Download - Dierenambulance Den Haag
Download - Dierenambulance Den Haag
Download - Dierenambulance Den Haag
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
UITGAVE VAN DE STICHTING DIERENHOSPITAAL EN AMBULANCEDIENST ’S-GRAVENHAGE EN OMSTREKEN<br />
DIERENAMBULANCE<br />
DEN HAAG E.O.<br />
REGIONAAL ALARM NUMMER<br />
328 28 28<br />
DANKZIJ ONZE SPONSORS IS DE<br />
UITGAVE VAN DIERENAMBULANCE<br />
DEN HAAG E.O.<br />
GRATIS
GAAT-IE NOU DOOD?<br />
Die vraag hoor je vaak op straat, in<br />
het veld, aan het strand.<br />
Dan ligt daar een hond, kat, paard,<br />
een eend, een vogel of welk dier ook<br />
machteloos te lijden. Wachtend op<br />
het einde, of ....<br />
GAAT-IE NOU DOOD?<br />
De hulpverleners van de Stichting<br />
<strong>Dierenambulance</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> zijn zo snel<br />
mogelijk ter plaatse. Verlenen zo snel<br />
mogelijk eerste hulp. Vangen op, geven<br />
nazorg, koesteren en verzorgen en mogen<br />
door hun goede maatregelen van<br />
het eerste uur (en later) vaak antwoorden:<br />
NEE, HIJ IS NIET DOODGEGAAN!<br />
Die medewerkers werken met een gedrevenheid,<br />
die alleen maar kan voortkomen<br />
uit een grote dierenliefde. Ze<br />
staan klaar op de onmogelijkste uren.<br />
Dag en nacht, 365 dagen per jaar.<br />
Voor hun werk beschikken ze over vijf<br />
volledig ingerichte ambulances, een<br />
terreinwagen, een boot en een veewagen.<br />
Hun werkomgeving beslaat<br />
<strong>Den</strong> <strong>Haag</strong>, Voorburg, Rijswijk, Leidschendam<br />
en Wassenaar. Ach, wat zijn<br />
grenzen. Bij de watersnoodramp in ’95<br />
en met de vuurwerkramp in Enschede,<br />
stonden ze ook klaar voor het dier.<br />
Gewonde of zieke dieren worden door<br />
de <strong>Dierenambulance</strong> naar de dichtstbijzijnde<br />
dierenarts gebracht en na<br />
© D’N DRUKKER Eindhoven. Niets uit deze uitgave mag op enigerlei wijze worden overgenomen zonder uitdrukkelijke<br />
toestemming van de uitgever. Het verlenen van toestemming tot publicatie in dit magazine strekt<br />
zich tevens uit tot het in enige vorm elektronisch beschikbaar stellen. De uitgever is niet verantwoordelijk<br />
voor de inhoud of de juistheid van de informatie van zowel redactionele stukken als advertenties die geplaatst<br />
zijn in deze uitgave van de <strong>Dierenambulance</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> e.o. Magazine. DD-00/5968<br />
GAAT-IE<br />
NOU DOOD?<br />
behandeling in het eigen hospitaal<br />
verzorgd tot ze weer de vrijheid kunnen<br />
kiezen of naar een nieuw tehuis<br />
kan worden gezocht.<br />
Ook uw eigen huisdier kan door de<br />
<strong>Dierenambulance</strong> tegen geringe vergoeding<br />
naar een dierenarts worden<br />
vervoerd. Mocht het onverhoopt komen<br />
te overlijden dan kan de <strong>Dierenambulance</strong><br />
ook voor de afwikkeling<br />
van deze droeve gebeurtenis zorgen.<br />
Dat alles kost veel geld. Subsidie?<br />
Nee. Een groeiende schare donateurs<br />
houdt echter door hun geldelijke bijdragen<br />
het werk van de <strong>Dierenambulance</strong><br />
gaande.<br />
C O L O F O N<br />
”<strong>Dierenambulance</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong>” is een gratis<br />
magazine dat twee maal per jaar wordt verspreid<br />
ter informatie van (potentiële) donateurs en uit<br />
het oogpunt van publiciteit voor de:<br />
• Stichting Dierenhospitaal en<br />
Ambulancedienst ’s-Gravenhage e.o.<br />
(St.<strong>Dierenambulance</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong>)<br />
• Stichting <strong>Dierenambulance</strong> Voorburg<br />
• Stichting <strong>Dierenambulance</strong> Leidschendam<br />
Oosterbeek 5, 2597 VJ <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong><br />
Opmaak, druk en uitgever:<br />
Drukkerij D’N DRUKKER<br />
Postbus 341<br />
5600 AH Eindhoven<br />
Tel.: (040) 281 88 78<br />
Fax: (040) 281 83 37<br />
E-mail: sgb@wxs.nl<br />
Persfoto's:<br />
Jos van Leeuwen<br />
U mag ook best meedoen!<br />
giro 725575 of<br />
banknr. 49.61.61.369<br />
Gaat-ie nou dood?<br />
Niet als het aan de<br />
<strong>Dierenambulance</strong><br />
ligt!<br />
Redactie:<br />
Jolanda Hilkhuysen, Eric Louwrier<br />
Redactieadres:<br />
Postbus 82218<br />
2508 EE <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong><br />
Tel.: (070) 328 28 28<br />
Fax.: (070) 324 52 96<br />
E-mail: info@dierenambulancedenhaag.nl<br />
Homepage: www.dierenambulancedenhaag.nl<br />
Bestuur:<br />
Mr. F.H. Tiethoff, voorzitter<br />
Drs. C. Kort, penningmeester<br />
Mw. Drs. J. Lubbers, secretaris<br />
Drs. L.K. Kruit, lid<br />
Directeur:<br />
Ing. E. Louwrier<br />
Uitgave: juni 2000<br />
Oplage: 10.000 ex.<br />
1 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
VAN DE VOORZITTER<br />
De winter is weggebleven en dat heeft<br />
ervoor gezorgd dat minder dieren in<br />
hulpbehoevende omstandigheden zijn<br />
komen te verkeren. Dat gaf voor de<br />
medewerkers van de <strong>Dierenambulance</strong><br />
enige verlichting, omdat wij minder<br />
hebben hoeven uitrukken dan in vorige,<br />
meer winterse, jaren.<br />
Met betrekking tot de toestand op de<br />
weg is er echter wèl zwaar weer op<br />
komst. Niet alleen worden wij steeds<br />
vaker geconfronteerd met files, waardoor<br />
onze ambulances noodgedwongen<br />
stilstaan in plaats van rijden,<br />
maar ook het rekeningrijden zal de<br />
<strong>Dierenambulance</strong> duur komen te<br />
staan. De ambulances/auto’s van de<br />
<strong>Dierenambulance</strong> zijn vrijgesteld van<br />
houderschapsbelasting, de vroegere<br />
wegenbelasting. Dat is een goede<br />
EEN LEUKE GESTE<br />
DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O. 2<br />
politieke beslissing. Het zou toch te<br />
zot zijn dat een organisatie die grotendeels<br />
door donaties in stand wordt<br />
gehouden een gedeelte van die donaties<br />
in de vorm van heffingen en/of<br />
belastingen aan de overheid mag<br />
(moet!) afdragen. Bij het oplossen<br />
van het fileleed lijkt de politiek dit<br />
echter thans over het hoofd te zien.<br />
<strong>Dierenambulance</strong>s zijn in de nieuwe<br />
regeling met betrekking tot het rekeningrijden<br />
niet vrijgesteld van heffing.<br />
Elke keer dat een <strong>Dierenambulance</strong><br />
een poortje passeert moeten wij<br />
dus ten behoeve van de overheid een<br />
greep in onze eigen kassa doen. Dat<br />
vinden we niet juist en op 29 maart jl.<br />
hebben alle <strong>Dierenambulance</strong>s daartegen<br />
gezamenlijk op het Binnenhof<br />
geprotesteerd. Gaarne nodig ik u uit<br />
om, voorzover u in een politieke partij<br />
actief bent, die demonstratie alsnog<br />
te ondersteunen door uw afkeuring<br />
over dit beleidsonderdeel kenbaar te<br />
maken.<br />
U kunt regelmatig onze<br />
<strong>Dierenambulance</strong> op de televisie zien.<br />
Veronica bijvoorbeeld, heeft voor het<br />
programma ‘Geld voor je Leven’ één<br />
van onze medewerkers een camera in<br />
de hand gegeven en deze filmt dan<br />
onze dagelijkse activiteiten. Die opnames<br />
worden op de televisie getoond<br />
en voor elke seconde die wordt uitgezonden,<br />
wordt een bedrag van ƒ 5,aan<br />
ons betaald. Als de kijkers genoeg<br />
hebben van de opnames kunnen ze<br />
bellen; is er een bepaald aantal bellers,<br />
dan stopt de uitzending. Dan<br />
stopt ook de betaling.<br />
De <strong>Dierenambulance</strong> mag zich verheugen<br />
in een grote kijkersbelangstelling.<br />
Tijdens het schrijven van dit stukje<br />
was er al ƒ 25.000,00 verdiend. Wij<br />
zijn van plan om voor dat geld een<br />
aanhangwagen te kopen en die in te<br />
richten voor noodhulp in binnenen/of<br />
buitenland. Te denken valt aan<br />
overstromingen (met in ons achterhoofd<br />
de dreigende dijkdoorbraken<br />
van enige jaren geleden), verontreiniging<br />
door het lozen van olie of chemisch<br />
afval, en dergelijke. Indien zo’n<br />
situatie zich voordoet kunnen wij de<br />
trailer inzetten en zo mogelijk ook<br />
nog onze mensen.<br />
De vorig jaar overleden Lex Dalen<br />
Gilhuys, trouw supporter van de<br />
<strong>Dierenambulance</strong> en schrijver van verhalen<br />
in de krant en ons blad, heeft<br />
een blijvend eerbetoon gekregen in<br />
Voorburg. De Stichting Mooi Voorburg,<br />
van welke stichting hij vice-voorzitter<br />
was, heeft op zaterdag 22 april bij de<br />
ingang van de Oude Kerk aan de<br />
Herenstraat een Lex Dalen Gilhuys<br />
bank geïnstalleerd. Zijn naam staat<br />
daarin gegraveerd. Een blijvend eerbetoon<br />
voor een goed mens.<br />
Hans Tiethoff<br />
Juweliersbedrijf Van Wezel & Co<br />
bestond afgelopen januari 50 jaar en<br />
wilde dat niet onopgemerkt voorbij<br />
laten gaan.<br />
Alle relaties en vrienden werden dan<br />
ook uitgenodigd om in gepaste omgeving<br />
een heildronk op het bedrijf uit<br />
te brengen. Een goede gewoonte is<br />
dat er aan het jubilerende bedrijf een<br />
cadeautje wordt geven. De heer Van<br />
Wezel vroeg echter aan zijn gasten om<br />
in plaats daarvan een schenking te<br />
doen aan de <strong>Dierenambulance</strong> <strong>Den</strong><br />
<strong>Haag</strong>.<br />
Dat dit aansloeg moge duidelijk zijn,<br />
want enige dagen na het feest kon de<br />
heer Van Wezel een cheque van drieduizend<br />
gulden aan ons overhandigen.<br />
Wij zijn de heer Van Wezel en zijn gasten<br />
hiervoor erg dankbaar!!
