4160-De eindeloze ether -boekje - De Ingenieur

90
Met de opkomst van internet en de explosieve groei van het aanbod van webradiostations,
muziekkanalen en webvideo wordt de bestaande regulering volledig ondermijnd.
Natuurlijk, de tv-uitzendingen via de ‘gewone’ ether zijn nog steeds de
grootste publiekstrekkers, en daarvoor geldt de Mediawet onverkort. Maar ondertussen
groeit een onderstroom aan media-aanbod dat zich van de Mediawet niets
aantrekt en waar de mediawet ook helemaal niet over gaat. Er is geen webstation dat
bij het Commissariaat van de Media een zendvergunning aanvraagt, er is geen enkele
lokale internetzender die voorzien is van een programmaraad, piratenzenders
kunnen nu vrijelijk via internet hun gang gaan. En van zijn kant bemoeit het
Commissariaat van de Media zich er ook niet mee, want webstations zijn volgens de
letter van de wet geen omroep maar een informatiedienst.
Pas onlangs is er door het Commissariaat van de Media een werkgroep opgericht die
zich met de opkomst van de nieuwe media gaat bezighouden. Wat daar ook uitkomt,
nu al is duidelijk dat bepaalde vormen van regulering gewoonweg niet meer
kunnen. Neem datzelfde voorbeeld van de lokale omroep. Daaraan waren extra
eisen gekoppeld aan de must carry-verplichting. Maar in de eindeloze ether is must
carry een hol begrip geworden omdat ieder station per definitie overal bereikbaar is.
Het hele idee dat er één lokale zender is waaraan eisen van publiek belang kunnen
worden gesteld is in de eindeloze ether weg, verdampt in de veelheid! In de eindeloze
ether kan ieder die dat wil een eigen lokale omroep beginnen, of zelfs een wijk- of
straatomroep. De enige reden om aan een lokaal station eisen te stellen is wanneer
zo’n station door de gemeente of een deelgemeente wordt gesubsidieerd, maar dat is
een ander verhaal.
De consequentie van de eindeloze ether is dat de schaarste verdwijnt; het huidige
omroepbestel zal overbodig worden. Voor alle duidelijkheid, dat wil niet zeggen dat
daarmee ook de omroepen verdwijnen, daarover is hiervoor al het een en ander
gezegd (zie hoofdstuk 4). Het betekent wel dat de wijze waarop de toelating van en
de controle op de omroepen is gereguleerd zijn tijd heeft gehad.
Zal er iets voor in de plaats komen? Zal de overheid erop uit zijn om het principe
van de bestaande controlemechanismen te handhaven door de regulering aan de
nieuwe situatie aan te passen? Gaan we op weg naar het Chinese model, waarbij de
overheid aan de knoppen zit en op de knooppunten van het internet met filters
bepaalt wat er wel of niet wordt toegelaten? Of ontwikkelt het medialandschap zich
volgens het Italiaanse model, waarbij het samensmelten van mediamacht en politieke
macht in verregaande mate het aanbod bepaalt?