26.09.2013 Views

Beleggingsfonds in agrarische gronden in ... - grond eenvoudig

Beleggingsfonds in agrarische gronden in ... - grond eenvoudig

Beleggingsfonds in agrarische gronden in ... - grond eenvoudig

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

GROND<br />

EENVOUDIG<br />

<strong>Belegg<strong>in</strong>gsfonds</strong> <strong>in</strong> <strong>agrarische</strong> <strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> Nederland<br />

Prospectus 2012<br />

2012-10-01<br />

FGR (fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g) Grond Eenvoudig heeft geen vergunn<strong>in</strong>g van de Autoriteit F<strong>in</strong>anciële Markten (AFM)<br />

Het prospectus is niet beoordeeld door de AFM.


FGR Grond Eenvoudig<br />

Abelenlaan 29, 8302 CS Emmeloord<br />

E : <strong>in</strong>fo@<strong>grond</strong>-<strong>eenvoudig</strong>.nl<br />

I : www.<strong>grond</strong>-<strong>eenvoudig</strong>.nl<br />

Grond Eenvoudig 2012 © Alle rechten voorbehouden


Inhoudsopgave<br />

1. Samenvatt<strong>in</strong>g 1<br />

2. Op welke <strong>grond</strong> staat u? 5<br />

3. Achter<strong>grond</strong> 7<br />

3.1 Grond 7<br />

3.2 Grond <strong>in</strong> Nederland 8<br />

3.3 Cultuur<strong>grond</strong> voor de landbouw 9<br />

3.4 Kwalitatieve eigenschappen van cultuur<strong>grond</strong> 9<br />

3.5 (Agrarische) Grondmarkt 10<br />

3.6 Pacht 12<br />

3.7 Kasstroom uit <strong>grond</strong> 12<br />

3.8 Behoefte en motivatie 13<br />

4. Risicofactoren 15<br />

4.1 Vermogensrisico’s 15<br />

4.1.1 Waardeontwikkel<strong>in</strong>g <strong>grond</strong> 15<br />

4.1.2 Fiscale regel<strong>in</strong>g landbouwvrijstell<strong>in</strong>g 15<br />

4.1.3 F<strong>in</strong>anciële markten 15<br />

4.1.4 Abrupte wijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> uw persoonlijk profiel 16<br />

4.2 Rendementsrisico’s 16<br />

4.2.1 Pachtwet 16<br />

4.2.2 Agrarische sector 16<br />

4.2.3 Internationale handelspolitiek 16<br />

4.2.4 Debiteuren 16<br />

4.3 Inflexibiliteitrisico’s 17<br />

4.3.1 Uitstroom 17<br />

4.3.2 Verpacht<strong>in</strong>g 17<br />

4.4 Concentratierisico 17<br />

4.5 Niet voorziene omstandigheden 17<br />

4.6 Gevoeligheidsanalyse 18<br />

5. Juridische achter<strong><strong>grond</strong>en</strong> 19<br />

5.1 Organogram FGR Grond Eenvoudig 19<br />

5.1.1 Participatiehouders 20<br />

5.1.2 Bewaarder 20<br />

5.1.3 Beheerder 20<br />

5.2 Open algemene vergader<strong>in</strong>g van participatiehouders 22<br />

5.3 Actualiseren prospectus 22<br />

6. Beleggen en belast<strong>in</strong>gen 23<br />

6.1. Structuur van het fonds 23<br />

6.1.1 De besloten vennootschap 23<br />

6.1.2. De sticht<strong>in</strong>g 23<br />

6.1.2.1 Omzetbelast<strong>in</strong>g 23<br />

6.1.2.2 Overdrachtsbelast<strong>in</strong>g 23<br />

6.1.3. Het fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g 24<br />

6.2 De belegger/participant 24<br />

6.2.1. Natuurlijk persoon 25<br />

6.2.1.1. Natuurlijk persoon / beleggers 25<br />

6.2.1.2 Natuurlijk persoon / ondernemers 25<br />

6.2.1.2.1 Landbouwvrijstell<strong>in</strong>g 26<br />

6.2.1.2.2 Fiscale afschrijv<strong>in</strong>g 26


Inhoudsopgave - vervolg<br />

6.2.1.2.3 Her<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gsreserve 26<br />

6.2.1.3 Overdrachtsbelast<strong>in</strong>g 26<br />

6.2.1.4 Schenk- en erfbelast<strong>in</strong>g 26<br />

6.2.2. Rechtspersoon 27<br />

6.2.2.1 Landbouwvrijstell<strong>in</strong>g 27<br />

6.2.2.2 Fiscale afschrijv<strong>in</strong>g 27<br />

6.2.2.3 Her<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gsreserve 27<br />

6.2.2.4 Overdrachtsbelast<strong>in</strong>g 28<br />

6.3 Fiscale positie belegger 28<br />

7. F<strong>in</strong>anciële prognose 29<br />

7.1 Werv<strong>in</strong>g en aankoop cultuur<strong>grond</strong> 29<br />

7.1.1 Kosten aankoop <strong>grond</strong> 30<br />

7. 2 Jaarkosten cultuur<strong>grond</strong> en organisatie 30<br />

7.2.1 Vaste kosten 30<br />

7.2.2 Rentmeester kosten 31<br />

7.2.3 Kosten Grondkamer 31<br />

7.2.4 Beheervergoed<strong>in</strong>g Duurzaam Agrarisch B.V. 31<br />

7.2.5 Operationele kosten organisatie 31<br />

7.3 Uitstapkosten verkoop <strong>grond</strong> 32<br />

7.3.1 Adm<strong>in</strong>istratiekosten overdracht rechte lijn 32<br />

7.4 Total Expense Ratio 33<br />

7.5 Inkomsten en vermogensontwikkel<strong>in</strong>g 34<br />

7.5.1 Pachtopbrengsten 34<br />

7.5.2 Rente opbrengst 35<br />

7.5.3 Grondwaardestijg<strong>in</strong>g 35<br />

7.6 Rendement 35<br />

7.6.1 Interactie <strong>grond</strong>prijs en pachtvergoed<strong>in</strong>g 35<br />

7.7 Samenvatt<strong>in</strong>g exploitatie- en kasstroomoverzicht 36<br />

7.8 Gevoeligheidsanalyse 40<br />

7.9 Onderzoeksrapport van de accountant 43<br />

8. Procedure en voorwaarden verhandel<strong>in</strong>g participaties 45<br />

8.1 Forward Pric<strong>in</strong>g 45<br />

8.2 Intr<strong>in</strong>sieke waarde (IW) 45<br />

8.2.1 Vaststell<strong>in</strong>g IW 46<br />

8.2.2 Waarder<strong>in</strong>g “warme” cultuur<strong>grond</strong> 46<br />

8.2.3 Uitstapkosten 46<br />

8.2.4 Budgetcontrole en logboek adm<strong>in</strong>istratie 47<br />

8.3 Instapprocedure 47<br />

8.3.1 Communicatie nieuwe participanten 48<br />

8.4 Uitstapprocedure 48<br />

8.4.1 Omvang uittreden en overdracht 48<br />

8.4.2 M<strong>in</strong>imale periode participatie 49<br />

8.4.3 Overmacht 49<br />

8.5 Overige bepal<strong>in</strong>gen en bijzondere omstandigheden 49<br />

8.5.1 Inkoopplicht 49<br />

8.5.2 Bijzondere omstandigheden 49<br />

8.5.3 Constante netto uitstroom deelnemers 50<br />

8.6 Voorbeeld bereken<strong>in</strong>g IW en <strong>in</strong>dexwaarde <strong>in</strong>leg 51<br />

8.7 Tijdsschema <strong>in</strong>- en uitstapprocedure 52


Inhoudsopgave - vervolg<br />

9. Deelnemen en <strong>in</strong>schrijven 53<br />

10. Lijst van def<strong>in</strong>ities en afkort<strong>in</strong>gen 54<br />

11. Partijen, namen en adressen 57<br />

Bijlagen<br />

I Oppervlakte Nederland en <strong>grond</strong>gebruik<br />

II Gebruik landbouw<strong>grond</strong> per prov<strong>in</strong>cie<br />

III Gebieds<strong>in</strong>del<strong>in</strong>g Nederland<br />

IV Grondprijzen op basis gebieds<strong>in</strong>del<strong>in</strong>g<br />

V Grondmobiliteit op basis van gebieds<strong>in</strong>del<strong>in</strong>g<br />

VI Kasstroomoverzicht


1. Samenvatt<strong>in</strong>g<br />

Introductie<br />

Grond Eenvoudig is een belegg<strong>in</strong>gsfonds dat belegt <strong>in</strong> <strong>agrarische</strong> cultuur<strong>grond</strong> b<strong>in</strong>nen de Nederlandse landsgrenzen.<br />

Het belegg<strong>in</strong>gsfonds zal - op basis van een dwarsdoorsnede van de Nederlandse <strong>grond</strong>kaart - een portefeuille<br />

cultuur<strong>grond</strong> samenstellen (zie gebieds<strong>in</strong>del<strong>in</strong>g bijlage III). Het fonds beoogt beleggers rendement te bieden op basis<br />

van jaarlijkse pachtopbrengsten en een verwachte lange termijn <strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g. Speculatieve w<strong>in</strong>sten - door<br />

bestemm<strong>in</strong>gsplan wijzig<strong>in</strong>g van percelen - zijn en worden niet betrokken <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose. Het belegg<strong>in</strong>gsfonds<br />

zal uitsluitend beleggen met de <strong>in</strong>leggelden van participatiehouders. Uitker<strong>in</strong>g van rendement v<strong>in</strong>dt plaats bij<br />

beë<strong>in</strong>dig<strong>in</strong>g van een participatie.<br />

Grond Eenvoudig is opgezet als een open-end belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g. De looptijd van het fonds is <strong>in</strong> beg<strong>in</strong>sel one<strong>in</strong>dig,<br />

waarbij het aantal uit te geven participaties zal afhangen van belangstell<strong>in</strong>g en succes. Uitgifte en <strong>in</strong>koop van<br />

participaties zal plaatsv<strong>in</strong>den op basis van de Intr<strong>in</strong>sieke Waarde van het belegg<strong>in</strong>gsfonds.<br />

De juridische structuur van het belegg<strong>in</strong>gsfonds is een “fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g”. Derhalve is het fonds fiscaal<br />

transparant en behoeft door het fonds zelf geen vennootschapsbelast<strong>in</strong>g afgedragen te worden. De belast<strong>in</strong>gdruk op<br />

een belegg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Grond Eenvoudig wordt daarmee doorgeschoven naar iedere deelnemer, <strong>in</strong>dividueel.<br />

Motivatie Grond Eenvoudig<br />

Een behoefte wordt onderkend onder beleggers en <strong>in</strong>vesteerders om te kunnen deelnemen <strong>in</strong> transparante - en<br />

defensieve belegg<strong>in</strong>gsfondsen. De behoefte bestaat om een deel van het vermogen te kunnen beleggen, waarbij een<br />

redelijk rendement tegenover een gematigd risico kan worden gerealiseerd. Beleggen <strong>in</strong> <strong>grond</strong> wordt daarbij gezien als<br />

een goed en verstandig alternatief. De groeiende onzekerheid <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële markten heeft deze behoefte <strong>in</strong> de<br />

afgelopen jaren versterkt.<br />

De <strong>in</strong>itiatiefnemers onderkennen dat <strong>grond</strong> een constante kasstroom genereert door opbrengsten uit gewassen, pacht<br />

of opstalrecht. Tevens wordt onderkend dat <strong>grond</strong> <strong>in</strong> Nederland <strong>in</strong> het verleden waardevast is gebleken.<br />

Door deze twee economische aspecten van <strong>grond</strong> <strong>in</strong> een realistisch en praktisch fonds uiteen te zetten, waarbij de<br />

fondskosten adequaat worden beheerst, is met de opricht<strong>in</strong>g van het fonds een belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>strument toegankelijk<br />

gemaakt voor beleggers. Door het fonds kunnen meerdere beleggers <strong>grond</strong>belegg<strong>in</strong>g als een serieuze en defensieve<br />

aanvull<strong>in</strong>g op hun spaar- en belegg<strong>in</strong>gsportefeuille gaan beschouwen.<br />

Secundaire motivatie tot het oprichten van het belegg<strong>in</strong>gsfonds is het verstrekken van een structurele bijdrage aan de<br />

f<strong>in</strong>ancierbaarheid van de Nederlandse <strong>agrarische</strong> sector. Jonge <strong>agrarische</strong> ondernemers kunnen <strong>in</strong> staat gesteld worden<br />

om de noodzakelijk geachte duurzame schaalvergrot<strong>in</strong>g te realiseren, terwijl het belegg<strong>in</strong>gsfonds, middels<br />

geliberaliseerde pacht of teeltpacht, cultuur<strong>grond</strong> marktconform zal aanbieden. Daarmee levert het belegg<strong>in</strong>gsfonds<br />

een concrete en maatschappelijke bijdrage aan een gezonde en f<strong>in</strong>ancierbare <strong>agrarische</strong> sector, die belangrijk is voor -<br />

onder meer - de <strong>in</strong>terne voedselvoorzien<strong>in</strong>g, het landelijk natuurbeheer en het Bruto Nationaal Product.<br />

Profiel belegger<br />

Een participatie <strong>in</strong> Grond Eenvoudig dient te passen bij uw persoonlijke situatie. Een profielschets is <strong>in</strong> het prospectus<br />

opgenomen, om u als potentiële deelnemer een bewust oordeel te laten vormen over het aankopen van een<br />

participatie <strong>in</strong> het fonds.<br />

1


Risico’s<br />

Het beleggen <strong>in</strong> Grond Eenvoudig brengt risico’s met zich mee. Risicofactoren die ondermeer van <strong>in</strong>vloed zijn op uw<br />

uite<strong>in</strong>delijk rendement worden gevormd door vermogensrisico’s, rendementrisico’s en <strong>in</strong>flexibiliteitrisico’s. Het<br />

beoogde lange termijn rendement kan door negatieve <strong>grond</strong>waardeontwikkel<strong>in</strong>g en door een negatief sentiment <strong>in</strong> de<br />

<strong>agrarische</strong> sector achterblijven bij de f<strong>in</strong>anciële prognose. De waarde van uw participatie kan uite<strong>in</strong>delijk lager<br />

uitkomen dan de <strong>in</strong>itiële <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g.<br />

Verhandel<strong>in</strong>g participaties<br />

Uitgifte en <strong>in</strong>koop van participaties zal geschieden op basis van de methode van “forward pric<strong>in</strong>g”, waarbij op basis van<br />

de Intr<strong>in</strong>sieke Waarde (IW) bereken<strong>in</strong>g, de waarde van een participatie per 31-12 van ieder jaar bepaald zal worden. De<br />

procedure voor <strong>in</strong>- en uitstappen <strong>in</strong> het fonds is afgestemd op het ritme van de <strong>agrarische</strong> <strong>grond</strong>markt.<br />

Het eerste jaar van <strong>in</strong>stappen is het verlengde kalenderjaar 2012-2013. Voor participatie vanaf 2012-2013 kunnen<br />

deelnemers zich aanmelden tot 31-08-2013. Deelnemers die zich aanmelden tot <strong>in</strong> het voorjaar 2013, kunnen door de<br />

Beheerder verzocht worden hun <strong>in</strong>leg direct te storten. Door de specificiteit van de <strong>grond</strong>markt zijn procedures<br />

opgesteld voor toe - en uittreden vanaf 2013 e.v.<br />

Gedurende het gehele jaar kunnen nieuwe deelnemers zich aanmelden om te participeren <strong>in</strong> Grond Eenvoudig. Om te<br />

kunnen <strong>in</strong>stappen <strong>in</strong> enig jaar dient uw aanmeld<strong>in</strong>g voor sluit<strong>in</strong>gsdatum 31-08 van enig jaar verwerkt te zijn. Daar het<br />

belegg<strong>in</strong>gsfonds opereert als een besloten “fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g” bestaat de verplicht<strong>in</strong>g zittende deelnemers<br />

op de hoogte te brengen van toetred<strong>in</strong>g van nieuwe deelnemers. Een periode van 4 weken dient aangehouden te<br />

worden, om zittende deelnemers te <strong>in</strong>formeren. Na aanmeld<strong>in</strong>g dient uw participatie <strong>in</strong> het fonds voor 01-10 van enig<br />

jaar gestort te worden op reken<strong>in</strong>g van Grond Eenvoudig. Op basis van de IW-bereken<strong>in</strong>g van enig jaar zal uw<br />

deelnem<strong>in</strong>g geïndexeerd worden. Dit betekent dat uw deelname zal worden uitgezet <strong>in</strong> een <strong>in</strong>dex, ten opzichte van uw<br />

nom<strong>in</strong>ale <strong>in</strong>leg.<br />

Het fonds heeft een doorlopende verplicht<strong>in</strong>g om participaties van uittredende deelnemers terug te kopen.<br />

Deelnemers kunnen gedurende het gehele jaar kenbaar maken te willen uittreden. Gezien de specificiteit van de<br />

<strong>grond</strong>markt zal eenmaal per jaar terugkoop en afreken<strong>in</strong>g van uittredende deelnemers plaatsv<strong>in</strong>den. Terugkoop en<br />

afreken<strong>in</strong>g van participaties zal eveneens geschieden op basis van de methode van IW-bereken<strong>in</strong>g. Indien deelnemers<br />

<strong>in</strong> enig jaar willen uittreden, dan zal voor 30-06 van enig jaar uittred<strong>in</strong>g schriftelijk aan het belegg<strong>in</strong>gsfonds kenbaar<br />

gemaakt dienen te worden. Waardebepal<strong>in</strong>g en uitker<strong>in</strong>g van de participatie zal plaatsv<strong>in</strong>den voor 05 mei van het<br />

volgend jaar.<br />

Rendement<br />

Op basis van de actuele gegevens van <strong>grond</strong>prijzen <strong>in</strong> Nederland en op basis van vergoed<strong>in</strong>gen betaald <strong>in</strong> het reguliere<br />

verkeer voor geliberaliseerde pacht en teeltpacht is een jaarlijkse exploitatie opgesteld. Kosten voor beheer van<br />

cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> en fondskosten zijn <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose opgenomen. Een begrot<strong>in</strong>g is opgesteld, waarbij over een<br />

rekenperiode van 25 jaar gerekend wordt met 50% van de historische nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g (nom<strong>in</strong>ale stijg<strong>in</strong>g<br />

1952-2010: 6,80%).<br />

De f<strong>in</strong>anciële prognose beoogt derhalve een gemiddeld rendement te behalen van 5,00% per jaar. Het rendement is<br />

berekend aan de hand van de <strong>in</strong> het prospectus beschreven uitgangspunten. Het rendement is een verwacht<strong>in</strong>g, geen<br />

garanties worden gegeven voor enig rendement. Het beoogde rendement dient afgezet te worden tegen de<br />

risicofactoren, die beschreven staan <strong>in</strong> het prospectus. Het rendement wordt samen met de <strong>in</strong>leg uitgekeerd op het<br />

moment dat een deelnemer de participatie beë<strong>in</strong>digt.<br />

2


Autoriteit F<strong>in</strong>anciële Markten<br />

Deelname <strong>in</strong> Grond Eenvoudig is mogelijk vanaf €100.000. De ondergrens is <strong>in</strong>gegeven door de wettelijke grens van<br />

AFM en Wft, <strong>in</strong>zake vergunn<strong>in</strong>gplicht voor belegg<strong>in</strong>gsfondsen. Het belegg<strong>in</strong>gsfonds heeft de pr<strong>in</strong>cipiële <strong>in</strong>tentie om de<br />

ondergrens te verlagen, echter de kosten, die gepaard gaan met de vergunn<strong>in</strong>gverplicht<strong>in</strong>g en adm<strong>in</strong>istratie, zijn reden<br />

geweest de voornoemde ondergrens te hanteren.<br />

Derhalve dient u als belegger kennis te nemen van de Vrijstell<strong>in</strong>gsregel<strong>in</strong>g, die het fonds en het onderhavig prospectus<br />

genieten.<br />

Grond Eenvoudig heeft geen vergunn<strong>in</strong>g van de AFM. Het prospectus is niet beoordeeld door de AFM.<br />

Disclaimer<br />

Deze samenvatt<strong>in</strong>g is een <strong>in</strong>leid<strong>in</strong>g op het prospectus en dient als zodanig gelezen te worden. Het prospectus geeft een<br />

uitvoerige beschrijv<strong>in</strong>g van beleggen <strong>in</strong> <strong>agrarische</strong> cultuur<strong>grond</strong> <strong>in</strong> Nederland. Uw besliss<strong>in</strong>g om deel te nemen <strong>in</strong> Grond<br />

Eenvoudig dient gebaseerd te zijn op de bestuder<strong>in</strong>g van het gehele prospectus.<br />

Alle vermelde resultaten en rendementen zijn prognoses en zijn berekend op basis van de vermelde uitgangspunten.<br />

Door afwijk<strong>in</strong>gen van en wijzig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> uitgangspunten <strong>in</strong> de praktijk kunnen rendementen fluctueren. In het verleden<br />

behaalde resultaten zijn geen garantie voor de toekomst.<br />

Onderhavig prospectus is de eerste uitgave om u als potentiële deelnemer te <strong>in</strong>formeren over de mogelijkheden,<br />

kansen en risico’s van beleggen <strong>in</strong> Grond Eenvoudig.<br />

Daar Grond Eenvoudig een open-end belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g is, zal jaarlijkse een geactualiseerd prospectus worden<br />

uitgegeven. Wijzig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> uitgangspunten, bev<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen en resultaten <strong>in</strong> toekomstige prospectussen - ten opzichte van<br />

onderhavig prospectus - kunnen voor deelnemers geen aanleid<strong>in</strong>g zijn om een beroep te doen op gewijzigde <strong>in</strong>zichten<br />

en omstandigheden, om daarmee schadeclaims te motiveren en <strong>in</strong> te dienen. Mogelijke toekomstige wijzig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong><br />

uitgangspunten, bev<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen en resultaten zijn onderdeel van de beschreven risicofactoren.<br />

Waar <strong>in</strong> het prospectus gesproken wordt over BTW, wordt gerefereerd aan het huidige BTW-regime <strong>in</strong> Nederland.<br />

Toekomstige wijzig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> BTW zullen conform de wet en regelgev<strong>in</strong>g worden doorgevoerd <strong>in</strong> de kosten- en<br />

opbrengstenstructuur van Grond Eenvoudig.<br />

Indien de Beheerder voor 30-04-2013 vaststelt dat Grond Eenvoudig <strong>in</strong> de markt niet aanslaat als belegg<strong>in</strong>gsfonds en<br />

deelnemers hebben reeds hun participatie aan het fonds overgemaakt - terwijl nog geen cultuur<strong>grond</strong> door het fonds is<br />

aangekocht - dan zullen deelnemers hun <strong>in</strong>leggelden volledig en onvoorwaardelijk terugontvangen voor of op 10-05-<br />

2013.<br />

3


2. Op welke <strong>grond</strong> staat u?<br />

Het is van em<strong>in</strong>ent belang dat u - als potentiële belegger - niet alleen bewust bent van de kansen en risico’s van het<br />

belegg<strong>in</strong>gsfonds Grond Eenvoudig, maar dat u uw belegg<strong>in</strong>g <strong>grond</strong>ig afzet tegen uw persoonlijke f<strong>in</strong>anciële positie. Met<br />

andere woorden: “op welke <strong>grond</strong> staat u?”.<br />

Belegg<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het fonds Grond Eenvoudig staan buiten het toezicht van de AFM. Gezien de hoogte van de m<strong>in</strong>imale<br />

participatie (m<strong>in</strong>imale <strong>in</strong>leg €100.000), wordt u door de AFM geacht zelf te kunnen beoordelen, welke risico’s u loopt<br />

met uw deelnem<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het fonds.<br />

Om u als potentieel belegger langdurig als tevreden deelnemer <strong>in</strong> het fonds te betrekken, is een profielschets<br />

uitgewerkt. De profielschets pretendeert niet volledig te zijn, maar biedt een duidelijke visie, waar u zich als belegger<br />

aan kunt toetsen.<br />

Uw toets<strong>in</strong>g zal kunnen bijdrage aan een bewust persoonlijk oordeel of beleggen <strong>in</strong> Grond Eenvoudig zal aansluiten bij<br />

uw positie, uw persoonlijke (f<strong>in</strong>anciële) doelstell<strong>in</strong>gen en uw verwacht<strong>in</strong>gen.<br />

Als potentieel belegger <strong>in</strong> Grond Eenvoudig bent u .....<br />

..........vertrouwd met het gegeven dat beleggen - <strong>in</strong> het algemeen - gepaard zal gaan met kansen en risico’s, waarbij het<br />

niet uit te sluiten valt dat toekomstige ontwikkel<strong>in</strong>gen - <strong>in</strong> de breedste z<strong>in</strong> van het woord - kunnen bijdragen aan een<br />

gewijzigd risicoprofiel, hetgeen kan resulteren <strong>in</strong> niet voorziene omstandigheden en negatieve koersontwikkel<strong>in</strong>gen;<br />

..........geïnformeerd over het gegeven dat w<strong>in</strong>sten uit het verleden geen garantie voor de toekomst zullen zijn, alsmede<br />

dat structureel lange termijn w<strong>in</strong>stverwacht<strong>in</strong>gen, door periodieke fluctuaties negatief beïnvloed kunnen worden;<br />

..........zich bewust van het feit dat de belegg<strong>in</strong>gshorizon van het fonds m<strong>in</strong>imaal 5 jaar is;<br />

..........<strong>in</strong> de positie, dat u geen direct <strong>in</strong>komen uit de belegg<strong>in</strong>g hoeft te ontvangen. Derhalve bent u een belegger, die<br />

de desbetreffende liquiditeiten voor een lange(re) periode missen kan;<br />

..........bekend met het gegeven dat het belegg<strong>in</strong>gsfonds specifieke beperk<strong>in</strong>gen kent voor uw uittreden. Deze specifieke<br />

beperk<strong>in</strong>gen sluiten aan bij de specificiteit van de <strong>grond</strong>markt en beogen uw belegg<strong>in</strong>gsrendement te waarborgen;<br />

