29.09.2013 Views

Isjichteen straf voor smulpapen? - i-Sana

Isjichteen straf voor smulpapen? - i-Sana

Isjichteen straf voor smulpapen? - i-Sana

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

November 2012<br />

GEZONDHEIDSMAGAZINE<br />

Pascale Naessens:<br />

“Gezonde voeding<br />

is puur genieten”!<br />

In de knoop met het<br />

winteruur<br />

Is jicht een <strong>straf</strong><br />

<strong>voor</strong> <strong>smulpapen</strong>?<br />

Dr. Aelbrecht: Het beste dieet <strong>voor</strong> een<br />

lang en gezond leven<br />

Getraind tegen de kou<br />

SANA nr 28<br />

1


Bestellen?<br />

www.nutribell.be<br />

COLOFON<br />

I-SANA MAGAZINE<br />

Web-Gezondheidsmagazine<br />

Uitgeverij:ADVIES MEDIA vzw<br />

O.L.Vrouwstraat 53<br />

B-3570 Alken<br />

info@isana.eu<br />

www.isana.eu<br />

Redactieadres:<br />

O.L.Vrouwstraat 53<br />

B-3570 Alken<br />

redactie@isana.eu<br />

Uitgave:<br />

Maandelijks elektronisch nummer<br />

(behalve de maanden juli en augustus)<br />

Verantwoordelijk uitgever:<br />

Monique Kmita<br />

Gedelegeerd bestuurder:<br />

Danny Zeegers<br />

Verantwoordelijke marketing,<br />

promotie en advertenties België:<br />

peter.adviesmedia@gmail.com<br />

Verantwoordelijke regie Nederland:<br />

Kees Martens<br />

Hoofdredacteur:<br />

Jan van Bercken<br />

Voorwoord<br />

i-sana een uitgave<br />

van Advies Media Wijsheid van de natuur<br />

Vroeger at men fruit<br />

en groenten <strong>voor</strong> de<br />

vitamines, nu halen<br />

we ze uit een pilletje.<br />

Gezondheid is dus te koop?<br />

Toen de wetenschap met een<br />

microscoop begon te kijken naar<br />

de samenstelling der dingen,<br />

was men er van overtuigd dat<br />

het ontzettend uitvergroten<br />

van de moleculen, het geheim<br />

van het leven zou prijs geven.<br />

Men ontdekte de vorm van<br />

vitamines, van mineralen, kon<br />

meten en afwegen hoeveel er in<br />

elk voedselproduct opgeborgen<br />

lag en... men slaagde er zelfs<br />

in ze kunstmatig te fabriceren.<br />

Christoffel Columbus zou<br />

zijn scheepsbemanning<br />

niet hebben verloren had hij<br />

potjes vitamine C aan boord<br />

gehad. En dus kon het labo<br />

<strong>voor</strong>taan gezondheid te koop<br />

aanbieden. Tot tijdens de jongste<br />

wereldoorlog in Noorwegen<br />

een Duitse legereenheid door<br />

de kou en de natuurelementen<br />

werd afgesloten van de rest<br />

van de troepen. Ze hadden al<br />

geruime tijd geen verse groenten<br />

meer gegeten en er ontstond<br />

ziekte. De legerleiding liet toen<br />

vitamine C-pillen uitdelen en<br />

die werden massaal geslikt.<br />

De soldaten genazen niet. Een<br />

legerdokter kwam op het idee<br />

de manschappen de eerste<br />

lenteblaadjes van de bomen te<br />

laten plukken, ze fijn te hakken<br />

en de zieke soldaten te laten<br />

oplepelen. Enkele dagen later<br />

fleurden de eersten op. De<br />

wijsheid van de natuur had het<br />

gehaald op de vindingrijkheid<br />

van de mens, ondanks zijn<br />

microscopen. Want er is meer<br />

dan wat men ziet. Een nieuwe<br />

wetenschap ontstond dankzij de<br />

Franse prof. Dr. Louis Vincent.<br />

Hij ontdekte dat elk levend wezen<br />

en alle materie elektronische<br />

eigenschappen heeft. Van water<br />

tot voedsel: alles heeft zijn eigen<br />

bio-elektronische waarde en<br />

die wordt meetbaar gemaakt.<br />

Hij vond het noodzakelijk af te<br />

stappen van het idee dat het<br />

voldoende was alles scheikundig<br />

en moleculair te ontrafelen,<br />

want er waren meer elementen<br />

in het leven en de natuur dan<br />

men aanvankelijk <strong>voor</strong> mogelijk<br />

had gehouden: wat een vers<br />

lenteblaadje kon, was onmogelijk<br />

gebleken <strong>voor</strong> een pilletje<br />

vitamine C. Hoewel de industrie<br />

een pilletje <strong>voor</strong> elk probleem<br />

heeft ontworpen. De ervaring<br />

leert dat er mensenlevens door<br />

gered zijn, maar we hebben ook<br />

nieuwe problemen geschapen,<br />

omdat de natuur andere wetten<br />

heeft, dan welke wij hebben<br />

gemaakt. Het zal wel een punt<br />

van discussie blijven, want<br />

er zijn ook te grote belangen<br />

mee gemoeid. We hebben<br />

ziekten uit de wereld geholpen,<br />

maar we zitten met nieuwe<br />

ziekten: kanker, hartinfarcten,<br />

allergieën, psychische<br />

aandoeningen. Hebben we<br />

met de <strong>voor</strong>uitgang ook de<br />

ellende niet een beetje vergroot:<br />

vervuiling van lucht, water,<br />

voedsel, elektromagnetische<br />

smog, gedwongen inentingen.<br />

Misschien is het toch niet<br />

slecht even stil te staan bij de<br />

geneeskracht van het jonge<br />

lenteblaadje: de wijsheid van de<br />

natuur is misschien onopvallend,<br />

maar des te interessanter.<br />

Jan van Bercken<br />

Hoofdredacteur<br />

2 SANA nr 28 SANA nr 28 3<br />

Art-Director:<br />

Ellen Drenth<br />

Artistiek advies:<br />

Alvin Bamps<br />

Documentatie & secretariaat:<br />

Klaudia Pauwels<br />

Abonnementen:<br />

Losse nummers : € 3,20<br />

Jaarabonnement: € 32,00<br />

Copyright 2012<br />

Alle in de advertenties en redactionele<br />

stukken opgenomen gegevens, alsook foto’s<br />

door derden aangeleverd, vallen onder<br />

verantwoordelijkheid van het betrokken bedrijf,<br />

instelling of dienst die aanlevert aan Advies<br />

Media vzw. Voor de juistheid, de aard en de<br />

rechten van die gegevens kan de uitgever niet<br />

aansprakelijk worden gesteld. Advertenties<br />

kunnen zonder enige motivering worden<br />

geweigerd.<br />

Niets uit deze uitgave mag worden<br />

verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door<br />

middel van druk, fotokopie of welke andere<br />

wijze ook, zonder <strong>voor</strong>afgaande schriftelijke<br />

toestemming van de uitgever. De inhoud<br />

(teksten en advertenties) van I-sana is geen<br />

medisch advies en kan een consult bij een<br />

arts niet vervangen. Bij medische problemen<br />

of twijfel moet altijd een geneesheer worden<br />

geraadpleegd.


06<br />

NHOUD<br />

Ook last van soort jetlag door omschakeling<br />

van biologische klok?<br />

10<br />

Pascale Naessens<br />

“Gezonde voeding is puur genieten”!<br />

14Is jicht een <strong>straf</strong> <strong>voor</strong> <strong>smulpapen</strong>?<br />

