Bekijk - Landelijke Cliëntenraad

Cultuurverandering
is een uitdaging
De samenleving is aan het veranderen. Politiek gezien is er een
meerderheid om meer naar een maatschappij te groeien waar
burgers meer voor elkaar (moeten) gaan betekenen en de rol van
(centrale) overheid minder groot is. Waarom is deze ontwikkeling
gaande? En is het nodig om je hiertegen te verzetten of is het
beter je actief in te zetten om de verandering succesvol te laten
zijn? Gerrit van der Meer, voorzitter van de Landelijke Cliëntenraad
(LCR) ziet graag dat cliënten en cliëntenraden hier over nadenken.
Gerrit van der Meer is
sinds 1 januari 2011
voorzitter van de Landelijke
Cliëntenraad (LCR).
Onder zijn voorzitterschap
wordt duidelijker
gestreefd naar
een heldere rol voor
cliëntenparticipatie in
de toekomst.
20
ZELF 2012
"Samenlevingen veranderen. Er is een beweging
ingezet naar een participatiesamenleving. Duidelijk
is dat in de politieke arena, van links tot rechts,
een meerderheid nadenkt over aanpassing van de
verzorgingsstaat. Er is een wens om weer meer een
zorgzame samenleving te worden waarin mensen
elkaar ondersteunen in hun bestaan, thuis of op het
werk. Dit betekent niet dat alle uitkeringen worden
afgeschaft of dat mensen met zorgvragen in de steek
worden gelaten. Het is de bedoeling dat mensen meer
meedoen in de maatschappij, dat burgers, buren,
werkgevers, docenten meer verantwoordelijkheid
nemen en dat mensen met beperkte mogelijkheden
kunnen meedraaien in onze maatschappij. Vaak wordt
TOEKOMST
Foto: Jeroen Poortvliet
dit aangeduid met ‘civil society’. Paul Dekker (SCP)
geeft (op pagina 6) helder aan dat er geen blauwdruk
of definitie is van dat begrip. We kunnen en moeten er
dus zelf samen vorm aan geven.
Goede redenen tot veranderingen
Er zijn redenen om kritisch naar de verzorgingsstaat te
kijken. Onze samenleving zet mensen in een uitkering
of voorziening. Mensen hebben dan wel een uitkering
of voorziening, maar staan tegelijkertijd aan de kant.
Uit onderzoek (bijvoorbeeld onder mensen met ernstige
psychiatrische problematiek) blijkt dat deze mensen
graag mee willen doen en erbij willen horen. Hun wens
om actief aan de samenleving deel te nemen - bij voorkeur
in de vorm van betaald werk - is heel groot.
Maar mensen die niet goed mee kunnen draaien,
worden uitgesloten. Dat begint al op school, daardoor
komen kinderen in het speciaal onderwijs. Uit onderzoek
blijkt dat deze kinderen een achterstand oplopen
op het gebied van maatschappelijke participatie, die ze
bijna niet meer in kunnen halen. Het is belangrijk om
uitsluiting om te vormen naar insluiting. Niet zozeer de
overheden moeten dit doen. Die taak ligt juist ook bij
burgers, scholen en bedrijven. Maatschappelijke organisaties
en cliëntenorganisaties die opkomen voor de
belangen van mensen die buitengesloten zijn, moeten
insluiting bevorderen. Ook voor mensen voor wie de
arbeidsmarkt (nu nog) onbereikbaar is. Bevorder hun
maatschappelijke deelname, waardeer die bijdrage en
zet ze niet neer als bankzitters.
Individueel
De afgelopen kabinetsperiode is het omvormen naar
een ‘civil society’ op een andere manier vertaald en
naar buiten gebracht: mensen moeten meer zelf de
verantwoordelijkheid nemen. Mensen die kunnen meedoen,
moeten daar zelf voor zorgen. Het mag geen geld
kosten. Als het niet lukt dan is het eigen schuld. Althans,
dat predikte het kabinet Rutte.
Begrijp me goed: de LCR is sterk voor zelfsturing en het
nemen van eigen verantwoordelijkheid. Alle burgers
hebben recht om hun eigen leven vorm te geven.
Maar dan wel ieder op zijn eigen manier. De een heeft
daartoe meer mogelijkheden dan de ander, maar het
uitgangspunt verandert daar niet mee. De discussie over