..........op de hoogte dat het belegg<strong>in</strong>gsfonds een gematigd risicoprofiel kent en derhalve een navenant rendement<br />

beoogt en verwacht;<br />

..........persoonlijk overtuigd, dat een participatie <strong>in</strong> het belegg<strong>in</strong>gsfonds een gebalanceerde en defensieve aanvull<strong>in</strong>g<br />

kan zijn op uw gehele spaar- en belegg<strong>in</strong>gsportefeuille.<br />

5


3. Achter<strong>grond</strong><br />

Beleggen <strong>in</strong> <strong>grond</strong> is niet nieuw. Meerdere fondsen en private beleggers hebben zich reeds toegelegd op verscheidene<br />

modellen van <strong>grond</strong> beleggen, zowel <strong>in</strong> Nederland, als daar buiten. Veelal zijn fondsen opgezet <strong>in</strong> de veronderstell<strong>in</strong>g<br />

dat <strong>in</strong> de toekomst <strong>grond</strong> explosief <strong>in</strong> waarde kan stijgen, als gevolg van wijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> bestemm<strong>in</strong>g en gebruik. Grond<br />

Eenvoudig is een belegg<strong>in</strong>gsfonds dat zich richten zal op het beleggen <strong>in</strong> <strong>agrarische</strong> cultuur<strong>grond</strong> b<strong>in</strong>nen de<br />

Nederlandse landsgrenzen.<br />

Om u als belegger mee te nemen <strong>in</strong> de motivatie tot het oprichten van het belegg<strong>in</strong>gsfonds, zal nader worden <strong>in</strong>gegaan<br />

op het fenomeen <strong>grond</strong>. Achter<strong>grond</strong><strong>in</strong>formatie wordt beschreven, waarbij ondersteunende data zal worden<br />

weergegeven <strong>in</strong> de bijlagen.<br />

3.1 Grond<br />

Wat is <strong>grond</strong>, wat betekent <strong>grond</strong>?<br />

In de eerste plaats: <strong>grond</strong> is meer dan <strong>grond</strong>, <strong>grond</strong> is een levende bodem. Grond is een natuurlijk productiemiddel.<br />

Grond beschikt over <strong>in</strong>tr<strong>in</strong>sieke eigenschappen (bodemvruchtbaarheid, m<strong>in</strong>eralen en overige fysische -, chemische &<br />

biologische eigenschappen), welke randvoorwaarden zijn voor plantaardige groei (productie van voedsel). De<br />

<strong>in</strong>tr<strong>in</strong>sieke eigenschappen zijn verankerd <strong>in</strong> het natuurlijke fenomeen <strong>grond</strong>. Ze behoren met zorg onderhouden te<br />

worden, om duurzame vruchtbaarheid en productievermogen te waarborgen. De <strong>in</strong>tr<strong>in</strong>sieke eigenschappen van <strong>grond</strong><br />

kunnen sterk verschillen tussen <strong>grond</strong>soorten. Tevens kunnen de <strong>in</strong>tr<strong>in</strong>sieke eigenschappen positief en negatief<br />

beïnvloed worden door management. Daarmee is de potentie en het productievermogen van <strong>grond</strong> niet identiek.<br />

Grond betekent ruimte: ruimte om te bouwen, ruimte om te ontwikkelen, ruimte om te groeien. De hoeveelheid<br />

beschikbare <strong>grond</strong> stelt beperk<strong>in</strong>gen aan de ontwikkel<strong>in</strong>gsmogelijkheden van een land, een ondernem<strong>in</strong>g, een <strong>in</strong>dividu.<br />

Door dat partijen concurreren voor het gebruik van ruimte, is <strong>grond</strong> een schaars product.<br />

Grond betekent voedsel. Zonder <strong>grond</strong>, onvoldoende of geen voedsel; een land of een gebied wordt afhankelijk van<br />

import. De wereld is afhankelijk van de mondiale productiepotentie van <strong>grond</strong>. Door urbanisatie, bodemvervuil<strong>in</strong>g,<br />

roofbouw, erosie, verzilt<strong>in</strong>g en andere natuurverschijnselen wordt er meer vruchtbare <strong>grond</strong> aan het beschikbare<br />

reservoir onttrokken, dan dat er aan vruchtbare <strong>grond</strong> bijkomt. Naast de menselijke <strong>in</strong>vloed, versterken de natuurlijke<br />

elementen de schaarste van <strong>grond</strong>; vruchtbare landbouw<strong>grond</strong> wordt steeds schaarser, niet alleen <strong>in</strong> Nederland, maar<br />

feitelijk wereldwijd. Ondanks de primaire behoefte aan voedsel, is de bestemm<strong>in</strong>g van <strong>grond</strong>, ten behoeve van de<br />

landbouw, steeds weer <strong>in</strong> het ged<strong>in</strong>g; <strong>grond</strong> als ruimte wordt geclaimd, <strong>in</strong> de veronderstell<strong>in</strong>g dat voedsel niet<br />

schaarser wordt.<br />

Grond geeft recht. Door wet en regelgev<strong>in</strong>g (milieu) betekent <strong>grond</strong> tegenwoordig eveneens ruimte om te mogen<br />

produceren, zonder dat <strong>grond</strong> zelf als de bepalende productiefactor wordt gebruikt.<br />

Grond geeft strijd, niet alleen tussen landen vanwege territoriale aanspraken, maar ook <strong>in</strong>tern tussen sectoren en<br />

partijen <strong>in</strong> het economische verkeer. De (f<strong>in</strong>anciële) concurrentiekracht van de landbouwsector is daarbij ondergeschikt<br />

aan de concurrentiekracht van andere sectoren. De waarde van landbouw<strong>grond</strong> als productiemiddel voor primaire<br />

behoeften, wordt <strong>in</strong> het economisch verkeer eveneens bepaald door waarde, die aan <strong>grond</strong> wordt toegekend <strong>in</strong> relatie<br />

tot secundaire en tertiaire behoeften. Het mogelijk f<strong>in</strong>ancieel gew<strong>in</strong> <strong>in</strong> deze sectoren heeft uite<strong>in</strong>delijk een<br />

prijsopdrijvend effect, ook voor <strong>grond</strong> gebruikt als agrarisch productiemiddel. Door verschil <strong>in</strong> locatie van <strong>grond</strong> kunnen<br />

marktpartijen verschillende waarden toekennen aan een zelfde oppervlakte landbouw<strong>grond</strong>. Waarde van <strong>grond</strong> wordt<br />

daarmee gekenmerkt door nationale, regionale en lokale verschillen.<br />

7


Grond is relatief schaars. Sprake is van relatieve schaarste, daar schaarste bepaald wordt door tijdstip, ligg<strong>in</strong>g en<br />

vruchtbaarheid: beschikbare <strong>grond</strong> voor urbanisatie en <strong>in</strong>frastructuur was voor augustus 2008 schaarser dan vandaag;<br />

vruchtbare <strong>grond</strong> <strong>in</strong> het Zwarte Aarde gebied <strong>in</strong> Rusland is m<strong>in</strong>der schaars, dan zwarte veen<strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> Drenthe;<br />

zand<strong>grond</strong> <strong>in</strong> de Sahara is niet schaars <strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g tot de zand<strong>grond</strong> op de Veluwe. Overigens, <strong>grond</strong> is slechts alleen<br />

schaars, zijnde <strong>grond</strong> als ruimte en <strong>in</strong> hoedanigheid van een duurzame vruchtbare bodem; <strong>grond</strong> als substantie is niet<br />

schaars. Als <strong>grond</strong>gebonden voedselproductie geheel zou worden verdrongen door methoden van substraatteelt, dan<br />

zou de relatieve schaarste van <strong>grond</strong> sterk verm<strong>in</strong>deren. Grond is pas schaars geworden, niet op het moment dat het<br />

niet meer beschikbaar was; <strong>grond</strong> is schaars geworden op het moment dat er door mensen een economische<br />

bestemm<strong>in</strong>g aan toegekend werd.<br />

Van <strong>grond</strong> wordt gezegd dat het zeker is, van <strong>grond</strong> wordt gezegd dat het de toekomst is. Wat is zeker, wat is toekomst,<br />

<strong>in</strong>dien voorbij vandaag morgen niet met zekerheid geschouwd kan worden. Wat wel zeker is, is dat <strong>grond</strong> ook <strong>in</strong> de<br />

toekomst nodig zal zijn als natuurlijke productiefactor om voedsel te kunnen produceren, als ruimte om te kunnen<br />

leven en als voorwaarde voor de natuur om zich te kunnen handhaven. Van alles wat van <strong>grond</strong> gezegd en geschreven<br />

kan worden, <strong>grond</strong> behoord <strong>eenvoudig</strong> tot de basisvoorwaarden van het bestaan.<br />

3.2 Grond <strong>in</strong> Nederland<br />

De ontwikkel<strong>in</strong>g van de Nederlandse samenlev<strong>in</strong>g (bevolk<strong>in</strong>gsgroei, regionale migratie, ruimtelijke orden<strong>in</strong>g, natuur,<br />

schaalvergrot<strong>in</strong>g landbouw) is direct van <strong>in</strong>vloed op de netto beschikbare hoeveelheid <strong>grond</strong> voor de Nederlandse<br />

landbouw.<br />

De verwacht<strong>in</strong>g lijkt gerechtvaardigd dat <strong>in</strong> de komende 40-50 jaar geen nieuwe landbouw<strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

worden gebracht (o.a. Markerwaard), terwijl anderzijds de druk op beschikbare <strong>grond</strong> voor landbouw toeneemt door<br />

won<strong>in</strong>gbouw, <strong>in</strong>frastructuur, bedrijfsterre<strong>in</strong>en en natuur. Gewenste en noodzakelijke schaalvergrot<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de <strong>agrarische</strong><br />

sector zorgt voor een toename van de <strong>in</strong>terne druk op de hoeveelheid beschikbare landbouw<strong>grond</strong> voor <strong>in</strong>dividuele<br />

bedrijven.<br />

In de periode 1981-2008 is het areaal landbouw<strong>grond</strong> gekrompen met 6,39%. Op basis van de totale oppervlakte van<br />

Nederland is de krimp 3,80% (bron: CBS Statl<strong>in</strong>e).<br />

Waar vroeger natuur (bos, water) moest wijken voor urbanisatie en landbouw, zal <strong>in</strong> de toekomst vrijwel elke<br />

uitbreid<strong>in</strong>g <strong>in</strong> ruimte voor water, bos & natuur, (semi) bebouw<strong>in</strong>g, verkeer en recreatie slechts ten koste blijven gaan<br />

van het beschikbare areaal landbouw<strong>grond</strong>. De verwacht<strong>in</strong>g is dat <strong>in</strong> de komende 25-30 jaar m<strong>in</strong>imaal 60.000 ha.<br />

landbouw<strong>grond</strong> verloren zal gaan (LEI, 2008), ten behoeve van natuur en weg- & won<strong>in</strong>gbouw. Derhalve, ten opzichte<br />

van 2008 zal wederom reken<strong>in</strong>g gehouden dienen te worden met een krimp <strong>in</strong> het areaal landbouw<strong>grond</strong> van 2,60-<br />

4,40% tot 2035-2040.<br />

De huidige f<strong>in</strong>ancieel economische crisis, die juist <strong>in</strong> najaar 2008 is <strong>in</strong>gezet, zal deze ontwikkel<strong>in</strong>g naar verwacht<strong>in</strong>g<br />

kunnen vertragen. Het aantal ‘rode’ <strong>grond</strong>transacties (transacties onder stedelijke <strong>in</strong>vloed, waarbij wijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het<br />

bestemm<strong>in</strong>gsplan is opgetreden) is s<strong>in</strong>ds 2008 ruim gehalveerd (2008: 991 transacties, 3.217 ha; 2010: 529 transacties,<br />

1.157 ha; 2011: 446 transacties, 747 ha. Bron: Grondprijsmonitor 2010 & 2011).<br />

Desalniettem<strong>in</strong>, ook <strong>in</strong> de toekomst zal jaarlijks steeds weer landbouw<strong>grond</strong> verloren gaan.<br />

8


3.3 Cultuur<strong>grond</strong> voor de landbouw<br />

Grond geschikt voor <strong>agrarische</strong> doele<strong>in</strong>den wordt aangeduid als cultuur<strong>grond</strong>. De <strong>grond</strong>gebonden Nederlandse<br />

landbouw is afhankelijk van de nationaal beschikbare voorraad cultuur<strong>grond</strong>. De niet <strong>grond</strong>gebonden <strong>in</strong>tensieve<br />

veehouderij is afhankelijk zowel van de nationale - (<strong>grond</strong>stoffen, milieu regelgev<strong>in</strong>g, mestafzet), als van de mondiale<br />

(import <strong>grond</strong>stoffen) <strong>grond</strong>voorraad.<br />

Thans wordt ruim 67% van de oppervlakte van Nederland aangewend ten behoeve van de <strong>agrarische</strong> sector. Daarbij<br />

zijn logische prov<strong>in</strong>ciale verschillen aan te wijzen (2006: Gron<strong>in</strong>gen 81,20% en Utrecht 59,90%, bron LEI 2010-068).<br />

Door de economische - en technologische ontwikkel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de afgelopen decennia heeft de schaalvergrot<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de<br />

landbouw een grote vlucht genomen. Daar waar <strong>in</strong> de periode 1985-2008 het beschikbare areaal cultuur<strong>grond</strong> <strong>in</strong><br />

Nederland daalde met 5,77%, daalde <strong>in</strong> dezelfde periode het aantal landbouwbedrijven met 45%. Derhalve groeide het<br />

gemiddelde areaal cultuur<strong>grond</strong> per landbouwbedrijf met 71%.<br />

Agrarische ondernemers worden nog steeds gedwongen en uitgedaagd te <strong>in</strong>vesteren om de arbeidsproductiviteit te<br />

verbeteren en de kostprijs te verlagen. Dit resulteert <strong>in</strong> kapitaal<strong>in</strong>tensieve bedrijven. Om de noodzakelijke<br />

<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen rendabel te kunnen exploiteren zal de schaalvergrot<strong>in</strong>g derhalve door blijven gaan. Daarbij zal echter<br />

eveneens steeds meer aandacht en kapitaal nodig zijn voor verduurzam<strong>in</strong>g van de <strong>agrarische</strong> productie.<br />

Door de huidige wet - & regelgev<strong>in</strong>g, met name met betrekk<strong>in</strong>g tot dierlijke mest en meststoffen, is de vraag naar<br />

beschikbare landbouw<strong>grond</strong> voor de Nederlandse (<strong>in</strong>tensieve) veehouderij actueel.<br />

De <strong>agrarische</strong> sector heeft te kampen met een gebrek aan bedrijfsopvolg<strong>in</strong>g (40% van de bedrijven heeft<br />

bedrijfshoofden van >55 jaar, bron LEI 2010-042). Het aantal bedrijven zal daardoor <strong>in</strong> de toekomst alleen maar<br />

krimpen en daar waar geen bedrijfsopvolg<strong>in</strong>g aanwezig is, zal netto kapitaal de <strong>agrarische</strong> sector uitstromen.<br />

Desalniettem<strong>in</strong>, de vrijgekomen cultuur<strong>grond</strong> zal gewoon door de <strong>agrarische</strong> sector <strong>in</strong> productie gehouden worden.<br />

De (noodzakelijk geachte) schaalvergrot<strong>in</strong>g, <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> duurzame productie en de uitstroom van kapitaal zal de<br />

f<strong>in</strong>ancierbaarheid van <strong>grond</strong> gebonden landbouwbedrijven onder druk kunnen gaan zetten. Agrarische ondernemers<br />

zullen daarbij zoekende zijn naar passende alternatieven, om enerzijds het bedrijf duurzaam te kunnen blijven<br />

ontwikkelen en anderzijds voldoende areaal te kunnen blijven bewerken. Structurele beschikbaarheid van<br />

landbouw<strong>grond</strong> voor een <strong>agrarische</strong> ondernemer zal uite<strong>in</strong>delijk doorslaggevend zijn, ongeacht de eigendom - of<br />

gebruikstitel.<br />

3.4 Kwalitatieve eigenschappen van cultuur<strong>grond</strong><br />

Elk perceel cultuur<strong>grond</strong> heeft verschillende kwalitatieve eigenschappen, o.a. door soort, ligg<strong>in</strong>g, ontstaansgeschiedenis<br />

en historisch gebruik. Waar de kwalitatieve eigenschappen van ger<strong>in</strong>ge <strong>in</strong>vloed zijn op het gebruik van <strong>grond</strong> buiten de<br />

landbouw, zijn de kwalitatieve eigenschappen bepalend voor de gebruiksdoele<strong>in</strong>den en het opbrengend vermogen van<br />

<strong>grond</strong> gebruikt <strong>in</strong> de landbouw.<br />

De verschillen <strong>in</strong> kwalitatieve eigenschappen tussen <strong><strong>grond</strong>en</strong> kunnen groot en bepalend zijn voor wat uite<strong>in</strong>delijk wel<br />

en niet geteeld zal of kan worden. De natuurlijke verschillen waren vroeger groter dan vandaag. Door technologische<br />

ontwikkel<strong>in</strong>gen is de landbouw <strong>in</strong> staat gebleken <strong>in</strong> te kunnen spelen op de kwalitatieve eigenschappen van <strong>grond</strong>. De<br />

opkomst van kunstmest, het kunnen dra<strong>in</strong>eren, het gebruikmaken van beregen<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stallaties (<strong>in</strong> comb<strong>in</strong>atie met<br />

waterbronnen), de teelt van bloembollen <strong>in</strong> netten en rasontwikkel<strong>in</strong>gen bij gewassen (zie bijvoorbeeld ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

snijmaïs <strong>in</strong> Nederland 1970 6.400 ha, 2009 >240.000 ha) zijn slechts een aantal voorbeelden, dat de verschillen <strong>in</strong><br />

gebruiksmogelijkheden deels hebben genivelleerd.<br />

9


Door de gebruikshistorie kunnen kwalitatieve eigenschappen van identieke <strong><strong>grond</strong>en</strong> sterk verschillen. Door verkeerde<br />

management keuzes of bijvoorbeeld door roofbouw kan het natuurlijk opbrengend vermogen van <strong>grond</strong> negatief zijn<br />

beïnvloed.<br />

Daar waar verschillen door menselijk handelen enerzijds zijn verkle<strong>in</strong>d (technologische ontwikkel<strong>in</strong>g), worden<br />

verschillen anderzijds door menselijk handelen vergroot (zwak operationeel management).<br />

Gebruiksmogelijkheden en opbrengend vermogen van <strong>grond</strong> kunnen uiteengezet worden op basis van - ondermeer - de<br />

kenmerken:<br />

• <strong>grond</strong>soort;<br />

• waterhuishoud<strong>in</strong>g;<br />

• klimatologische verschillen;<br />

• bodemvruchtbaarheid;<br />

• verkavel<strong>in</strong>g;<br />

• ziektedruk;<br />

3.5 (Agrarische) Grondmarkt<br />

Veel <strong>in</strong>formatie is bekend over de ontwikkel<strong>in</strong>g van de <strong>grond</strong>markt <strong>in</strong> Nederland. Instell<strong>in</strong>gen en bedrijven verzamelen<br />

jaarlijkse <strong>in</strong>formatie over prijsontwikkel<strong>in</strong>g en <strong>grond</strong>mobiliteit. Daar <strong>grond</strong> <strong>in</strong> Nederland een relatief schaars product is,<br />

wordt de factor <strong>grond</strong> frequent betrokken bij politieke besluitvorm<strong>in</strong>g. Veel onderzoek wordt verricht betreffende<br />

vraagstukken aangaande ruimtelijke orden<strong>in</strong>g, <strong>in</strong> relatie tot het te voeren <strong>grond</strong>beleid - door nationale en lokale<br />

overheden - voor de toekomst. De <strong>grond</strong>markt is transparant. Transacties worden geregistreerd bij een notaris en bij<br />

het Kadaster. Gegevens over prijsontwikkel<strong>in</strong>g en mobiliteit zijn beschikbaar, traceerbaar en verifieerbaar.<br />

De <strong>grond</strong>prijzen <strong>in</strong> Nederland zijn van 1952-2008 nom<strong>in</strong>aal met 6,80% <strong>in</strong> waarde gestegen (bron: WOt document 185).<br />

De <strong>grond</strong>prijsontwikkel<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de periode 2005-2009 laat een stijg<strong>in</strong>g zien van 49%, terwijl <strong>in</strong> 2009 de prijzen met<br />

gemiddeld 16% zijn gestegen ten opzichte van 2008 (bron: DLG Grondprijsmonitor 2009). In 2010 zijn de prijzen met<br />

2,00% gestegen ten opzichte van 2009 (bron: DLG Grondprijsmonitor 2010). In 2011 zijn prijzen gestabiliseerd (+0,30%<br />

ten opzichte van 2010, bron: DLG Grondprijsmonitor 2011).<br />

10


Regionale prijzen laat een verschil zien met m<strong>in</strong>imum <strong>grond</strong>prijzen <strong>in</strong> Gron<strong>in</strong>gen, Friesland en Drenthe van €30.000-<br />

€40.000 per hectare; <strong>grond</strong>prijzen <strong>in</strong> het westen liggen rond €55.000-€65.000 per hectare; <strong>in</strong> zuid Nederland variëren<br />

<strong>grond</strong>prijzen van €40.000-€55.000 per hectare. In de IJsselmeerpolders worden de hoogste prijzen betaald, tot €72.000<br />

per hectare (bron DLG Grondprijsmonitor 2010).<br />

De gemiddelde reële stijg<strong>in</strong>g van cultuur<strong>grond</strong> <strong>in</strong> de periode 1952-2008 bedroeg 3,20% (bron: WOt document 185, data<br />

2009 & 2010 toegevoegd). Opmerkelijk is dat de <strong>grond</strong>prijs <strong>in</strong> reële euro’s <strong>in</strong> 1978 bijna gelijk was aan de top beg<strong>in</strong><br />

2000.<br />

De activiteit op de <strong>grond</strong>markt wordt uitgedrukt <strong>in</strong> <strong>grond</strong>mobiliteit. Jaarlijks worden de absolute (<strong>in</strong> hectares<br />

cultuur<strong>grond</strong>) - en relatieve waarden (percentage van het aantal verhandelde hectares t.o.v. het areaal aanwezige<br />

hectares cultuur<strong>grond</strong>) van de <strong>grond</strong>mobiliteit gepubliceerd. In 2010 is de <strong>grond</strong>mobiliteit voor het derde jaar op rij<br />

gedaald (2010: 21.459 ha; 2009: 24.475 ha; 2008: 27.445 ha; 2007: 29.030 ha). De relatieve mobiliteit daalde <strong>in</strong> deze<br />

periode van 1,4 tot 1,1.<br />

In 2011 daalde de <strong>grond</strong>mobiliteit verder tot 20.503 ha (relatieve mobiliteit 1,1. Bron: DLG Grondprijsmonitor 2011).<br />

Grote regionale verschillen doen zich voor, zowel <strong>in</strong> absolute -, als <strong>in</strong> relatieve mobiliteit. Een regionaal overzicht wordt<br />

gegeven <strong>in</strong> de bijlagen.<br />

Door stijgende <strong>grond</strong>prijzen - zonder dat prijzen voor <strong>agrarische</strong> producten stijgen - zal de operationele rentabiliteit van<br />

<strong>agrarische</strong> <strong>grond</strong> onder druk komen te staan. Samen met de huidige krapte op de kredietmarkt voor f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g van<br />

<strong>grond</strong>aankopen geeft dit thans een drukkend effect op de <strong>grond</strong>mobiliteit.<br />

11


3.6 Pacht<br />

Cultuur<strong>grond</strong> is <strong>in</strong> Nederland voor ruim 57% <strong>in</strong> handen van de daadwerkelijke gebruiker, de <strong>agrarische</strong> ondernem<strong>in</strong>g<br />

(bron: CBS Landbouwtell<strong>in</strong>g 2007). Het overige deel aan cultuur<strong>grond</strong> is <strong>in</strong> het bezit van derden, waarbij middels<br />

overeenkomsten (o.a. pacht) of zakelijk gebruiksrecht (erfpacht) de <strong>agrarische</strong> sector deze cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> productie<br />

heeft.<br />

Pacht wordt geregeld <strong>in</strong> de Pachtwet. In de huidige Pachtwet wordt onderscheid gemaakt tussen:<br />

• reguliere pacht;<br />

• geliberaliseerde pacht voor los land;<br />

• teeltpacht;<br />

Reguliere Pacht<br />

Voor reguliere pacht dient goedkeur<strong>in</strong>g van de Grondkamer verkregen te worden. De pachtvergoed<strong>in</strong>g is gebonden aan<br />

maximum prijzen. Het cont<strong>in</strong>uatierecht is van toepass<strong>in</strong>g, evenals het <strong>in</strong>deplaatsstell<strong>in</strong>gsrecht. Voorkeursrecht bij<br />

verkoop is van toepass<strong>in</strong>g, tenzij verkocht wordt aan een veilige verpachter.<br />

Geliberaliseerde pacht voor los land<br />

Onderscheid wordt gemaakt voor overeenkomsten korter dan 6 jaar en overeenkomsten langer dan 6 jaar. Deze<br />

pachtvorm is alleen mogelijk voor los land. Het aantal keren dat verpacht wordt is vrij; duur van contracten mogen<br />

verschillen. Verpachter heeft keuzevrijheid van pachter. De Grondkamer moet de overeenkomst goedkeuren. Voor<br />

overeenkomsten korter dan 6 jaar gelden geen maximum pachtprijzen. Voor overeenkomsten langer dan 6 jaar gelden<br />

de maximum pachtprijzen (Pachtprijzenbesluit 2007) wel, de Grondkamer toetst de pachtprijzen. Cont<strong>in</strong>uatierecht,<br />