GEZOCHT: PLEEGGEZINNEN<br />
Om u zo goed mogelijk op de hoogte<br />
te houden, vindt u de dieren die een<br />
nieuw tehuis zoeken voortaan ook op<br />
Internet<br />
Het mag alom bekend zijn dat wij ons<br />
sterk maken voor het hulpbehoevende<br />
dier. Mocht er ergens een dier in nood<br />
verkeren, dan zijn wij snel ter plaatse<br />
om hulp te bieden. Maar wat gebeurt<br />
er nu verder met zo’n dier?<br />
We verlenen, als dat nodig is, eerste<br />
hulp en spoeden ons dan naar de<br />
dichtstbijzijnde dierenarts. Deze<br />
behandelt het dier, waarna het in ons<br />
eigen hospitaal opgenomen wordt.<br />
Het zou eigenlijk vanzelfsprekend zijn<br />
dat zich ‘s avonds, of in ieder geval<br />
binnen korte tijd, een eigenaar meldt.<br />
Helaas! Hoewel het moeilijk voor te<br />
stellen is gebeurt dat in 70% van de<br />
gevallen niet. Dat verklaart ook dat<br />
asielen vaak overvol zitten.<br />
Misschien wist u nog niet dat er, naast<br />
honden en katten, ook andere<br />
(huis)dieren bij ons terechtkomen.<br />
Tropische vogels, kippen, ganzen en<br />
pauwen. Maar ook fretten, (water)schildpadden,<br />
slangen, geiten, paarden,<br />
zwijntjes en knagers als konijnen,<br />
cavia’s, ratjes en noem maar op.<br />
Eigenlijk kunnen we dus alles<br />
verwachten. Het kan om gevonden<br />
dieren gaan maar ze kunnen ook door<br />
ontruimingen of wegens dierenmishandeling<br />
bij ons ondergebracht zijn.<br />
Justitie en de Gemeente <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong><br />
hebben ons voor dit soort zaken aangewezen<br />
als hospitaal en opvang.<br />
Alle beschermde (en dus verboden)<br />
diersoorten worden door ons bij de<br />
daarvoor aangewezen instellingen<br />
ondergebracht.<br />
En de rest? Die kunnen wij, uiteraard<br />
nadat zij weer voldoende hersteld<br />
zijn, plaatsen bij mensen die de verantwoording<br />
wel aankunnen. Dus<br />
mocht u een leuk dier zoeken....we<br />
hebben vast wel iets zitten.<br />
U bent sinds jaren gewend dat in de<br />
rubriek ‘Gezocht: Pleeggezinnen’ een<br />
aantal van deze dieren aan u wordt<br />
voorgesteld. Tussen het schrijven van<br />
het blad en het uitkomen hiervan<br />
ligt anderhalve maand, zodat het<br />
vaak voorkomt dat als men reageert<br />
op een bepaald dier, het betreffende<br />
dier inmiddels al een nieuw tehuis<br />
heeft. Om dit soort teleurstellingen<br />
te voorkomen plaatsen wij sinds kort<br />
de rubriek Pleeggezin ook op onze<br />
homepage op het internet<br />
www.dierenambulancedenhaag.nl.<br />
Hier kunnen wij u per dag alle dieren<br />
laten zien die een nieuw tehuis zoeken.<br />
Bovendien vindt u op onze site<br />
nog veel meer informatie, actiefoto’s,<br />
een vraag- en antwoordrubriek<br />
en links naar andere instellingen.<br />
Het is dan ook de moeite waard de<br />
site regelmatig te bezoeken.<br />
Snackie is een gesteriliseerde cypers<br />
met rode poes van ongeveer drie jaar.<br />
Het is een wat voorzichtige schuwe<br />
kat die zelf uitmaakt of ze geaaid wil<br />
worden. Oppakken vindt ze vaak niet<br />
zo prettig.<br />
Ze is binnen gekomen met een gebroken<br />
bekken en een dusdanig kapotte<br />
staart dat die geamputeerd moest<br />
worden. De huid was zwaar bescha-<br />
digd en is gehecht; het geheel ziet er<br />
nu weer prima uit.<br />
Snackie zoekt een rustig huis zonder<br />
honden en kinderen. Maar met een<br />
baasje dat haar de tijd geeft om te<br />
wennen.<br />
Kade is een cypers met witte gecastreerde<br />
kater van ongeveer zeven jaar.<br />
Hij is meer dood dan levend gevonden<br />
in een reismandje. Na intensieve zorg,<br />
maar ook door zijn eigen wilskracht is<br />
Kade er weer bovenop gekomen. Hij<br />
blijft wel wat wankel op de poten en<br />
moet misschien op medicijnen verder<br />
door het leven.<br />
Het is een heel lieve kat die redelijk<br />
met andere katten overweg kan en<br />
een nieuw tehuis verdient in een niet<br />
al te druk gezin.<br />
Kwiebus een wit-zwart gevlekte<br />
gecastreerde kater van ongeveer<br />
negen jaar, die bij ons binnenkwam<br />
met wat oude vechtwonden. Hij is erg<br />
lief en houdt van knuffelen. Maar hij<br />
is wel erg voorzichtig; vindt andere<br />
katten wel leuk maar kleine kinderen<br />
niet zó.<br />
Hij wil graag een rustig huis waar hij<br />
de tijd krijgt om zich weer helemaal<br />
op zijn gemak te voelen<br />
Hermie is een gesteriliseerde poes<br />
van een jaar of drie. Deze gezellig<br />
drukke cypers-witte poes heeft lang<br />
hokrust moeten houden voor een pijnlijke<br />
voorpoot.<br />
Het is daardoor niet duidelijk hoe ze<br />
op andere katten reageert maar ze is<br />
wel aan een nieuwe uitdaging toe.<br />
Zoals gewoonlijk hebben we een ruime<br />
‘sortering’ konijnen in alle kleuren en<br />
maten. Ook wat betreft andere<br />
knagertjes zoals cavia’s, ratten, enz.<br />
is er ruim voldoende keus.<br />
3 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
GOED BEDOELD, MAAR NIET GOED...<br />
Het kan beter!<br />
Jeroen ten Hoorn<br />
Jolanda Hilkhuijsen<br />
Op zaterdag, 12 februari, neemt een<br />
Nederlandse mevrouw vanuit Turkije<br />
elf pups per vliegtuig mee naar<br />
Nederland. Ze zijn dan een maand of<br />
twee à drie oud. Maar eenmaal in<br />
Nederland ziet deze dame, ondanks<br />
haar stad en land afbellen voor<br />
opvang, geen enkele kans de hondjes<br />
onder te brengen. Uiteindelijk benadert<br />
zij ons en de pups worden liefdevol<br />
opgevangen in ons hospitaal, waar<br />
ze de nodige (medische) verzorging<br />
krijgen.<br />
Als ze bij ons aankomen, zijn ze<br />
uiterst lusteloos en timide. Ze moeten<br />
duidelijk wennen aan hun nieuwe<br />
leefomstandigheden. Naarmate de<br />
dagen vorderen worden ze steeds<br />
slechter: diarree, braken, verhoging,<br />
luizen, hoesten en weinig of geen eetlust,<br />
om maar eens wat te noemen.<br />
Deze symptomen duiden op verschillende<br />
ziektes en we moeten dan ook<br />
overal rekening mee houden en op<br />
voorbereid zijn. Dus: ruimtes ontsmetten,<br />
beschermende kleding dragen en<br />
de pups niet in contact laten komen<br />
met de andere dieren.<br />
Zodra het medisch verantwoord is<br />
worden ze stuk voor stuk behandeld<br />
met een speciale shampoo, krijgen<br />
antibiotica en worden ontwormd. Bovendien<br />
krijgen ze speciaal krachtvoer<br />
en een dagelijkse portie hoestsiroop.<br />
We hebben er onze handen aan vol: de<br />
wasmachines draaien continue, de droger<br />
overleeft het bijna niet en overal<br />
hangt schone was te drogen. Natuurlijk<br />
is ook een goede administratie erg<br />
belangrijk om het wel en wee van ieder<br />
hondje nauwkeurig in de gaten te kunnen<br />
houden. De hele opvang hangt vol<br />
met aftekenlijsten en enkele malen per<br />
dag wordt gerapporteerd over veranderingen<br />
in temperatuur, ontlasting,<br />
hoesten en noem maar op.<br />
DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O. 4<br />
Intussen hebben de media (Alle dieren<br />
tellen mee; Henk Lommers,<br />
<strong>Haag</strong>sche Courant) aandacht aan deze<br />
weesjes geschonken, zodat we nu<br />
ellenlange lijsten hebben met mensen<br />
die wel een pup willen adopteren.<br />
Turkse hondjes moeten natuurlijk een<br />
Turkse naam hebben. Die vonden we<br />
in het woordenboek van één van onze<br />
vrijwilligsters. We noemden ze: Kadin<br />
(vrouw), Kenar (zij), Sinir (grens), Kiz<br />
(meisje), Yardin (hulp), Siyah (zwart),<br />
Ata (leider), Bebek (baby) en Fakir<br />
(arm).<br />
Als dit artikel geschreven wordt (half<br />
april) maken ze het door alle medicijnen<br />
en verzorging die ze krijgen redelijk.<br />
Ze worden niet beter en niet<br />
slechter. We houden ze nauwlettend in<br />
de gaten en van plaatsing is voorlopig<br />
nog geen sprake.<br />
Dat de handelwijze van mevrouw, hoe<br />
goed bedoeld ook, niet de juiste is,<br />
mag duidelijk zijn. Het legt op ons,<br />
als hospitaal, een zware belasting.<br />
Bovendien zitten de dierenasielen in<br />
Nederland, die al mudvol zijn, hier ook<br />
niet op te wachten. Een ander gevaar<br />
is het in Nederland binnenbrengen<br />
van (onbekende) ziektes waar niet<br />
altijd een remedie tegen is, met alle<br />
risico’s van dien. Toch dreigt het de<br />
laatste jaren een tendens te worden<br />
om honden vanuit het buitenland<br />
massaal naar Nederland te brengen.<br />
De leefomstandigheden zijn elders ook<br />
vaak erbarmelijk. Wil je dus echt goed<br />
doen, dan is het veel beter om de zaak<br />
ter plaatse aan te pakken.<br />
Bijvoorbeeld via de Stichting<br />
Buitenlandse Asielen, die zich hier<br />
hard voor maakt.<br />
Deze Stichting, die gevestigd is in<br />
Voorburg, werd twaalf jaar geleden<br />
opgericht door de heer en mevrouw<br />
Brummelman. Ten tijde van die<br />
oprichting waren zij beiden bij de<br />
Dierenbescherming al actief op het<br />
gebied van dierenzorg. Tijdens hun<br />
buitenlandse reizen trokken zij zich<br />
steeds vaker het lot van de lokale dieren<br />
aan. En de buitenlandse asielen<br />
wisten dit echtpaar ook steeds vaker<br />
te vinden. Op een gegeven moment<br />
kregen deze activiteiten zo’n omvang<br />
dat dit de oprichting van een aparte<br />
stichting rechtvaardigde.<br />
De Stichting telt inmiddels 47 aangesloten<br />
buitenlandse asielen. Niet<br />
alleen binnen Europa, maar ook in<br />
bijvoorbeeld Thailand en India. Ter<br />
plekke wordt waar mogelijk gewerkt<br />
met Nederlanders, die zich het lot van<br />
de dieren, die vaak onder erbarmelijke<br />
omstandigheden leven, aantrekken.<br />
De Stichting Buitenlandse Asielen<br />
biedt financiële steun. Zo’n drie à vier<br />
keer per jaar gaat het echtpaar op<br />
werkbezoek. Met de landen die niet<br />
bezocht worden, onderhouden zij<br />
intensief schriftelijk contact. Op die<br />
manier wordt nauwlettend gevolgd of<br />
het geld inderdaad goed besteed<br />
wordt. Een greep uit de activiteiten<br />
van het afgelopen jaar: steun aan reddingsteams<br />
in Kosovo, waar niet<br />
alleen mensen slachtoffer werden van<br />
de oorlog, maar ook vele dieren. In<br />
een asiel in Alicante worden schaduwplekken<br />
voor de dieren gebouwd, in<br />
Mijas is een compleet asiel inclusief<br />
een dokterskliniek in aanbouw. Op<br />
Curaçao wordt een ezelpark gesteund<br />
en in Thailand is een kliniek opgericht<br />
waar voornamelijk dieren<br />
gesteriliseerd worden. Een kleine<br />
greep uit een grote hoeveelheid voorbeelden.<br />
Hulp die geboden wordt op<br />
de plaats waar het het meest nodig is.<br />
Dus als u de dieren in het buitenland<br />
écht wilt helpen...
