You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
84 www.reizen.nl maart 2009<br />
Donegal<br />
<strong>The</strong> <strong>luck</strong> <strong>of</strong> <strong>the</strong> <strong>Irish</strong><br />
www.reizen.nl maart 2009 85
Foto vorige pagina:<br />
Banba’s Crown bij<br />
Malin Head, het<br />
noordelijkste puntje<br />
van het Ierse<br />
vasteland.<br />
Boven: schapenboer<br />
Hugh Cunningham<br />
met zijn collie Flash:<br />
‘Ik heb een paar<br />
honderd schapen,<br />
puur als hobby’.<br />
Rechts: waterval<br />
langs de R254,<br />
bij Lough Barra.<br />
86 www.reizen.nl maart 2009<br />
In Donegal, Noordwest-Ierland, vinden de mensen<br />
het oprecht gezellig als je op adem komt op hun ruige<br />
kliffen. Regen? Ach, als er een bui valt hebben ze<br />
minstens 16 manieren om te zeggen dat het even niet<br />
droog is: ‘<strong>The</strong> heavens are open’.<br />
Autoroute door de natte, maar vooral ruige, kop van<br />
Ierland.<br />
tekst: anne Wesseling b FotograFie: Paul tolenaar<br />
op het strand even voorbij Kincasslagh zit ik<br />
op mijn knieën naast een rots en fotografeer<br />
zandkorrels. Niet alleen zandkorrels, ook<br />
mosselschelpen, zeepokken en zeewier, alles<br />
wat ik tot een afstand van één centimeter kan benaderen,<br />
want mijn nieuwe cameraatje heeft een macrostand<br />
en als ik de opnamen terugkijk, ontvouwt zich een<br />
compleet nieuwe wereld. Het zeewier wordt een grillig<br />
woud met reikende tentakels, de zeepokken krijgen<br />
gezichtjes.<br />
Als ik opsta, ben ik duizelig. Golven komen aanrollen<br />
en gaan schuimbekkend de rotsen te lijf. Het zijn brede<br />
oceaangolven, zo groot dat ze in slow motion op de kust<br />
af lijken te komen.<br />
‘Is het niet indrukwekkend?’, vraagt een vrouw die net<br />
langskomt met haar man en haar hondje.<br />
‘Wonderful!’, zeg ik. ‘Wilt u wel geloven dat ik een paar<br />
uur geleden nog in Nederland in de file stond?’<br />
Och, zat ik soms in dat vliegtuig? Ach, wat leuk nou toch!<br />
Zij en haar man, ze vroegen het zich al de hele tijd af.<br />
‘So thát’s where <strong>the</strong> Saturday plane comes from! Rótterdam!’<br />
Diep tevreden kruip ik even later achter het stuur van<br />
de huurauto. Het is zaterdagmiddag, ik ben amper een<br />
paar uur de Randstad uit en nu al fris en uitgewaaid.<br />
Schampen langs muurtjes<br />
Is dat links rijden niet lastig, wilt u ondertussen weten.<br />
Nou, en <strong>of</strong>! Daarom heb ik ook direct de autosleutels<br />
geconfisqueerd, want als ik niet meteen in het diepe<br />
spring, durf ik helemaal niet meer. Links rijden is een<br />
gruwel, in elk geval het eerste uur. Er staan in Donegal<br />
geregeld muurtjes vlak langs de weg en ik denk steeds<br />
dat ik met de linkerkant van de auto zo’n muurtje<br />
schamp.<br />
Het enorme voordeel van zelf rijden, in zo’n huurauto<br />
zonder navigatie, is wel dat je dan geen kaart hoeft te<br />
lezen. Dan merk je voor de verandering dat mannen<br />
dat ook niet kunnen, en al helemaal niet in Donegal,<br />
waar in adressen vaak een Engelse plaatsnaam wordt<br />
aangegeven, terwijl de richtingborden stug de Gaelicbenaming<br />
aanhouden. Die bestaat doorgaans uit drie<br />
keer zoveel lettergrepen als de Engelse tegenhanger en<br />
heeft een woordbeeld waar je compleet van ontregeld<br />
raakt.<br />
Ons hotel staat in Dunglow, maar we moeten blijkbaar<br />
de borden volgen naar An Clochán Liath.<br />
‘Had je dat niet kunnen zéggen?’, roept mijn bijrijder<br />
wanhopig, terwijl hij steeds woester met verschillende<br />
