NEM 1, februari 2005 - Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

een door de Poolse lezerswereld zeer goed ontvangen verzameling essays over
de Nederlandse Gouden Eeuw, waarin ook schrijvers als Huygens, Bontekoe en
Langendijk besproken worden. Het boek werd zo goed ontvangen, dat de prestigieuze
Fundacja Zeszytów Literackich uit Warschau, het in 2003 nog een keer
(inmiddels de derde, nadat Wydawnictwo Dolnos´la˛skie in 1998 een tweede
editie maakte) heeft gepubliceerd.
Nóg twee feiten zijn voor de Lagelands-Poolse literaire connecties van belang.
Ten eerste de toekenning van de Martinus Nijhoff Prijs voor Vertalingen in 1995
aan Jerzy Koch. Ten tweede de publicatie in 1999 van S$ownik pisarzy niderlandzkiego
obszaru kulturowego – flamandzkich i holenderskich, nowo$acińskich,
surinamskich, afrykanerskich i fryzyjskich (‘Woordenboek van schrijvers uit het
Nederlandse cultuurgebied – Vlaamse en Hollandse, Neolatijnse, Surinaamse,
Afrikaanse en Friese schrijvers’, Warszawa: Wiedza Powszechna) van Andrzej
Da˛brówka. Voor de eerste keer verscheen daarmee op de Poolse markt een
immens lexicon (600 pp.) dat uitsluitend aan de Nederlandse literatuur is
gewijd.
Welk beeld krijgt men nu van de Nederlandse literatuur in Polen? Dat beeld
heeft twee gezichten; het ene is mooi en optimistisch, het andere niet.
Het optimistische gezicht
Ik begin met het eerste, het optimistische gezicht. Als we naar de in dit
decennium vertaalde dichters, schrijvers en dramaturgen uit de Lage Landen
kijken, dan krijgen we al gauw een imposante lijst van vijfentwintig namen en
zevenenveertig vertaalde titels. Dat is veel. Verheugend is ook dat er eindelijk
ook werken uit vroegere perioden vertaald worden, zoals Multatuli’s Maks
Havelaar czyli aukcje kawy Holenderskiego Towarzystwa Handlowego (‘Max
Havelaar of de koffieveilingen der Nederlandsche Handel Maatschappij’) dat in
1994 in de vertaling (met uitvoerig commentaar) van Jerzy Koch in de prestigieuze
reeks ‘Biblioteka Narodowa’ van het Nationaal Ossoliński-Instituut in
Wroc$aw verscheen. De publicatie van twee werken uit de late middeleeuwen en
de renaissance is de verdienste van Piotr Oczko, een anglist-neerlandicus uit
Krakau die zich in de historische letterkunde specialiseert. Het gaat ten eerste
om Cudowna historia Maryjki z Nijmegen, która przez siedem lat mia$a do
czynienia z diab$em. Anonimowy mirakl niderlandzki z XV wieku (‘Wonderbare
historie van Mariken van Nieumeghen die zeven jaar lang met de duivel te
maken had. Een anoniem Nederlands mirakel uit de 15e eeuw’), in 1998 in
Krakau verschenen. Het tweede is de Poolse vertaling van Vondels Lucyfer uit
2002. Vondel in het Pools – dat moet toegejuicht worden!
In het Multatuli-jaar 1994 verschenen er naast Max Havelaar nog vijf andere
vertalingen. Dit jaar vormt als het ware het nieuwe begin van een ‘Nederlandse
golf’ op de Poolse literaire markt na een zeer moeilijke periode in begin jaren
negentig, toen de hele boekenmarkt ten gevolge van politieke veranderingen
40