GIFTIGHEID IN DE NATUUR - EEN DOODGEWONE ZAAK<br />
Walter K. Getreuer<br />
Directeur reptielenZOO ‘SERPO’<br />
Bij giftigheid in de natuur zullen de<br />
meeste mensen in de eerste instantie<br />
denken aan slangen, spinnen en<br />
schorpioenen in plaats van vissen,<br />
kikkers, planten, paddestoelen, zoogdieren,<br />
insekten en andere dieren die<br />
eveneens (dodelijk) giftig kunnen<br />
zijn. Een dodelijk ongeval veroorzaakt<br />
door slang, spin of schorpioen wordt,<br />
zeker in onze regionen, breed uitgemeten<br />
in de media. Alleen het<br />
vermoeden dat een dergelijk dier in<br />
onze nabijheid is, is al vaker reden geweest<br />
voor ongegronde paniek. Aan<br />
de hand van een aantal voorbeelden<br />
wordt hier aangetoond dat het giftig<br />
zijn een zeer algemeen verschijnsel in<br />
de natuur is, waar over het algemeen<br />
goed mee valt te leven.<br />
Wanneer is iets giftig?<br />
Een eenduidige definitie voor wat nu<br />
precies gif is, is niet zondermeer te<br />
formuleren. Tal van lieden hebben zich<br />
hieraan gewaagd. Zo ontsproot bij de<br />
Zwitserse geneesheer-alchemist<br />
Theophratus Bombastus von<br />
Hohenheim de volgende formulering:<br />
”Alle stoffen zijn in principe giftig;<br />
alleen de hoeveelheid bepaalt de mate<br />
van schadelijk zijn.” (vrije vertaling<br />
vanuit het Duits).<br />
Voor dit artikel heb ik als uitgangspunt<br />
genomen dat een stof giftig<br />
genoemd mag worden als het bij<br />
mens, dier of plant al in een zeer<br />
geringe hoeveelheid een ingrijpend,<br />
ongewenst effect teweeg brengt. Het<br />
opeten van 50 eieren in korte tijd is<br />
levensgevaarlijk, toch zou ik een ei<br />
niet als giftig willen kwalificeren. Het<br />
slechts aanraken van een zeewesp<br />
(soort kwal) kan de dood veroorzaken;<br />
dit dier kan dus als zeer giftig<br />
beschouwd worden.<br />
Waarom giftig<br />
Waarom een dier of plant giftig is kan<br />
verschillende redenen hebben:<br />
• Het gif kan aangewend worden om<br />
een prooi te doden en te verteren,<br />
bekendste voorbeelden daarvan zijn<br />
gifslangen en spinnen.<br />
• Het gif dient puur ter verdediging.<br />
<strong>Den</strong>k hierbij aan bijen, pijlstaartroggen,<br />
pijlgifkikkers etc. De verdediging<br />
kan actief maar ook passief<br />
zijn. Actief zijn schorpioenen, wespen<br />
en sommige planten als brandnetels<br />
en dergelijke die zich letterlijk<br />
verdedigen tegen vijanden met<br />
behulp van hun giftige wapens. Een<br />
enkele gifslang spuugt haar gif naar<br />
de ogen van haar belager. Door de<br />
hevige pijnen die het gif<br />
veroorzaakt en de verwarring die<br />
daardoor ontstaat, ziet de slang<br />
kans te vluchten.<br />
Passieve giftigheid komt veel vaker<br />
voor. Menig dier en plant is oneetbaar<br />
door zijn giftigheid. Vaak smaken zij<br />
zo vies dat ze direct uitgespuwd worden<br />
als getracht wordt ze op te eten.<br />
Heeft een mens of dier een keer een<br />
vergiftiging opgelopen ten gevolge<br />
van het eten van giftig voedsel, dan<br />
zal deze door het daaruit voortkomend<br />
leerproces in het vervolg wel oppassen<br />
voor weer een dergelijke confrontatie<br />
met alle vervelende complicaties<br />
vandien.<br />
Het gif kan in de vorm van slijm op de<br />
huid zitten zoals bij amfibieën het<br />
geval is. Sommige soorten kikkers, de<br />
pijlgifkikkers, zijn zo giftig dat het<br />
alleen al in de bek nemen van zo’n<br />
dier de dood kan veroorzaken.<br />
Indianen maken bij de jacht met de<br />
blaaspijp gebruik van het gif van de<br />
pijlgifkikker. De ongelukkige pijlgifkikker<br />
wordt op een stok gespietst en<br />
boven een vuur gehouden. De kikker<br />
begint gif te zweten wat opgevangen<br />
wordt. Door de pijlpunten in dit gif te<br />
dompelen heeft men een zeer effectief<br />
wapen om apen en vogels uit de<br />
bomen te schieten met behulp van de<br />
blaaspijp. De getroffen dieren vallen<br />
kort na geraakt te zijn, verkrampt<br />
door het gif, uit de bomen. Door het<br />
vlees rond de pijlpunt weg te snijden<br />
kan de aap of vogel zonder risico<br />
geconsumeerd worden.<br />
Soms wordt het gif dat een bepaald<br />
dier bij zich heeft voor slechts één<br />
specifieke taak aangewend. Sommige<br />
soorten sluipwespen zijn de aartsvijanden<br />
van de vogelspin. De sluipwesp<br />
steekt de vogelspin en spuit haar gif<br />
bij de spin in, de spin raakt hierdoor<br />
verlamd. Met behulp van haar legboor<br />
legt de sluipwesp een eitje in het<br />
lichaam van de spin. Vervolgens<br />
begraaft zij de spin. De zich uit het<br />
eitje ontwikkelde larve van de sluipwesp<br />
begint zich te goed te doen aan<br />
het verlamde lichaam van de spin, bij<br />
haar (vr)eetpartij door het lichaam<br />
van de, niet te benijden, vogelspin<br />
ontziet zij nauwgezet vitale delen van<br />
de spin om te voorkomen dat de spin<br />
dood gaat. Tegen de tijd dat de sluipwesp-larf<br />
zich gaat verpoppen eet zij<br />
wel de vitale delen van de spin op<br />
waardoor de spin sterft. Na de metamorfose<br />
(=gedaanteverwisseling)<br />
kruipt een sluipwesp uit het levenloze<br />
lichaam van de spin en begint het verhaal<br />
weer van voren af aan.<br />
Het thema ‘Giftigheid in de natuur -<br />
een doodgewone zaak’ is ooit opgestart<br />
als een tijdelijke themaexpositie<br />
bij reptielenzoo ‘SERPO’. De belangstelling<br />
van het publiek voor dit interessante<br />
onderwerp was zo groot dat<br />
dit thema permanent is opgenomen in<br />
het reptielenhuis. Van veel giftige<br />
planten en dieren zijn levende voorbeelden<br />
in de collectie opgenomen.<br />
Van de oleander, waarvan een enkel<br />
blad al een volwassen man kan doden,<br />
tot de reuzenpad, wiens gif vooral<br />
aftrek vindt bij junkies die aan deze<br />
padden likken om in de zevende hemel<br />
te komen vanwege de sterk hallucinerende<br />
werking van het gif.<br />
5 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
ZEEBEWONERS BIJ SEA LIFE SCHEVENINGEN<br />
Interview Jolanda Hilkhuysen<br />
Materiaal beschikbaar gesteld door<br />
Sea Life Scheveningen<br />
Als je langs de Scheveningse boulevard<br />
wandelt zal je aandacht<br />
ongetwijfeld getrokken worden door<br />
National Sea Life Scheveningen. Enig<br />
idee wat zich binnen de muren<br />
afspeelt?<br />
Sinds 1993<br />
Sea Life Scheveningen bestaat sinds<br />
juni 1993 en is sindsdien behoorlijk<br />
veranderd en aangepast. Het trekt<br />
veel bezoekers, en dat is ook geen<br />
wonder, want is er veel interessants te<br />
zien. Sea Life Scheveningen maakt<br />
samen met 22 andere, over Europa<br />
verspreide Centres deel uit van een<br />
keten, waarvan de moedermaatschappij<br />
in Engeland is. Het begon allemaal<br />
in 1979 in Schotland. Hier zijn veel<br />
zalmkwekerijen en men kwam erachter<br />
dat het publiek het leuk en interessant<br />
vond om hier een kijkje te<br />
DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O. 6<br />
nemen. Het idee mensen kennis te<br />
laten maken met zeebewoners werd<br />
uitgewerkt en Sea Life was een feit.<br />
Op reis tussen de locale bewoners<br />
De Centres zijn altijd aan de kust<br />
gevestigd en huisvesten vooral de vissen<br />
en andere bewoners van die<br />
omgeving. In Scheveningen dus<br />
Noordzeebewoners. Als je Sea Life<br />
bezoekt, laat je je dagelijkse ritme<br />
even los en maakt als het ware een<br />
reis langs en door de Noordzee. Je<br />
komt al gelijk in de stemming als je<br />
het klotsen van de golven hoort bij<br />
het aquarium waar de rotsbewoners<br />
leven. Stel je eb en vloed voor. Bij eb<br />
blijft in de vele rotspoeltjes water<br />
staan. Hier hebben talloze kreeftjes,<br />
zeesterren, mosseltjes en anemoontjes<br />
hun domein. Tot de vloed ze weer<br />
meespoelt ….<br />
Een golfslagaquarium bootst natuurgetrouw<br />
de branding na. Hier vinden<br />
we vooral vissen als schol, zeebaars<br />
en zeekarper. Het estuarium geeft<br />
een beeld van de uitmonding van een<br />
rivier in zee. Brak water dus. Bij Sea<br />
Life wordt dit bevolkt door bijvoorbeeld<br />
steenbolk, grondel, mul en de<br />
zeedonderpadden, die hun naam eer<br />
aandoen. Het zijn over het algemeen<br />
de sterkere vissoorten die je hier aantreft.<br />
Ze moeten immers een behoorlijk<br />
aanpassingsvermogen hebben om<br />
bestand te zijn tegen temperatuurschommelingen,<br />
getijdestroming en<br />
het wisselende zoutgehalte van het<br />
water. Het havengebied toont een<br />
Nederlandse trawler, de netten uitgespreid,<br />
hopend op een goede vangst.<br />
De vissen die hier zwemmen, zoals de<br />
kabeljauw en de polak, kennen we<br />
allemaal wel. Het zijn de grotere,<br />
meer ‘bevleesde’ vissen, die bij tijd en<br />
wijle op ons bord terechtkomen.<br />
Een heel apart gebeuren is de roggenbak.<br />
Een kristalhelder bassin, waar de<br />
prachtig gekleurde roggen zich als een<br />
vis in het water voelen. Ze zijn leuk,<br />
nieuwsgierig en houden van aandacht.<br />
Sommige zijn zelfs aaibaar en als je<br />
voor de glazen wanden staat vraag je<br />
je af wie nu eigenlijk naar wie kijkt.<br />
In hetzelfde bassin zie je platvissen<br />
met ongelooflijk mooie schutkleuren,<br />
die zich aanpassen aan de omgeving.<br />
De vissen liggen op de zandbodem en<br />
graven zich gedeeltelijk in. Weet je<br />
niet waar ze zijn, dan moet je wel<br />
heel goed opletten om ze te ontdekken!<br />
Tropische verrassing<br />
Grotendeels Noordzeebewoners dus.<br />
Uitzondering hierop vormt het tropische<br />
gedeelte van het aquarium.<br />
Patrijspoorten in de wanden geven de<br />
illusie dat je je in het aquarium<br />
bevindt. Niet alleen angstaanjagende<br />
murenen en golvende vleermuisvissen<br />
tref je hier aan, maar ook scholen<br />
kleine, beweeglijke visjes die je trak-<br />
teren op een ongelooflijke kleurenpracht.<br />
Paars, lichtgevend blauw,<br />
hardroze en groen. Als danseresjes<br />
bewegen al deze exotische wezentjes<br />
zich gracieus door het kristalheldere<br />
water.<br />
Jaws in Scheveningen<br />
Heel spectaculair is de doorzichtige<br />
onderwatertunnel. Een maar liefst<br />
acht meter lange tunnel in een<br />
180.000 liter zeewater bevattend bassin,<br />
waarin je je op de bodem van de<br />
zee waant. Je wordt er omgeven door<br />
honderden vissen. Niet alleen door de<br />
kleinere soorten, die je in scholen<br />
voorbij zwemmen, maar ook spectaculaire<br />
haaien (van de twaalf soorten<br />
haaien uit de Noordzee komt je er hier<br />
vier tegen) en supergevaarlijke, rooflustige<br />
congeralen zwemmen op<br />
slechts centimeters afstand … Deze<br />
Noordzeebewoners komt je overigens<br />
niet vlak onder onze kust tegen.<br />
Duizenden bewoners<br />
Sea Life huisvest al met al duizenden<br />
bewoners. Van vriendelijke planktoneters<br />
tot zeer vraatzuchtige rovers,<br />
zoals de congeraal. Er wordt dan ook<br />
zorgvuldig in de gaten gehouden wie<br />
bij wie in het aquarium kan. De meeste<br />
dieren zijn viseters. Hun menu<br />