wegenkaarten in de weer is.<br />
▸<br />
www.reizen.nl maart 2009 87
’s Middags verkennen we de omgeving en al regent het<br />
af en toe een beetje, ik heb het enorm naar mijn zin.<br />
Het ene klimaat ligt je beter dan het andere en ik hou<br />
wel van nattigheid. De lucht is schoon en fris, de grond<br />
is zacht en zompig en de pubs zitten vol met mannen<br />
in warme truien. Als het mee zit, gaan ze melancholieke<br />
liedjes zingen in een toonsoort waarbij zelfs ik<br />
gemakkelijk kan invallen.<br />
Je moet hier ook wel van water houden, want Ierland<br />
is aan alle kanten nat. Geografisch gezien heeft het<br />
eiland veel weg van een soepbord. Langs de rand zijn<br />
er rotsen en kliffen, waar de oceaan diepe barsten in<br />
heeft geslagen. Het binnenland ligt wat lager en de<br />
bodem is van graniet. Daardoor blijft het regenwater<br />
staan en in die drassige grond verteren plantenresten<br />
moeizaam, zodat zich in de loop van duizenden jaren<br />
een dikke laag veen heeft gevormd, dat als een zacht<br />
verend tapijt over het landschap ligt.<br />
Het duurt een tijd voor ik me realiseer wat de briketten<br />
zijn die ik her en der op hoge bergen naast de huizen<br />
zie liggen. Turf!<br />
Een stuk verder het binnenland in liggen er grote plastic<br />
zakken midden op het land, waar ze blijkbaar nog<br />
bezig waren de turf te verzamelen. Ik loop voorzichtig<br />
over de legakkers. Als je met je voet op de grond duwt,<br />
welt er water omhoog. De turf ruikt nauwelijks en is<br />
bros, je kunt er met je handen stukken van afbreken.<br />
Verderop, langs de smalle weg naar de Derryveagh<br />
Mountains, vinden we krotten van huizen: ze zijn<br />
verlaten tussen 1846 en 1849, tijdens de grote Hongersnood<br />
(<strong>The</strong> Great Famine) die volgde op het mislukken van<br />
de aardappeloogst. Naar schatting anderhalf miljoen<br />
Ieren overleden, een miljoen trokken weg, vooral naar<br />
de Verenigde Staten. (In Iowa sprak ik ooit een vrouw<br />
met Ierse voorouders die haar familiegeschiedenis had<br />
onderzocht, ze zei: ‘Ze stuurden er één, en die werkte<br />
om de volgende over te laten komen, samen werkten<br />
ze als bezeten voor een derde ticket, get <strong>the</strong> next one out!<br />
Red wie je redden kunt, voor ze allemaal omkomen<br />
van de honger’).<br />
Je ziet dat soort ruïnes trouwens vaak in dit gebied.<br />
Soms is er niet meer dan een stapel stenen over, soms<br />
staan er nog wat muren overeind, soms zit er nog een<br />
stuk dak op. Een keer vind ik binnen een vermolmd<br />
matras, als<strong>of</strong> er af en toe nog een landloper <strong>of</strong> schaapherder<br />
komt overnachten.<br />
neolithische grafkamers<br />
De volgende dag rijden we over de Glengesh-pas naar<br />
Gleann Cholm Cille (Glencolumbkille), op een landtong<br />
in het zuidwesten van Donegal. Daar is een aardig<br />
openluchtmuseum, maar de grote aantrekkingskracht<br />
van deze streek zit hem in de neolithische grafkamers<br />
in de vallei van Malin More. Ze stammen uit de periode<br />
rond 3500 voor onze jaartelling en de court cairn in<br />
Cloghanmore is een van de mooiste van Ierland. We<br />
lopen erheen over een houten plankier. Door de regen<br />
krijgt het geheel een extra verlaten indruk. Deze<br />
grafkamer is veel groter dan ik verwachtte. Tussen de<br />
lage muren van losse steen probeer ik in gedachten<br />
het oorspronkelijke bouwwerk te reconstrueren: na de<br />
ingang een ommuurde cour, waarachter een overdekte<br />
grafkamer. Af en toe zink ik zo diep weg in de drassige<br />
