br />
en regelt als bestuurslid van <strong>de</strong> Sticht<strong>in</strong>g<br />
Oosterkerk <strong>de</strong> <strong>in</strong>zet van vrijwilligers <strong>in</strong> het multiculturele<br />
centrum. “Op die manier kan ik mij<br />
maatschappelijk ook blijven <strong>in</strong>zetten”, vertelt <strong>de</strong><br />
oud-secretaresse bij on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re <strong>de</strong> gemeente<br />
Hoorn en <strong>de</strong> Won<strong>in</strong>gsticht<strong>in</strong>g Hoorn (voorloper van<br />
IntermarisHoeksteen, één van <strong>de</strong> partners <strong>in</strong> Terra<br />
Marique).<br />
Juiste moment<br />
Het project Streektu<strong>in</strong>en kwam voor<br />
Ruud en Wil Jansen kennelijk op het<br />
juiste moment. “Het voel<strong>de</strong> meteen als<br />
een uitgelezen kans. Een plan met een<br />
mooie uitstral<strong>in</strong>g, sportmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
om <strong>de</strong> hoek en dichtbij het centrum”,<br />
aldus Ruud. Het was <strong>de</strong> bedoel<strong>in</strong>g, dat<br />
Wil en Ruud samen met hun buurvrouw<br />
naar Streektu<strong>in</strong>en zou<strong>de</strong>n verhuizen.<br />
“Die woon<strong>de</strong> al 35 jaar naast ons <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
Schout. En ze was echt enthousiast om<br />
met ons mee te gaan. Maar jammer<br />
genoeg heeft ze <strong>de</strong> gezamenlijke<br />
verhuiz<strong>in</strong>g niet mee mogen maken.<br />
Ze is een maand voordat het zover<br />
was overle<strong>de</strong>n en we missen haar<br />
regelmatig”, vertelt Wil. Hun ou<strong>de</strong><br />
won<strong>in</strong>g was overigens snel verkocht aan<br />
haar broer.<br />
Kookeiland<br />
Aan <strong>de</strong> nieuwe start heeft het<br />
echtpaar Jansen ook zoveel mogelijk<br />
daadwerkelijk <strong>in</strong>houd gegeven.<br />
Natuurlijk is een heel stel dierbare<br />
spulletjes mee verhuisd naar<br />
Streektu<strong>in</strong>en.<br />
“Maar daarnaast hebben we ook veel<br />
mooi vormgegeven meubelen en<br />
lampen nieuw gekocht”, vertelt Ruud.<br />
Vanuit <strong>de</strong> sfeervol <strong>in</strong>gerichte woonkamer<br />
heeft het echtpaar uitzicht op daktu<strong>in</strong> en<br />
<strong>in</strong>gang naar <strong>de</strong> parkeergarage.<br />
“Daarnaast zijn wij verschrikkelijk blij<br />
met onze nieuwe keuken”, aldus Wil. En<br />
dat laatste is trouwens terecht, want het<br />
kookeiland dat <strong>in</strong> het huurappartement<br />
is geïnstalleerd biedt <strong>de</strong> amateurkok<br />
allerhan<strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n om op hoog<br />
niveau een meergangenmenu te maken.<br />
“Heerlijk v<strong>in</strong>d ik dat”, zegt Wil die haar<br />
kookkunsten on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>re leer<strong>de</strong> bij<br />
kookschool De Eenhoorn <strong>in</strong> het centrum<br />
De Huesmolen. Dat Ruud een goed<br />
oog heeft voor mooie wijnen is een<br />
plezierige bijkomstigheid.<br />
De twee an<strong>de</strong>re kamers (één<br />
<strong>in</strong>gericht als slaapkamer en <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />
multifunctioneel) <strong>in</strong> het appartement<br />
voldoen <strong>in</strong> alle opzichten. Alleen <strong>de</strong><br />
uitsteken<strong>de</strong> kozijnen met ramen <strong>in</strong> die<br />
