Geleverde zorg wijkt af van indicatie - Berenschot
Geleverde zorg wijkt af van indicatie - Berenschot
Geleverde zorg wijkt af van indicatie - Berenschot
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
uiteNlaNd<br />
executive Nieuwsbrief<br />
Uw kennispartner in de bestUUrskamer<br />
Zweden halveert<br />
SEH-bezoek<br />
Een betere begeleiding <strong>van</strong><br />
risicopatiënten door speciaal<br />
getrainde verpleegkundigen<br />
heeft het beroep op de spoedeisende<br />
hulp in de ziekenhuizen<br />
in Stockholm gehalveerd.<br />
> Lees verder op pagina 2<br />
in het kort<br />
• Eén procent <strong>van</strong> de bevolking doet een kwart <strong>van</strong> de<br />
SEH-bezoeken<br />
• Kosten nemen <strong>af</strong> met 39 procent<br />
‘Deze mensen krijgen niet de juiste <strong>zorg</strong><br />
op het juiste tijdstip. Daardoor<br />
doen ze een beroep op de acute<br />
<strong>zorg</strong>’<br />
Ann Fjellner, beleidsmaker voor de gezondheids<strong>zorg</strong> in Stockholm<br />
rapporteN<br />
De basis moet goeD!<br />
1/6<br />
voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.<strong>zorg</strong>visie.nl<br />
Gezondheidsraad<br />
Kwaliteit bij een<br />
Basis Spoedeisende<br />
Hulp in een<br />
regionaal netwerk,<br />
beNchmark<br />
6 min<br />
<strong>Geleverde</strong> <strong>zorg</strong> <strong>wijkt</strong> <strong>af</strong> <strong>van</strong><br />
<strong>indicatie</strong><br />
online<br />
TvV Foto:<br />
februari 2012<br />
Foto: anp/Koen Suyk<br />
Sommige cliënten<br />
krijgen ruim twee<br />
keer zo veel <strong>zorg</strong><br />
als waar zij volgens<br />
hun indica-<br />
> Lees de samenvatting op<br />
tie recht op heb-<br />
pagina 3<br />
ben, andere juist minder dan de helft <strong>van</strong> de<br />
> download het hele rapport<br />
geïndiceerde <strong>zorg</strong>.<br />
neDerlanD De maat<br />
genomen<br />
RIVM<br />
Monitoring <strong>van</strong> risicofactoren<br />
<strong>van</strong> de<br />
algemene bevolking,<br />
januari 2012<br />
> Lees de samenvatting op<br />
pagina 5<br />
> download het hele rapport<br />
aanmelDen<br />
Ga naar www.<strong>zorg</strong>visie.nl/executive<br />
> Lees verder op pagina 4<br />
in het kort<br />
• Assertieve cliënten trekken vaker aan de bel<br />
• Historische scheefgroei leidt tot spanningen tussen<br />
locaties en <strong>af</strong>delingen<br />
‘Het is onontkoombaar de<br />
verdeling <strong>van</strong> middelen in lijn te<br />
brengen met de <strong>zorg</strong>zwaarte’<br />
<strong>Berenschot</strong>-onderzoeker Wine te<br />
Meerman
uiteNlaNd<br />
executive Nieuwsbrief<br />
Uw kennispartner in de bestUUrskamer<br />
Zweden halveert SEH-bezoek<br />
Een betere begeleiding <strong>van</strong> risicopatienten<br />
door speciaal getrainde verpleegkundigen<br />
heeft het beroep op de<br />
spoedeisende hulp in de Zweedse<br />
provincie Stockholm gehalveerd.<br />
In Zweden zijn jaarlijks twee miljoen SEHbezoeken<br />
op een bevolking <strong>van</strong> negen<br />
miljoen inwoners. Een relatief klein deel<br />
<strong>van</strong> de bevolking is verantwoordelijk voor<br />
een groot deel <strong>van</strong> deze bezoeken. In de<br />
Zweedse provincie Stockholm is één procent<br />
<strong>van</strong> de bevolking verantwoordelijk<br />
voor een kwart <strong>van</strong> de kosten voor acute<br />
<strong>zorg</strong>. Deze groep patiënten maakt dertig<br />