Hoe raak je te veel urinezuur kwijt?<br />

16Wegwijs in kruidentuinen<br />

22 mooiste kruidentuinen in één boek<br />

20Getraind<br />

tegen de kou<br />

Maak je weerstand wintervast<br />

24<br />

In de knoop met het winteruur<br />

Couperose<br />

Maakt van je gezicht een avondzon<br />

26 Hoge BLOEDDRUK: de stille<br />

doder<br />

Hoe hartziekten <strong>voor</strong>komen?<br />

32<br />

Co-vergiftiging: de stille,<br />

sluipende moordenaar<br />

Zelfs dokters vergissen zich nog!<br />

36Fobieën?<br />

Rustgevende planten kunnen je helpen<br />

40Heilzame plantenextracten en<br />

hun toepassing<br />

Stinkende ballote: pampert uw zenuwen<br />

42Te veel antibiotica bij acute<br />

keelpijn<br />

De natuurlijke oplossing<br />

44Lekker en gezond koken met<br />

Dominique Vreven<br />

Gewokte seizoensgroenten met bio-varkenshaasje,<br />

soja en geelwortel<br />

50<br />

Dr. Aelbrecht:<br />

“De immuniteit van de meeste mensen is<br />

een ramp!”<br />

Tijm en venkel 48<br />

Weetjes 30<br />

4 SANA nr 28 SANA nr 28 5


Ook last van soort jetlag<br />

door omschakeling van<br />

biologische klok?<br />

In de knoop met het<br />

winteruur<br />

Het laatste weekend van oktober hebben we de zon<br />

weer een uur achteruit geschoven. Een uur later op,<br />

een uur later gaan slapen, zo lijkt het tenminste.<br />

Maar zo eenvoudig als de wekker een uurtje opschuiven,<br />

is het niet, want de inwendige biologische<br />

klok heeft daar moeite mee. De invoering van het winteruur<br />

leidt vaak tot problemen bij gevoelige personen, bij baby’s en<br />

bij ouderen. En... vraag het maar aan de landbouwers wat ze<br />

merken bij hun dieren. Het bioritme van de natuur luistert niet<br />

naar economische motieven. Ook jij kan er last van hebben...<br />

maar je kan er ook iets aan doen.<br />

Bij gezonde patiënten zijn er over<br />

het algemeen weinig problemen te<br />

verwachten. Voor de meeste beperken<br />

de problemen zich tot een ontregeling<br />

van het bioritme: een paar<br />

dagen in de war met de slaap. Voor<br />

jongeren en zeer oudere kinderen<br />

kunnen de problemen wat opvallender<br />

zijn. Het heeft allemaal te maken<br />

met het ritme dat ons leven bepaalt.<br />

Iedereen heeft een inwendige biologische<br />

klok. Dat zie je trouwens<br />

in de natuur in haar geheel en het<br />

valt bijzonder op in de dieren- en<br />

plantenwereld. Alles heeft een <strong>voor</strong>geprogrammeerd<br />

ritme. En toch wil<br />

men ons uit economische overwegingen<br />

elk jaar tweemaal van bioritme<br />

doen veranderen, met alle gevolgen<br />

van dien.<br />

Hoe rationeel de talrijke argumenten<br />

ook mogen zijn waarmee de <strong>voor</strong>standers<br />

van zomer- en winteruur<br />

ons om de oren slaan, toch weigert<br />

ons lichaam zich daar bij neer te leggen.<br />

Het moet nu eenmaal luisteren<br />

naar zijn eigen wetten en die worden<br />

bepaald door de hypothalamus, een<br />

kleine klier die zich in de tussenhersenen<br />

bevindt. Vanuit dit belangrijke<br />

centrum worden tal van neuro-endocriene<br />

functies geregeld. Deze kleine<br />

klier is van enorme betekenis <strong>voor</strong> de<br />

bedrijfshuishouding van ons organisme,<br />

bij het bepalen van het bioritme.<br />

Het bioritme dat wordt gecontroleerd<br />

door de hypothalamus werkt ook nog<br />

samen met diverse andere organen,<br />

zoals bijv. de lever. Deze organen<br />

hebben<br />

elk hun eigen bioritme dat door dit<br />

hersengebied gesynchroniseerd<br />

wordt. Het uit de pas lopen van het<br />

bioritme van diverse organen, zoals<br />

<strong>voor</strong>komt bij ploegendienst of bij<br />

jetlag, kan tot allerhande klachten<br />

leiden, zoals prikkelbaarheid, concentratiestoornissen<br />

en slaapstoornissen.<br />

Aanpassingsproblemen<br />

Dat betekent ook dat het bioritme<br />

inderdaad invloed heeft op onze<br />

gezondheid. Verstoring daarvan kan<br />

tot ziekte leiden. Hardnekkige<br />

vermoeidheid is de<br />

6 SANA nr 28 SANA nr 28 7<br />


meest <strong>voor</strong>komende klacht. Daarnaast<br />

concentratieproblemen: arbeiders<br />

en bedienden presteren minder;<br />

studenten en ouders van scholieren<br />

stellen vast dat de jonge generatie<br />

het veel lastiger heeft om de leerstof<br />

onder de knie te krijgen.<br />

Maar er zijn nog meer lichaamseigen<br />

dingen die door onze inwendige klok<br />

via de hypothalamus worden geregeld.<br />

Zo begint ons lichaam tegen<br />

vijf uur in de ochtend langzaam wakker<br />

te worden om zachtjes aan de<br />

dag te beginnen. De bloeddruk stijgt,<br />

het leven begint, zodat het lichaam<br />

zich in de <strong>voor</strong>- en de namiddag kiplekker<br />

gaat voelen. In vroege<br />

ochtenduren functioneert alles evenwel<br />

op een laag pitje. Ons lichaam is<br />

wel gemaakt om ’s nachts te slapen.<br />

De meeste ongevallen op de weg en<br />

in bedrijven gebeuren tussen 2 en<br />

5 uur ’s nachts, als gevolg van het<br />

indommelen of het verslappen van<br />

de aandacht.<br />

De spieren lopen pas goed warm<br />

tegen 3 uur in namiddag en tegen<br />

het eind van de namiddag bereikt de<br />

lichaamstemperatuur haar hoogtepunt.<br />

Het lichaam heeft ook een waak- en<br />

slaapcyclus, waardoor we om de<br />

24 uur neiging hebben om te gaan<br />

slapen. Je ziet dat trouwens ook bij<br />

mensen aan de poolgebieden, waar<br />

<strong>voor</strong>tdurend nacht of <strong>voor</strong>tdurend<br />

dag heerst. De<br />

mensen hebben er wel<br />

meer slaapproblemen,<br />

maar toch werkt de lichaamsklok<br />

met dezelfde<br />

golf- beweging.<br />

Proefperso-<br />

nen die bij wijze van experiment<br />

onder de grond gaan leven en afgesloten<br />

zijn van het natuurlijke dag-<br />

en nachtritme, nemen spontaan een<br />

ritme aan volgens hun eigen klok die<br />

weliswaar één uur langer is, namelijk<br />

een ritme van 25 uur. Ze eten<br />

rond zelfde tijdstippen en staan altijd<br />

vanzelf op.<br />

Ons natuurlijk ritme is dus ongeveer<br />

25 uur. De lichaamsklok kan ons<br />

ook in de problemen brengen. Een<br />

middagdutje of een nachtje fuiven,<br />

brengt ons ritme wel niet van slag,<br />

maar bij intercontinentale reizen met<br />

andere uren of als we geregeld een<br />

nachtje werken, is de lichaamsklok<br />

wel van slag.<br />

Als je naar Japan reist, krijg je honger<br />

op andere momenten dan ze het<br />

voedsel in het vliegtuig aanbieden.<br />

Ons lichaam kan zich aanpassen,<br />

maar dat vraagt wel wat tijd.<br />

Nachtwerk is iets wat onze lichaamsklok<br />

niet normaal vindt. Normaal is<br />

dat je ’s nachts concentratiestoornissen<br />

krijgt en gaat wegdoezelen.<br />

Sommigen passen zich wel gemakkelijker<br />

aan. Wie ouder is dan 50<br />

jaar en ochtendmensen hebben het<br />

veel moeilijker. Vroege vogels die<br />

bij het ochtendkrieken op hun best<br />

zijn, hebben hun lichaamstemperatuurpiek<br />

70 minuten vroeger. De<br />

meeste zitten er tussen in.<br />

Slaapmoeilijkheden kun je oplos-<br />

Last van je biologische klok? Bij de verandering<br />

van zomeruur naar winteruur is dat normaal<br />

sen door op een vast tijdstip te gaan<br />

slapen en een ritueel te volgen. De<br />

natuur kan je ook helpen: valeriaan,<br />

Escholtzia, Passiflora... een goed<br />

preparaat daar<strong>voor</strong> is bij<strong>voor</strong>beeld<br />

Escholcin.<br />

Vitamines en goed immuunsysteem<br />

De overschakeling naar het winteruur<br />

bezorgt het lichaam een hoop stress.<br />

Om de stress en de verstoring van<br />

het bioritme snel te overwinnen, is<br />

beweging belangrijk. Beweging is in<br />

de winter nog belangrijker dan in de<br />

zomer: niet in de sporthal, maar buiten.<br />

En in het weekend zou iedereen<br />

van zijn vrije tijd moeten profiteren<br />

om de natuur in te trekken. Eigenlijk<br />

moet men elke dag „verluchten”, af<br />

en toe de ramen open zetten, zelfs in<br />

de winter, de voeding aanpassen en<br />

extra vitamines slikken.<br />

Kan je zon en zomer vervangen door<br />

vitamines?<br />

Elk seizoen heeft zijn eigen charme<br />

en zijn eigen waarde, ook de winter,<br />

maar in elk seizoen hebben we<br />

dezelfde vitamines en mineralen,<br />

maar andere voedingsstoffen nodig.<br />

De natuur verschaft ze ons in vol-<br />

doende mate, als we er tenminste<br />

gebruik willen van maken. Nu is er<br />

volop fruit en dat moet je nu inderdaad<br />

uitgebreid eten. Er is voldoende<br />

bewaarfruit dat een hele winter kan<br />

opgeslagen worden en dat zijn vitamines<br />

behoudt als je het op de juiste<br />

wijze bewaart. De bekendste is de<br />

vitamine C en daarvan is eveneens<br />

bekend dat we er veel te weinig van<br />

gebruiken. Om echt heel gezond te<br />

kunnen leven, moeten we meer vitamine<br />

C gebruiken. Nu de herfst er is<br />

en de winter nadert, zijn allerhande<br />

groenten van eigen bodem te koop,<br />

die hebben we ook nodig. Er zitten<br />

nog talrijke onbekende maar vitale<br />

stoffen opgeborgen in deze gaven<br />

van de natuur. De laatste tien jaar<br />

is het belang van ballaststoffen heel<br />

duidelijk gebleken. Ze stimuleren<br />

het immuunsysteem en beschermen<br />

de cel. Het kan alleen maar helpen<br />

de gezondheid beter te maken en in<br />

stand te houden en ook dat is van<br />

invloed op de wijze waarop we ons<br />

voelen in herfst en winter, ook na de<br />

invoering van het winteruur.”<br />

Jan van Bercken<br />

8 SANA nr 28 SANA nr 28 9


Dankzij haar<br />

jongste kookboek<br />

staan vrouwen<br />

weer met plezier<br />

aan het fornuis<br />

Pascale Naessens:<br />

“Gezonde voeding is<br />

puur genieten”!<br />

Koken is “in”. Of liever, kijken naar koken, want<br />

geen dag zonder kookprogramma op tv. Eten is<br />

natuurlijk altijd “in” geweest. Het is levensnoodzakelijk,<br />

dikwijls lekker, soms voedzaam, zelden<br />

gezond. En als je er nu zou in slagen om al deze<br />

dingen toch te combineren, dan heb je geen reden<br />

meer om je zorgen te maken, maar wel om gezond, gelukkig<br />

en vol vertrouwen in lengte van dagen verder te leven. En<br />

dat is nu het leidmotief van het jongste kookboek van Pascale<br />

Naessens, bekend van tv en vrouw van de al even bekende<br />

Paul Jambers. Geen stunt, want ze passen zelf perfect toe wat<br />

ze heeft geschreven. Het boek komt dus recht uit de kombuis<br />

van de gezondheid, de “comme-chez-soi” <strong>voor</strong> wie gezond en<br />

toch lekker wil koken, gemakkelijke recepten, zonder dieetallures.<br />

Pascale Naessens meent het en dus<br />

bestelt ze al van bij het begin van<br />

ons gesprek een muntthee met echte<br />

muntblaadjes, want “gezondheid<br />

gaat over de geschiedenis van jezelf.<br />

Het is de optelsom van wat je doet<br />

en laat, eet en drinkt.”<br />

“Gezond eten en drinken, hoeft niet<br />

saai te zijn, niet ingewikkeld en ook<br />

niet duur, hoewel over dat laatste wel<br />

een en ander gezegd kan worden,<br />

want als je biologisch fruit wil eten,<br />

voedsel dat niet behandeld werd, dan<br />

betaal je dat dubbel en dik. Schandalig!<br />

We proberen te veel in te grijpen<br />

in natuurlijke processen, we dringen<br />

ons lichaam producten op waar het<br />

niet <strong>voor</strong> gemaakt is. Het voedsel<br />

zoals de natuur het ons aanbiedt is<br />

perfect, daar leven we al eeuwen<br />

van en vroeger zelfs zonder ernstige<br />

ziekten die we nu wel kennen.<br />

Daar ben ik van uit gegaan om mijn<br />

jongste kookboek “PUUR GENIETEN”<br />

samen te stellen. Het impliceert dat<br />

je met gezonde producten twee doelen<br />

bereikt: het is lekker en tegelijk<br />

gezond. Dat is pas puur genieten,”<br />

aldus Pascale Naessens.<br />

Je kan het lichaam niet verschalken,<br />

het volgt “natuurlijke patronen”. Als<br />

je dat niet doet, kan je een probleem<br />

krijgen: planten hoeven zichzelf niet<br />

meer te verdedigen tegen parasieten,<br />

want ze worden omringd met<br />

bestrijdingsmiddelen, granen worden<br />

gekruist en geselecteerd om meer<br />

gluten te maken om gemakkelijker te<br />

gebruiken in industriële bakkerijen.<br />

Kleurstoffen, aroma’s, bewaarmiddelen,<br />

bestrijdingsmiddelen, behandelde<br />

vetten, transvetten, geraffineerde<br />

suikers en lege koolhydraten, granen,<br />

fastfood... onze westerse manier<br />

van denken heeft een industrie<br />

gemaakt van ons voedsel en onze<br />

gezondheid, met alle gevolgen vandien,<br />

want onze genen zijn daar niet<br />

op <strong>voor</strong>bereid en <strong>voor</strong> gemaakt.<br />

Vetten tegenover koolhydraten<br />

Inzichten veranderen <strong>voor</strong>tdurend en<br />

wetenschappelijke conclusies moet je<br />

ook in zijn tijd zien.<br />

Pascale Naessens: “Vroeger mocht<br />

je geen vetten eten, <strong>voor</strong>al geen verzadigd<br />

vet op gevaar van hartziekten<br />

en hersenschade. Tegenwoordig wijst<br />

men veeleer de lege koolhydraten<br />

als schuldige aan: één op vier krijgt<br />

een hartinfarct, één op vijf kanker,<br />

en diabetes boomt. Vet mag dus<br />

weer, moet zelfs, waarbij verstandige<br />

keuzes goede resultaten opleveren:<br />

je vermagert zonder dieet, je voelt je<br />

fitter en gezonder.<br />

Zoals je weet ben ik mijn carrière<br />

als fotomodel begonnen. De slanke<br />

lijn was een psychische dwangbuis<br />

en dus werd van het ene dieet naar<br />

het andere geëxperimenteerd, je<br />

kan de jojo-effecten al vermoeden.<br />

Ik voelde me niet kiplekker, miste<br />

energie, het gewicht ging op en neer,<br />

kortom het liep fout. Ik verslond<br />

boeken, ik ging zowat overal te rade:<br />

bij macrobiotiek, veganisten, Montignac<br />

enz.... tot ik het te pakken<br />

had: pure natuurlijke voeding, waar<br />

de industrie zo weinig mogelijk heeft<br />

mee uitgespookt, geen geraffineerde<br />

producten, geen lege calorieën, wel<br />

veel fruit, groenten, vezels, noten,<br />