twee kamers zijn voor Wil en Ruud (en<br />
voor vele an<strong>de</strong>re kle<strong>in</strong>ere bewoners)<br />
onhandig. Openzetten kan eigenlijk<br />
alleen maar staan<strong>de</strong> op een kle<strong>in</strong> trapje<br />
of stoel. “Maar ja, dat is ook echt het<br />
enige”, roept het echtpaar <strong>in</strong> koor.<br />
Groene oase<br />
Het appartement van <strong>de</strong> Jansens<br />
heeft een ruim, aan <strong>de</strong> daktu<strong>in</strong> op <strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rgrondse parkeergarage grenzend<br />
terras. Dat een paar maan<strong>de</strong>n na<br />
<strong>de</strong> verhuiz<strong>in</strong>g al is omgetoverd tot<br />
een groene oase waar het met een<br />
vastlopend zonnetje van vroeg <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
lente tot laat <strong>in</strong> <strong>de</strong> herfst goed toeven<br />
is. “We voelen ons hier echt al helemaal<br />
thuis”, besluit het echtpaar Jansen.<br />
58 59
Villa’s met voorname uitstral<strong>in</strong>g<br />
De <strong>de</strong>r<strong>de</strong> en meteen ook laatste fase die Streektu<strong>in</strong>en heeft voltooid<br />
wordt gevormd door 44 zogeheten watervilla’s aan <strong>de</strong> oostkant van het<br />
woongebied. De ooit hier langs <strong>de</strong> Hoolweg (later Holenweg) lopen<strong>de</strong> sloot<br />
vormt <strong>de</strong> basis voor een fraaie waterpartij die grenst aan <strong>de</strong> ruime tu<strong>in</strong>en.<br />
De villa’s zijn groten<strong>de</strong>els per twee aan elkaar geschakeld, een aantal is<br />
- behou<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> garages - vrijstaand.<br />
Drie wooneilan<strong>de</strong>n<br />
Een groot aantal villa’s is gesitueerd op een drietal<br />
gecreëer<strong>de</strong> door water omr<strong>in</strong>g<strong>de</strong> wooneilan<strong>de</strong>n<br />
met elk een eigen toegang. Negen villa’s liggen<br />
met <strong>de</strong> voorzij<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> Wabenstraat. Van<br />
<strong>de</strong>ze villa’s grenzen tu<strong>in</strong> en terras wel aan het<br />
water. Alle 44 watervilla’s hebben een duurzaam<br />
hardhouten vlon<strong>de</strong>r. Natuurlijk vormen <strong>de</strong><br />
watervilla’s samen met <strong>de</strong> carréwon<strong>in</strong>gen en het<br />
appartementencomplex een dui<strong>de</strong>lijke eenheid.<br />
Bijvoorbeeld door gebruik van <strong>de</strong> crèmekleurige<br />
baksteen en <strong>de</strong> toepass<strong>in</strong>g van on<strong>de</strong>rhoudsarme<br />
alum<strong>in</strong>ium kozijnen en daken met z<strong>in</strong>k bekleed. De<br />
gekozen lessenaarsdaken geven <strong>de</strong> won<strong>in</strong>gen een<br />
statig uiterlijk.<br />
Maar ook <strong>in</strong> dit <strong>de</strong>el van Streektu<strong>in</strong>en is weer veel<br />
aandacht geschonken aan het motto ‘wonen <strong>in</strong><br />
het groen’. Dat wordt dui<strong>de</strong>lijk aan <strong>de</strong> kant van die<br />
Holenweg, waar hoge bomen boven een openbaar<br />
groengebied oprijzen.<br />
60 61
62<br />
Schanskorven<br />
Aan <strong>de</strong> voorzij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> watervilla’s is telkens<br />
een tu<strong>in</strong>muur van <strong>de</strong> ook el<strong>de</strong>rs <strong>in</strong> het plan<br />
toegepaste schanskorven met natuursteen. Door<br />
