EEN LEVEN - Jozef Schellekens

Portret van Theo Op de Beeck
Zo had namelijk architect Renaat Braem - toch
ook niet de eerste de beste binnen het toenmalig
Belgische architectenmilieu - voor een tentoonstelling
rond het thema “Stedenbouw in Stad en Dorp”,
een evolutie geschetst van een denkbeeldige stad
“Turnhals”, een naam die hij gevormd had door
samenvoeging van de steden Turnhout en Herentals
[14]. Braem’s evolutie eindigde met een toekomstvisie
die een aantal wenselijkheden bijeen bracht en die
tevens geïllustreerd werd met een aantal foto’s van
buitenlandse verwezenlijkingen. Braem zelf was vrij
tevreden met zijn eindresultaat maar mijn vader gaf
kritiek en bestempelde zijn project als te “functionalistisch,
te veel beïnvloed door Le Corbusier” en dus
duidelijk niet beantwoordend aan de criteria van de
“Nieuwe Zakelijkheid”.
Er ontstond een zeer levendige discussie die
werd uitgevochten in het blad “Reconstruction
- Wederopbouw” waarin de architecten Braem
en Hoste enerzijds en mijn vader anderzijds hun
pro’s en contra’s op een soms cassante manier
argumenteerden.
In die jaren spreidde hij een enorme actitiviteit ten toon en werd hij door zijn medewerkers ervaren als een erg
gedreven maar nerveuze persoonlijkheid. Van die tijd dateren ook de vele portretten, lithos en houtsnijwerken
die hij in zijn vrije tijd creëerde.
6. POLITIEK TEGEN WIL EN DANK - DE EERSTE OORLOGSJAREN (1940 – 1942)
Het is tijdens deze periode dat hij, in opdracht van het Provinciebestuur, diverse studiereizen ondernam naar
Nederland, Frankrijk, Duitsland en Zweden met het oog op de realisatie van een streekplan voor de provincie
Antwerpen. Als resultaat hiervan publiceerde hij in 1940 het boek “De Architectuur in het landschap en het
stedenbouw-probleem” waarin de planning van en het bouwen in het landelijk gebied centraal stond.
In 1941 overleed de toenmalige directeur van de Stedelijke Academie te Turnhout en mijn vader stelde zich
kandidaat om hem op te volgen. De archieven die mijn vader over dit voorval heeft bij gehouden geven
een ontluisterend beeld over de Turnhoutse politiek tijdens de oorlogsjaren. Uit dit archief komt tevens zijn
doorgedreven zin voor ethiek en het bijzonder belang dat hij hecht aan de vrije meningsuiting naar voor. Hij
kroop voor niemand en had ook van niemand lessen te ontvangen. Ook niet van hen die duitsgezind waren.
Een trekje dat hij vermoedelijk had meegekregen van zijn mentor, Jules Taeymans.
Tijdens de beginjaren van de oorlog was het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) in Turnhout prominent aanwezig.
Tijdens het Interbellum had deze organisatie een vrij sterke positie in Turnhout weten te bemachtigen want, met
de kamerverkiezingen van 1939 haalde het VNV in het kiesdistricht Turnhout maar liefst 27.5% van de stemmen
pagina 15 van 48