gezonde vetten en <strong>voor</strong>al goed leren<br />

combineren.<br />

Kijk, we verdoemen mayonaise,<br />

maar eigenlijk is dat een verzameling<br />

van gezonde producten: goede<br />

olie, een ei, en citroen. Nu moet je<br />

de vergelijking eens maken met een<br />

potje uit de rekken van de supermarkt:<br />

het is een verzameling van<br />

allerlei toevoegsels. Maar waarom<br />

zouden we zo’n eenvoudig product<br />

niet weer zelf kunnen maken? We<br />

moeten weer eenvoudiger leren eten,<br />

niet teveel dingen door elkaar: zo<br />

wordt puur eten, weer puur genieten!”<br />

Hoe ontbijt je dan?<br />

Pascale Naessens: Ik eet zelf onwaarschijnlijk<br />

weinig lege koolhydraten,<br />

maar haal de goede koolhydraten<br />

uit fruit. Ik kijk er iedere ochtend<br />

geweldig naar uit. Vroeger kende ik<br />

elke bakker. Als ik nu op hotel verblijf<br />

en bij het ontbijt geen fruit bemerk,<br />

10 SANA nr 28 SANA nr 28 11


word ik wanhopig. Van een klassiek<br />

ontbijt krijg ik meteen de weerslag.<br />

Ik raak ook niet verzadigd... ik zou<br />

altijd door kunnen blijven eten want<br />

het zijn lege calorieën. De stoelgang<br />

wordt abnormaal en je voelt je ellendig<br />

en flauw. Probeer eens een<br />

fruitontbijt en je merkt snel hoe verslavend<br />

het werkt, zonder dat het de<br />

pancreas nadelig beïnvloedt.”<br />

En Paul dan?<br />

“Hij is daar nog fanatieker in dan<br />

ik. Niet moeilijk, want zo’n ontbijt is<br />

feestelijk: fruit, zaden, noten... het<br />

ontbreekt aan niets. Hij maakt het<br />

ontbijt klaar en is er evenzeer mee<br />

bezig als ik. Hij is een fan van mijn<br />

keuken. Als je zo eet, heb je geen<br />

nood aan stoverij met frieten. Op die<br />

manier zijn we bewust met ons leven<br />

en onze gezondheid bezig. Ik doe<br />

het niet zozeer om langer te leven,<br />

wel om de kwaliteit van het leven te<br />

verbeteren. Bijna niemand gaat nog<br />

dood zoals vroeger: toen stierven de<br />

mensen gewoon van ouderdom en<br />

doofden langzaam als een kaarsje<br />

uit. Nu duiken allerlei nare ziekten<br />

op, de mensen sukkelen met alles en<br />

nog wat, sluimerziekten, woekeringen<br />

en die wil ik vermijden. Volgens<br />

een Nederlandse prof is slechts vijf<br />

percent van de ziekten genetisch<br />

bepaald. De rest hebben we zelf in<br />

de hand. Waarom zouden we dan<br />

niet gezonder eten als het nog lekker<br />

is ook: een beetje minder eiwitten,<br />

minder lege koolhydraten, minder<br />

genetisch gemanipuleerd voedsel,<br />

minder gekleurd en kunstmatig op<br />

smaak gebracht. Een beetje natuurlijker,<br />

wat meer groenten, zaden, noten,<br />

fruit, het kan echt geen kwaad.”<br />

Gezond eten is romantisch<br />

Veel mensen vragen zich af hoe ze<br />

dat <strong>voor</strong> elkaar moeten krijgen. Ze<br />

weten ongetwijfeld niet hoe ze daar-<br />

aan moeten beginnen. Ik neem aan<br />

dat je jongste kookboek daar een<br />

oplossing <strong>voor</strong> geeft.<br />

Pascale Naessens: “Eigenlijk is<br />

het niet moeilijk: je moet leren de<br />

juiste combinaties te vinden en dat<br />

leg ik ook uit. Je moet geen eieren<br />

met brood eten bij<strong>voor</strong>beeld, dat is<br />

een beetje problemen zoeken. Je kan<br />

maar beter dingen gescheiden houden,<br />

maar je mag wel royaal gebruik<br />

maken van groenten, vruchten, maar<br />

je moet ze niet bij dezelfde maaltijd<br />

gebruiken. Gezonde voeding is niet<br />

saai, is lekker, is romantisch koken<br />

en het wordt nog romantischer<br />

omdat het lekker en <strong>voor</strong>al goed is.<br />

Daaraan geeft mijn kookboek een<br />

toegevoegde waarde. Mensen vertellen<br />

me dat ze weer met plezier aan<br />

het fornuis staan. Je weet wat je eet:<br />

lekker, eenvoudig, gezond en geen<br />

<strong>voor</strong>verpakte kant-en-klaar-hap. Ze<br />

kijken met open mond naar kookprogramma’s<br />

op televisie, hoe ze smaken<br />

mengen en aanbieden, maar ze<br />

gaan met honger of met een overlaste<br />

maag en dikke buik van tafel.<br />

Ze koken zelf niet, en dus genieten<br />

ze van kookprogramma’s.<br />

Op die manier laat ik het aan anderen<br />

over: ik wil mensen weer smaak<br />

geven in voedsel en ze leren op een<br />

eenvoudige manier, gezond te koken,<br />

gezond te zijn en een gezonde lijn<br />

te bewaren of te verkrijgen, kortom:<br />

puur te genieten! Alles heeft te maken<br />

met de natuurlijke smaken die<br />

weer naar boven komen...<br />

Over de recepten heb ik goed nagedacht<br />

ik heb er zelf ervaring mee<br />

en het is erg plezierig te vernemen<br />

dat er mensen zijn die dagelijks uit<br />

mijn kookboek koken. Dat vind ik<br />

het mooiste compliment. Met mijn<br />

manier van eten en koken heb ik een<br />

invalshoek die helemaal anders is...”<br />

Waarom verzorg je zelf geen<br />

kookprogramma op televisie...<br />

gezond koken, het zou toch eens<br />

een andere invalshoek zijn?<br />

Pascale Naessens: “Mijn krachtigste<br />

invalshoek is gezondheid. Als ik<br />

een kookprogramma wil brengen,<br />

dan zal het op basis van gezondheid<br />

zijn. Zoals ik zelf leef en eet zo wil<br />

ik koken, niet om mensen te overtuigen,<br />

maar om hen te helpen. Als<br />

iemand zin heeft om elke dag friet<br />

Gezond voedsel moet<br />

ook lekker zijn, dan is<br />

het “puur genieten”,<br />

zoals de titel van het<br />

boek<br />

en biefstuk te eten, moeten ze dat<br />

<strong>voor</strong>al doen, maar wie gezond wil<br />

eten en daar wil mee beginnen, kan<br />

ik een hand reiken. Overtuiging is<br />

wel belangrijk, anders hou je het niet<br />

vol. Daarom wil ik in de eerste plaats<br />

de vrouwen aanspreken, want zij<br />

bepalen het menu, nadien de man,<br />

terwijl het boek ook kindvriendelijk<br />

is...”<br />

De recepten zijn eenvoudig, men kan<br />

er zonder opleiding meteen werk van<br />

maken, terwijl Pascale zelf wel een<br />

horecaopleiding heeft genoten. Ze<br />

zou zo een restaurant kunnen opstarten.<br />

Het verschil<br />

Hoe begin je er aan?<br />

Pascale Naessens: “Gewoon door<br />

het te doen! Niet morgen, maar vandaag<br />

en over twee dagen voel je het<br />

verschil!”<br />

“Koken is “in”. Kookprogramma’s op<br />

tv zijn een grote hype. Maar koken<br />

is volgens mij meer dan smaken<br />

samenbrengen tot een feest in de<br />

mond. Koken en dan <strong>voor</strong>al gezond<br />

koken, maakt een belangrijk deel van<br />

ons leven uit. Daar komt het op aan!<br />

Koken is op die manier eigenlijk pure<br />

communicatie en pure romantiek. De<br />

schotels lijken erg ingewikkeld op het<br />

bord, maar in feite is het bijzonder<br />

eenvoudig. Door deze manier van<br />

communiceren, breng je mensen<br />

samen aan tafel op een <strong>voor</strong>treffelijke<br />

manier: je serveert hen iets dat<br />

lekker is, maar tegelijk ook uitstekend<br />

<strong>voor</strong> hun gezondheid, <strong>voor</strong><br />

hun lichaam. Met wat ik klaar maak,<br />

bepaal ik hoe ze zich zullen voelen.<br />

Zo is eten niet enkel een festival van<br />

lekkere smaken, maar iets dat zoveel<br />

boeiender is: een symfonie en<br />

een ode aan het lekkere, maar ook<br />

gezonde leven.”<br />

Jan van Bercken<br />

12 SANA nr 28 SANA nr 28 13


Hoe raak je te<br />

veel urinezuur<br />

kwijt?<br />

Is jicht een<br />

<strong>straf</strong> <strong>voor</strong><br />

<strong>smulpapen</strong>?<br />

Vroeger dacht men dat enkel koningen, baronnen en farao’s<br />

jicht konden krijgen. Een ziekte van de welvaart<br />

en het rijke, bruisende leven dus. Men weet wel beter<br />

nu. Jicht behoort tot de familie van de reumatische aandoeningen,<br />

is meestal erfelijk en hoewel het eten er ook<br />

wel mee te maken kan hebben, is het eigenlijk een ontstekingsreactie<br />

van een reumatoïde auto-immuunziekte. Ontzuren is de<br />

boodschap en daar kan men naast het gebruik van de medicatie,<br />

zelf ook invloed op uitoefenen. Het aantal patiënten stijgt, recht<br />

evenredig met de welvaart. Een ziekte die velen vaak levenslang<br />

blijft achtervolgen, met veel pijn en werkverlet.<br />

Pijnlijke gewrichten, moeilijkheden<br />

bij het bewegen, elke stap doet<br />

pijn... Jicht! Het wordt veroorzaakt<br />

doordat het urinezuurgehalte in het<br />

bloed te hoog wordt omdat de nieren<br />

en de huid het teveel aan urinezuur<br />

niet meer kwijt kunnen. De kristallen<br />

hopen zich op in pezen en gewrichten,<br />

tasten het kraakbeen aan<br />

en kan zelfs dat kraakbeen helemaal<br />

verwoesten. Bepaalde ziekten, zoals<br />

psoriasis en leukemie kunnen eveneens<br />

jicht meebrengen.<br />

Heftige pijn<br />

Jicht treedt vaak op met plotselinge<br />

heftige pijn als gevolg van een<br />

hevige ontsteking van een gewricht.<br />

In de meeste gevallen ontsteekt<br />

de basis van de grote teen of een<br />

gewrichtje ter hoogte van de middenvoet.<br />

Vandaar de benaming „het<br />

pootje”. Het is een vorm van acute<br />

artritis, zoals gezegd te wijten aan<br />

een te hoog gehalte aan urinezuur in<br />

het bloed.<br />

Dit veroorzaakt een ontsteking, een<br />

zwelling en veel pijn. De aanval duurt<br />

meestal enkele dagen en verdwijnt<br />

dan. Het gewricht neemt daarna<br />

geleidelijk weer zijn normale vorm<br />

aan. Jicht is meestal erfelijk. Rijkelijk<br />

eten en drinken kan een aanval begunstigen<br />

maar is niet de eigenlijke<br />

oorzaak.<br />

De jichtaanval komt dikwijls ’s<br />

avonds op en kondigt zich aan met<br />

pijn in o.a. de grote teen; soms ook<br />

in de enkel en knie.<br />

Als de jicht niet behandeld wordt,<br />

komen de aanvallen terug. Jicht tast<br />

meestal één gewricht aan, dikwijls<br />

het eerste stuk van de grote teen.<br />

Het komt meer <strong>voor</strong> bij mannen<br />

dan bij vrouwen. Maar ook vrouwen<br />

worden er door getroffen, maar dan<br />

Vooral orgaanvlees, peulvruchten,<br />

eieren, kaas en alcohol zijn ongunstig<br />

eerder na de menopauze.<br />

Een goed behandelde jicht is meestal<br />

geneesbaar. Niet alleen de eet- en<br />

drink- gewoonten maar ook bepaalde<br />

nierziekten, geneesmiddelen en een<br />

zwangerschap kunnen een invloed<br />

hebben op de uitscheiding van urinezuur.<br />

De gevolgen zijn duidelijk: in ons<br />

land hebben ongeveer 300.000<br />

patiënten last van jicht onder een<br />

of andere vorm. Een ziekte die ook<br />

maatschappelijk haar weerslag heeft,<br />

met een hoog werkverlet en een verlies<br />

van leefcomfort.<br />

Te rijke en eenzijdige voeding<br />

Weliswaar kan jicht ook het gevolg<br />

zijn van een storing in het metabolisme,<br />

dat is het altijd, maar meestal<br />

is de voeding daar ook bij betrokken.<br />

Merkwaardig is, dat hoe langer hoe<br />

meer jonge mensen het slachtoffer<br />

worden van de kwaal. Zelfs sportlui<br />

vormen er geen uitzondering op. De<br />

mentaliteit van veel raadgevers en<br />

zelfs dokters om sportlui meer eiwitten<br />

te laten gebruiken leidde tot een<br />

„algemene verzuring van het bloedbeeld”.<br />

Eiwitten zijn wel bouwstenen, maar<br />

het materiaal waarmee die bouwstenen<br />

vervoerd wordt, is vaak nadelig:<br />

vetten, wat purines en toxines kan<br />

opleveren. Jicht ontstaat dan als<br />

er een overdaad aan purines wordt<br />

vastgesteld. Purines zijn eiwitstoffen<br />

die bij de stofwisseling in urinezuren<br />

ontbonden worden. Ze zitten in hoge<br />

mate verscholen in orgaanvlees zoals<br />

lever, nieren, hersenen, slachtafval<br />

enz... maar ook in schaaldieren,<br />

sardines, haring, peulvruchten en<br />

alcohol.<br />

Jarenlang teveel purinerijke stoffen<br />

aan de spijsvertering aanbieden, kan<br />

tot gevolg hebben dat de nieren de<br />

purines niet meer kunnen elimineren,<br />

maar depots laten afzetten via<br />

de bloedbaan. De kristallen zetten<br />

zich vast in gewrichten, en pezen.<br />

Gewrichten zwellen op, worden rood<br />

en gaan ontsteken. De zogenaamde<br />

jichtknobbels worden zichtbaar.<br />

Oplossing: <strong>voor</strong>al het dieet compleet<br />

omschakelen.<br />

Evenwichtig voedingspatroon<br />

Het komt er niet zozeer op aan om<br />

een dieet te gaan volgen als een<br />

monnik, hoe gezond dat ook mag<br />

zijn, wel van een verstandig en<br />

uitgebalanceerd dieet uit te werken.<br />

De wet van de evenwichtige combinatie<br />

van voedingsstoffen is daarbij<br />

een goede leidraad. Dat betekent<br />

minder vlees, en <strong>voor</strong>al orgaanvlees,<br />

vet vlees en varkensvlees. Ook geen<br />

bereide vleeswaren of charcuterie.<br />

Beperk in hoge mate alcohol, of<br />

nog beter: schaf het af. Schrap het<br />

toevoegen van suiker en eet meer<br />

fruit. Groenten zijn uitstekend maar<br />

vermijd peulvruchten. Eet wat meer<br />

aardappelen, en vervang brood liever<br />

door rijst. Drink veel, maar liefst ook<br />

geen koffie of zwarte thee. Koffie is<br />

sterk verzurend.<br />

Streef ook naar een juist lichaamsgewicht<br />

en als je wilt vermageren,<br />

doe dit dan geleidelijk. Drink 2 tot<br />

3 liter water per dag, maar liefst<br />

geen alcohol. Op die manier zullen je<br />

problemen ofwel fel verminderen of<br />

verdwijnen, maar in elk geval zul je<br />

ze kunnen <strong>voor</strong>komen en dat is het<br />

allerbelangrijkste.<br />

Jos van Landuyt<br />

14 SANA nr 28 SANA nr 28 15


GAsTrEPOrTAGE<br />

WegWijs in kruidentuinen<br />

22 mooiste kruidentuinen in één boek<br />

Kruiden leven op het ritme van de seizoenen, kruidentuinen<br />

dus ook. Toch ligt net nu een boek in de rekken<br />

dat de 22 mooiste kruidentuinen van Vlaanderen<br />

oplijst en beschrijft. Het werd <strong>voor</strong>gesteld tijdens een<br />

druk bijgewoonde en met heerlijke hapjes gekruide presentatie<br />

op de Abdijsite Herkenrode.<br />

Winiefred Van Killegem en Ivo Drieskens<br />

trokken heel Vlaanderen door<br />

op zoek naar de mooiste kruidentuinen.<br />