<strong>de</strong> situer<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> daken hebben alle won<strong>in</strong>gen<br />
een dakterras op het zui<strong>de</strong>n. <strong>Wonen</strong> aan het water<br />
<strong>in</strong> een groene omgev<strong>in</strong>g en toch dichtbij het ou<strong>de</strong><br />
stadscentrum van Hoorn: <strong>de</strong> watervilla’s <strong>in</strong> dit <strong>de</strong>el<br />
van Streektu<strong>in</strong>en beantwoor<strong>de</strong>n volledig aan dit<br />
uitgangspunt bij <strong>de</strong> totale planontwikkel<strong>in</strong>g.<br />
De won<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> dit <strong>de</strong>el van Streektu<strong>in</strong>en hebben<br />
<strong>de</strong> namen meegekregen van vier pruimenrassen,<br />
die hier ooit <strong>in</strong> <strong>de</strong> boomgaar<strong>de</strong>n ston<strong>de</strong>n: Opal,<br />
Ontario, Victoria en Valor.<br />
63
’t Was een gou<strong>de</strong>n greep<br />
Frits en Marion Stracke zeggen het met<br />
overtuig<strong>in</strong>g: “De aankoop van onze<br />
watervilla <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en is een gou<strong>de</strong>n<br />
greep geweest. Een leuke won<strong>in</strong>g met<br />
een goe<strong>de</strong> <strong>in</strong><strong>de</strong>l<strong>in</strong>g op een absolute<br />
topplek <strong>in</strong> Hoorn”. Na <strong>de</strong>rtig jaar <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> Grote Waal te hebben gewoond,<br />
verhuis<strong>de</strong> het echtpaar samen met <strong>de</strong><br />
zoons Jorit en Jasper naar Streektu<strong>in</strong>en.<br />
Dochter Annegré woon<strong>de</strong> <strong>in</strong>mid<strong>de</strong>ls al<br />
op zichzelf.<br />
Frits Stracke is <strong>in</strong> Hoorn vooral<br />
bekend als uitbater van het restaurant<br />
De Bontekoe aan <strong>de</strong> Hoornse haven.<br />
Veertien jaar gele<strong>de</strong>n volg<strong>de</strong> hij daar<br />
zijn va<strong>de</strong>r Ernest op, die een kwart eeuw<br />
<strong>de</strong> zaak bestier<strong>de</strong>. Voordat Frits <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
Bontekoe kwam was hij een jaar of tien<br />
actief <strong>in</strong> <strong>de</strong> Eethoorn aan het Kerkple<strong>in</strong>.<br />
Precies op tijd<br />
Hij vertelt dat het plan Streektu<strong>in</strong>en<br />
voor hem en zijn gez<strong>in</strong> precies op<br />
tijd kwam. “Voordat ik Marion leer<strong>de</strong><br />
kennen, kocht ik een jaar of <strong>de</strong>rtig<br />
gele<strong>de</strong>n een huis <strong>in</strong> <strong>de</strong> Grote Waal.<br />
Marion komt uit <strong>de</strong> Baarsdorpermeer<br />
en miste het vrije uitzicht. Maar we<br />
zijn al die jaren <strong>in</strong> <strong>de</strong> Grote Waal<br />
blijven hangen. Vooral ook omdat onze<br />
k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren daar naar een fantastische<br />
basisschool zijn gegaan. Toen <strong>de</strong> jongste<br />
die school, De Wichelaar, verliet, werd<br />
het tijd om te verhuizen”. Het echtpaar<br />
Stracke liet <strong>in</strong> mei 2007 het oog vallen<br />
op twee watervilla’s <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en. In<br />
september 2007 werd een <strong>de</strong>f<strong>in</strong>itieve<br />
keuze gemaakt. Het werd <strong>de</strong> laatste<br />