<strong>in</strong>deplaatsstell<strong>in</strong>gsrecht en voorkeursrecht zijn niet van toepass<strong>in</strong>g.<br />

Teeltpacht<br />

Deze pachtvorm is mogelijk voor eenjarige of tweejarige pacht van los land en dient voor vruchtwissel<strong>in</strong>gsgewassen. De<br />

overeenkomst wordt niet getoetst, maar dient wel b<strong>in</strong>nen 2 maanden geregistreerd te worden bij de Grondkamer. Er<br />

gelden geen maximum pachtprijzen. Cont<strong>in</strong>uatierecht, <strong>in</strong>deplaatsstell<strong>in</strong>gsrecht en voorkeursrecht zijn niet van<br />

toepass<strong>in</strong>g.<br />

Het belegg<strong>in</strong>gsfonds zal - op basis van de huidige Pachtwet - zich richten op geliberaliseerde pacht voor los land en<br />

teeltpacht. Reguliere pacht zal niet worden toegepast.<br />

3.7 Kasstroom uit <strong>grond</strong><br />

Indien de producten (o.a. voedsel, ruimte) voortgebracht door <strong>grond</strong>, geen rendement zouden opleveren, zou de prijs<br />

van <strong>grond</strong> nihil zijn. Zoals David Ricardo 1 stelt:<br />

"Corn is high, not because rent is paid, but rent is paid because corn is high".<br />

Grond als productie - en ruimtefactor heeft derhalve de potentie om over een langere periode een kasstroom (o.a.<br />

opbrengst gewassen, pacht, opstalrecht) te genereren. De potentiële toekomstige kasstroom kan worden vertaald <strong>in</strong><br />

een contante waarde van <strong>grond</strong>.<br />

1 Ricardo, David (1772-1823), http://en.wikiquote.org/wiki/David_Ricardo<br />

12


Grond <strong>in</strong> Nederland is relatief schaars. Door wijzig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> behoefte, <strong>in</strong> gebruik, <strong>in</strong> potentie (dus wijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> relatieve<br />

schaarste) kan de waarde van <strong>grond</strong> gaan fluctueren.<br />

Reken<strong>in</strong>g houdend met het absoluut opbrengend vermogen en de relatieve schaarste, kan <strong>grond</strong> gezien worden als een<br />

belegg<strong>in</strong>gsobject.<br />

3.8 Behoefte en motivatie<br />

Een behoefte wordt onderkend onder beleggers en <strong>in</strong>vesteerders om te kunnen deelnemen <strong>in</strong> transparante - en<br />

defensieve belegg<strong>in</strong>gsfondsen. De behoefte bestaat om een deel van het vermogen te kunnen beleggen, waarbij een<br />

redelijk rendement tegenover een gematigd risico kan worden gerealiseerd. Beleggen <strong>in</strong> <strong>grond</strong> wordt daarbij gezien als<br />

een goed en verstandig alternatief. De groeiende onzekerheid <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële markten heeft deze behoefte <strong>in</strong> de<br />

afgelopen jaren versterkt.<br />

Anderzijds, door de specificiteit van de <strong>grond</strong>markt, is het beleggen <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>ere percelen cultuur<strong>grond</strong> voor veel<br />

<strong>in</strong>dividuele beleggers vrijwel niet <strong>in</strong>teressant. Indien men zelfstandig - als <strong>in</strong>dividuele belegger - op de <strong>grond</strong>markt<br />

wenst te acteren, is een relatief groot basisvermogen noodzakelijk. Tevens, door te hoge verwacht<strong>in</strong>gen en de<br />

onbekendheid met het fenomeen <strong>grond</strong>, is de kans op tegenvallende resultaten groot. Daarnaast zijn transactiekosten<br />

voor kle<strong>in</strong>e percelen relatief zeer hoog.<br />

De <strong>in</strong>itiatiefnemers onderkennen dat <strong>grond</strong> een constante kasstroom genereert door opbrengsten uit gewassen, pacht<br />

of opstalrecht. Tevens wordt onderkend dat <strong>grond</strong> <strong>in</strong> Nederland <strong>in</strong> het verleden waardevast is gebleken.<br />

Door deze twee economische aspecten van <strong>grond</strong> <strong>in</strong> een realistisch en praktisch fonds uiteen te zetten, waarbij de<br />

fondskosten adequaat worden beheerst, is met de opricht<strong>in</strong>g van het fonds een belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>strument toegankelijk<br />

gemaakt voor beleggers. Door het fonds kunnen meerdere beleggers <strong>grond</strong>belegg<strong>in</strong>g als een serieuze en defensieve<br />

aanvull<strong>in</strong>g op hun spaar- en belegg<strong>in</strong>gsportefeuille gaan beschouwen.<br />

Op basis van voornoemde behoefte, alsmede op basis van de kennis van en ervar<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de <strong>agrarische</strong> sector zijn de<br />

<strong>in</strong>itiatiefnemers gemotiveerd geraakt om het belegg<strong>in</strong>gsconcept uit te werken.<br />

Om het risico van beleggen <strong>in</strong> <strong>grond</strong> te beperken en om realistische verwacht<strong>in</strong>gen te kunnen presenteren, hebben de<br />

<strong>in</strong>itiatiefnemers het fonds ontwikkeld op basis van cultuur<strong>grond</strong> <strong>in</strong> Nederland. Dit zal leiden tot meer stabiliteit en<br />

transparantie, waarbij de <strong>in</strong>vloed van politieke -, juridische -, fiscale - en economische ontwikkel<strong>in</strong>gen buiten Nederland<br />

nihil zal zijn.<br />

Daarnaast is het fonds gericht op de opbrengst en waardeontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>agrarische</strong> cultuur<strong>grond</strong>. Speculatieve<br />

w<strong>in</strong>sten door wijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het bestemm<strong>in</strong>gsplan kunnen zich weliswaar gaan voordoen, ze worden echter buiten de<br />

prognoses gehouden. Dit voorkomt te hoge verwacht<strong>in</strong>gen en onverwachte teleurstell<strong>in</strong>gen. Het belegg<strong>in</strong>gsconcept<br />

Grond Eenvoudig geeft derhalve een correcte en <strong>eenvoudig</strong>e weerspiegel<strong>in</strong>g van de werkelijke <strong>in</strong>tr<strong>in</strong>sieke<br />

eigenschappen en waarde van <strong>grond</strong>.<br />

Secundaire motivatie tot het oprichten van het belegg<strong>in</strong>gsfonds is het verstrekken van een structurele bijdrage aan de<br />

f<strong>in</strong>ancierbaarheid van de Nederlandse <strong>agrarische</strong> sector. Jonge <strong>agrarische</strong> ondernemers kunnen <strong>in</strong> staat gesteld worden<br />

om de noodzakelijk geachte duurzame schaalvergrot<strong>in</strong>g te realiseren, terwijl het belegg<strong>in</strong>gsfonds, middels<br />

geliberaliseerde pacht of teeltpacht, cultuur<strong>grond</strong> marktconform zal aanbieden. Daarmee levert het belegg<strong>in</strong>gsfonds<br />

een concrete en maatschappelijke bijdrage aan een gezonde en f<strong>in</strong>ancierbare <strong>agrarische</strong> sector, die belangrijk is voor -<br />

ondermeer - de <strong>in</strong>terne voedselvoorzien<strong>in</strong>g, het landelijk natuurbeheer en het Bruto Nationaal Product.<br />

13


4. Risicofactoren<br />

Deelnemen <strong>in</strong> het belegg<strong>in</strong>gsfonds gaat gepaard met risico’s. Met nadruk wordt gesteld dat geen garanties worden<br />

gegeven voor een bepaald rendement. Op basis van de profielschets <strong>in</strong> §2, alsmede op basis van de onderhavige<br />

risicofactoren dient u zich een terdege oordeel te vormen of beleggen <strong>in</strong> Grond Eenvoudig aansluit bij uw persoonlijke<br />

situatie. Indien de beschreven risicofactoren zich zullen voordoen, zal dit van <strong>in</strong>vloed zijn op uw rendement. Een<br />

overzicht van risicofactoren wordt beschreven, waarbij met nadruk gesteld wordt dat dit overzicht niet pretendeert<br />

volledig te zijn. Verwezen wordt naar de bepal<strong>in</strong>gen 8 van bijlage E Bgfo 2 .<br />

4.1 Vermogensrisico’s<br />

Het fonds kent een aantal vermogensrisico’s. Dit houdt <strong>in</strong> dat u als belegger reken<strong>in</strong>g dient te houden met de<br />

mogelijkheid dat bij beë<strong>in</strong>dig<strong>in</strong>g van uw deelnem<strong>in</strong>g de uitker<strong>in</strong>g van uw participatie lager kan zijn dan de <strong>in</strong>itiële<br />

<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g.<br />

4.1.1 Waardeontwikkel<strong>in</strong>g <strong>grond</strong><br />

Het fonds gaat uit van de veronderstell<strong>in</strong>g dat cultuur<strong>grond</strong> <strong>in</strong> de toekomst geleidelijk meer waard wordt. Echter, door -<br />

ondermeer - een economische recessie, deflatie of demografische ontwikkel<strong>in</strong>gen zou de waardeontwikkel<strong>in</strong>g van<br />

<strong>grond</strong> eveneens negatief kunnen zijn. Een negatieve waardeontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>grond</strong> zal resulteren <strong>in</strong> een afname van<br />

het fondsvermogen.<br />

4.1.2 Fiscale regel<strong>in</strong>g landbouwvrijstell<strong>in</strong>g<br />

De zogenaamde landbouwvrijstell<strong>in</strong>g is weliswaar niet van toepass<strong>in</strong>g op het belegg<strong>in</strong>gsfonds, echter een reactie op de<br />

<strong>grond</strong>prijsontwikkel<strong>in</strong>g kan zich voordoen door het mogelijk wegvallen van voornoemde fiscale regel<strong>in</strong>g. Het is thans<br />

niet te bepalen, wat het korte en / of lange termijn effect op de <strong>grond</strong>prijsontwikkel<strong>in</strong>g zal zijn, als gevolg van het <strong>in</strong> de<br />

toekomst door de overheid mogelijk wijzigen van de fiscaliteit voor het bezit van cultuur<strong>grond</strong>.<br />

4.1.3 F<strong>in</strong>anciële markten<br />

Een sterke stijg<strong>in</strong>g van rente (ondermeer door <strong>in</strong>flatie, risicotoeslagen of kapitaalgebrek) zal een tijdelijk drukkend<br />

effect op de <strong>grond</strong>prijsontwikkel<strong>in</strong>g kunnen hebben, daar de f<strong>in</strong>ancierbaarheid van cultuur<strong>grond</strong> voor de <strong>agrarische</strong><br />

sector ondermijnd zal kunnen worden.<br />

Door grote dynamische (en <strong>in</strong>ternationale) kapitaalstromen tussen sectoren, goederen en fondsen kan - ook bij<br />

beleggen <strong>in</strong> <strong>grond</strong> - zeepbelvorm<strong>in</strong>g ontstaan, waarbij een gestage waardevermeerder<strong>in</strong>g gevolgd wordt door een<br />

abrupte waardedal<strong>in</strong>g. Door de huidige onrust <strong>in</strong> de <strong>in</strong>ternationale f<strong>in</strong>anciële markten, als gevolg van de kredietcrisis,<br />

dient de kans op zeepbelvorm<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de <strong>grond</strong>markt nimmer uitgesloten te worden. Indien <strong>in</strong> enige wijze of mate sprake<br />

zal zijn van zeepbelvorm<strong>in</strong>g op de <strong>grond</strong>markt, is <strong>in</strong> beg<strong>in</strong>sel geen <strong>in</strong>dicatie te geven van het te verwachte rendement.<br />

Door onverwachte toestroom of onttrekk<strong>in</strong>g van kapitaal zullen normaal geachte economische verhoud<strong>in</strong>gen (agrarisch<br />

rendement, pachtvergoed<strong>in</strong>g, f<strong>in</strong>ancierbaarheid <strong>agrarische</strong> sector) uit balans raken.<br />

Vermogensvorm<strong>in</strong>g door het fonds kan derhalve onverwacht tijdelijk - of voor een langere periode - onder druk komen<br />

te staan.<br />

2 Bgfo: Besluit Gedragstoezicht f<strong>in</strong>anciële ondernem<strong>in</strong>gen Wft<br />

15


4.1.4 Abrupte wijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> uw persoonlijk profiel<br />

Het fonds kent een belegg<strong>in</strong>gshorizon > 5 jaar, waarbij verondersteld wordt dat <strong>grond</strong> waardevast zal zijn over een<br />

periode van vele jaren. Of uw belegg<strong>in</strong>g waardevast is gebleken, hangt samen met uw <strong>in</strong>stap - en uitstapmoment.<br />

Indien door onvoorziene omstandigheden u gedwongen wordt uw deelname <strong>in</strong> het fonds onverwacht en abrupt te<br />

beë<strong>in</strong>digen, dan bent u afhankelijk geworden van de ontwikkel<strong>in</strong>g van het fonds op een geforceerd moment.<br />

4.2 Rendementsrisico’s<br />

Het beoogde en verwachte rendement van uw <strong>in</strong>leg wordt eveneens bepaald door het operationeel f<strong>in</strong>ancieel resultaat<br />

behaald uit de exploitatie. Risico’s kunnen zich voordoen, waardoor het operationeel resultaat lager zal uitvallen, dan <strong>in</strong><br />

de f<strong>in</strong>anciële prognose staat opgenomen.<br />

4.2.1 Pachtwet<br />

Het fonds maakt gebruik van de huidige Pachtwet, waarbij pachtvergoed<strong>in</strong>gen voor geliberaliseerde pacht en<br />

teeltpacht vrij zijn. Indien <strong>in</strong> de toekomst een nieuwe Pachtwet voorziet <strong>in</strong> beperk<strong>in</strong>gen van de vergoed<strong>in</strong>g voor beide<br />

vormen van pacht, dan zullen daarmee de verwachte pacht<strong>in</strong>komsten van het fonds onder druk komen te staan.<br />

4.2.2 Agrarische sector<br />

De pachtopbrengsten voor geliberaliseerde pacht en teeltpacht zijn niet slechts gerelateerd aan de onderliggende<br />

<strong>grond</strong>waarde. De vergoed<strong>in</strong>g voor beide pachtvormen wordt mede bepaald door de prijs - en saldi ontwikkel<strong>in</strong>gen van<br />

<strong>agrarische</strong> producten. Indien saldi van <strong>agrarische</strong> producten voor een langere periode onder druk komen te staan, dan<br />

zal dat van <strong>in</strong>vloed zijn op de pachtopbrengsten.<br />

4.2.3 Internationale handelspolitiek<br />

Nederland is een exportland van <strong>agrarische</strong> producten. Wijzig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>in</strong>ternationale handelsafspraken kan van directe<br />

<strong>in</strong>vloed zijn op markt - en prijs ontwikkel<strong>in</strong>gen van <strong>agrarische</strong> producten. Een negatieve ontwikkel<strong>in</strong>g zal van <strong>in</strong>vloed zijn<br />

op agrarisch rendement en daarmee op de vergoed<strong>in</strong>g, die betaald kan worden voor pacht en <strong>grond</strong>.<br />

Indien door <strong>in</strong>ternationale handelsverdragen de Europese markt geheel open wordt gesteld voor import van buiten de<br />

EU, dan zal dit de prijzen voor <strong>agrarische</strong> producten onder druk kunnen zetten. Dit zal uite<strong>in</strong>delijk eveneens van <strong>in</strong>vloed<br />

kunnen zijn op de ontwikkel<strong>in</strong>g van <strong>grond</strong> - en pachtprijzen.<br />

4.2.4 Debiteuren<br />

Het operationeel resultaat wordt feitelijk pas geëffectueerd op het moment dat alle vorder<strong>in</strong>gen daadwerkelijk<br />

ontvangen zijn. Het risico bestaat dat een <strong>in</strong>dividuele pachter niet <strong>in</strong> staat zal blijken te zijn de verplichte pachtsom te<br />

betalen. Het uitblijven van <strong>in</strong>n<strong>in</strong>g van een vorder<strong>in</strong>g is van <strong>in</strong>vloed op het operationeel resultaat.<br />

16


4.3 Inflexibiliteitrisico’s<br />

De <strong>grond</strong>markt is een specifieke markt. Dagelijks worden <strong>agrarische</strong> <strong><strong>grond</strong>en</strong> verhandeld. Echter, door het specifieke<br />

karakter van de <strong>agrarische</strong> productie (seizoensgebondenheid) v<strong>in</strong>dt lever<strong>in</strong>g bij aan- en verkoop vaak plaats <strong>in</strong> het<br />

najaar. Daarnaast, daar <strong>grond</strong><strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen gepaard gaan met grote en complexe f<strong>in</strong>anciële vraagstukken voor<br />

<strong>agrarische</strong> ondernemers duurt het proces van aan- en verkoop geregeld enkele maanden. Eventuele verkoop van <strong>grond</strong><br />

onder grote tijdsdruk zal daardoor gepaard kunnen gaan met een dalende opbrengst.<br />

Ondanks het feit dat het fonds elke dag <strong>in</strong> staat zal zijn <strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> de markt voor verkoop aan te kunnen bieden, dragen<br />

deze aspecten ertoe bij dat het belegg<strong>in</strong>gsfonds een illiquide karakter heeft en dat <strong>in</strong>flexibiliteitrisico’s zich kunnen<br />

voordoen.<br />

4.3.1 Uitstroom<br />

Indien sprake is van een (tijdelijke) proportionele grote uitstroom van deelnemers, dan zal de liquiditeitsreserve van het<br />

fonds mogelijk te beperkt kunnen zijn. Onder druk van de verplichte <strong>in</strong>koop van participaties door het fonds, zal<br />

derhalve <strong>grond</strong> verkocht moeten worden. De beschreven specificiteit en het ritme van de <strong>grond</strong>markt resulteren <strong>in</strong> een<br />

tijdelijke <strong>in</strong>flexibiliteit, daar het fonds tijd zal moeten nemen en krijgen om - zonder geforceerde druk - marktconform<br />

<strong><strong>grond</strong>en</strong> te kunnen verkopen.<br />

De <strong>in</strong>flexibiliteit resulteert <strong>in</strong> het risico dat - door de benodigde tijd - het uite<strong>in</strong>delijk uit te keren rendement lager zal<br />

kunnen zijn dan het verwachte rendement, op basis waarvan door deelnemers de keuze is gemaakt om uit te treden<br />

(§8.1, forward pric<strong>in</strong>g).<br />

4.3.2 Verpacht<strong>in</strong>g<br />

De <strong><strong>grond</strong>en</strong> worden geëxploiteerd, op basis van geliberaliseerde pacht of teeltpacht. Het aangaan van<br />

pachtovereenkomsten brengt verplicht<strong>in</strong>gen met zich mee, waardoor niet elk perceel elk moment van enig jaar of<br />

periode verhandelbaar zal zijn. Derhalve zal het fonds niet <strong>in</strong> staat zijn om - op enig fictief moment - zich b<strong>in</strong>nen een<br />

kalender jaar geheel te liquideren.<br />

4.4 Concentratierisico<br />

Het fonds zal alleen beleggen <strong>in</strong> <strong>agrarische</strong> <strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> Nederland. Ondanks dat op basis van een dwarsdoorsnede van<br />

de verschillende teeltgebieden <strong>in</strong> Nederland cultuur<strong>grond</strong> zal worden aangekocht, zal daarmee het concentratierisico<br />

niet volledig geëlim<strong>in</strong>eerd kunnen worden.<br />

Hetgeen enerzijds zal bijdragen aan zekerheid en transparantie, kan anderzijds een mogelijk risico voor<br />

vermogensvorm<strong>in</strong>g en flexibiliteit met zich meedragen.<br />

4.5 Niet voorziene omstandigheden<br />

Wijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> fytosanitaire wet - & regelgev<strong>in</strong>g kan resulteren <strong>in</strong> niet voorziene omstandigheden, die een sterke <strong>in</strong>vloed<br />

kunnen hebben op de productie - en export mogelijkheden voor de <strong>agrarische</strong> sector. Klimatologische ontwikkel<strong>in</strong>gen<br />

kunnen van <strong>in</strong>vloed zijn op de teeltpotentie van en ziektedruk voor specifieke gewassen.<br />

Deze factoren, samen met andere niet voorziene omstandigheden, kunnen derhalve van <strong>in</strong>vloed zijn op saldi en<br />

rendement. Daarmee kan de pachtvergoed<strong>in</strong>g en waardeontwikkel<strong>in</strong>g van cultuur<strong>grond</strong> <strong>in</strong> de toekomst onverwachts<br />

negatief beïnvloed worden.<br />

17


4.6 Gevoeligheidsanalyse<br />

Het prospectus geeft <strong>in</strong> §7 een f<strong>in</strong>anciële prognose op basis van de - <strong>in</strong> het prospectus - beschreven uitgangspunten.<br />

Verwijzend naar de voornoemde risicofactoren is <strong>in</strong> §7.8 een gevoeligheidsanalyse opgenomen, waar<strong>in</strong> verschillende<br />

scenario’s zijn doorgerekend. De gevoeligheidsanalyse toont aan dat het te verwachte rendement van het<br />

belegg<strong>in</strong>gsfonds door de verschillende risicofactoren wordt beïnvloed. Anderzijds toont de gevoeligheidsanalyse aan<br />

dat het beoogde rendement een goede weerspiegel<strong>in</strong>g is van de verschillende mogelijke uitkomsten. Desalniettem<strong>in</strong><br />

dient u zich - als potentieel belegger - terdege bewust te zijn, dat het verwachte rendement gebaseerd is op<br />

uitgangspunten.<br />

Door het gezamenlijk en gelijktijdig optreden van de beschreven risicofactoren zal het rendement negatief beïnvloed<br />

kunnen worden.<br />

18


5. Juridische achter<strong><strong>grond</strong>en</strong><br />

Het belegg<strong>in</strong>gsfonds Grond Eenvoudig is op <strong>grond</strong> van haar structuur en de def<strong>in</strong>itie van de Wft 3 een open-end<br />

belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g.<br />

Dat het fonds beschouwd zal worden als een open-end belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g houdt voor de praktijk <strong>in</strong>, dat het<br />

belegg<strong>in</strong>gsfonds vrij is om nieuwe participaties uit te schrijven op of nabij de Intr<strong>in</strong>sieke Waarde (IW) van het fonds.<br />

Daarnaast kent het fonds de doorlopende verplicht<strong>in</strong>g om met vaste regelmaat participaties van deelnemers, ten laste<br />

van de activa, direct of <strong>in</strong>direct <strong>in</strong> te kopen en uit te keren. De verhandel<strong>in</strong>g van participaties (uitgifte en <strong>in</strong>koop) en de<br />

specifieke voorwaarden worden beschreven <strong>in</strong> §8.<br />

Het belegg<strong>in</strong>gsfonds is opgezet als een “fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g” (FGR). Door de gekozen structuur van het<br />

belegg<strong>in</strong>gsfonds wordt aan deelnemers maximale zekerheid verstrekt, opdat participatiegelden uitsluitend gebruikt<br />

kunnen worden voor de doelstell<strong>in</strong>g van het fonds, namelijk: voor gezamenlijke reken<strong>in</strong>g en risico participeren <strong>in</strong> het<br />

werven, exploiteren en liquideren van cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> Nederland. De zekerheid van de gekozen structuur wordt<br />

vormgegeven door een splits<strong>in</strong>g aan te brengen <strong>in</strong> enerzijds operationeel beheer en anderzijds de bevoegdheid te<br />

kunnen beschikken over de activa. De structuur van het fonds zal nader worden toegelicht.<br />

5.1 Organogram FGR Grond Eenvoudig<br />

Bewaarder Beheerder Participatiehouders<br />

Sticht<strong>in</strong>g Duurzaam<br />

Bewaarder Agrarisch<br />

Grond Eenvoudig<br />

Drie partijen<br />

overeenkomst van beheer<br />

en bewar<strong>in</strong>g<br />

3 Wft: Wet op het f<strong>in</strong>ancieel toezicht<br />

B.V.<br />

Fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g<br />

FGR Grond Eenvoudig<br />

juridisch economisch<br />

eigendom eigendom<br />

Agrarische cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> Nederland<br />

Invester<strong>in</strong>gscomité<br />

19


5.1.1 Participatiehouders<br />

De participatiehouders zijn deelnemer <strong>in</strong> het fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g (FGR Grond Eenvoudig). De doelstell<strong>in</strong>g van<br />

FGR Grond Eenvoudig is het werven, exploiteren en liquideren van Nederlandse cultuur<strong>grond</strong>. Met de participatie<br />

verkrijgen deelnemers het economisch vruchtgebruik op de aangekochte percelen, zowel betreffende het jaarlijks<br />

exploitatieresultaat, als de verwachte toekomstige <strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g. Deelnemers verkrijgen een participatie, die<br />

overdraagbaar is <strong>in</strong> rechte lijn en die weder verkocht kan worden aan het belegg<strong>in</strong>gsfonds.<br />

5.1.2 Bewaarder<br />

Als Bewaarder van het belegg<strong>in</strong>gsfonds zal optreden Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig. De sticht<strong>in</strong>g is juridisch<br />

eigenaar van de cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> en is houder van de bankreken<strong>in</strong>gen, die toebehoren aan FGR Grond Eenvoudig. De<br />

sticht<strong>in</strong>g treedt op als Bewaarder, hetgeen <strong>in</strong>houd dat zij wel tekenbevoegd, doch niet handel<strong>in</strong>gsbevoegd is, anders<br />

dan dat de Bewaarder door de Beheerder daar toe zal worden opgedragen. Bevoegdheid van de Bewaarder is<br />

omschreven <strong>in</strong> de drie partijen overeenkomst, die is opgemaakt tussen Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig<br />

