Evaluatie Café Theater Festival 2012

Evaluatie Café Theater Festival 2012
2, 3 en 4 maart Utrecht

Foto: Lion van den Brand
INHOUD//
1 Inleiding 3
2 Terugblik 6
3 Nieuwe initiatieven 12
4 De focuspunten 14
5 De toekomst 18
6 Tot slot 21

1// INLEIDING
Beste lezer,
Het concept is nog steeds hetzelfde maar het succes van het Café Theater
Festival (CTF) is wéér gegroeid. Enthousiaste stamgasten, theaterliefhebbers,
studenten en toevallige passanten maakten het festival tot een grandioos
succes. Het festival trok ruim 10.000 bezoekers; we mogen spreken
van de drukste editie ooit! Met zekerheid kunnen we zeggen dat het CTF
niet meer is weg te denken uit het Utrechtse culturele aanbod.
In dit verslag blikken we terug op een fantastische editie en kijken we vol
enthousiasme vooruit naar ons tweede lustrum: alweer het tiende jaar
CTF!
Met vriendelijke groet,
De organisatie van het Café Theater Festival 2012
3

HET CAFE THEATER FESTIVAL //
Tijdens het eerste weekend van
maart bracht het Café Theater
Festival voor de negende keer
verschillende genres theater
naar 22 Utrechtse cafés. Op
vrijdag 2, zaterdag 3 en zondag
4 maart 2012 speelden
22 amateur- en semiprofessionele
theatergroepen in totaal
108 gratis locatietheatervoorstellingen
van ongeveer
25 minuten. De voorstellingen
waren verdeeld in vijf thematische
routes die de bezoekers
een ontdekkingstocht door de
Utrechtse binnenstad en haar
cafés boden.
Foto: Arwen Schade

2// TERUGBLIK
Wij kijken tevreden terug op belangrijke ontwikkelingen van afgelopen
editie. Zoals de deelname van nieuwe cafés, de voortzetting en het succes
van onze gratis formule, de primeur van thematische routes en de
bestendiging van het Utrechtse karakter van het festival.
Foto’s: Marieke Verhoeven
CTF CAFÉS //
De Zaak
Toque Toque
Bar Walden
Kafé België
Stairway to Heaven
Van Velsen
Café Maria
Springhaver
DeRat
Ledig Erf
Central Park
De Morgenster
De Stadsgenoot
De Bastaard
Hofman
Willem Slok
Voortuin
De Potdeksel
De Stad
Tilt!
Te Koop
Het Licht

Na negen succesvolle edities is
het duidelijk dat het CTF een vaste
plaats inneemt in het culturele aanbod
van Utrecht. Door haar unieke
locatiegebruik, gratis en diverse
aanbod van theatervoorstellingen,
springplankfunctie voor makers en
organisatieleden en voortzettende
professionalisering onderscheidt
het CTF zich van andere culturele
festivals en evenementen en past
zij daar tegelijkertijd zo goed tussen.
22 Utrechtse cafés
In 2012 heeft het CTF twee nieuwe
horecaondernemingen kunnen
toevoegen aan haar lijst van speellocaties:
Central Park en Restaurant
Te Koop. Met deze uitbreiding
voegt het festival zowel een groot,
druk café met vele mogelijkheden
als een klein intiem restaurant met
weer een heel andere sfeer toe.
Opvallend is dat horecaondernemers
zelf de weg naar het CTF vinden.
Het CTF staat altijd open voor
nieuwe enthousiaste horecaondernemers
om het festival mee uit te
breiden.
Ook dit jaar stonden de cafés vol
met bezoekers. Was er voorheen
nog wel eens sprake van een ‘zondagmiddagdip’,
dit jaar konden de
cafés alle voorstellingen rekenen
op veel bezoekers. Een positieve
ontwikkeling; het CTF is populair.
Gratis locatievoorstellingen
Laagdrempeligheid was ook in
2012 een belangrijk speerpunt
voor het festival. Al onze voorstellingen
zijn altijd gratis te bezoeken.
Ons publiek is zeer gevarieerd
en bestaat voor een groot deel uit
mensen die niet regelmatig naar
het theater gaan, en daar zijn we
trots op.
7