watervilla aan <strong>de</strong> Wabenstraat. “Een<br />
i<strong>de</strong>ale plek. We kijken vrij uit over <strong>de</strong><br />
waterpartij richt<strong>in</strong>g Prov<strong>in</strong>cialeweg, met<br />
<strong>de</strong> fiets kunnen we via <strong>de</strong> Holenweg<br />
werkelijk alle kanten uit en we hebben<br />
een aan drie kanten vrijstaand huis”.<br />
Maximale maat<br />
Frits en Marion Stracke maakten<br />
optimaal gebruik van <strong>de</strong> mogelijkheid<br />
om hun nieuwe aanw<strong>in</strong>st te vergroten.<br />
Waar <strong>de</strong> standaardmaat 10 bij 6 meter<br />
is, is hun won<strong>in</strong>g uitgebouwd tot <strong>de</strong><br />
maximale maat van 12 bij 8 meter.<br />
“We hebben <strong>de</strong> won<strong>in</strong>g casco laten<br />
opleveren en hebben zelf voor een<br />
schitteren<strong>de</strong> woonkeuken en een<br />
kamer-en-suite gekozen. Op <strong>de</strong> plek<br />
van <strong>de</strong> oorspronkelijke keuken, aan <strong>de</strong><br />
zij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> Wabenstraat, hebben we<br />
<strong>de</strong> vloer laten verhogen, waardoor we<br />
een eetkamer kregen met uitzicht op<br />
<strong>de</strong> altijd levendige Wabenstraat”. Niet<br />
alleen geniet Frits (met een goe<strong>de</strong> fles<br />
wijn) <strong>in</strong> <strong>de</strong> nachtelijke uren van het<br />
soms toch wel erg op <strong>de</strong> fiets zwalken<strong>de</strong><br />
uitgaanspubliek dat naar huis terugkeert,<br />
maar ook van <strong>de</strong> overdag regelmatig<br />
langs rij<strong>de</strong>n<strong>de</strong> stoomtram, die al fluitend<br />
voor <strong>de</strong> nodige reur<strong>in</strong>g zorgt.<br />
“Het is echt geweldig om hier te wonen.<br />
En op <strong>de</strong> fiets zijn we ook zo <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad.<br />
Wil je wel geloven dat ik <strong>in</strong> <strong>de</strong> eerste drie<br />
maan<strong>de</strong>n dat we hier wonen al meer heb<br />
gefietst dan <strong>in</strong> al die jaren <strong>in</strong> <strong>de</strong> Grote<br />
Waal? De b<strong>in</strong>nenstad ligt zeg maar om<br />
<strong>de</strong> hoek”, zo besluit Frits Stracke.<br />
64 65
Lei<strong>de</strong>r zon<strong>de</strong>r naam<br />
Een symbool van pure kracht en trots. Zo omschrijft kunstenaar<br />
Frans Bodner uit Hoofddorp zijn eenhoorn, die <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en staat.<br />
Het kunstwerk, een geschenk van Terra Marique aan <strong>de</strong> bewoners, werd op<br />
3 oktober 2007 onthuld door wethou<strong>de</strong>r Jack van Es. Hij gaf het se<strong>in</strong> om<br />
<strong>de</strong> ballonnen, die tot dan toe <strong>de</strong> eenhoorn aan het oog van <strong>de</strong> genodig<strong>de</strong>n<br />
had<strong>de</strong>n onttrokken, los te laten.<br />
In <strong>de</strong> zomermaan<strong>de</strong>n van 2007, het jaar waar<strong>in</strong><br />
Hoorn haar 650ste verjaardag als stad vier<strong>de</strong>,<br />
maakte het mythologische dier, symbool van<br />
Hoorn ook, <strong>de</strong>el uit van een kunstmanifestatie<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> b<strong>in</strong>nenstad. Daar was door <strong>de</strong> sticht<strong>in</strong>g<br />
1 Hoorn ART een route uitgezet langs<br />
35 eenhoorns, die door verschillen<strong>de</strong> kunstenaars<br />
