28.09.2013 Views

Route des peintRes aan de Côte d'azuR

Route des peintRes aan de Côte d'azuR

Route des peintRes aan de Côte d'azuR

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tja.<br />

De reproductie is mooi, maar <strong>de</strong> bomen ook.<br />

Moeilijk. Als ze een kunstwerk zó opzichtig neerzetten<br />

op <strong>de</strong> plek waar het is geschil<strong>de</strong>rd, ga je het onherroepelijk<br />

vergelijken met het echte landschap erachter.<br />

Dat geeft niet, dat is juist <strong>de</strong> bedoeling, maar eigenlijk<br />

kun je het zo’n schil<strong>de</strong>rij niet <strong>aan</strong>doen. Zo’n doek moet<br />

je zien in een kamer, zon<strong>de</strong>r al te veel afleiding, dan<br />

spat het van <strong>de</strong> muren. Maar hier buiten, in <strong>de</strong> zon,<br />

hoe mooi en kleurgetrouw <strong>de</strong> reproductie ook is, je<br />

<strong>de</strong>nkt na een paar van die tableaus toch: tja.<br />

Voor <strong>de</strong> echte schil<strong>de</strong>rijen moet je binnen zijn, in het<br />

huis. Het atelier van Renoir is helemaal in oorspronkelijke<br />

staat bewaard gebleven. Daar <strong>de</strong> rolstoel van<br />

Renoir, en daar staat zijn schil<strong>de</strong>rsezel. Renoir bond<br />

<strong>de</strong> penselen <strong>aan</strong> zijn pols toen hij ze niet meer gewoon<br />

vast kon<strong>de</strong>n hou<strong>de</strong>n omdat zijn han<strong>de</strong>n krom ston<strong>de</strong>n<br />

van <strong>de</strong> jicht.<br />

Nog een mooie uitspraak van Renoir teken ik hier op:<br />

‘Op een ochtend had iemand geen zwarte verf meer en<br />

gebruikte dus maar blauw. Dat was <strong>de</strong> geboorte van het<br />

impressionisme.’<br />

‘ in 150 jaar is Villefranche geen spat<br />

veran<strong>de</strong>rd, en dat weet ik omdat in het<br />

smalle straatje van <strong>de</strong> boulevard naar<br />

boven een reproductie staat van een<br />

schil<strong>de</strong>rij van Jacques guiaud uit 1856’<br />

Rechterpagina<br />

1. Zondagmorgen,<br />

antiekmarkt in<br />

Villefranche-sur-Mer.<br />

2. Een uitgebrei<strong>de</strong><br />

collectie van werken<br />

van Chagall is te<br />

vin<strong>de</strong>n in het Musée<br />

du message biblique<br />

Marc-Chagall in Nice.<br />

St. Paul en Chagall<br />

De hoogtijdagen van <strong>de</strong> schil<strong>de</strong>rs <strong>aan</strong> <strong>de</strong> <strong>Côte</strong> d’Azur<br />

lagen tussen 1910 tot diep in <strong>de</strong> jaren <strong>de</strong>rtig. Renoir,<br />

Matisse, Monet, <strong>de</strong> schil<strong>de</strong>rs uit Montparnasse kwamen<br />

naar <strong>de</strong> kust. Nicolaï: ‘In <strong>de</strong> jaren <strong>de</strong>rtig kwamen ze<br />

af op <strong>de</strong> status. Je moest wel een keer hier geschil<strong>de</strong>rd<br />

hebben. De schil<strong>de</strong>rs waren misschien bohème, maar<br />

<strong>de</strong> rijken brachten hier <strong>de</strong> winter door, en die kochten<br />

schil<strong>de</strong>rijen. Maar op één stond het klimaat. In <strong>de</strong><br />

zomer was je in Parijs, in <strong>de</strong> winter hier.’<br />

Aan <strong>de</strong> Montée <strong>de</strong> la Bourga<strong>de</strong>, ook al zo’n lief smal<br />

straatje in Haut-<strong>de</strong>-Cagnes, staat <strong>de</strong> reproductie van<br />

het werk van Félix Valloton uit 1921, Mimosas en fleurs<br />

à Cagnes.<br />

Iemand gaat weer mimosa planten.<br />

De werkelijkheid voegt zich naar <strong>de</strong> reproductie, dat is<br />

ook wel eens won<strong>de</strong>rlijk om mee te maken.<br />

Chaïm Soutine is trouwens ook goed vertegenwoordigd<br />

in Cagnes. Een zware jeugd had hij gehad, Soutine, na<br />

in elkaar geslagen te zijn door zijn familie ontsnapte<br />

hij naar Parijs. Ook daar zat hij bijzon<strong>de</strong>r slecht in z’n<br />

vel maar hier, in Cagnes, zich ba<strong>de</strong>nd in <strong>de</strong> Zuid-Franse<br />

kleuren, kreeg hij zijn zelfvertrouwen terug.<br />

‘Ach’, verzucht Nicolaï, ‘dit zijn tenminste schil<strong>de</strong>rs<br />

van statuur, op an<strong>de</strong>re plekken <strong>aan</strong> <strong>de</strong> <strong>Route</strong> <strong><strong>de</strong>s</strong><br />

