HEEL DE WERELD VIERT FEEST! - Averbode

32
Deus@school infoboek
HEEL DE WERELD VIERT FEEST!
Verjaardagen
zijn veren
in de brede vleugel
van tijd.
Vier ter ere van de HEER
zeven dagen lang feest.
NUMERI 29,12
JEAN-PAUL RICHTER
1763-1825
Joodse familie uit Jeruzalem viert het
Poerimfeest.
INHOUD
Iedereen kent de feesten van Pasen en Kerstmis.
Maar ook het Suikerfeest en Chanoeka klinken niet
meer onbekend. In onze samenleving leven mensen
uit verschillende godsdiensten die elk hun feesten en
rituelen hebben.
Elke godsdienst heeft zijn feesten. Binnen een godsdienst
worden de feesten vaak ook nog op verschillende manieren
gevierd.
© Corbis

We bestuderen hier de belangrijkste feesten van de
wereldgodsdiensten. Dan begrijpen we beter waarom
mensen van andere godsdiensten feestvieren.
Tijdens het hindoejaar worden er allerlei feesten
gevierd ter ere van de goden. De hindoes eren vele
goden waardoor ze vaak feestvieren. Vele feesten
worden enkel gevierd in de streek waar deze god
vooral vereerd wordt.
Na de geboorte krijgt een hindoebaby een beetje honing
en gesmolten boter op zijn tong. De vader fluistert
mantra’s in het oor van de baby die daarna zijn eerste
borstvoeding krijgt. Enkele maanden na de geboorte van
de baby wordt het haar afgeknipt, wordt de baby grondig
gewassen en spreekt men gebeden uit voor de toekomst
van het kind. Hiermee wordt de periode van de geboorte
afgesloten en krijgt de baby een nieuwe start in zijn leven
als hindoe.
De bruid en bruidegom kleden zich helemaal op voor
hun feest. De handen en voeten van de bruid worden
versierd met henna. De priester houdt samen met de
bruid en bruidegom een ceremonie rond de havan, een
gewijd vuur. Tijdens de ceremonie worden de rechterhanden
vastgebonden aan elkaar en wordt het bruidspaar
besprenkeld, om zo de vereniging te versterken. Het
belangrijkste moment is het aanbrengen van de rode stip
op het voorhoofd met verfpoeder. De bruid en bruidegom
krijgen een sluier over hun hoofd en dan strooit de
bruidegom rood poeder in de scheiding van het haar van
de bruid. Je kan aan de rode stip op het voorhoofd van
een hindoevrouw zien of ze getrouwd is.
De handen van bruid en bruidegom bij een hindoehuwelijk
worden samengebonden. De handen van de bruid zijn met
henna versierd.
In het begin van het voorjaar vieren de hindoes het Holifeest.
Het is zowel een lentefeest, een overwinningsfeest
als een nieuwjaarsfeest voor de hindoes. Het Holifeest
symboliseert de overwinning van het goede op het kwade,
van licht op duisternis, van kennis op onwetendheid, van
recht en waarheid op onrecht en onwaarheid. Op die dag
gooien de hindoes naar elkaar met gekleurd poeder, met
waterverf en met ballonnen met gekleurd water.
’s Avonds is er een groot vreugdevuur: dat stelt de brandstapel
voor, waarop de heks verbrand wordt. Zo wordt
het kwade uit de weg geruimd.
In de herfst vieren de hindoes Divali of het lichtjesfeest.
Men viert de overwinning van het licht op het duister.
Centraal in dit feest staat Laksmi, de godin van licht,
vruchtbaarheid, geluk en voorspoed, schoonheid en
welvaart. Men maakt het hele huis schoon en zet overal
kaarsjes om het licht te verwelkomen en de godin Laksmi
te vereren. Verder zorgen de hindoes ervoor dat ze zelf
ook rein zijn door een week lang geen vlees te eten en
geen alcohol te drinken.
© iStock
Deus@school infoboek FEESTEN BIJ DE BUREN
33

