normfiche en 14915 - TCHN
normfiche en 14915 - TCHN
normfiche en 14915 - TCHN
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Normfiche EN <strong>14915</strong> – 02.2013<br />
NORMFICHE EN <strong>14915</strong><br />
Wand- <strong>en</strong> gevelbekleding van massief hout<br />
Om handelsbelemmering<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de lidstat<strong>en</strong> van de<br />
Europese Unie (EU) weg te werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> te bekom<strong>en</strong> dat alle<br />
bouwproduct<strong>en</strong> aan minimum eis<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>, stelt de<br />
Europese bouwproduct<strong>en</strong>richtlijn (BPR 89/106/EEG) dat alle<br />
bouwproduct<strong>en</strong> die op de markt word<strong>en</strong> gebracht moet<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> CE-markering. Deze CE-markering<br />
toont aan dat het bouwproduct voldoet aan de basiseis<strong>en</strong> van<br />
de BPR van toepassing op het bouwproduct (stabiliteit,<br />
brandveiligheid, gezondheid, gebruiksveiligheid, geluidshinder,<br />
<strong>en</strong>ergiebesparing). Deze eis<strong>en</strong> zijn verwerkt ofwel in<br />
Europese norm<strong>en</strong> (EN), ofwel in Europese Technische<br />
Goedkeuring<strong>en</strong> (ETAG – European Technical Agreem<strong>en</strong>t<br />
Guidelines).<br />
Voor hout<strong>en</strong> wand- <strong>en</strong> gevelbekleding<strong>en</strong> is dit de<br />
geharmoniseerde Europese norm EN <strong>14915</strong> “Solid wood<br />
panelling and cladding - Characteristics, evaluation of<br />
conformity and marking ”. Deze norm bevat de relevante<br />
eis<strong>en</strong> voor de CE-markering <strong>en</strong> verwijst naar de geschikte<br />
testmethod<strong>en</strong>.<br />
Sinds 2008 is de CE-markering van hout<strong>en</strong> wand- <strong>en</strong> gevelbekleding verplicht.<br />
1. Op welke product<strong>en</strong> is EN <strong>14915</strong> van toepassing?<br />
- EN 14519: Wand- <strong>en</strong> plafondbetimmering<strong>en</strong> van massief naaldhout - Machinaal<br />
bewerkte profiel<strong>en</strong> met messing <strong>en</strong> groef<br />
- EN 14951: Wand- <strong>en</strong> gevelbekleding<strong>en</strong> van massief loofhout - Machinaal bewerkte<br />
profielelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
- EN 15146: Wand- <strong>en</strong> gevelbekleding van massief naaldhout - Machinaal bewerkte<br />
profiel<strong>en</strong> zonder messing <strong>en</strong> groef<br />
In bov<strong>en</strong>vermelde norm<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ondermeer volg<strong>en</strong>de term<strong>en</strong> gedefinieerd:<br />
- Panelling: rigide of semi-rigide elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van massief hout, hoofdzakelijk voor<br />
binn<strong>en</strong>gebruik<br />
- Cladding: rigide of semi-rigide elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van massief hout, hoofdzakelijk voor<br />
buit<strong>en</strong>gebruik<br />
- Siding: materiaal vastgemaakt aan de binn<strong>en</strong>- of de buit<strong>en</strong>zijde van de muur van e<strong>en</strong><br />
gebouw, waar de l<strong>en</strong>gte overheers<strong>en</strong>d is t<strong>en</strong> opzichte van breedte <strong>en</strong> dikte (Noord-<br />
Amerikaanse term, syn. voor panelling <strong>en</strong> cladding op mur<strong>en</strong>)
2. CE-markering: procedure voor de attestering van conformiteit<br />
Om aan te ton<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> product conform is met de norm moet e<strong>en</strong> procedure word<strong>en</strong><br />
gevolgd van attestering van overe<strong>en</strong>komst met de norm. Hiertoe di<strong>en</strong>t de fabrikant de<br />
hieronder opgesomde tak<strong>en</strong> uit te voer<strong>en</strong> <strong>en</strong> in bepaalde gevall<strong>en</strong> de hulp in te roep<strong>en</strong><br />
van e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>otificeerde instelling. E<strong>en</strong> g<strong>en</strong>otificeerde instelling is e<strong>en</strong> derde partij die<br />
hiertoe officieel werd aangeduid door de bouwoverhed<strong>en</strong> van de EU-lidstat<strong>en</strong>. België<br />
notificeerde het Technisch C<strong>en</strong>trum der Houtnijverheid (<strong>TCHN</strong>) voor hout<strong>en</strong> wand- <strong>en</strong><br />
gevelbekleding<strong>en</strong>.<br />
In functie van de gew<strong>en</strong>ste brandreactieklasse <strong>en</strong> de aanwezigheid van formaldehyde<br />
<strong>en</strong>/of p<strong>en</strong>tachloorf<strong>en</strong>ol (PCP), kunn<strong>en</strong> 3 verschill<strong>en</strong>de system<strong>en</strong> van conformiteitsatttestering<br />
word<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong> (zie onderstaande tabel).<br />
beoogd gebruik<br />
toepassing<strong>en</strong> onderhevig aan<br />
regelgeving voor brandreactie<br />
toepassing<strong>en</strong> onderhevig aan<br />
regelgeving voor gevaarlijke stoff<strong>en</strong><br />
(die formaldehyde of PCP bevatt<strong>en</strong>)<br />
voor andere dan de hierbov<strong>en</strong><br />
