Full article - VUB EcoTeam - Vrije Universiteit Brussel

REPORTAGE SHELL ECO-MARATHON
OM HET
ZUINIGST
Het lijkt paradoxaal, een brandstofproducent die
studenten laat zoeken naar manieren om zo
zuinig mogelijk te rijden. Dat is nochtans waar het
al jaren om draait in de Shell Eco-marathon.
BNET ECHT |
De voertuigen uit
de categorie ‘Urban
Concepts’ lijken het
meest op auto’s zoals
we die nu kennen.
80 | AutoGids 827 | 6/7/2011
TEKST JAN DEMETS
randstofproducent Shell organiseert al
sinds 1985 zijn Eco-marathon, een wedstrijd
met een schijnbaar eenvoudig doel:
een zo zuinig mogelijke auto bouwen.
Maar het huidige record onderstreept
dat het om een zware uitdaging gaat: vorig
jaar haalde een Frans team uit Nantes
met een waterstofbrandstofcelauto
een gemiddeld verbruik van 4.896 km/l,
omgerekend 0,02 l/100 km... Wereldwijd
zijn er drie edities van de Shell Eco-marathon: een
Europese, een Amerikaanse en een Aziatische. In Europa
vond de wedstrijd dit jaar plaats van 26 tot 28
mei op de Eurospeedway in het Duitse Lausitz, tegen
de grens met Polen.
De ploegen bestaan uit studenten van middelbare
scholen, hogescholen en universiteiten, die vooral
op eigen initiatief deelnemen – Shell gaat niet actief
op zoek naar deelnemers. De teams kunnen kiezen
om ofwel een prototype, ofwel een ‘Urban Concept’
te bouwen. De voertuigen uit die eerste categorie zou
je kunnen omschrijven als niet veel meer dan omgebouwde
en gemotoriseerde ligfi etsen. De Urban Concepts
daarentegen moeten al wat meer op straatwaardige
auto’s lijken. Voor de aandrijving liggen sinds dit
jaar nagenoeg alle mogelijkheden open. De vorige ja-
ren liet het reglement enkel verbrandingsmotoren toe
op benzine, (bio)diesel, ethanol of GTL (Gas To Liquids,
een synthetische brandstof op basis van aardgas),
naast elektrische aandrijvingen, maar dan enkel
met behulp van zonnepanelen en waterstof. Dit
jaar mochten de wagens voor het eerst ook oplaadbare
batterijen gebruiken.
Batteries included
Aan de editie 2011 namen acht Belgische teams deel,
meer dan ooit tevoren. Drie ploegen raceten dit jaar
hun eerste wedstrijd: de Haute Ecole de la Province
de Liège, Lessius Mechelen Campus De Nayer uit
Sint-Katelijne Waver en de Vrije Universiteit Brussel.
Voor de leden van dat laatste team was het al helemaal
een sprong in het onbekende: zij gingen namelijk
als enige Belgen voor een wagen met een elektrische
aandrijving op batterijen. Volgens teamleider
Dries Van Laethem was dat echter hun manier om
hun achterstand als groentjes weg te werken: “Voor
de teams die al jaren deelnemen, is deze klasse ook
nieuw, dus staan we in technologisch opzicht alvast
een stuk dichter bij elkaar.”
Bij voertuigen op elektriciteit is de beperkte capaciteit
van de batterij(en) nog altijd een zwak punt.
Nochtans vormt die volgens Van Laethem de groot-

TEGENSTRIJDIGE DOELSTELLINGEN?
Sommigen vragen zich wellicht af wat Shell als brandstofproducent uit een project haalt dat er
net naar streeft zo zuinig mogelijk te rijden… Bij Shell stelt men het zo: “We bieden studenten een
kans om na te denken over het ontwerp van de auto’s van morgen en mee te zoeken naar een oplossing
voor de nakende brandstofschaarste.” Dat laatste lijkt echter tegenstrijdig te zijn met de
ultieme doelstelling van elke brandstofproducent, die zo veel mogelijk wil verkopen. Maar woordvoerster
Karen Hofk ens neemt dat laagje eventuele dubbelzinnigheid weg: “Shell ziet dit ook als
een kans om technisch talent te ontdekken en later indien mogelijk in te lijven.” Bovendien investeerde
de multinational vorig jaar een miljard dollar in verschillende projecten; het grootste deel
daarvan ging naar onderzoek naar alternatieve brandstoff en.
ste troef van hun prototype. Bij een snelheid van ongeveer
30 km/h maakt de batterij een rijbereik van
zo’n vijftig kilometer mogelijk; daarna moet ze drie
tot vier uur weer in het stopcontact om volledig op
te laden. Voldoende voor een degelijke prestatie in
Lausitz: het verbruik tijdens de beste poging bedroeg
343,8 km/kWh. Dat leverde een achtste plaats op in
de categorie plug-inprototypes, die twaalf ploegen telde
(twee van de oorspronkelijke veertien teams haalden
de race niet), een resultaat dat mooi beantwoordde
aan de ambities van de VUB-studenten. “Voor ons
is het belangrijkste dat we een probleemloze run kunnen
afwerken. Qua prestatie zou een plaats binnen de
top tien wel mooi zijn”, verklaarde de teamleider enkele
weken voor het raceweekend.