DEELNEMENDE THEATERGEZELSCHAPPEN //
D&A Nederland – Buikpijn
Desiree van Haaren – Cupido
De Blonde Jongens en Tim – Debjet BV
Stichting Amuze – En plein public
Who’s Afraid BV – Kom je hier vaker?
Natuurlijk figuurlijk – Sprookjesbos BV
IK-Radio – De onzichtbare man
Joeri van Veenendaal – Meisje
Oma’s Bank – Heimwee/Fernweh
Jurjen Klant en Rénee van Schijndel – Moniek
Co & van Schaik – Mega Gigantisch Waterballet Spektakel
Toneelgroep Pionier – George&Martha’s Quiz Night
Kingtonic & The Bunny Deerettes – Live at Central Park
Falstaff – Wat heeft mijn bier doodgeslagen?
Kiki Schippers y Los Rubios – Springtij
Inge Wannet – Als de muren konden praten
Mirjam van Ansem – Een Vreemd Paar Schoenen
Roos Pollmann en Céline Talens – Ontmoet Rutger de Waerd
Malou van Sluis/ Alex van Bergen – Voor wie er nog te vrezen valt
Sophia Maria met Casper Nusselder – Who’s afraid to dance with the Woolf?
Theatercollectief Laboratorium Multiglitter – Bewijs van Bestaan
Carla Genchi, Ninke Overbeek, Agus Fernandez – Medea, Black Dahlia, Marilyn
Monroe

Foto: Ivar Hoekstra
9

Vijf thematische routes
Ieder jaar denken we na over de
inrichting van routes, waarbij bezoekers
een parcours aan voorstellingen
af kunnen leggen. Vaak worden
de routes ingedeeld op basis
van de ligging van de cafés, maar
dit jaar wilde het CTF hier nog een
extra kenmerk aan toevoegen om
de bezoekers een extra handvat
te bieden bij het kiezen van een
of meerdere voorstellingen. Geinspireerd
op de pay-off ‘Kom je
binnen spelen?’ kreeg iedere route
een themanaam gebaseerd op een
spelelement, zoals de routes ‘Truth
or dare’ en ‘Grijp de gasten’. Waar in
de ene route geluid centraal stond,
werden andere routes gekenmerkt
door een thema of een bepaalde
inspiratiebron. Het toevoegen van
dit element was een uitdaging
die goed geslaagd is. Uit de publieksenquête
bleek dat bezoekers
voornamelijk een voorstelling
uitzoeken op café, afstand, tijd en
eventueel genre. Ze ervoeren de
verschillende themaroutes wel als
een leuk extraatje.
Utrechtse binnenstad
Ook dit jaar is er weer een bruisend
festival neergezet, ingebed in het
sociale leven van de stad. De deelnemende
cafés laten het stadscen-
trum van Utrecht in al haar diversiteit
zien. Van bruin familiecafé tot
hippe danstent, van gezellige borrelruimte
tot intiem restaurantje:
het Utrechtse horeca-aanbod was
in al zijn diversiteit vertegenwoordigd.
Het CTF biedt daarom niet
alleen de theatrale kroegentocht,
maar ook een Utrechtse ontdekkingstocht.
Met de verschuiving
van het festival van het derde naar
het eerste weekend van maart,
valt de festivalzondag samen met
Koopzondag. Een mooie ontwikkeling
die zorgt voor een nieuwe
aanwas van publiek dat nog niet
bekend is met het CTF en per toeval
in het festival verzeild raakt. Een
doelgroep die we graag bereiken.
Foto: Marieke Verhoeven

DE ROUTES //
Het CTF 2012 bood haar bezoekers vijf routes
aan. Zo kon je je oren op scherp zetten in de
muzikale route Klinkt als…, je laten verwarren
in de voorstellingen van Ik zie ik zie wat jij niet ziet
of je laten meeslepen door levenskwesties in
Truth or dare. Had je meer zin in een luchtige of
komische act, dan kon je een bezoekje brengen
aan Wie is de gekste? De themaroute waar
makers zich al tijdens hun aanmelding op konden
inschrijven was Grijp de gasten, met stukken
geïnspireerd op Who’s afraid of Virgina Woolf.
Deze vijf speltitels lieten zich vangen in de algemene
festivalcampagne: Kom je binnen spelen?
Foto: Ivar Hoekstra
11