procent <strong>van</strong> de kosten <strong>van</strong> de hele gezondheids<strong>zorg</strong>.<br />
Gemiddeld komen deze<br />
patiënten 64 keer per jaar in contact met<br />
<strong>zorg</strong>verleners.<br />
‘Deze mensen krijgen niet de juiste <strong>zorg</strong><br />
op het juiste tijdstip. Daardoor doen ze<br />
een beroep op de acute <strong>zorg</strong>’, vertelt Ann<br />
Fjellner, beleidsmaker voor de gezondheids<strong>zorg</strong><br />
in Stockholm. ‘We willen met<br />
betere voorlichting door speciaal getrainde<br />
verpleegkundigen het onnodige gebruik<br />
<strong>van</strong> de acute <strong>zorg</strong> en het ziekenhuis terug-<br />
dringen. We willen de patiënt weer bij de<br />
huisarts krijgen.’<br />
Minder naar het ziekenhuis<br />
De Zweden hebben de veelgebruikers in<br />
beeld gebracht. Een pilot <strong>van</strong> 1 juni 2010<br />
tot 1 maart 2011 in twee ziekenhuizen telde<br />
513 veelgebruikers. Van hen werkten er<br />
194 mee. Ze bespraken met een verpleeg-<br />
2/6<br />
voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.<strong>zorg</strong>visie.nl<br />
kundige wat er aan de hand<br />
is. Deze legde de patiënten<br />
uit hoe ze beter met hun aandoening<br />
kunnen omgaan. Na<br />
dit consult was de ondersteuning<br />
telefonisch. Indien<br />
nodig is er wekelijks telefonisch<br />
contact.<br />
De resultaten <strong>van</strong> de pilot zijn<br />
veelbelovend. Het aantal ziekenhuisbezoeken<br />
is na een<br />
jaar met 48 procent gedaald.<br />
De patiënten bezoeken ook<br />
minder vaak de huisarts: een<br />
<strong>af</strong>name <strong>van</strong> 6 procent. De interventie<br />
bespaart veel geld.<br />
De kosten zijn met 39 procent<br />
<strong>af</strong>genomen <strong>van</strong> 17.800<br />
euro per patiënt tot 10.800 euro. Het werk<br />
<strong>van</strong> de verpleegkundige kost per patiënt<br />
tussen de 1000 en 2000 euro.<br />
Inmiddels hebben dertien Zweedse ziekenhuizen<br />
de werkwijze overgenomen.<br />
Samen zijn ze goed voor de helft <strong>van</strong> de<br />
Zweedse ziekenhuis<strong>zorg</strong>. Verpleegkundigen<br />
begeleiden nu meer dan 4000 veelgebruikers.<br />
(bk)<br />
advertentie<br />
5 min
apport<br />
executive Nieuwsbrief<br />
Uw kennispartner in de bestUUrskamer<br />
De basis moet goeD!<br />
GR<br />
Kwaliteit bij<br />
een Basis<br />
Spoedeisende<br />
Hulp<br />
Foto: anp/Koen Suyk<br />
binnen een<br />
regionaal<br />
netwerk, februari 2012<br />
> Lees de hele publicatie<br />
recensie<br />
Innovatief gehalte <br />
Praktische<br />
bruikbaarheid <br />
Leesbaarheid <br />
Vormgeving <br />
Quote<br />
‘In nachtelijke uren is<br />
het doelmatiger om niet<br />
alle basis-SEH’s open te<br />
houden’<br />
sameNvattiNg<br />
3/6<br />
voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.<strong>zorg</strong>visie.nl<br />
Betere acute <strong>zorg</strong> vergt bindende <strong>af</strong>spraken<br />
Verbetering <strong>van</strong> de spoedeisende hulp<br />
in het hele land vraagt om bindende<br />
regionale <strong>af</strong>spraken over de taakverdeling.<br />
Er moeten wetenschappelijke<br />
kwaliteitsnormen komen voor basis<strong>af</strong>delingen<br />
voor spoedeisende hulp.<br />
Lang niet elke acute patiënt hoeft naar een<br />
volledig toegeruste spoedeisendehulp<strong>af</strong>deling<br />
(SEH). Je kunt onderscheid maken<br />
tussen basis-SEH’s in ziekenhuizen waar<br />
een aantal essentiële specialismen aanwezig<br />