bestaat uit kleine stukjes garnaal, wijting<br />
enz. Er zijn echter ook planktoneters,<br />
zoals de kwallen. De grote dieren,<br />
zoals de haai en de congeraal,<br />
worden individueel gevoerd met<br />
behulp van een stok. Zo wordt in de<br />
gaten gehouden of iedereen zijn portie<br />
krijgt. Het publiek kan dit voeren<br />
van dichtbij meemaken. Er is één Sea<br />
Life-bewoner die levend voer krijgt:<br />
de octopus. Een slim en beweeglijk<br />
diertje, dat graag zelf zijn levende<br />
kreeftje buit maakt. Zonder een jachtpartij<br />
op z’n tijd zou hij zich waarschijnlijk<br />
dood vervelen …
Controle en quarantaine<br />
Bij Sea Life Engeland zijn de<br />
Biological Services, waar ieder Sea<br />
Life Centre met vragen terecht kan.<br />
Hier is ook een soort kwekerij van verschillende<br />
vissoorten. Wil één van de<br />
Centres uitbreiding of aanvulling dan<br />
komen de gewenste vissen of andere<br />
zeedieren hier vandaan. Om te accli-<br />
matiseren gaan ze eerst een poosje in<br />
quarantaine. Ook zieke vissen gaan de<br />
quarantaine in. Om te achterhalen wat<br />
ze mankeren en –heel belangrijk– om<br />
te voorkomen dat ze de andere bewoners<br />
aansteken. Iedere ochtend voordat<br />
Sea Life Scheveningen opengaat,<br />
worden alle aquaria gecontroleerd en<br />
totnutoe zijn er gelukkig geen ernstige<br />
ziektes geweest.<br />
Babykamer<br />
Sommige haaien zijn levendbarend.<br />
Iets dat echter in gevangenschap<br />
uiterst zeldzaam is. Andere soorten,<br />
zoals de hondshaai en de kathaai, leggen<br />
eieren. Het zijn een soort kapsels<br />
die moeder haai op een ondiep plekje<br />
in het wier deponeert. In dit kapsel<br />
zit de haaienbaby en een soort eidooier,<br />
waar het van leeft en groeit. Na 8<br />
à 10 maanden komt het haaitje uit het<br />
ei en is direct dan op zichzelf aangewezen.<br />
In Sea Life is een kraamkamer, waarin<br />
een aantal kapsels rust. In de kapsels<br />
zie je de jonge haaitjes bewegen. Erg<br />
bijzonder. Vorig jaar werd hier het<br />
honderdste haaitje geboren en ook<br />
deze zomer wordt er weer nieuw kroost<br />
verwacht. Niet alle jonge haaien blijven<br />
in Scheveningen, zij worden verspreid<br />
onder de andere Centres. Sea<br />
Life Scheveningen is overigens niet<br />
alleen succesvol in het ‘uitbroeden’<br />
van jonge haaien. Sinds kort is er zelfs<br />
een babyrog te bewonderen.<br />
Leuk en educatief<br />
Niet alleen volwassenen kunnen hun<br />
hart ophalen aan al het interessants<br />
in Sea Life, ook aan de kinderen is<br />
gedacht. Ze kunnen, gewapend met<br />
een speciaal brilletje en een kraskaart,<br />
zelf de reis door het Centre maken en<br />
de vragen op de kraskaart beantwoor-<br />
den. Goede oplossingen worden<br />
beloond met een prijsje. Op die<br />
manier kunnen ze spelenderwijs veel<br />
informatie opdoen. Verder worden<br />
regelmatig presentaties gegeven en<br />
het Sea Life personeel is altijd bereid<br />
vragen te beantwoorden.<br />
Jaarlijkse verrassing …<br />
Jaarlijks heeft Sea Life een tentoonstelling,<br />
die een aantal maanden te<br />
bewonderen is. Herinneren jullie je<br />
nog de blauw geringde octopus van<br />
een jaar of twee geleden? Een beestje<br />
van niet maar dan een paar centimeter<br />
groot, maar een eersteklas gifkikker.<br />
Zó gevaarlijk dat zijn verzorger<br />
alleen gewapend met speciale handschoenen<br />
en een scherm voor zijn<br />
gezicht in de buurt mocht komen en<br />
er zelfs speciaal een levensverzekering<br />
voor af moest sluiten. Zoiets moet je<br />
eigelijk gezien hebben. Ook de tentoonstelling<br />
‘Kwallen, schimmen uit<br />
de diepte’ trok vorig jaar veel belangstelling.<br />
En het jaar 2000? Dan staat Sea Life<br />
in het teken van het Zeepaardje. Zes<br />
bijzondere soorten zeepaardjes,<br />
afkomstig uit de hele wereld, zijn hier<br />
bijeengebracht. Deze magische<br />
wezentjes zwemmen rond in de omgeving<br />
van een verzonken stad, gebaseerd<br />
op de legende van Atlantis ….<br />
National Sea Life Scheveningen<br />
(tel. 070 – 3558781)<br />
is op 25 december na het hele jaar<br />
door geopend van 10.00 – 18.00,<br />
in de maanden juli en augustus van<br />
10.00 – 20.00 uur.<br />
7 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
DIENSTROOSTER WEEKENDS EN FEESTDAGEN<br />
VAN DE AANEENGESLOTEN DIERENARTSEN KRING DIERENARTSEN DEN HAAG E.O.<br />
PERIODE: 24-06-2000 T/M 17-12-2000<br />
diensten: vr. 20.00 uur tot zat. 24.00 uur<br />
zo. 00.00 uur tot ma. 08.00 uur<br />
Voor informatie over de weekend en nachtdiensten kunt<br />
ook altijd<br />
311 03 07<br />
terecht bij de<br />
DOKTERSTELEFOON:<br />
Mutaties worden bijgehouden op:<br />
http://www.euronet.nl/users/petport/kring.html<br />
24-06-2000 Makker/Waenink<br />
25-06-2000 Roest/Waenink<br />
01-07-2000 Hendriks/Leezer<br />
02-07-2000 Frantzen/Frencken<br />
08-07-2000 v.d. Lubbe/Breuk<br />
09-07-2000 v.d. Putte/de Rooy<br />
16-07-2000 van Goor/Knaake<br />
22-07-2000 Balhuizen/Schouten<br />
23-07-2000 Balhuizen/Schouten<br />
29-07-2000 Boersma/van Noortwijk<br />
GEKNIPT EN GESCHOTEN<br />
DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O. 8<br />
30-07-2000 Boersma/van Noortwijk<br />
05-08-2000 Kramer/van Toor<br />
06-08-2000 Tops/Wiersma<br />
12-08-2000 Thijsse/Vanderbergh<br />
13-08-2000 de Rooy/v.d. Putte<br />
19-08-2000 Tops/de Vrij<br />
20-08-2000 Leezer/Frantzen<br />
26-08-2000 Oomen/van Goor<br />
27-08-2000 van Toor/v.d. Vijver<br />
02-09-2000 Kempeneers/Makker<br />
03-09-2000 Kempeneers/Kramer<br />
09-09-2000 Vandenbergh/van Look<br />
10-09-2000 Wiersma/van Look<br />
16-09-2000 Waenink/Breuk<br />
17-09-2000 Waenink/Hendriks<br />
23-09-2000 Knaake/Frencken<br />
30-09-2000 Roest/Frantzen<br />
01-10-2000 Tops/Oomen<br />
07-10-2000 v.d. Vijver/van Toor<br />
08-10-2000 Makker/Vanderbergh<br />
HC 03-04-2000<br />
Zeeolifant plet auto’s<br />
Gisborne- Het Nieuw-Zeelandse<br />
stadje Gisborne heeft er een<br />
attractie bij: een twee ton zware<br />
zeeolifant, die twee weken geleden<br />
zijn intrek nam in de<br />
haven en door de plaatselijke<br />
bevolking ‘Homer’ is gedoopt,<br />
naar de zwaarlijvige vaderfiguur<br />
in de tekenfilmserie ‘The<br />
Simpsons’. Niet iedereen is onverdeeld<br />
gelukkig met de aanwezigheid<br />
van het best, want hij<br />
gebruikt auto’s, boottrailers en<br />
andere voorwerpen als krappaal<br />
en ligt vissers in de weg. Als<br />
Homer de kriebels krijgt, hobbelt<br />
hij de wal op, komt op zijn<br />
achterwerk omhoog en laat<br />
vervolgens zijn zware lijf vallen<br />
op geparkeerde voertuigen. Zo<br />
heeft hij al drie auto’s een prullenbak,<br />
een stel trailers en een<br />
boom verpletterd. De autoriteiten<br />
zijn bang voor ongelukken<br />
als mensen te dicht in zijn buurt<br />
komen. Er stonden wel eens<br />
mensen met kinderen op minder<br />
dan een meter afstand foto’s te<br />
maken.<br />
HC 23-05-2000<br />
Kip levend maar vies uit vuilcontainer gered.<br />
<strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> - Vuilnismannen hebben<br />
gisteren een levende kip gevonden<br />
bij het legen van een vuilcontainer<br />
aan de Schenkkade.<br />
Het dier is opgevangen door de<br />
<strong>Dierenambulance</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong>.<br />
Die reed al in de omgeving rond<br />
omdat omwonenden een vreemd<br />
dier hadden gehoord. De kip<br />
was kerngezond, alleen een beetje<br />
vies, zo zei de woordvoerder<br />
van de dierenambulance.<br />
Het moge bekend zijn dat we in<br />
het voorjaar vele jonge vogels<br />
moeten ophalen. Maar dit gan-<br />
14-10-2000 de Rooy/Wiersma<br />
15-10-2000 Kramer/Leezer<br />
21-10-2000 van Noortwijk/Boersma<br />
22-10-2000 van Noortwijk/Boersma<br />
28-10-2000 Schouten/v.d. Putte<br />
29-10-2000 Schouten/Thijsse<br />
04-11-2000 v.d. Lubbe/Balhuizen<br />
05-11-2000 v.d. Lubbe/Balhuizen<br />
11-11-2000 Roest/van Goor<br />
12-11-2000 Hendriks/de Vrij<br />
18-11-2000 van Look/Knaake<br />
19-11-2000 van Look/Oomen<br />
25-11-2000 Breuk/Kempeneers<br />
26-11-2000 van Toor/Kempeneers<br />
02-12-2000 v.d. Vijver/Tops<br />
03-12-2000 Frencken/Makker<br />
09-12-2000 Leezer/Kramer<br />
10-12-2000 Thijsse/Roest<br />
16-12-2000 de Vrij/Hendriks<br />
17-12-2000 Breuk/v.d. Putte<br />
zen koppel kwam hun kroost<br />
naar ons toebrengen. Het geheel<br />
bivakkeert nu op ons terrein.
ONVERWACHT<br />
Lex Kreffer, bioloog<br />
Wat voor dieren zou je verwachten in<br />
de duinen?<br />
Ik weet niet hoe het met u is, maar<br />
zelf vind ik dat afhangen van wat je<br />
weet. Hoe minder kennis, hoe onverwachter<br />
de wereld. Aan de andere kant<br />
kun je je kennis ook laten verrassen.<br />
Neem nou zo’n stelletje nijlganzen.<br />
Oorspronkelijk bewoners van Afrika<br />
bezuiden de Sahara, figureren ze<br />
regelmatig in natuurfilms met woeste<br />
wildebeesten en luierende leeuwen.<br />
Maar sinds er in de late jaren zestig<br />
van de vorige eeuw een aantal is ontsnapt<br />
uit het Wassenaarse en zich<br />
heeft voortgeplant, gaat het ze ook<br />
goed in geïndustrialiseerd en dichtbevolkt<br />
Nederland, met gezapige koeien<br />
en volgevreten zwerfkatten. Wie de<br />
Broedvogelatlas van Nederland leest,<br />
krijgt eerder de indruk dat er de bewegingen<br />
van een invasieleger dan de<br />
verspreiding van een vogelsoort worden<br />
beschreven. Veel vogelaars hebben<br />
dan ook een hekel aan de ‘fietspompganzen’,<br />
die vooral schoorstenen<br />
en daklijsten van flats lijken te bewonen,<br />
en blijkbaar altijd met z’n tweeen,<br />
sissend en snaterend naar passerende<br />
soortgenoten en alles wat er<br />
nog meer in de buurt komt. Overigens<br />
zijn ze alleen aan het begin van de<br />
broedtijd zo luidruchtig, als er territoria<br />
gevestigd worden. In de loop van<br />
de broedtijd zou zoveel lawaai alleen<br />
maar de aandacht vestigen op de<br />
kleintjes in wording, met alle gevolgen<br />
van dien.<br />
Het veel gehoorde argument dat ‘ze<br />
hier niet thuis horen’ vind ik altijd<br />
een beetje griezelig, omdat dat vaak<br />
maar de vraag is (zeker historisch gezien),<br />
en het tot hele ernstige gevolgen<br />
kan leiden, zodra er op natuurnationalistische<br />
wijze wordt ingegrepen.<br />
Een aantal jaren geleden maakte<br />
Natuurmonumenten zo’n fout toen<br />
massaal Amerikaanse eiken werden<br />
omgehakt en bleek dat in oudere<br />
exemplaren vaak watervleermuiskolonies<br />
(’broed’-kolonies met vrouwtjes<br />
en jonkies) voorkwamen. Bij de eerste<br />
boom met jonge maar dode vleermuizen<br />
leek het nog op een ongelukje,<br />
maar bij de vierde kolonie, naar schatting<br />
een paar honderd slachtoffers later,<br />
zijn er toch maar geen oudere bomen<br />
meer omgehakt, hoe nodig de Nederlandse<br />
bossen ook van deze vreemde<br />
smetten moesten worden vrijgemaakt...<br />
Ik bedoel maar: zolang een<br />
soort niet aantoonbaar en op grote<br />
schaal het schommelende natuurlijk<br />
evenwicht tussen de inheemse soorten<br />