3// NIEUWE INITIATIEVEN
In aanloop naar de 2012 editie van
het CTF is een groot aantal nieuwe
ideeën opgekomen. Vol enthousiasme
zijn deze uitgevoerd, waardoor
er grote stappen zijn gezet in
de professionalisering van het festival.
Verplaatsen festivalweekend
Vond het CTF voorheen altijd
plaats tijdens het derde weekend
van maart, nu kozen we ervoor
het festival te vervroegen naar het
eerste weekend van de maand. De
belangrijkste reden om dit te doen
was om niet gelijktijdig plaats te
vinden met Theaterfestival Tweetakt
en een eigen identiteit te kunnen
opbouwen in de stad. Overige
argumenten waren het festivalseizoen
van Utrecht te kunnen openen
en een grotere kans te hebben
op passende weersomstandigheden.
(Het CTF heeft er baat bij als
het nog geen terassenweer is.) De
verschuiving van het weekend is
ontzettend goed bevallen en bij
gelijke omstandigheden zal het festival
in 2013 dan ook weer plaatsvinden
tijdens het eerste weekend
van maart.
Festivalcampagne: Kom je binnen
spelen?
Het nieuwe idee van themaroutes
gaf in 2012 aanzet tot een volledige
doorvoering van de festivalcampagne.
Was het in voorafgaande
jaren nog zo dat de festivalslogan
en vormgeving werd gebaseerd op
de typische kenmerken van het festival
zelf, in 2012 vormde de overkoepelende
payoff ‘Kom je binnen
spelen?’ de verbindende factor
tussen zowel (de boodschap van)
het festival an sich als de stukken
en (spel)thema’s die hierbinnen
terugkwamen. De samenhang van
alle verschillende uitingen kwam
de professionele uitstraling van
het festival ten goede. Denk hierbij
niet alleen aan publiciteitsmiddelen
als de poster, ansichtkaart en
programmaflyer met bijbehorende
teksten, maar ook aan merchandise,
sociale media uitingen en winacties.
Vakjury en prijzen
Nieuw tijdens het festival was de
vakjury, bestaande uit Anneke Jansen
(artistiek leider Fringe Festival),
Jasper Smit (cabaretier), Greg Nottrot
(artistiek leider Het NUT(Nieuw
Utrechts Toneel)) en Bram Douwes
(locatietheaterdeskundige).

Alle juryprijzen boden de makers
een springplank naar het professionele
theaterveld. Prijzen waren
speelplekken op het Amsterdam
Fringe Festival, bij ‘Olaf en Jasper
met vrienden in de bosjes’ en op de
Groningse ‘Nacht van de Kunst &
Wetenschap’. Bovendien bood Greg
Nottrot als prijs persoonlijke begeleiding
bij het verder ontwikkelen
van de voorstelling. Een adviesraad
van theaterwetenschapstudenten
adviseerde de juryleden over voorstellingen
die in aanmerking kwamen
voor de juryprijzen. Hierdoor
konden de juryleden gericht door
het aanbod van voorstellingen
heen, en betrok het CTF een nieuwe
groep studenten bij het festival.
Diverse leden van de adviesraad
zullen komend jaar toetreden tot
de festivalorganisatie.
Het invoeren van een vakjury is het
CTF bijzonder goed bevallen. Behalve
bruikbare feedback voor makers,
hebben de juryleden de festivalorganisatie
ook van zeer zinnig
advies voorzien.
Foto’s:
Ivar Hoekstra
Sybren Stüvel
Marieke Verhoeven
PRIJSWINNAARS //
Meest veelbelovende makers:
Malou van Sluis en Alex van Bergen
Beste locatiegebruik &
Meest veelbelovende voorstelling:
Inge Wannet – Als de muren konden
praten
Best geschreven voorstelling:
Mirjam van Ansem – Een vreemd
paar schoenen
Publieksprijs:
Natuurlijk figuurlijk – Sprookjesbos
BV
13