(Bewaarder), Duurzaam Agrarisch B.V. (Beheerder) en FGR Grond Eenvoudig.<br />

De toezichtfunctie van de Bewaarder wordt aangestuurd en gecontroleerd door Mutual Trust Netherlands B.V. Mutual<br />

Trust staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank en heeft een licentie om als trustkantoor te opereren. Mutual<br />

Trust heeft kennis van en ervar<strong>in</strong>g met het <strong>in</strong>richten en controleren van belegg<strong>in</strong>gsfondsen op basis van de Wft. Met<br />

het oog op een toekomstige vergunn<strong>in</strong>gaanvraag bij de AFM, zal het belegg<strong>in</strong>gsfonds <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met Mutual<br />

Trust, de <strong>in</strong>terne adm<strong>in</strong>istratie, procedures en organisatie reeds afstemmen op de huidige voorschriften van de AFM en<br />

Wft.<br />

De toezichtfunctie van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig wordt vorm gegeven door het bestuur. Het bestuur van<br />

Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig wordt gevormd door de heren T. Jager (voorzitter), O. Kelderman (Mutual Trust,<br />

penn<strong>in</strong>gmeester) en W. Bruil (Instituut voor Agrarisch Recht, secretaris).<br />

Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig kent geen eigen resultaatreken<strong>in</strong>g. Kosten van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond<br />

Eenvoudig komen voor reken<strong>in</strong>g van het fonds.<br />

Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig is als bewaarder van het fonds slechts uitvoerend actief op het moment dat tot<br />

aan - of verkoop van cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> besloten wordt.<br />

5.1.3 Beheerder<br />

De Beheerder van FGR Grond Eenvoudig wordt gevormd door de besloten vennootschap Duurzaam Agrarisch B.V. De<br />

vennootschap heeft noch juridisch, noch economisch eigendomsrecht op de cultuur<strong>grond</strong> en de bankreken<strong>in</strong>gen. De<br />

Beheerder zal op basis van de drie partijen overeenkomst uitvoer<strong>in</strong>g geven aan de operationele taken en activiteiten,<br />

die voortvloeien uit de doelstell<strong>in</strong>g van FGR Grond Eenvoudig. De Beheerder treedt op uitsluitend als<br />

belangenbehartiger van de participatiehouders van FGR Grond Eenvoudig. Duurzaam Agrarisch B.V. is eigendom van de<br />

<strong>in</strong>itiatiefnemer van het fonds.<br />

De Beheerder draagt zorg voor het verstrekken van participaties van het fonds, op basis van de bepal<strong>in</strong>gen van het<br />

fonds, alsmede op basis van onderhavig en toekomstige prospectussen.<br />

De Beheerder geeft opdracht tot aankoop van cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong>, waarbij de Bewaarder Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond<br />

Eenvoudig optreedt als kopende partij. Inschrijv<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het kadaster zal derhalve zijn op naam van de Bewaarder. De<br />

Beheerder zal leidend zijn <strong>in</strong> het bepalen en uitvoeren van het aan - en verkoopbeleid. In opdracht van de Beheerder zal<br />

20


De Dijken B.V. optreden als aan - en verkoopmakelaar voor cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong>. De Beheerder zal opdracht geven aan De<br />

Dijken B.V., welke <strong><strong>grond</strong>en</strong> wel of niet aangekocht dienen te worden. Daarnaast draagt de Beheerder zorg voor het<br />

exploiteren van de cultuur<strong>grond</strong> op basis van het uitgeven van pachtovereenkomsten. Rentmeestertaken worden<br />

daarbij <strong>in</strong> opdracht van de Beheerder uitgevoerd door De Dijken B.V.<br />

Samenvatt<strong>in</strong>goverzicht Bewaarder, Beheerder en Participatiehouders<br />

Onderdeel<br />

Algemeen Bewaarder<br />

Cultuur<strong>grond</strong><br />

Bewaarder<br />

Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond<br />

Beheerder Participatiehouders<br />

Eenvoudig Duurzaam Agrarisch B.V. FGR Grond Eenvoudig<br />

Juridisch eigendom<br />

cultuur<strong>grond</strong><br />

Bankreken<strong>in</strong>g Houder en bewaarder<br />

Voor reken<strong>in</strong>g en risico van<br />

FGR Grond Eenvoudig<br />

werven, exploiteren en<br />

liquideren van Nederlandse<br />

cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> -<br />

Ontwikkelt en geeft<br />

uitvoer<strong>in</strong>g aan het aan- en<br />

verkoopbeleid<br />

cultuur<strong>grond</strong>; draagt zorg<br />

voor pacht en exploitatie<br />

Geeft opdracht tot <strong>in</strong>n<strong>in</strong>g<br />

en betal<strong>in</strong>g op naam van<br />

bankreken<strong>in</strong>g bewaarder<br />

Economisch eigendom<br />

cultuur<strong>grond</strong><br />

Vruchtgebruik Geen Geen Volledig vruchtgebruik<br />

Kadaster Eigenaar - -<br />

Besluitvorm<strong>in</strong>g Tekenbevoegd<br />

Besliss<strong>in</strong>gsbevoegd op basis<br />

van drie partijen<br />

overeenkomst;<br />

tekenbevoegd op basis van<br />

verleende volmacht -<br />

Toezicht Bestuur<br />

Bestuur : Tjapko Jager<br />

(voorzitter), Onno<br />

Kelderman<br />

(penn<strong>in</strong>gmeester, Mutual<br />

Trust), Willem Bruil<br />

Directie<br />

Bestuur / directie<br />

(secretaris, IAR) Evert Jan Dal<strong>in</strong>g<br />

Overeenkomst<br />

Overig<br />

Geen len<strong>in</strong>gen, geen<br />

bezwar<strong>in</strong>g met hypotheek<br />

3-partijen overeenkomst<br />

Overleg met<br />

<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gscomité over<br />

<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen /<br />

des<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen<br />

Handel<strong>in</strong>g - en tekenbevoegdheid is uitgesplitst tussen Beheerder en Bewaarder. De Beheerder voert haar<br />

beheerstaken uit op basis van de bepal<strong>in</strong>gen beschreven <strong>in</strong> de drie partijen overeenkomst, als mede op basis van het<br />

overleg <strong>in</strong> het <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gscomité. Om slagvaardig en effectief uitvoer<strong>in</strong>g te kunnen geven aan de operationele taken<br />

van FGR Grond Eenvoudig verleent de Bewaarder een volmacht aan de Beheerder overeenkomstig Artikel 5 lid 5 van de<br />

drie partijen overeenkomst.<br />

21


Het <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gscomité is een overlegorgaan, waar<strong>in</strong> zitt<strong>in</strong>g wordt genomen door P. van Dronkelaar, H. Hoffmann en<br />

één of meerdere participatiehouders. Het <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gscomité voert overleg en geeft advies aan de Beheerder, welke<br />

<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gs - / des<strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gsbesliss<strong>in</strong>gen genomen dienen te worden.<br />

De directie van Duurzaam Agrarisch B.V. wordt gevormd door E.J. Dal<strong>in</strong>g, bestuurder van de vennootschap.<br />

5.2 Open algemene vergader<strong>in</strong>g van participatiehouders<br />

Elke 2 de woensdag <strong>in</strong> mei van enig jaar zal door de Beheerder een open algemene jaarvergader<strong>in</strong>g voor<br />

participatiehouders worden belegd.<br />

Indien een aanvullende besloten vergader<strong>in</strong>g voor participatiehouders wenselijk geacht wordt, dan bestaat de<br />

mogelijkheid om - op basis van de beschreven procedure - een oproep daartoe te doen uitgaan. De procedure tot<br />

oproep van vergader<strong>in</strong>g is beschreven <strong>in</strong> de drie partijen overeenkomst.<br />

5.3 Actualiseren prospectus<br />

De Beheerder draagt zorg voor het jaarlijks actualiseren van het prospectus. Wijzig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> vooruitzichten,<br />

verwacht<strong>in</strong>gen, te verwachte kosten en juridische zaken, als mede het aanvullen van de historische ontwikkel<strong>in</strong>g van de<br />

Nederlandse <strong>grond</strong>markt zullen jaarlijks <strong>in</strong> een nieuw prospectus worden gepresenteerd.<br />

Wijzig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> uitgangspunten, bev<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen en resultaten <strong>in</strong> toekomstige prospectussen - ten opzichte van onderhavig<br />

prospectus - kunnen voor deelnemers geen aanleid<strong>in</strong>g zijn om een beroep te doen op gewijzigde <strong>in</strong>zichten en<br />

omstandigheden, om daarmee schadeclaims te motiveren en <strong>in</strong> te dienen.<br />

Mogelijke toekomstige wijzig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> uitgangspunten, bev<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen en resultaten zijn onderdeel van de beschreven<br />

risicofactoren.<br />

22


6. Beleggen en belast<strong>in</strong>gen<br />

Een korte beschrijv<strong>in</strong>g wordt gegeven van de fiscale effecten van het besloten belegg<strong>in</strong>gsfonds voor de verschillende<br />

entiteiten en de deelnemers. Verondersteld wordt dat de entiteiten en haar deelnemers <strong>in</strong>woners van Nederland zijn<br />

(natuurlijke personen en rechtspersonen). De beschrijv<strong>in</strong>g is gebaseerd op de stand van de fiscale wetgev<strong>in</strong>g,<br />

jurisprudentie en regelgev<strong>in</strong>g per 1 januari 2012. Verander<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>in</strong>zichten van de fiscus of wettelijke regel<strong>in</strong>gen,<br />

beleid of jurisprudentie komen uitdrukkelijk voor reken<strong>in</strong>g en risico van deelnemers. De <strong>in</strong>formatie is slechts van<br />

algemene aard, waarbij geen volledigheid is beoogd.<br />

6.1. Structuur van het fonds<br />

Het fonds bestaat uit verschillende entiteiten: de besloten vennootschap (Beheerder), de sticht<strong>in</strong>g (de Bewaarder) en<br />

het fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g (de Participatiehouders). Deze entiteiten worden op verschillende manieren <strong>in</strong> de<br />

belast<strong>in</strong>gheff<strong>in</strong>g betrokken. In het onderstaande wordt dit toegelicht. Uitgangspunt hierbij is dat de lichamen <strong>in</strong><br />

Nederland zijn gevestigd en hierdoor als b<strong>in</strong>nenlands belast<strong>in</strong>gplichtig worden aangemerkt.<br />

6.1.1 De besloten vennootschap Duurzaam Agrarisch B.V.<br />

De besloten vennootschap Duurzaam Agrarisch B.V. zal optreden als Beheerder. Hierdoor heeft de vennootschap te<br />

maken met zowel vennootschapsbelast<strong>in</strong>g, omzetbelast<strong>in</strong>g als overdrachtsbelast<strong>in</strong>g. De belast<strong>in</strong>gplicht van de<br />

vennootschap is van <strong>in</strong>vloed op de sticht<strong>in</strong>g en het fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g, daar omzetbelast<strong>in</strong>g over kosten en<br />

vergoed<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> reken<strong>in</strong>g gebracht zullen worden.<br />

6.1.2. De sticht<strong>in</strong>g<br />

Een sticht<strong>in</strong>g is slechts belast<strong>in</strong>gplichtig voor de vennootschapsbelast<strong>in</strong>g <strong>in</strong>dien en voor zover zij een ondernem<strong>in</strong>g<br />

drijft. Nu de sticht<strong>in</strong>g slechts optreedt als Bewaarder is geen sprake van een duurzame organisatie van kapitaal en<br />

arbeid die deelneemt aan het economisch verkeer met het oogmerk om w<strong>in</strong>st te maken. Hierdoor wordt geen<br />

ondernem<strong>in</strong>g gedreven en is geen sprake van vennootschapsbelast<strong>in</strong>gplicht.<br />

6.1.2.1 Omzetbelast<strong>in</strong>g<br />

Cultuur<strong>grond</strong> wordt aangekocht vrij van omzetbelast<strong>in</strong>g. Daarnaast zal cultuur<strong>grond</strong> worden verpacht zonder dat<br />

Omzetbelast<strong>in</strong>g <strong>in</strong> reken<strong>in</strong>g gebracht wordt. Daarmee verricht het belegg<strong>in</strong>gsfonds geen BTW belaste prestaties.<br />

Derhalve komt de omzetbelast<strong>in</strong>g, die op kosten en diensten <strong>in</strong> reken<strong>in</strong>g gebracht zal worden aan het belegg<strong>in</strong>gsfonds,<br />

niet <strong>in</strong> aanmerk<strong>in</strong>g voor verreken<strong>in</strong>g. De omzetbelast<strong>in</strong>g wordt daarmee een kostenpost.<br />

In de f<strong>in</strong>anciële begrot<strong>in</strong>g staan de kosten opgenomen <strong>in</strong>clusief BTW, waarbij geen verreken<strong>in</strong>g plaats zal v<strong>in</strong>den.<br />

Op <strong>grond</strong> van de maatregelen uit het begrot<strong>in</strong>gsakkoord 2013 is <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose reken<strong>in</strong>g gehouden met het<br />

(nieuwe) hoge BTW tarief van 21,00%.<br />

6.1.2.2 Overdrachtsbelast<strong>in</strong>g<br />

De Wet op belast<strong>in</strong>gen van rechtsverkeer 1970 bevat met <strong>in</strong>gang van 1 januari 2007 een vrijstell<strong>in</strong>g voor de verkrijg<strong>in</strong>g<br />

van cultuur<strong>grond</strong>. Cultuur<strong>grond</strong> moet daartoe gedurende tien jaar na verkrijg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> eigendom bedrijfsmatig worden<br />

geëxploiteerd.<br />

23


6.1.3. Het fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g<br />

Met verwijz<strong>in</strong>g naar het besluit van de M<strong>in</strong>ister van F<strong>in</strong>anciën (11 januari 2007) opereert het belegg<strong>in</strong>gsfonds als een<br />

“besloten fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g”. Derhalve is het belegg<strong>in</strong>gsfonds niet belast<strong>in</strong>gplichtig voor de<br />

Vennootschapsbelast<strong>in</strong>g en kan het fonds worden aangemerkt als fiscaal transparant. De participanten worden<br />

rechtstreeks <strong>in</strong> de belast<strong>in</strong>gheff<strong>in</strong>g betrokken.<br />

Om als belegg<strong>in</strong>gsfonds te kunnen worden aangemerkt als “besloten” en fiscaal transparant dient u als belegger<br />

reken<strong>in</strong>g te houden met de hiernavolgende voorwaarden, die nader staan uitgewerkt <strong>in</strong> de voorwaarden en statuten<br />

van het belegg<strong>in</strong>gsfonds:<br />

• Het belegg<strong>in</strong>gsfonds geeft onbeperkt nieuwe participaties uit, waarbij - <strong>in</strong>dien van toepass<strong>in</strong>g - elke 14 dagen<br />

zittende deelnemers schriftelijk worden geïnformeerd over het toetreden van nieuwe deelnemers. Zittende<br />

deelnemers hebben daarmee volgens het besluit van de M<strong>in</strong>ister van F<strong>in</strong>anciën recht om b<strong>in</strong>nen vier weken<br />

toestemm<strong>in</strong>g te weigeren. Dit recht is onherroepelijk en nodig om te kunnen kwalificeren als “besloten fonds”<br />

en om aangemerkt te kunnen worden als fiscaal transparant;<br />

• Indien <strong>in</strong> de praktijk zal blijken dat het recht op weiger<strong>in</strong>g door zittende deelnemers dusdanig zal worden<br />

toegepast dat een dynamische ontwikkel<strong>in</strong>g van het belegg<strong>in</strong>gsfonds onmogelijk wordt, dan zal de kans groot<br />

zijn dat het fonds uite<strong>in</strong>delijk aangemerkt zal gaan worden als een “open fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g”. Dat is<br />

het geval als het fonds participaties zonder al dan niet stilzwijgende toestemm<strong>in</strong>g van zittende participanten<br />

uitgeeft. Indien het fonds aangemerkt gaat worden als een “open fonds”, dan zal het fonds door de fiscus niet<br />

langer fiscaal transparant beschouwd worden en zal het belegg<strong>in</strong>gsfonds worden betrokken <strong>in</strong> de heff<strong>in</strong>g van<br />

de vennootschapsbelast<strong>in</strong>g;<br />

• Het fonds heeft een <strong>in</strong>koopplicht (§8.5.1). Participaties kunnen gedurende het gehele jaar aan het<br />

belegg<strong>in</strong>gsfonds ter terug -/ <strong>in</strong>koop worden aangeboden, zonder dat daarbij toestemm<strong>in</strong>g van overige<br />

deelnemers vereist wordt. Participaties, die aangeboden worden aan het belegg<strong>in</strong>gsfonds, worden één keer<br />

per jaar op basis van forward pric<strong>in</strong>g (middels bereken<strong>in</strong>g van de Intr<strong>in</strong>sieke Waarde, zie §8) verrekend en<br />

uitbetaald;<br />

• Participaties kunnen vervreemd worden aan bloed- en aanverwanten (waaronder vererv<strong>in</strong>g en schenk<strong>in</strong>g) <strong>in</strong><br />

de rechte lijn van een deelnemer. Hierbij hoeft geen toestemm<strong>in</strong>g van overige deelnemers te worden<br />

verkregen. Adm<strong>in</strong>istratieve kosten voor vervreemd<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de rechte lijn worden door het fonds <strong>in</strong> reken<strong>in</strong>g<br />

gebracht. Bij vervreemd<strong>in</strong>g <strong>in</strong> rechte lijn dient de - door de AFM vastgestelde - m<strong>in</strong>imum ondergrens per<br />

deelnemer <strong>in</strong> acht gehouden te worden;<br />

6.2 De belegger/participant<br />

De uite<strong>in</strong>delijke fiscale behandel<strong>in</strong>g van participaties zal met name afhankelijk zijn van specifieke feiten en<br />

omstandigheden, die per deelnemer kunnen verschillen. In het onderstaande wordt <strong>in</strong>gegaan op drie mogelijke<br />

participanten: de natuurlijk persoon/belegger, de natuurlijk persoon/ondernemer en de rechtspersoon.<br />

(Toekomstige) deelnemers wordt uitdrukkelijk geadviseerd, alvorens een participatie te verkrijgen, overleg te plegen<br />

met een eigen fiscaal adviseur over de gevolgen, die de aankoop <strong>in</strong> de <strong>in</strong>dividuele situatie met zich meebrengt.<br />

24


6.2.1. Natuurlijk persoon<br />

6.2.1.1. Natuurlijk persoon / beleggers<br />

Natuurlijke personen die <strong>in</strong> Nederland wonen zijn onderworpen aan de heff<strong>in</strong>g van de Nederlandse<br />

Inkomstenbelast<strong>in</strong>g. Afhankelijk van de <strong>in</strong>dividuele omstandigheden zal de participatie <strong>in</strong> het fonds <strong>in</strong> box 1 of box 3<br />

vallen.<br />

Voor zover de activiteiten van de deelnemers niet als ondernem<strong>in</strong>g kwalificeren, zullen natuurlijke personen /<br />

beleggers voor de deelname <strong>in</strong> het fonds <strong>in</strong> beg<strong>in</strong>sel worden belast <strong>in</strong> box 3. In box 3 wordt op forfaitaire wijze het<br />

fiscale <strong>in</strong>komen uit sparen en beleggen bepaald. Het forfaitaire rendement wordt daarbij vastgesteld op een<br />

percentage van 4% van het saldo van bezitt<strong>in</strong>gen en schulden van een belast<strong>in</strong>gplichtige per 1 januari van het jaar,<br />

onder aftrek van het heff<strong>in</strong>gvrije vermogen. Over het aldus bepaalde fiscale <strong>in</strong>komen is 30% <strong>in</strong>komstenbelast<strong>in</strong>g<br />

verschuldigd. Effectief komt de heff<strong>in</strong>g b<strong>in</strong>nen box 3 derhalve neer op 1,2% van het saldo van bezitt<strong>in</strong>gen en schulden<br />

van een belast<strong>in</strong>gplichtige per 1 januari van het jaar.<br />

De hoogte van het daadwerkelijk behaalde rendement is hierdoor irrelevant. Kosten, lasten en afschrijv<strong>in</strong>gen zijn als<br />

zodanig niet aftrekbaar. Schulden (voor zover deze niet toerekenbaar zijn aan box 1 dan wel box 2) komen <strong>in</strong> m<strong>in</strong>der<strong>in</strong>g<br />

op de bezitt<strong>in</strong>gen.<br />

Bezitt<strong>in</strong>gen en schulden worden <strong>in</strong> aanmerk<strong>in</strong>g genomen voor de waarde <strong>in</strong> het economische verkeer. Hierdoor zal de<br />

waarde <strong>in</strong> het economisch verkeer van de participaties jaarlijks per 1 januari van het betreffende jaar moeten worden<br />

vastgesteld. De Belast<strong>in</strong>gdienst publiceert uit doelmatigheidsoogpunt jaarlijks cijfers voor de waarder<strong>in</strong>g van verpachte<br />

landbouw<strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> box 3. Bij het bepalen van de fiscale positie voor box 3 zullen wij van deze waarder<strong>in</strong>g uitgaan. De<br />

participant kan van deze waarder<strong>in</strong>g afwijken. In dat geval vervalt het compromisaanbod met betrekk<strong>in</strong>g tot de<br />

waarder<strong>in</strong>g van de Belast<strong>in</strong>gdienst.<br />

Onder omstandigheden is het mogelijk dat participaties tot het “box 1” vermogen behoren. Hiervan is sprake <strong>in</strong>dien de<br />

participaties behoren tot het ondernem<strong>in</strong>gsvermogen dan wel tot het regime “resultaat uit overige werkzaamheden”<br />

worden gerekend.<br />

Indien een belegger participeert middels een besloten vennootschap, wordt de besloten vennootschap<br />

betrokken <strong>in</strong> de heff<strong>in</strong>g voor vennootschapsbelast<strong>in</strong>g (zie hiervoor 6.2.2.).<br />

6.2.1.2 Natuurlijk persoon / ondernemers<br />

Algemeen kan gesteld worden dat, als een deelnemer vanwege andere activiteiten w<strong>in</strong>st uit ondernem<strong>in</strong>g geniet of<br />

wordt geacht te genieten (box 1) en op <strong>grond</strong> van bepaalde feiten en omstandigheden de participatie <strong>in</strong> het fonds<br />

gerekend moet worden tot het vermogen van de ondernem<strong>in</strong>g, geldt dat de deelnemer voor belast<strong>in</strong>gheff<strong>in</strong>g over de<br />

<strong>in</strong>komsten uit de participatie wordt aangemerkt als een natuurlijke persoon / ondernemer. Het <strong>in</strong>komen uit de<br />

participatie kan dan kwalificeren als box 1-<strong>in</strong>komen.<br />

Voor zover de deelnemer op andere <strong><strong>grond</strong>en</strong> reeds w<strong>in</strong>st uit ondernem<strong>in</strong>g geniet of wordt geacht te genieten (box 1),<br />

maar de participatie niet tot het vermogen van de ondernem<strong>in</strong>g kan worden gerekend, geldt dat een dergelijke<br />

deelnemer voor de belast<strong>in</strong>gheff<strong>in</strong>g over de <strong>in</strong>komsten uit de participatie wordt aangemerkt als natuurlijk persoon /<br />

belegger. Ten aanzien van een dergelijke deelnemer zal de belast<strong>in</strong>gheff<strong>in</strong>g alsnog plaatsv<strong>in</strong>den op basis van box 3 (zie<br />

6.2.1.1).<br />

25


Indien de participaties behoren tot de bron 'w<strong>in</strong>st uit ondernem<strong>in</strong>g' dan wel tot de bron ' resultaat uit overige<br />

werkzaamheden', worden de <strong>in</strong>komsten die samenhangen met de participaties belast tegen het progressieve tarief<br />

(maximaal 52%). Kosten die betrekk<strong>in</strong>g hebben op de participaties zijn – enkele uitzonder<strong>in</strong>gen daargelaten - aftrekbaar<br />

tegen dit progressieve tarief. Daarnaast kan de ondernemer onder meer te maken krijgen met de landbouwvrijstell<strong>in</strong>g,<br />

fiscale afschrijv<strong>in</strong>g en de vorm<strong>in</strong>g van een HerInvester<strong>in</strong>gsReserve. Deze aspecten alsmede mogelijke gevolgen voor de<br />

overdrachtsbelast<strong>in</strong>g en schenk- en erfbelast<strong>in</strong>g worden hieronder nader toegelicht.<br />

6.2.1.2.1 Landbouwvrijstell<strong>in</strong>g<br />

Indien sprake is van w<strong>in</strong>st uit ondernem<strong>in</strong>g kan de ondernemer op <strong>grond</strong> van artikel 3.12 van de Wet<br />

<strong>in</strong>komstenbelast<strong>in</strong>g 2001 <strong>in</strong> aanmerk<strong>in</strong>g komen voor de zogeheten “landbouwvrijstell<strong>in</strong>g”. Het belegg<strong>in</strong>gsfonds treedt<br />

op als verpachter van de cultuur<strong>grond</strong> en niet als bedrijf gericht op voortbrengen van productie van akker-,<br />

weide- of tu<strong>in</strong>bouw. Daarom oefent het fonds geen landbouwbedrijf uit volgens de omschrijv<strong>in</strong>g van de Wet<br />

<strong>in</strong>komstenbelast<strong>in</strong>g 2001. Derhalve is er geen sprake van de landbouwvrijstell<strong>in</strong>g.<br />

6.2.1.2.2 Fiscale afschrijv<strong>in</strong>g<br />

Op de waarde van <strong>agrarische</strong> <strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> de participatie kan <strong>in</strong> pr<strong>in</strong>cipe niet worden afgeschreven door<br />

box 1-ondernemers. In de f<strong>in</strong>anciële prognose wordt derhalve geen reken<strong>in</strong>g gehouden met afschrijv<strong>in</strong>gen op<br />

cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong>.<br />

6.2.1.2.3 HerInvester<strong>in</strong>gsReserve<br />

Investeerders die met de verkoop van onroerende zaken of van een of meerdere participaties <strong>in</strong> een fiscaal transparant<br />

vastgoedfonds boekw<strong>in</strong>st hebben behaald b<strong>in</strong>nen hun IB-ondernem<strong>in</strong>g (box 1), kunnen de betal<strong>in</strong>g van de<br />

verschuldigde <strong>in</strong>komstenbelast<strong>in</strong>g uitstellen door een HerInvester<strong>in</strong>gsReserve te vormen. Dit is mogelijk mits de<br />