vermelde toepassing<strong>en</strong><br />
systeem van<br />
conformiteitsattestering<br />
niveau of klasse<br />
(brandreactie)<br />
1 B (a) ,C (a)<br />
3 B (b) , C (b) , D <strong>en</strong> E<br />
4 D (c) <strong>en</strong> F<br />
3 -<br />
4 -<br />
(a) Product<strong>en</strong>/material<strong>en</strong> waarvoor e<strong>en</strong> duidelijke fase in het productieproces kan word<strong>en</strong><br />
gedefinieerd die resulteert in e<strong>en</strong> verbetering in de brandreactieclassificatie (bv. toevoeging<br />
van brandvertragers of e<strong>en</strong> beperking van organisch materiaal)<br />
(b) Product<strong>en</strong>/material<strong>en</strong> die niet onder (a) vall<strong>en</strong><br />
(c) Product<strong>en</strong>/material<strong>en</strong> waarvan de brandreactie niet moet word<strong>en</strong> getest (CWFT<br />
product<strong>en</strong>/material<strong>en</strong>)<br />
3. Uit te voer<strong>en</strong> tak<strong>en</strong> door de fabrikant <strong>en</strong>/of certificatie-instelling<br />
Afhankelijk van het van toepassing zijnde systeem van attestering van conformiteit,<br />
di<strong>en</strong><strong>en</strong> bepaalde tak<strong>en</strong> uitgevoerd te word<strong>en</strong> door de fabrikant <strong>en</strong>/of de certificatieinstelling.<br />
3.1 In geval van attesteringsniveau van conformiteit type 1<br />
- Productiecontrole in het bedrijf (FPC = factory production control) door de fabrikant<br />
van alle van toepassing zijnde karakteristiek<strong>en</strong> (dit zijn alle karakteristiek<strong>en</strong> die de<br />
fabrikant verklaart);<br />
- Test<strong>en</strong> van stal<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de productie op alle van toepassing zijnde<br />
karakteristiek<strong>en</strong>, door de fabrikant;<br />
- Initiële typetest<strong>en</strong> (ITT = Initial Type Testing) door e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>otificeerd testlabo van de<br />
van toepassing zijnde karakteristiek<strong>en</strong> met betrekking tot emissie van formaldehyde<br />
<strong>en</strong> inhoud van p<strong>en</strong>tachloorf<strong>en</strong>ol;
- Initiële typetest<strong>en</strong> van onderstaande van toepassing zijnde karakteristiek<strong>en</strong> (deze<br />
kunn<strong>en</strong> uitgevoerd word<strong>en</strong> door de fabrikant maar mog<strong>en</strong> ook uitgevoerd word<strong>en</strong> door<br />
e<strong>en</strong> extern labo), wanneer relevant:<br />
waterdampdoorlaatbaarheid;<br />
geluidsabsorptie;<br />
thermische geleidbaarheid;<br />
biologische duurzaamheid.<br />
- Initiële typetest<strong>en</strong> door de certificatie-instelling voor de van toepassing zijnde<br />
karakteristiek<strong>en</strong> met betrekking tot brandreactieklasse B (a) <strong>en</strong> C (a)<br />
- Initiële inspectie van het bedrijf <strong>en</strong> van de FPC door de certificatie-instelling, van alle<br />
hierbov<strong>en</strong> vermelde van toepassing zijnde karakteristiek<strong>en</strong> indi<strong>en</strong> relevant, met de<br />
nadruk op brandreactie.<br />
- Continue opvolging, evaluatie <strong>en</strong> goedkeuring van de FPC door de certificatie-instelling<br />
van alle hierbov<strong>en</strong> vermelde van toepassing zijnde karakteristiek<strong>en</strong> indi<strong>en</strong> relevant,<br />
met de nadruk op brandreactie.<br />
3.2 In geval van attesteringsniveau van conformiteit type 3<br />
- Productiecontrole in het bedrijf van alle van toepassing zijnde karakteristiek<strong>en</strong> (dit zijn<br />
alle karakteristiek<strong>en</strong> die de fabrikant verklaart) door de fabrikant;<br />
- Initiële typetest<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>otificeerd labo van alle van toepassing zijnde<br />
karakteristiek<strong>en</strong> met betrekking tot brandreactie (in geval van klasse B (a) , C (a) , D <strong>en</strong><br />
E), emissie van formaldehyde <strong>en</strong> inhoud van p<strong>en</strong>tachloorf<strong>en</strong>ol;<br />
- Initiële typetest<strong>en</strong> voor alle andere van toepassing zijnde karakteristiek<strong>en</strong> (deze<br />
kunn<strong>en</strong> uitgevoerd word<strong>en</strong> door de fabrikant maar mog<strong>en</strong> ook uitgevoerd word<strong>en</strong> door<br />
e<strong>en</strong> extern labo), wanneer relevant:<br />
waterdampdoorlaatbaarheid;<br />
geluidsabsorptie;<br />
thermische geleidbaarheid;<br />
biologische duurzaamheid.<br />
3.3 In geval van attesteringsniveau van conformiteit type 4<br />
- Productiecontrole in het bedrijf van alle relevante karakteristiek<strong>en</strong> (t.t.z. alle<br />
karakteristiek<strong>en</strong> die de fabrikant verklaart) door de fabrikant;<br />
- Initiële typetest<strong>en</strong> door de fabrikant van de van toepassing zijnde karakteristiek<strong>en</strong><br />
(deze kunn<strong>en</strong> uitgevoerd word<strong>en</strong> door de fabrikant maar mog<strong>en</strong> ook uitgevoerd<br />
word<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> extern labo):<br />
waterdampdoorlaatbaarheid;<br />
geluidsabsorptie;<br />
thermische geleidbaarheid;<br />
biologische duurzaamheid.