4// DE FOCUSPUNTEN
In de aanloop naar het festival hebben we een aantal speerpunten geformuleerd.
Om de kwaliteit van het festival te doen groeien legden we in de
selectieprocedure en de begeleiding van makers extra nadruk op twee
belangrijke facetten van ons artistieke beleid: locatietheater en kwaliteit.
Bovendien is er een eerste basis gelegd voor het vergroten van de eigen
inkomsten middels een focus op cultureel ondernemerschap.
DOELSTELLING //
De doelstelling van het CTF bestaat
uit twee centrale onderdelen:
1. Op een toegankelijke manier
divers theater aanbieden aan
een breed publiek.
2. Functioneren als podium en
springplank voor talentvolle
theatermakers die de ambitie
hebben om door te gaan met
theater maken/ het professionele
veld in te gaan.
Deze onderdelen zijn ook dit jaar weer
nauwlettend in het oog gehouden bij
de vormgeving van het festival en het
bepalen van concrete speerpunten.
De voorstellingen bereikten een divers
publiek en brachten de bezoekers na-
Foto: Marieke Verhoeven
der tot elkaar in een vertrouwde omgeving,
los van de reguliere theatercultuur.
Ambitieuze (amateur)theatermakers
ervoeren hoe het is om locatietheater
te maken op een plek vol inspiratie en
dicht op de huid van de bezoekers. Het

CTF bood deze makers – die het juist
zo hard nodig hebben – een podium
en heeft hen op verschillende manier
ondersteund in hun ontwikkeling tot
(professioneel) theatermaker.
Meer locatietheater
We hebben gekozen voor makers die
zich wilden toeleggen op het gebruik
van hun locatie: de sfeer, de fysieke eigenschappen
en/of de geschiedenis
van de cafés. In de communicatie is
een helder profiel afgegeven van het
CTF als locatietheaterfestival. Er hebben
brainstorms plaatsgevonden met deskundigen
op het gebied van locatietheater
om dit genre uit te kunnen buiten
en de makers hier optimaal in te kunnen
begeleiden. Door te focussen op
locatietheater in het café is het CTF zich
duidelijker gaan onderscheiden; biedt
ze een extra dimensie aan het leerproces
van de theatermakers, en zijn de
voorstellingen in de cafés nog intenser
geworden voor de bezoeker. Ook is het
verrassingseffect van de voorstellingen
vergroot, doordat de spelers op onverwachte
plaatsen in het café opdoken
en op originele wijzen gebruik maakten
van de ruimte.
Verstevigde artistieke kwaliteit
Het CTF wil voorstellingen programmeren
die haar publiek continu verrassen.
Daar zijn we ook dit jaar weer in
geslaagd: stamgasten werden over de
streep getrokken en programmeurs
lieten zich verleiden CTF voorstellingen
naar hun eigen festival te halen.
We kunnen spreken van een geslaagde
programmering. De artistieke kwaliteit
was in sommige gevallen zeer sterk
en minder sterke voorstellingen werden
hiermee gecompenseerd. Uit ons
publieksonderzoek is gebleken dat de
bezoekers van het CTF de diversiteit
van de voorstellingen zeer aansprak. Er
is voor ieder wat wils, dat maakt dat de
formule van het festival werkt; het is de
ideale kroegentocht.
De focus op locatietheater heeft een
kleine verschuiving veroorzaakt in de
programmering van het CTF. Doordat
we makers vragen om gebruik te maken
van de hele ruimte van de cafés,
was er minder ruimte voor acts die een
vaste plek in het café vereisen. Om deze
reden, en door een aangescherpt aanmeldformulier
waarin gevraagd wordt
om een uitgebreider concept, hebben
we dit jaar minder aanmeldingen ontvangen
op het gebied van dans, cabaret
en muziek. In plaats daarvan waren
er echter wel veel acts die een kruisbestuiving
tussen disciplines in zich droegen,
zoals fysiek theater en muzikale
kleinkunst.
15

PROGRAMMEERKEUZE //
Kernwoorden die de basis hebben gevormd
voor de programmeerkeuze waren:
locatiegericht
origineel
onderzoekend
interactief
verrassend
toegankelijk
Foto: Marieke Verhoeven