<strong>in</strong>vesteerder het voornemen heeft b<strong>in</strong>nen drie jaar opnieuw te <strong>in</strong>vesteren <strong>in</strong> een bedrijfsmiddel met een vergelijkbaar<br />

karakter.<br />

Op een <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het belegg<strong>in</strong>gsfonds kan deze HerInvester<strong>in</strong>gsReserve <strong>in</strong> pr<strong>in</strong>cipe worden aangewend. Daarmee<br />

wordt de verschuldigde <strong>in</strong>komstenbelast<strong>in</strong>g uitgesteld. Onder omstandigheden kunnen ook HerInvester<strong>in</strong>gsReserve die<br />

zijn gevormd na de verkoop van ander belegg<strong>in</strong>gsvastgoed <strong>in</strong> aanmerk<strong>in</strong>g komen voor aanwend<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het fonds.<br />

Investeerders die een HerInvester<strong>in</strong>gsReserve willen aanwenden voor het <strong>in</strong>vesteren <strong>in</strong> het belegg<strong>in</strong>gsfonds worden<br />

uitdrukkelijk geadviseerd dit vooraf af te stemmen met hun fiscalist.<br />

6.2.1.3 Overdrachtsbelast<strong>in</strong>g<br />

Zoals reeds onder 6.1.2.3. vermeld bevat de Wet op belast<strong>in</strong>gen van rechtsverkeer 1970 een vrijstell<strong>in</strong>g voor de<br />

verkrijg<strong>in</strong>g van cultuur<strong>grond</strong>. Cultuur<strong>grond</strong> moet daartoe gedurende tien jaar na verkrijg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> eigendom bedrijfsmatig<br />

worden geëxploiteerd. Onder eigendom wordt mede verstaan economisch eigendom. De verkrijg<strong>in</strong>g van een<br />

participatie <strong>in</strong> het fonds is een directe verkrijg<strong>in</strong>g van het economische eigendom van <strong>grond</strong>. Overdrachtsbelast<strong>in</strong>g is<br />

derhalve niet van toepass<strong>in</strong>g.<br />

6.2.1.4 Schenk- en erfbelast<strong>in</strong>g<br />

In geval van overlijden van een particuliere deelnemer of <strong>in</strong> geval van schenk<strong>in</strong>g van een participatie, is de waarde <strong>in</strong><br />

het economisch verkeer van de participatie onderworpen aan erf- respectievelijk schenkbelast<strong>in</strong>g. De hoogte van het<br />

26


tarief (10-40%) en de eventuele toepass<strong>in</strong>g van een vrijstell<strong>in</strong>g, is daarbij onder meer afhankelijk van de mate van<br />

verwantschap.<br />

6.2.2. Rechtspersoon<br />

In Nederland gevestigde naamloze en besloten vennootschappen zijn <strong>in</strong> beg<strong>in</strong>sel belast met vennootschapsbelast<strong>in</strong>g.<br />

Het tarief over het belastbaar bedrag tot € 200.000 bedraagt <strong>in</strong> 2012 20%. Over het meerdere geldt een tarief van 25%.<br />

Indien de participaties gef<strong>in</strong>ancierd zijn met vreemd vermogen is de rente op dit vreemde vermogen <strong>in</strong> beg<strong>in</strong>sel<br />

aftrekbaar van het fiscale resultaat van de betreffende rechtspersoon. Dit is slechts anders <strong>in</strong>dien de rente op <strong>grond</strong><br />

van een wettelijke renteaftrekbeperk<strong>in</strong>g niet <strong>in</strong> aftrek komt dan wel op <strong>grond</strong> van jurisprudentie niet <strong>in</strong> aftrek op het<br />

fiscale resultaat kan komen. Bij mogelijke twijfel over de aftrekbaarheid van deze rente dient de fiscaal adviseur<br />

geraadpleegd te worden.<br />

6.2.2.1 Landbouwvrijstell<strong>in</strong>g<br />

Net als de natuurlijk persoon ondernemer kan een rechtspersoon <strong>in</strong> aanmerk<strong>in</strong>g komen voor de zogeheten<br />

“landbouwvrijstell<strong>in</strong>g”. Op <strong>grond</strong> van artikel 8 van de Wet op de vennootschapsbelast<strong>in</strong>g 1969 is de<br />

landbouwvrijstell<strong>in</strong>g uit artikel 3.12 van de Wet <strong>in</strong>komstenbelast<strong>in</strong>g 2001 (zie 6.2.1.2.1.) van overeenkomstige<br />

toepass<strong>in</strong>g verklaard.<br />

Het belegg<strong>in</strong>gsfonds treedt op als verpachter van de cultuur<strong>grond</strong> en niet als bedrijf gericht op voortbrengen van<br />

productie van akker-, weide- of tu<strong>in</strong>bouw. Daarom oefent het fonds geen landbouwbedrijf uit volgens de omschrijv<strong>in</strong>g<br />

van de Wet <strong>in</strong>komstenbelast<strong>in</strong>g 2001. Derhalve is er geen sprake van de landbouwvrijstell<strong>in</strong>g.<br />

6.2.2.2 Fiscale afschrijv<strong>in</strong>g<br />

Op de waarde van <strong>agrarische</strong> <strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> de participatie kan <strong>in</strong> pr<strong>in</strong>cipe niet worden afgeschreven door<br />

vennootschapsbelast<strong>in</strong>gplichtige entiteiten. In de f<strong>in</strong>anciële prognose wordt derhalve geen reken<strong>in</strong>g gehouden met<br />

afschrijv<strong>in</strong>gen op cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong>.<br />

6.2.2.3 HerInvester<strong>in</strong>gsReserve<br />

Investeerders die met de verkoop van onroerende zaken of van een of meerdere participaties <strong>in</strong> een fiscaal transparant<br />

vastgoedfonds boekw<strong>in</strong>st hebben behaald b<strong>in</strong>nen hun vennootschap, kunnen de betal<strong>in</strong>g van de verschuldigde<br />

vennootschapsbelast<strong>in</strong>g uitstellen door een HerInvester<strong>in</strong>gsReserve te vormen. Dit is mogelijk mits de <strong>in</strong>vesteerder het<br />

voornemen heeft b<strong>in</strong>nen drie jaar opnieuw te <strong>in</strong>vesteren <strong>in</strong> een bedrijfsmiddel met een vergelijkbaar karakter.<br />

Op een <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het belegg<strong>in</strong>gsfonds kan deze HerInvester<strong>in</strong>gsReserve <strong>in</strong> pr<strong>in</strong>cipe worden aangewend. Daarmee<br />

wordt de verschuldigde vennootschapsbelast<strong>in</strong>g uitgesteld. Onder omstandigheden kunnen ook<br />

HerInvester<strong>in</strong>gsReserve die zijn gevormd na de verkoop van ander belegg<strong>in</strong>gsvastgoed <strong>in</strong> aanmerk<strong>in</strong>g komen voor<br />

aanwend<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het fonds.<br />

Investeerders die een HerInvester<strong>in</strong>gsReserve willen aanwenden voor het <strong>in</strong>vesteren <strong>in</strong> het belegg<strong>in</strong>gsfonds worden<br />

uitdrukkelijk geadviseerd dit vooraf af te stemmen met hun fiscalist.<br />

27


6.2.2.4 Overdrachtsbelast<strong>in</strong>g<br />

Zoals reeds onder 6.1.2.3. vermeld bevat de Wet op belast<strong>in</strong>gen van rechtsverkeer 1970 een vrijstell<strong>in</strong>g voor de<br />

verkrijg<strong>in</strong>g van cultuur<strong>grond</strong>. Cultuur<strong>grond</strong> moet daartoe gedurende tien jaar na verkrijg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> eigendom bedrijfsmatig<br />

worden geëxploiteerd. Onder eigendom wordt mede verstaan economisch eigendom. De verkrijg<strong>in</strong>g van een<br />

participatie <strong>in</strong> het fonds is een directe verkrijg<strong>in</strong>g van het economische eigendom van <strong>grond</strong>. Overdrachtsbelast<strong>in</strong>g is<br />

derhalve niet van toepass<strong>in</strong>g.<br />

6.3 Fiscale positie belegger<br />

Het fonds zal jaarlijks een fiscale positie voor de belegger afgeven. Deze fiscale positie zal een globale beschrijv<strong>in</strong>g<br />

geven van de fiscale effecten van het besloten belegg<strong>in</strong>gsfonds voor deelnemers. De uite<strong>in</strong>delijke fiscale behandel<strong>in</strong>g<br />

van participaties is echter afhankelijk van specifieke feiten en omstandigheden die per deelnemer zullen verschillen. In<br />

dit kader wordt aan de participanten het uitdrukkelijke advies gegeven, overleg te plegen met een eigen fiscaal<br />

adviseur over de gevolgen, die de participatie met zich meebrengt.<br />

28


7. F<strong>in</strong>anciële prognose<br />

De f<strong>in</strong>anciële prognose is opgesteld voor een rekenperiode van 25 jaar, waarbij verondersteld wordt dat <strong>in</strong> de komende<br />

4 jaar (tot e<strong>in</strong>de 2016) voor €15.000.000 aan participaties zal worden uitgeschreven. Dit resulteert <strong>in</strong> een <strong>grond</strong>fonds<br />

van 224 hectare vanaf e<strong>in</strong>de 2016. Met verwijz<strong>in</strong>g naar §5 wordt uitdrukkelijk gesteld dat het belegg<strong>in</strong>gsfonds een<br />

open-end belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g is, waarbij - afhankelijk van belangstell<strong>in</strong>g en succes - meer participaties kunnen worden<br />

uitgeschreven gedurende de levensduur van het fonds.<br />

Alle bedragen en kosten die genoemd staan <strong>in</strong> het prospectus zijn <strong>in</strong>clusief 21% BTW, er v<strong>in</strong>dt geen BTW verreken<strong>in</strong>g<br />

plaats.<br />

Inflatie 4 wordt <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose gesteld op 2,00% per jaar. Toepass<strong>in</strong>g van <strong>in</strong>flatie op kosten en vergoed<strong>in</strong>gen<br />

wordt nader <strong>in</strong> het prospectus gespecificeerd.<br />

Het boekjaar loopt parallel aan het kalenderjaar. Het eerste boekjaar heeft betrekk<strong>in</strong>g op najaar 2012-december 2013.<br />

7.1 Werv<strong>in</strong>g en aankoop cultuur<strong>grond</strong><br />

Inleggelden van deelnemers zullen gebruikt worden om percelen <strong>grond</strong> te werven b<strong>in</strong>nen de landgrenzen van<br />

Nederland. Van de <strong>in</strong>leggelden zal 90% worden aangewend voor aankoop cultuur<strong>grond</strong> en de gezamenlijke<br />

emissiekosten, terwijl 10% liquide gehouden zal worden. Door het reserveren van liquide middelen houdt het fonds<br />

reken<strong>in</strong>g met de <strong>in</strong>koopverplicht<strong>in</strong>g van uittredende deelnemers.<br />

Het belegg<strong>in</strong>gsfonds zal alleen gebruik maken van de <strong>in</strong>gebrachte middelen door deelnemers, geen vreemd vermogen<br />

zal worden aangetrokken. Derhalve is de aansprakelijkheid van beleggers beperkt tot de hoogte van de <strong>in</strong>leg. Grond<br />

Eenvoudig zal zittende deelnemers niet verzoeken tot het bijstorten van kapitaal.<br />

Uitgaande van eerste aankooptransacties <strong>in</strong> 2012-2013, wordt gerekend met een gemiddelde <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g van €55.000<br />

per hectare. Deze waarde correspondeert ruim voldoende met de huidige gemiddelde <strong>grond</strong>prijs <strong>in</strong> Nederland<br />

(gemiddeld Nederland januari 2012 €50.600 per hectare). Een hoger dan gemiddelde <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g per hectare wordt<br />

gehanteerd, daar het fonds bij aanvang zich noodzakelijkerwijs eerst zal concentreren op enkele percelen. Afhankelijk<br />

van de totale omvang van de <strong>in</strong>leg <strong>in</strong> de eerste jaren, zal uite<strong>in</strong>delijk bekeken worden hoeveel en <strong>in</strong> welk teeltgebied <strong>in</strong><br />

Nederland cultuur<strong>grond</strong> kan worden aangekocht. Derhalve zal de middenprijs <strong>in</strong> de eerste jaren sterk kunnen afwijken<br />

van hetgeen <strong>in</strong> het prospectus wordt verondersteld.<br />

Uite<strong>in</strong>delijk zal het fonds percelen aankopen door geheel Nederland, waarbij de portefeuille cultuur<strong>grond</strong> gebaseerd zal<br />

worden op een dwarsdoorsnede van de Nederlandse <strong>grond</strong>kaart en teeltgebieden.<br />

De jaarlijkse kasstroom uit de exploitatie zal eveneens worden aangewend om de <strong>grond</strong>portefeuille uit te breiden,<br />

waarbij reken<strong>in</strong>g gehouden wordt dat m<strong>in</strong>imaal 10% van de <strong>in</strong>itiële <strong>in</strong>leggelden liquide beschikbaar zal blijven. Derhalve<br />

groeit de <strong>grond</strong>portefeuille <strong>in</strong> 25 jaar van 224 hectare naar ruim 250 hectare.<br />

4 Gemiddelde <strong>in</strong>flatie <strong>in</strong> Nederland 1983-2010 1,98% (bron: http://nl.global-rates.com/economische-statistieken/...)<br />

29


7.1.1 Kosten aankoop <strong>grond</strong><br />

Bij werv<strong>in</strong>g en aankoop van <strong>grond</strong> zijn transactiekosten gemoeid. Deze kosten bestaan uit bemiddel<strong>in</strong>gskosten voor<br />

aankoop, notariskosten en structurer<strong>in</strong>gskosten voor de Beheerder (Duurzaam Agrarisch B.V.) van het fonds.<br />

Bemiddel<strong>in</strong>gskosten<br />

De bemiddel<strong>in</strong>gskosten zijn gesteld op een maximale courtage van 1,815% (1,50% + 21% BTW) over de aankoopwaarde.<br />

Bemiddel<strong>in</strong>gskosten zijn een vast tarief over de aankoopwaarde, waarbij geen correctie voor <strong>in</strong>flatie zal worden<br />

toegepast. Deze courtage is gangbaar bij bemiddel<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>agrarische</strong> <strong><strong>grond</strong>en</strong>. Bemiddel<strong>in</strong>g zal plaatsv<strong>in</strong>den door<br />

makelaarskantoor De Dijken B.V. Één van de <strong>in</strong>itiatiefnemers van het belegg<strong>in</strong>gsfonds Grond Eenvoudig heeft thans een<br />

aandelenbelang van 33% <strong>in</strong> De Dijken BV. De Dijken B.V. is aangesloten bij de Nederlandse Verenig<strong>in</strong>g van<br />

Rentmeesters en handelt conform de daardoor gestelde richtlijnen. De marktconforme vergoed<strong>in</strong>g is gebaseerd op een<br />

uitgebrachte offerte.<br />

Notariskosten<br />

De kosten voor de lever<strong>in</strong>gsakte en registratie van een <strong>grond</strong>transactie is gesteld op €790,00 per perceel. Kosten<br />

worden jaarlijks gecorrigeerd voor <strong>in</strong>flatie. Gerekend wordt met een gemiddelde perceelsoppervlakte van 5 hectare. De<br />

gemiddelde perceelsoppervlakte zal uite<strong>in</strong>delijk bepaald worden door de teeltgebieden, waar <strong><strong>grond</strong>en</strong> aangekocht<br />

zullen worden. De gemiddelde perceelsoppervlakte, die <strong>in</strong> de prognose wordt gehanteerd, is laag. De kosten zijn<br />

gebaseerd op uitgebrachte offertes, kosten zijn maximaal en ruim gesteld. Het belegg<strong>in</strong>gsfonds zal gebruik maken van<br />

de diensten van notariskantoor Notaris V<strong>in</strong>ke (Veenendaal).<br />

Structurer<strong>in</strong>gskosten<br />

Aan de Beheerder zal een vergoed<strong>in</strong>g voor structurer<strong>in</strong>gskosten worden betaald op basis van 1,21% (1,00% + 21% BTW)<br />

over nieuwe <strong>in</strong>leggelden. Structurer<strong>in</strong>gskosten zijn een vast tarief over <strong>in</strong>leggelden, waarbij geen correctie voor <strong>in</strong>flatie<br />

zal worden toegepast.<br />

De voornoemde kosten vormen samen de emissiekosten voor een deelnemer en bedragen gemiddeld 3,03%.<br />

7. 2 Jaarkosten cultuur<strong>grond</strong> en organisatie<br />

Jaarlijkse vaste kosten zijn gebaseerd op actuele gegevens en offertes van dienstverlenende partijen. Elke drie jaar<br />

zullen - op basis van nieuwe offertes - marktconforme overeenkomsten met dienstverleners worden afgesloten. De<br />

jaarlijks terugkerende vaste kosten voor beheer cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> en operationele fondskosten zijn als volgt.<br />

7.2.1 Vaste kosten<br />

Een eigenaar van <strong>grond</strong> wordt aangeslagen voor waterschapslasten. De waterschapslasten worden berekend per<br />

hectare. De waterschapslasten variëren tussen de verschillende waterschappen <strong>in</strong> Nederland. De gemiddelde lasten <strong>in</strong><br />

2011 bedragen €71,25 per hectare (bron: via http://www.waterschappen.nl/mijn-waterschap.html). Verondersteld is<br />

dat de waterschapslasten <strong>in</strong> de periode 2011-2036 gemiddeld met 5,00% per jaar zullen stijgen (ongeacht <strong>in</strong>flatie).<br />

Derhalve wordt <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose gerekend met €135,00 per hectare voor een looptijd van 25 jaar. Daarnaast<br />

zullen kosten gemaakt worden voor onderhoud sloten en afscheid<strong>in</strong>gen. Deze kosten zijn gesteld op €31,75 per hectare<br />

per jaar.<br />

Totale vaste kosten per hectare derhalve afgerond op €170,00 per hectare per jaar. Kosten worden jaarlijks<br />

gecorrigeerd voor <strong>in</strong>flatie.<br />

30


7.2.2 Rentmeester kosten<br />

Rentmeesterschap over de <strong><strong>grond</strong>en</strong> zal worden uitbesteed aan De Dijken B.V. Per jaar zal € 60,50 per hectare berekend<br />

worden voor adm<strong>in</strong>istratie, controle en registratie. Kosten worden jaarlijks gecorrigeerd voor <strong>in</strong>flatie. Één van de<br />

<strong>in</strong>itiatiefnemers van het belegg<strong>in</strong>gsfonds Grond Eenvoudig heeft thans een aandelenbelang van 33% <strong>in</strong> De Dijken BV.<br />

De Dijken B.V. is aangesloten bij de Nederlandse Verenig<strong>in</strong>g van Rentmeesters en handelt conform de daardoor<br />

gestelde richtlijnen. De vergoed<strong>in</strong>g, waarvan de marktconformiteit iedere drie jaar door middel van een tender zal<br />

worden getoetst, heeft betrekk<strong>in</strong>g op een uitgebrachte offerte voor de volgende werkzaamheden:<br />

• Opmaken en laten ondertekenen van geliberaliseerde pachtovereenkomsten met officieel geregistreerde<br />

agrarisch ondernemers;<br />

• Indienen pachtovereenkomsten ter registratie Grondkamer;<br />

• Jaarlijks een controle bezoek aan de cultuur<strong>grond</strong> en de pachter;<br />

• Indien nodig vrijstell<strong>in</strong>g WOZ aanvragen bij betreffende gemeente;<br />

• Controle op distelverorden<strong>in</strong>g;<br />

• Innen en uitbetalen van de pachtopbrengsten op reken<strong>in</strong>gnummer van de Sticht<strong>in</strong>g;<br />

• Verzorg<strong>in</strong>g van betal<strong>in</strong>g waterschapslasten en eventuele ruilverkavel<strong>in</strong>grenten;<br />

• Controle op onderhoud landerijen (bijv. schouw en snoeiwerkzaamheden, te verrichten door pachter);<br />

7.2.3 Kosten Grondkamer<br />

Geliberaliseerde pacht en teeltpacht zullen worden vastgelegd <strong>in</strong> pachtovereenkomsten. De pachtovereenkomsten<br />

zullen worden geregistreerd bij de Grondkamer. Voor registratie pachtovereenkomsten wordt gerekend met €40,00 per<br />

jaar per pachtcontract. Kosten worden jaarlijks gecorrigeerd voor <strong>in</strong>flatie. In de prognose wordt gerekend met een<br />

gemiddelde van 10 hectare per pachtovereenkomst.<br />

7.2.4 Beheervergoed<strong>in</strong>g Duurzaam Agrarisch B.V.<br />

Duurzaam Agrarisch B.V. ontvangt jaarlijks een beheervergoed<strong>in</strong>g van 0,726% (0,60% + 21% BTW) over de <strong>in</strong>leggelden.<br />

Kosten worden jaarlijks gecorrigeerd voor <strong>in</strong>flatie, op basis van 50% X CPI. Duurzaam Agrarisch B.V. draagt structureel<br />

operationele zorg voor fondsontwikkel<strong>in</strong>g, management, aanstur<strong>in</strong>g en coörd<strong>in</strong>atie. Taken, verantwoordelijkheden en<br />

vergoed<strong>in</strong>gen zijn vastgelegd <strong>in</strong> een drie partijen overeenkomsten tussen de Bewaarder, het fonds en Duurzaam<br />

Agrarisch B.V.<br />

7.2.5 Operationele kosten organisatie<br />

De jaarlijkse operationele kosten van het belegg<strong>in</strong>gsfonds worden gevormd door kosten voor de accountant, kosten<br />

toezichthouder Bewaarder, reclame & brochures (zowel richt<strong>in</strong>g <strong>in</strong>vesteerders als richt<strong>in</strong>g <strong>agrarische</strong> sector voor<br />

werv<strong>in</strong>g pachters), kantoor (met name correspondentie, drukwerk), jaarlijkse vergader<strong>in</strong>g van aandeelhouders en<br />

afschrijv<strong>in</strong>gen. Een kle<strong>in</strong>e post {overig} is opgenomen voor onvoorziene kosten. De omzetbelast<strong>in</strong>g maakt deel uit van<br />

de kosten. Personeelskosten worden <strong>in</strong> de eerste jaren buiten beschouw<strong>in</strong>g gelaten.<br />

Indien de omvang van het fonds verder gaat toenemen, zullen de voorgenoemde kosten niet evenredigheid stijgen,<br />

terwijl anderzijds personeelskosten mogelijk gemaakt dienen te gaan worden.<br />

De operationele kosten zijn <strong>in</strong> de prognose opgenomen op basis van onderstaand kostenoverzicht.<br />

31


Operationele kosten 2012/13 2014 2015 2016 - ev<br />

Juridische structuur € 7.500<br />

Bewaarder, Accountant € 20.750 € 27.165 € 27.708 € 28.262<br />

Reclame, brochures en kantoor € 20.000 € 22.500 € 25.000 € 30.000<br />

Vergader<strong>in</strong>g participatiehouders € 0 € 2.500 € 5.000 € 7.500<br />

Overig € 2.500 € 3.000 € 5.000 € 5.000<br />

BTW 21% € 10.658 € 11.585 € 13.169 € 14.860<br />

Totaal € 61.408 € 66.750 € 75.877 € 85.623<br />

Afschrijv<strong>in</strong>gen € 3.000 € 3.000 € 3.000 € 3.000<br />

Invester<strong>in</strong>gen € 15.000 per 5 jaar<br />

Kosten en <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen worden jaarlijks gecorrigeerd voor <strong>in</strong>flatie.<br />

7.3 Uitstapkosten verkoop <strong>grond</strong><br />

Zoals bij aankoop van <strong>grond</strong> gebruik gemaakt wordt van een aankoopmakelaar, zo zal bij verkoop van <strong>grond</strong> eveneens<br />

gebruik gemaakt worden van een makelaar voor verkoopbemiddel<strong>in</strong>g. De bemiddel<strong>in</strong>gskosten voor verkoop zijn gesteld<br />

op een maximale courtage van 1,815% (1,50% + 21% BTW) over de verkoopwaarde. Bemiddel<strong>in</strong>gskosten zijn een vast<br />

tarief over de verkoopwaarde, waarbij geen correctie voor <strong>in</strong>flatie zal worden toegepast. Deze courtage is gangbaar bij<br />

bemiddel<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>agrarische</strong> <strong><strong>grond</strong>en</strong>. Bemiddel<strong>in</strong>g zal plaatsv<strong>in</strong>den door makelaarskantoor De Dijken B.V. Één van de<br />

<strong>in</strong>itiatiefnemers van het belegg<strong>in</strong>gsfonds Grond Eenvoudig heeft thans een aandelenbelang van 33% <strong>in</strong> De Dijken BV.<br />

De Dijken B.V. is aangesloten bij de Nederlandse Verenig<strong>in</strong>g van Rentmeesters en handelt conform de daardoor<br />

gestelde richtlijnen. De marktconforme vergoed<strong>in</strong>g is gebaseerd op een uitgebrachte offerte.<br />