is, profiel-SEH’s waar ook andere specialismen<br />
zijn en complete SEH’s die ‘alles’<br />
hebben. Dit uitgangspunt <strong>van</strong> de<br />
werkgroep-Breedveld uit 2009 is breed<br />
geaccepteerd, maar nog geen werkelijkheid.<br />
Op verzoek <strong>van</strong> de minister <strong>van</strong> VWS heeft<br />
de Gezondheidsraad bekeken aan welke<br />
minimumeisen een basis-SEH moet voldoen.<br />
Eerste vereisten zijn een gediplomeerde<br />
SEH-verpleegkundige en een ervaren<br />
arts die kan reanimeren en de<br />
situatie inschatten. Bij voorkeur is dat een<br />
SEH-arts, maar daar<strong>van</strong> zijn er te weinig.<br />
De benodigde specialismen in het zieken-<br />
huis zijn verloskunde, chirurgie, cardiologie,<br />
interne geneeskunde, kindergeneeskunde,<br />
KNO-heelkunde, anesthesiologie<br />
en radiologie. Er moet een operatieteam<br />
beschikbaar zijn, net als laboratorium- en<br />
röntgenfaciliteiten, een 24-uursverkoeverfunctie<br />
en een observatie<strong>af</strong>deling. Ook ondersteunende<br />
specialismen moeten snel<br />
beschikbaar zijn: apotheek, klinische chemie,<br />
medische microbiologie en pathologie.<br />
Taakverdeling<br />
Een intensivecare<strong>af</strong>deling vindt de Gezondheidsraad<br />
geen must. Als ic-<strong>zorg</strong> nodig<br />
is, moet een patiënt worden overgeplaatst.<br />
In elke regio moet een goede<br />
taakverdeling komen tussen de verschillende<br />
typen SEH’s. Dat vraagt om bindende<br />
<strong>af</strong>spraken onder verantwoordelijkheid<br />
<strong>van</strong> een regionaal orgaan en met betrokkenheid<br />
<strong>van</strong> de <strong>zorg</strong>verzekeraar, naar het<br />
voorbeeld <strong>van</strong> de trauma<strong>zorg</strong>. Sinds 2009<br />
zijn elf traumaregio’s ingericht rond evenzoveel<br />
– meest academische – ziekenhuizen<br />
met een intensivecare<strong>af</strong>deling op niveau<br />
1. Die elf hebben complete SEH’s.<br />
4 min<br />
Van de overige 56 acute<strong>zorg</strong><strong>af</strong>delingen die<br />
dag en nacht open zijn en voldoende achter<strong>van</strong>g<br />
hebben, is nog onduidelijk tot<br />
welk type ze behoren. De Gezondheidsraad<br />
adviseert dit vast te stellen op basis<br />
<strong>van</strong> aanwezige deskundigheid en faciliteiten.<br />
De wetenschappelijke verenigingen<br />
moeten vervolgens gedetailleerde kwaliteitseisen<br />
opstellen.<br />
Daluren<br />
Bij een goede regionale taakverdeling<br />
hoeft volgens de raad niet elke basis-SEH<br />
permanent open te zijn. Op minder drukke<br />
uren, vooral ’s nachts, kunnen de profiel-<br />
en complete SEH’s alle patiënten wel aan.<br />
Sluiting <strong>van</strong> basis<strong>af</strong>delingen tijdens daluren<br />
maakt het mogelijk extra specialisten<br />
in te zetten op de uitgebreidere SEH’s. Om<br />
te voldoen aan de wettelijke 45-minutennorm<br />
(<strong>van</strong> melding tot aankomst bij de<br />
spoedhulp) zal in sommige regio’s bredere<br />
inzet <strong>van</strong> de traumahelikopter nodig zijn<br />
en samenwerking met ziekenhuizen over<br />
de grens. (kk)<br />
> zie ook: www.gezondheidsraad.nl
eNchmark<br />
executive Nieuwsbrief<br />
Uw kennispartner in de bestUUrskamer<br />
<strong>Geleverde</strong> <strong>zorg</strong> <strong>wijkt</strong> <strong>af</strong> <strong>van</strong> <strong>indicatie</strong><br />
Sommige cliënten krijgen ruim twee<br />
keer zo veel <strong>zorg</strong> als waar zij volgens<br />