4. Producteig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
Afhankelijk van de toepassing van de wand- of gevelbekleding kunn<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de<br />
eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van het materiaal word<strong>en</strong> getest in het kader van ITT <strong>en</strong> FPC (Tabel 1).<br />
Deze karakteristiek<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bepaald wanneer de fabrikant deze verklaart of<br />
hiertoe door e<strong>en</strong> vereiste (regelgeving van toepassing in het land van bestemming)<br />
verplicht wordt.<br />
Tabel 1 Overzicht producteig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> in het kader van CE-markering van hout<strong>en</strong><br />
wand- <strong>en</strong> gevelbekleding<br />
wandbekleding in massief hout voor<br />
toepassing op binn<strong>en</strong>mur<strong>en</strong> <strong>en</strong> plafonds<br />
(panelling)<br />
wandbekleding in massief hout voor<br />
toepassing op binn<strong>en</strong>mur<strong>en</strong> (sidings)<br />
gevelbekleding in massief hout voor<br />
toepassing op buit<strong>en</strong>mur<strong>en</strong> (sidings)<br />
gevelbekleding in massief hout voor<br />
toepassing op buit<strong>en</strong>mur<strong>en</strong> <strong>en</strong> plafonds<br />
(cladding)<br />
brandreactie<br />
emissie<br />
van formaldehyde<br />
p<strong>en</strong>tachloroph<strong>en</strong>ol<br />
waterdampdoorlaat<br />
baarheid<br />
geluidsabsorptie<br />
thermische<br />
geleidbaarheid<br />
x x x x x x<br />
x x x x<br />
x x x x<br />
x x x x<br />
Indi<strong>en</strong> het hout werd verduurzaamd, di<strong>en</strong><strong>en</strong> ook volg<strong>en</strong>de k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> te word<strong>en</strong><br />
beschrev<strong>en</strong>:<br />
gebruiksklasse volg<strong>en</strong>s EN 335-2<br />
verduurzamingsproduct volg<strong>en</strong>s EN 559-2<br />
p<strong>en</strong>etratieklasse volg<strong>en</strong>s EN 351-1<br />
ret<strong>en</strong>tie van het verduurzamingsproduct volg<strong>en</strong>s EN 351-1<br />
Indi<strong>en</strong> het hout niet werd verduurzaamd, di<strong>en</strong>t de natuurlijke duurzaamheid te word<strong>en</strong><br />
beschrev<strong>en</strong> of bepaald aan de hand van respectievelijk EN 350-2 of EN 350-1.
5. EN <strong>14915</strong>: Initiële type test<strong>en</strong> (ITT)<br />
Alvor<strong>en</strong>s de productie op te start<strong>en</strong> van wand- <strong>en</strong> gevelbekleding in massief hout di<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
initiële test<strong>en</strong> uitgevoerd word<strong>en</strong>. Deze di<strong>en</strong><strong>en</strong> conform te zijn met de gestelde eis<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
di<strong>en</strong><strong>en</strong> later als refer<strong>en</strong>tie voor de interne kwaliteitsbewaking.<br />
Voor deze test<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> product<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gegroepeerd in families. De resultat<strong>en</strong> voor<br />
e<strong>en</strong> bepaalde eig<strong>en</strong>schap voor e<strong>en</strong> product in de familie word<strong>en</strong> repres<strong>en</strong>tatief geacht<br />
voor alle product<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> die familie.<br />
Wanneer de productspecificatie op e<strong>en</strong> dergelijke wijze wordt aangepast dat één of meer<br />
van bov<strong>en</strong>vermelde eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> wijzig<strong>en</strong>, di<strong>en</strong>t de type-beoordeling of –test te<br />
word<strong>en</strong> hernom<strong>en</strong> voor de betreff<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.<br />
Wanneer hout<strong>en</strong> wand- <strong>en</strong> gevelbekleding word<strong>en</strong> gefabriceerd op basis van grondstoff<strong>en</strong><br />
voor dewelke één of meerdere van de hierbov<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> reeds gek<strong>en</strong>d zijn (bv.<br />