en ecosystemen verstoort, is er biologisch<br />
gezien weinig aan de hand.<br />
En ik weet niet of ik een hekel aan<br />
nijlganzen moet hebben. Eigenlijk zijn<br />
ze erg mooi, met lange roze poten,<br />
een stevig zand-met-vosbruin-en-wit<br />
lijf en een kop met vorsende gele<br />
ogen en een duistere oogvlek eromheen.<br />
De kleintjes zijn zwart-wit<br />
gestreept. De agressie die vaak ter<br />
sprake komt onder het kopje ‘nijlganzen’<br />
zal wel meer met die dreigende<br />
blik en dat gesis te maken hebben.<br />
”Weet je zeker dat het planteneters<br />
zijn?”, grapte mijn liefste biologenvriendin,<br />
na een verhaal waarin werd<br />
beschreven hoe nijlganzen eenden,<br />
mussen en zelfs een ekster in hun territorium<br />
(terror-torium?) hadden vermoord<br />
door ze te verdrinken. Nu waren<br />
dat overigens wel ‘tamme’, d.w.z. gekortwiekte<br />
nijlganzen... Mogelijk valt<br />
het in de vrije natuur best mee. In<br />
ieder geval leven de ganzen die in<br />
dergelijke verhalen genoemd worden<br />
altijd bij de mens in de buurt.<br />
Mogelijk gaat het hier om net zo’n<br />
gedragsmatige ontsporing als van<br />
wilde eenden in de stad. De ‘verkrachtingen’<br />
die daar door groepjes woerden<br />
worden georganiseerd hebben<br />
vooral te maken met de onnatuurlijk<br />
grote hoeveelheid woerden, omdat<br />
stadse eenden geen voedselgebrek<br />
kennen. In de polder daarentegen is<br />
‘brood voor de eendjes’ een vrijwel<br />
onbekend begrip en bestaat er een<br />
overschot aan vrouwtjes. Zoals dat bij<br />
de wilde eend hoort. Er komen meer<br />
mannetjeskuikens uit het ei bij voedseloverschot,<br />
of er is minder sterfte<br />
onder mannetjeskuikens.<br />
Bij nijlganzen zou het om een tekort<br />
aan ruimte kunnen gaan, omdat in<br />
een stadse omgeving, ook in een waterrijke<br />
stad als <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong>, op de keper<br />
beschouwd weinig goede nestgelegenheid<br />
beschikbaar is. Het is overigens<br />
best denkbaar dat agressief gedrag<br />
van watervogels op de Afrikaanse<br />
savanne lonend voor henzelf is, aangezien<br />
daar meertjes en poelen een<br />
groot deel van het jaar schaars zijn,<br />
en de concurrentie om broedplaatsen<br />
dus groot. Maar agressie is nog geen<br />
moordzucht en zolang er nog geen<br />
echt onderzoek is gedaan naar eventuele<br />
negatieve effecten van ‘wilde’<br />
nijlganzen op het fourageergedrag en<br />
broedplaatsen van collega-watervogels<br />
in wild Nederland, vind ik het gewoon<br />
een bijzondere vogelsoort, wat hoekiger<br />
dan de meeste, maar ach...<br />
Trouwens, over broedplaatsen gesproken:<br />
welke andere eendvogel (of<br />
eigenlijk ‘halfgans’, samen met de<br />
Bergeend en de Casarca, nog zo’n<br />
vreemdeling in Nederland) broedt<br />
regelmatig in oude kraaiennesten..?<br />
Dat de jongen bij hun eerste stap buiten<br />
de nestrand dan vaak een doodsmak<br />
maken schijnt ze niet te deren.<br />
Met uitgespreide vleugelstompjes remmen<br />
ze hun val zodanig, dat hun<br />
zwartwitte dons de rest van de klap<br />
kan opvangen. Pa en ma lokken ze het<br />
nest uit, door onder de boom lokgeluidjes<br />
te gaan maken, zoals wanneer er<br />
bijzonder lekkere zaden of kruiden te<br />
vinden zijn, tijdens een fourageertocht<br />
Feit is wel dat ze hun jongen furieus<br />
verdedigen, en het is altijd een mooi<br />
gezicht om de beide oudervogels waakzaam<br />
een toom kuikens te zien begeleiden,<br />
als bodyguards een klasje beroemde<br />
kinderen. En al dat moois is<br />
ook in de duinen van Meijendel te zien.<br />
Samen met nog iets anders dat je daar<br />
niet direct zou verwachten: reeën.<br />
Overigens, u weet hopelijk dat een ree<br />
een aparte diersoort is, en geen ‘klein<br />
hertje’ ofwel een jong edelhert...<br />
Jarenlang heeft ons meest aanpassingsvaardige<br />
inheemse hoefdier een<br />
teruggetrokken bestaan geleid in de<br />
binnenlanden van Nederland, bejaagd<br />
door tamme mensen die zich eigenlijk<br />
als tamme nijlganzen gedroegen...<br />
Op de plekken waar ze niet zoveel<br />
moorddadige aandacht krijgen, hebben<br />
ze zich de laatste decennia ontpopt<br />
als alleskunners, levend in een<br />
grote verscheidenheid aan biotopen,<br />
van kale buitenduinen tot rietkragen<br />
rond infiltratieplassen, altijd alert,<br />
maar vaak gewoon overdag te zien. Ze<br />
zijn dan vaak letterlijk verrassend: als<br />
je de om bocht van het pad komt,<br />
kunnen er ineens reeën langs de weg<br />
staan te grazen. Dan geldt: doodstil<br />
staan, niets zeggen en genieten. De<br />
ogen van een ree zien vooral bewegingen<br />
goed, en zolang ze je niet horen<br />
of ruiken en je heel stil blijft staan,<br />
kan het een tijdje duren voor je ontdekt<br />
wordt. De eerste golf reeën in de<br />
9 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
duinen kwam heel geleidelijk uit de<br />
Amsterdamse Waterleidingduinen naar<br />
het zuiden zakken, verkenners vanuit<br />
een plek waar het ze al jaren goed<br />
gaat. Vooral jonge dieren, veelal bokken,<br />
trekken de wijde wereld in. Het<br />
zijn overigens meestal die verkenners<br />
waarmee de <strong>Dierenambulance</strong> in aanraking<br />
komt...Ze kunnen zich overdag,<br />
zelfs midden in de stad (bekend uit<br />
steden in Flevoland) schuilhouden in<br />
een bosje, tot ze ‘s avonds weer veilig<br />
verder kunnen zwerven, maar dan<br />
moet er natuurlijk geen hond dat<br />
bosje binnenkomen, want daarna<br />
wordt de wereld één groot paniektoneel<br />
en loopt een ree onder de eerste<br />
de beste auto die daarvoor in aanmerking<br />
komt.<br />
Heel bijzonder was de verschijning in<br />
het afgelopen jaar van een reegeit in<br />
het <strong>Haag</strong>se Westduinpark, want die<br />
moet...Scheveningen zijn overgestoken.<br />
Ongetwijfeld is dat onder dekking<br />
van het nachtelijk duister gebeurd,<br />
zoals er in donker <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> wel meer<br />
dierlijke nachtlopers zijn, zoals vossen,<br />
egels enzovoort. Als het goed is,<br />
DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O. 10<br />
loopt ze er nog, of is ze al verder<br />
gezworven naar de duinen bij Monster.<br />
Nu is het zo dat tot in de achttiende<br />
eeuw of nog later er altijd reeën in de<br />
duinen hebben geleefd, maar dat ze<br />
daarna door overbejaging en later<br />
recreatie zijn uitgeroeid of verdreven.<br />
Op zich horen ze er dus gewoon thuis,<br />
mede door de goede schuil- en fourageermogelijkheden<br />
die duinen van<br />
nature bieden.<br />
De rivierwaterinfiltratie uit de jaren<br />
vijftig van de vorige eeuw in<br />
Meijendel heeft hun mogelijkheden<br />
zelfs vergroot, aangezien onder<br />
invloed van het relatief voedselrijke<br />
rivierwater grote rietkragen gevormd<br />
werden, waarin het overdag goed toeven<br />
is voor de ree. Hoe belangrijk dekking<br />
voor ze is blijkt wel uit het feit<br />
dat de meeste reeën in Meijendel in<br />
het zuidoostelijk deel van het infiltratiegebied<br />
voorkomen, met het meeste<br />
riet en de minste recreanten.<br />
Eigenlijk wel een bijzondere ontwikkeling,<br />
dat er dieren zijn, eigenlijk wild<br />
en zeer voorzichtig, die op zo’n<br />
GEKNIPT EN GESCHOTEN<br />
HC 13-03-2000<br />
Giften voor goede<br />
doelen aangepakt<br />
Apeldoorn - Instellingen die<br />
zich inzetten voor het goede<br />
doel, gaan steeds minder overhouden<br />
van elke gegeven gulden.<br />
Oude en nieuwe fiscale<br />
wetgeving zijn daarvan de oorzaak.<br />
Vanaf half dit jaar moeten de<br />
fondswervers BTW gaan betalen<br />
over drukwerk. Tot op<br />
heden zijn ze daarvan gevrijwaard.<br />
Op jaarbasis kost dat de<br />
charitatieve instellingen bij<br />
elkaar vijf miljoen gulden. De<br />
maatregel kost alleen de<br />
Hartstichting al vijf ton per jaar.<br />
In plaats van dat bedrag te kunnen<br />
besteden aan wetenschappelijk<br />
onderzoek, preventie,<br />
voorlichting en patiëntenzorg,<br />
gaat het voortaan naar de<br />
schatkist toe.<br />
Van elke gulden die wij ontvan-<br />
gen, is nu nog 86 cent bestemd<br />
voor onze doelstellingen. Dat<br />
wordt door de BTW-afdracht<br />
minder, stelt een woordvoerder.<br />
Bovendien vrezen de organisaties<br />
in de toekomst ook nog eens<br />
hogere successierechten over<br />
nalatenschappen te moeten<br />
afdragen aan de fiscus. De<br />
Vereniging van Fondsenwervende<br />
Instellingen noemt dat<br />
een erg vervelende ontwikkeling.<br />
Nalatenschappen zijn een belangrijke<br />
bron van inkomsten<br />
voor goede doelen. Ze vormen<br />
twintig procent van de fondswerving<br />
en staan daarmee op de<br />
tweede plaats. De eerste plaats<br />
wordt ingenomen door donaties<br />
(ongeveer dertig procent). D66<br />
en VVD hebben plannen om het<br />
successierecht aan te passen.<br />
manier gebruik maken van de mogelijkheden<br />
die ze, meestal onbedoeld,<br />
door menselijke activiteit, geboden<br />
worden, terwijl we aan de andere kant<br />
een griezelig groot deel van de<br />
inheemse flora en fauna moeten<br />
beschermen tegen onze eigen activiteiten.<br />
Laat u ook eens verrassen...<br />
HC 16-02-2000<br />
Wonderdrank tegen<br />
onzeker hondenleven<br />
Coevorden - Al tientallen jaren<br />
geleden is de psychische teloorgang<br />
van een hondenleven<br />
voor eeuwig in de Nederlandse<br />
cultuur vastgelegd: ”Toen onze<br />
Mop een Mopje was, was hij aardig<br />
om te zien. Nu blaft hij alle<br />
dagen en bijt nog bovendien.”<br />
Mop was een typische jaren<br />
vijftig hond die alles nog alleen<br />
moest oplossen. Maar dat is<br />
lang geleden. Steeds vaker eindigt<br />
het traditionele blokje<br />
rond bij een hondentherapeut,<br />
een gedragstrainer of een andere<br />
deskundige die de ziel van het<br />
gestresste huisdier moet zien op<br />
te lappen. Daarbij worden methoden<br />
gebruikt die daarvóór<br />
slechts bij mensen werden toegepast.<br />
Smiesing Medicals in Coevorden<br />
gaat een stapje verder. In<br />
samenwerking met de traditioneel<br />
Chinees geneeskundige,<br />
Rien de Jong, is een speciale<br />
kruidendrank ontwikkeld voor<br />
agressieve honden. Met deze<br />
drank kan volgens de fabrikant<br />
de ‘inwendige ik’ van de hond<br />
worden behandeld. Want agressieve<br />
honden zijn bang, hebben<br />
te weinig innerlijke zekerheid<br />
en een sterke zelfverdedigingdrang.<br />
Kortom het type dat de<br />
schrik van elke posbode is.<br />
Het drankje van Rien de Jong<br />
laat ‘de inwendige ik’ van<br />
menig overspannen Tarzan of<br />
Fikkie opbloeien, zodat zij de<br />
wereld weer aan kunnen. Het<br />
worden weer dierbare kameraden,<br />
aldus de makers van het<br />
wonderelixer. De kruidencocktail<br />
is de afgelopen maanden al<br />
bij grote aantallen honden met<br />
succes toegepast. Zelfs de ergste<br />
gevallen beteren hun leven.<br />
Het wachten is op overlevingskampen<br />
en groepsgesprekken.<br />
Wat blaft hij daar? Hij heeft een<br />
slechte jeugd gehad.