een eigen uiterlijk had<strong>de</strong>n gekregen. Nadat <strong>de</strong><br />
eenhoorns maan<strong>de</strong>nlang <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad (ook op<br />
pontons <strong>in</strong> het water) veel belangstell<strong>in</strong>g had<strong>de</strong>n<br />
getrokken, werd <strong>de</strong> kunstmanifestatie besloten<br />
met een veil<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> kunstwerken <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
Hoornse Oosterkerk. Daar viel op 30 september<br />
2007 maar liefst 35 keer <strong>de</strong> veil<strong>in</strong>ghamer ten<br />
teken dat een eenhoorn een nieuwe eigenaar<br />
had gevon<strong>de</strong>n. De totale opbrengst – vooraf<br />
geraamd op zo’n 70 mille – bleek aan het e<strong>in</strong><strong>de</strong><br />
van die middag maar liefst netto 220.000<br />
euro te bedragen. Een bedrag dat <strong>in</strong> twee jaar<br />
tijd is uitgekeerd aan een aantal <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen,<br />
sticht<strong>in</strong>gen en verenig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Hoorn.<br />
Lief<strong>de</strong>smoleculen<br />
Terra Marique ‘verover<strong>de</strong>’ op die veil<strong>in</strong>g dus<br />
het kunstwerk van Frans Bodner met <strong>de</strong> titel<br />
‘Nobilles Notum’ (Lei<strong>de</strong>r zon<strong>de</strong>r naam). Hij<br />
zegt <strong>in</strong> het speciaal voor <strong>de</strong> kunstmanifestatie<br />
uitgebrachte boek over het door hem gekozen<br />
uiterlijk voor <strong>de</strong> eenhoorn: “Lief<strong>de</strong>smoleculen,<br />
zichtbaar gemaakt en tot uitdrukk<strong>in</strong>g gebracht<br />
door kleurrijke puntjes, kr<strong>in</strong>getjes en cirkels<br />
die staan voor voortplant<strong>in</strong>g, symboliseren het<br />
samensmelten tot een kleurvlak, als <strong>in</strong>dividuen<br />
<strong>in</strong> een stad die zich samensmelten tot een<br />
grote gemeenschap”. Hij gaat ver<strong>de</strong>r met:<br />
“De kleurvlakken geven <strong>in</strong> hun felle kleuren<br />
<strong>de</strong> multiculturele samenlev<strong>in</strong>g weer met hun<br />
verschillen<strong>de</strong> karakters. Deze kleurvlakken samen<br />
vormen dan het grote geheel, <strong>in</strong> dit geval <strong>de</strong><br />
eenhoorn, symbool van pure kracht en trots”.<br />
En Frans Bodner besluit met <strong>de</strong> opmerk<strong>in</strong>g: “In<br />
een stad is <strong>de</strong> anonimiteit groter dan waar ook,<br />
zovele onbeken<strong>de</strong> gezichten, ie<strong>de</strong>r gaat zijn<br />
eigen weg. In ie<strong>de</strong>reen schuilt een soort lei<strong>de</strong>r,<br />
vaak tegen wil en dank, het leven is hard en je<br />
moet vechten om aan alle maatschappelijke<br />
verwacht<strong>in</strong>gen te kunnen voldoen”.<br />
Eigenlijk staat die eenhoorn van Frans Bodner<br />
mid<strong>de</strong>n<strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en wel op <strong>de</strong> juiste plek. Een<br />
naamloze lei<strong>de</strong>r, symbool voor een samenlev<strong>in</strong>g<br />
van veel verschillen<strong>de</strong> mensen. Zoals Hoorn<br />
eigenlijk al eeuwenlang is.<br />
66 67
Respect is een sleutelwoord<br />
“Als je mensen met respect bena<strong>de</strong>rt,<br />
krijg je dat respect ook van hen<br />
terug”. Sim <strong>de</strong> Vries, me<strong>de</strong>werker<br />
