EEN LEVEN - Jozef Schellekens

1. INLEIDING
Hoe komt het dat iemand, vele jaren na zijn dood, nog steeds weet te boeien? Dat hij ondanks de soms
dramatische gebeurtenissen tijdens zijn weliswaar korte leven er toch in geslaagd is om een tijdsloze taal te
ontwikkelen die tot op heden actueel, fris en nog steeds herkenbaar is gebleven ?
Ik was veertien jaar toen mijn vader, Jozef Schellekens, stierf. Ik kan niet beweren dat ik hem op die leeftijd
echt goed gekend heb. Zijn verlies was zwaar maar, eerlijkheidshalve moet ik bekennen, dat ik niet goed
besefte wat ik op mijn jeugdige leeftijd, door zijn dood, aan hem zou gaan missen. We leefden toen in een
tijd waar de “vader-zoon relatie” eerder iets afstandelijks had. Vaders in die tijd moesten nu eenmaal een
zekere strengheid uitstralen opdat ze door hun kroost serieus zouden genomen worden zodat ze zowel de toen
gangbare waarden als het pad der rechtvaardigheid zonder aarzelen zouden weten te herkennen.
Rechtlijnigheid in denken en handelen waren voor mijn vader bijzonder belangrijk. Hierin was hij zeer
carthesiaans. Hij vond dat je als mens keuzes moest maken. Eenmaal de keuze gemaakt en onafhankelijk van
de gevolgen was er, voor hem althans, geen weg terug. “Consequent zijn” noemde hij dat.
Men zou kunnen denken dat zulk een strenge rechtlijnigheid iemand fantasiedood zou maken en dat het zou
resulteren in een grandiose saaiheid. In het geval van mijn vader was dit zeker niet zo. Veel mensen kenden
hem vanuit zijn professionele activiteiten als een creatief architect. Alhoewel zijn architecturaal palmares
misschien beperkt is in vergelijking met anderen, getuigen een aantal van zijn gebouwen van een uitzonderlijke
schoonheid en harmonie waardoor ze moeiteloos diverse toonaangevende naslagwerken in de geschiedenis
van de architectuur hebben gehaald.
Naast zijn activiteiten als bouwmeester, waren er
slechts weinig mensen die dicht genoeg bij hem
stonden om te weten dat hij tevens over een artistieke
veelzijdigheid beschikte, over verdoken artistieke
passies die hij slechts, in de besloten geborgenheid
van zijn gezin, tot volle uiting wist te brengen.
Wanneer ik nu dat veelzijdig artistiek oeuvre bekijk
dat hij heeft achtergelaten zijn er, geloof ik, weinig
kunstvormen geweest waaraan hij zich in de loop van
zijn leven niet heeft durven wagen. Zo denk ik aan
Bas-reliëf circa 1931
de vele glasramen, beeldhouwwerken, bas-reliëfs,
houtsnijwerken en lithografiëen waarmee hij experimenteerde. Op zichzelf allemaal kleine meesterwerken.
Maar het is pas in het tekenen en schilderen dat hij zijn artistieke talent volledig tot uiting liet komen en waarin
hij zich, op elk vrij moment van zijn leven, steeds verder in heeft vervolmaakt.
Zo gebeurde het wel eens dat ik hem stiekem ’s avonds gadesloeg terwijl hij met een grote gedrevenheid
bezig was met schetsen te maken. Met een losse hand wist hij dan in enkele luttele minuten, in Oostindische inkt,
kleine juweeltjes neer te zetten die schitterden door hun eenvoud. Kleine artistieke creaties die nadien, telkens
weer, in een grote map verdwenen. Hij heeft tijdens zijn leven zo honderde doeken bijeen geschilderd die
zich doorheen de jaren op zijn atelier maar bleven opstapelen. Slechts enkele keren heeft hij, blijkbaar op
pagina 1 van 48