Gezien het feit dat het fonds een open-end belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g is, kunnen deelnemers hun participatie te allen tijde<br />

aanbieden aan het fonds. Op het moment van aanbieden hoeft niet per def<strong>in</strong>itie sprake te zijn van een <strong>grond</strong>transactie,<br />

daar de uitker<strong>in</strong>g van de participatie mogelijk uit de bestaande liquide middelen van het fonds betaald zal kunnen<br />

worden.<br />

Indien deelnemers tussentijds de participatie zouden beë<strong>in</strong>digen en na de rekenperiode van 25 jaar het gehele fonds<br />

geliquideerd zou gaan worden, dan zou erosie van het vermogen van de zittende deelnemers optreden. Derhalve zal bij<br />

uittreden van een deelnemer 1,815% uitstapkosten <strong>in</strong> reken<strong>in</strong>g gebracht worden, over de onderliggende actuele<br />

<strong>grond</strong>waarde van de participatie.<br />

De uitstapkosten worden <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose berekend aan het e<strong>in</strong>de de rekenperiode van 25 jaar, als zijnde<br />

1,815% over de actuele verkoopwaarde van de <strong>grond</strong>. In de jaarlijkse vaststell<strong>in</strong>g van de waarde van de <strong>grond</strong> zullen de<br />

uitstapkosten <strong>in</strong> m<strong>in</strong>der<strong>in</strong>g gebracht worden op de uite<strong>in</strong>delijke IW-bereken<strong>in</strong>g (zie §8.2).<br />

Uitstapkosten voor deelnemers met betrekk<strong>in</strong>g tot notaris en beheerders zijn niet van toepass<strong>in</strong>g.<br />

7.3.1 Adm<strong>in</strong>istratiekosten overdracht rechte lijn<br />

Indien een deelnemer de participatie overdoet aan bloed - en aanverwanten <strong>in</strong> de rechte lijn - door schenk<strong>in</strong>g, erfenis<br />

of economische overdracht - dan wordt door het fonds 0,605% (0,50% + 21% BTW) adm<strong>in</strong>istratiekosten <strong>in</strong> reken<strong>in</strong>g<br />

gebracht over de nom<strong>in</strong>ale <strong>in</strong>leg, gecorrigeerd voor <strong>in</strong>flatie. Bij overdracht <strong>in</strong> rechte lijn blijft de - door de AFM<br />

vastgestelde - m<strong>in</strong>imale ondergrens per deelnemer gehandhaafd.<br />

32


7.4 Total Expense Ratio<br />

Total Expense Ratio (TER, Totale Kosten Ratio, exclusief emissie - en uitstapkosten) van het belegg<strong>in</strong>gsfonds bedraagt<br />

derhalve 2,13% gemiddeld over de rekenperiode van 25 jaar, uitgaande van een participatievermogen van €15.000.000.<br />

Indien het belegg<strong>in</strong>gsfonds - ten opzichte van onderhavige f<strong>in</strong>anciële prognose - sneller en meer participaties weet uit<br />

te geven, dan zal de gemiddelde TER van het fonds nog verder dalen.<br />

33


7.5 Inkomsten en vermogensontwikkel<strong>in</strong>g<br />

7.5.1 Pachtopbrengsten<br />

De jaarlijkse <strong>in</strong>komsten van het belegg<strong>in</strong>gsfonds worden hoofdzakelijk gevormd door opbrengsten uit geliberaliseerde<br />

pacht voor los land en teeltpacht. De vergoed<strong>in</strong>gen, die betaald worden onder beide overeenkomsten worden - onder<br />

meer - bepaald door teeltgebied, <strong>grond</strong>soort, bouwplan en vruchtwissel<strong>in</strong>g.<br />

Gezien het feit dat het rekenmodel verondersteld dat <strong>grond</strong> <strong>in</strong> het najaar van enig jaar wordt aangekocht, wordt pas <strong>in</strong><br />

het eerst volgende kalenderjaar geprofiteerd van een pachtopbrengst. Derhalve is de pachtopbrengst <strong>in</strong> jaar 1 (2012-<br />

2013) verondersteld op nihil. Het rekenmodel geeft daarmee een correct beeld van de ontwikkel<strong>in</strong>g van de toekomstige<br />

pachtopbrengsten. Overigens, afhankelijk van de <strong>in</strong>teresse <strong>in</strong> het belegg<strong>in</strong>gsfonds <strong>in</strong> najaar 2012, zal mogelijk <strong>in</strong> 2013<br />

als nog sprake kunnen zijn van pachtopbrengsten (zie §8.3).<br />

Op basis van de huidige <strong>agrarische</strong> markt worden teeltvergoed<strong>in</strong>gen betaald van €400 - >€3.500 per hectare per jaar.<br />

Uitgaande van een gemiddeld gangbaar bouwplan wordt bij aanvang een gewogen pachtopbrengst van €1.513 per<br />

hectare <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose opgenomen. Gegeven een gemiddelde aankoopwaarde van €55.000 per hectare is de<br />

pachtopbrengst <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose - bij aanvang - gesteld op 2,75% van de aankoopwaarde. In de<br />

pachtcontracten zal overigens geen percentage overeengekomen worden, maar een pachtprijs per hectare.<br />

In de f<strong>in</strong>anciële prognose wordt de pachtopbrengst jaarlijks gecorrigeerd met 50% van de gehanteerde <strong>in</strong>flatie<br />

(pachtopbrengst = {aankoopwaarde}*2,75%*({1+50%*CPI 5 }ˆt).<br />

Aan het e<strong>in</strong>de van de rekenperiode van 25 jaar bedraagt de gemiddelde pachtopbrengst per hectare €2.186. Daar<br />

verondersteld wordt dat de onderliggende <strong>grond</strong>waarde zal gaan stijgen, bedraagt aan het e<strong>in</strong>de van de rekenperiode<br />

de pachtopbrengst 1,78%. De gewogen pachtopbrengst gedurende de rekenperiode bedraagt €1.783 per hectare.<br />

Daar pachtovereenkomsten voor geliberaliseerde pacht en teeltpacht b<strong>in</strong>nen 6 jaar aflopen, zal <strong>in</strong> de praktijk bij het<br />

afsluiten van nieuwe pachtovereenkomsten herzien<strong>in</strong>g plaats kunnen v<strong>in</strong>den van de hoogte van de basis<br />

pachtvergoed<strong>in</strong>g. Daarmee zal uite<strong>in</strong>delijk de gemiddelde pachtopbrengst voor het fonds hoger uitkomen. Derhalve<br />

wordt de opbrengst uit pacht <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose conservatief begroot.<br />

Indien productprijzen en sentiment tijdelijk onderdruk staan kunnen pachtprijzen mogelijk lager uitvallen. Van<br />

“leegstand” van de portefeuille zal echter geen sprake zijn, daar cultuur<strong>grond</strong> altijd een opbrengst zal genereren.<br />

5 CPI: Consumentenprijs<strong>in</strong>dex<br />

34


7.5.2 Rente opbrengst<br />

Daar 10% van de <strong>in</strong>leggelden liquide gehouden zal worden om uittred<strong>in</strong>g te bespoedigen, heeft het belegg<strong>in</strong>gsfonds<br />

<strong>in</strong>komsten uit rente. Gerekend wordt met 1,75% rente over de liquide middelen per e<strong>in</strong>de voorgaand boekjaar. Deze<br />

rentevoet is gebaseerd op een breed gemiddelde van aanbieders (per 05-2012: 2,50%, bron: http://nl.globalrates.com).<br />

7.5.3 Grondwaardestijg<strong>in</strong>g<br />

Op basis van de historische reële <strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g (1952-2008: 3,20% per jaar), hanteert de f<strong>in</strong>anciële prognose een<br />

reële waardestijg<strong>in</strong>g van 2,40% per jaar gedurende de rekenperiode van 25 jaar.<br />

De reële waardestijg<strong>in</strong>g wordt jaarlijks gecorrigeerd met 50% van de gehanteerde <strong>in</strong>flatie. De nom<strong>in</strong>ale<br />

<strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g van het belegg<strong>in</strong>gsfonds wordt begroot op 3,40% (=2,40% reële waardestijg<strong>in</strong>g + 2,00%<br />

<strong>in</strong>flatie*50%) per jaar (nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g 1952-2008: 6,80%).<br />

Derhalve ligt de verwachte <strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de f<strong>in</strong>anciële prognose op 50% van de behaalde resultaten uit het<br />

verleden (1952-2008). De f<strong>in</strong>anciële prognose is daarmee conservatief <strong>in</strong> haar beoogde resultaat. Desalniettem<strong>in</strong><br />

verwijst het prospectus uitdrukkelijk naar de risicofactoren, zoals deze staan beschreven <strong>in</strong> §4.<br />

Geen reken<strong>in</strong>g wordt gehouden dat <strong>in</strong> verloop van jaren de mogelijkheid zich zal kunnen voordoen, dat de<br />

cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> door bestemm<strong>in</strong>gsplanwijzig<strong>in</strong>g significant <strong>in</strong> waarde zullen stijgen. Indien bestemm<strong>in</strong>gsplanwijzig<strong>in</strong>g<br />

zich zal voordoen en het belegg<strong>in</strong>gsfonds verplicht wordt, cq. de keuze heeft, om haar <strong><strong>grond</strong>en</strong> af te staan, dan zal dit<br />

ten opzichte van de f<strong>in</strong>anciële prognose altijd een meeropbrengst genereren.<br />

7.6 Rendement<br />

Het rendement van uw belegg<strong>in</strong>g wordt bepaald door enerzijds het operationele resultaat behaald uit<br />

pachtopbrengsten m<strong>in</strong>us operationele kosten en anderzijds door de waardestijg<strong>in</strong>g van de <strong>grond</strong>. De<br />

waardeontwikkel<strong>in</strong>g van uw <strong>in</strong>leg wordt getoond op basis van een kasstroomoverzicht. Een overzicht per jaar -<br />

gedurende de rekenperiode van 25 jaar - is opgenomen <strong>in</strong> de bijlagen. Een samenvatt<strong>in</strong>g wordt weergegeven <strong>in</strong> §7.7.<br />

Op basis van de f<strong>in</strong>anciële prognose wordt door het fonds beoogd dat aan het e<strong>in</strong>de van de rekenperiode gemiddeld<br />

€218.667 zal worden uitgekeerd per nom<strong>in</strong>ale <strong>in</strong>leg van €100.000. Gecorrigeerd voor verschil <strong>in</strong> looptijd - als gevolg van<br />

het gefaseerd <strong>in</strong>stappen van participatiehouders <strong>in</strong> de periode 2012/13 tot 2016 - bedraagt het gemiddelde uit te keren<br />

rendement €5.072 per jaar per nom<strong>in</strong>ale <strong>in</strong>leg van €100.000.<br />

Uitker<strong>in</strong>g van het verwachte belegg<strong>in</strong>gsrendement zal geschieden bij beë<strong>in</strong>dig<strong>in</strong>g van de participatie.<br />

Het belegg<strong>in</strong>gsfonds is fiscaal transparant. Derhalve zal voor iedere deelnemer de belast<strong>in</strong>gdruk afhankelijk zijn van de<br />

<strong>in</strong>dividuele fiscale positie. Voor de belast<strong>in</strong>gdruk van uw belegg<strong>in</strong>g wordt u verwezen naar §6 en wordt u aangeraden<br />

contact op te nemen met uw eigen accountant of belast<strong>in</strong>gadviseur.<br />

7.6.1 Interactie <strong>grond</strong>prijs en pachtvergoed<strong>in</strong>g<br />

Indien gedurende de eerste jaren van het belegg<strong>in</strong>gsfonds een sterke dal<strong>in</strong>g of stijg<strong>in</strong>g van de <strong>grond</strong>prijs zich zal<br />

voordoen, zal de pachtvergoed<strong>in</strong>g <strong>in</strong> dezelfde periode een tegenovergesteld effect kunnen vertonen. Op korte termijn<br />

zal een sterk stijgende <strong>grond</strong>prijs resulteren <strong>in</strong> een dal<strong>in</strong>g van het percentage pachtvergoed<strong>in</strong>g, terwijl een sterk<br />

dalende <strong>grond</strong>prijs zal resulteren <strong>in</strong> een stijg<strong>in</strong>g van het percentage pachtvergoed<strong>in</strong>g.<br />

35


7.7 Samenvatt<strong>in</strong>g exploitatie- en kasstroomoverzicht<br />

Een samenvatt<strong>in</strong>g uit het exploitatie- en kasstroomoverzicht wordt <strong>in</strong> de onderstaande schema’s weergegeven voor de<br />

jaren 1 tm 5 en de jaren 10-15-20 en 25. Een exploitatie - en kasstroomoverzicht voor de volledige rekenperiode van 25<br />

jaar wordt weergegeven <strong>in</strong> bijlage VI. In bijlage VI is eveneens een verklarende beschrijv<strong>in</strong>g opgenomen voor de<br />

genummerde items <strong>in</strong> het overzicht.<br />

Exploitatie overzicht rekenperiode prospectus<br />

jaar:<br />

2012-2013 2014 2015 2016 2017<br />

Item 1 2 3 4 5<br />

Liquide middelen beleggers <strong>in</strong> jaar (1) € 3.000.000 € 4.000.000 € 4.000.000 € 4.000.000<br />

Totaal <strong>in</strong>leggelden beleggers (2) € 3.000.000 € 7.000.000 € 11.000.000 € 15.000.000 € 15.000.000<br />

Aankoop <strong><strong>grond</strong>en</strong> (3) -€ 2.608.855 -€ 3.478.606 -€ 3.478.736 -€ 3.478.865 € 0<br />

Invester<strong>in</strong>g per HA <strong>grond</strong> (4) € 55.000 € 56.870 € 58.804 € 60.803 € 62.870<br />

Aantal ha <strong>grond</strong> (5) 47,43 61,17 59,16 57,22 0,00<br />

Totaal ha <strong>grond</strong> (6) 47,43 108,60 167,76 224,98 224,98<br />

Totaal aankoopwaarde <strong>grond</strong> (7) € 2.608.855 € 6.087.460 € 9.566.197 € 13.045.062 € 13.045.062<br />

Opbrengsten<br />

Pachtvergoed<strong>in</strong>g (8) € 0 € 71.744 € 169.079 € 268.384 € 369.718<br />

Doorberekende emissiekosten (9) € 91.145 € 121.394 € 121.264 € 121.135 € 0<br />

Rente deposito (10) € 0 € 3.337 € 9.130 € 15.778 € 23.309<br />

Totaal opbrengsten (11) € 91.145 € 196.475 € 299.473 € 405.298 € 393.027<br />

Kosten (aankoop, beheer, exploitatie)<br />

Bemiddel<strong>in</strong>g aankoop cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> (12) -€ 47.351 -€ 63.137 -€ 63.139 -€ 63.141 € 0<br />

Notariskosten <strong>grond</strong>aankopen (13) -€ 7.495 -€ 9.858 -€ 9.725 -€ 9.593 € 0<br />

Structurer<strong>in</strong>gskosten (14) -€ 36.300 -€ 48.400 -€ 48.400 -€ 48.400 € 0<br />

Vaste kosten (waterschap, sloten, afscheid<strong>in</strong>gen) (15) -€ 8.064 -€ 18.831 -€ 29.671 -€ 40.587 -€ 41.399<br />

Rentmeester kosten (16) -€ 2.870 -€ 6.702 -€ 10.560 -€ 14.444 -€ 14.733<br />

Pachtcontracten (#) (17) 5 11 17 23 23<br />

Grondkamer (18) -€ 200 -€ 449 -€ 707 -€ 976 -€ 996<br />

Beheervergoed<strong>in</strong>g Duurzaam Agrarisch B.V. (19) -€ 21.780 -€ 51.328 -€ 81.473 -€ 112.233 -€ 113.388<br />

Operationele kosten organisatie (20) -€ 61.408 -€ 66.750 -€ 75.877 -€ 85.623 -€ 87.335<br />

Uitstapkosten (21) € 0 € 0 € 0 € 0 € 0<br />

Afschrijv<strong>in</strong>gen (22) -€ 3.000 -€ 3.000 -€ 3.000 -€ 3.000 -€ 3.000<br />

Totaal kosten (23) -€ 188.466 -€ 268.454 -€ 322.552 -€ 377.997 -€ 260.851<br />

W<strong>in</strong>st / verlies (24) -€ 97.321 -€ 71.980 -€ 23.080 € 27.300 € 132.176<br />

36


2012-2013 2014 2015 2016 2017<br />

Item 1 2 3 4 5<br />

Kasstroom<br />

Beg<strong>in</strong>stand liquide middelen (25) € 0 € 190.679 € 521.699 € 901.620 € 1.331.920<br />

Liquide middelen beleggers <strong>in</strong> jaar (26) € 3.000.000 € 4.000.000 € 4.000.000 € 4.000.000 € 0<br />

Aankoop <strong><strong>grond</strong>en</strong> (27) -€ 2.608.855 -€ 3.478.606 -€ 3.478.736 -€ 3.478.865 € 0<br />

Doorberekende emissiekosten (28) -€ 91.145 -€ 121.394 -€ 121.264 -€ 121.135 € 0<br />

W<strong>in</strong>st/verlies (29) -€ 97.321 -€ 71.980 -€ 23.080 € 27.300 € 132.176<br />

Invester<strong>in</strong>gen (30) -€ 15.000 € 0 € 0 € 0 € 0<br />

Afschrijv<strong>in</strong>gen (31) € 3.000 € 3.000 € 3.000 € 3.000 € 3.000<br />

Liquide middelen (32) € 190.679 € 521.699 € 901.620 € 1.331.920 € 1.467.096<br />

Rendement uit exploitatie<br />

Jaarlijks W/V per €100.000 (33) -€ 3.244 -€ 1.028 -€ 210 € 182 € 881<br />

Cumulatieve W/V (34) -€ 97.321 -€ 169.301 -€ 192.380 -€ 165.080 -€ 32.904<br />

Cumulatieve W/V per €100.000 (35) -€ 3.244 -€ 2.419 -€ 1.749 -€ 1.101 -€ 219<br />

Rendement uit vermogensontwikkel<strong>in</strong>g<br />

(Ongerealiseerde) waarde stijg<strong>in</strong>g <strong>grond</strong> (36) € 0 € 88.701 € 209.989 € 335.406 € 465.091<br />

Aankoopwaarde <strong>grond</strong> (37) € 2.608.855 € 6.087.460 € 9.566.197 € 13.045.062 € 13.045.062<br />

Cumulatieve waarde stijg<strong>in</strong>g <strong>grond</strong> (nom<strong>in</strong>aal) (38) € 0 € 88.701 € 298.691 € 634.097 € 1.099.188<br />

Gecorrigeerde waarde <strong>grond</strong> (39) € 2.608.855 € 6.176.161 € 9.864.887 € 13.679.158 € 14.144.250<br />

Jaarlijkse waardestijg<strong>in</strong>g per € 100.000 (40) € 0 € 1.267 € 1.909 € 2.236 € 3.101<br />

Jaarlijks rendement<br />

Jaarlijks W/V per €100.000 (41) -€ 3.244 -€ 1.028 -€ 210 € 182 € 881<br />

Jaarlijkse waardestijg<strong>in</strong>g per € 100.000 (42) € 0 € 1.267 € 1.909 € 2.236 € 3.101<br />

Jaarlijks rendement (43) -€ 3.244 € 239 € 1.699 € 2.418 € 3.982<br />

In % per belegg<strong>in</strong>g van €100.000 (44) -3,24% 0,24% 1,70% 2,42% 3,98%<br />

37


Exploitatie overzicht rekenperiode prospectus<br />

jaar:<br />

2022 2027 2032 2037<br />

Item 10 15 20 25<br />

Liquide middelen beleggers <strong>in</strong> jaar (1)<br />

Totaal <strong>in</strong>leggelden beleggers (2) € 15.000.000 € 15.000.000 € 15.000.000 € 15.000.000<br />

Aankoop <strong><strong>grond</strong>en</strong> (3) -€ 125.000 -€ 150.000 -€ 150.000 € 0<br />

Invester<strong>in</strong>g per HA <strong>grond</strong> (4) € 74.310 € 87.831 € 103.813 € 122.703<br />

Aantal ha <strong>grond</strong> (5) 1,68 1,71 1,44 0,00<br />

Totaal ha <strong>grond</strong> (6) 232,05 240,87 248,60 254,81<br />

Totaal aankoopwaarde <strong>grond</strong> (7) € 13.545.062 € 14.270.062 € 15.020.062 € 15.720.062<br />

Opbrengsten<br />

Pachtvergoed<strong>in</strong>g (8) € 400.727 € 445.306 € 496.487 € 556.999<br />

Doorberekende emissiekosten (9) € 0 € 0 € 0 € 0<br />

Rente deposito (10) € 28.499 € 29.209 € 30.822 € 32.897<br />

Totaal opbrengsten (11) € 429.227 € 474.515 € 527.310 € 589.896<br />

Kosten (aankoop, beheer, exploitatie)<br />

Bemiddel<strong>in</strong>g aankoop cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> (12) -€ 2.269 -€ 2.723 -€ 2.723 € 0<br />

Notariskosten <strong>grond</strong>aankopen (13) -€ 944 -€ 1.042 -€ 1.151 € 0<br />

Structurer<strong>in</strong>gskosten (14) € 0 € 0 € 0 € 0<br />

Vaste kosten (waterschap, sloten, afscheid<strong>in</strong>gen) (15) -€ 47.146 -€ 54.030 -€ 61.568 -€ 69.673<br />

Rentmeester kosten (16) -€ 16.778 -€ 19.228 -€ 21.911 -€ 24.796<br />

Pachtcontracten (#) (17) 24 25 25 26<br />

Grondkamer (18) -€ 1.147 -€ 1.319 -€ 1.457 -€ 1.673<br />

Beheervergoed<strong>in</strong>g Duurzaam Agrarisch B.V. (19) -€ 119.523 -€ 126.296 -€ 133.773 -€ 142.029<br />

Operationele kosten organisatie (20) -€ 96.425 -€ 106.461 -€ 117.541 -€ 129.775<br />

Uitstapkosten (21) € 0 € 0 € 0 -€ 567.475<br />

Afschrijv<strong>in</strong>gen (22) -€ 3.312 -€ 3.657 -€ 4.038 -€ 4.458<br />

Totaal kosten (23) -€ 287.544 -€ 314.756 -€ 344.162 -€ 939.879<br />

W<strong>in</strong>st / verlies (24) € 141.683 € 159.759 € 183.148 -€ 349.983<br />

NB: In jaar 25 toont de f<strong>in</strong>anciële prognose een operationeel verlies, daar <strong>in</strong> het rekenmodel de uitstapkosten voor<br />

verkoop <strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> jaar 25 over de gehele <strong>grond</strong>portefeuille genomen wordt (zie uitstapkosten [21] = 1,815% X<br />

€31.265.825 [39] = €567.475).<br />

38


Kasstroom overzicht rekenperiode prospectus<br />

jaar:<br />

2022 2027 2032 2037<br />

Item 10 15 20 25<br />

Kasstroom<br />

Beg<strong>in</strong>stand liquide middelen (25) € 1.628.535 € 1.669.102 € 1.761.279 € 1.879.809<br />

Liquide middelen beleggers <strong>in</strong> jaar (26) € 0 € 0 € 0 € 0<br />

Aankoop <strong><strong>grond</strong>en</strong> (27) -€ 125.000 -€ 150.000 -€ 150.000 € 0<br />

Doorberekende emissiekosten (28) € 0 € 0 € 0 € 0<br />

W<strong>in</strong>st/verlies (29) € 141.683 € 159.759 € 183.148 -€ 349.983<br />

Invester<strong>in</strong>gen (30) € 0 € 0 € 0 € 0<br />

Afschrijv<strong>in</strong>gen (31) € 3.312 € 3.657 € 4.038 € 4.458<br />

Liquide middelen (32) € 1.648.530 € 1.682.518 € 1.798.465 € 1.534.283<br />

Rendement uit exploitatie<br />

Jaarlijks W/V per €100.000 (33) € 945 € 1.065 € 1.221 -€ 2.333<br />

Cumulatieve W/V (34) € 648.530 € 1.407.518 € 2.273.465 € 2.709.283<br />

Cumulatieve W/V per €100.000 (35) € 4.324 € 9.383 € 15.156 € 18.062<br />

Rendement uit vermogensontwikkel<strong>in</strong>g<br />

(Ongerealiseerde) waarde stijg<strong>in</strong>g <strong>grond</strong> (36) € 562.908 € 690.717 € 843.694 € 1.028.083<br />

Aankoopwaarde <strong>grond</strong> (37) € 13.545.062 € 14.270.062 € 15.020.062 € 15.720.062<br />

Cumulatieve waarde stijg<strong>in</strong>g <strong>grond</strong> (nom<strong>in</strong>aal) (38) € 3.698.955 € 6.885.859 € 10.788.149 € 15.545.763<br />

Gecorrigeerde waarde <strong>grond</strong> (39) € 17.244.017 € 21.155.921 € 25.808.211 € 31.265.825<br />

Jaarlijkse waardestijg<strong>in</strong>g per € 100.000 (40) € 3.753 € 4.605 € 5.625 € 6.854<br />

Jaarlijks rendement<br />

Jaarlijks W/V per €100.000 (41) € 945 € 1.065 € 1.221 -€ 2.333<br />

Jaarlijkse waardestijg<strong>in</strong>g per € 100.000 (42) € 3.753 € 4.605 € 5.625 € 6.854<br />

Jaarlijks rendement (43) € 4.697 € 5.670 € 6.846 € 4.521<br />

In % per belegg<strong>in</strong>g van €100.000 (44) 4,70% 5,67% 6,85% 4,52%<br />

39


7.8 Gevoeligheidsanalyse<br />

Het verwachte rendement is een resultante van de diverse uitgangspunten, die beschreven staan <strong>in</strong> het prospectus.<br />