Op hun route, zowel de oudste<br />

kruidentuin van het land tot en met<br />

het grootste kruidenpark, publieke<br />

tuinen en privécollecties. De 22<br />

meest bijzondere projecten stelden<br />

ze te boek, bezoek- en kruidentips<br />

inbegrepen. Het resultaat ‘De mooiste<br />

kruidentuinen in Vlaanderen’<br />

werd <strong>voor</strong>bije maand <strong>voor</strong>gesteld<br />

op de Abdijsite Herkenrode. Geen<br />

toeval, want de inspiratietuinen pakken<br />

uit met een letterlijk en figuurlijk<br />

te nemen grootse kruidencollectie.<br />

Daarover Winiefred tijdens de boek<strong>voor</strong>stelling:<br />

“Deze tuin is uniek, hij<br />

brengt het verleden tot leven, maar<br />

gaat wel <strong>voor</strong> een eigentijdse presentatie<br />

met tal van ideeën <strong>voor</strong> de<br />

eigen tuin en “In deze tuin ontbreekt<br />

geen enkel kruid” maar ook “Alleen al<br />

over deze tuin zou ik een heel boek<br />

kunnen schrijven”.<br />

Meer dan tuinengids<br />

Voor elk van de 22 beschreven tuinen<br />

beschrijft Winiefred wat er te beleven<br />

en te genieten valt. Ivo Drieskens,<br />

coauteur vult aan met achtergronden<br />

over opbouw en ontstaan van<br />

de tuin, waar mogelijk ook met<br />

heuse geschiedenis. Per tuin passeren<br />

steeds enkele kruiden de revue,<br />

incluis gebruikstips. Daar<strong>voor</strong> put<br />

Winiefred uit eigen kennis en ervaring,<br />

maar ook uit de kruidenwijsheid<br />

van haar Meetje Ida. “Zij noteerde<br />

veel van wat ze wist in een schriftje<br />

en daar kijk ik nog meer dan regelmatig<br />

in. Voor dit boek vond ik het<br />

passend een aantal dingen daaruit<br />

met de lezers te delen”. Het gaat van<br />

plantengebruik tot familiegeheimen<br />

tot een combinatie van de twee. Zo<br />

bij<strong>voor</strong>beeld het kaderstukje bij de<br />

kruidentuin van de abdij van Postel,<br />

waar ginseng oorsprong was van de<br />

kruidentuin. “Mijn grootmoeder had<br />

een dochter in Canada en die bracht<br />

ginsengwortel in het geheim mee…/…<br />

Dat clandestiene Canadese worteltje<br />

was het geheim van mijn eigen<br />

grootmoeder wanneer ze moe was”.<br />

Variatie troef<br />

“Opzet van het boek was verder te<br />

gaan dan in mijn vorige kruidenboekjes;<br />

een boek met een oplijsting<br />

van tuinen dat tegelijk van thuis uit<br />

laat kennismaken en uitnodigt tot<br />

een zelf op stap gaan, was er nog<br />

niet” kadert Winiefred deze pu-<br />

16 SANA nr 28 SANA nr 28<br />

17


licatie. Tussen de 22 beschreven<br />

tuinen grote verschillen in concept,<br />

collectie en beheer. Enkele zijn nog<br />

echte ‘leertuinen’ met een al dan niet<br />

actuele link naar een academische<br />

opleiding –de plantentuinen Leuven,<br />

Gent en Antwerpen- maar doen dat<br />

ondertussen wel met een inrichting<br />

die een breed publiek weet te charmeren.<br />

Andere groeiden uit pure<br />

kruidenbelangstelling, als ‘uitwas’<br />

van de gezinstuin. Jacobinahof te<br />

Kortenaken en ’t Stukkenheidehof te<br />

Bree zijn daar aromatische en kleurrijke<br />

<strong>voor</strong>beelden van. In de lijst ook<br />

pluk- en oogsttuinen van smaakvolle<br />

restaurants als ’t Vlierhof te Bilzen,<br />

Auberge De Herborist te Brugge en ’t<br />

Aards Paradijs te Nevele. Andere zijn<br />

gericht op een kennismaking door<br />

het brede publiek. De inspiratietuinen<br />

van de Abdijsite Herkenrode mogen<br />

zich tot deze categorie rekenen.<br />

Een kort kaderstukje met praktische<br />

inlichtingen over wat en waar, maar<br />

ook openingsuren werkt het geheel<br />

af en maakt dit boek tot een heuse<br />

handleiding <strong>voor</strong> kruidige ontdekkingen.<br />

Praktische informatie:<br />

De mooiste kruidentuinen in<br />

Vlaanderen, uitgave Davidsfonds,<br />

ISBN 978 90 5826 8433, prijs 24,95<br />

euro. www.davidsfonds.be<br />

Het boek is ondermeer te koop in het<br />

bezoekersonthaal van de Abdijsite<br />

Herkenrode.<br />

Abdijsite Herkenrode.<br />

Herkenrodeabdij 4, B 3511 Hasselt.<br />

+32 11 23 96 70 of<br />

www.abdijsiteherkenrode.be<br />

Tekst en illustraties: Marc Verachtert<br />

De Inspiratietuin van Herkenrode<br />

is een hedendaags kruidenpark:<br />

exclusief en origineel, aantrekkelijk<br />

<strong>voor</strong> een gevarieerd publiek<br />

van professioneel geïnteresseerden<br />

en individuele bezoekers,<br />

ontspannend en educatief.<br />

Abdijsite Herkenrode<br />

Herkenrodeabdij 4<br />

3511 Hasselt<br />

Tel.: 011 23 96 70<br />

Fax: 011 33 46 45<br />

E-mail: abdijsiteherkenrode@hasselt.be<br />

Inspiratietuinen<br />

Herkenrode<br />

Ontdek natuur- en stedenschoon vanuit...<br />

Hotel ’t Buskruid<br />

Ideale uitvalsbasis <strong>voor</strong> je uitstappen in Limburg<br />

Erkend fietshotel vlakbij<br />

knooppunt 312<br />

Hotel ’t Buskruid<br />

Dr. Vanderhoeydonckstraat 64<br />

3560 Lummen<br />

Tel 013/53 22 94<br />

Fax 013/53 22 95<br />

E-mail: info@tbuskruid.be<br />

www.tbuskruid.be<br />

18 SANA nr 28 SANA nr 28 19<br />

Advertentie<br />

Advertentie


Maak je<br />

weerstand<br />

wintervast<br />

Getraind tegen de kou<br />

In de winter:<br />

twintigmaal<br />

meer hartziekten<br />

Nu de kou ons al een beetje te pakken heeft, breekt<br />

ook het risicoseizoen aan <strong>voor</strong> verkoudheden,<br />

griep, ontsteking aan de luchtwegen, vermoeidheid,<br />

depressies en zenuwziekten, zelfs... hartziekten.<br />

Merkwaardig genoeg is de winter niet gunstig <strong>voor</strong> heel<br />

wat mensen. Toch kan je er iets aan doen: je wapenen tegen<br />

de agressies van de winter.<br />

Wie deze winter gezond wil blijven en<br />

<strong>voor</strong>al ook het hart wil beschermen<br />

kan best beginnen met een training<br />

van het organisme, een boost geven<br />

aan de weerstand. Omdat bij<br />

plotse temperatuurschommelingen<br />

de weerstand op de proef wordt gesteld,<br />

krijgen bij gebrek aan training,<br />

verkoudheidsziekten en griep meer<br />

kans. Hoewel deze ziekten onschuldig<br />

lijken - en eigenlijk zijn ze het<br />

ook - toch hebben ze onrechtstreeks<br />

een bedreigende invloed op hart en<br />

bloedvaten. Doordat het organisme<br />

door verkoudheid en de griep verzwakt<br />

is, (het lichaam heeft zijn<br />

energie nodig om zich te wapenen<br />

tegen de virussen) komt hartinfarct<br />

in deze omstandigheden twintigmaal<br />

meer <strong>voor</strong> dan bij wie niet verzwakt<br />

is door verkoudheid of ontsteking<br />

van de luchtwegen: keelpijn, hoest,<br />

neusvalling.<br />

De juiste warmte<br />

Jezelf winterhard maken, is daarom<br />

ook het hart en de bloedsomloop<br />

beveiligen! Het lichaam moet worden<br />

<strong>voor</strong>bereid op grote temperatuurwisselingen.<br />

De bloedsomloop trainen<br />

door wisselbaden en -douches geeft<br />

het lichaam meer weerstand. Dagelijks<br />

naar buiten: stappen, een<br />

hoekje om lopen, een avondwandeling<br />

maken, boodschappen doen met<br />

de fiets doet het lichaam meer deugd<br />

dan op het eerste gezicht zou worden<br />

vermoed. Kasplantjes zijn teer en<br />

kwijnen rapper. Vandaar dat de temperatuur<br />

in woning en bureau niet te<br />

hoog moet worden gemaakt en in de<br />

slaapkamer moet worden beperkt. In<br />

de woning is 22 graden voldoende en<br />

in de slaapkamer is 16 graden beter<br />

dan te warm.<br />

Hou er ook rekening mee dat te<br />

warme lucht gemakkelijker uitdroogt,<br />

omdat het vocht nu eenmaal verdampt<br />

en gemakkelijk kan ontsnappen.<br />

Hier ligt een tweede oorzaak<br />

van verkoudheidsziekten: te droge<br />

lucht. Vooral in ruimten met cen-<br />

trale verwarming, of waar elektrisch<br />

verwarmd wordt, moet meer water<br />

aan de lucht worden toegevoegd.<br />

Waterverdampers bij de radiators, of<br />

een speciaal luchtbevochtigingstoestel<br />

zijn geen luxe. Virussen gedijen<br />

beter bij een droge warmte, dan in<br />

ruimten waar de luchtvochtigheid<br />

ideaal is, en die ligt om en nabij de<br />

zestig percent relatieve vochtigheid.<br />

In veel woningen is de lucht bedorven.<br />

Ook heel wat kantoren worden<br />

te weinig verlucht. Ramen kunnen<br />

vaak niet meer open, terwijl alle<br />

kieren zijn dicht gespoten, om energie<br />

te besparen. Keelpijn, hoofdpijn,<br />

zijn niet de enige gevolgen, want het<br />

is ook bewezen dat bedorven lucht<br />

moeilijker opwarmt dan frisse lucht.<br />

Hou er rekening mee dat de mens<br />

elk uur dertig kubieke meter frisse<br />

lucht nodig heeft.<br />

Kou en verkoudheid<br />

Ook in de winter blijft bewegen belangrijk,<br />

<strong>voor</strong> bloedsomloop, ademhaling<br />

en spieren. Via de ademhaling<br />

speelt het lichaam heel wat afvalstoffen<br />

kwijt. Een goede ademhaling<br />

helpt ziekten <strong>voor</strong>komen. Veel<br />

patiënten zijn bang van de koude<br />

buitenlucht. Van de koude krijg je<br />

een verkoudheid, menen ze. Niets is<br />

minder waar. Het is niet de koude die<br />

je ziek maakt, maar wel virussen en<br />

bacteriën die vrij spel krijgen in een<br />

verzwakt organisme. Kou heeft er<br />

dus rechtstreeks niets mee te maken.<br />

Wel zijn grote bijeenkomsten<br />

en verzamelingen van mensen niet<br />

bevorderlijk <strong>voor</strong> de gezondheid.<br />

Er is altijd iemand die de anderen<br />

aansteekt. In deze periode kan je<br />

beter hoestende en niezende mensen<br />

uit de weg gaan en ook geen hobby<br />

maken van handjes schudden. Als je<br />

zou zien wat er allemaal op iemands<br />

handen kleeft, zou de beleefdheid<br />

tot handen schudden snel afgeschaft<br />

worden.<br />

Ook saunabezoek is <strong>voor</strong> wie zich<br />

wil <strong>voor</strong>bereiden op de winter een<br />

20 SANA nr 28 SANA nr 28 21


Advertentie<br />

Suikervrij<br />

ook geschikt <strong>voor</strong> diabetici<br />

Maakt de de<br />

dingen dingen verteerbaar<br />

Dills is een heerlijk fris muntje dat<br />

lekker smaakt en elke maaltijd vederlicht<br />

afrondt. Dankzij etherische oliën en<br />

kruiden geeft het niet enkel een lichter<br />

gevoel na het eten, het geeft pit aan elk<br />

moeilijk moment van de dag. Een lastige<br />

file, een druk programma op kantoor,<br />

een moeilijke afspraak: Dills geeft de<br />

ziel vleugels en balsemt de sfeer.<br />

Een belangrijke ontmoeting?<br />

Een frisse adem nodig?<br />

Op Dills kun je rekenen.<br />

Gezond, lekker, digestief, verfrissend,<br />

pittig, heerlijk langdurig van smaak ...<br />

Dills is een vriend die van elke last een<br />

lust maakt.<br />

Ook Ook verkrijgbaar in in<br />

de apotheek de apotheek met met<br />

cnk-bestelcode: 2161-149<br />

uitstekende methode. De afwisseling van<br />

hoge en lage temperaturen is een prima training<br />

<strong>voor</strong> hart en bloedvaten, het elimineert<br />

afvalstoffen van de stofwisseling en verhoogt<br />

de weerstand tegen infectieziekten. Ben je<br />

al verkouden of voel je je grieperig dan is dit<br />

niet het ogenblik om naar de sauna te gaan:<br />

het verschil tussen sterke opwarming en<br />

afkoeling tast te veel in de weerstand van het<br />

organisme.<br />

Uiteraard is vitaminerijke kost erg belangrijk.<br />

Vooral voedsel met vitamine C en vitamine<br />

A is aan te bevelen: fruit, <strong>voor</strong>al citrusfruit,<br />

maar ook appelen, kiwi en alle groene groenten<br />

en wortelen vanwege de provitamine A.<br />

Mijd geraffineerde suiker. Bovendien belast<br />

suiker de slijmvliezen.<br />

Vermoeid en depressief<br />

Veel mensen voelen zich depressief in de<br />

winter. Depressie kan ook in de hand worden<br />

gewerkt door gebrek aan licht. Lichttherapie<br />

kan een uitkomst zijn. Men kan er nu beslist<br />

aan denken de weerstand op peil brengen<br />

bij<strong>voor</strong>beeld met Echinabell van Fytobell<br />

aangevuld met vitamine C. Het zal de mobiliteit<br />

van de witte bloedlichaampjes vergroten,<br />

waardoor deze soldaten van ons immuunsysteem<br />

actiever zijn en beter in staat zijn<br />

ziekte de pas af te snijden.<br />

Bij verkoudheid is tijm (Tussabell) een interessant<br />

product omdat het de slijmvliezen<br />

een steuntje geeft en slijmen vloeibaarder<br />

worden, zodat ze kunnen worden opgehoest.<br />

Maar je kan zelf al veel ellende <strong>voor</strong>komen<br />

door het lichaam winterhard te maken en de<br />

weerstand te trainen. Stress uit de weg gaan<br />

of toch voldoende ontspannen zal je ook al<br />

een goed gevoel geven en de virussen en<br />

bacteriën minder speelruimte geven en dat is<br />

ook al wat!<br />

Hans de Groot<br />

Curcu-Flam<br />

Onmisbaar <strong>voor</strong> soepele gewrichten<br />

en gezond kraakbeen<br />

Curcumine wordt al langer in de<br />

natuurgeneeskunde gebruikt, terwijl<br />

nu door wetenschappelijk onderzoek<br />

de grote waarde wordt aangetoond.<br />

Houdt de gewrichten soepel<br />

en sterk<br />

Ondersteunt het behoud van<br />

het kraakbeen<br />

Bioeq. 4800 mg curcuma extract<br />

Forte<br />

Vrij bewegen<br />

Soepele gewrichten<br />

100% natuurlijk<br />

Snelle werking<br />

20 Tabletten CNK2694-404<br />

60 Tabletten CNK2694-420<br />

Enkel verkrijgbaar in de apotheek.<br />

www.curcu-flam.be<br />

info@curcu-flam.be<br />

22 Voor SANA Voor meer meer nr 28 info: info: www.dills.be<br />

SANA nr 28 23<br />

Advertentie


Hinderlijk<br />

probleem na<br />

warm eten of<br />

warme<br />

temperaturen<br />

Couperose:<br />

maakt van je<br />

gezicht een<br />

avondzon<br />

Heel veel jonge mensen hebben problemen met de huid.<br />

Acné is niet het enige. Bovendien kan je niet zoveel<br />

ondernemen om de hormonale bijverschijnselen van de<br />

jeugd te elimineren. Maar zo is er ook couperose. Ook volwassenen<br />

kunnen er mee te maken krijgen. Bij het gebruik van alcohol,<br />

soep, warme koffie of warm eten, loopt hun aangezicht<br />

rood aan. Het verschijnsel manifesteert zich <strong>voor</strong>al op de wangen.<br />