Peintres hebben ze reproducties opgenomen van<br />

mensen die toch nauwelijks tot <strong>de</strong> top behoren, nee,<br />

ik noem geen namen. En waarom zijn er maar drie<br />

tableaus in St. Paul, en alledrie van Marc Chagall, terwijl<br />

St. Paul nog stééds een kunstenaarsdorp is en het<br />

<strong>aan</strong>tal schil<strong>de</strong>rs die daar landschappen maakte niet op<br />

één hand te tellen is?´<br />

in <strong>de</strong> luwte van nice<br />

Villefranche-sur-Mer, zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> <strong>Route</strong> <strong><strong>de</strong>s</strong> Peintres<br />

was ik er misschien pardoes omheen gere<strong>de</strong>n, want<br />

het ligt zo in <strong>de</strong> luwte van Nice dat je er zo <strong>aan</strong> voorbij<br />

zou g<strong>aan</strong>. Dan was een misser van jewelste geweest,<br />

want Villefranche is een juweel van een dorp, met<br />

een smalle boulevard waarvand<strong>aan</strong> een straatje naar<br />

boven voert het 14<strong>de</strong>-eeuwse stadshart in. In 150 jaar<br />

is Villefranche in wezen geen spat veran<strong>de</strong>rd en dat<br />

weet ik omdat in het smalle straatje van <strong>de</strong> boulevard<br />

naar boven een reproductie staat van een schil<strong>de</strong>rij van<br />

Jacques Guiaud uit 1856.<br />

Het is het oudste van alle schil<strong>de</strong>rijen van <strong>de</strong> <strong>Route</strong><br />

<strong><strong>de</strong>s</strong> Peintres. Datzelf<strong>de</strong> straatje met die trap omhoog,<br />

daar loop ik nu, met die roodgele huizen. De huizen<br />

ver<strong>de</strong>rop <strong>aan</strong> <strong>de</strong> boulevard hebben gekleur<strong>de</strong> luiken en<br />

dat was trouwens in 1918 (Raymond Tournon, Les filets<br />

<strong>de</strong> Villefranche) óók al schil<strong>de</strong>rachtig.<br />

Net als <strong>de</strong> Place Felix Poullan, in 1927 met fontein<br />

en al vereeuwigd door Armand Ingenbleek van wie<br />

ik werkelijk nog nóóit had gehoord, maar dat is juist<br />

leuk, zeggen ze bij het toerismebureau, ‘we heten niet<br />

allemaal Cocteau’.<br />

Jean Cocteau is <strong>de</strong> bekendste van <strong>de</strong> schil<strong>de</strong>rs van<br />

Villefranche. Hij schil<strong>de</strong>r<strong>de</strong> in 1952 het werk Rue<br />

Obscure. De reproductie is <strong>de</strong>ze keer ingemetseld in<br />

het plaveisel, want het zicht op <strong>de</strong> donkere weg is<br />

beschermd, een st<strong>aan</strong>d plateau zou het uitzicht verstoren.<br />

De Rue Obscure is een weg die on<strong>de</strong>r huizen<br />

doorloopt. Ooit werd een muur gebouwd, daarnaast<br />

kwamen huizen, <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> muur werd als fun<strong>de</strong>ring<br />

gebruikt, <strong>de</strong> weg kwam erboven, enfin, ingewikkeld<br />

gedoe, mooi schil<strong>de</strong>rij. Wat ik het mooiste vind: het<br />

donkere weggetje erachter roept een licht gevoel van<br />

onbehagen op. Het is een beetje eng.<br />

Cocteau zal <strong>de</strong> donkere weg naar <strong>de</strong> ziel bedoeld hebben<br />

en daarmee zijn we dan qua schil<strong>de</strong>rsstromingen<br />

wel <strong>de</strong>finitief en heel ver verwij<strong>de</strong>rd van <strong>de</strong> schil<strong>de</strong>rs<br />

die in hun landschappen vooral <strong>de</strong> geuren en kleuren<br />

van <strong>de</strong> <strong>Côte</strong> d’Azur tot uiting lieten komen.<br />

Schrijvers <strong>aan</strong> <strong>de</strong> kust<br />

Een hoop om over na te <strong>de</strong>nken.<br />

Is hier ook een terras? Dan kunnen we daar bij een glas<br />

pastis nog even een paar belangrijke vragen behan<strong>de</strong>len,<br />

want die hele schil<strong>de</strong>rsroute behoeft als je het<br />

mij vraagt <strong>aan</strong> alle kanten uitbreiding. Waar is Van<br />

Gogh bijvoorbeeld, in dit hele verhaal? Van Gogh zat<br />

in Arles, een stad die ze geheel kunnen plaveien met<br />

reproducties van schil<strong>de</strong>rijen van Van Gogh, want hij<br />

maakte er daar minimaal 200. Maar Arles zit nog niet e<br />

Schil<strong>de</strong>rsroute <strong>Côte</strong> d’Azur<br />

20 www.reizen.nl september 2008 www.reizen.nl september 2008 21<br />

1<br />

2

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!