leefbaarheid van won<strong>in</strong>gcorporatie<br />
IntermarisHoeksteen, werkt al een jaar<br />
of elf <strong>in</strong> <strong>de</strong> wijk Hoorn-Noord. Hij was<br />
daarvoor als buurtmeester actief <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
Grote Waal. “Ik wil mensen altijd <strong>in</strong><br />
hun waar<strong>de</strong> laten. Ie<strong>de</strong>reen heeft zijn<br />
eigen hebbelijkhe<strong>de</strong>n. Allochtoon en<br />
autochtoon. Maar uite<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk willen alle<br />
bewoners van Hoorn-Noord hetzelf<strong>de</strong>.<br />
Een wijk, waar veilig gewoond kan<br />
wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong> een prettige woonomgev<strong>in</strong>g”.<br />
Sim <strong>de</strong> Vries noemt daarbij drie<br />
pijlers die van belang zijn. “Het kl<strong>in</strong>kt<br />
misschien wat ou<strong>de</strong>rwets, maar or<strong>de</strong>,<br />
rust en netheid zijn van groot belang om<br />
die prettige en veilige woonomgev<strong>in</strong>g<br />
te creëren. Daar spannen wij ons dus<br />
dagelijks voor <strong>in</strong>”.<br />
Werk gericht op mensen<br />
In zijn functie als me<strong>de</strong>werker<br />
leefbaarheid bemid<strong>de</strong>lt De Vries<br />
bij voorkomen<strong>de</strong> conflicten, let<br />
hij op ongewenste vervuil<strong>in</strong>g van<br />
<strong>de</strong> woonomgev<strong>in</strong>g, signaleert hij<br />
vandalisme en komt hij <strong>in</strong> actie bij<br />
overlast door bijvoorbeeld geluid. In<br />
zijn functie heeft hij veel contact met <strong>de</strong><br />
wijkagent, met <strong>de</strong> Sticht<strong>in</strong>g Netwerk en<br />
zorg<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen.<br />
“Ons werk is vooral op mensen gericht.<br />
Daar ligt ons belang. Wij willen graag<br />
weten op welke manier mensen <strong>in</strong><br />
het leven staan. En als het niet goed<br />
gaat, dan willen wij bemid<strong>de</strong>len <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
richt<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> hulpverlen<strong>in</strong>g. En dan<br />
niet alleen gevraagd, maar soms ook<br />
ongevraagd. Dat gaat dan altijd wel <strong>in</strong><br />
overleg met onze coörd<strong>in</strong>ator en an<strong>de</strong>re<br />
<strong>de</strong>skundigen”, aldus De Vries.<br />
Rustige wijk<br />
Hoorn-Noord is een relatief rustige<br />
wijk. “We hebben natuurlijk wel<br />
genoeg probleempjes, maar kennen<br />
bijvoorbeeld nauwelijks hangjongeren <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> wijk. Alles <strong>in</strong> Hoorn-Noord is re<strong>de</strong>lijk<br />
handhaafbaar. Er wonen hier nog veel<br />
mensen die <strong>in</strong> <strong>de</strong> jaren vijftig en zestig<br />
van <strong>de</strong> vorige eeuw <strong>in</strong> Hoorn-Noord<br />
een nieuwbouwwon<strong>in</strong>g zijn gaan huren.<br />
Die beg<strong>in</strong>nen zich zo langzamerhand te<br />
bekommeren over <strong>de</strong> woonomgev<strong>in</strong>g<br />
en <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> won<strong>in</strong>gen. En<br />
daar moet je dus als me<strong>de</strong>werker<br />
leefbaarheid gewoon een open oor<br />
voor hebben”. Eén van <strong>de</strong> <strong>in</strong>itiatieven<br />
van Sim <strong>de</strong> Vries <strong>in</strong> Hoorn-Noord sluit<br />