grond dat mijn voeten nat worden.<br />
Er is meer. In een paar weilanden niet ver van zee liggen<br />
zes dolmen, op een rij van oost naar west. Er staat<br />
geen bord bij en in het huis ernaast is geen teken van<br />
leven te bekennen. We lopen tussen de rechtopstaande<br />
stenen door en duwen ertegen, om te voelen hoe massief<br />
ze zijn.<br />
In de invallende duisternis merken we de steekvliegjes<br />
pas op als het eigenlijk al te laat is. Tegen de ondergaande<br />
zon in zie je ze: wolken kleine rotvliegjes, die<br />
je pas voelt als ze steken en die verbeten meevliegen<br />
de auto in als we op de vlucht slaan, zodat we tot aan<br />
Killybegs om ons heen zitten te meppen. Een passende<br />
aftocht. Dat krijg je, voor het zomaar rondbanjeren op<br />
heilige grond.<br />
De weg vragen<br />
Voorbij Donegal-stad (waar ik vergeefs zoek in de<br />
boekenwinkel op <strong>The</strong> Diamond, het centrale plein,<br />
naar een Donegal-gids, en in tweedwinkel Magee<br />
naar iets dat me staat) gaan we op onderzoek in de<br />
Blue Stack Mountains. We rijden door een mistwolk,<br />
over een eenbaansweg, over stenen bruggen en langs<br />
mannen met schapen en honden. Daarna volgen we<br />
Bealach na Cruacha, de Blue Stack Drive en omdat we<br />
Gekletter van hoeven<br />
op de N56 bij<br />
Dunfanaghy.<br />
John Stuart:<br />
‘Met deze kar, en<br />
met hulp van de<br />
kleinkinderen, gaan<br />
we zaterdag maïs<br />
oogsten. Zo deden<br />
we het vroeger ook,<br />
toen ik jong was.’<br />
88 www.reizen.nl maart 2009 www.reizen.nl maart 2009 89<br />
▸
Boven: een kleine<br />
kudde gemerkte<br />
Scottish Mountain<br />
sheep. Niet alleen<br />
de kleur van de verf,<br />
maar ook de plek,<br />
geeft aan wie de<br />
eigenaar is.<br />
Rechts:<br />
het katholicisme is<br />
de belangrijkste<br />
religie in Ierland.<br />
Bijna 85% van de<br />
Ieren is als kind<br />
katholiek gedoopt.<br />
90 www.reizen.nl maart 2009<br />
af en toe een bord missen, vragen we op een kruising<br />
de weg aan een man met een tweedpet.<br />
Dat zijn de beste.<br />
Die vinden het zo gezellig als je wat vraagt, die gaan<br />
er eens even goed voor leunen op hun wandelstok.<br />
‘Where’re you from yourselves? Holland? Ah, ik en moeder<br />
de vrouw, wij waren daar een keer in een dorpje, wat<br />
was de naam ook weer, níce little village it was… ik weet<br />
het: Amsterdam! Haha! I like to laugh! Ik zat in de bouw<br />
maar ik heb een half jaar geleden een openhartoperatie<br />
gehad. Kijk maar!’<br />
Hij knoopt zijn shirt open.<br />
Wat een groot litteken!<br />
‘Aye!’, zegt hij blij. ‘Ik probeer elke dag een half uur te<br />
wandelen.’<br />
De mannen van Donegal, ze vormen een attractie op<br />
zichzelf.<br />
‘<strong>The</strong>y love to talk!’, grinnikt een vertegenwoordiger uit<br />
Dublin, die ’s avonds in Ballyb<strong>of</strong>ey bij de Indiër aan het<br />
tafeltje naast ons zit. ‘In Dublin zijn we al erg, maar<br />
hier in Donegal weten ze helemaal van geen ophouden.<br />
<strong>The</strong>y néver shut up, do <strong>the</strong>y?’<br />
Hij is artsenbezoeker, maar hij wil niet vertellen waarméé<br />
hij de artsen bezoekt.<br />
‘Trust me, you don’t want to know!’, zegt hij met klem.<br />
Ik laat het maar zo, want als een Ier zoiets zegt, dan<br />
wil je het waarschijnlijk inderdaad niet uitgebeeld<br />
krijgen, boven je dampende bordje Chicken Korma <strong>of</strong><br />
je Bombay Aloo.<br />
Ballyb<strong>of</strong>ey is trouwens het prototype van een stadje<br />
in Donegal: een ho<strong>of</strong>dstraat met een gokkantoor, een<br />