Maar couperose kan ook blijvend zijn en niet afhankelijk<br />

van warme dranken of zonneschijn alleen. Wat kan je er tegen<br />

doen?<br />

Couperose is een probleem met de<br />

oppervlakkige bloedvaatjes in de<br />

gezichtshuid. Mensen met dergelijke<br />

problemen moeten extreme temperaturen<br />

en rechtstreeks zonlicht<br />

vermijden. Alles wat de bloedvaten<br />

versterkt is gunstig: vitamines E,<br />

bètacarotenoïden en ook zenuwvoedende<br />

middelen: Avena Sativa en<br />

vitamines van de B-groep. Alles wat<br />

de huid ruw maakt en etst is uit den<br />

boze, ook zonlicht! Wisseldouches<br />

kunnen op de duur de dynamiek van<br />

de bloedvaten verbeteren, maar met<br />

extreme wisselingen moet je toch<br />

<strong>voor</strong>zichtig zijn. Meestal is het een<br />

aangeboren ongemak, geen echte<br />

ziekte. Viola Tricolor, of driekleurig<br />

viooltje zal de huid herstellen,<br />

ook Aloë Vera, is uitstekend <strong>voor</strong><br />

de verzorging van de huid, evenals<br />

Calendula of goudsbloem. Naast het<br />

vermijden van extreme temperaturen<br />

is een goede huidverzorging met<br />

een goed product aangewezen. In<br />

de serie van Ellen Dee vind je een<br />

aantal zalven die uitstekend bij een<br />

gevoelige huid passen.<br />

Monique van Hasselt<br />

Aloë vera crème -<br />

(met Aloë vera)<br />

Bij droge en gevoelige huid<br />

De unieke formule van deze<br />

crème met de natuurlijke en<br />

waardevolle actieve bestanddelen<br />

van Aloë Vera is uitermate<br />

geschikt <strong>voor</strong> dagelijks gebruik,<br />

in het bijzonder bij de droge en<br />

gevoelige huid.<br />

De crème verzacht en zorgt<br />

<strong>voor</strong> een optimale vochtbalans,<br />

waardoor de huid een frisse en<br />

gezonde uitstraling krijgt.<br />

Bovendien wordt ze toegepast<br />

bij een door de zon beschadigde<br />

huid, striae en littekens.<br />

Potje 100 ml<br />

Cnk-bestelcode:2885-390<br />

Prijs € 5,95<br />

24 SANA nr 28 SANA nr 28 25<br />

Advertentie


Hoe hartziekten<br />

<strong>voor</strong>komen?<br />

Hoge<br />

BLOEDDRUK:<br />

de stille<br />

doder<br />

De meest levensbedreigende ziekten zijn nog steeds<br />

hartaandoeningen en kanker. stress en verkeerde<br />

voeding werken deze problemen in de hand maar<br />

ook te hoge bloeddruk en dat merk je niet tot het te<br />

laat is: een stille killer dus.<br />

Hoge bloeddruk verhoogt het risico<br />

op gevaarlijke gezondheidsproblemen,<br />

zoals hartaanvallen en beroerte.<br />

De bloeddruk kan gemeten worden<br />

aan de hand van twee waarden.<br />

Ideaal ligt die tussen 120/80 mm<br />

kwikkolom. Het eerste getal toont het<br />

stuwen van de druk in de slagaders<br />

bij elke hartslag, en het tweede getal<br />

toont de druk in rust tussen twee<br />

hartslagen. Men spreekt van systolische<br />

en diastolische druk. Als een<br />

van beiden te hoog is, kan de bloeddruk<br />

gevaarlijk worden. Men spreekt<br />

van hoge bloeddruk of hypertensie<br />

van zodra de bloeddrukwaarden tussen<br />

140/90 of hoger liggen.<br />

Ongeveer vijfentwintig percent van<br />

de bevolking is het slachtoffer van<br />

een te hoge bloeddruk. Bovendien is<br />

het niet altijd nodig sterke medicijnen<br />

te nemen, want als de waarde<br />

niet te ver van het normale verwijderd<br />

is, kan een eenvoudige verandering<br />

van leefwijze, voldoende zijn<br />

om weer tot normale bloeddrukwaarden<br />

te komen.<br />

Laat je bloeddruk geregeld<br />

controleren<br />

Laat dit gedurende dezelfde dag een<br />

paar keer doen, of je kan tegenwoordig<br />

zelf <strong>voor</strong> weinig geld een dergelijk<br />

toestel aanschaffen. Het mag je<br />

niet in de plaats van de dokter stellen,<br />

maar het kan alleen maar een<br />

hulpmiddel zijn om te achterhalen<br />

hoe het met de bloeddruk gesteld is.<br />

Die verschilt trouwens nogal wat, afhankelijk<br />

van wat je op dat moment<br />

aan het doen bent. Lichaamshouding,<br />

ademhaling, lichaamsgewicht, slaap<br />

of opwinding, koude of warmte, kleding,<br />

vermoeidheid, spanningen, het<br />

kan allemaal een invloed hebben op<br />

de bloeddruk. In feite zou die moeten<br />

genomen worden op een moment<br />

dat je helemaal rustig en ontspannen<br />

bent, pas dan heb je een betrouwbare<br />

indicatie.<br />

Opgepast met keukenzout<br />

Zout heeft een belangrijke functie<br />

in het lichaam, speelt een rol bij de<br />

warmtehuishouding, bij de functie<br />

van spieren en andere processen in<br />

het lichaam. Te veel is gevaarlijk,<br />

te weinig ook. Te veel zout kan de<br />

bloeddruk naar omhoog stuwen. Het<br />

verminderen van de hoeveelheid zout<br />

helpt de bloeddruk te laten dalen.<br />

Door minder zout te gebruiken bij<br />

het koken zal de smaakzin zich aanpassen.<br />

Voeg aan tafel ook nooit zout<br />

aan de spijzen toe en vermijd zouterige<br />

tussendoortjes. Kies voeding uit<br />

blik met weinig zout of gebruik verse<br />

of diepgevroren groenten die van<br />

nature arm zijn aan sodium.<br />

Controleer je lichaamsgewicht<br />

Wie te veel weegt, kan zijn bloeddruk<br />

normaliseren door zijn gewicht<br />

naar omlaag te brengen. Daar helpt<br />

slechts één zaak <strong>voor</strong>: minder eten,<br />

dat wil zeggen aangepaster eten<br />

en calorieën tellen. Het vermijden<br />

van te vet en te zoet voedsel, helpt<br />

het gewicht te verlagen, wat op zijn<br />

beurt helpt om de bloeddruk te verlagen.<br />

Als bijkomend <strong>voor</strong>deel, leidt<br />

gewichtsverlies ook tot een verlaging<br />

van het risico op diabetes, hartproblemen,<br />

gewrichtsproblemen, kanker<br />

en andere aandoeningen.<br />

Mensen die een vegetarisch dieet<br />

volgen hebben typisch een lagere<br />

bloeddruk, waarschijnlijk omdat door<br />

het weglaten van vlees, zuivelproducten<br />

en toegevoegde vetten, de<br />

viscositeit van het bloed verlaagt,<br />

wat op zijn beurt de bloeddruk naar<br />

omlaag haalt. De Omega 3-vetzuren<br />

in vis hebben een gunstige uitwerking<br />

op de bloeddruk. Plantaardige<br />

producten bevatten gewoonlijk minder<br />

vet en sodium, en hebben helemaal<br />

geen cholesterol. Groenten en<br />

fruit zijn ook rijk aan kalium, wat de<br />

bloeddruk ook helpt verlagen.<br />

Ruwe vezels in het voedsel, of cellulose,<br />

verlagen eveneens de bloeddruk,<br />

doordat ze ook de bloedvetwaarden<br />

doen dalen: bruine rijst,<br />

volkorenbrood of volkorenpasta,<br />

ongezoete warme of koude cereals,<br />

gierst, gerst, boekweitgrutten, witte<br />

(bruine) bonen, linzen, kikkererwten,<br />

sojamelk, tofu. Verder meer groenten<br />

en fruit.<br />

Op die manier ga je de killer nummer<br />

één vermijden.<br />

26 SANA nr 28 SANA nr 28 27


Doe aan sport, neem<br />

geregeld<br />

ontspanning, dat<br />

is de beste manier<br />

om met stress om<br />

te gaan en hoge<br />

bloeddruk te<br />

vermijden<br />

Voldoende bewegen stress mijden<br />

en niet roken<br />

Wie hoge bloeddruk heeft, hoeft niet<br />

noodzakelijk sport te vermijden,<br />

integendeel. Je kan op die manier<br />

zelfs bloeddrukregulerend werken.<br />

Het spreekt vanzelf dat deze beweging<br />

goed gedoseerd moet worden<br />

en de soort sport goed moet worden<br />

gekozen.<br />

Roken vernauwt de bloedvaten, wat<br />

dus onrechtstreeks een verhoging<br />

van de bloeddruk tot gevolg heeft.<br />

Rokers moeten weten dat ze een<br />

enorm risico lopen op hart- en vaatziekten<br />

en beroerte.<br />

Als je matig bent met alcoholische<br />

dranken heeft het niet meteen een<br />

negatieve invloed op de bloeddruk.<br />

Maar overdrijven is uit den boze. Het<br />

helpt om niet meer dan één of twee<br />

drinks per dag te gebruiken.<br />

Er zijn patiënten die nooit gedaan<br />

hebben, altijd aan het werk. Een<br />

meer systematische leefwijze, waar<br />

alles op zijn plaats staat, is van<br />

belang. Probeer ordentelijker te<br />

leven, onrust, haast en ergernis te<br />

vermijden, dat schaadt werkelijk de<br />

gezondheid. Conflictsituaties moeten<br />

meteen of zo gauw de sfeer het toelaat,<br />

worden uitgepraat, anders vreet<br />

het aan je ziel en kan het ook hoge<br />

bloeddruk veroorzaken. Psychische<br />

overdruk moet worden vermeden.<br />

Treedt het toch op, dan moet je naar<br />

een noodventiel zoeken.<br />

Voorzichtig met temperatuurschommelingen<br />

Sauna is erg gezond, maar patiënten<br />

met hoge bloeddruk moeten er<br />

<strong>voor</strong>zichtig mee zijn. In de zon zitten<br />

kan zalig zijn, maar het is niet goed<br />

<strong>voor</strong> hypertensiepatiënten. Snelle<br />

klimaatswijzigingen zijn ook een gevaar,<br />

<strong>voor</strong>al als die zo bruusk komen<br />

door van een ge-airconditioneerde<br />

ruimte in de volle hitte over te stappen<br />

of via een vliegtuigreis plots van<br />

klimaatsgordel te veranderen. Verschillende<br />

weken in de bossen doorbrengen,<br />

is de beste vakantie <strong>voor</strong><br />

de patiënt die lijdt aan hoge bloeddruk.<br />

Voor het hooggebergte moet je<br />

ook de arts raadplegen.<br />

slaap en ontspanning<br />

Alles moet van het voedsel en de<br />

slaap komen. Daardoor kan het lichaam<br />

zich herstellen van de schade<br />

van het leven. Verwaarloos geen van<br />

beide. Een middagdutje lijkt ook verlagend<br />

te werken op de bloeddruk.<br />

Ontspanning is erg belangrijk. Wie<br />

hoge bloeddruk wil behandelen of<br />

<strong>voor</strong>komen moet grote aandacht<br />

schenken aan de manier waarop hij<br />

zijn werk- en ontspanningstijd indeelt.<br />

Doorgaans nemen deze patienten<br />

veel te weinig ontspanning. En<br />

natuurlijk kun je je goed behelpen<br />

tegen stress: Avenabell, Passibell,<br />

en... look! Het helpt echt!<br />

Jan van Gendt<br />

GEHEEL<br />

VERNIEUWDE SITE!<br />

Uw online gezondheidsadviseur<br />

BOVERTE is een moderne internetwinkel.<br />

Eenvoudig, overzichtelijk, informatief,<br />

vriendelijk geprijsd en een goede service.<br />

U koopt bij Boverte omdat…<br />

• U toegang heeft tot het complete assortiment<br />

producten van Fytobell ® , Nutribell ® , Ellen<br />

Dee ® en Kilonorm ® .<br />

• U boven de 50 euro geen verzendkosten<br />

betaalt.<br />

• U met korting op uw bestelling kan aankopen.<br />

• De producten binnen 2 werkdagen bij u<br />

worden afgeleverd.<br />

• U gemakkelijke betalingsmogelijkheden<br />

heeft.<br />

• Onze winkel 365 dagen per jaar en 24 uur<br />

per dag geopend is. Daarnaast kunt u 7<br />

dagen per week bij onze klantenservice<br />

terecht.<br />

• Wij garant staan <strong>voor</strong> een optimale service.<br />

• Wij u helder en duidelijk over de producten<br />

informeren via de website, per telefoon en<br />

via e-mail.<br />

www.boverte.com<br />

28 SANA nr 28 e-mail: info@boverte.com - tel.: 00/31 (0)40 254 30 48<br />

SANA nr 28 29<br />

De beste zorgen uit de natuur!<br />

Advertentie


WeetjesWeetjesWeetjesWeetjesWeetjes<br />

Hoe bewaar je best natuurlijke geneesmiddelen en<br />

voedingssupplementen?<br />

Deze middelen dienen op een donkere,<br />

koele en droge plaats, rechtopstaand<br />

en goed afgesloten - niet in de badkamer<br />

- en buiten het bereik van jonge<br />

kinderen te worden bewaard.<br />

Indien zich bezinksel in een vloeibaar<br />

product bevindt, is het belangrijk om<br />

<strong>voor</strong> het gebruik ervan even te schudden.<br />

Door de specifieke bereidingsmethode<br />

kan er in de vloeibare extracten<br />

bezinksel ontstaan. Dit heeft geen<br />

nadelige invloed op de werking.<br />

Indien de middelen op de bovenver-<br />

melde manier worden bewaard, zijn<br />

ze jarenlang houdbaar. Een houdbaarheidsdatum,<br />

zoals deze op alle verpakkingen<br />

van natuurlijke producten is te<br />

lezen, geldt <strong>voor</strong> een periode van 3<br />

jaar en is door de overheid bepaald.<br />

Slechts <strong>voor</strong> enkele uitzonderingen<br />

geldt dat de werking van een bepaald<br />

middel in de loop der jaren terugloopt.<br />

Dit geldt <strong>voor</strong>al <strong>voor</strong> enkele stoffen die<br />

in de homeopathie worden gebruikt,<br />

zoals zwavelkalk en rood kwiksulfide.<br />

Zachte massage laat baby ’s nachts beter en<br />

ononderbroken slapen<br />

Een zachte massage blijkt heel doeltreffend<br />

te zijn om zuigelingen een<br />

regelmatiger slaapritme aan te leren<br />

en hen ’s nachts door te laten slapen,<br />

zodat de jonge moeder zelf ook meer<br />

rust krijgt. De resultaten van deze studie<br />

tonen duidelijk aan dat een massage<br />

van de baby door de moeder, het<br />

dag- en nachtritme sneller kan helpen<br />

ontwikkelen, aldus Dr. Sari Goldstein<br />

Ferber, van de universiteit van Tel Aviv.<br />

Deze conclusie werd ook gedeeld door<br />

onderzoekers van de universiteit van<br />

Haifa in Israël. Als een moeder haar<br />

baby masseert, worden door de huid<br />

en de gevoelszintuigen signalen doorgestuurd<br />

waardoor de baby zijn slaap-<br />

en waakritme beter en sneller leert te<br />

ontwikkelen en beter in staat is omgevingswaarnemingen<br />

te doen. Moeders<br />

die bij de studie waren betrokken, begonnen<br />

met het experiment ongeveer<br />

tien tot veertien dagen na de bevalling.<br />

Ze gaven de baby een massage van<br />

een half uurtje, net <strong>voor</strong> bedtijd. De<br />

massage bestond uit het vasthouden<br />

van het hoofdje met de ene hand,<br />

terwijl lichte cirkelvormige bewegingen<br />

op de rug werden gemaakt van boven<br />

naar beneden met de andere hand.<br />

De onderzoekers namen notitie van<br />

het slaap- en waakritme van de baby<br />

<strong>voor</strong> en na de behandeling, evenals de<br />

hoeveelheid van een restproduct van<br />

melatonine in de urine van de baby.<br />

Van melatonine is bekend dat het een<br />

slaapregulerend hormoon is dat afgescheiden<br />

wordt door de pijnappelklier,<br />

zodat het nachtritme van de slaap<br />

gecontroleerd kan worden door het<br />

circadiaans systeem. Na verloop van<br />

tijd vertoonden de baby’s eenzelfde<br />

slaapritme als dat van de moeder. Ze<br />

sliepen regelmatiger, werden minder<br />

vaak wakker in vergelijking met de<br />

controlegroep die helemaal geen massage<br />

had gekregen.<br />

Mentholsigaretten gevaarlijker <strong>voor</strong> magere vrouwen<br />

Roken is gevaarlijk en kan zowel<br />

hart- en vaatziekten, blaaskanker,<br />

longkanker, maagdarmkanker,<br />

slokdarmkanker en tongkanker<br />

veroorzaken, dat weet naderhand<br />

wel iedereen. Maar nu hebben<br />

onderzoekers van de Ohio State<br />

University een nieuw bijproduct<br />

van nicotine in menthol sigaretten<br />

ontdekt, het zogenaamde cotinine.<br />

Verrassend genoeg blijkt dit product<br />

langer in het lichaam achter te blijven<br />

dan de nicotine van klassieke<br />

sigaretten zonder menthol. Volgens<br />

de onderzoekers blijft de stof nog<br />

langer aanwezig bij vrouwen die<br />

weinig alcohol gebruiken en een<br />

frelere lichaamsbouw hebben. Uit<br />

Slaap is van levensbelang. Het<br />

herstelt het organisme van de oxidatieve<br />

schade die het opliep door<br />

activiteiten overdag. Zowel het zenuwstelsel<br />

als de immuniteit als alle<br />

lichaamscellen hebben slaap broodnodig.<br />

Recent onderzoek wees uit<br />

dat mensen die slaaptekort hebben<br />

of zelfs gewoon nog maar in nachtploegen<br />

werken en noodgedwongen<br />

van de nacht een dag moeten maken,<br />

viermaal meer risico lopen op<br />

hart- en vaatziekten en kanker.<br />

Dat wijst op het belang van een zo<br />

natuurlijk mogelijke levenswijze,<br />

waarin slaap een vitale functie<br />

heeft. Slaap heeft ook <strong>voor</strong> studen-<br />

de studie blijkt ook dat de cotinine<br />

nogal wat verschillen laat optekenen<br />

in verband met de tijd dat het<br />

in het lichaam van de vrouw aanwezig<br />

blijft. Aanvankelijk dacht men<br />

dat de verschillen raciaal gebonden<br />

waren, omdat er opvallende verschillen<br />

waren tussen de zwarte en<br />

blanke vrouwen, maar toen de studie<br />

grootschaliger werd herhaald,<br />

bleek het verschil <strong>voor</strong>al te berusten<br />

op de levenswijze: alcohol en<br />

het lichaamsgewicht bleken sterker<br />

bepalende factoren te zijn. Volgens<br />

de onderzoekers is het roken van<br />

sigaretten met mentholsmaak nog<br />

riskanter dan de klassieke sigaret.<br />

slaaptekort beschadigt de hersenen en verkleint<br />

het geheugen<br />

ten een kapitale functie, want twee<br />

neurobiologen hebben er onderzoek<br />

naar gedaan: Dr. Peter Meerlo en<br />

collega Arianne Novati hebben de<br />

mogelijke schadelijke gevolgen van<br />

slaaptekort op de hersenen onderzocht.<br />

Ze stelden daarbij vast dat<br />

de hippocampus in de hersenen,<br />

van fundamenteel belang bij leerprocessen,<br />

geheugen en emoties,<br />

krimpt bij een chronisch slaaptekort.<br />

Dat is dus erg nadelig <strong>voor</strong><br />

studenten en al wie <strong>voor</strong> zijn vak<br />

een beroep moet doen op zijn geheugen.<br />

30 SANA nr 28 SANA nr 28 31


We isoleren te veel<br />

We zijn te slordig met verwarmingstoestellen<br />

We zijn niet alert genoeg <strong>voor</strong> de symptomen<br />

Zelfs dokters vergissen zich nog!<br />

CO-vergiftiging: de stille,<br />

sluipende moordenaar<br />

Doodgaan als gevolg van een kachel waarvan de<br />

schouw nochtans goed trekt, kan dat? Het overkomt<br />

elk jaar ongeveer honderd Belgen en nog eens vijftienhonderd<br />

tot 2000 worden er elk jaar in een ziekenhuis<br />

<strong>voor</strong> behandeld. De kwaliteit van de luchtafvoer<br />

van verbrandingstoestellen heeft er zeker mee te maken,<br />

maar ook de aanvoer van verse lucht en zuurstof, en de atmosferische<br />

omstandigheden spelen uiteraard een nog grotere<br />

rol.<br />

Intoxicatie door koolmonoxide of de<br />

zogenaamde CO-vergiftiging is het<br />

gevolg van een geen sluipend en giftig<br />

gas. CO ruikt niet, je ziet het niet,<br />

je voelt er niets van, en het<br />

slaat ongemerkt<br />

geniepig toe. Het begint met wat<br />

hoofdpijn, lichte vermoeidheid, algemene<br />

malaise, misselijkheid, nadien<br />

volgen braakneigingen, duizeligheid,<br />

verwardheid, concentratieproblemen<br />

en tenslotte bewusteloosheid die snel<br />

in coma kan overgaan en uiteindelijk<br />

tot de dood kan leiden.<br />

Het grote probleem met CO of koolstofmonoxide<br />

is dat als er geen<br />

melders in de ruimte aanwezig zijn<br />

- en die zijn lang niet allemaal betrouwbaar<br />

- je aangewezen bent op<br />

externe waarnemingen die zeer subjectief<br />

kunnen zijn. Bovendien zijn de<br />

verschijnselen zelfs <strong>voor</strong> een dokter<br />

erg misleidend en kan een verkeerde<br />

diagnose ook tot de dood van de<br />

patiënt leiden.<br />

Het komt er namelijk op aan dat een<br />

slachtoffer van een CO-vergiftiging<br />

zo snel mogelijk grote hoeveelheden<br />

zuurstof toegediend krijgt, naar een<br />

ziekenhuis wordt overgebracht en<br />

bij <strong>voor</strong>keur behandeld wordt in een<br />

instelling waar een hyperbare caisson<br />

aanwezig is, zodat de CO zo snel<br />

mogelijk uit het bloed verwijderd kan<br />

worden en vervangen door zuurstof.<br />

Wat is eigenlijk CO-vergiftiging?<br />

CO of koolmonoxide is een gas dat<br />

gevormd wordt bij verbranding van<br />

fossiele brandstoffen: kolen, hout,<br />

stookolie, gas. Het is reukloos,<br />

kleurloos en smaakloos. Het bindt<br />

zich onmiddellijk aan de rode bloedlichaampjes<br />

die normaal in de longen<br />

de zuurstof uit de lucht halen en die<br />

het hele lichaam rond transporteren.<br />

Als teveel CO-gas wordt ingeademd,<br />

kan het bloed onvoldoende zuurstof<br />

opnemen, waardoor de weefsels in<br />