Deus@school infoboek FEESTEN BIJ DE BUREN
34
In het boeddhisme zijn er verschillende stromingen.
Elke stroming viert de feesten op zijn eigen manier en
volgens zijn eigen overtuiging.
Enkele maanden na de geboorte vindt er een wensmoment
voor de baby plaats. Tijdens die ceremonie wordt de
baby gezegend en wenst men dat de baby mag opgroeien
als een goed mens met goede kwaliteiten en dat hij zo
weinig mogelijk moet lijden. Men wenst ook dat het kind
andere mensen mag tegenkomen die het helpen om een
goed leven te leiden.
De huwelijksceremonie vindt bij de bruid thuis plaats. De
bruid en bruidegom verbinden zich tijdens de ceremonie
terug aan de Drie Juwelen: Boeddha, de leer van Boeddha
en de gemeenschap van de boeddhisten. Als teken van hun
trouw worden de handen van de bruid en de bruidegom
tijdens de ceremonie aan elkaar vastgebonden.
In maart herdenken de boeddhisten de spontane samenkomt
van 1250 leerlingen die naar hun meester Boeddha
kwamen luisteren. Tijdens het feest worden er in alle tempels
ceremonies gehouden en zijn er kaarsenprocessies.
In juli, bij volle maan, herdenken de boeddhisten de eerste
prediking van Boeddha en de oprichting van de sangha,
de kloosterorde. In enkele boeddhistische landen zoals
Japan en Sri Lanka is Asalha Puja niet alleen een van de
belangrijkste feestdagen maar ook de nationale feestdag.
Er worden die dag giften gegeven aan de boeddhistische
tempels en kloosters en er worden preken gehouden.
Na deze feestdag gaan de boeddhistische monniken drie
maanden in afzondering.
In mei vieren de boeddhisten het Wesak-feest. Op deze
dag herdenken ze de geboorte, de verlichting en de dood
van Boeddha. Iedereen versiert zijn huis met bloemen en
lantaarns. De mensen gaan naar de tempel. Beelden van
Boeddha worden versierd met lichtjes om zijn verlichting
te vieren en gelovigen lopen met lampen of aangestoken
kaarsen rondom het Boeddhabeeld.
Boeddhistische gelovigen steken lichtjes aan op het Wesakfeest.
© iStock

Joden willen hun geschiedenis levend
houden. Zij geloven immers
dat de trouw van hun God zichtbaar
wordt in wat er met hun volk
gebeurd is. Vandaar ook dat vele
joodse feesten samenhangen met
de joodse geschiedenis en terug te
vinden zijn in de Bijbel. De uittocht
uit Egypte is een belangrijke
mijlpaal in hun geloof.
Een joods jongetje moet acht dagen
na zijn geboorte besneden worden.
De voorhuid van de penis wordt dan verwijderd. Na de
besnijdenis hoort de jongen bij de joodse gemeenschap
en krijgt hij een joodse naam. De joodse naam moet niet
altijd dezelfde zijn als de gewone naam. Een joods meisje
krijgt haar joodse naam in de synagoge wanneer haar
ouders daar een dankgebed laten uitspreken ten ere van
haar geboorte.
Het is voor joden een grote eer om op hun twaalfde bat
mitswabar
mitswa
jongens en soms ook de meisjes in het Hebreeuws een
stukje voor uit de Thora. Vanaf die dag zijn ze volwaardig
lid van de joodse gemeenschap, moeten ze zich aan de
joodse regels houden en zijn ze verantwoordelijk voor het
opvolgen van die regels.
Bar en Bat Mitswa-jongeren doen hun
gebedsriemen aan.
Tijdens de huwelijksplechtigheid hangt er een choepa in de
synagoge. Dat is een grote doek die het huis symboliseert
waarin het paar gaat wonen. Tijdens de ceremonie gaat
het paar onder de choepa staan en wisselen ze ringen uit.
Samen met de getuigen tekent het paar de huwelijksakte.
Op het einde van de ceremonie trapt de bruidegom een
glas stuk als teken van verbondenheid en geluk.
Rosj Hasjana valt in de herfst, meestal in september of
oktober, en duurt twee dagen. Het is het begin van een
nieuw kalenderjaar voor de joodse mensen. Tijdens deze
periode kijken de joden terug op het voorbije jaar en wat
ze het afgelopen jaar gedaan hebben. Het feest begint al
op de vooravond met het eten van appeltjes met honing.
Op die manier wensen ze elkaar een goed en zoet jaar
toe. Daarna gaan ze naar de synagoge waar er op de ramshoorn,
de sjofar, geblazen wordt. Dat roept de mensen op
om na te denken over hun zonden.
© Corbis
Deus@school infoboek FEESTEN BIJ DE BUREN
35