materiaal met CE-markering), moet<strong>en</strong> de test<strong>en</strong> of de beoordeling van de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
niet herhaald word<strong>en</strong> voor het afgewerkte product, zolang de fabrikant de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
niet wijzigt.<br />
5.1 Brandreactie<br />
Voor product<strong>en</strong> die voldo<strong>en</strong> aan één van de beschrijving<strong>en</strong> in tabel 2, mag de hierbij<br />
vermelde klasse word<strong>en</strong> overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> zonder bijkom<strong>en</strong>de test<strong>en</strong> (“classified without<br />
further testing” = CWFT). Voor product<strong>en</strong> waarvoor brandreactieklasse F wordt<br />
gedeclareerd, di<strong>en</strong>t ev<strong>en</strong>min te word<strong>en</strong> getest.<br />
In andere gevall<strong>en</strong>, bijvoorbeeld wanneer de fabrikant e<strong>en</strong> hogere klasse w<strong>en</strong>st te<br />
declarer<strong>en</strong> dan deze uit de tabel, of indi<strong>en</strong> het product niet valt onder de beschrijving<strong>en</strong><br />
uit de tabel, di<strong>en</strong>t het product getest <strong>en</strong> geclassificeerd te word<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s EN 13501-1.<br />
5.2 Emissie van formaldehyde<br />
Massief hout als dusdanig (zonder chemische behandeling, zonder adhesiev<strong>en</strong>, zonder<br />
coating of afwerking) k<strong>en</strong>t ge<strong>en</strong> significante vrijstelling van formaldehyde <strong>en</strong> valt<br />
bijgevolg onder klasse E1.<br />
Voor andere elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bestemd voor wand- <strong>en</strong> gevelbekleding wordt de vrijstelling van<br />
formaldehyde bepaald volg<strong>en</strong>s EN 717-1 <strong>en</strong> EN 717-2 .<br />
5.3 P<strong>en</strong>tachloroph<strong>en</strong>ol-inhoud<br />
Wand- <strong>en</strong> gevelbekleding in massief hout als dusdanig (zonder chemische behandeling,<br />
zonder adhesiev<strong>en</strong>, zonder coating of afwerking) stelt ge<strong>en</strong> PCP vrij.<br />
Indi<strong>en</strong> het product grondstoff<strong>en</strong> bevat die PCP bevatt<strong>en</strong> (bv. naaldhout behandeld teg<strong>en</strong><br />
blauwschimmel), di<strong>en</strong>t het product te word<strong>en</strong> getest volg<strong>en</strong>s de methodes van toepassing<br />
in het land waar het product wordt gebruikt. Wanneer de limietwaarde van 5 ppm wordt<br />
overschred<strong>en</strong>, moet de markering volg<strong>en</strong>de aanduiding bevatt<strong>en</strong>: “PCP > 5 x 10-6 (5<br />
ppm)”.
Tabel 2 overzicht product<strong>en</strong> <strong>en</strong> toegek<strong>en</strong>de klass<strong>en</strong> waarvoor niet bijkom<strong>en</strong>d moet word<strong>en</strong><br />
getest (CWFT)<br />
Product Beschrijving (2)<br />
wand- <strong>en</strong><br />
gevel-<br />
bekleding (1)<br />
wand- <strong>en</strong><br />
gevel-<br />
bekleding (7)<br />
op<strong>en</strong>gewerkte<br />
wand- <strong>en</strong><br />
gevelbekleding<br />
(8)<br />
hout<strong>en</strong> elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
met/zonder messing<br />
<strong>en</strong> groef <strong>en</strong><br />
met/zonder<br />
geprofileerd<br />
oppervlak<br />
hout<strong>en</strong> elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
met/zonder messing<br />
<strong>en</strong> groef <strong>en</strong><br />
met/zonder<br />
geprofileerd<br />
oppervlak<br />
hout<strong>en</strong> elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
gemonteerd op e<strong>en</strong><br />
draagconstructie (9)<br />
Min.<br />
gemiddelde<br />
d<strong>en</strong>siteit (3)<br />
(kg/m³)<br />
Min. diktes,<br />
totaal/min. (4)<br />
(mm)<br />
390 9/6<br />
390 12/8<br />
390 9/6<br />
390 18/12<br />
390 18<br />
Eindgebruik (5) Klasse (6)<br />
zonder<br />
luchtspouw<br />
of met geslot<strong>en</strong><br />
luchtspouw aan<br />