zuurstofnood geraken. De eerste<br />

tekenen zijn vaak hoofdpijn, misselijkheid,<br />

braken, bewustzijnsvermindering<br />

en soms heeft de patiënt<br />

ook mooi blozende wangen, zodat<br />

niet meteen aan zuurstoftekort wordt<br />

gedacht. Elke kachel of elk verbrandingstoestel<br />

is een potentieel gevaar:<br />

als de rookgassen niet voldoende<br />

worden afgevoerd en de ruimte zelf<br />

niet voldoende wordt verlucht, kan<br />

de koolmonoxide in te hoge concentratie<br />

in de ingeademde lucht komen<br />

en ongemerkt <strong>voor</strong> de dood van de<br />

patiënt zorgen.<br />

CO wordt in de natuur alleen geproduceerd<br />

bij vulkaanuitbarstingen,<br />

bosbranden en boven moerassen<br />

waar moerasgas zweeft. De rest<br />

wordt veroorzaakt door verbranding<br />

waar<strong>voor</strong> de mens de oorzaak is:<br />

kachels, ketels, verwarming, ontploffingsmotoren.<br />

Binnenshuis is<br />

tabaksrook de <strong>voor</strong>naamste bron<br />

van CO-gas, weliswaar in beperkte<br />

hoeveelheden... maar toch, wie lang<br />

in rokerige ruimten verblijft, berooft<br />

zichzelf van zuurstof: de hemoglobine<br />

die gebonden is aan CO, kan geen<br />

zuurstof meer vervoeren.<br />

CO wordt namelijk zeer snel opgenomen<br />

in het bloed, want koolmonoxide<br />

hecht zich 240 maal beter aan de<br />

rode bloedcellen dan zuurstof. Daardoor<br />

is snelle vergiftiging mogelijk<br />

en dat verklaart ook waarom zelfs bij<br />

kleine hoeveelheden<br />

CO in<br />

de lucht toch<br />

een zeer<br />

ernstige<br />

vergif- ti-<br />

32 SANA nr 28 SANA nr 28 33


Advertentie<br />

50 net.be<br />

www.50net.be<br />

De site <strong>voor</strong> de<br />

dynamische<br />

50plusser!<br />

Bezoek de website<br />

ging mogelijk wordt. Als er meer dan 0,2<br />

percent CO in de ingeademde lucht aanwezig<br />

is, overlijdt de patiënt bijna ogenblikkelijk!<br />

De duur van de inademing speelt uiteraard<br />

ook een rol, vandaar dat het zeer belangrijk<br />

is om, als men geconfronteerd wordt<br />

met slachtoffers, ramen en deuren meteen<br />

helemaal open te gooien en de patiënten in<br />

zuurstofrijke buitenlucht te brengen.<br />

Kinderen zijn ook veel gevoeliger <strong>voor</strong> COvergiftiging<br />

dan volwassenen, vandaar dat de<br />

gevolgen bij hen dramatischer zijn.<br />

Het is dus van het grootste belang dat meteen<br />

een dokter wordt gewaarschuwd als men<br />

last heeft van misselijkheid en hoofdpijn,<br />

bij<strong>voor</strong>beeld na een verblijf in een badkamer.<br />

Soms wordt een verkeerde diagnose gesteld<br />

en denkt men aan voedselvergiftiging, migraine,<br />

griep enz... Daardoor gaat kostbare<br />

tijd verloren.<br />

Voorkomen<br />

CO-vergiftiging is zeer ernstig. Een patiënt<br />

wiens leven gered is, moet beslist weken<br />

onder nabehandeling blijven, omdat het COgas<br />

ook de witte hersenstof kan aantasten<br />

zodat verwardheid, concentratiestoornissen<br />

en coördinatieproblemen kunnen blijven bestaan.<br />

Het beste middel tegen CO-vergiftiging<br />

is preventie. Dat doe je best door te zorgen<br />

<strong>voor</strong> voldoende zuurstof in de kamer waarin<br />

men vertoeft. Als er namelijk voldoende zuurstof<br />

aanwezig is, verbindt het CO er zich mee<br />

en wordt de koolmonoxide omgezet in CO2 of<br />

koolzuurgas, dat niet meer giftig is. Vandaar<br />

dat je buiten op straat niet aangetast wordt<br />

door de uitlaatgassen van auto’s, maar als je<br />

binnen in een garage een motor laat<br />

draaien je binnen de kortste keren<br />

dood valt.<br />

Daarom heeft de overheid ook een<br />

wet uitgevaardigd in 1978 waarbij<br />

iedereen verplicht is schouwen en<br />

rookkanalen elk jaar door een gespecialiseerde<br />

vakman te laten reinigen.<br />

Een goed trekkende schouw is van<br />

het grootste belang, om de COgassen<br />

af te voeren. Hou ook rekening<br />

met de atmosferische omstandigheden,<br />

want bij inversie kan de<br />

lucht terug de schouw inslaan en de<br />

CO-damp in de kamer terecht komen.<br />

Verbrandingstoestellen zonder<br />

schouw zijn ronduit gevaarlijk. De<br />

schouw moet ook voldoende hoog<br />

boven het dak uitsteken en er mogen<br />

geen hinderlijke <strong>voor</strong>werpen (zoals<br />

bomen) in de buurt staan. Het rookkanaal<br />

moet een voldoende diameter<br />

hebben en er moet voldoende lucht<br />

aangevoerd worden <strong>voor</strong> de verbranding.<br />

Vermijd over-isolatie van de<br />

woning, en verlucht de ruimte waarin<br />

je woont regelmatig. Als men in de<br />

badkamer een verwarmingstoestel<br />

heeft met een vlam (geiser), dan<br />

moet in de deur een opening <strong>voor</strong>zien<br />

zijn die voldoende aanvoer van<br />

verse lucht mogelijk maakt. Sluit ook<br />

nooit meer dan één verbrandingstoestel<br />

op dezelfde schouw aan en zorg<br />

er <strong>voor</strong> dat er geen kieren, barsten<br />

of scheuren in het rookkanaal zitten.<br />

Blijf alert<br />

Koolmonoxide veroorzaakt elk jaar<br />

duizenden slachtoffers, het is de<br />

meest <strong>voor</strong>komende oorzaak van<br />

vergiftiging met dodelijke afloop in<br />

ons klimaat.<br />

Na een vergiftiging moet de patient<br />

regelmatig op controle om na<br />

te gaan of er geen desoriëntatie,<br />

verwardheid, apathie, geheugenstoornissen,<br />

agitatie, slapeloosheid<br />

achterblijven. Het blijft een ernstige<br />

aandoening waar<strong>voor</strong> men veel te<br />

weinig alert is.<br />

Het is ook goed om weten dat in<br />

Gent, Leuven, Antwerpen, Aalst,<br />

Brussel, Brugge, Charleroi en Luik<br />

ziekenhuizen zijn met een hyperbare<br />

caisson, waarin patiënten op een half<br />

uur tijd geholpen kunnen worden,<br />

waar<strong>voor</strong> anders uren of dagen nodig<br />

zijn.<br />

Denk niet dat CO-intoxicatie hetzelfde<br />

is als een onschuldig griepje.<br />

Je kan er ongemerkt, sluimerend en<br />

plots aan doodgaan!<br />

Jan van Bercken<br />

34 SANA nr 28 SANA nr 28 35


Fobieën?<br />

Je bent niet<br />

de enige met<br />

angsten!<br />

Heel veel<br />

mensen<br />

leven in<br />

angst en<br />

met angsten.<br />

soms is dat<br />

gegrond, anderen<br />

hebben, een onbestemd<br />

angstig gevoel<br />

zonder reële<br />

reden of redelijkheid.<br />

We kennen<br />

allemaal bepaalde<br />

fobieën, angsten<br />

van mensen die<br />

anderen niet kennen:<br />

sommigen<br />

durven een plein<br />

niet oversteken en<br />

dan spreekt men<br />

van agorafobie of pleinvrees. Anderen hebben dan weer angsten<br />

om in een kleine ruimte te vertoeven zoals een lift, men<br />

spreekt dan over claustrofobie, of de angst opgesloten te zijn<br />

in een kleine ruimte. Natuurlijk verschilt de angst in intensiteit<br />

al naargelang de patiënt en ook trauma’s of ervaringen spelen<br />

een rol bij de heftigheid van de ervaring.<br />

Angsten <strong>voor</strong> specifieke situaties<br />

of objecten of enkelvoudige fobie,<br />

komen veel <strong>voor</strong>, maar de lijdensdruk<br />

die iemand hierdoor ervaart, is<br />

meestal gering. In tegenstelling tot<br />

de paniekaanval is bij een enkelvoudige<br />

fobie de angst gericht op een<br />

bepaald object of situatie, die doorgaans<br />

gemakkelijk te vermijden is.<br />

In principe kunnen allerlei objecten<br />

en situaties als fobische prikkel fungeren.<br />

Denk hierbij bij<strong>voor</strong>beeld aan<br />

spinnen, honden, bloed, grote open<br />

ruimtes, onweer, tunnels of vliegen.<br />

Vorige zomer werd een Nederlandse<br />

caravantoerist vlak <strong>voor</strong> een tunnel<br />

in Luik door de politie „gedepanneerd”<br />

omdat hij zich vergist had van<br />

weg en vlak <strong>voor</strong> een tunnel beland<br />

was, terwijl hij in hoge mate claus-<br />

Rustgevende planten kunnen je helpen<br />

trofobie had. De wagen werd weggetakeld<br />

en op een alternatieve route<br />

gezet. Nooit geen tunnels meer <strong>voor</strong><br />

deze man? Toch wel, maar dan is er<br />

wel degelijk intensieve behandeling<br />

<strong>voor</strong> nodig.<br />

sociale fobieën<br />

Naast enkelvoudige fobieën, komt de<br />

sociale fobie ook veel <strong>voor</strong>. Mensen<br />

zijn dan extreem verlegen en hebben<br />

het gevoel steeds bekritiseerd<br />

te worden. Telkens wanneer sociaal<br />

fobische mensen in gezelschap van<br />

anderen verkeren, zijn zij bang om<br />

last te krijgen van blozen, trillen en<br />

zweten. Een specifieke vorm van een<br />

sociale fobie is spreekangst.<br />

Tenslotte onderscheidt men nog de<br />

dwangstoornissen. Mensen worden<br />

dan geplaagd door dwanggedachten<br />

en dwanghandelingen; het <strong>voor</strong>tdurend<br />

de handen wassen of steeds<br />

opnieuw het huis schoonmaken om<br />

besmettingsgevaar te <strong>voor</strong>komen,<br />

telkens controleren of het gasvuur uit<br />

is of de deur op slot zit. Er zijn ook<br />

mensen die bij<strong>voor</strong>beeld door de gedachte<br />

aan scherpe messen volledig<br />

in beslag worden genomen. Iedereen<br />

heeft wel eens een bizarre gedachte.<br />

Het verschil met gezonde mensen is<br />

dat mensen met een dwangneurose<br />

deze bizarre gedachte niet van zich<br />

af kunnen zetten en er heel bang<br />

<strong>voor</strong> worden.<br />

Onduidelijke oorzaak<br />

Over het ontstaan van fobieën bestaat<br />

onduidelijkheid. Psychoanalytici<br />

zijn van mening dat een fobie een<br />

uiting is van verdrongen wensen. Gedragspsychologen<br />

zoeken de oorzaak<br />

van de fobie in verkeerd aangeleerd<br />

gedrag. Wanneer bij<strong>voor</strong>beeld een<br />

moeder haar dochter <strong>voor</strong>tdurend<br />

waarschuwt <strong>voor</strong> honden, dan kan zij<br />

daar ook echt bang <strong>voor</strong> worden.<br />

Bepaalde objecten of situaties <strong>voor</strong><br />

onze ouders kunnen een serieuze<br />

bedreiging zijn geweest waardoor de<br />

kinderen steeds heftige angst ontwikkelen<br />

bij het zien van bij<strong>voor</strong>beeld<br />

een spin of bij het horen van onweer.<br />

Wat kun je eraan doen?<br />

Het vinden van de oorzaak zal zeker<br />

helpen om de angst te verklaren. De<br />

meest succesvolle psychotherapie<br />

bij enkelvoudige fobieën is de zogenaamde<br />

exposure-therapie; het<br />

langdurig blootstellen aan een angstopwekkend<br />

object of situatie totdat<br />

de angst gedaald is.<br />

Dit kan eventueel gepaard gaan met<br />

ontspanningstechnieken. Belangrijk<br />

is dat je hulp zoekt zodra je de angst<br />

niet langer de baas bent of wanneer<br />

de angst jouw dagelijks leven te veel<br />

gaat beïnvloeden.<br />

Schaam je niet <strong>voor</strong> je klachten want<br />

je bent niet de enige met een fobie.<br />

En natuurlijk kunnen we gebruik maken<br />

van rustgevende natuurlijke preparaten.<br />

Zo is Avena Sativa samen<br />

met Passiflora een uitstekend middel<br />

om rustiger te worden. Het zal<br />

ook secundaire kenmerken van angst<br />

helpen <strong>voor</strong>komen of sterk kunnen<br />

verminderen: hartkloppingen, ademnood,<br />

onwel worden, paniekaanvallen.<br />

Ook Hypericum, het bekende<br />

Sint-Janskruid zal het gemoed een<br />

boost geven en de patiënt veel meer<br />

zelfvertrouwen bezorgen. Zo kan je<br />

onrechtstreeks fobieën behandelen<br />

en toch geen schade aanrichten. Een<br />

goed inzicht in het probleem is van<br />

cruciaal belang, omdat het de oorzaak<br />

en het gevolg aan elkaar koppelt<br />

waardoor we in staat worden<br />

gesteld het probleem te relativeren.<br />

En vergeet <strong>voor</strong>al niet: je bent niet<br />

alleen met het probleem!<br />

Hans de Groot<br />

36 SANA nr 28 SANA nr 28 37


Advertentie<br />

Nieuw boek van Dr. Marcel Verheyen<br />

STOP STRESS<br />

in luxe editie<br />

met harde kaft<br />

met stofwikkel<br />

en leeslint<br />

in fullcolour<br />

met meer dan<br />

200 illustraties<br />

“Verbeter de kwaliteit van je leven door stress<br />

en nervositeit efficiënt aan te pakken”<br />

Dr. Marcel Verheyen<br />

Bestellen?<br />

Gebruik de bestelkaart in de i-<strong>Sana</strong><br />

Column<br />

Uit de natuurgeneeskundige praktijk van Dr. Marcel Verheyen<br />

Stress, emotie en allergie<br />

ensen die last hebben van allergie<br />

ondervinden er vaak<br />

meer hinder van als ze in een<br />

conflictsituatie terecht komen,<br />

als ze onder druk staan, last hebben van<br />

stress, emotionele problemen krijgen.<br />

De emotionele elementen van stress<br />

vormen een heel interessant onderwerp,<br />

omdat dit inzicht geeft hoe je van fysieke<br />

problemen naar emotionele problemen en<br />

terug kan gaan, want eigenlijk is dit heel<br />

nauw met elkaar verbonden, zonder dat<br />

mensen zich daar zelfs van bewust zijn.<br />

Er bestaat beslist een wisselwerking.<br />

Zoals we hebben gezien werkt het neurovegetatieve<br />

systeem heel nauw samen<br />

met de biochemie. Je kunt dat niet los zien<br />

van elkaar.<br />

Er zijn heel wat manieren om de verhouding<br />

tussen emoties en energie en het<br />

fysieke deel van het lichaam <strong>voor</strong> te stellen.<br />

Als iemand een emotioneel probleem<br />

heeft dan heeft dat heel vaak invloed op<br />

zijn mentale toestand.<br />

Misschien vraag je je wel af wat het verschil<br />

is. Kort gezegd: het emotionele is wat<br />

je vaak geërfd hebt, de manier van reageren.<br />

Iemand die bij<strong>voor</strong>beeld choleriek reageert,<br />

heeft dit heel vaak geërfd. Je moet<br />

dat maar eens bekijken, dat gaat over<br />

houdingspatronen, dat zijn spontane dingen,<br />

een reactie die spontaan komt, terwijl<br />

het bij mentale dingen om overdenkingen<br />

gaat, dat zijn dingen die je kunt leren: ze<br />

zijn mentaal.<br />

Als je verliefd bent, dan betreft dat emoti-<br />

onele dingen, dat voel je in de buik en na<br />

een tijdje wordt dat een mentaal iets, en<br />

dat voel je in het hoofd.<br />

Vaak is er een combinatie van problemen,<br />

en rolt het ene in het andere over. Maar<br />

dikwijls is er ook een tekort aan energie<br />

om fysiek weer in orde te komen, wat heel<br />

vaak gebruikt wordt in stressmanagement.<br />

Zo heeft allergie eigenlijk ook een beetje<br />

met stress te maken, ze noemen dat het<br />

overlevingssysteem van het lichaam.<br />

We worden aangevallen door vreemde<br />

stoffen, door virussen, bacteriën, door<br />

schimmels, door parasieten en eigenlijk<br />

is het de bedoeling dat je je daar in<br />

handhaaft. Het lichaam probeert er het<br />

beste van te maken, en ontwikkelt een<br />

strategie. Dat is wel degelijk een overlevingssysteem.<br />

Dat systeem bestaat uit<br />

twee lussen: ofwel ga je vechten, ofwel<br />

ga je vluchten, je hebt maar twee mogelijkheden.<br />

Dat geldt <strong>voor</strong> alle vormen van<br />

stress.<br />

We hebben al eerder de elementen vermeld,<br />

de stresserende factoren en die kun<br />

je eigenlijk daarop toepassen. De reacties<br />

van de ene mens verschillen van die<br />

van de andere. Ook de reacties van het<br />

lichaam verschillen. Daarover volgende<br />

keer.<br />

Dr. Marcel Verheyen<br />

38 SANA nr 28 SANA nr 28 39<br />

M


Heilzame plantenextracten en<br />

Plant van de maand:<br />

hun toepassing<br />

Ba lota nigra L.<br />

Stinkende ballote:<br />

pampert je zenuwen<br />

Door Kees Martens<br />

Kruidenkundige<br />

Je kent wel van die volkse uitdrukkingen die een goede eigenschap<br />

moeten aanprijzen om een aversie te overwinnen. Zo is er de spreuk:<br />

bitter in de mond, maakt het hart gezond. Maar er zijn nog meer planten<br />

die een afkeer opwekken en toch erg goed zijn <strong>voor</strong> de gezondheid.<br />

Denk maar aan de “Ballota nigra”, of stinkende ballote. De geur is afstotelijk,<br />

maar het is wel een plant die gewaardeerd moet worden omwille van<br />

haar goede eigenschappen <strong>voor</strong> het zenuwstelsel. Ze wordt dan ook in<br />

goede preparaten verwerkt die depressie en zenuwachtigheid tegengaan.<br />

kanaal en de luchtwegen.<br />

Eigenschappen<br />

Ballota nigra is een zenuwtonicum.<br />

Ze versterkt het zenuwstelsel en<br />

kalmeert. Bovendien werkt ze onder<br />

andere tegen angsten, hysterie,<br />

nerveuze slaapstoornissen, nerveuze<br />

spanningen en neerslachtigheid tijdens<br />

de menopauze.<br />

Ook bij krampen in het maagdarmkanaal<br />

en in de luchtwegen, ondermeer<br />

gekenmerkt door nerveuze spanningen.<br />

Verwerking:<br />

Het bovengrondse deel van de plant<br />

en de bloeiende toppen worden verwerkt.<br />

Toepassing:<br />

Stinkende ballote wordt in de eerste<br />

plaats toegepast in middelen die op<br />

het zenuwstelsel werken, zoals bij<br />

geestelijke druk, kortstondige stress<br />

en prikkelbaarheid. Gecombineerd<br />

met o.a. Hypericum is stinkende<br />

gouwe een probaat middel bij depressieve<br />

klachten.<br />

Voor meer informatie zie<br />

www.boverte.com<br />

Een goede<br />

gemoedstoestand?<br />

HYPERIBELL helpt!<br />

Velen zijn uitgeblust en niet meer<br />

opgewassen tegen de druk van de tijd. Ze<br />

voelen zich zwaarmoedig en in donkere<br />

stemming. Hyperibell is een combinatie van<br />

planten, waaronder de beroemde Hypericum,<br />

die elkaar wederzijds versterken en een<br />

somber en bedrukt gevoel effectief bekampt.<br />

Na een twee- tot drietal weken met Hyperibell<br />

voelt men zich opfleuren en kan men er weer<br />

tegenaan.<br />

Voel je wel met fytobell!<br />

Advertentie<br />

Meer info op: www.fytobell.be<br />

E-mail: info@fytobell.be<br />

Tel:011/37.19.24<br />

Geschiedenis van de plant<br />

aan de vroegere roetgeur doet denken.<br />

In de naam zit het aspect van “stinken” Stinkende ballote is inheems in het Mid-<br />

verweven. “Ballo” is Grieks <strong>voor</strong> “verdellandse Zee-gebied en West-Azië. Maar<br />

werpen, weigeren” en verwijst naar het ook in Europa komt hij algemeen <strong>voor</strong>.<br />

vee dat de plant omwille van haar geur In vroegere tijden wist men al dat deze<br />

niet wilde eten. De plant wordt ook Bal- plant op het zenuwstelsel werkte en dan<br />

lota foetida genoemd. “Foetida” betekent<br />

“stinkend”, en verwijst hiermee ook naar<br />

de muffe geur, die volgens oude literatuur<br />

specifiek bij hysterie en hypochondrie.<br />

Maar ook ervoer men al dat de plant<br />

krampwerend was, o.a. in het maagdarm-<br />

Druppels 100 ml<br />

Verkrijgbaar bij de apotheek in 100 ml<br />

met CNK bestelcode: 1744-325.<br />

Of vraag ernaar in de betere<br />

40 SANA nr 28<br />

natuurwinkel.<br />

SANA nr 28 41


Sommige artsen<br />

schrijven het <strong>voor</strong><br />

als snoepjes<br />

Te veel<br />

antibiotica bij<br />

acute keelpijn<br />

De natuurlijke oplossing<br />

Acute keelpijn is een belangrijke klacht in de huisartsgeneeskunde.<br />

Enkele jaren geleden werd door de Wetenschappelijke<br />

Vereniging van Vlaamse Huisartsen i.v.m.<br />

acute keelpijn het <strong>voor</strong>schrijfgedrag m.b.t. antibiotica onderzocht.<br />

Hieruit blijkt dat, daar waar de aanbeveling stelt dat op<br />

100 patiënten met acute keelpijn hoogstens 20 in aanmerking<br />

komen <strong>voor</strong> een antibioticum, dit in de praktijk meer dan 50%<br />

bedraagt. De druk van de patiënt om een antibioticum te krijgen,<br />

speelt een belangrijke rol. slechts in 8% van de episodes<br />

waarbij een antibioticum wordt <strong>voor</strong>geschreven, gaat het om<br />

een smalspectrum penicilline, nochtans de eerste keuze volgens<br />

de wetenschappelijke gegevens. Er wordt dus eigenlijk<br />

te wispelturig, te roekeloos en te ondoordacht met antibiotica<br />

omgesprongen, met als gevolg het risico op resistentie. Als<br />

men het antibioticum nodig heeft <strong>voor</strong> een ernstige aandoening,<br />