pub, een bank, een Indiaas restaurant, nog een pub en<br />
een paar leegstaande panden. Op één van de verweerde<br />
puien is nog net het opschrift van weleer te lezen<br />
‘AMUSEMENT’.<br />
Fashion? nee, fishing!<br />
De meest noordelijke regio van Ierland heet Inishowen,<br />
er is een route van honderd kilometer die de contouren<br />
van dit schiereiland volgt. Inishowen ligt tussen<br />
twee enorme zeearmen: Lough Swilly in het westen en<br />
Lough Foyle in het oosten. Ten noorden ligt de Atlantische<br />
Oceaan en als je lang genoeg doorzwemt, kom je<br />
in Groenland.<br />
Dit is volgens de verhalen het gebied van Eoghain, een<br />
van de zoons van Niall Mar Naoighiallach en langs<br />
Lough Foyle liggen plaatsjes die herinneren aan de tijd<br />
van koningen, barden en jonkvrouwen: Whitecastle,<br />
Redcastle, Greencastle. Het laatste kasteel staat er nog,<br />
al is het vervallen tot een ruïne en volledig overwoekerd<br />
door braamstruiken, brandnetels en klimop.<br />
Terwijl ik een handje bramen sta te eten, kijk ik uit<br />
over Lough Foyle. Aan de overkant ligt Ulster, Noord-<br />
Ierland, en aan weerszijden van het groene kasteel<br />
staan rijtjes frisse, splinternieuwe woningen die zo te<br />
zien nog geen van allen verkocht zijn.<br />
‘Waar léven de mensen hier eigenlijk van?’, vraag ik<br />
aan de man van <strong>The</strong> Cairn Center (dat centrum heeft<br />
een tentoonstelling over Ierland-door-de-eeuwen-heen<br />
en in de zomer kun je er leuke spelletjes doen, zoals<br />
▸
Boven: biljarten op<br />
zaterdagmiddag, in<br />
Dunglow.<br />
Rechts van boven<br />
naar beneden:<br />
uitgebreide collectie<br />
tweedhoedjes bij<br />
Magee <strong>of</strong> Donegal<br />
in Donegal-stad.<br />
Met stenen je naam<br />
leggen - symbolische<br />
handeling op<br />
Banba’s Crown.<br />
Verlaten strand bij<br />
Portsalon, aan Lough<br />
Swilly (Inishowen).<br />
92 www.reizen.nl maart 2009<br />
hoefijzer-werpen) en de dialoog die volgt is een fijn<br />
voorbeeld van de taalverwarring in Donegal. Zelfs als<br />
mensen hier gewoon Engels spreken in plaats van<br />
Gaelic, is het nog best een uitdaging om te volgen waar<br />
het gesprek over gaat.<br />
‘Oh, fashion’, zegt hij monter.<br />
Dat versta ik tenminste, hoewel het me wel bevreemd<br />
dat uitgerekend de mode-industrie hier blijkbaar voor<br />
de inkomsten zorgt. ‘Wat interessant’, zeg ik dus.<br />
‘En wat fijn voor de mensen dat de tweedst<strong>of</strong> weer<br />
helemaal trendy is deze winter!’<br />
De man kijkt me niet-begrijpend aan en wijst dan in de<br />
verte. Daar ligt de kleine haven waar ik net nog stond<br />
te praten met de scheepslassers, aan boord van de<br />
Janna en de Johanna Cornelia, twee Nederlandse<br />
mosselschepen die hun thuishaven vonden in Donegal.<br />
‘Fashion!’, herhaalt hij met nadruk.<br />
Pas nu breekt de zon door. ‘You mean físhing!’<br />
‘Aye, that’s what I was sayin! Fáshion!’<br />
keltische tijger<br />
Een tijdlang was Ierland een optimistisch, welvarend<br />
eiland. In de jaren tachtig werden de belastingen<br />
verlaagd, investeerders stroomden toe, er werden call<br />
centers geopend die flexwerkers van buiten het land<br />
aantrokken, er was vraag naar huizen, de economie<br />
groeide in recordtempo en er werd gesproken van<br />
de Keltische tijger.<br />
‘From famine to feast’, was de slogan.<br />
‘Een paar jaar geleden had je een huis al verkocht voordat<br />
je het gebouwd had’, vertelt een schapenhouder.<br />
‘Maar die tijden zijn definitief voorbij. Veel bedrijven<br />