hun <strong>indicatie</strong> recht op hebben, andere<br />
juist minder dan de helft <strong>van</strong> waar zij<br />
aanspraak op kunnen maken.<br />
Dat blijkt uit een analyse door <strong>Berenschot</strong><br />
naar de besteding <strong>van</strong> de zzp-inkomsten<br />
bij enkele aanbieders in de ouderen<strong>zorg</strong>.<br />
Op organisatieniveau zijn de inkomsten<br />
over het algemeen in balans met de uitgaven.<br />
Maar op cliëntniveau manifesteren<br />
zich grote verschillen. De <strong>zorg</strong>zwaartefinanciering<br />
koppelt de <strong>indicatie</strong> aan een te<br />
besteden bedrag per cliënt. De figuur illustreert<br />
dit. Op de x-as staan de individuele<br />
<strong>indicatie</strong>s <strong>van</strong> cliënten, de y-as laat het<br />
percentage <strong>van</strong> de gerealiseerde uren <strong>zorg</strong><br />
(exclusief behandeling) per week zien vergeleken<br />
met de <strong>indicatie</strong>. Sommige cliënten<br />
krijgen maar 25 procent <strong>van</strong> waar zij<br />
recht op hebben, terwijl andere, die dezelfde<br />
<strong>indicatie</strong> hebben, meer dan tweehonderd<br />
procent ont<strong>van</strong>gen.<br />
4/6<br />
voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.<strong>zorg</strong>visie.nl<br />
Toenemende spanningen<br />
De verschillen zijn historisch gegroeid. De<br />
<strong>zorg</strong>zwaartefinanciering is in 2009 budgetneutraal<br />
ingevoerd in de intramurale instellingen,<br />
legt <strong>Berenschot</strong>-onderzoeker Wine<br />
te Meerman uit. ‘Zorginstellingen hebben<br />
geredeneerd: “Als er voor de hele organisatie<br />
onder de streep maar hetzelfde bedrag<br />
uit komt”. Maar organisaties komen<br />
steeds moeilijker weg met een historische<br />
verdeling die niet eerlijk is. Assertieve clienten<br />
of hun mantel<strong>zorg</strong>ers trekken steeds<br />
vaker aan de bel als ze ontdekken dat er<br />
een kloof is tussen de gerealiseerde <strong>zorg</strong><br />
en de <strong>indicatie</strong>. Dat leidt tot toenemende<br />
spanningen.’<br />
Scheefgroei<br />
Ook tussen locaties en <strong>af</strong>delingen leidt het<br />
tot spanningen als ze inzicht krijgen in de<br />
historische scheefgroei. ‘Als <strong>af</strong>delingen clienten<br />
hebben met een veel grotere <strong>zorg</strong>zwaarte<br />
en toch minder geld krijgen, geeft<br />
dat scheve ogen’, zegt Te Meerman.<br />
‘Zorgaanbieders ontkomen er niet aan de<br />
verdeling <strong>van</strong> middelen in lijn te brengen<br />
met de <strong>zorg</strong>zwaarte <strong>van</strong> hun cliënten.’ (bk)<br />
advertenties<br />
3 min<br />
Procesoptimalisatie, <strong>zorg</strong>logistiek,<br />
<strong>zorg</strong>inkoop en na<strong>zorg</strong> DOT. Eiffel<br />
staat 29 ziekenhuizen bij.<br />
WIJ MAKEN STRATEGIE WERKZAAM.<br />
Van 9 tot en met 12 december 2013 vindt<br />
in Orlando het congres <strong>van</strong> IHI (Institute<br />
for Healthcare Improvement) plaats. Dit<br />
congres is het beste en meest toonaangevende<br />
en meest inspirerende congres op<br />
het gebied <strong>van</strong> kwaliteit en veiligheid <strong>van</strong><br />
de <strong>zorg</strong> in de wereld.<br />
VvAA organiseert een groepsreis naar<br />
dit congres. Deelnemers aan deze reis<br />
ont<strong>van</strong>gen 25% korting op de kosten<br />
<strong>van</strong> congres en workshops.<br />
Meer informatie vindt u binnenkort op<br />