Twee jonge katten stonden in<br />
een dichtgeplakte kattenbak in<br />
de stromende regen op het Piet<br />
Heinplein.<br />
Je zal maar in je tuintje in<br />
Scheveningen bezig zijn en<br />
ineens een slang van 60 cm<br />
langs zien komen! Gelukkig<br />
bleek het achteraf een onge-<br />
Op een speelveldje aan de<br />
Gooilaan deed een vrouw een<br />
opmerkelijke vondst:<br />
Iemand die ‘s avonds zijn hond<br />
op het plein uitliet, hoorde het<br />
gemiauw en belde ons.<br />
vaarlijke korenslang te zijn.<br />
Later werd het dier overgebracht<br />
naar de reptielenzoo<br />
‘Serpo’in Delft.<br />
in een doos naast een afvalbak<br />
trof ze twee katten aan. De<br />
nogal getresste dieren konden in<br />
ons hospitaal op adem komen.<br />
Een vosje raakte zo verstrikt<br />
in prikkeldraad langs de Zwolsestraat,<br />
dat ze moest worden<br />
losgeknipt. De dierenarts constateerde<br />
in de achterpoot van<br />
het dier een vleeswond tot op<br />
het bod. Na een noodzakelijke<br />
operatie werd ze bij ons opgenomen.<br />
11 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
De deurwaarder belde of we<br />
even een paar diertjes uit een<br />
huis dat ontruimd moest worden<br />
wilden halen. Op zich een<br />
redelijk vaak gedaan verzoek.<br />
Alleen ging het hier om zeven<br />
slangen!<br />
Kikkers vangen in de Schilderswijk.<br />
In de binnentuinen<br />
achter het Oranjeplein had<br />
zich een kolonie gewone bruine<br />
kikkers gevormd. Daar de lieve<br />
jeugd er plezier in scheen te<br />
hebben om de dieren te pesten<br />
en plat te trappen, besloot de<br />
politie tot een evacuatie. Bij een<br />
DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O. 12<br />
Makkelijk zat als je van je<br />
vijf (zwangere) konijnen af wil.<br />
Je kiepert ze gewoon ‘s nachts<br />
over het hek van een kinderboerderij.<br />
De <strong>Dierenambulance</strong><br />
zorgt er verder wel voor.<br />
eerste vangactie werden ruim<br />
honderd kikkers in diverse<br />
maten gevangen. Later sprokkelde<br />
een buurtbewoner er nog<br />
eens zeventig bij elkaar. Alle<br />
dieren werden vrijgelaten in de<br />
net schoongemaakte vijvers<br />
van Park Oosterbeek.<br />
<br />
Twaalf ratjes werden in open<br />
kratten aangetroffen in het Van<br />
Stolkpark. Waarschijnlijk zijn het<br />
er meer geweest, want de wat<br />
grotere dieren konden gemakkelijk<br />
uit de kratten ontsnappen.<br />
We mogen deze ‘dierenliefhebber’wel<br />
erg dankbaar zijn, want<br />
de tamme diertjes kunnen zich<br />
in de natuur zelf niet redden. De<br />
twaalf ‘gelukkigen’ zijn bij ons<br />
opgenomen.
TERUGKIJKEN<br />
Lex Dalen Gilhuys<br />
Illustratie: Marijke Groenland<br />
Dit jaar geen spannende noch<br />
ontspannende wandelingen meer met<br />
aan lager wal geraakte honden.<br />
Ik ben gevutteerd en nu aangewezen<br />
op m’n twee eigen honden, die de<br />
gewijzigde situatie bijzonder op prijs<br />
stellen. Want ik heb meer tijd voor ze<br />
dan voorheen. Na de gebruikelijke<br />
ochtendstap staan ze rond elf uur<br />
gepakt en gezakt in de gang te wachten.<br />
Want het komt meermalen per<br />
week voor dat ze dan mee mogen en<br />
daar maken ze nu een vaste prik van.<br />
Ik heb zelden honden meegemaakt die<br />
zo verzot zijn op autorijden, of liever:<br />
het verblijf in de auto. Dat kunnen ze<br />
uren volhouden en op vakantie hebben<br />
ze ook meermalen koesterzoet in<br />
de auto overnacht als we een hondonvriendelijk<br />
hotelletje troffen en<br />
keken zelfs gehinderd op als we ze de<br />
volgende morgen te vroeg in hun<br />
slaap stoorden.<br />
De ingrijpende wijziging in mijn<br />
levenssituatie (vervelen? Geen<br />
moment!) dwingt me bijna tot een<br />
terugblik. Want tenslotte heb ik maar<br />
liefst een kleine twintig jaar met die<br />
honden rondgesjouwd, meestal tot<br />
wederzijdse tevredenheid. In den<br />
beginne mocht ik Eric Louwrier nog<br />
vrijwel als pup aantreffen in zijn<br />
Nootdorpse onderkomen en toén blafte<br />
hij al woedend tegen het menselijk<br />
onrecht, vele dieren aangedaan.<br />
In de <strong>Haag</strong>se binnenstad bevond zich<br />
het nog uit het einde van de vorige<br />
eeuw afkomstige <strong>Haag</strong>s Dierencentrum<br />
in een levendig bewoonde volkswijk in<br />
de binnenstad, een levendigheid<br />
waaraan de in de tuin ondergebrachte<br />
asieldieren een luidkeelse bijdrage<br />
leverden. Een onmogelijke situatie<br />
natuurlijk, waarin men zich toch maar<br />
meer dan zeventig jaar had geschikt.<br />
Nu staat er al een opgewonden brief<br />
in de krant als een asielhond te hard<br />
met z’n staart kwispelt. In die beginjaren<br />
adopteerde ik m’n kooiker Floor<br />
uit dat <strong>Haag</strong>se asiel, met als<br />
Sinterklaas-surprise een nest van<br />
zeven mee-eters, die op enkele (zwakke)<br />
na later een goede positie in de<br />
maatschappij hebben gekregen. Floor<br />
en Miep, de kat, vormden de belangrijkste<br />
entourage voor mijn omzwervingen<br />
met thuisloze honden.<br />
Want ik nam ze net zo vaak mee naar<br />
huis tot we van de vlooien waren vergeven.<br />
Ik ben dan ook de enige journalist<br />
in Nederland die bestrijdingsmiddelen<br />
tegen vlooien en geurkrakers<br />
tegen loopsheid mocht declareren.<br />
En dan de avonturen. Ik kreeg over<br />
het algemeen niet de mooiste mee, er<br />
waren echte aandoenlijke scharminkels<br />
onder. Of halfblinde. Of driepotige.<br />
Met een bijzonder mager uitgeval-<br />
len hondje, een soort bastaard-whippet,<br />
liep ik eens over de antiekmarkt<br />
en at een broodje haring. Een zware<br />
handelaar in oud ijzer versperde de<br />
weg en voegde me minachtend toe:<br />
”Vreet je er lekker van, vetzak? Dat<br />
heeft die hond nooit gemerkt...”<br />
Herinneringen. Aan losgebroken honden<br />
die als een haas de vrijheid kozen<br />
om, uitgeraasd, toch weer op het punt<br />
van uitgang terug te komen; aan die<br />
zoete omstrengeling in de Passage<br />
met een biologisch bijzonder geslaagde<br />
dame, die eruit zag als een fruitmand<br />
gevuld met weelderige vruchten.<br />
Haar inspirerende contouren noodden<br />
m’n asielhond tot een algemene<br />
beschouwing. Hij liep er een paar keer<br />
omheen en, meer aangetrokken door<br />
de lijn dan door wellust, stond ik plotseling<br />
borst aan borst met haar. ”Ga je<br />
weg, ouwe viezerd”, siste ze.<br />
Zelfs haar adem rook naar druiven,<br />
maar die waren toch wat zuur, in dit<br />
geval. Toen we ons met moeite hadden<br />
ontwikkeld en ik later thuis kwam<br />
zei m’n vrouw wantrouwig: ”Je ruikt<br />
Zoals u weet is Lex Dalen Gilhuys in<br />
1999 overleden.<br />
naar goedkope parfum. Zeker weer met<br />
een teef uitgeweest?”<br />
<strong>Den</strong>kend aan de huisvestingsproblemen<br />
van zowel het <strong>Haag</strong>s Dierencentrum<br />
als die van de <strong>Dierenambulance</strong>.<br />
In het eerste geval aan de<br />
stuitende onverschilligheid van de<br />
Nationale Nederlanden tijdens en na<br />
de ‘deal’ met de gemeente, in het<br />
tweede geval aan de nieuwe toekomst<br />
van de <strong>Haag</strong>se <strong>Dierenambulance</strong> in<br />
een nieuwe omgeving. Ook hier zullen<br />
de moeilijkheden blijven en nieuwe<br />
zich voordoen. Maar de pup Eric heeft<br />
zich inmiddels ontwikkeld tot een<br />
halsstarrige terrier, die niet opgeeft<br />
tot zijn doelstellingen zijn bereikt.<br />
Ook ik voeg mijn beste wensen en<br />
steun bij de ongetwijfeld vele die het<br />
werk van zijn stichting en zijn toegewijde<br />
medewerkers (opnieuw) begeleiden.<br />
Werk waarvoor ik m’n petje<br />
afneem. Ik heb zelfs speciaal een<br />
oude alpino voor die gelegenheid<br />
opgezocht, opgezet en haastig weer<br />
opgeborgen. Want ook daar zat een<br />
vlo in.<br />
In ons blad herhalen wij nu enkele<br />
van zijn leukste verhalen.<br />
13 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
KENNELHOEST<br />
Drs. E. Wiersma, dierenarts<br />
Kennelhoest is een aandoening die,<br />
zoals de naam al suggereert, voornamelijk<br />
voorkomt bij honden die in<br />
groepen worden gehouden. Vooral<br />
wanneer de samenstelling van de<br />
groep vaak verandert is het gevaar van<br />
insleep en verspreiding erg groot. In<br />
kennels en pensions kan het dan ook<br />
een moeilijk te beheersen aandoening<br />
zijn. Toch is het een ziekte die ook bij<br />
individueel gehouden honden voorkomt<br />
na contact met een besmette<br />
hond. Bijvoorbeeld op een plaats waar<br />
de dieren voor langere of kortere tijd<br />
samenkomen zoals een cursus, show<br />
of gewoon tijdens de wandeling. Zo<br />
werd er vroeger onder hondenbezitters<br />
nog wel eens gesproken van de<br />
‘<strong>Haag</strong>se Bos kuch’.<br />
Overdracht<br />
De overdracht van kennelhoest van de<br />
ene naar de andere hond vindt plaats<br />
door direct contact tijdens spelen en<br />
dergelijke of via de zeer fijne zwevende<br />
druppeltjes die door een hoestende<br />
of niezende hond worden verspreid.<br />
De hond die de ziekte doorgeeft hoeft<br />
zelf op dat moment geen verschijnselen<br />
van kennelhoest (meer) te vertonen,<br />
het is dus niet voldoende contact<br />
met hoestende honden te vermijden.<br />
Dit doorgeven van de ziekte zonder<br />
zelf ziek te zijn kan soms vele weken<br />
duren. Kennelhoest is overigens niet<br />
besmettelijk voor mensen.<br />
De verwekkers<br />
Bij kennelhoest kunnen meerdere bacteriën<br />
en virussen een rol spelen. Ook<br />
een combinatie van verwekkers is<br />
mogelijk. De belangrijkste bacterie is<br />
bordetella bronchiseptica, van de<br />
virussen kunnen genoemd worden: het<br />
hondeziekte virus, adenovirussen en<br />
het para-influenza virus.<br />
Het ziekteverloop<br />
De verwekkers zorgen voor beschadiging<br />
van het slijmvlies van keel en<br />
luchtpijp, waardoor deze ontstoken<br />
zullen raken. Dit veroorzaakt een<br />
rauwe, schorre hoest, vaak in langdurige<br />
hoestbuien die over kunnen gaan<br />
Gaat uw hond naar een pension?<br />
Of gaat uw hond naar een training, tentoonstelling ... enz.?<br />
Kortom, gaat uw hond naar een omgeving waar tegelijkertijd<br />
of regelmatig meerdere honden samenkomen?<br />
<strong>Den</strong>k aan een vroegtijdige enting tegen<br />
kennelhoest*.<br />
Pneumodog<br />
* wordt vaak verplicht gesteld<br />
®<br />
vaccin ter voorkoming<br />
van kennelhoest<br />
Neem minimaal 6-8 weken voor uw vakantie kontakt op met uw dierenarts.<br />
*) wordt vaak verplicht gesteld<br />
in kokhalzen en zelfs braken. Soms<br />
zien we ook een wat gelige neusuitvloeiing.<br />
Ondanks de veelvuldige<br />
hoestbuien maakt de hond over het<br />
algemeen verder geen zieke indruk.<br />
Koorts is meestal afwezig en de eetlust<br />
blijft goed. Pups en verzwakte<br />
honden lopen echter wel een<br />
verhoogd risico op complicaties zoals<br />
een ernstige longontsteking. Door de<br />
verscheidenheid aan verwekkers en de<br />
korte bescherming die na een infectie<br />