Ondanks dat gehanteerde uitgangspunten conservatief zijn gesteld, bestaat te allen tijde de mogelijkheid dat het<br />

verwachte rendement - als gevolg van de beschreven risicofactoren - negatief beïnvloed kan worden. Een achttal<br />

scenario’s zijn doorgerekend, waar<strong>in</strong> variatie is aangebracht met betrekk<strong>in</strong>g tot de parameters <strong>grond</strong>prijsontwikkel<strong>in</strong>g,<br />

pachtvergoed<strong>in</strong>g en <strong>in</strong>flatie.<br />

De variatie <strong>in</strong> parameters, die <strong>in</strong> de verschillende scenario’s is aangebracht, is overigens arbitrair. Door wijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />

parameters ontstaan nieuwe scenario’s en andere uitkomsten. Positieve scenario’s, waarbij parameters buiten de<br />

range van <strong>in</strong> het verleden behaalde resultaten liggen, worden niet verondersteld. De volgende scenario’s zijn - ceteris<br />

paribus - voor een periode van 25 jaar doorgerekend.<br />

Negatieve scenario’s:<br />

I Reële <strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g 0,00%;<br />

II Nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g 0,00%;<br />

III Nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>prijsdal<strong>in</strong>g 3,00% per jaar en pachtvergoed<strong>in</strong>g 2,75% over jaarlijkse <strong>grond</strong>waarde, geen<br />

reken<strong>in</strong>g wordt gehouden met pachtcorrectie op basis van 50% CPI per jaar;<br />

IV Inflatie 0,00%;<br />

V Pachtvergoed<strong>in</strong>g aangepast tot 2,00%;<br />

VI Pachtvergoed<strong>in</strong>g aangepast tot 2,00%, geen toepass<strong>in</strong>g van 50% <strong>in</strong>flatiecorrectie op jaarlijkse pacht en<br />

nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g 0,00%;<br />

Positieve scenario’s:<br />

VII Nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g conform 1952-2008, zijnde 6,80%;<br />

VIII Pachtvergoed<strong>in</strong>g van 2,75% gerelateerd aan jaarlijkse <strong>grond</strong>waarde (<strong>in</strong> plaats van de aankoopwaarde, zonder<br />

reken<strong>in</strong>g te houden met een pachtcorrectie op basis van 50% CPI per jaar) en nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g<br />

conform 1952-2008, zijnde 6,80%;<br />

De resultaten van de gevoeligheidsanalyse worden vertaald door de kengetallen (a) rendement bij uitker<strong>in</strong>g; (b)<br />

<strong>grond</strong>prijs per hectare; (c) pachtvergoed<strong>in</strong>g per hectare en (d) percentage pachtvergoed<strong>in</strong>g. De resultaten zijn als volgt.<br />

40


Gevoeligheidsanalyse Grond Eenvoudig<br />

Scenario (ceteris paribus)<br />

Uitker<strong>in</strong>g per<br />

€100.000<br />

Rendement<br />

over <strong>in</strong>leg<br />

Grondprijs (ha)<br />

per e<strong>in</strong>de<br />

rekenperiode<br />

Pacht (ha) per<br />

e<strong>in</strong>de<br />

rekenperiode<br />

Pachtvergoed<strong>in</strong>g<br />

tov <strong>grond</strong>prijs<br />

Basis Prospectus 2012 € 218.667 € 118.667 € 122.703 € 2.186 1,78%<br />

I Reële <strong>grond</strong>prijs stijg<strong>in</strong>g 0% € 139.141 € 39.141 € 69.835 € 2.023 2,90%<br />

II Nom<strong>in</strong>al <strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g 0% € 115.813 € 15.813 € 55.000 € 1.949 3,54%<br />

III<br />

Nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>prijsdal<strong>in</strong>g -3,00% (25<br />

jaar) en pachtvergoed<strong>in</strong>g 2,75% over<br />

jaarlijkse <strong>grond</strong>waarde<br />

€ 41.881 -€ 58.119 € 26.478 € 751 2,84%<br />

IV 0% Inflatie € 180.754 € 80.754 € 97.177 € 1.646 1,69%<br />

V Pachtvergoed<strong>in</strong>g 2,00% € 197.002 € 97.002 € 122.703 € 1.590 1,30%<br />

VI<br />

VII<br />

Pachtvergoed<strong>in</strong>g 2,00% , 0% CPI pacht en<br />

nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g 0%<br />

Nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g conform<br />

1952-2008, 6,80%<br />

Pachtvergoed<strong>in</strong>g 2,75% van<br />

VIII <strong>grond</strong>waarde en nom<strong>in</strong>ale<br />

<strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g 6,80%<br />

Rekenperiode 25 jaar<br />

€ 87.119 -€ 12.881 € 55.000 € 1.100 2,00%<br />

€ 421.997 € 321.997 € 266.731 € 2.389 0,90%<br />

€ 487.088 € 387.088 € 266.731 € 6.868 2,57%<br />

Het verwachte rendement over de <strong>in</strong>leg uitgezet <strong>in</strong> een grafiek laat zien dat de <strong>in</strong>vloed van negatieve scenario’s niet<br />

direct zal leiden tot erosie van het <strong>in</strong>itieel vermogen (scenario’s I, II, IV en V).<br />

41


In het meer negatieve scenario (scenario VI), waarbij - gedurende de rekenperiode van 25 jaar - de nom<strong>in</strong>ale<br />

<strong>grond</strong>prijsstijg<strong>in</strong>g 0,00% bedraagt, de pachtvergoed<strong>in</strong>g wordt verlaagd tot 2,00% over de aankoopwaarde en geen<br />

<strong>in</strong>flatiecorrectie op de pachtvergoed<strong>in</strong>g zal plaatsv<strong>in</strong>den, zal erosie van het <strong>in</strong>gelegde vermogen optreden. Onder<br />

scenario VI zal een deelnemer voor elke <strong>in</strong>leg van €100.000 een uitker<strong>in</strong>g van €87.119 retour ontvangen.<br />

In een zeer negatief scenario (scenario III), wordt gerekend met een nom<strong>in</strong>ale <strong>grond</strong>prijsdal<strong>in</strong>g van 3,00% per jaar,<br />

gedurende 25 jaar. Daarnaast wordt de pachtvergoed<strong>in</strong>g gefixeerd op 2,75% van de jaarlijkse <strong>grond</strong>waarde<br />

(pachtopbrengsten dalen mee met <strong>grond</strong>prijsdal<strong>in</strong>g). In onderhavig scenario zal het <strong>in</strong>gelegde vermogen sl<strong>in</strong>ken tot<br />

€41.881 per <strong>in</strong>leg van €100.000. In dit scenario bedraagt de gemiddelde <strong>grond</strong>prijs aan het e<strong>in</strong>de van de rekenperiode<br />

<strong>in</strong> 2037 €26.478 per hectare (-52%).<br />

De positieve scenario’s tonen aan dat op basis van <strong>in</strong> het verleden behaalde resultaten 6 een hoger rendement eveneens<br />

haalbaar zou kunnen zijn.<br />

Het gemiddelde berekende rendement bovenop een <strong>in</strong>leg van €100.000 van voornoemde scenario’s bedraagt<br />

€109.940.<br />

Op basis van de praktijk en op basis van onderhavige gevoeligheidsanalyse meent Grond Eenvoudig te kunnen stellen<br />

dat het beoogde belegg<strong>in</strong>gsrendement van het prospectus nochtans conservatief is begroot en dat het belegg<strong>in</strong>gsfonds<br />

een gematigd risicoprofiel kent.<br />

6 In het verleden behaalde resultaten zijn geen garantie voor de toekomst.<br />

42


7.9 Onderzoeksrapport van de accountant<br />

43


8. Procedure en voorwaarden verhandel<strong>in</strong>g participaties<br />

Uitgifte van participaties zal geschieden <strong>in</strong> eenheden van €25.000 per participatie, waarbij als ondergrens een m<strong>in</strong>imale<br />

<strong>in</strong>leg van €100.000 per deelnemer zal worden gehanteerd (4 participaties per deelnemer). De ondergrens is <strong>in</strong>gegeven<br />

door de wettelijke grens van AFM en Wft, <strong>in</strong>zake vergunn<strong>in</strong>gplicht voor belegg<strong>in</strong>gsfondsen. Het belegg<strong>in</strong>gsfonds heeft<br />

de pr<strong>in</strong>cipiële <strong>in</strong>tentie om de ondergrens te verlagen, echter de kosten voor het fonds, die gepaard gaan met de<br />

vergunn<strong>in</strong>gverplicht<strong>in</strong>g en adm<strong>in</strong>istratie, zijn reden geweest de voornoemde ondergrens te hanteren.<br />

Derhalve dient u als belegger kennis te nemen van de Vrijstell<strong>in</strong>gsregel<strong>in</strong>g, die het fonds en de onderhavige prospectus<br />

genieten.<br />

De procedure voor <strong>in</strong>- en uitstappen <strong>in</strong> het fonds is afgestemd op het ritme van de <strong>agrarische</strong> <strong>grond</strong>markt.<br />

8.1 Forward Pric<strong>in</strong>g<br />

Vanaf 2012 geeft het fonds participaties uit. De uitgifte van participaties is gebaseerd op de methode van “forward<br />

pric<strong>in</strong>g”.<br />

Forward Pric<strong>in</strong>g is bekend bij belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen, waarvan de - <strong>in</strong> de Intr<strong>in</strong>sieke Waarde (IW) - gebruikte koersen van<br />

de belegg<strong>in</strong>gen tot stand zijn gekomen ná het moment dat deelnemers hun <strong>in</strong>- en verkooporders plaatsen en <strong>in</strong>leggen.<br />

Derhalve zal de <strong>in</strong>leg van een nieuwe deelnemer op basis van de jaarlijkse te bepalen IW van het fonds <strong>in</strong> april van het<br />

volgend jaar bekend worden gemaakt. Op basis van deze methode wordt gegarandeerd dat de <strong>in</strong>leg van toetredende<br />

deelnemers en de reeds zittende deelnemers eenduidig en transparant worden gewaardeerd.<br />

Het gegeven dat pas <strong>in</strong> april van een volgend jaar op basis van forward pric<strong>in</strong>g de <strong>in</strong>dex van de <strong>in</strong>leg van een nieuwe<br />

deelnemer tot stand kan komen, wordt bepaald door de methode van bepal<strong>in</strong>g van de IW van het fonds (§8.2).<br />

Als voorbeeld: Indien u toetreedt als deelnemer <strong>in</strong> 2013 dan ontvangt u voor 30 april 2014 bericht over de vaststell<strong>in</strong>g<br />

van de waarder<strong>in</strong>g van uw <strong>in</strong>leg <strong>in</strong> een percentage van uw <strong>in</strong>breng. Op basis van de IW bereken<strong>in</strong>g zal uw <strong>in</strong>leg middels<br />

een <strong>in</strong>dex worden gewaardeerd en vastgesteld. Een voorbeeld van IW-bereken<strong>in</strong>g en waarder<strong>in</strong>g - op basis van de<br />

onderhavige f<strong>in</strong>anciële prognose - is uitgewerkt <strong>in</strong> §8.6.<br />

8.2 Intr<strong>in</strong>sieke waarde (IW)<br />

Met verwijz<strong>in</strong>g naar de f<strong>in</strong>anciële prognose zal het rendement van uw belegg<strong>in</strong>g gevormd worden door een jaarlijks<br />

operationeel resultaat en de gerealiseerde waardeontwikkel<strong>in</strong>g van de activa <strong>grond</strong>.<br />

Het f<strong>in</strong>ancieel resultaat zal worden vastgesteld bij afsluit<strong>in</strong>g van een f<strong>in</strong>ancieel boekjaar middels het laten vaststellen<br />

van de def<strong>in</strong>itieve jaarcijfers door de accountant BDO. Vaststell<strong>in</strong>g van de jaarcijfers wordt beoogd voor of op 01-03 van<br />

enig jaar.<br />

Bij de waardebepal<strong>in</strong>g van de cultuur<strong>grond</strong> voor de IW-bereken<strong>in</strong>g zal worden uitgegaan van de WEV (Waarde<br />

Economisch Verkeer). Voor bepal<strong>in</strong>g van de waardeontwikkel<strong>in</strong>g van de cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong>, zal gebruik gemaakt worden<br />

van de gegevens verstrekt door het Kadaster. Het belegg<strong>in</strong>gsfonds zal per kwartaal en per jaar een <strong>grond</strong>prijsmonitor<br />

opvragen, waardoor het objectief is vast te stellen wat de <strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> een specifiek kalenderjaar is geweest.<br />

45


Hierbij wordt door het Kadaster onderscheid gemaakt tussen verschillende teeltgebieden <strong>in</strong> Nederland. De <strong>in</strong>del<strong>in</strong>g van<br />

het Kadaster zal door het fonds <strong>in</strong> haar adm<strong>in</strong>istratie en presentatie worden overgenomen.<br />

De gerapporteerde <strong>grond</strong>waardeontwikkel<strong>in</strong>g zal worden vastgesteld en zal worden betrokken bij de bepal<strong>in</strong>g van de<br />

IW van het belegg<strong>in</strong>gsfonds. Derhalve zal met grote zekerheid en nauwkeurigheid vastgesteld kunnen worden wat de<br />

IW van het belegg<strong>in</strong>gsfonds is geweest per 31-12 van enig boekjaar.<br />

De verwacht<strong>in</strong>g is dat vaststell<strong>in</strong>g van de <strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g kan plaatsv<strong>in</strong>den <strong>in</strong> maart van enig jaar. Voor het geval<br />

dat cijfers later beschikbaar komen wordt een marge van een extra maand aangehouden.<br />

Vier maal per jaar worden voorlopige IW’s van het fonds berekend, die gebaseerd worden op kwartaalrapportages van<br />

de f<strong>in</strong>anciële verslaglegg<strong>in</strong>g, alsmede op de kwartaalgegevens verstrekt door het Kadaster. De kwartaal IW cijfers zullen<br />

met bestaande - en nieuwe deelnemers worden gecommuniceerd. Aan de gepubliceerde kwartaalcijfers kunnen geen<br />

rechten worden ontleend. De kwartaalcijfers worden slechts gecommuniceerd om trends en ontwikkel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de<br />

<strong>grond</strong>markt en de prestaties van het fonds te kunnen volgen.<br />

8.2.1 Vaststell<strong>in</strong>g IW<br />

De Beheerder zal op basis van het f<strong>in</strong>ancieel jaarverslag en op basis van de <strong>grond</strong>prijsmonitor van het Kadaster van enig<br />

jaar de IW van het belegg<strong>in</strong>gsfonds berekenen. Onderbouw<strong>in</strong>g van de IW zal worden uitgewerkt op basis van<br />

voornoemde gegevens, alsmede op basis van overige <strong>in</strong>terne - en externe adm<strong>in</strong>istratieve databronnen. Besprek<strong>in</strong>g zal<br />

plaatsv<strong>in</strong>den tussen Bewaarder, Beheerder en het <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gscomité. De bereken<strong>in</strong>g van de IW per 31-12 van het<br />

fonds <strong>in</strong> enig boekjaar zal ter beoordel<strong>in</strong>g en def<strong>in</strong>itieve vaststell<strong>in</strong>g worden voorgelegd aan de accountant.<br />

8.2.2 Waarder<strong>in</strong>g “warme” cultuur<strong>grond</strong><br />

Het fonds zal geen reken<strong>in</strong>g houden met speculatieve waardeontwikkel<strong>in</strong>g, als gevolg van bestemm<strong>in</strong>gsplanwijzig<strong>in</strong>g.<br />

Indien ontwikkel<strong>in</strong>gen zich gaan voordoen, waardoor de verwacht<strong>in</strong>g van bestemm<strong>in</strong>gsplanwijzig<strong>in</strong>g voor (een deel<br />

van) de cultuur<strong><strong>grond</strong>en</strong> <strong>in</strong> de nabije toekomst actueel geacht kan worden, dan nog zullen de desbetreffende percelen<br />

tegen <strong>agrarische</strong> waarde worden gewaardeerd.<br />

Deelnemers dienen zich bewust te zijn van onderhavige procedure, daar <strong>in</strong> de toekomst bij uittreden geen aanspraak<br />

gemaakt kan worden op een verzoek tot herwaarder<strong>in</strong>g, waarbij reken<strong>in</strong>g gehouden dient te worden met<br />

bestemm<strong>in</strong>gsplanwijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de (zeer nabije) toekomst.<br />

Indien cultuur<strong>grond</strong>, als gevolg van bestemm<strong>in</strong>gsplanwijzig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> waarde gaat stijgen en op basis van niet-<strong>agrarische</strong><br />

waarde verkocht zal gaan worden, dan zal dit pas <strong>in</strong> de IW-bereken<strong>in</strong>g betrokken worden, <strong>in</strong> enig boekjaar dat<br />

daadwerkelijk een transactie tot stand gekomen is.<br />

Deze procedure onderschrijft andermaal dat het belegg<strong>in</strong>gsfonds zich niet zal richten op speculatieve<br />

w<strong>in</strong>stverwacht<strong>in</strong>gen.<br />

8.2.3 Uitstapkosten<br />

Jaarlijks zal voor de IW-bereken<strong>in</strong>g de waardebepal<strong>in</strong>g van de cultuur<strong>grond</strong> gecorrigeerd worden met 1,815%<br />

uitstapkosten.<br />

46


8.2.4 Budgetcontrole en logboek adm<strong>in</strong>istratie<br />

Een proces van budgetcontrole en - evaluatie zal worden opgezet. Door controle en evaluatie zal beter <strong>in</strong>zichtelijk<br />

worden, welke ondermeer de werkelijke emissie -, uitstap - en operationele fondskosten zijn. Geconstateerde<br />

afwijk<strong>in</strong>gen zullen worden gehanteerd om jaarlijkse budgetten en kosten accuraat te begroten en te beheren.<br />

Met verwijz<strong>in</strong>g naar de verslaglegg<strong>in</strong>g van AFM (oktober 2009, Aanbevel<strong>in</strong>gen Belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen) zal het fonds een<br />

logboekadm<strong>in</strong>istratie opzetten. Onderhavige adm<strong>in</strong>istratie dient om het proces van IW-bereken<strong>in</strong>g te verbeteren door<br />

fouten uit het proces te filteren. Op <strong>grond</strong> van de bev<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen en adviezen van AFM zullen een drietal analyses en<br />

vastlegg<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> een logboek worden gerapporteerd.<br />

1. Correcties en problemen bij de waarder<strong>in</strong>g van de onderliggende belegg<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> cultuur<strong>grond</strong>;<br />

2. Analyse en verklar<strong>in</strong>g van de mogelijke afwijk<strong>in</strong>g van de IW ten opzichte van de vaststell<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het voorgaande<br />

jaar;<br />

3. Alle correcties, fouten en problemen, die zijn ontstaan bij het berekenen van de IW;<br />

De budgetcontrole en de logboekadm<strong>in</strong>istratie zullen de basis vormen voor de <strong>in</strong>terne databronnen, die betrokken<br />

worden <strong>in</strong> de jaarlijkse IW-bereken<strong>in</strong>g (§8.2.1).<br />

Tijdsbalk IW-bereken<strong>in</strong>g enig jaar (t)<br />

jan feb mrt april mei juni<br />

accountantsrapport enig jaar (t=t-1)<br />

jaarrapport <strong>grond</strong>prijsmonitor kadaster (t=t-1)<br />

voorbereid<strong>in</strong>g IW-bereken<strong>in</strong>g enig jaar (t=t-1)<br />

vaststell<strong>in</strong>g IW (t=t-1)<br />

communicatie IW (t=t-1)<br />

IW-bereken<strong>in</strong>g KW-I (t)<br />

juli aug sept okt nov dec<br />

IW-bereken<strong>in</strong>g KW-II (t)<br />

IW-bereken<strong>in</strong>g KW-IV (t=t-1) IW-bereken<strong>in</strong>g KW-III (t)<br />

8.3 Instapprocedure<br />

budgetcontrole, evaluatie en logboekadm<strong>in</strong>istratie<br />

Gedurende het gehele jaar kunnen deelnemers zich aanmelden bij het fonds. Aanmeld<strong>in</strong>g is verder gebonden aan<br />

strikte regels met betrekk<strong>in</strong>g tot vaststell<strong>in</strong>g <strong>in</strong>stapjaar en stort<strong>in</strong>g <strong>in</strong>leggelden.<br />

Agrarische <strong><strong>grond</strong>en</strong> kunnen gedurende het gehele jaar verhandeld worden, echter, meestal v<strong>in</strong>dt de lever<strong>in</strong>g plaats <strong>in</strong><br />

het najaar (na het roven van de vrucht, op / rond 1 november van enig jaar). Aankoop van <strong><strong>grond</strong>en</strong> zal zoveel als<br />

mogelijk parallel lopen aan nieuwe <strong>in</strong>schrijv<strong>in</strong>gen, om verwater<strong>in</strong>g van het rendement <strong>in</strong> de eerste jaren van het<br />

belegg<strong>in</strong>gsfonds te beperken.<br />

Daar op basis van de <strong>in</strong>schrijv<strong>in</strong>gen nieuwe <strong><strong>grond</strong>en</strong> zullen worden aangekocht, die volgens verwacht<strong>in</strong>g <strong>in</strong> november<br />

van enig jaar afgenomen en betaald dienen te worden, dienen <strong>in</strong>leggelden voor 01-10 van enig jaar gestort te zijn op<br />

reken<strong>in</strong>g van het fonds. Indien <strong>in</strong> enig jaar <strong>in</strong> het voorjaar <strong>grond</strong> wordt aangekocht, die overigens eveneens direct<br />

geëxploiteerd kan worden, kan de Beheerder nieuwe deelnemers verzoeken de stort<strong>in</strong>g van deelname eerder te<br />

plaatsen.<br />

47


Het eerste jaar van <strong>in</strong>stappen is het verlengde kalenderjaar 2012-2013. Voor participatie vanaf 2012-2013 kunnen<br />

deelnemers zich aanmelden tot sluit<strong>in</strong>gsdatum 31-08-2013. Deelnemers die zich aanmelden tot <strong>in</strong> het voorjaar 2013,<br />

kunnen door de Beheerder verzocht worden hun <strong>in</strong>leg direct te storten. Derhalve kan <strong>in</strong> najaar 2012 / voorjaar 2013<br />

<strong>grond</strong> reeds worden aangekocht en kunnen pachtopbrengsten reeds <strong>in</strong> 2013 gerealiseerd worden. Het model rekent<br />

overigens met pachtopbrengsten vanaf 2014 (zie §7.5.1 en §7.6).<br />

Daar het fonds verplicht is om zittende deelnemers officieel vier weken de tijd te geven om geen toestemm<strong>in</strong>g te<br />

verlenen aan nieuwe deelnemers, e<strong>in</strong>digt de <strong>in</strong>schrijv<strong>in</strong>g voor deelname <strong>in</strong> enig jaar op sluit<strong>in</strong>gsdatum 31-08.<br />

Een deelnemer, die voor 01-10 van enig jaar (t=t) de <strong>in</strong>leggelden heeft gestort, stapt <strong>in</strong> tegen de IW van het fonds van<br />

enig jaar (t=t). De IW zal bepaald worden conform §8.2. Derhalve zal voor e<strong>in</strong>d april (30-04) van het volgende jaar<br />

(t=t+1) de officiële IW bereken<strong>in</strong>g en de geïndexeerde waarde van de <strong>in</strong>leg gecommuniceerd worden.<br />

Inleggelden, die op of na 01-10 zijn ontvangen, worden geadm<strong>in</strong>istreerd, waarbij het jaar van <strong>in</strong>stappen 1 jaar<br />

verschoven zal worden. Deelnemers, die te laat de <strong>in</strong>leggelden storten, ontvangen gedurende de periode vanaf datum<br />

ontvangst stort<strong>in</strong>g tot 30-09 van het volgend jaar een rentevergoed<strong>in</strong>g van 3 maands EURIBOR + 0,25%.<br />

8.3.1 Communicatie nieuwe participanten<br />

Om te kunnen voldoen aan het besluit van de M<strong>in</strong>ister van F<strong>in</strong>anciën, <strong>in</strong> zake de aanmerk<strong>in</strong>g beleggen <strong>in</strong> een “besloten<br />

fonds”, zullen deelnemers bij grote regelmaat schriftelijk toestemm<strong>in</strong>g worden gevraagd voor toetred<strong>in</strong>g van nieuwe<br />

deelnemers. Deelnemers worden bij deze geattendeerd op onderhavig vereiste en recht, maar worden eveneens<br />

verzocht de toestemm<strong>in</strong>g te allen tijde te willen verlenen (§6).<br />

8.4 Uitstapprocedure<br />

Het belegg<strong>in</strong>gsfonds is verplicht om doorlopend, dan wel met vaste regelmaat, participaties <strong>in</strong> te kopen van<br />

uittredende deelnemers. Deze verplicht<strong>in</strong>g vloeit voort uit de wetgev<strong>in</strong>g, <strong>in</strong>zake open-end belegg<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen.<br />

Eenmaal per jaar zal het belegg<strong>in</strong>gsfonds tot <strong>in</strong>koop van deelnem<strong>in</strong>gsrechten overgaan. Inkoop van<br />

deelnem<strong>in</strong>gsrechten is - evenals uitgifte van nieuwe participaties - gebaseerd op forward pric<strong>in</strong>g. Deelnemers die de<br />

participatie per e<strong>in</strong>de van enig jaar willen beë<strong>in</strong>digen dienen voor 30-06 van enig jaar dit schriftelijk aan het fonds<br />

kenbaar te maken.<br />

Het vroegtijdig aangeven van het willen beë<strong>in</strong>digen van de deelnem<strong>in</strong>g is van belang voor een goed beheer van het<br />

belegg<strong>in</strong>gsfonds. Afhankelijk van het aantal deelnemers, die aan het e<strong>in</strong>de van enig jaar willen uitstappen, alsmede<br />

afhankelijk van het aantal nieuwe toetreders, zal het fonds genoodzaakt kunnen worden om cultuur<strong>grond</strong> te liquideren.<br />

De onderhavige uitstapprocedure verschaft de noodzakelijke tijd om op basis van zorgvuldig beheer de belangen van<br />

uittredende en zittende participatiehouders te waarborgen.<br />

Participaties, waarvan de schriftelijke afmeld<strong>in</strong>g na 30-06 van enig jaar worden ontvangen, zullen pas aan het e<strong>in</strong>de van<br />

het volgende jaar worden beë<strong>in</strong>digd. Vaststell<strong>in</strong>g van de IW van de te beë<strong>in</strong>digen deelnem<strong>in</strong>g zal geschieden conform<br />