Cultureel ondernemerschap
Afgelopen jaar was het noodzakelijk
voor het CTF om inkomsten te vergaren
uit nieuwe bronnen; ook de economische
crisis en bezuinigingen gingen
niet aan het CTF voorbij. Enkele trouwe
sponsorpartners, zoals de Utrechtse Taxi
Centrale en GEPU gaven aan te stoppen
met hun bijdrage en bovendien viel de
subsidie van de Provincie Utrecht weg.
Met frisse moed bedacht de organisatie
nieuwe plannen, mét succes.
Het Nederlands Film Festival (NFF) sponsorde
het CTF door het beschikbaar
stellen van kantoor- en opslagruimte
tegen een zeer laag tarief. Aankomend
jaar zal deze sponsoring worden voortgezet.
Huis a/d Werf gaf korting op de zaalhuur
zodat we naast een workshop Cultureel
Ondernemerschap (door Ilay den Boer
en Tim Murk) voor eigen makers ook
een workshop aanboden aan externen
tegen betaling. Gebruikers van de
Werkplek bij Huis a/d Werf werd korting
geboden voor deelname. De opbrengsten
gingen naar de financiering van de
gehele dag.
In Bierbrouwerij Duvel Moortgat is er
wederom een goede sponsorpartner
gevonden. Volgend jaar ligt de focus in
dit partnerschap op nieuwe acties en
mogelijkheden tot passende creatieve
samenwerking.
Daarnaast is in overleg met de cafés de
contributie voor deelname verhoogd en is
in ieder café de giftenpot geïntroduceerd.
De totale opbrengst uit de giftenpotten is
via het CTF teruggevloeid naar de makers,
middels het ‘productiebudget’. Een goed
idee dat nog beter zal werken wanneer
deze op ludieke wijze onder de aandacht
wordt gebracht van de festivalbezoekers.
Uit de afgenomen publieksenquête blijkt
dat bezoekers bereid zijn een donatie in
de giftenpot te doen; door een specifieke
voorstelling waar ze van genoten hebben
of door een positieve festivalbeleving.
Expertise won het CTF dit jaar gratis in
door regelmatig om de tafel te gaan met
haar Raad van Advies. Zo gaven de leden
zeer nuttige feedback op subsidieaanvragen
die het CTF indient.
Het Fringe festival bood een helpende
hand door hun SMS-systeem gratis ter beschikking
te stellen. Er werd volop gebruik
gemaakt van deze manier van stemmen
op de publieksprijs.
Als laatste is het project Stamgasten opnieuw
opgepakt. Er is een heldere omschrijving
op papier gezet waar het festival
in de praktijk veel aan heeft. Volgend jaar
zal de boodschap ‘vriend van het festival’
te worden via verschillende kanalen naar
de bezoekers worden gebracht en gaan
we bouwen aan een stabiel bestand van
mensen die het festival een warm hart
toedragen.
17

5// DE TOEKOMST
Uit de evaluaties na afloop van het festival is een aantal punten gekomen
waar we het aankomende jaar actief mee aan de slag willen. In dit hoofdstuk
stippen we enkele van deze punten kort aan; de organisatie van het
CTF zit vol ambitie om ook van de tiende editie een onvergetelijke ervaring
te maken!
Foto: Ivar Hoekstra
DE ORGANISATIE //
Het Café Theater Festival wordt mogelijk gemaakt door een groot team vrijwilligers.
Organisatie: Hanneke Hulshof – Projectleider, Robin van Westen – Zakelijk leider,
Alinde Hoeksma – Artistiek leider, Sjoukje Boing – Programmeur, Denise
Harleman – Programmeur, Fieke Spoler – Publiciteit, Annique Deneer – Publiciteit,
Marloes Greijn – Locatieproducent, Rick Rijthoven – Locatieproducent,
Erik van Vliet – Coördinator Locatiemanagers, Sem van Westen – Technisch
producent, Eva Koster – Ondersteuning Techniek. Locatiemanagers: Rick Jansen,
Simone Mutsaerts, Rob van Eijsden, Fabian Pikula, Hanneke Duisterwinkel,
Laura Kester, Lysanne Erlings, Judith Oostrom, Suzanne Magdelijns, Willemijn
van Gastel, Tinka van Leeuwen, Kim Hekman, Annemiek Vlaming, Sarah
Vollmer, Maja van Batum, Ruth Riemersma, Jesse Steenkist, Sanne Heil, Danielle
Rulkens, Rick Mouwen, Fleur Bardoul, Maartje Kloeg. Publieksenquête:
Martijn Ponten, Marjelle Rooduijn, Helena Westermann. Fotografen: Jasper
Brouwer, Michael de Louw, Ivar Hoekstra, Arwen Schade, Sybren Stüvel, Lion
van den Brand, Marieke Verhoeven.