de website www.vvaa.nl/qualitytime<br />
Ook kunt u bellen naar 030 247 48 16
apport<br />
executive Nieuwsbrief<br />
Uw kennispartner in de bestUUrskamer<br />
neDerlanD De maat<br />
genomen<br />
RIVM<br />
Monitoring<br />
<strong>van</strong> risicofactoren<br />
<strong>van</strong><br />
de bevolking,<br />
januari 2012<br />
> Lees de hele publicatie<br />
recensie<br />
Innovatief gehalte <br />
Praktische<br />
bruikbaarheid <br />
Leesbaarheid <br />
Vormgeving <br />
Quote<br />
‘Ten opzichte <strong>van</strong> tien tot<br />
vijftien jaar geleden is<br />
vooral de toename <strong>van</strong><br />
de middelomtrek<br />
opvallend’<br />
sameNvattiNg<br />
Het buikje rukt op<br />
Ruim de helft <strong>van</strong> de bevolking is te<br />
zwaar. Vooral de buikom<strong>van</strong>g groeit,<br />
blijkt uit onderzoek onder duizenden<br />
Nederlanders. Een kwart <strong>van</strong> de mensen<br />
vertoont drie of meer risicofactoren voor<br />
hart- en vaatziekten.<br />
Hoeveel Nederlanders hebben matig tot<br />
ernstig overgewicht, diabetes en verhoogd<br />
risico op hart- en vaatziekten? Het Rijksinstituut<br />
voor Volksgezondheid en Milieu<br />
(RIVM) heeft dit onderzocht in opdracht <strong>van</strong><br />
het ministerie <strong>van</strong> VWS. Een kleine vierduizend<br />
mannen en vrouwen tussen de 30 en<br />
70 jaar hebben vragenlijsten ingevuld en zijn<br />
lichamelijk onderzocht op onder meer gewicht,<br />
bloeddruk en de omtrek <strong>van</strong> hun<br />
middel.<br />
De uitkomst is dat 60 procent <strong>van</strong> de mannen<br />
en 44 procent <strong>van</strong> de vrouwen te zwaar<br />
is, gemeten naar hun Body Mass Index. Bij<br />
13 procent <strong>van</strong> de mannen en 14 procent<br />
<strong>van</strong> de vrouwen gaat het om obesitas, dus<br />
ernstig overgewicht.<br />
Samenhang<br />
Ruim een kwart <strong>van</strong> de Nederlanders heeft<br />
een zogenaamd metabool syndroom: een<br />
5/6<br />
voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.<strong>zorg</strong>visie.nl<br />
ongunstige score op minstens drie <strong>van</strong> vijf<br />
risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Het<br />
gaat om een hoge bloeddruk, een hoog<br />
cholesterol- en glucosegehalte, een laag<br />
gehalte <strong>van</strong> het gunstige HDL-cholesterol,<br />
en/of een te dikke buik ofwel abdominale<br />
obesitas. Met die laatste risicofactor kampt<br />
27 procent <strong>van</strong> de mannen en 39 procent<br />
<strong>van</strong> de vrouwen. Het is volgens het RIVM de<br />
opvallendste toename sinds het vorige<br />
grootschalige onderzoek naar risicofactoren<br />
onder de Nederlandse bevolking, vijftien<br />
jaar geleden. Ook een hoge bloeddruk komt<br />
nu vaker voor.<br />
Het onderzoek toont een duidelijke samenhang<br />
<strong>van</strong> obesitas met ongunstige cholesterolgehalten<br />
en een hoge bloeddruk, en<br />
vooral met het metabool syndroom. Dit<br />
komt voor bij 80 procent <strong>van</strong> de mannen en<br />
64 procent <strong>van</strong> de vrouwen met obesitas,<br />
tegenover 12 procent <strong>van</strong> de mannen en 8<br />
procent <strong>van</strong> de vrouwen met een normaal<br />
gewicht. Een andere uitkomst die niet verrassend<br />
is, maar wel onverminderd pijnlijk,<br />
is dat alle risicofactoren vaker voorkomen<br />
bij lageropgeleiden. (kk)<br />
> zie ook: www.rivm.nl<br />
2 min<br />