§8.2. Uitker<strong>in</strong>g van een deelnem<strong>in</strong>g zal geschieden voor 05-05 van het volgend jaar.<br />

8.4.1 Omvang uittreden en overdracht<br />

Deelnemers kunnen de participatie beë<strong>in</strong>digen <strong>in</strong> eenheden van de nom<strong>in</strong>ale <strong>in</strong>leg van €25.000, waarbij op <strong>grond</strong> van<br />

de Wft deelnemers m<strong>in</strong>imaal een nom<strong>in</strong>ale <strong>in</strong>leg van €100.000 <strong>in</strong> het fonds dienen aan te houden.<br />

48


Deelnemers, die de participatie overdoen aan bloed- en aanverwanten <strong>in</strong> de rechte lijn (middels schenk<strong>in</strong>g, erfenis of<br />

economische overdracht) zullen eveneens reken<strong>in</strong>g dienen te houden met overdracht <strong>in</strong> eenheden van m<strong>in</strong>imaal de<br />

nom<strong>in</strong>ale <strong>in</strong>leg. Derhalve wordt voorkomen dat het fonds <strong>in</strong> strijd handelt met de bepal<strong>in</strong>gen van de<br />

Vrijstell<strong>in</strong>gsregel<strong>in</strong>g van de AFM.<br />

8.4.2 M<strong>in</strong>imale periode participatie<br />

Op basis van de uitstapprocedure is de deelname jaarlijks te beë<strong>in</strong>digen. Derhalve is de m<strong>in</strong>imale periode van<br />

participatie 1 jaar. Deelnemers dienen zich bewust te zijn dat bij een korte periode van belegg<strong>in</strong>g de gezamenlijke<br />

emissie - en uitstapkosten relatief hoog zullen zijn, terwijl het opgebouwde belegg<strong>in</strong>gsrendement nog relatief kle<strong>in</strong> of<br />

negatief kan zijn.<br />

8.4.3 Overmacht<br />

In bijzondere situaties kan sprake zijn van overmacht bij een uittredende deelnemer. De Beheerder kan beoordelen of<br />

<strong>in</strong> overleg met nieuw toetredende deelnemers uittreden mogelijk gemaakt kan worden op een ander tijdstip, dan<br />

volgens het prospectus is vastgesteld. Het belang van zittende deelnemers en nieuwe deelnemers mag daarbij niet<br />

worden ondermijnd. Bij het faciliteren van uitstappen bij overmacht worden kosten <strong>in</strong> reken<strong>in</strong>g gebracht bij de<br />

uittredende deelnemer over de waarde van de portefeuille (1,21%, zijnde 1,00% + 21% BTW). Kosten voor nieuwe<br />

deelnemers zijn conform het prospectus.<br />

8.5 Overige bepal<strong>in</strong>gen en bijzondere omstandigheden<br />

8.5.1 Inkoopplicht<br />

Het fonds zal nimmer haar <strong>in</strong>koopplicht van participaties blokkeren. Het is het fonds niet toegestaan jaarlijkse een eigen<br />

afweg<strong>in</strong>g te maken of wel of niet zal worden overgegaan tot verplichte <strong>in</strong>koop van aangeboden participaties. Er wordt<br />

geen maximum gesteld op de jaarlijkse <strong>in</strong>koopplicht van aangeboden participaties.<br />

8.5.2 Bijzondere omstandigheden<br />

Het fonds heeft een liquiditeitsreserve van m<strong>in</strong>imaal 10% van de totale <strong>in</strong>leggelden. Indien <strong>in</strong> enig jaar de totale<br />

participatiewaarde van uittreders de liquiditeitsreserve niet overstijgt kan zonder enig voorbehoud aan de <strong>in</strong>koopplicht<br />

worden voldaan.<br />

Indien <strong>in</strong> enig jaar de totale participatiewaarde van uittreders de liquiditeitsreserve overstijgt en <strong>in</strong>dien er geen nieuwe<br />

toetreders te verwachten zijn, dan zal het fonds actief cultuur<strong>grond</strong> afstoten om aan de <strong>in</strong>koopplicht te kunnen<br />

voldoen. Daarbij heeft het fonds de verplicht<strong>in</strong>g om actief, doch marktconform, zorg te dragen dat tijdig de liquiditeiten<br />

voor de <strong>in</strong>koopverplicht<strong>in</strong>g gerealiseerd kunnen worden. Het belang van zittende deelnemers zal daarbij worden<br />

gewaarborgd.<br />

Uittreders <strong>in</strong> enig jaar worden gelijkwaardig behandeld. Derhalve wordt geen volgorde toegekend aan de datum van<br />

registratie van afmeld<strong>in</strong>g. Indien bij uitker<strong>in</strong>g van de participatiewaarde de beschikbare liquiditeitsreserve onvoldoende<br />

is, zal een voorschot op de uitbetal<strong>in</strong>g van de <strong>in</strong>koopplicht van uittredende deelnemers geschieden op basis van de<br />

proportionele verhoud<strong>in</strong>g van de nom<strong>in</strong>ale <strong>in</strong>leg.<br />

Indien bij uitker<strong>in</strong>g van de participatiewaarde het fonds niet <strong>in</strong> staat is uittredende deelnemers volledig uit te betalen,<br />

dan behoudt het fonds de verplicht<strong>in</strong>g om liquide middelen vrij te maken uit de beschikbare <strong>grond</strong>voorraad.<br />

49


Openstaande verplicht<strong>in</strong>gen aan uittredende deelnemers uit enig jaar, gaan voor op nieuwe verplicht<strong>in</strong>gen jegens<br />

potentieel uittredende deelnemers <strong>in</strong> volgende jaren.<br />

Gedurende enig jaar zal het fonds cont<strong>in</strong>ue controle houden of het de liquiditeitsreserve van 10% heeft kunnen<br />

handhaven. Indien de liquiditeitsreserve ver onder 10% is gedaald en voor de korte termijn bestaat de verwacht<strong>in</strong>g dat<br />

onvoldoende nieuwe deelnemers kunnen worden geregistreerd, dan heeft het fonds de verplicht<strong>in</strong>g om haar<br />

liquiditeitsreserve aan te vullen uit de verkoop van cultuur<strong>grond</strong>.<br />

8.5.3 Constante netto uitstroom deelnemers<br />

Indien op enig moment mocht blijken dat de netto uitstroom van deelnemers gedurende enkele jaren hoger is dan de<br />

<strong>in</strong>stroom van nieuwe deelnemers zal nochtans geen <strong>in</strong>koopsstop op participaties worden doorgevoerd.<br />

Indien zich een constante netto uitstroom van deelnemers zal gaan voordoen, zal de Beheerder <strong>in</strong> overleg met zittende<br />

deelnemers <strong>in</strong> een algemene vergader<strong>in</strong>g van participatiehouders kunnen besluiten om over te gaan tot - geleidelijke -<br />

liquidatie van het fonds. Door een open communicatie met de zittende deelnemers zal derhalve rust bewaard worden<br />

en zal het vermogen van zittende deelnemers tot het e<strong>in</strong>de van het liquidatieproces gewaarborgd kunnen worden.<br />

50


8.6 Voorbeeld bereken<strong>in</strong>g IW en <strong>in</strong>dexwaarde <strong>in</strong>leg<br />

Op basis van de f<strong>in</strong>anciële prognose is een voorbeeld bereken<strong>in</strong>g opgesteld van de Intr<strong>in</strong>sieke Waarde en van de<br />

geïndexeerde <strong>in</strong>leg per participatie van nom<strong>in</strong>aal €100.000.<br />

Item<br />

jaar 1<br />

(2012/2013) jaar 2 (2014) jaar 3 (2015)<br />

jaar 4<br />

(2016)<br />

Liquide middelen € 190.679 € 521.699 € 901.620 € 1.331.920<br />

Waarde portefeuille € 2.608.855 € 6.176.161 € 9.864.887 € 13.679.158<br />

Correctie uitstapkosten 1,815% -€ 47.351 -€ 112.097 -€ 179.048 -€ 248.277<br />

Gecorrigeerde waarde portefeuille € 2.561.504 € 6.064.064 € 9.685.839 € 13.430.882<br />

Totaal vermogen belegg<strong>in</strong>gsfonds € 2.752.183 € 6.585.764 € 10.587.459 € 14.762.802<br />

Participaties van nom<strong>in</strong>aal €100.000 30 70 110 150<br />

Intr<strong>in</strong>sieke waarde per participatie € 91.739 € 94.082 € 96.250 € 98.419<br />

IW <strong>in</strong>dex <strong>in</strong>leg per nom<strong>in</strong>aal €100.000 jaar 1 jaar 2 jaar 3 jaar 4<br />

Nom<strong>in</strong>ale<br />

participaties<br />

Ge<strong>in</strong>dexeerde<br />

participaties<br />

Instapjaar=jaar1 109,0 30,0 32,7<br />

Instapjaar=jaar2 106,3 40,0 42,5<br />

Instapjaar=jaar3 103,9 40,0 41,6<br />

Instapjaar=jaar4 101,6 40,0 40,6<br />

Totaal participaties van nom<strong>in</strong>aal €100.000 150,0 157,4<br />

51


8.7 Tijdsschema <strong>in</strong>- en uitstapprocedure<br />

De procedure voor <strong>in</strong>stappen en uitstappen is weergegeven <strong>in</strong> een tijdsdiagram voor de periode 2012-KW IV tot 2018-<br />

KW IV.<br />

Tijdsschema <strong>in</strong>- en uitstapprocedure<br />

Enig jaar Kwartaal Aanmelden<br />

Verwerk<strong>in</strong>g<br />

aanmeld<strong>in</strong>g voor<br />

enig jaar voor<br />

sluit<strong>in</strong>gsdatum<br />

Stort<strong>in</strong>g voor<br />

deelname <strong>in</strong><br />

enig jaar voor<br />

Registratie<br />

voor uittreden<br />

<strong>in</strong> enig jaar<br />

2012/13 IV nvt<br />

IW bereken<strong>in</strong>g<br />

toe- en<br />

uittreden voor<br />

enig jaar<br />

Uitker<strong>in</strong>g bij<br />

uittreden enig<br />

jaar<br />

Indicatieve IW<br />

bereken<strong>in</strong>g<br />

voorgaand<br />

kwartaal<br />

2013 I x<br />

II 30-6-2013 x<br />

III 31-8-2013 30-9-2013 x<br />

IV x<br />

2014 I x<br />

II 30-6-2014 30-4-2014 5-5-2014 x<br />

III 31-8-2014 30-9-2014 x<br />

IV x<br />

2015 I x<br />

II 30-6-2015 30-4-2015 5-5-2015 x<br />

III 31-8-2015 30-9-2015 x<br />

IV x<br />

2016 I x<br />

II 30-6-2016 30-4-2016 5-5-2016 x<br />

III 31-8-2016 30-9-2016 x<br />

IV x<br />

2017 I x<br />

II 30-6-2017 30-4-2017 5-5-2017 x<br />

III 31-8-2017 30-9-2017 x<br />

IV x<br />

2018 I x<br />

II 30-6-2018 30-4-2018 5-5-2018 x<br />

III 31-8-2018 30-9-2018 x<br />

IV x<br />

52


9. Deelnemen en <strong>in</strong>schrijven<br />

Deelname staat open voor natuurlijke personen en rechtspersonen <strong>in</strong> Nederland. Deelname staat open vanaf 01-11-<br />

2012 en heeft <strong>in</strong> beg<strong>in</strong>sel geen e<strong>in</strong>ddatum. Tevens is de emissie van participaties niet gelimiteerd <strong>in</strong> aantal. Een<br />

deelname kan zonder opgaaf van redenen geheel of gedeeltelijk worden geweigerd.<br />

De volgende overeenkomsten liggen vanaf heden ter <strong>in</strong>zage bij de directie van de Beheerder:<br />

- Statuten Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig;<br />

- Statuten besloten vennootschap Duurzaam Agrarisch B.V.;<br />

- Bepal<strong>in</strong>gen Fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g Grond Eenvoudig;<br />

- Voorwaarden voor Beheer en Bewar<strong>in</strong>g van Bewaarder (Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig), Beheerder<br />

(besloten vennootschap Duurzaam Agrarisch B.V.) en het Fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g Grond Eenvoudig;<br />

Nadere <strong>in</strong>formatie<br />

Voor vragen of opmerk<strong>in</strong>gen over deelnemen <strong>in</strong> Grond Eenvoudig kunt u contact opnemen met E.J. Dal<strong>in</strong>g, directie<br />

Beheerder.<br />

Deelname <strong>in</strong> Grond Eenvoudig is uitsluitend mogelijk <strong>in</strong> euro. De participaties worden niet beursgenoteerd, de Code<br />

Tabaksblat is niet van toepass<strong>in</strong>g. Het aanbod wordt openbaar gemaakt middels de website <strong>grond</strong>-eenvoud<strong>in</strong>g.nl,<br />

presentaties, direct mail en reclame-uit<strong>in</strong>gen. Bij aanvraag zal aan iedere geïnteresseerde een prospectus en<br />

deelnameformulieren worden toegezonden.<br />

Deelname<br />

Uw deelnameformulieren kunt u zenden aan:<br />

Beheerder FGR Grond Eenvoudig<br />

p/a Duurzaam Agrarisch B.V.<br />

Abelenlaan 29<br />

8302 CS Emmeloord<br />

Bij het volledig <strong>in</strong>gevulde en ondertekende deelnameformulier dient u een kopie van een geldig legitimatiebewijs te<br />

voegen. Deelnameformulieren worden verwerkt conform de beschrijv<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het prospectus.<br />

Een ontvangstbevestig<strong>in</strong>g zal worden toegestuurd. Informatie zal worden verstrekt <strong>in</strong> lijn met het prospectus waar en<br />

wanneer uw stort<strong>in</strong>g b<strong>in</strong>nen dient te zijn bij het belegg<strong>in</strong>gsfonds.<br />

Vanaf datum dat uw deelnameformulier is ontvangen zult u als participatiehouder tot FGR Grond Eenvoudig toetreden.<br />

U zult correspondentie gaan ontvangen, <strong>in</strong>zake de ontwikkel<strong>in</strong>g van het belegg<strong>in</strong>gsfonds. U zult regelmatig<br />

correspondentie ontvangen over nieuwe toetredende deelnemers, waarbij u volgens het besluit van de M<strong>in</strong>ister van<br />

F<strong>in</strong>anciën recht heeft om b<strong>in</strong>nen vier weken toestemm<strong>in</strong>g te weigeren (zie met nadruk hetgeen geschreven staat <strong>in</strong> het<br />

prospectus <strong>in</strong> §6.1.3). U ontvangt jaarlijks correspondentie met betrekk<strong>in</strong>g tot de belangrijke data voor mogelijke<br />

opzegg<strong>in</strong>g <strong>in</strong> enig jaar. U zult jaarlijks worden uitgenodigd voor de algemene jaarvergader<strong>in</strong>g, die <strong>in</strong> pr<strong>in</strong>cipe staat<br />

gepland voor de 2 de woensdag <strong>in</strong> mei van enig jaar.<br />

53


10. Lijst van def<strong>in</strong>ities en afkort<strong>in</strong>gen<br />

AFM 1 Autoriteit F<strong>in</strong>anciële Markten.<br />

Beheerder 59 Besloten vennootschap Duurzaam Agrarisch B.V.. Belast met operationeel management van<br />

Beheerder 60 het Fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g Grond Eenvoudig.<br />

Bewaarder 58 Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig. Bewaarder van de activa van FGR Grond Eenvoudig.<br />

Bgfo 7 Besluit gedragstoezicht f<strong>in</strong>anciële ondernem<strong>in</strong>gen.<br />

CBS 2 Centraal Bureau voor de Statistiek.<br />

CPI 8 Consumentenprijs<strong>in</strong>dex.<br />

DLG 4 Dienst Landelijk Gebied (M<strong>in</strong>isterie van Economische Zaken, Landbouw<br />

DLG 5 en Innovatie).<br />

DNB De Nederlandsche Bank.<br />

Duurzaam Agrarisch B.V. Besloten vennootschap van <strong>in</strong>itiatiefnemer, Beheerder van het fonds.<br />

FGR 51 Fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g.<br />

FGR Grond Eenvoudig 61 Fonds voor gemene reken<strong>in</strong>g Grond Eenvoudig, het gezamenlijk voor reken<strong>in</strong>g en<br />

FGR Grond Eenvoudig 62 risico beleggen <strong>in</strong> Nederlandse cultuur<strong>grond</strong> door participatiehouders, waarbij de<br />

FGR Grond Eenvoudig 63 juridische structuur van het fonds gevormd wordt door de bewaarder (Sticht<strong>in</strong>g<br />

FGR Grond Eenvoudig 64 Bewaarder Grond Eenvoudig), de beheerder (Duurzaam Agrarisch B.V.) en het FGR.<br />

Forward pric<strong>in</strong>g 41 Om risico’s op het gebied van market tim<strong>in</strong>g te voorkomen dient het uitgangspunt<br />

Forward pric<strong>in</strong>g 42 te zijn dat bij de bepal<strong>in</strong>g van de IW gebruik wordt gemaakt van ‘forward<br />

Forward pric<strong>in</strong>g 43 pric<strong>in</strong>g’. Dat wil zeggen dat <strong>in</strong> de IW gebruikte koersen van de belegg<strong>in</strong>gen tot<br />

Forward pric<strong>in</strong>g 44 stand moeten zijn gekomen ná het moment dat deelnemers hun orders hebben<br />

Forward pric<strong>in</strong>g 45 kunnen <strong>in</strong>leggen.<br />

Fytosanitaire regelgev<strong>in</strong>g 35 (hier:)(samenvattend:)wet, besluit, regel<strong>in</strong>g enz. ter bescherm<strong>in</strong>g van leven of<br />

osanitaire wet - en regelgev<strong>in</strong>g 36 gezondheid van mens, dier of plant tegen het b<strong>in</strong>nenbrengen van a) ziekten en<br />

osanitaire wet - en regelgev<strong>in</strong>g 37 plagen, b) additieven, contam<strong>in</strong>anten, tox<strong>in</strong>es e.d.,c) zieke dieren en planten,<br />

osanitaire wet - en regelgev<strong>in</strong>g 38 d) andere schade.<br />

Geïndexeerde waarde 50 {Intr<strong>in</strong>sieke waarde} / €100.000 X 100%.<br />

Grondkamer 27 De belangrijkste doelstell<strong>in</strong>g van de Grondkamer is om goede pachtverhoud<strong>in</strong>gen<br />

Grondkamer 28 tussen pachter en verpachter te bevorderen.<br />

Grondprijsmonitor 23 Dienst landelijk Gebied (DLG) brengt jaarlijkse met de <strong>grond</strong>prijsmonitor de<br />

Grondprijsmonitor 24 ontwikkel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de <strong>agrarische</strong> <strong>grond</strong>markt <strong>in</strong> Nederland qua prijs en<br />

Grondprijsmonitor 25 mobiliteit <strong>in</strong> beeld. De M<strong>in</strong>ister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie<br />

Grondprijsmonitor 26 biedt de <strong>grond</strong>prijsmonitor aan de Tweede Kamer aan.<br />

IW 39 Intr<strong>in</strong>sieke waarde.<br />

Kadaster 11 Het Kadaster bevordert de rechtszekerheid bij het maatschappelijk verkeer<br />

Kadaster 12 <strong>in</strong>zake registergoederen. Rechtszekerheid wil <strong>in</strong> dit geval zeggen dat duidelijk is<br />

Kadaster 13 aan wie een bepaalde (on)roerende zaak toebehoort en wat de kenmerken ervan zijn.<br />

Kadaster 14 Registergoederen zijn onroerende zaken, zoals huizen en appartementen en<br />

Kadaster 15 roerende zaken, zoals schepen en luchtvaartuigen. Kortom, het Kadaster registreert,<br />

Kadaster 16 beheert en <strong>in</strong>formeert. Ook optimaliseert het Kadaster de geometrische<br />

Kadaster 17 basisbestanden en bevordert een optimale <strong>in</strong>formatievoorzien<strong>in</strong>g over dit alles<br />

Kadaster 18 aan de samenlev<strong>in</strong>g. De Topografische dienst verzamelt, verwerkt en verstrekt<br />

Kadaster 19 topografische <strong>in</strong>formatie van het gehele Nederlandse <strong>grond</strong>gebied. De <strong>in</strong>formatie<br />

Kadaster 20 verzamelen we via luchtfoto's en terre<strong>in</strong>verkenn<strong>in</strong>g en verwerken we vervolgens<br />

Kadaster 21 tot digitale bestanden.<br />

54


LEI 3 Landbouw Economisch Instituut.<br />

Pachtwet 29 Pacht is een overeenkomst waarbij een stuk landbouw<strong>grond</strong> door de eigenaar<br />

Pachtwet 30 (verpachter) wordt verhuurd. De pachter (huurder) moet daarvoor een<br />

Pachtwet 31 tegenprestatie leveren. In de meeste gevallen betaalt de pachter een bepaald<br />

Pachtwet 32 bedrag aan de verpachter. In de Pachtwet van 2007 staan de regels voor pachtprijzen.<br />

Pachtwet 33 De Pachtwet geldt voor pachters en verpachters van land, <strong>agrarische</strong> won<strong>in</strong>gen<br />

Pachtwet 34 en bedrijfsgebouwen.<br />

Participatie 40 Eén participatie is groot €25.000, nom<strong>in</strong>aal . Een deelnem<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het belegg<strong>in</strong>gsfonds<br />

bestaat uit m<strong>in</strong>imaal 4,000 participaties (nom<strong>in</strong>aal €100.000).<br />

Rendement 52 Het berekende resultaat uit exploitatie vermeerdert met de <strong>grond</strong>waardestijg<strong>in</strong>g. Het<br />

Rendement 53 rendement zal worden uitgekeerd bij beë<strong>in</strong>dig<strong>in</strong>g van uw participatie.<br />

Rendement 54 Het rendement is voor belast<strong>in</strong>g. Het rendement wordt niet gegarandeerd, maar is<br />

Rendement 55 ondermeer afhankelijk van het exploitatieresultaat, de ontwikkel<strong>in</strong>g van de<br />

Rendement 56 <strong>grond</strong>prijs en uw <strong>in</strong>- en uitstapmoment. In het verleden behaalde rendementen<br />

Rendement 57 bieden geen garantie voor de toekomst, het rendement kan fluctueren.<br />

Vrijstell<strong>in</strong>gsregel<strong>in</strong>g 9 De AFM Vrijstell<strong>in</strong>gsregel<strong>in</strong>g gaat over beheren, uitvoeren en aanbieden van<br />

Vrijstell<strong>in</strong>gsregel<strong>in</strong>g 10 belegg<strong>in</strong>gsobjecten met een nom<strong>in</strong>ale waarde van € 100.000 per deelnemer.<br />

Wft 6 Wet op het f<strong>in</strong>ancieel toezicht<br />

Wot 22 Wettelijke onderzoekstaken natuur & milieu<br />

55


11. Partijen, namen en adressen<br />

Beheerder<br />

Duurzaam Agrarisch B.V.<br />

Abelenlaan 29, 8302 CS Emmeloord<br />

T : (06) 2377.3796<br />

E : <strong>in</strong>fo@<strong>grond</strong>-<strong>eenvoudig</strong>.nl<br />

I : www.<strong>grond</strong>-<strong>eenvoudig</strong>.nl<br />

Bewaarder van FGR Grond Eenvoudig<br />

Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig<br />

p/a Abelenlaan 29, 8302 CS Emmeloord<br />

Bestuur<br />

Voorzitter : Tjapko Jager, Heerde<br />

Penn<strong>in</strong>gmeester : Onno Kelderman (Mutual Trust Netherlands B.V.)<br />

Secretaris : Willem Bruil (Instituut voor Agrarisch Recht, Wagen<strong>in</strong>gen)<br />

Accountant<br />

BDO Accountants & Belast<strong>in</strong>gadviseurs B.V.<br />

Postbus 2, 1620 AA Hoorn<br />

T : (0229) 259.700<br />

F : (0229) 259 799<br />

E : <strong>in</strong>fo@bdo.nl<br />

I : www.bdo.nl<br />

Toezicht<br />

Mutual Trust Netherlands B.V.<br />

Transpolis Build<strong>in</strong>g, Polarisavenue 45, 2132 JH Hoofddorp<br />

T : (023) 565.8778<br />

F : (023) 557.7717<br />

E : okelderman@mutrust.nl<br />

I : www.mutrust.eu<br />

Notaris juridische structuur<br />

Van Doorne N.V.<br />

Jachthavenweg 21, 1081 KM Amsterdam<br />

T : (020) 678.9474<br />

F : (020) 795.4589<br />

E : <strong>in</strong>fo@vandoorne.com<br />

I : www.van-doorne.com<br />

Notaris <strong>grond</strong>transacties<br />

Notaris V<strong>in</strong>ke<br />

Kerkewijk 126, 3904 JH Veenendaal<br />

T : (0318) 519.166<br />

F : (0318) 528.586<br />

E : <strong>in</strong>fo@notarisv<strong>in</strong>ke.nl<br />

I : www.notarisv<strong>in</strong>ke.nl<br />

57


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58


Rentmeester<br />

Aan- en verkoopmakelaar<br />

De Dijken Agrarische Makelaardij<br />

Postbus 15, 1775 ZG Middenmeer<br />

T : (0227) 510.694<br />

E : <strong>in</strong>fo@dedijken.nl<br />

I : www.dedijken.nl<br />

Bankreken<strong>in</strong>gnummer FGR Grond Eenvoudig<br />

ABN AMRO 50.01.69.918<br />

Ten name van Sticht<strong>in</strong>g Bewaarder Grond Eenvoudig te Hoofddorp<br />

IBAN : NL37ABNA0500169918<br />

BIC : ABNANL2A<br />

58

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!