Multidisciplinaire richtlijn Cardiovasculair ... - Diliguide

Belangrijke risicofactoren (naast leeftijd en geslacht) zijn roken, verhoogd cholesterol,
hypertensie, overgewicht, DM en RA. In 2008 rookte ruim een kwart van alle
Nederlanders van 15 jaar en ouder. Mannen (30%) roken meer dan vrouwen (24%).
Het percentage rokers is vooral hoog onder mannen van 25 tot 35 jaar en is het laagst
bij 65-plussers. Gemiddeld rookt men 15 sigaretten per dag (STIVORO 2010).
Naar schatting heeft ongeveer een kwart van de Nederlanders van 35 tot 70 jaar een
ongunstig TC (cholesterol ≥ 6,5 mmol/l en/of cholesterolverlagende medicatie). Een
ongunstig TC komt vaker voor op oudere leeftijd, en juist minder vaak bij allochtonen.
Bij vrouwen stijgt na de menopauze het totaal- en LDL-cholesterol (Prescott
1998).
In de periode 2003-2007 had circa 45% van de Nederlanders in de leeftijdsklasse
35-70 jaar een verhoogde bloeddruk (systolische bloeddruk > 140 mmHg en/of diastolische
bloeddruk > 90 mmHg en/of bloeddrukverlagende medicatie). Mannen
hebben vaker een verhoogde bloeddruk dan vrouwen (Verschuren 2008). Overgangsklachten
blijken echter vaak gepaard te gaan met hypertensie (Maas 2009).
Hypertensie komt 1,5 tot 3 keer vaker voor bij Surinamers dan bij Nederlanders.
In 2007 werden 71.000 nieuwe patiënten met DM gediagnosticeerd (iets meer dan
0,4% van de Nederlandse bevolking). De prevalentie van diabetes (type 1 en 2 bij
elkaar) bedroeg in 2007 ongeveer 4% (met een piek bij mannen tussen 65 en 74 jaar
en bij vrouwen ouder dan 75 jaar) (Baan 2009). De prevalentie van diabetes is onder
allochtonen van Surinaamse, Marokkaanse en Turkse afkomst 2 tot 4 keer hoger in
vergelijking met autochtone Nederlanders (Uitenbroek 2004; Bindraban 2007).
In 2007 had circa 45% van de Nederlandse bevolking van 20 jaar en ouder overgewicht.
Overgewicht kwam frequenter voor bij mannen (circa 51%) dan bij vrouwen
(40%) (Van Bakel 2010).
Noot 2. Pathofysiologie van HVZ
De HVZ die in deze richtlijn worden besproken, zijn het gevolg van atherosclerose.
Atherosclerose wordt gekenmerkt door veranderingen in de wand van de bloedvaten
door lokale ophoping (atherosclerotische plaques) van onder meer lipiden en polysachariden.
In feite is dit een ‘normaal’ verouderingsproces, dat echter bij sommigen
versneld verloopt. Het proces is niet lineair, maar verloopt in afwisselende stabiele en
instabiele fasen (Bertrand 2002).
De verschillende risicofactoren voor HVZ beïnvloeden bovenstaande processen en
vergroten daarmee het risico op HVZ. Bij de preventie en behandeling van HVZ wordt
getracht de risicofactoren in gunstige zin te beïnvloeden door middel van algemene
gezondheidbevorderende maatregelen en verschillende medicamenten die de bloeddruk
verlagen (antihypertensiva), de ophoping van lipiden tegengaan (statines) en
lokale trombose tegengaan (antistolling).
MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN CARDIOVASCULAIR RISICOMANAGEMENT 52