waarbij het middel van levensbelang kan zijn, is de werking<br />

nutteloos geworden. Een gevaarlijke situatie dus. Gelukkig<br />

bestaan er goede natuurlijke alternatieven om keelpijn te<br />

bezweren.<br />

Acute keelpijn is een veel <strong>voor</strong>komende<br />

reden <strong>voor</strong> contact met de<br />

huisarts. De meeste patiënten die<br />

met keelpijn bij de huisarts komen,<br />

hebben een acute infectieuze ontsteking<br />

van de keel. In de algemene<br />

bevolking blijkt ongeveer 70% van<br />

alle keelontstekingen van virale oorsprong<br />

te zijn. Bij ongeveer 30% van<br />

de patiënten die de huisarts contacteren<br />

met als klacht acute keelpijn,<br />

worden streptokokken vastgesteld.<br />

Slechts in twee derde van deze<br />

gevallen gaat het om een actieve<br />

streptokokkeninfectie.<br />

Antibiotica helpen niet tegen<br />

virussen<br />

Het nut van het <strong>voor</strong>schrijven van<br />

een antibioticum bij acute keelpijn is<br />

dus beperkt. De Wetenschappelijke<br />

Vereniging van Vlaams Huisartsen<br />

geeft aan dat de grote meerderheid<br />

van de patiënten geen <strong>voor</strong>deel heeft<br />

van antibiotica, zelfs niet in geval<br />

van een streptokokkeninfectie. Uit de<br />

literatuur blijkt dat enkel een vermindering<br />

van de ziekteduur van één of<br />

twee dagen een voldoende wetenschappelijk<br />

onderbouwde reden is<br />

<strong>voor</strong> het geven van een antibioticum<br />

bij acute keelpijn, en dit enkel bij<br />

een infectie veroorzaakt door streptokokken.<br />

Dit uitmaken is geen <strong>voor</strong><br />

de hand liggende zaak. De aanbeveling<br />

stelt dat antibiotica enkel zijn<br />

aangewezen bij risicopatiënten zoals<br />

patiënten met hartinsufficiëntie,<br />

hartkleplijden en astma (minder dan<br />

5% van alle patiënten). Er wordt dus<br />

veel te roekeloos omgesprongen met<br />

sterke breedspectrum-antibiotica.<br />

Onderzoek onder artsen<br />

Zestig procent van de mensen die<br />

een arts consulteren <strong>voor</strong> acute keelpijn<br />

hebben een leeftijd tussen 15 en<br />

44 jaar. Het meest frequent <strong>voor</strong>komend<br />

symptoom bij onderzoek is<br />

een rode keel (80% van de patiënten),<br />

gevolgd door hoesten (51%),<br />

koorts van meer dan 38,5°C (45%),<br />

lymfeklieren (40%) en ontstoken<br />

amandelen. Bij 26% van de patiënten<br />

stelt de arts de vermoedelijke<br />

diagnose van streptokokkenangina.<br />

In 39% gaat het volgens de arts<br />

om een virale keelontsteking zonder<br />

andere tekenen van bovenste luchtweginfectie<br />

en in 30% om een virale<br />

keelontsteking met andere tekenen<br />

van een bovenste luchtweginfectie.<br />

In 11% van de gevallen wordt (ook)<br />

een andere vermoedelijke diagnose<br />

gesteld, zoals bij<strong>voor</strong>beeld bronchitis<br />

of sinusitis.<br />

Onthutsend <strong>voor</strong>schrijfgedrag<br />

De resultaten zijn eigenlijk een beetje<br />

onthutsend. Antibiotica werden<br />

gehanteerd als waren het snoepjes.<br />

Had u als patiënt zin, dan kreeg u<br />

een dosis <strong>voor</strong>geschreven... Zo werkt<br />

dat ongeveer. Daar waar de aanbeveling<br />

stelt dat op 100 patiënten met<br />

acute keelpijn hoogstens 20% in<br />

aanmerking komt <strong>voor</strong> een antibioticum<br />

- een percentage dat ongeveer<br />

overeenkomt met het aantal actieve<br />

streptokokkeninfecties -, blijkt dit in<br />

de praktijk een stuk hoger te liggen,<br />

namelijk meer dan 50%.<br />

Dat dit gedrag snel zou moeten veranderen<br />

ligt <strong>voor</strong> de hand. Niet enkel<br />

is het belang van de patiënt zelf<br />

er mee gemoeid, ook de algemene<br />

volksgezondheid wordt bedreigd door<br />

dit uitbundig <strong>voor</strong>schrijfgedrag. Antibioticagebruik<br />

leidt tot selectie van<br />

antibioticaresistente kiemen.<br />

Toch zijn eenvoudige natuurlijke<br />

maatregelen beter, zowel de preventie<br />

als de behandeling kunnen veel<br />

problemen die anders door antibiotica<br />

ontstaan, <strong>voor</strong>komen.<br />

Volg deze zeven tips<br />

-Zorg <strong>voor</strong> voldoende nachtrust om<br />

de weerstand niet te ondermijnen.<br />

-Maak elke dag een wandeling van<br />

minstens een half uur.<br />

-Eet voldoende fruit en groenten,<br />

vanwege de natuurlijke mineralen en<br />

vitaminen.<br />

-Drink voldoende water of kruidenthee.<br />

-Vermijd alcohol, tabak en gesuikerde<br />

producten zoals snoep en<br />

frisdrank.<br />

-Gebruik een goed preparaat op<br />

basis van Echinacea en bètaglucanen<br />

om de weerstand te verhogen, zeker<br />

van zodra de letter “R” in de maand<br />

zit.<br />

-Verzorg je darmen en gebruik een<br />

goed probioticum, want de weerstand<br />

bouwt zich <strong>voor</strong> 80 percent op<br />

in de darmen.<br />

Jan van Bercken<br />

42 SANA nr 28 SANA nr 28 43


Lekker en gezond koken met<br />

groentenkok Dominique Vreven<br />

Gewokte seizoensgroenten<br />

met bio-varkenshaasje, soja<br />

en geelwortel<br />

In de nazomer en de herfst is het aanbod van groenten<br />

enorm. Het ideale moment om een groentenassortiment<br />

samen te stellen en een makkelijke en supergezonde<br />

maaltijd te bereiden. Groenten samen met een<br />

weinig vlees, vis of schaaldieren wokken, is mijn favoriete<br />

maaltijd. Het gaat snel en de smaken van de gebruikte<br />

groenten en kruiden komen volledig tot hun recht.<br />

Als wij het druk hebben in ons restaurant<br />

en we weinig tijd hebben<br />

<strong>voor</strong> ons eigen avondmaal rond 18u.<br />

staat er altijd een gewokt gerecht op<br />

het menu. U kan in dit recept ook uw<br />

keukenrestjes verwerken zoals bv.<br />

wat kip, andere groente, vis, enz…<br />

Probeer wel al de groenten ongeveer<br />

even groot te versnijden en hou<br />

rekening met de gaartijden van elk<br />

individueel ingrediënt. Voeg bij<strong>voor</strong>beeld<br />

de zachtere courgettes pas halverwege<br />

de bereiding toe. Hardere<br />

groenten zoals wortelen voegt u aan<br />

het begin van de wokperiode toe.<br />

Boodschappenlijst <strong>voor</strong><br />

4 personen :<br />

• 200 g varkenshaasje in blokjes<br />

gesneden<br />

• 2 uien in ringen gesneden<br />

• 2 teentjes knoflook fijngesneden<br />

• 1 kleine gele, rode of gestreepte<br />

biet in kleine blokjes gesneden<br />

• 200 g geblancheerde prinsessen<br />

boontjes<br />

• 100 g sluimererwten<br />

• 1 prei in ringen gesneden<br />

• 1 kleine groene en/of gele courget<br />

in kleine blokjes gesneden<br />

• 1 kleine rode paprika in blokjes<br />

gesneden<br />

• 4 kleine in de schil gekookte<br />

aardappelen (vast type : nicola,<br />

grenaille,…) in vieren gesneden<br />

• 2 soeplepels olijfolie<br />

• 1 koffielepel fijngehakte tijm en<br />

rozemarijn<br />

• ½ koffielepel geelwortel<br />

• peper en zout<br />

• ½ koffielepel fijn versneden koriander<br />

• een scheutje sojasaus<br />

Bereidingswijze<br />

• Verhit een grote wokpan en doe<br />

er de olijfolie in. Bak het vlees<br />

kort aan en voeg de “steverige”<br />

groenten eraan toe (wortel, ui,<br />

biet, knoflook, aardappelen, paprika<br />

en prei). Roer of schud regelmatig<br />

om aanbraden te <strong>voor</strong>komen.<br />

Na een vijftal minuten<br />

voegt u er de zachtere groenten<br />

aan toe ( boontjes, sluimererwten,<br />

courgettes). Laat het geheel<br />

mooi verder gaar worden in nog<br />

eens een vijftal minuten. Kruid<br />

met peper en zout, rozemarijn en<br />

tijm, en de geelwortel. Voeg <strong>voor</strong><br />

het serveren een scheutje sojasaus<br />

toe en roer grondig zodat<br />

alle smaken zich goed kunnen<br />

vermengen. Bestrooi met koriander<br />

en serveer.<br />

Natuurlijk smakelijk!<br />

Waar is het goed <strong>voor</strong>?<br />

Door groenten te wokken in een vetstof<br />

zoals in dit recept met olijfolie,<br />

verkrijgt u een maximaal behoud van<br />

vitamines en kruideninhoudsstoffen.<br />

Curcuma of geelwortel is een steevast<br />

onderdeel van de specerij kerrie<br />

maar is ook afzonderlijk te koop. Gebruik<br />

van het gemalen poeder is heel<br />

makkelijk in de keuken en u doet er<br />

goed aan om regelmatig wat geel-<br />

wortel te gebruiken bij bij<strong>voor</strong>beeld<br />

een rijstschotel, groenten en vis. In<br />

de Aziatische wereld, waar dit kruid<br />

al van oudsher gebruikt werd, wordt<br />

hieraan het minder optreden van<br />

kanker gekoppeld. Gebruik het wel<br />

met mate want bij grotere dosissen<br />

kan het de maag en darmen sterk<br />

irriteren.<br />

Geelwortel is <strong>voor</strong>al bekend geworden<br />

om zijn antioxidatieve werking.<br />

Het bezit tevens lever- en galondersteunende<br />

werkingen en wordt inderdaad<br />

in verband gebracht met een<br />

preventieve kracht tegenover kanker.<br />

Van het gebruik van soja is de preventieve<br />

factor t.o.v. kanker ook<br />

gekend. De hier gebruikte sojasaus<br />

bevat helaas, door de vele bewerkingen,<br />

nauwelijks nog isoflavonen en<br />

heeft daarom in dit gerecht enkel een<br />

“umami” smaakgevende rol.<br />

Dominique Vreven<br />

‘t Vlierhof<br />

Hasseltsestraat 57A<br />

3740 Bilzen<br />

Tel. 089 41 44 18<br />

GSM 0478 61 33 02<br />

info@vlierhof.be<br />

www.vlierhof.be<br />

44 SANA nr 28 SANA nr 28 45


De Egyptenaren en Romeinen kenden het kruid.<br />

De Israëlieten aten zowel de wortel als de harde<br />

bladeren in het paasmaal dat met bitterheid<br />

en vreugde was gekruid, een typisch Joodse<br />

tegenstelling. Maar de smaak gaat bij het koken snel<br />

verloren zodat het vermoedelijk nog wel meeviel.<br />

Daarom wordt mierik tegenwoordig meestal geraspt<br />

en rauw verwerkt. Typisch is het in de Japanse<br />

keuken waar het, door de sojasaus geroerd, de<br />

rauwe vis in sushi en sashimi kruidt.<br />

Gemakkelijke groeier<br />

In de tuin zal mierikswortel altijd groeien. Er is echter<br />

een beetje kennis nodig om er duimdikke en nog<br />

dikkere wortels van te kweken. Daar<strong>voor</strong> moet je de<br />

plant in de winter opgraven, een dunne wortel van<br />

minstens 20 centimeter tussen duim en wijsvinger<br />

nemen en er alle knobbels of ogen, behalve de<br />

bovenste, afwrijven. Er kunnen dan geen zijscheuten<br />

ontstaan en je krijgt een stevige, dikke wortel. Snij<br />

de bovenzijde recht en de onderzijde schuin af, dan<br />

weet je bij het verticaal uitplanten van de wortel<br />

De groene vingers van Ivo Pauwels<br />

Ivo Pauwels, een gerenommeerd natuurkenner, auteur<br />

en groen-journalist verzorgt elke maand een aantal<br />

schitterende rubrieken in i-<strong>Sana</strong>.<br />

Plant Van de maand<br />

mierik:<br />

de <strong>straf</strong>ste Van de kruidentuin<br />

Mierik wordt <strong>voor</strong>al in Mierikswortelsaus<br />

bij gerookte vis gebruikt<br />

Van al de keukenkruiden in de tuin heeft de mierikswortel de <strong>straf</strong>ste<br />

smaak. Het is zonder meer de sterkst smakende, eetbare wortel<br />

die in Europa groeit. In de tuin is deze doorlevende plant haast<br />

onuitroeibaar, want elk stukje wortel dat in de bodem achterblijft, groeit<br />

uit tot een nieuwe plant. De mierik, Armoracia rusticana, is dus al even<br />

levenslustig als pittig. Hij is afkomstig uit West-Azië en het zuidoosten<br />

van Europa en heeft als kruid de wereldkeuken veroverd.<br />

dat de schuine snede onderin de plantsleuf moet.<br />

In maart, april kan je de stukken mierikswortel<br />

uitplanten. Plant hem niet te diep, liefst zelfs op<br />

een heuveltje en op een plekje in de zon. Laat je<br />

mierikswortel gewoon groeien dan vertakken de<br />

wortels en kweek je slechts een kort dik stompje juist<br />

onder de bladkrans. Maar zoals gezegd, hoed je <strong>voor</strong><br />

deze plant, want elk afgebroken stukje wortel zal<br />

uitgroeien tot een nieuwe plant met grote bladeren en<br />

een meer dan 1 m hoge bloemstengel.<br />

Je hebt van deze plant niet meer dan vier exemplaren<br />

nodig. Wanneer je er te veel hebt, moet je de planten<br />

<strong>voor</strong>zichtig met een riek uit de grond halen. Zorg dat<br />

je ook het kleinste stukje wortel uit de grond haalt.<br />

Gooi ze niet op de composthoop maar geef ze met<br />

de GFT-container mee. Tijdens de productie van<br />

GFT-compost loopt de temperatuur zo hoog op dat<br />

de wortel zonder sporen na te laten in prima compost<br />

wordt omgezet. Wil je het de mierik daarentegen naar<br />

de zin maken dan zal hij je dankbaar zijn wanneer<br />

hij in een flink bemeste kalkhoudende bodem mag<br />

groeien.<br />

Vooral in saus<br />

Mierik wordt <strong>voor</strong>al in mierikswortelsaus bij gerookte<br />

vis gebruikt. De slagroom tempert dan de scherpe<br />

mosterdsmaak. Voor gebruik gedurende de herfst<br />

en de wintermaanden kan je in november, december<br />

een stevige mierikswortel opgraven, het loof eraf<br />

draaien en de wortel terug in de grond steken. Je kan<br />

er dan van snijden wanneer je dat wenst.<br />

Mierik is een vrij saaie plant. Iets meer karakter<br />

in de kruidentuin bezit de bontbladige vorm van<br />

de mierikswortel, Armoracia rusticana ‘Variegata’.<br />

Ofschoon de plant in een tiental kwekerijen in<br />

ons land te koop is, heeft hij zijn weg naar de<br />

kruidentuinen nog niet gevonden.<br />

46 SANA nr 28 SANA nr 28 47


Tuinsprokkels<br />

tijm tegen pest en duivelse<br />

pesterijen<br />

Bij de Grieken stond tijm<br />

symbool <strong>voor</strong> moed. Het was<br />

trouwens een compliment<br />

iemand te vertellen dat hij naar<br />

tijm geurde. Nu heeft tijm <strong>voor</strong><br />

velen de onmiskenbare geur<br />

van vakantie, want zowel in<br />

het zuiden van Frankrijk als in<br />

grote gebieden van spanje en<br />

Italië komt de geur van tijm je<br />

tegemoet wanneer je tussen<br />

de wilde, getormenteerde<br />

tijmstruikjes wandelt. Bovendien<br />

kruidt tijm zomerfeestjes en<br />

schotels met inktvis en linzen.<br />

Tijm bevat tymol, een krachtig<br />

antiseptisch middel. Wanneer de<br />

pest heerste, hielden vorsten en<br />

notabelen het in ruikertjes <strong>voor</strong><br />

hun neus. Zo dachten ze zich te<br />

beschermen tegen de gevreesde<br />

zwarte dood.<br />

De Grieken en de Romeinen hechtten<br />

nog grotere waarde aan tijm. Het<br />

zou hen geholpen hebben tegen<br />

hekserij, blikseminslag en zelfs tegen<br />

de baarlijke duivel. Wie zich door de<br />

duivel belaagd voelde, deed er goed<br />

aan op een geurig tijmstruikje te<br />

gaan zitten, want de duivel heeft een<br />

hartgrondige hekel aan het pittige<br />

aroma van tijm, althans dat zegt de<br />

legende.<br />

Van de vele tijmsoorten zijn slechts<br />

gewone tijm, Thymus vulgaris,<br />

citroentijm, Thymus x citriodorus,<br />

waarvan de blaadjes echt naar<br />

citroen geuren, en de kruipende<br />

tijmsoort Thymus serpyllum <strong>voor</strong><br />

de keuken geschikt. In zuiderse<br />

suddergerechten, in gerechten met<br />

rode wijn, in marinades en culinaire<br />

escapades is tijm, veel tijm op<br />

zijn plaats. Tijm zit zelfs in zeep,<br />

ontsmettingsmiddelen en kruidige<br />

drank als Benedictine.<br />

Alle tijmsoorten zijn aardige<br />

rotsplantjes. Boven de kleine,<br />

ruitvormige en opvallend<br />

donkergroene blaadjes<br />

verschijnen in de vroege zomer<br />

trosjes kokervormige mauveroze<br />

bloemetjes. Geef tijm een<br />

lichte, goed afwaterende grond<br />

op het zonnigste plekje van de<br />

tuin. Een overmaat aan kalk kan<br />

geen kwaad. Nog beter is het<br />

een echt tijmheuveltje te maken<br />

dat zich ongeveer 30 centimeter<br />

boven de grond verheft. Dat<br />

tijmheuveltje bestaat <strong>voor</strong> de<br />

helft uit goede teelaarde. De rest<br />

is fijn en grof steenpuin, gepofte<br />

kleikorrels, lavagruis en <strong>voor</strong>al<br />

ook stukjes dolomietkalk. Op dat<br />

goed gedraineerde plekje zal tijm<br />

zelfs onze natste kwakkelwinters<br />

overleven.<br />

Heb je tijm in een pot op het terras<br />

dan heb je ook op frisse dagen verse<br />

tijm bij de hand. Wil je de tijm uit<br />

de tuin drogen, hang de bosjes dan<br />

op een warme plek tot de blaadjes<br />

knisperdroog zijn. Wrijf de blaadjes<br />

van de twijgen en doe ze in een goed<br />

te sluiten blik. Het pittige aroma blijft<br />

zo ruim een jaar bewaard.<br />

Een kruidenkwastje<br />

Met enkele 15 centimeter lange<br />

lauriertwijgjes en even lange toppen<br />

van rozemarijn en struiktijm kan je<br />

handige kwastjes maken waarmee<br />

je stukken vlees <strong>voor</strong> onder meer de<br />

barbecue kunt inoliën.<br />

Venkel <strong>voor</strong> de vis<br />

Ooit in de stad ‘Venkel’<br />

geweest? Toen de<br />

eerste kolonisten op het<br />

onbewoonde eiland Madeira<br />

landden, troffen ze in de baai<br />

enorm veel venkel aan. De<br />

naam van de plek was snel<br />

gekozen, Funchal, het Portugees<br />

<strong>voor</strong> venkel, een kruid dat<br />

toen al in hoog aanzien stond.<br />

De wetenschappelijke naam<br />

Foeniculum, Latijns <strong>voor</strong> hooi,<br />

wijst op een andere eigenschap<br />

van dit tot manshoge slanke kruid<br />

met de gele schermbloemen:<br />

venkel geurt naar hooi.<br />

Niet alleen het loof en de verdikte<br />

stengels, maar ook de zaden en<br />

de wortels van deze bijna steeds<br />

tweejarige plant hebben een<br />

uitgesproken smaak die <strong>voor</strong>al bij<br />

vis past. De Romeinen zwaaiden<br />

venkel, Foeniculum vulgare, zoveel<br />

lof toe dat ze zelfs begonnen met het<br />

veredelen van dit kruid. Zo hebben<br />

we de smakelijke knolvenkel aan de<br />

Romeinen te danken. Venkel is een<br />

plant die overal in het Middellandse-<br />

Zeegebied en ver daarbuiten van<br />

nature <strong>voor</strong>komt. Hij is dan ook<br />

beladen met mythen en sagen.<br />

Plinius raadde het gebruik van de<br />

vochtdrijvende venkel aan bij niet<br />

minder dan 22 kwalen. Voor de<br />

gladiatoren in de arena’s was venkel<br />

doping en succesvolle gladiatoren<br />

werden gekroond met venkelloof.<br />

In de bloementaal betekent venkel<br />

van Ivo Pauwels<br />

sindsdien zoveel als ‘je verdient alle<br />

lof’.<br />

Dodoens schreef in zijn beroemde<br />

Cruydt-boeck uit 1554: ‘Die gruene<br />

bladeren van Venckel ghegeten oft<br />

tsaet daer af met ptisane gedroncken<br />

doet die borsten vol melcks comen<br />

ende veel sochs krijgen’. Jonge<br />

moeders weten dus wat ze moeten<br />

doen, al lijkt een pint zwaar bier<br />

lekkerder. Tegenwoordig wordt<br />

venkelzaad <strong>voor</strong>al tegen winderigheid<br />

gebruikt. Venkelolie is bestanddeel<br />

van parfums en zepen.<br />

Venkel is een statig en hoog<br />

doorlevend kruid dat in de tuin<br />

hier en daar als tussendoortje mag<br />

opschieten. Houd er wel rekening<br />

mee dat het zich nogal vlot uitzaait.<br />

De gele schermbloempjes zitten<br />

vaak vol vliegen en andere insecten.<br />

Hinderlijk is dat niet.<br />

Ook in de herfst en de winter is<br />

venkel een mooi tuinkruid. Rijmt het<br />

of ligt er een laagje sneeuw dan heeft<br />

venkel een prachtig silhouet.<br />

Een mooie venkel <strong>voor</strong> in de tuin<br />

is de zogenaamde bronzen venkel,<br />

Foeniculum vulgare ‘Giant Bronze’.<br />

Het loof benadert inderdaad de kleur<br />

van brons. Ook deze venkel zaait zich<br />

te pas en te onpas uit.<br />

Vermageren met venkel?<br />

William Coles schreef in 1650 in<br />

zijn boek ‘Nature’s Paradise’ dat ‘…<br />

venkel veel werd gebruikt in drankjes<br />

en bouillon <strong>voor</strong> hen die dik zijn<br />

geworden, opdat ze schraler en<br />

dunner zouden worden’. Feit is dat<br />

venkel in vroegere tijden vaak werd<br />

gebruikt om het hongergevoel te<br />

stillen.<br />

48 SANA nr 28 SANA nr 28 49


dr. aelbrecht: “de immuniteit van<br />

de meeste mensen is een ramp!”<br />

deel 3 en slot<br />

Het beste<br />

dieet <strong>voor</strong><br />

een lang en<br />

gezond leven<br />

Niets is beter dan een natuurlijke levenswijze, met gezonde<br />

en evenwichtige voeding, zuiver en natuurlijk<br />

water, voldoende beweging, schone lucht, een stressloos<br />

bestaan en op tijd goede natuurlijke preparaten<br />

om nadelen bij te passen veroorzaakt door de industrialisering<br />

van de voedselproductie en de moderne werk- en leefomstandigheden.<br />

We hadden het er in de vorige twee uitgaven al uitvoerig<br />

over tijdens een gesprek met dokter Aelbrecht, oprichter<br />

van de energiekliniek en auteur van een aantal succesvolle<br />

boeken w.o. de “homo energeticus”. Hij staat niet alleen met<br />

zijn bewering, want Nobelprijswinnaar en ontdekker van het<br />

HIV-virus prof. Dr. Luc Montagnier beweert onomwonden dat<br />

het heil <strong>voor</strong> de behandeling en preventie van aids niet in vaccinaties<br />

en dure medicijnen moet worden gezocht, maar in een<br />

natuurlijke levenswijze en gezond voedsel. We hebben er dus<br />

alle belang bij gezond te leven om beschavingsziekten te <strong>voor</strong>komen.<br />