leggen de bouw gewoon stil.’ Hebben wij ook crisis? Ja,<br />
wij hebben ook crisis. Ach, het is overal crisis. Hij haalt<br />
bijna onmerkbaar zijn schouders op. ‘Er zijn al<br />
mensen die zeggen dat we nu weer feast to famine krijgen’,<br />
zegt hij. Het klinkt als een grapje, maar er zit een ondertoon<br />
in die ik denk te herkennen, die van ‘als je voor een<br />
dubbeltje geboren bent, dan word je nooit een kwartje.’<br />
(Schrikbeeld: dat ze hier over honderd jaar tussen de<br />
ruïnes lopen van al die optimistische nieuwbouwprojecten.<br />
‘Kijk, soms is er alleen een bergje cement over,<br />
soms zit er nog een strook nepsteen op, soms is zelfs<br />
een stukje van de portico blijven staan!’)<br />
In het Maritime Museum in Greencastle kijk ik lang<br />
naar de foto’s van landverhuizers, eind 19de eeuw. Ze<br />
kwamen uit Buncrana, Culdaff, Burt, Muff en scheepten<br />
zich in op de stoomschepen van Anchor Line,<br />
die naar de Verenigde Staten vertrokken. Een van de<br />
vrouwen op de achterplecht kan haar tranen niet binnenhouden.<br />
Ze staat smartelijk te huilen, tussen haar<br />
dapper zwaaiende zussen, en ze draagt verdorie precies<br />
hetzelfde tweedjasje waarin ik gisteren voor de spiegel<br />
stond op de eerste verdieping van Magee in Donegal,<br />
naast het raam met uitzicht op <strong>The</strong> Diamond.<br />
Als ik een uurtje later kiezels bij elkaar zoek op<br />
Banba’s Crown, heb ik die vrouw nog steeds in mijn<br />
ho<strong>of</strong>d. Zou zij als kind ook haar naam in stenen in het<br />
gras gelegd hebben, zoals bezoekers nu doen, op het<br />
meest noordelijke punt van Ierland?<br />
Op de terugweg naar Letterkenny denk ik dat ik in de<br />
velden kleine keien zie liggen, maar het zijn meeuwen,<br />
die opvliegen als we langsrijden.<br />
zestien woorden voor regen<br />
Laatste dag in Donegal. Het hoost en mijn vraag van<br />
de dag luidt: als de Inuit talloze woorden hebben voor<br />
sneeuw (een broodje aap-verhaal, maar wel tot de<br />
verbeelding sprekend) hebben ze in Donegal dan misschien<br />
ook veel manieren om uit te drukken dat het<br />
regent?<br />
Het rare is: de mannen van Donegal weten geen synoniemen<br />
voor regen (die zijn zo lekker aan het kletsen<br />
dat ze niet eens doorhebben wat voor weer het is),<br />
maar de vrouwen gaan helemaal los. Behalve de standaardwoorden<br />
rain, drizzle en mist, zijn er nog de shower<br />
(lichte regen), en de downpour, een wat zwaardere regenbui.<br />
Het wordt pas echt leuk bij de uitdrukkingen.<br />
‘It’s coming down in buckets’, ‘It’s raining cats and dogs’ en<br />
‘It’s not taking time to fall’.<br />
Ik noteer: ‘You’d hardly know you’re getting wet!’<br />
‘<strong>The</strong> heavens are open’.<br />
‘It’s coming down like <strong>the</strong> hammers <strong>of</strong> hell’.<br />
De barvrouw die de k<strong>of</strong>fie brengt in de Beachcomber<br />
Bar in Portsalon, begint te giechelen. Ze heeft nog wel<br />
een uitdrukking, maar dat is slang, dat is niet zo netjes.<br />
▸<br />
Autoroute Donegal<br />
Spectaculaire kliFFen<br />
De spectaculairste zeekliffen van Donegal zijn te vinden<br />
aan Donegal Bay: Slieve League (Sliabh Liag). De rotsen<br />
zijn 601 meter hoog – alleen op het eiland Achill in<br />
County Mayo (voor de westkust) zijn nóg hogere kliffen<br />
te vinden. Een uitkijkpunt is goed bereikbaar aan het<br />
eind van een smal weggetje vanuit Teelin. Wie verder<br />
wil, kan het smalle voetpad over de kim volgen, het<br />
one man’s path. Op winderige dagen wordt deze<br />
wandeling om veiligheidsredenen afgeraden.