Geëngageerd
De studenten burgerlijk en industrieel ingenieur
van het VUB-EhB-team wilden deze uitdaging vooral
aangaan om zelf een meerwaarde aan hun opleiding
te geven en ervaring op te doen die ze niet uit
de lessen zouden halen. De deelname ging immers
veel verder dan ‘enkel’ het bouwen van de auto. “We
moesten zelf instaan voor sponsorwerving, budgetbeheer,
planning en logistiek”, lichtte Van Laethem
toe. Het hele project viel buiten het lessenpakket, een
goede prestatie betekende geen extra punten op het
rapport en de studenten voerden al het werk uit in
hun vrije tijd.
Dat wil niet zeggen dat de universiteit zich van het
evenement distantieerde. Ze had vooraf al laten weten
dat ze de volgende jaren deelname aan de Eco-marathon
zou stimuleren, op voorwaarde dat het team
erin zou slagen een voertuig te bouwen dat de race
kon afwerken. “De professoren waren zeer enthousiast
om ons te helpen”, zegt Van Laethem. “We konden
altijd bij de technici en monteurs op school aankloppen
om onderdelen te laten maken of aanpassen.
Van alle kanten kregen we positieve reacties. Voor de
voorstelling van het voertuig op de universiteit kwamen
bovendien heel wat studenten opdagen.”
Op de race zelf valt er soms wel wat kritiek te horen.
Critici schrijven de Eco-marathon af omdat de
voertuigen volgens hen niet inzetbaar zijn in het dagelijkse
verkeer en bijgevolg weinig relevant zijn. De
Urban Concept-klasse probeert af te rekenen met die
kritiek en de studenten van de Zweedse Luleå University
of Technology boden daar in 2010 misschien
wel een antwoord op door hun wagen uit de race van
2009, de Baldos II, ‘straatlegaal’ te maken... ■
DE BELGEN
IN DE ECO-MARATHON
Aan de Eco-marathon 2011 namen in totaal acht
Belgische teams deel. Zij streden om de titel in verschillende
klasses volgens voertuigtype en brandstofsoort.
Geen enkele ploeg uit ons land kwam
met een trofee naar huis, maar ze kunnen allemaal
terugkijken op lovenswaardige prestaties.
Belgo Team van het Lycée Provincial Hornu Colfontaine
Prototype diesel – 2de plaats van 4 – 0,108 l/100 km
Blue Magic Team van het Genkse Technisch Instituut
Sint-Lodewijk
Prototype benzine – 16de plaats van 48 – 0,119 l/100 km
Ecam.be van het ECAM Institut Supérieur Industriel
Prototype benzine – 17de plaats van 48 – 0,121 l/100 km
Eco-Drive van Lessius Mechelen Campus De Nayer uit
Sint-Katelijne Waver
Prototype benzine – 25ste plaats van 48 – 0,150 l/100 km
EcoMOTION Team van de Haute Ecole de la Province de Liège
Prototype ethanol – 9de plaats van 12 – 0,225 l/100 km
Polytech Team van de Faculté Polytechnique de Mons
UrbanConcept benzine – 5de plaats van 11 – 0,531 l/100 km
VUB-EhB EcoTeam van de Vrije Universiteit Brussel &
Erasmushogeschool Brussel
Prototype plug-inbatterij – 8de plaats van 12 – 343,8 km/kWh
Ecoelec van het ECAM Institut Supérieur Industriel
UrbanConcept waterstof – 6de plaats van 10 – 57,7 km/kWh
MET BATTERIJ |
Het VUB-EhB-prototype
rijdt elektrisch en maakt
daarvoor gebruik van een
oplaadbare batterij.
EIGEN WERK | Naast de
bouw van het prototype
namen de studenten ook
alle voorbereidingen voor
hun rekening.
TWEEWIELER | Veel
van de deelnemende
prototypes zien eruit als
een omgebouwde en
overdekte ligfi ets.
AutoGids 827 | 6/7/2011 | 81