Deus@school infoboek FEESTEN BIJ DE BUREN
36
Op de tiende dag van het nieuwe jaar valt Jom Kippoer
of Grote Verzoendag. Op die dag bezint een jood zich
over zichzelf, zijn daden en over zijn relatie met God. Er
wordt een hele dag gebeden in de synagoge. Om zich daar
volledig op te kunnen concentreren wordt er die dag niet
gewerkt en niet gegeten of gedronken. Jim Kippoer is de
belangrijkste joodse feestdag. God beslist die dag over het
lot van de mensen in het komende jaar. Het is ook een
moment om vergeving te vragen voor je zonden. Op het
einde van de dag blaast de priester op de sjofar om het
einde van de gebeden aan te geven. Dan is het tijd om te
feesten.
Met Pesach herdenken de joden de uittocht uit Egypte.
De joden leefden als slaven in Egypte en werden door
DE UITTOCHT
HERINNEREN
[3] Mozes zei tegen het volk: ‘Blijf deze dag gedenken,
de dag waarop u weggetrokken bent uit Egypte,
dat slavenland, want met krachtige hand heeft de
HEER u daaruit bevrijd. Er mag dan niets gegeten
worden wat zuurdesem bevat. [4] Deze dag, de dag
van uw uittocht, valt in de maand abib. [5] Als de
HEER u eenmaal in het gebied van de Kanaänieten,
de Hethieten, Amorieten, Chiwwieten en Jebusieten
gebracht heeft, in het land dat Hij onder ede aan uw
voorouders beloofd heeft, een land dat overvloeit
van melk en honing, neem dan steeds in deze maand
het volgende gebruik in acht: [6] Eet zeven dagen
lang ongedesemd brood, en vier op de zevende dag
feest ter ere van de HEER. [7] Niet alleen moet
u die zeven dagen ongedesemd brood eten, ook
mag er in het hele land geen gedesemd brood of
zuurdesem bij u te vinden zijn. [8] En vertel uw
kinderen die dag: “Zo gedenk ik wat de HEER voor
mij heeft gedaan toen ik wegtrok uit Egypte.” [9]
Laat dit gebruik zijn als een herinneringsteken om
uw arm en op uw voorhoofd, zodat de wetten van
de HEER voortdurend op uw lippen zijn. De HEER
heeft u immers met sterke hand uit Egypte bevrijd.
[10] Ieder jaar opnieuw moet u dit gebruik op de
vastgestelde tijd in acht nemen.
EXODUS 13,3-10
Tijdens de donkere winterdagen van december vieren de
joden het Chanoekafeest. Het feest duurt acht dagen en
men wil hiermee de her-inwijding van de tempel herdenken.
In 169 v.C. wilden de Syriërs de Griekse gewoontes
en godsdienst invoeren in Jeruzalem. De tempel werd geplunderd
en joden mochten hun geloof niet meer beleven.
De joden kwamen hiertegen in opstand en ze versloegen
de Syriërs. Ze namen na vele jaren eindelijk hun tempel
opnieuw in gebruik en vierden dat met een wijdingsplechtigheid,
in het joods Chanoeka genoemd. Tijdens die
plechtigheid werd de joodse kandelaar weer aangestoken.
Dat moest met gewijde olie gebeuren, maar er was
slechts één kruikje olie overgebleven, niet meer dan om
de kandelaar één dag te laten branden. Als bij wonder
bleef de olie acht dagen lang branden. Daarom duurt het
Chanoekafeest acht dagen. Tijdens dat feest wordt er
elke dag een kaars meer aangestoken en worden verhalen
voorgelezen om de her-inwijding te herdenken.