in Ballyshannon<br />
(in de kelder van<br />
Donegal) werd op<br />
2 maart 1948 een<br />
jongetje geboren.<br />
24 Jaar later was<br />
dit wonderkind<br />
volgens het blad<br />
melody maker de<br />
beste gitarist ter<br />
wereld.<br />
Weet u zijn naam?<br />
Ga naar reizen.nl<br />
en maak kans op<br />
een Wensbon.<br />
(www.wensbon.nl)<br />
‘My name is Paddy<br />
and his name is<br />
Paddy!’ Mannen aan<br />
de bar, altijd in voor<br />
een praatje.<br />
94 www.reizen.nl maart 2009<br />
‘Leuk juist’, zeg ik, ‘kom op.’<br />
‘Nou vooruit dan: ‘pissing <strong>the</strong> rain’. Dat is echt zware<br />
regen die de hele tijd doorgaat.’<br />
Het is half september en vandaag krijgen we alle<br />
soorten regen op één dag. Af en toe breekt de zon door,<br />
zoals bij Mouldy Hill. Een heuvel met vierkantjes van<br />
verschillende kleuren groen, met dunne strepen van<br />
heggen en hekken, een zonnig tweedhoedje in het<br />
oranjebruine landschap.<br />
Mijn bijrijder wil eindelijk wel weer eens achter het<br />
stuur en dat komt goed uit, dan kan ik intussen oefenen<br />
op mijn nieuwe tin whistle – een blikken fluit waar<br />
een vrolijk schel geluid uit komt dat het erg goed doet<br />
in de klassiekers uit het bijgeleverde instructieboekje,<br />
zoals <strong>The</strong> Wild Rover en Whiskey in <strong>the</strong> Jar. Na een kwartier<br />
lijkt het Paul toch beter dat ik weer ga rijden.<br />
We volgen de Atlantic Drive – ik wilde het rondje<br />
compleet maken en zoveel mogelijk kust meepakken<br />
– naar het noorden, tot Fanad Head en dan weer<br />
zuidwaarts, zigzaggend langs de zeearmen. Het blijft<br />
maar regenen. Het druppelt, het hoost, het klettert,<br />
het komt met bakken uit de hemel en daarna druppelt<br />
het na.<br />
‘It’s wild bad wea<strong>the</strong>r, aye!’, verzuchten ze in Dumhach.<br />
‘You need a peddle and a boat to get to Gweedore!’, beaamt<br />
de vrouw die de sandwiches maakt bij McBride’s in<br />
Milford.<br />
In Gweedore, dat in een gebied ligt waar Gaelic gesproken<br />
wordt (een Gaeltaecht), leer ik de uitdrukking ‘ta sé<br />
ag Baiste’. Maar daarover moet druk overlegd worden.<br />
‘Gaelic spreken is geen probleem, maar spellen is zo<br />
moeilijk! Je schrijft het heel anders dan dat je het<br />
uitspreekt’, legt het meisje achter de bar uit, voordat<br />
ze in de keuken gaat vragen wat ‘het hoost’ nou ook alweer<br />
is in het Gaelic. Ta se ag baiste go tray tim se ag creig<br />
feirin, schrijft ze daarna in mijn notitieboekje, ‘maar ik<br />
weet het niet helemaal zeker!’ Dan is ze snel weer weg,<br />
want er moet bier getapt.<br />
Ik had me eigenlijk verheugd op een avond met vioolmuziek<br />
en weemoedige liedjes, maar er is vanavond<br />
voetbal en iedereen zit met zijn neus naar de televisie<br />
– ik gelo<strong>of</strong> niet dat dit het moment is om mijn nieuwe<br />
fluit te voorschijn te halen.<br />
<strong>The</strong> Wild Rover neurie ik dan maar in gedachten,<br />
terwijl ik achter een half pint <strong>of</strong> Smithwick een lijstje<br />
hoogtepunten van Donegal opstel. Mooiste geluid:<br />
het geklepper van paardenhoeven op de weg. Geheim<br />
genoegen: in een supermarkt vragen waar de zonnebrandolie<br />
staat. Fijn gevoel: een droge turfbriket met je<br />
handen verkruimelen. Lekkerste geur: het veengebied<br />
