4160-De eindeloze ether -boekje - De Ingenieur

58
tie-aanbod geen sprake is. Maar wat daarover indertijd werd gezegd bevatte ook wel
erg grote woorden en grove penseelstreken. Los daarvan, meer in detail, blijkt het
niet zo eenvoudig eenduidige uitspraken te doen over de mate waarin doelgroepeninformatie
daadwerkelijk wordt gebruikt. Onderzoek dat daar in zijn algemeenheid
iets over zegt is niet gevonden, op dit punt staat de internetsociologie kennelijk nog
voor onontgonnen terrein. Wat daarover in het vervolg wordt gezegd is vooral gebaseerd
op individuele waarnemingen van mensen die zich op de een of andere manier
met internet bezighouden in combinatie met feitelijke constateringen over het aanbod
op internet.
Een van de weinige beschikbare studies naar het gebruik van doelgroepinformatie
gaat over het gebruik van kunst- en cultuurwebsites. 16 Omdat het internet beter
maatwerk kan leveren dan andere media werd nagegaan in hoeverre er tussen liefhebbers
en niet-liefhebbers van kunst en cultuur verschil is in het internetgebruik.
Dat verschil in gebruik bleek niet anders te zijn dan het verschil in het gebruik van
andere media als dagblad en televisie. Het oudste medium, het dagblad, bleek nog
altijd te domineren in de informatievoorziening over kunst en cultuur. Deze constatering
bevestigde een algemene conclusie van de genoemde studie: veranderingen in
het gedrag van de mediaconsument gaan langzaam.
Hierbij passen wel twee opmerkingen. De genoemde studie ging over de periode
1995-2000, een periode waarin het internetgebruik pas tot ontwikkeling kwam. En
de studie constateert dat jongeren een uitzonderingspositie innemen omdat zij
internet veel intensiever als belangrijke informatiebron gebruiken dan de gedrukte
en audiovisuele media. Wellicht geldt dat het mediagebruik waarmee iemand
opgroeit ook sterk het latere gedrag bepaalt. Er loopt inmiddels een nieuw tijdsbestedingsonderzoek
naar het gebruik van media, maar de resultaten daarvan zijn pas
in 2006 bekend.
Nieuwsmedia hebben de afgelopen jaren geprobeerd in te spelen op de verwachte
behoefte aan gepersonaliseerde informatie. Zo werd de mogelijkheid gecreëerd om
naar eigen voorkeur aan te geven rond welke onderwerpen nieuwsberichten
moesten worden aangeboden, of themadossiers toegankelijk gemaakt.
De belangstelling voor deze gepersonaliseerde informatiediensten is nooit echt groot
geworden; de meeste kranten en nieuwsdiensten zijn er mee gestopt. Voorzover er
iets bekend is over het zoekgedrag op nieuwswebpagina’s lijken de gebruikers dat
vooral via de algemene toegangspagina te doen om op basis van de daar geboden
informatie specifiek verder te zoeken. Op de nieuwspagina’s wordt veel minder
direct naar een onderwerp van eigen interesse doorgeklikt. Een uitzondering is een
heel specifiek informatiekanaal als Getijden van het Mediapastoraat dat gebeden
uitzendt; de geïnteresseerden maken daar wel gebruik van.
16 SCP, E-cultuur; een empirische verkenning, 2002.