Volle cafés
Steeds meer mensen vinden de
weg naar het CTF, iets waar wij ontzettend
blij mee zijn, maar de cafés
ook erg vol maakt. Om de ruim
10.000 bezoekers van het CTF een
onvergetelijke ervaring te blijven
bieden, gaan we vanaf volgende
editie experimenteren met nieuwe
structuren in de programmering.
De doorstroom van publiek, capaciteit
van de cafés en de routetijden
worden opnieuw op elkaar
afgestemd om onze vele bezoekers
optimaal te kunnen blijven verrassen
en ontroeren met theater in
het café.
Artistieke koers
In 2013 willen we de focus op locatietheater
verstevigen. We zullen
in het aanmeldformulier duidelijk
uitleggen wat locatietheater is of
kan zijn, om de creativiteit van de
makers op dit gebied te stimuleren.
Het begeleidingstraject op dit punt
zal worden versterkt door inzet van
de expertise van de CTF-programmeurs,
en door vroeg in het maakproces
workshops te organiseren
op het gebied van locatietheater.
Afgelopen jaar is het scouten van
theatermakers bij afstudeervoorstellingen
en op kleine festivals
weer opgepakt. Dit jaar zetten we
de zoektocht naar nog meer talent
voor het CTF voort door veel
voorstellingen te bezoeken. Het
begeleidingstraject van de makers
wordt verder versterkt en verbeterd
door bijvoorbeeld een team
van dramaturgen op te zetten dat
extra begeleiding kan bieden bij
theatergroepen die dit wenselijk
achten. Ook willen we makers meer
gelegenheid geven om hun voorstelling
te try-outen.
Festivalorganisatie
Het CTF werkt met een groep van
vrijwilligers, die zich met een enorme
dosis passie en enthousiasme
inzetten voor de organisatie van
het festival. Het is prachtig om te
zien hoe we ook in 2012 weer een
prachtig festival hebben neergezet
met elkaar. Omdat het festival blijft
groeien, er nieuwe ideeën ontstaan
en grenzen verlegd worden, wordt
het festival uitgedaagd na te blijven
denken hoe dit het beste realiseerbaar
is. Zo zullen er volgend jaar
een extra programmeur en locatieproducent
aangenomen worden.
19

Foto’s: Ivar Hoekstra
De organisatie van het
Café Theater Festival
wordt ondersteund
door een groot aantal
experts.
Bestuur: Fred Bessels
– Voorzitter, Jannet
van Lange – Secretaris,
Ivar Hoekstra – Penningmeester,
Robin van
Westen – Algemeen lid.
Raad van Advies: Marieke
Verhoeven – Marketing
en communicatie
Universiteitsmuseum
Utrecht, Nienke van
Wijk – Projectleider festival
De Wereld van Witte
de With in Rotterdam,
Caroline Rutten – Projectleider
Theater Hofplein,
Jolanda Kamphuis
– Theaterconsulent
ZIMIHC huis voor amateurkunst,
Marjolein
van Bommel – Zakelijk
leider Het Filiaal, Annekoos
Logtenberg – Kassacoördinator
de Parade.
Vakjury: Anneke
Jansen – Artistiek leider
Fringe Festival, Jasper
Smit – Cabaretier, Greg
Nottrot – Artistiek leider
Nieuw Utrechts Toneel,
Bram Douwes – Locatietheaterdeskundige.

6// TOT SLOT
In volle overtuiging van de kracht van ons festival en met veel enthousiasme
hebben wij deze evaluatie voor u geschreven. Wij hopen dan ook
dat u heeft genoten van deze terugblik. Het hoofdstuk CTF 2012 is bij
deze voor ons afgesloten. Alle mooie momenten en leerzame ervaringen
nemen wij mee richting de tiende editie van het Café Theater Festival, wij
verheugen ons!
21

Foto: Lion van den Brand