in de Derryveagh Mountains, als het motregent. Verrassing<br />
langs de weg: de metershoge fuchsiastruiken.<br />
In bloei!<br />
Over mijn favoriete plek hoef ik ook niet lang na te<br />
denken, dat is Fanad Head, waar ik vanochtend was. De<br />
zwartgrijze vulkaansteen op de uiterste punt van het<br />
schiereiland. Het was als<strong>of</strong> ik er op de hand van een<br />
reus liep die zijn arm naar voren had gestrekt, zodat<br />
ik over de zee kon uitkijken. Een grote vriendelijke<br />
reus die je zou willen toefluisteren: ‘Slán leat, Go Raibh<br />
Maith Agat!’ – Goodbye and thank you. b<br />
Hoe kom je er?<br />
Auto en ferry: vanaf utrecht is de afstand<br />
naar Donegal 683 km als je de oversteek<br />
rotterdam-Hull en Holyhead-Dublin neemt.<br />
Prijsvoorbeelden in mei 2009 voor een auto<br />
met twee personen: rotterdam-Hull (www.<br />
p<strong>of</strong>erries.com) v.a. € 152, daarna met irish<br />
Ferries van Holyhead naar Dublin (www.<br />
irishferries.com), v.a. £ 109 (€ 111). Je kunt<br />
ook via Hoek van Holland-Harwich (www.<br />
stenaline.com) <strong>of</strong> iJmuiden-newcastle<br />
(www.dfdsseaways.nl) naar engeland.<br />
Vliegen: easyJet (www.easyjet.com) v.a.<br />
€ 63 in mei van amsterdam schiphol naar<br />
Belfast international airport.<br />
Huurauto ter plaatse vanaf € 177 per week<br />
(vanaf Dublin <strong>of</strong> shannon) <strong>of</strong> € 195 (vanaf<br />
Belfast), www.holidayautos.nl. <strong>REIZEN</strong><br />
<strong>Magazine</strong>-abonnees krijgen 10% korting,<br />
via www.reizen.nl.<br />
Georganiseerde reizen<br />
Buro Britain heeft van eind april tot half<br />
september wekelijks op zaterdag een eigen<br />
Vlm-charter van rotterdam airport naar<br />
Donegal airport, en 8-daagse hotelrondreizen,<br />
zie hieronder. De Jong intra (www.<br />
8 dagen Donegal<br />
Speciaal voor de lezers van <strong>REIZEN</strong><br />
<strong>Magazine</strong> heeft de Buro Britain een<br />
unieke 8-daagse hotelrondreis samengesteld.<br />
Met de chartervlucht naar<br />
Donegal is het nu mogelijk om in één<br />
week kennis te maken met de diverse<br />
bezienswaardigheden van de Ierse<br />
noordkust.<br />
Prijs per persoon / vertrek op zaterdag<br />
25/4 en 5/9 € 778<br />
2-29/5 € 798<br />
30/5-19/6, 8/8-4/9 € 819<br />
20 en 27/6 € 855<br />
4/7-7/8 € 888<br />
Inclusief<br />
b Vlm-retourvlucht rotterdam - Donegal<br />
b luchthavenbelasting, brandst<strong>of</strong>toeslag en<br />
ecotax ca. € 80 p.p. (o.v. wijzigingen)<br />
b 7 overnachtingen in een 2-pk met bad<br />
dejongintra.com) biedt een 8-daagse<br />
individuele wandelreis naar Donegal aan (v.a.<br />
€ 519 p.p. o.b.v. eigen vervoer). snP (www.<br />
snp.nl) heeft een 9-daagse cultuurrondreis<br />
over heiligen en legenden, langs de ierse<br />
westkust (v.a. € 1215 p.p.).<br />
Accommodatie<br />
Huisjes, hotels, bed & breakfast, alles kan.<br />
Prijsindicatie: 8-persoonshuis in de zomer<br />
rond € 800. een overnachting in een B&B<br />
ongeveer € 30 p.p.p.n. in een 2-pk, in een<br />
hotel rond €100. een accommodatiegids<br />
voor Donegal is te downloaden via<br />
www.donegaldirect.ie.<br />
Wij sliepen o.m. in <strong>The</strong> Bay View Hotel in<br />
killybegs, aan de haven. 2-pk v.a. € 110,<br />
www.bayviewhotel.ie., en in het statige An<br />