achterzijde<br />
zonder<br />
luchtspouw<br />
of met geslot<strong>en</strong><br />
luchtspouw aan<br />
achterzijde<br />
met op<strong>en</strong><br />
luchtspouw ≤ 20<br />
mm aan<br />
achterzijde<br />
zonder<br />
luchtspouw<br />
of met op<strong>en</strong><br />
luchtspouw aan<br />
achterzijde<br />
aan alle zijdes<br />
omringd door<br />
lucht (10)<br />
D-s2, d2<br />
D-s2, d0<br />
D-s2, d0<br />
D-s2, d0<br />
D-s2, d0<br />
(1) Mechanisch bevestigd op e<strong>en</strong> drag<strong>en</strong>d latwerk van hout, waarbij de spouw achter de bekleding geslot<strong>en</strong><br />
is of opgevuld met e<strong>en</strong> substraat van minimum klasse A2-s1,d0 met e<strong>en</strong> minimumdichtheid van 10 kg/m³,<br />
of opgevuld met e<strong>en</strong> substraat van cellulose isolatiemateriaal van minimum klasse E <strong>en</strong> met of zonder<br />
vochtscherm aan de achterzijde. Het houtproduct moet ontworp<strong>en</strong> zijn om bevestigd te word<strong>en</strong> zonder<br />
op<strong>en</strong> voeg<strong>en</strong>.<br />
(2) Alle soort<strong>en</strong> voeg<strong>en</strong> mogelijk, bv. stootvoeg<strong>en</strong>, messing- <strong>en</strong> groefverbinding<strong>en</strong><br />
(3) Conditionering volg<strong>en</strong>s EN 13238.<br />
(4) Het geprofileerde deel van de blootgestelde zijde van het houtproduct mag niet meer dan 20 % van het<br />
eff<strong>en</strong> deel bedrag<strong>en</strong>, of niet meer dan 25 % indi<strong>en</strong> zowel blootgestelde als niet-blootgestelde zijd<strong>en</strong> van<br />
het houtproduct word<strong>en</strong> beschouwd. Bij stootvoeg<strong>en</strong> geldt de grotere dikte voor het raakvlak van de<br />
voeg<strong>en</strong>.<br />
(5) E<strong>en</strong> op<strong>en</strong> luchtspouw impliceert de mogelijkheid tot v<strong>en</strong>tilatie achter het product, terwijl e<strong>en</strong> geslot<strong>en</strong><br />
luchtspouw dergelijke v<strong>en</strong>tilatie uitsluit. De ondergrond achter de spouw moet t<strong>en</strong> minste van klasse A2s1,<br />
d0 zijn met e<strong>en</strong> minimumdichtheid van 10 kg/m³. Bij e<strong>en</strong> afgeslot<strong>en</strong> spouw van t<strong>en</strong> hoogste 20 mm <strong>en</strong><br />
met vertikale hout<strong>en</strong> elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mag de ondergrond t<strong>en</strong> minste van klasse D-s2, d0 zijn.<br />
(6) Klasse zoals vermeld in tabel 1 in de bijlage van Beschikking 2000/147/EC<br />
(7) Mechanisch bevestigd op e<strong>en</strong> drag<strong>en</strong>d latwerk van hout, met of zonder op<strong>en</strong> spouw aan de achterzijde.<br />
Het houtproduct moet ontworp<strong>en</strong> zijn om bevestigd te word<strong>en</strong> zonder op<strong>en</strong> voeg<strong>en</strong>.<br />
(8) Rechthoekige houtproduct<strong>en</strong>, met of zonder afgeronde hoek<strong>en</strong>, horizontaal of vertikaal bevestigd op e<strong>en</strong><br />
draagconstructie <strong>en</strong> aan alle zijd<strong>en</strong> omhuld door lucht; hoofdzakelijk toegepast in de nabijheid van andere<br />
bouwelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, zowel aan de binn<strong>en</strong>zijde als aan de buit<strong>en</strong>zijde van e<strong>en</strong> gebouw.<br />
(9) Het maximaal blootgestelde deel (alle zijd<strong>en</strong> van rechthoekige hout<strong>en</strong> elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de hout<strong>en</strong><br />
draagconstructie) mag niet groter zijn dan 110 % van het totale eff<strong>en</strong> deel.<br />
(10) Andere bouwelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dichter dan 100 mm bij het hout<strong>en</strong> elem<strong>en</strong>t (uitgezonderd het steunframe)<br />
moet<strong>en</strong> t<strong>en</strong>minste tot klasse A2-s1,d0 behor<strong>en</strong>; indi<strong>en</strong> de afstand tuss<strong>en</strong> 100 mm <strong>en</strong> 300 mm is, is<br />
minimum klasse B-s1,d0 vereist; voor afstand<strong>en</strong> > 300 mm minimum klasse D-s2,d0.