Moslims vieren feest om Allah te eren. De feesten
van de moslims verlopen volgens vaste tradities en
keren elk jaar terug.
Meteen na de geboorte fluistert de vader de oproep tot
het gebed, de adhaan, in het oor van de baby. De lippen
van de baby worden ingesmeerd met een zoete stof,
bijvoorbeeld honing, zodat het een lieve en aardige baby
wordt. Binnen de zeven dagen na de geboorte krijgt de
baby een naam. Vaak is dat de naam van een belangrijke
persoon in de islam. Het geboortefeest duurt zeven dagen
lang. Er wordt een dier geslacht en het hoofdje van de
baby wordt geschoren. Jongens worden besneden.
Daarvoor verwijdert men de voorhuid van de penis.
Moslims trouwen in de moskee. De imam leest voor uit
de Koran en samen met de aanwezigen bidt hij voor het
geluk van het bruidspaar. Tijdens de bruiloft krijgt de
bruid een bruidsschat van de bruidegom. De bruid mag
zelf kiezen wat ze met de bruidsschat doet. Het huwelijksfeest
kan tot drie dagen duren. Sommige huwelijken zijn
nog geregeld door de ouders. De bruid en de bruidegom
kennen elkaar soms niet voor het huwelijk.
Het Offerfeest is het belangrijkste feest voor de moslims.
om zijn enige zoon te offeren aan God om te laten zien
hoe gelovig hij was. Toen Ibrahim zijn zoon wilde neersteken,
zond God een engel die aan Ibrahim vroeg om
een schaap te slachten in plaats van zijn zoon.
Elke familie slacht voor het Offerfeest een schaap op de
voorgeschreven manier en deelt dat vervolgens in drie
stukken: een deel is voor de familie, een deel is voor
de buren of vrienden en een deel is voor de armen.
Het Offerfeest duurt drie dagen en vindt plaats op de
tiende dag van de bedevaartsmaand, de laatste maand
van het moslimjaar.
Tijdens de negende maand van het moslimjaar, de ramadan,
vasten de moslims van zonsopgang tot zonsondergang.
Op de laatste dag van de ramadan vieren de moslims
het Suikerfeest. Ze doen dan mooie kleren aan, kinderen
krijgen cadeautjes en iedereen gaat naar de moskee voor
een feestelijk gebed. Daarna komen de families samen
voor een grote maaltijd met vele zoetigheden.
Moslimfamilie viert het Suikerfeest aan het einde van de
Ramadan.
© corbis
Deus@school infoboek FEESTEN BIJ DE BUREN
37

Deus@school infoboek FEESTEN BIJ DE BUREN
38
Overal ter wereld komen mensen samen om te feesten.
Joodse Bar Mitswavie-ring
Boeddhistisch Wesakfeest
© corbis
De handen van moslimbruiden worden met henna beschilderd
(India).
© corbis © corbis

© corbis
© corbis
Divali, het feest van het licht
voor de hindoes
Op het holifeest wensen de hindoes elkaar ‘Subh holi’ of
‘Gelukkig Nieuwjaar’.
© corbis
Offerfeest, het moslimfeest 70 dagen na het einde van
de ramadan
Deus@school infoboek FEESTEN BIJ DE BUREN
39