Kanker en hart- en vaatziekten eisen<br />

de hoogste tol in de geïndustrialiseerde<br />

landen. De helft van de bevolking<br />

sterft aan deze twee ziekten.<br />

Dat is een schrikkelijke gedachte en<br />

toch kan je door verstandige preventie<br />

het risico heel frappant beperken.<br />

Dr. Aelbrecht: “Voeding is nog altijd<br />

het belangrijkste element waaruit<br />

het lichaam zijn stoffen haalt om aan<br />

celvernieuwing te doen. Dus: eet<br />

gezond!<br />

- Dat betekent geen suikers, gooi de<br />

cafeïne buiten, beperk zuivelproducten<br />

en gluten.<br />

- Neem geen megadosissen calorieën.<br />

Het is bekend dat wie dertig<br />

percent minder calorieën gebruikt,<br />

dertig percent langer leeft!<br />

- Neem absoluut geen synthetische<br />

Kanker en hartziekten<br />

<strong>voor</strong>komen door de juiste<br />

voeding<br />

producten, want het lichaam is daar<br />

niet <strong>voor</strong> gemaakt.<br />

- Gebruik gezonde vetten en vul aan<br />

met chlorella-spirulina.<br />

-Vermijd megadosissen supplementen<br />

zonder dat er controle is op wat<br />

er in uw bloed zit. De wetenschap<br />

van de jaren tachtig is <strong>voor</strong>bij, dat je<br />

met gigantische hoeveelheden goede<br />

supplementen geen kwaad kon aanrichten.<br />

Dat is onjuist. Je moet weten<br />

waar je mee bezig bent.<br />

-Geef absolute <strong>voor</strong>rang aan het verzorgen<br />

van uw darmen. Onthoud dit<br />

goed, met stip op één !!!<br />

Daarom is het van groot belang een<br />

maagzuur-resistent levend probioticum<br />

te nemen. Onze maag heeft<br />

een pH van 1,5 en is zeer zuur. Als je<br />

een normaal probioticum neemt gaat<br />

98 percent van de bacteriën al dood<br />

in de maag. Men is nu in staat om<br />

maagzuur resistente lactobacillen te<br />

kweken in een pH 2. Als je die inneemt<br />

wordt amper 2 percent van de<br />

lactobacillen afgebroken.<br />

Met gezonde darmflora gaat de<br />

resorptie van essentiële bestanddelen<br />

uit de voeding beter, want de<br />

barrièrefunctie van de darm verloopt<br />

beter. Er zullen ook minder allergieën<br />

optreden, omdat de kwaliteit van de<br />

immuniteit er met sprongen op <strong>voor</strong>uit<br />

gaat.<br />

Zieke darmen maken alles ziek<br />

Dr. Aelbrecht: “We onderschatten<br />

de rol van de darmen in het immuunsysteem.<br />

Onze voeding is er vandaag<br />

<strong>voor</strong>al op gericht om dat immuunsysteem<br />

kapot te maken. Dat is<br />

de reden waarom we meteen naar<br />

zware medicatie grijpen. Onterecht.<br />

Eerst de darmen saneren en dat doe<br />

je door anders te gaan eten.<br />

Vandaag eet een Belg 40 kilo geraffineerde<br />

suikers per jaar en 150 kg<br />

geraffineerde zetmelen per jaar. Dan<br />

hebben we het nog niet gehad over<br />

de choco en confituur.<br />

We eten te veel snel resorbeerbare<br />

koolhydraten en te weinig proteïnen<br />

en vetten ten opzichte van de suikers.<br />

De darmen raken van streek, we<br />

spreken over disbiose. De overgrote<br />

meerderheid van disbiose is<br />

a-symptomatisch. Dat maakt het ons<br />

moeilijker om bij talrijke ziekteverschijnselen<br />

de link te leggen met verziekte<br />

darmen: plots duiken pelletjes<br />

of schilfers in het haar op, of krijg<br />

je een wit beslagen tong, of overal<br />

jeuk. Vrouwen krijgen vaginale<br />

schimmels en witverlies, of mannen<br />

een atleetvoet, schimmels aan de nagels.<br />

Darmproblemen, winderigheid,<br />

energieverlies, moe. Niet iedereen<br />

krijgt dezelfde klachten, vandaar<br />

dat ze zo moeilijk opgelost worden<br />

omdat de link met zieke darmen niet<br />

wordt gelegd. Je mag gerust stellen<br />

dat 50 percent van de patiënten<br />

in de wachtzaal van een dokter een<br />

darmgerelateerd probleem heeft.<br />

Het probleem is ook dat je die symptomen<br />

pas krijgt als de disbiose in de<br />

darmen al redelijk ver gezet is. Maar<br />

je mag wel stellen dat de overgrote<br />

meerderheid van de bevolking lijdt<br />

aan disbiose, zieke darmen en dus<br />

immuniteitsproblemen heeft. Een<br />

50 SANA nr 28 SANA nr 28 51


goed probioticum is dus van essentieel<br />

belang.”<br />

Onze voeding is toxisch<br />

Deze darmproblematiek is pas de<br />

laatste drie decennia opgedoken.<br />

Niet te verwonderen, want het aantal<br />

koolhydraten in onze voeding is de<br />

laatste 30 jaar verdrievoudigd. De industrialisatie<br />

van de landbouw heeft<br />

de laatste dertig jaar ook een enorme<br />

ontwikkeling gekend waardoor<br />

de toxische belasting van onze darm<br />

vergroot is. Er is ook een nieuwe<br />

tak ontstaan de laatste dertig jaar:<br />

de conserveringsindustrie. Men is<br />

overgeschakeld van vers voedsel op<br />

conserven. Die worden verpakt onder<br />

een gasmengsel van 70 percent<br />

stikstof en 30 percent CO2. Geen<br />

enkele virus of bacterie kan daarin<br />

overleven. Daarenboven worden<br />

synthetische bewaarmiddelen toegevoegd,<br />

soms kopieën van natuurlijke<br />

producten zoals vitaminen, maar<br />

ze blijven synthetisch. De meeste<br />

bewaarmiddelen zijn toxisch <strong>voor</strong> de<br />

darm. Welke verse onverpakte niet<br />

bewaarde producten blijven dan nog<br />

over? Amper tien percent!!! Dat is<br />

dramatisch.<br />

Dr. Aelbrecht: “De toxische belasting<br />

van onze darm is gigantisch<br />

verslechterd. Een <strong>voor</strong>beeldje: er is<br />

haast geen enkele vrouw die geen<br />

last heeft van schimmelinfecties.<br />

Hormonenbehandelingen en antibiotica<br />

hebben daar toe bijgedragen.<br />

Ook de manier waarop we met<br />

voedsel omgaan is veranderd, aldus<br />

Dr. Aelbrecht. Toen ik kind was, nam<br />

de maaltijd binnen het gezin een<br />

belangrijke plaats in. Iedereen zat<br />

samen aan tafel rustig te eten. Er<br />

was sociaal contact en daardoor een<br />

belangrijk moment in het gezinsleven.<br />

Het eten werd door de moeder<br />

klaar gemaakt op basis van verse<br />

producten.<br />

Nu eet men in “ploegen” zelfs in het-<br />

zelfde gezin wordt op verschillende<br />

momenten gegeten. Of men knabbelt<br />

gauw iets op de fiets, achter<br />

stuur, tijdens het telefoneren, tijdens<br />

het werken, terwijl men een i-pod<br />

in het oor heeft en dus niet meer<br />

deelneemt aan het gesprek met de<br />

andere gezinsleden.<br />

Of men stopt rechtstaand iets in de<br />

mond. Fastfoodketens zijn een nieuw<br />

gegeven in de “moderne eetcultuur”.<br />

Na de tweede wereldoorlog in jaren<br />

vijftig, spendeerde een gemiddelde<br />

huisvrouw in Vlaanderen 50 percent<br />

van haar tijd aan de voeding van<br />

haar gezin.<br />

Ze was de helft van de tijd bezig met<br />

het klaar maken van voedsel. Vandaag<br />

besteedt men in Vlaanderen<br />

minder dan vijf percent van de tijd<br />

aan voeding. Dat is ronduit alarmerend.<br />

We weten niet meer waaruit<br />

het voedsel bestaat en hoe het is<br />

<strong>voor</strong>bereid en klaargemaakt, wat er<br />

allemaal in zit is vaak een raadsel,<br />

laat staan dat het wettelijk in orde is.<br />

Minder dan vijf percent, zeg!!!” aldus<br />

Dr. Aelbrecht.<br />

“Op twee generaties zijn we er<br />

enorm op achteruit gegaan met<br />

de <strong>voor</strong>bereiding en het eten zelf.<br />

Hoeveel mensen ontbijten er nog?<br />

Twee generaties geleden was dat<br />

zeker niet het geval. Dan ben ik niet<br />

verwonderd van de statistieken en<br />

het aantal mensen dat van kanker<br />

sterft, want de toxische belasting is<br />

enorm veroorzaakt door verkeerde<br />

voeding, met lekkend darmsyndroom<br />

als gevolg en zelfvergiftiging vanuit<br />

de darm.”<br />

Hoe ontstaat kanker?<br />

Dr. Aelbrecht: “Het ontstaansmechanisme<br />

is redelijk goed gekend:<br />

DNA-schade of mutaties waardoor<br />

een potentiële kankercel ontwikkelt.<br />

Normaal kan ons immuunsysteem<br />

dat opruimen. Bij te veel mutaties en<br />

of een verzwakt immuunsysteem kan<br />

de potentiële kankercel ontaarden tot<br />

een echte kankercel.<br />

Bij een barrièreprobleem ter hoogte<br />

van de darm die daardoor niet meer<br />

ondoordringbaar is <strong>voor</strong> giftige stoffen,<br />

worden die toxines opgeslagen<br />

in het vetweefsel of in delen van<br />

het endocriene systeem: schildklier,<br />

bijnier, testes, eierstokken, zelfs onze<br />

hersenen, want die bestaan <strong>voor</strong> 90<br />

percent uit vetzuren zodat ook daar<br />

veel toxines in terecht komen. Met<br />

gezond boerenverstand kan men de<br />

gevolgen <strong>voor</strong>spellen.<br />

Dan is er nog de elektromagnetische<br />

belasting waarover veel controverse<br />

bestaat.<br />

In sommige landen is het verboden<br />

om binnen een straal van 1500<br />

meter van hoogspanningskabels te<br />

bouwen. De Vlaamse regering is er<br />

over aan het nadenken. De normen<br />

van GSM-masten zijn weer verlaagd.<br />

Uit onderzoek blijkt dat de statistieken<br />

van leukemie bij kinderen een<br />

slechter patroon laten optekenen op<br />

plaatsen waar onnatuurlijke elektromagnetische<br />

velden zijn. Die stralingen<br />

komen niet in de natuur <strong>voor</strong>.<br />

Ik zal dus nooit een huis kopen waar<br />

een hoogspanningscabine staat.”<br />

Beste dieet en gezondste levenswijze<br />

Dr. Aelbrecht: “Het perfecte dieet<br />

<strong>voor</strong> 100 percent van de bevolking<br />

bestaat niet. Maar men kan wel<br />

algemene richtlijnen geven die <strong>voor</strong><br />

iedereen nuttig en zelfs noodzakelijk<br />

zijn.<br />

- Geen suikers.<br />

- Geen cafeïne.<br />

- Enkel vers voedsel dat zo weinig<br />

mogelijk industrieel bewerkt is.<br />

- Dierlijke melkproducten zeker beperken.<br />

- Gluten en dus witte meelproducten<br />

absoluut beperken.<br />

- Respecteer het dag- en nachtritme.<br />

Probeer bij <strong>voor</strong>keur te gaan slapen<br />

<strong>voor</strong> middernacht en op te staan<br />

<strong>voor</strong> negen uur.<br />

- Zorg <strong>voor</strong> zeven à acht uur slaap<br />

elke nacht: dat staat met stip op<br />

één.<br />

- Probeer een evenwicht te vinden<br />

tussen stresserende en ontspannende<br />

zaken, tussen werk en passies<br />

enz...<br />

- Beweeg voldoende maar doe geen<br />

intensieve sport. Elke dag 20 km joggen<br />

is pro-oxidatief en dus nadelig!<br />

- Begeef u voldoende in de open<br />

lucht.<br />

- Neem preventief een maagzuurresistent<br />

probioticum bij<strong>voor</strong>beeld<br />

drie kuren per jaar gedurende een<br />

maand.<br />

- Eet biologisch.<br />

- Vermijd gefrituurde en voeding uit<br />

de microgolfoven.<br />

- Als je aan extra suppletie wil doen,<br />

neem een natuurlijk product en<br />

vermijd overdosering. Bij<strong>voor</strong>beeld<br />

Omega-3 uit gedroogde micro-algen,<br />

spirulina en chlorella-balans...<br />

- En het belangrijkste <strong>voor</strong> de gezondheid:<br />

mijd frustraties! Als er een<br />

probleem is in het leven, los het op<br />

of aanvaard het. Er is niets zo toxisch<br />

in het leven als frustraties en spijt<br />

of een baas die domineert, of... een<br />

schoonmoeder...<br />

- Een gelukkig leven zonder frustraties<br />

is van gigantisch belang <strong>voor</strong> een<br />

goede gezondheid...<br />

Evenwicht is het woord en extremisme<br />

is eerder <strong>voor</strong> de extremisten.<br />

Wijsheid <strong>voor</strong> elke dag van Dr. Aelbrecht.<br />

Jan van Bercken<br />

52 SANA nr 28 SANA nr 28 53


Openingsuren:<br />

ma:<br />

di:<br />

wo:<br />

do:<br />

vrij:<br />

za:<br />

9.30<br />

9.30<br />

9.30<br />

9.30<br />

9.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

Dromen en ontwaken in een<br />

sprookjeswereld of gewoon<br />

blijven dromen? Kuuroord Mosa<br />

Nostra is meer dan een sprookje.<br />

Het is jouw biotoop van herbronnen<br />

en schoonheid.<br />

Stress glijdt van je lichaam en rust<br />

wordt je tweede huid.<br />

Relaxen wordt een belevenis, in<br />

jouw eigen droom en pure luxe.<br />

Mooi worden vanbinnen en vanbuiten.<br />

Elk mens is uniek en heeft<br />

andere wensen. Onze wellness -<br />

arrangementen betoveren elkeen.<br />

Openingsuren<br />

Behandelingen:<br />

Alle dagen: van 9 u tot 18 u<br />

Vrijdag: van 9 u tot 20 u<br />

Bathing & Sauna: van 9 u tot 18 u<br />

Basic Evening: tot 22 u<br />

Woensdag & zondag: sluitingsdag<br />

Kempenstraat 31 - 3650 Dilsen-Stokkem<br />

089 75 23 30 - info@mosanostra.be<br />

www.mosanostra.be<br />

Mosa Nostra<br />

Korspelsesteenweg 86 - 3581 Beverlo<br />

Tel.: 011/40.14.07 www.brouwland.com<br />

Openingsuren :<br />

Maandag - vrijdag: Zaterdag:<br />

9u tot 18u 9u tot 17u<br />

54 SANA nr 28 SANA nr 28 55<br />

Advertentie<br />

DE MARETAK<br />

natuur en dieetvoeding, lichaamsverzorging<br />

De Merodelei 36 - 2300 Turnhout<br />

Tel.: 014/42 47 63<br />

Openingsuren:<br />

van maandag t/m zaterdag 09u30 - 18u00<br />

Zwaar gevoel na het eten?<br />

Cardubell helpt!<br />

Meer info op: www.fytobell.be<br />

E-mail: info@fytobell.be<br />

Tel:011/37.19.24<br />

Bijzondere eigenschappen:<br />

* Ondersteunt de vertering van vetten<br />

* Goed <strong>voor</strong> de leverfunctie<br />

* Helpt bij een vol gevoel in de maag<br />

* Goed <strong>voor</strong> de galfunctie<br />

* 100% natuurlijk / 15% alc.<br />

Voel je wel met fytobell!<br />

Advertentie


• Ondersteunt<br />

het immuunsysteem<br />

• Gemakkelijk in te nemen<br />

www. .be<br />

56 SANA nr 28<br />

Met vitamine C<br />

180 tabletten<br />

Verkrijgbaar bij de apotheek<br />

met CNK bestelcode: 2595-791<br />

Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.<br />

Voor een<br />

ijzersterke<br />

weerstand<br />

Nu met<br />

GRATIS !<br />

Echinacea<br />

crème<br />

t.w.v. € 5,95<br />

t.w.v. € 5,95<br />

Vraag ernaar<br />

bij uw apotheker<br />

actie geldig tot 31/12/2012<br />

Advertentie

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!