5.4 waterdampdoorlaatbaarheid<br />
De waterdampweerstandfactor van het product getest als e<strong>en</strong> geassembleerd testelem<strong>en</strong>t<br />
kan uit onderstaande tabel word<strong>en</strong> afgelez<strong>en</strong>, of indi<strong>en</strong> de fabrikant e<strong>en</strong> hogere klasse<br />
w<strong>en</strong>st te declarer<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> bepaald volg<strong>en</strong>s EN ISO 12572.<br />
d<strong>en</strong>siteit (*) ,<br />
waterdampweerstandfactor<br />
(kg/m³)<br />
wet cup μ<br />
300 50<br />
500 70<br />
700 90<br />
1000 110<br />
(*) Voor d<strong>en</strong>siteit<strong>en</strong> niet in deze tabel vermeld, kan λ bepaald word<strong>en</strong> d.m.v. interpolatie.<br />
5.5 geluidsabsorptie<br />
De geluidsabsorptiecoëfficiënt voor wand- <strong>en</strong> gevelbekleding uit massief hout kan uit<br />
onderstaande tabel word<strong>en</strong> afgelez<strong>en</strong>, of indi<strong>en</strong> de fabrikant e<strong>en</strong> hogere klasse w<strong>en</strong>st te<br />
declarer<strong>en</strong>, word<strong>en</strong> bepaald door test<strong>en</strong> van het product als e<strong>en</strong> geassembleerd<br />
testelem<strong>en</strong>t volg<strong>en</strong>s EN ISO 354.<br />
frequ<strong>en</strong>tiebereik<br />
250 Hz tot 500 Hz 1000 Hz tot 2000 Hz<br />
geluidsabsorptiecoëfficiënt 0,10 0,30<br />
5.6 thermische geleidbaarheid<br />
De thermische geleidbaarheid wordt <strong>en</strong>kel bepaald voor toepassing<strong>en</strong> waar eis<strong>en</strong> geld<strong>en</strong><br />
betreff<strong>en</strong>de thermische isolatie. De bepaling gebeurt volg<strong>en</strong>s EN 12664 of kan<br />
overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uit EN 12524 (zie onderstaande tabel).<br />
gemiddelde d<strong>en</strong>siteit ρ (**) (kg/m³),<br />
bij vochtgehalte van 12 %<br />
thermische geleidbaarheid λ (W/mK)<br />
(ontwerpwaarde)<br />
300 0,09<br />
400 0,11<br />
500 0,13<br />
600 0,15<br />
700 0,18<br />
1000 0,24<br />
(**) Voor d<strong>en</strong>siteit<strong>en</strong> niet in deze tabel vermeld, kan λ bepaald word<strong>en</strong> d.m.v. interpolatie.
6. EN <strong>14915</strong>: Productiecontrole (FPC: factory production control)<br />
De fabrikant definieert zijn eig<strong>en</strong> controlesysteem. Dit systeem omvat procedures,<br />
regelmatige inspecties <strong>en</strong> test<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of beoordeling<strong>en</strong>.<br />
In het kader van de productiecontrole zijn ook indirecte test<strong>en</strong> <strong>en</strong> controle van de<br />
docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> toegestaan als alternatief voor de testmethodes toegepast voor ITT, zolang<br />
het verband tuss<strong>en</strong> de indirecte methode <strong>en</strong> desbetreff<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schap kan word<strong>en</strong><br />
aangetoond. In onderstaande tabel word<strong>en</strong> de test<strong>en</strong> toegelicht in het kader van FPC.<br />
Eig<strong>en</strong>schap Controle<br />
Brandreactie De sam<strong>en</strong>stelling van de geproduceerde elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wordt<br />
regelmatig gecontroleerd zodat:<br />
Formaldehyde-<br />
inhoud<br />
P<strong>en</strong>tachloroph<strong>en</strong>olinhoud<br />
Waterdamp-<br />
doorlaatbaarheid<br />
- voor CWFT product<strong>en</strong>: aan de vereist<strong>en</strong> van Tabel 2 wordt<br />
voldaan<br />
- voor geteste product<strong>en</strong>: de product<strong>en</strong> in dezelfde klasse blijv<strong>en</strong><br />
als deze behaald bij de ITT<br />
Indi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> brandvertrag<strong>en</strong>d product wordt toegepast, word<strong>en</strong> de<br />
indicaties gegev<strong>en</strong> door de leverancier nagekek<strong>en</strong>.<br />
De fabrikant controleert op regelmatige basis:<br />
- of in geval van niet-formaldehyde houd<strong>en</strong>de material<strong>en</strong> steeds<br />
niet-formaldehyde houd<strong>en</strong>d materiaal wordt gebruikt<br />
- of in geval van formaldehyde houd<strong>en</strong>de material<strong>en</strong> de klasse<br />
E1 of E2 van toepassing is<br />
De fabrikant controleert op regelmatige basis:<br />
- of in geval van niet-PCP-houd<strong>en</strong>de material<strong>en</strong> steeds niet-PCP<br />
houd<strong>en</strong>d materiaal wordt gebruikt<br />
- of in geval van PCP houd<strong>en</strong>de material<strong>en</strong> de door ITT bepaalde<br />
klasse van toepassing is<br />
Voor de sam<strong>en</strong>stelling van de geproduceerde elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wordt<br />
regelmatig gecontroleerd:<br />
- of in geval van toepassing van tabelwaard<strong>en</strong>, aan de<br />
overe<strong>en</strong>komstige eis<strong>en</strong> is voldaan<br />
- of bij geteste product<strong>en</strong> de door ITT bepaalde klasse van<br />
toepassing blijft<br />
Geluidsabsorptie Voor de sam<strong>en</strong>stelling van de geproduceerde elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> wordt<br />
regelmatig gecontroleerd:<br />
Thermische<br />
geleidbaarheid<br />
Biologische<br />
duurzaamheid<br />
- of in geval van toepassing van tabelwaard<strong>en</strong>, aan de<br />
overe<strong>en</strong>komstige eis<strong>en</strong> is voldaan<br />
- of bij geteste product<strong>en</strong> de door ITT bepaalde klasse van<br />
toepassing blijft<br />
Indi<strong>en</strong> de thermische geleidbaarheid werd gedeclareerd, di<strong>en</strong>t de<br />
produc<strong>en</strong>t de gemiddelde d<strong>en</strong>siteit van het materiaal op te volg<strong>en</strong>.<br />
Indi<strong>en</strong> houtsoort, eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van het beschermingsproduct, <strong>en</strong><br />
applicatiemethode niet wijzig<strong>en</strong>, zijn ge<strong>en</strong> test<strong>en</strong> nodig in het<br />
kader van FPC. Indi<strong>en</strong> wel wijziging<strong>en</strong> optred<strong>en</strong>, di<strong>en</strong>t de initiële<br />
typetest opnieuw te word<strong>en</strong> uitgevoerd, op 3 stal<strong>en</strong>.
