De IJzeren Dame en haar politieke levensles - De Centrale

Centrale Magazine - 18
Centrale Magazine - 18
De IJzeren
Dame
en haar
politieke
levensles
door A.Z.
In The Iron Lady vertolkt
Meryl Streep één van de
mythische politieke figuren
van de 20ste eeuw.
Margaret Thatcher slaagde
erin het symbool te worden
u
voor de Britse traditie voor
de buitenwereld en tegelijkertijd
alle vooroordelen van de Engelse
establishment intern te doen wankelen.
Haar nauwe verbondenheid met
de Joodse gemeenschap heeft haar veel
vijanden opgeleverd. Ze was de economisch
liberale en conservatieve leider die
een hele generatie kon inspireren. Vele
rechtse politici proberen haar succes na
te bootsen. Weinigen onder hun durven
het conservatisme te combineren met
een moderne kijk op de wereld zonder
vooroordelen en voornamelijk zonder
antisemitisme.
Politiekers met antisemitische vooroordelen
halen altijd het spook van de
“Joodse lobby” aan. In de tijd van Margaret
Thatcher was de grootste bekommernis
van de Tory partij om niet tegen de
borst van de olieproducerende machten
en lobby’s te bootsen. De oliecrisis van
de jaren ’70 heeft de afhankelijkheid
van de wereld bij de olieproducenten
gelegd. In 2012 is de prijs van de olie
vele keren groter en de afhankelijkheid
nog duidelijker. Iedereen voelt deze afhankelijkheid
via hun energie factuur.
De Europese politici van onze tijd hebben
een sterke neiging een anti-Israël
en soms zelfs een antisemitisch discours

te voeren omwille van dezelfde economische
belangen en lobbywerk.
Deze tendens is in onze tijd versterkt
door een lokale politieke factor die in
de tijd van Thatcher minder opvallend
was. Het gaat namelijk over het feit dat
de Joodse bevolking een kleiner aantal
stemmen vertegenwoordigt dan allochtone
bevolking die in veel gevallen
een anti-Joodse retoriek verwelkomen.
Spreken van een Joodse lobby in Europa
is dus een tactiek om de economische
olielobby en het stemmen ronselen via
antisemitische bewoordingen te verbergen
en te rechtvaardigen.
Het is zoeken naar een politieke figuur
die de sterke wil van de “Iron Lady” kan
vertalen naar onze huidige maatschappij
en de morele waarden kan verenigen
met een politiek-economische visie.
Margaret Thatcher was een verdedigster
van de Joodse gemeenschap in tegenstelling
tot de meeste, om niet te zeggen alle
leden van haar Tory partij. Toen Thatcher
gevraagd werd wat haar grootste verwezenlijking
was, sprak ze niet over haar
overwinning in de Falkland oorlog. Ze
noemde niet de beheersing van de hyperinflatie
van de jaren ’70 en zelfs niet
in haar politieke rol in de val van de
Sovjet-Unie. De vrouw die de traditionele
Britse politiek beheerste als Eerste
Minister van 1979 tot 1990 benadrukte
meerdere keren dat haar grootste succes
de hulp was die ze bood aan een jong
Oostenrijks meisje om aan de nazi’s te
ontsnappen.
Edith Muhlhaber, een 17 jarig Joods
meisje schreef in 1938 naar haar
schrijfvriendin Muriel Roberts, de oudere
zus van Margaret, met de vraag
haar te helpen het Oostenrijk van
Hitler te ontvluchten. Vader Roberts,
Alfred, was een kleine winkelier en had
niet de middelen om het kind bij zich
op te nemen. Op 12 jarige leeftijd heeft
Margaret met haar 17 jarige zus een
campagne gelanceerd om geld in te zamelen
bij de plaatselijke Rotary club.
Edith kon uiteindelijk bij meerdere
Rotary club families verblijven en ook
bij de Roberts. Edith verbleef op de
kamer van de toekomstige Eerste
Minister. Thatcher schreef later dat
Edith de familie vertelde hoe het was
onder een antisemitisch regime te leven.
Meryl Streep in de film
“De IJzeren Dame”
“Margaret
Thatcher was
een verdedigster
van de
Joodse
gemeenschap”
Thatcher wist dat indien ze niet tussen
was gekomen, het meisje gestorven zou
zijn. In 1995 vertelde ze dat deze gebeurtenis
haar een belangrijke levensles
leerde: “nooit te aarzelen om te doen wat
je kunt; je zou er een leven mee kunnen
redden”.
Het antisemitisme van de Tory partij
was in schril contrast met de gevoelens
van Margaret Thatcher. In haar memoires
schreef Thatcher: “ik begrijp het
antisemitisme niet”. De Engelse pers,
zoals trouwens nu ook het geval is in de
Europese pers, heeft jarenlang het antisemitisme
als normaal gevonden. De
krant Sunday Telegraph schreef in 1988
dat Nigel Lawson, één belangrijk Joods
parlementslid, onmogelijk minister van
buitenlandse zaken kon worden. “Zijn
Joodse afkomst was een evidente diskwalificatie”
schreef de krant. De vrees
voor de alomtegenwoordige olie lobby
was een excuus om het eeuwenoude antisemitisme
te rechtvaardigen.
Thatcher heeft nooit de gevestigde
waarden en vooroordelen aangenomen.
Heel jong protesteerde ze tegen de Aghast
golf club die weigerde joodse leden te
aanvaarden.
Haar resoluut gedrag in het nemen van
beslissingen heeft haar de reputatie van
de IJzeren Dame opgeleverd. In 1990
werd ze uit haar partij gegooid omwille
van haar oppositie om Engeland in de
Europese Unie binnen te loodsen. De
huidige Eerste Minister van Engeland
hanteert nu ook haar tactiek wat de Euro
betreft en oogstte tevens de populariteit
die gepaard gaat met sterke besluitvorming
en dit tegen de gevestigde overtuigingen
in. Thatcher was de belangrijkste
Britse politicus in de 2de helft van
de 20ste eeuw. Ze betreurde enorm het
verraad van haar eigen partij. Sommige
politici zien het antwoord op dit verraad
in Julius Caesar:”hij werd gedood omdat
hij zo een prominente figuur was”. De
schaduw van Margaret Thatcher domineert
nog altijd de Britse politiek, zelfs na
haar vertrek als Eerste Minister in 1990.
Elke jongere politicus wil zo resoluut als
Thatcher overkomen. Niet iedereen begrijpt
dat ze eerst de gevestigde overtuigingen
onder de loep moeten nemen.
Centrale Magazine - 19