door het lichaam opgebouwd wordt,<br />
kan een hond al snel weer gevoelig<br />
zijn voor kennelhoest.<br />
Naar de dierenarts<br />
De verontrustende hoestbuien maken<br />
dat er meestal een afspraak met de<br />
dierenarts wordt gemaakt. Als u denkt<br />
aan kennelhoest is het verstandig dit<br />
bij het maken van de afspraak of het<br />
bezoek aan het spreekuur te melden<br />
zodat u niet in de wachtkamer met<br />
andere honden hoeft te worden<br />
geconfronteerd. De behandeling<br />
bestaat over het algemeen uit het<br />
voorschrijven van rust en een warme,<br />
tochtvrije ligplaats. Eventueel aangevuld<br />
met antibiotica, hoestonderdrukkende<br />
en slijmoplossende middelen.<br />
De slechte bereikbaarheid van het<br />
aangetaste gebied voor zowel de<br />
afweer van het lichaam als voor de<br />
antibiotica zorgt ervoor dat de resultaten<br />
van een ingestelde therapie<br />
nogal kunnen variëren. Soms moet<br />
een therapie dan ook langdurig worden<br />
volgehouden.<br />
Voorkomen is beter dan genezen<br />
Uit de inleiding blijkt al dat alleen<br />
door het nemen van praktische maatregelen<br />
kennelhoest moeilijk te voorkomen<br />
is. Zeker in kennels en pensions<br />
met hun sterk wisselende popu-<br />
latie honden. Maatregelen als het<br />
scheiden van vaste bewoners en gasten,<br />
het huisvesten in gescheiden<br />
vaste groepen, het regelmatig reinigen<br />
en ontsmetten van de ruimten en<br />
het zorgen voor goed gelijkmatig klimaat<br />
kan dan nog onvoldoende zijn.<br />
De meeste kennels en pensions vragen<br />
de eigenaar daarom ook de hond te<br />
laten vaccineren tegen kennelhoest<br />
voordat hij wordt ondergebracht. Veel<br />
eigenaren vaccineren hun hond tegenwoordig<br />
ook al op eigen initiatief.<br />
Vaccinatie<br />
Er zijn twee soorten vaccin beschikbaar:<br />
• De enting die in de neus wordt gedruppeld,<br />
dit vaccin geeft een snelle<br />
bescherming en wordt eenmalig<br />
toegediend. Het beschermt voor<br />
ongeveer een half jaar en moet dan<br />
eventueel herhaald worden.<br />
• De enting die als prik onder de huid<br />
wordt gegeven. Deze enting moet<br />
als basisenting tweemaal worden<br />
toegediend (tweede prik drie weken<br />
na de eerste) vóór een goede<br />
bescherming optreedt. Daarna kan<br />
deze enting jaarlijks worden herhaald.<br />
Laat u uw hond vaccineren in verband<br />
met kennel- of pensionopname informeer<br />
dan van tevoren goed naar de<br />
voorwaarden en maak op tijd een<br />
afspraak bij uw dierenarts.<br />
Kennelhoest is dus een ziekte die niet<br />
in alleen kennels en pensions voorkomt<br />
en behalve bij jonge en verzwakte<br />
dieren geen sterfte geeft. Soms is<br />
wel langdurige behandeling nodig.<br />
Er zijn goede vaccins beschikbaar die<br />
uw hond beschermen, danwel voor<br />
een veel milder verloop van de aandoening<br />
zorgen.<br />
15 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
GEKNIPT EN GESCHOTEN<br />
HC 13-03-2000<br />
Giften voor goede doelen aangepakt<br />
Apeldoorn - Instellingen die<br />
zich inzetten voor het goede<br />
doel, gaan steeds minder overhouden<br />
van elke gegeven gulden.<br />
Oude en nieuwe fiscale<br />
wetgeving zijn daarvan de oorzaak.<br />
Vanaf half dit jaar moeten de<br />
fondswervers BTW gaan betalen<br />
over drukwerk. Tot op<br />
heden zijn ze daarvan gevrijwaard.<br />
Op jaarbasis kost dat de<br />
charitatieve instellingen bij<br />
elkaar vijf miljoen gulden. De<br />
maatregel kost alleen de<br />
Hartstichting al vijf ton per jaar.<br />
In plaats van dat bedrag te kunnen<br />
besteden aan wetenschappelijk<br />
onderzoek, preventie,<br />
voorlichting en patiëntenzorg,<br />
gaat het voortaan naar de<br />
schatkist toe.<br />
Van elke gulden die wij ontvangen,<br />
is nu nog 86 cent bestemd<br />
voor onze doelstellingen. Dat<br />
wordt door de BTW-afdracht<br />
minder, stelt een woordvoerder.<br />
Bovendien vrezen de organisaties<br />
in de toekomst ook nog eens<br />
hogere successierechten over<br />
nalatenschappen te moeten<br />
afdragen aan de fiscus. De<br />
Vereniging van Fondsenwervende<br />
Instellingen noemt<br />
dat een erg vervelende ontwikkeling.<br />
Nalatenschappen zijn een belangrijke<br />
bron van inkomsten<br />
voor goede doelen. Ze vormen<br />
twintig procent van de fondswerving<br />
en staan daarmee op de<br />
tweede plaats. De eerste plaats<br />
wordt ingenomen door donaties<br />
(ongeveer dertig procent). D66<br />
en VVD hebben plannen om het<br />
successierecht aan te passen.<br />
HC 06-04-2000<br />
HC 12-01-2000<br />
Konijnen<br />
dodelijk<br />
mishandeld<br />
Zwijndrecht - Bij een kinderboerderij<br />
in Zwijndrecht zijn<br />
vijf konijnen dodelijk mishandeld<br />
en vijf cavia’s verdwenen.<br />
Een konijn was op het hek van<br />
de boerderij gespietst. De vier<br />
andere dreven dood in het<br />
water. De politie heeft nog niemand<br />
aangehouden, maar vermoedt<br />
dat de gruwelijke mishandeling<br />
door meerdere daders<br />
is gepleegd.<br />
HC 05-04-2000<br />
Ameland<br />
kampt nog met<br />
verwilderde<br />
katten<br />
<strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> - Ameland blijft kampen<br />
met verwilderde katten. Het<br />
lukt niet om de hele populatie te<br />
laten verdwijnen. Staatssecretaris<br />
Faber (natuurbeheer) antwoordde<br />
gisteren op Kamervragen<br />
dat de verwilderde katten<br />
zich in een groot dichtbegroeid<br />
duingebied verscholen<br />
houden, waar ze zich vrijwel<br />
niet laten opsporen. De ongeveer<br />
tweehonderd verwilderde<br />
katten planten zich bovendien<br />
snel voort.<br />
Leidse jongens bekennen 275 misdrijven<br />
Leiden - Vier Leidse jongens<br />
van vijftien en zestien jaar hebben<br />
bekend verantwoordelijk te<br />
zijn voor zeker 275 misdrijven<br />
en vernielingen in Leiden,<br />
Voorschoten en Oegstgeest. Ze<br />
vernielden straatmeubilair,<br />
auto’s en scholen. Ook hebben<br />
ze zeker negentig keer vanaf<br />
hun bromfietsen stenen door<br />
HC 05-04-2000<br />
Dierenbeul<br />
breekt<br />
duivenpoten<br />
Kampen - Een 70-jarige duivenmelker<br />
uit Kampen heeft<br />
aangifte gedaan van mishandeling<br />
van 56 duiven. Alle dieren<br />
zijn afgemaakt nadat hun poten<br />
door mensenhanden waren<br />
gebroken. Sinds de aangifte zijn<br />
er geen duiven meer mishandeld.<br />
ruiten van woningen gegooid.<br />
De vier bekenden ook twintig<br />
brommerdiefstallen. Daarnaast<br />
hebben ze verschillende duiven<br />
doodgeslagen en dieren van een<br />
HC 06-04-2000<br />
Nieuwe dieren voor<br />
duivenmelker<br />
Kampen - De 70-jarige duivenmelker<br />
uit Kampen van wie 58<br />
duiven na mishandeling zijn<br />
afgemaakt, heeft gisteren van<br />
uit het hele land tientallen<br />
nieuwe duiven aangeboden<br />
gekregen. De duivenmelker<br />
constateerde vorige week herhaaldelijk<br />
dat zijn duiven een<br />
gebroken poot hadden. Dit lot<br />
trof uiteindelijk vrijwel alle dieren.<br />
Gelet op het aantal dieren<br />
en het soort letsel stelde een dierenarts<br />
vast dat er sprake is van<br />
dierenmishandeling.<br />
kinderboerderij mishandeld.<br />
De jongens handelden steeds in<br />
groepjes van twee. Ze zijn vandaag<br />
voorgeleid aan de officier<br />
van justitie.<br />
17 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
NACHTWACHT<br />
Lex Kreffer, bioloog<br />
Ik stapte uit. Het was de hele dag<br />
broeierig geweest. Het asfalt was nog<br />
warm, om acht uur ’s avonds. De zon<br />
stond laag boven zee, rood en mistig.<br />
De trap af, richting zee. In de duinvallei<br />
was het koeler dan bij de weg. De<br />
meidoorns gaven hun dromerig aroma<br />
af aan de vochtige lucht. Links van me<br />
begon, aarzelend, een soort geratel.<br />
Het golfde, niet hard, boven het rietveldje<br />
langs het pad, richtingloos en<br />
vluchtig.<br />
Echt duinwater stond volgegroeid met<br />
draadalg tussen de rietstengels te<br />
broeien. Het rook naar moeras en<br />
watermunt.<br />
Toen ik in de modder naast het rietveld<br />
stapte, klonk het geluid al zachter;<br />
verplaatste zich. Voor me uit,<br />
links en rechts.Verder lopend, ging het<br />
geluid met me mee, nu ook achter me,<br />
maar op een afstand. In een cirkel van<br />
stilte waadde ik verder. De rietkraag<br />
maakte plaats voor een watervlakte<br />
met hier en daar een verdronken duindoornstruik,<br />
waarvan de met zout<br />
bedekte takken wezen naar de koudblauwe<br />
hemel. De zon was niet meer<br />
te zien; in de duinvallei schemerde<br />
het, zwoel van vlier en meidoorn. Met<br />
een koude windvlaag uit zee stierf het<br />
geratel weg. Langs de randen van de<br />
duinvallei waren drie nachtegalen in<br />
een vocale strijd gewikkeld. Dichtbij<br />
fluisterde een braamsluiper een kort<br />
liedje, dat eindigde in het bekende<br />
‘wekkertje’. ”Tijd om wakker te worden”,<br />
dacht ik. Een verlaat en duidelijk<br />
verliefd stel liep in de richting van<br />
de parkeerplaats, en schrok van mijn<br />
bemodderde persoon, in de schemering<br />
naast het pad. ”Wat was dat<br />
geluid daarnet, Koen?” hoorde ik haar<br />
vragen. ”Krekels”, zei Koen. ”Zoveel?<br />
Eng hoor…”, zei ze, nu achter de volgende<br />
rietkraag. ”Welnee”, antwoordde<br />
Koen, en bij het horen van z’n stem<br />
had ik durven zweren dat hij geruststellend<br />
een arm om haar heen had<br />
geslagen. In stilte liepen ze verder,<br />
naar de weg en de bewoonde wereld.<br />
De volle maan kwam op boven de rand<br />
van de duinvallei. ”Goed licht voor de<br />
vossen en die ene ransuil hier”, dacht<br />
ik. De volgende watervlakte met verdronken<br />
duindoorns lag voor me te<br />
spiegelen in het koude licht.<br />
Het geratel zwol weer aan uit de schemering.<br />
De nachtegalen waren niet<br />
meer te horen, alleen nog dat ongrijp-<br />
bare geluid, dat met de nachtwind<br />
heen en weer leek te golven. Het was<br />
vreemd hypnotiserend, zoiets als de<br />
laatste maten van de negende van<br />
Mahler. Zonder einde. Ik had meegemaakt<br />
dat ik het geluid thuis, in bed,<br />
nog in mijn hoofd had.<br />
Voor me uit stak ergens een bolletje<br />
een paar centimeter boven het dampende<br />
water uit en dook niet eens<br />
onder toen ik er heel langzaam naar<br />
toe liep. Toen ik te dichtbij kwam<br />
draaide het bolletje snel z’n rug naar<br />
me toe, zodat hij, op de gele bies<br />
langs de ruggegraat na, in de achtergrond<br />
verdween. De rug van mijn eerste<br />
Rugstreeppad van die avond. ‘Bufo<br />
calamita’ betekent letterlijk rietpad en<br />
ik kon me voorstellen dat in een rietveld<br />
de camouflererende werking van<br />
dat ene streepje nog beter zou zijn.<br />
Ik was nu op m’n knieën in het heldere<br />
water gaan zitten, om een betere<br />
beeldhoek voor de foto te krijgen.<br />
Bovendien kan het nooit kwaad om af<br />
te dalen tot het standpunt van dit zes<br />
centimeter lange onderwerpje. Dan<br />
maar een natte broek. Het padje slikte<br />