7. Certificaat/verklaring van conformiteit<br />
7.1 In geval van attesteringsniveau van conformiteit type 1<br />
Het certificaat van conformiteit wordt opgesteld door de certificatie-instelling <strong>en</strong><br />
bevat:<br />
naam, adres <strong>en</strong> id<strong>en</strong>tificati<strong>en</strong>ummer van de certificatie-instelling;<br />
de naam <strong>en</strong> het adres van de fabrikant (of gemachtigd verteg<strong>en</strong>woordiger in de<br />
EEA) <strong>en</strong> van de productieplaats;<br />
e<strong>en</strong> beschrijving van het product;<br />
de karakteristiek<strong>en</strong> waaraan het product voldoet <strong>en</strong> verwijzing naar de ITT<br />
rapport<strong>en</strong> <strong>en</strong> FPC rapport<strong>en</strong>;<br />
de gebruiksomstandighed<strong>en</strong> van het product;<br />
certificaatnummer;<br />
indi<strong>en</strong> van toepassing, voorwaard<strong>en</strong> voor geldigheid van het certificaat;<br />
de naam <strong>en</strong> de functie van de verantwoordelijke van het bedrijf.<br />
De verklaring van conformiteit wordt opgesteld door de fabrikant <strong>en</strong> bevat:<br />
de naam <strong>en</strong> het adres van de fabrikant (of gemachtigd verteg<strong>en</strong>woordiger in de<br />
EEA);<br />
naam <strong>en</strong> adres van de certificatie-instelling;<br />
e<strong>en</strong> beschrijving van het product <strong>en</strong> e<strong>en</strong> kopie van de aangebrachte CEmarkering;<br />
de karakteristiek<strong>en</strong> waaraan het product voldoet;<br />
de gebruiksomstandighed<strong>en</strong> van het product;<br />
nummer van het bijhor<strong>en</strong>de certificaat van conformiteit;<br />
de naam <strong>en</strong> de functie van de verantwoordelijke van het bedrijf.<br />
7.2 In geval van attesteringsniveaus van conformiteit type 3 <strong>en</strong> type 4<br />
De verklaring van conformiteit wordt opgesteld door de fabrikant <strong>en</strong> bevat:<br />
de naam <strong>en</strong> het adres van de fabrikant (of gemachtigd verteg<strong>en</strong>woordiger in de<br />
EEA);<br />
e<strong>en</strong> beschrijving van het product <strong>en</strong> e<strong>en</strong> kopie van de aangebrachte CEmarkering;<br />
de karakteristiek<strong>en</strong> waaraan het product voldoet <strong>en</strong> verwijzing naar de ITT<br />
rapport<strong>en</strong> <strong>en</strong> FPC rapport<strong>en</strong>;<br />
de gebruiksomstandighed<strong>en</strong> van het product;<br />
<strong>en</strong>kel in geval attesteringsniveaus van conformiteit type 3: naam <strong>en</strong> adres van het<br />
g<strong>en</strong>otificeerde testlabo;<br />
de naam <strong>en</strong> de functie van de verantwoordelijke van het bedrijf.