Chuirt Hotel in gweedore, vlakbij glenveagh<br />
nat. Park, ook handig als laatste halte voor<br />
de luchthaven.<br />
Beste Budget optie: McGrory’s in Culdaff,<br />
2-pk v.a. € 99, www.mcgrorys.ie. (Zie ‘eten<br />
en drinken’)<br />
www.reizen.nl<br />
meer beschrijvingingen van de hotels waar<br />
wij logeerden vindt u op www.reizen.nl.<br />
Eten en drinken<br />
lekkere kost zonder al te veel poespas eet je<br />
in de pub. een maaltijd komt dan op ongeveer<br />
€ 15. tip: met stip de lekkerste k<strong>of</strong>fie<br />
dronken we in <strong>the</strong> Front Bar bij hotel-restaurant<br />
McGrory’s in Culdaff. anne mcgrory<br />
runt de zaak met haar twee broers die musici<br />
zijn en in het seizoen wekelijks concerten en<br />
en/<strong>of</strong> douche en toilet o.b.v. logies en<br />
ontbijt<br />
b 7x 24 uur autohuur cat. a (vraag naar de<br />
voorwaarden)<br />
b An evening <strong>of</strong> Music and Craic* in <strong>the</strong><br />
Donegal gaeltacht, incl. 3-gangendiner.<br />
op vrijdag <strong>of</strong> zaterdagavond in leo’s<br />
tavern. inclusief een 3-gangen diner (excl.<br />
drankjes) gevolgd door muziek in de bar<br />
en uitleg over de Brennan Family en Clannad/enya<br />
b speciaal Saoire Fáilte-welkomstpakket en<br />
uitgebreide reisbeschrijving<br />
b anWB extra reisgids ierland en wegen<br />
kaart ierland<br />
Niet inbegrepen: evt. toeslagen, toeslag 1<br />
persoon op aanvraag, anWB adm. kosten<br />
€10 en bijdrage Calamiteitenfonds € 2,50<br />
per boeking. Bij boeking binnen 14 dagen<br />
voor vertrek €10 last-minutekosten.<br />
Donegal Praktisch<br />
muzieksessies organiseren (ook hotelkamers,<br />
vanaf € 99, www.mcgrorys.ie).<br />
Reisgidsen, kaarten & boeken<br />
speciale reisgidsen over Donegal vonden<br />
we niet. informatie is wel te vinden in algemenere<br />
gidsen, zoals de Capitool-reisgids<br />
Ierland (al uit 2003, unieboek, € 6,90) en<br />
de recente heruitgave van de Rough Guide<br />
Ireland (9de druk 2008, € 10).<br />
De prettigste kaarten vond ik de Collings<br />
Nor<strong>the</strong>rn Ireland Road Map en de iets<br />
gedetailleerdere Ordnance Survey Ireland<br />
North (1 cm is 2,5 km). er is ook een<br />
gedetailleerdere Ordnance Survey Donegal,<br />
in de Discovery serie (1:50.000).<br />
aanbevolen literatuur: Mijn Ierland van<br />
gerrit Jan Zwier (uitg. atlas, 2007,<br />
€18,90) en <strong>The</strong> Outer Edge <strong>of</strong> Ulster,<br />
de heruitgave van het boek van Hugh<br />
Dorian, die de grote hongersnood<br />
overleefde - over het leven in Donegal in<br />
de 19de eeuw (<strong>the</strong> lilliput Press, isbn10<br />
190186670X, € 8,99).<br />
Informatie en websites<br />
informatie en brochures via de website van<br />
het verkeersbureau Discover Ireland,<br />
www.discoverireland.com <strong>of</strong> telefonisch<br />
via tel. 020-50 40 689. op de <strong>of</strong>ficiële<br />
County-website www.donegaldirect.ie is<br />
veel toeristische informatie te vinden.<br />
vanaf € 778 p.p.<br />
Boeking en informatie<br />
Bij de anWB Winkels, tel. 0900-9008070<br />
(lokaal tarief) <strong>of</strong> www.anwb.nl. op alle<br />
arrangementen zijn de anVr-reisvoorwaarden<br />
van toepassing. kijk voor het uitgebreide<br />
dag-tot-dagprogramma op www.<br />
reizen.nl.<br />
www.reizen.nl maart 2009 95