op die ontwikkel<strong>in</strong>g naadloos aan: <strong>de</strong><br />
opricht<strong>in</strong>g van huur<strong>de</strong>rsverenig<strong>in</strong>gen.<br />
“Inmid<strong>de</strong>ls is één huur<strong>de</strong>rsverenig<strong>in</strong>g<br />
al <strong>de</strong>f<strong>in</strong>itief opgericht, drie an<strong>de</strong>re<br />
volgen b<strong>in</strong>nenkort. Daardoor komt<br />
<strong>de</strong> bewonersparticipatie <strong>in</strong> Hoorn-<br />
Noord beter van <strong>de</strong> grond”, stelt hij<br />
tevre<strong>de</strong>n vast.<br />
Harmonieus samengaan<br />
Met betrekk<strong>in</strong>g tot Streektu<strong>in</strong>en<br />
constateert Sim <strong>de</strong> Vries dat een<br />
harmonieus samengaan met het<br />
naastgelegen Westfriese Hof en <strong>de</strong><br />
Backflat zijn streven is. “Hier leven<br />
mensen uit <strong>de</strong> sociale won<strong>in</strong>gsector<br />
vlak naast won<strong>in</strong>gbezitters en huur<strong>de</strong>rs<br />
van appartementen <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en.<br />
On<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>g zal dat naar mijn men<strong>in</strong>g<br />
we<strong>in</strong>ig problemen opleveren. Maar<br />
als het nodig is kan ik <strong>in</strong> ie<strong>de</strong>r geval<br />
bemid<strong>de</strong>lend optre<strong>de</strong>n. Door je functie<br />
heb je enige autoriteit gekregen.<br />
Daarnaast kan je - ge<strong>de</strong>kt door <strong>de</strong> wet -<br />
soms enige dwang uitoefenen. Maar het<br />
uitgangspunt blijft dat mensen plezierig<br />
met en naast elkaar <strong>in</strong> <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> wijk of<br />
buurt kunnen wonen. En mocht er ooit<br />
eens iets zijn, dan moet je met respect<br />
voor alle betrokkenen zo’n probleem<br />
proberen op te lossen. Gewoon <strong>in</strong> het<br />
belang van ie<strong>de</strong>reen”.<br />
68 69
70<br />
Algemene gegevens<br />
Ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
Terra Marique, Hoorn<br />
Architecten<br />
Peter van Woerkom, Jan van Gils en<br />
Martijn Tillema, Inbo Architecten en<br />
Ste<strong>de</strong>nbouwkundigen, Wou<strong>de</strong>nberg<br />
Otto Heck, <strong>Zeeman</strong> Architekten BNA, Hoorn<br />
Projectleid<strong>in</strong>g<br />
Hans Kunst, <strong>Zeeman</strong><strong>Vastgoed</strong><br />
Willem Bakker, <strong>Zeeman</strong><strong>Vastgoed</strong><br />
Peter Letschert, <strong>Zeeman</strong><strong>Vastgoed</strong><br />
Bas Haakman, <strong>Zeeman</strong> Architekten BNA<br />
Jos Lambregts, IntermarisHoeksteen<br />
Rex Veldman, Intermaris Projecten bv<br />
Infrastructuur<br />
Ooms Construction, Scharwou<strong>de</strong><br />
Bouwkundige aannemers<br />
Scholtens Bouw, Wognum<br />
BAM, Alkmaar<br />
Verkoop/verhuur<br />
<strong>Zeeman</strong> Makelaars, Hoorn<br />
IntermarisHoeksteen, Hoorn<br />
Omvang<br />
90 Carréwon<strong>in</strong>gen<br />
117 Appartementen<br />
44 Watervilla’s<br />
Tijdsverloop<br />
Aankoop terre<strong>in</strong> en opstallen: april 2003<br />
Aanvang sloop Streekziekenhuis: juli 2004<br />
Verkoopmanifestatie carréwon<strong>in</strong>gen: 10 september 2005<br />
Bouwrijp maken vanaf: 1 <strong>de</strong>cember 2005<br />
Start bouw carréwon<strong>in</strong>gen: 1 maart 2006<br />
Start verkoop appartementen: 27 mei 2006<br />
Start verkoop watervilla’s: 14 oktober 2006<br />