8. CE-markering<br />
Indi<strong>en</strong> het CE-logo wordt gebruikt op e<strong>en</strong> label of op e<strong>en</strong><br />
verpakking, di<strong>en</strong>t dit steeds volg<strong>en</strong>de verplichte begeleid<strong>en</strong>de<br />
informatie te bevatt<strong>en</strong>:<br />
- naam <strong>en</strong> adres van de fabrikant<br />
- de 2 laatste cijfers van het jaar waarin de markering werd<br />
aangebracht<br />
- verwijzing naar de geharmoniseerde norm EN <strong>14915</strong><br />
- coderingssysteem (1)<br />
De volg<strong>en</strong>de informatie (2) kan op e<strong>en</strong> label aan het product of op de verpakking word<strong>en</strong><br />
aangebracht, of kan sam<strong>en</strong> met de hierbov<strong>en</strong> vermelde verplichte informatie word<strong>en</strong><br />
vermeld op de begeleid<strong>en</strong>de docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>:<br />
beschrijving van het product;<br />
beoogde toepassing van het product;<br />
de relevante te declarer<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> de overe<strong>en</strong>komstige waarde/klasse;<br />
Opm: “No Performance Determined” (NPD) of brandreactieklasse F waar relevant<br />
in geval van behandeld hout:<br />
- gebruiksklasse;<br />
- houtbeschermingsproduct;<br />
- p<strong>en</strong>etratieklasse;<br />
- ret<strong>en</strong>tieklasse.<br />
-<br />
(1) coderingssysteem:<br />
1 2 3 4 5 6 7 8<br />
waarbij<br />
cel 1 = I (internal use) of E (external use)<br />
cel 2 = W (wall elem<strong>en</strong>t), C (ceiling) of WC (wall and ceiling)<br />
cel 3 = houtsoort gecodeerd volg<strong>en</strong>s EN 13556<br />
cel 4 = natuurlijke duurzaamheidsklasse (1, 2, 3, 4 of 5) of T (behandeld teg<strong>en</strong><br />
biologische aantasting)<br />
cel 5 = waterdampdoorlaatbaarheid <strong>en</strong> thermische geleidbaarheid (uitgedrukt in d<strong>en</strong>siteit<br />
in geval van tabelwaard<strong>en</strong> of in waard<strong>en</strong> in geval van test<strong>en</strong>)<br />
cel 6 = geluidsabsorptiecoëfficiënt<strong>en</strong> (1 e cijfer: frequ<strong>en</strong>tiebereik 250-500 Hz, 2 e cijfer:<br />
frequ<strong>en</strong>tiebereik 1000-2000 Hz)<br />
cel 7 = formaldehyde: E1 of E2<br />
cel 8 = PCP: <strong>en</strong>kel indi<strong>en</strong> > 5 ppm (5 x 10 -6 )<br />
Indi<strong>en</strong> de fabrikant e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>schap niet w<strong>en</strong>st te declarer<strong>en</strong>, wordt “-“ ingevuld in<br />
desbetreff<strong>en</strong>de cel (equival<strong>en</strong>t aan “NPD”)<br />
(2) Indi<strong>en</strong> deze informatie wordt vermeld op de begeleid<strong>en</strong>de commerciële docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />
mag het coderingssysteem gebruikt word<strong>en</strong> voor de eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> die dit systeem<br />
beschrijft.
VOORBEELD 1<br />
EN <strong>14915</strong><br />
Id<strong>en</strong>tificatie bedrijf: naam <strong>en</strong> het adres van de fabrikant<br />
Jaar:06<br />
masief hout<strong>en</strong> wand- <strong>en</strong> gevelbekleding met tand <strong>en</strong> groef, 1500 mm x 150<br />
mm x 9 mm<br />
beoogd gebruik: binn<strong>en</strong>toepassing<br />
d<strong>en</strong>siteit <strong>en</strong> dikte 390, 9/5<br />
brandreactie D-s1, d0<br />
waterdampdoorlaatbaarheid NPD<br />
thermische geleidbaarheid 0,04 W/mK<br />
geluidsabsorptie NPD<br />
biologische duurzaamheid klasse 3<br />
VOORBEELD 2<br />
EN <strong>14915</strong><br />
Id<strong>en</strong>tificatie bedrijf: naam <strong>en</strong> het adres van de fabrikant<br />
Jaar:06<br />
masief hout<strong>en</strong> wand- <strong>en</strong> gevelbekleding, 1200 mm x 250 mm x 12 mm<br />
beoogd gebruik: muur- <strong>en</strong> plafondbekleding voor binn<strong>en</strong>toepassing<br />
brandreactie D-s1, d0<br />
d<strong>en</strong>siteit <strong>en</strong> dikte 410, 12/8<br />
I WC P<br />
CAB<br />
4 390 0,1/0,3 E1 >5
9. Nuttige adress<strong>en</strong><br />
G<strong>en</strong>otificeerde instelling:<br />
Technisch C<strong>en</strong>trum der Houtnijverheid (<strong>TCHN</strong>)<br />
Hof ter Vleest dreef 3<br />
1070 Brussel<br />
Tel.: 02 558 15 50, fax: 02 558 15 89<br />
Website: www.ctib-tchn.be<br />
Contactpersoon : Ward Van Peteghem<br />
E-mail: ward.vanpeteghem@ctib-tchn.be<br />
FOD Economie, K.M.O., Midd<strong>en</strong>stand <strong>en</strong> Energie, Algem<strong>en</strong>e Directie Kwaliteit <strong>en</strong><br />
Veiligheid, Di<strong>en</strong>st Goedkeuring <strong>en</strong> Voorschrift<strong>en</strong> in de Bouw<br />
NG<br />
Koning Albert II-laan 16<br />
1000 Brussel<br />
Tel.: 02 277 81 76, fax: 02 277 54 44<br />
E-mail: dbgv.scas@economie.fgov.be<br />
Website: www.economie.fgov.be<br />
Bureau voor Normalisatie - NBN (aankoop norm<strong>en</strong>)<br />
Birminghamstraat 131<br />
1070 Brussel<br />
Tel.: 02 738 01 11, fax: 02 733 42 64<br />
E-mail: info@nbn.be<br />
Website: www.nbn.be<br />
Europees Comité voor Normalisatie (CEN)<br />
Website: www.c<strong>en</strong>orm.be