nu wat sneller dan eerst lucht in. Met<br />
een gedecideerde beweging ging hij<br />
wat meer rechtop zitten, en spreidde<br />
de voorpoten met de viervingerige<br />
handjes in het heldere water.<br />
Met elke teug lucht zag ik de paarsbruine<br />
keelzak zwellen; daarmee zwol<br />
ook het geratel aan, oorverdovend.<br />
Mijn kleine model speelde z’n partij<br />
mee in het honderden padden grote<br />
orkest om mij heen. Uit een ooghoek<br />
zag ik links een klein silhouet door<br />
het water scharrelen, al op weg naar<br />
mijn onderwerpje. Het padje voor mij<br />
zag het ook. Met een voor het buikige<br />
lijfje pijlsnelle sprint rende hij naar de<br />
andere pad. Aan de nog plompere gestalte,<br />
of aan de zwijgzaamheid had<br />
hij sneller dan ik gemerkt dat het doelwit<br />
een vrouwtje was. Hij omhelsde<br />
haar achterlangs, met de handjes onder<br />
de oksels. Ze scharrelden samen<br />
verder, zelf stil, maar begeleid door<br />
honderden soortgenoten. Zij liep nu<br />
iets moeizamer (mannetjes- en vrouwtjesrugstrepen<br />
zijn bijna even groot),<br />
maar de juiste plek in het zwak brakke,<br />
ondiepe water zou wel niet ver<br />
zijn; de plek om haar eitjes af te zetten<br />
en door hem te laten bevruchten.<br />
Ondertussen lieten de andere mannetjesrugstrepen<br />
uit de buurt hen niet<br />
met rust. Terwijl het paartje langzaam<br />
in het donker tussen de rietstengels<br />
verdween, hoorde ik af en toe het<br />
gepiep van het mannetje, terwijl hij<br />
rivalen afweerde. Het klonk verontwaardigd.<br />
Een ander stelletje, niet verlaat en<br />
duidelijk verliefd, kruiste de weg en<br />
verdween in een grote biezenpol, achtervolgd<br />
door een eenzaam mannetje.<br />
Ik stak mijn hand, rug naar boven, voor<br />
hem in het water. Hij bedacht zich<br />
geen moment en omklemde met een<br />
verbazende kracht mijn vingers; de<br />
eeltknobbels aan de binnenkant van<br />
zijn handjes zorgden voor de nodige<br />
grip. Ik kon hem zo uit het water tillen<br />
zonder dat hij losliet. Na hem te<br />
hebben gefeliciteerd met z’n voortvarendheid<br />
strekte ik mijn vingers, zoals<br />
een mannetjespad zijn rug, bij een<br />
dergelijke aanranding door een ander<br />
mannetje. Hij liet meteen los. Zoals<br />
bij Rugstreeppadden gebruikelijk,<br />
draaide hij direct z’n rug naar me toe<br />
en scharrelde een eindje weg. Naast<br />
een polletje biezen zette hij zich in<br />
postuur. In het weerspiegelende maanlicht<br />
zag ik het kleine silhouet van<br />
slank naar buikig groeien en hoorde ik<br />
z’n bescheiden roepje uitgroeien naar<br />
het geluid van de omgeving. Een<br />
prachtig beeld.<br />
Samen met honderden soortgenoten<br />
zou deze pad tot in de nanacht zitten<br />
roepen. Koud als het water om hun<br />
heen en vastberaden als de baan van<br />
de maan in de nachtblauwe lucht.<br />
Maar overdag graven ze zich in. Wat<br />
kan een Rugstreeppad beter doen in<br />
de zomerse hitte en het zout van de<br />
duinen dan wachten tot de lucht weer<br />
zacht en vochtig is en het licht schemerig?<br />
Bovenaan de rand van de duinvallei<br />
keek ik op de terugweg nog<br />
even om. Op het pad achter mij scharrelden<br />
twee padjes achter elkaar aan.<br />
Bij de volgende sprint zouden ze<br />
elkaar wel krijgen.<br />
Op de terugweg vanaf Hoek van Holland<br />
vergeleek ik in gedachten de<br />
beide ‘echte’ padden in Nederland. De<br />
gewone pad als bewoner van rustige,<br />
stabiele milieu’s zoals bossen en grote<br />
tuinen, met altijd koel diep water in<br />
de buurt om een paddenleven lang<br />
naar toe te trekken en samen met andere<br />
padden voor nageslacht te zorgen.<br />
Dat ze slecht bij stem zijn geeft niet.<br />
Alle padden uit de buurt weten zo’n<br />
vijver te vinden. Vanaf het begin van<br />
de winterrust tot na het paarseizoen<br />
wordt er niet gegeten. Voor de rest<br />
van de zomer des te meer. Goudoranje<br />
ogen, groen-bruin en gevaarlijk langzaam.<br />
Eigenlijk een cultuurvolger.<br />
Terwijl mijn onderwerpje van daarnet<br />
thuis is in zelfs de droogste, kaalste<br />
duinen, waar weinig mensen komen,<br />
behalve op doorreis naar het strand.<br />
Als er maar ergens een ondiep meertje<br />
in de buurt is om eieren in af te zetten.<br />
Mocht dat water opdrogen, dan is<br />
dat mogelijk dodelijk voor de paddenvisjes,<br />
maar dan moet het noodlot wel<br />
opschieten, want rugstreeppadjes<br />
kunnen in twee maanden ‘klaar’ zijn,<br />
en veel hogere watertemperaturen<br />
overleven dan de larven van de gewone<br />
pad, die er soms wel vier maanden<br />
over doen voor ze op hun ouders lijken.<br />
Als zo’n ondiepe poel echt droogvalt,<br />
dan reist de hele rugstreeppaddenstam<br />
(leuk scrabblewoord...) naar<br />
ander water. Hun achterpoten zijn zo<br />
kort dan ze niet kunnen springen,<br />
maar des te beter sprinten, wat ze een<br />
beetje muisachtig bewegingspatroon<br />
geeft. Ze kunnen op die manier in een<br />
nacht veel grotere afstanden afleggen<br />
dan de gewone pad, en grote milieuveranderingen<br />
worden met energie<br />
tegemoet getreden. De mannetjes roepen<br />
in het (vier maanden lange) paarseizoen<br />
in honderdkoppige koren en<br />
zo hard dat het, bij windstil weer, tot<br />
drie kilometer verderop nog te horen<br />
is...ook voor de andere padden dus,<br />
zodat iedereen weet waar-ie wezen<br />
moet. Al dat gerèn en geroep kost<br />
zoveel energie, dat er na de winterrust<br />
meteen stevig gegeten wordt,<br />
desnoods tussen het paren door. Ze<br />
hebben zo’n stevige eetlust, dat kleine<br />
rugstreepjes overdag actief zijn,<br />
ondanks de zon en de zilte wind. Alles<br />
beter dan ‘s nachts een hongerige oom<br />
of tante tegenkomen...Volwassen dieren<br />
zijn juist ‘s avonds en ‘s nachts<br />
actief omdat dan de luchtvochtigheid<br />
het hoogst is, en op die manier kunnen<br />
ze dus wel overleven op plaatsen<br />
die voor een andere amfibie dodelijk<br />
zouden zijn. Omdat ze zich voor de<br />
overwintering op relatief korte<br />
afstand van hun voortplantingswater<br />
ingraven, hoeven ze in het voorjaar<br />
niet ver te reizen, wat ze meestal redt<br />
van het verkeer.<br />
Als de mens hun barre, kale duingebied<br />
maar een beetje met rust laat,<br />
dan gaat het rugstreeppadden goed.<br />
Dan kunnen we nog lang tijdens zo’n<br />
nachtwacht van hun prachtige goudgeelgroene<br />
ogen, hun grijze rug met<br />
rode en groene wratjes en vlekjes en<br />
hun intrigerende koorzang genieten.<br />
In alle rust.<br />
19 DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O.
BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS IK WIL DONATEUR WORDEN VAN UW STICHTING.<br />
STUUR MIJ (GEHEEL VRIJBLIJVEND) EEN ACCEPTGIRO.<br />
DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O. (070) 328 28 28<br />
Amivedi kat: (070) 449 04 09<br />
kat (randgemeenten): (070) 368 89 07<br />
hond: (070) 352 37 65<br />
Ver. Kattenzorg (070) 345 79 85<br />
Vogelasiel de Wulp (070) 323 15 68<br />
St. Egelopvang <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> e.o. (070) 354 21 88<br />
<strong>Haag</strong>sdierencentrum (070) 366 18 06<br />
Streekdierenasiel Rijswijk (070) 390 21 92<br />
Ver. Nat. Dierenzorg (Wassenaar) (070) 517 98 52<br />
Dierenbescherming afd. <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> (070) 392 42 89<br />
Dierenbescherming afd. Rijswijk (0174) 63 08 63<br />
Dierenbescherming afd. Voorburg/Leidschendam (070) 327 14 47<br />
<strong>Haag</strong>landen Huisdieren Crematorium (070) 382 55 00<br />
Melding Zwerfkatten van 09.00 tot 17.00 uur (070) 363 37 44<br />
DIERENARTSEN IN DEN HAAG (070)<br />
390 89 08 Drs. A.D. Balhuizen v. Musschenbroekstraat 171<br />
321 41 11 Drs. J. Bakkenes Leyweg 535<br />
352 42 21 Drs. A. Boersma Statenlaan 19<br />
363 33 74 Drs. B. Breuk Ieplaan 81<br />
394 68 22 Drs. S. Frantzen Erasmusplein 150<br />
365 95 41 Drs. A.E.T. v. Goor Vondelstraat 256<br />
368 07 29 Drs. Th.J. Hendriks Laan v. Meerdervoort 642<br />
390 89 08 Drs. P.A. Kempeneers <strong>Den</strong>enburg 47<br />
355 55 31 Drs. F.A.C. Knaake Namensestraat 13<br />
324 86 51 Drs. P. Kraayenhagen v. Alkemadelaan 20<br />
345 35 83 Drs. M. Kramer Wesselstraat 32-34<br />
352 42 21 Drs. W.J.M. v. Look Statenlaan 19<br />
345 61 13 Drs. J.C. v.d. Lubbe Terletstraat 11<br />
366 77 63 Drs. A.E. Makker Coevordenstraat 454<br />
355 83 70 Drs. M. Meijer Cornelis Jolstraat 85<br />
347 77 80 Drs. H.M. v. Noortwijk <strong>Den</strong>enburg 47<br />
324 86 51 Drs. B. Oomen v. Alkemadelaan 20<br />
366 07 01 Drs. I. Palgi Het Zicht 61-63<br />
345 35 83 Drs. A.R. v.d. Putte Wesselstraat 32-34<br />
365 56 66 Drs. A.S.E. de Rooy Groot Hertoginnelaan 229<br />
345 83 27 Drs. G.J. Schouten Laan v. Meerdervoort 275 a<br />
346 00 40 Drs. J.M. Thijsse Surinamestraat 52<br />
325 59 07 Drs. A.J. v. Toor Thorbeckelaan 358<br />
346 22 07 Drs. R.M. Tops Javastraat 211<br />
383 52 05 Drs. A.G.G.D. Vandenbergh Theresiastraat 430<br />
390 89 08 Drs. P.M.M. Waenink v. Musschenbroekstraat 171<br />
324 86 51 Drs. E. Wiersma van Alkemadelaan 20<br />
448 02 88 Drs. J. Woudstra Loosduinseweg 1065<br />
360 24 24 Diergeneesk. spec. centr. Regentesselaan 190<br />
DIERENARTSEN IN RIJSWIJK (070)<br />
393 38 51 Drs. R. Leezer K. Doormanlaan 301<br />
390 08 00 Drs. J.W. v.d. Vijver Oranjelaan 72<br />
DIERENARTSEN IN VOORBURG (070)<br />
387 08 93 Drs. J.C. Roest Parkweg 211<br />
383 34 57 Drs. J.C. de Vrij v. Montfoortstraat 15<br />
386 22 10 Drs. J.W. v.d. Vijver Parkweg 247<br />
DIERENARTSEN IN LEIDSCHENDAM (070)<br />
327 54 50 Drs. C.E. Birnie Kon. Wilhelminalaan 27<br />
327 11 10 Drs. J. Frencken Jul. Rontgenlaan 14<br />
DIERENAMBULANCE DEN HAAG E.O. 20<br />
Mw./Dhr./Mej.: ....................................................................................<br />
Naam: ................................................................................................<br />
Adres: ................................................................................................<br />
Postcode: ............................................................................................<br />
Plaats: ..............................................................................................<br />
Handtekening ....................................................................................<br />
In een ongefrankeerde envelop opsturen naar:<br />
St. <strong>Dierenambulance</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> e.o.<br />
Antwoordnummer 82010<br />
2508 VC <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong><br />
MET HARTELIJKE DANK AAN DE<br />
(DIER)VRIENDELIJKE ADVERTEERDERS.<br />
ZONDER HEN WAS DEZE UITGAVE<br />
NIET MOGELIJK GEWEEST!<br />
DIERENARTSEN IN WASSENAAR (070)<br />
517 65 45 Drs. A. Boersma Starrenburglaan 103<br />
511 45 46 Drs. M. Kramer Herenweg 11<br />
517 65 45 Drs. W.J.M. v. Look Starrenburglaan 103<br />
517 77 07 Drs. J.T.M. v. Schie Raaphorstlaan 18 b<br />
511 45 46 Drs. A.R. v.d. Putte Herenweg 11