Eerste oplever<strong>in</strong>g carréwon<strong>in</strong>gen: 24 januari 2007<br />
Start bouw appartementen: 1 februari 2007<br />
Open<strong>in</strong>g b<strong>in</strong>nentu<strong>in</strong>: 3 oktober 2007<br />
Start bouw watervilla’s: 3 oktober 2007<br />
Hoogste punt appartementencomplex: 31 oktober 2007<br />
Start verhuur appartementen: juni 2008<br />
Eerste oplever<strong>in</strong>g watervilla’s: 28 augustus 2008<br />
Eerste oplever<strong>in</strong>g appartementencomplex: 30 september 2008<br />
Woonrijp maken: e<strong>in</strong>d 2008 - beg<strong>in</strong> 2009<br />
Woonwijk gereed: juni 2009<br />
71
Inhoud Colofon<br />
Streektu<strong>in</strong>en: buiten wonen <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad; Peter Langenberg en Mart<strong>in</strong> Hoit<strong>in</strong>g . 3<br />
Streektu<strong>in</strong>en: aantrekkelijk woongebied; Ton Hooijmaijers . . . . . . . . . 5<br />
Groene geschie<strong>de</strong>nis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6<br />
Kalkoenen en konijnen voor <strong>de</strong> kerst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12<br />
Het Streek: opmaat naar één ziekenhuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14<br />
Betere gezondheidszorg door verkoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20<br />
Streekziekenhuis legt het loodje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22<br />
Goed overleg, goed resultaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26<br />
Streektu<strong>in</strong>en: levendig en chic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28<br />
Bouwen en opleveren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
Duizen<strong>de</strong>n stopcontacten, kilometers pijp. . . . . . . . . . . . . . . . . .46<br />
Het groene hart van Streektu<strong>in</strong>en . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48<br />
Met acht man bellen voor droomhuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52<br />
Blikvangers <strong>in</strong> een groen jasje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54<br />
Nieuwe start <strong>in</strong> Streektu<strong>in</strong>en . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58<br />
Villa’s met een voorname uitstral<strong>in</strong>g . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60<br />
’t Was een gou<strong>de</strong>n greep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64<br />
Lei<strong>de</strong>r zon<strong>de</strong>r naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66<br />
Respect is een sleutelwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68<br />
Algemene gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70<br />
Inhoud en colofon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72<br />
72<br />
Uitgave: Terra Marique<br />
Tekst: Hans Rijswijk<br />
Grafische verzorg<strong>in</strong>g: Bert Schaper<br />
Drukwerk: Zwarthoed grafische communicatie<br />
Fotografie en illustraties: o.a.: Hélène <strong>de</strong> Bruijn,<br />
Catch Communicatie, Jaap Woets, Klaas Laan,<br />
Bert Schaper, Aviodrome, <strong>Zeeman</strong><strong>Vastgoed</strong>,<br />
Intermaris Projecten, lnbo, WatWasWaar,<br />
Regionaal Archief Alkmaar<br />
Belangeloos ter beschikk<strong>in</strong>g gesteld materiaal door:<br />
Verenig<strong>in</strong>g Oud Hoorn, Verenig<strong>in</strong>g Oud<br />
Enkhuizen, Baas’ Papierwaren, Westfries<br />
Archief Hoorn