presenteert op 12 oktober het eenmalige seminar:<br />
Meer kwaliteit, minder<br />
kosten Specialist st &<br />
Ziekenhuis:<br />
het kan samen!<br />
Exclusief voor:<br />
• Leden raden <strong>van</strong><br />
bestuur<br />
• Directeuren Zorg in<br />
ziekenhuizen<br />
advertentie<br />
Abonnees <strong>van</strong><br />
Zorgvisie ont<strong>van</strong>gen<br />
€100 korting<br />
Gary Kaplan en Jack Silversin komen speciaal voor<br />
Zorgvisie Executive naar Nederland. Een unieke kans<br />
om te leren <strong>van</strong> het beste ziekenhuis <strong>van</strong> de VS!<br />
Leer op 12 oktober in Hotel Houten alles over de<br />
succesvolle Virginia Mason methode:<br />
• meer kwaliteit<br />
• meer veiligheid<br />
• minder verspilling en minder kosten<br />
• nauwe samenwerking tussen ziekenhuis en<br />
medisch specialisten<br />
Er is tevens ruimte om uw persoonlijke casus te<br />
bespreken.<br />
www.reedbusinessevents.nl/executive<br />
• Hoger management in<br />
ziekenhuizen<br />
• Medisch specialisten
aDverteren<br />
executive Nieuwsbrief<br />
Uw kennispartner in de bestUUrskamer<br />
Emile <strong>van</strong> der Velden<br />
Key Accountmanager<br />
emile.<strong>van</strong>.der.velden@reedbusiness.nl<br />
06 13 34 46 00<br />
Marike Cloosterman<br />
Key Accountmanager<br />
marike.cloosterman@reedbusiness.nl<br />
06 51 33 15 17<br />
Marc Nuhn<br />
Accountmanager<br />
marc.nuhn@reedbusiness.nl<br />
06 51 69 52 27<br />
Rewina Ratiram<br />
Accountmanager<br />
rewina.ratiram@reedbusiness.nl<br />
020 515 98 55<br />
Direct naar<br />
> tarieven<br />
> aanleverspecificaties<br />
meer <strong>zorg</strong>visie<br />
Zorgvisie Magazine<br />
Het magazine voor beleid<br />
en management in de <strong>zorg</strong><br />
verschijnt maandelijks.<br />
Direct naar > Abonneren<br />
Zorgvisie e-nieuwsbrief<br />
Elke werkdag nieuws en<br />
een speciale zondageditie.<br />
Zorgvisie Special<br />
Tweemaal per jaar verschijnt<br />
een glossy gewijd<br />
aan één thema.<br />
Zorgvisie.nl<br />
De website Zorgvisie.nl is<br />
hét online platform voor<br />
<strong>zorg</strong>managers.<br />
6/6<br />
voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.<strong>zorg</strong>visie.nl<br />
Zorgvisie Weekoverzicht<br />
Abonnees ont<strong>van</strong>gen<br />
tevens het Zorgvisie<br />
Weekoverzicht.<br />
Zorgvisiebanen.nl<br />
Op de online vacaturebank<br />
kunnen managers in de<br />
<strong>zorg</strong> terecht voor actuele<br />
vacatures.<br />
congressen<br />
Reed Business Events organiseert in samenwerking met Zorgvisie congressen voor bestuurders<br />
en managers in de <strong>zorg</strong> met een actueel en informatief inhoudelijk programma,<br />
uitgaande <strong>van</strong> een origineel concept.<br />
colofon<br />
Eric Bassant<br />
Hoofdredacteur<br />
bassant@<strong>zorg</strong>visie.nl<br />
020 515 97 04<br />
Bart Kiers<br />
Redacteur<br />
kiers@<strong>zorg</strong>visie.nl<br />
020 515 97 31<br />
Krista Kroon<br />
Freelance journalist<br />
1 min<br />
Alie Zwart en Berber Bast<br />
Eindredactie hr en <strong>zorg</strong><br />
eindredactie@<strong>zorg</strong>visie.nl<br />
020 515 97 35/41<br />
Ben Konings<br />
Uitgever<br />
Vormgeving<br />
Twin Media bv<br />
Op gebruik <strong>van</strong> deze nieuwsbrief<br />
zijn de volgende regelingen<br />
<strong>van</strong> toepassing: Gebruiksvoorwaarden<br />
en Privacystatement<br />
© Reed Business bv.<br />
Auteursrecht voorbehouden
Change language