Tiger of many stripes - International Film Festival Rotterdam

More documents

Recommendations

Info

Does it Hurt wint Afficheprijs selectie does it hurt? the first balkan dogma is winnaar geworden van de eerste Skrien Tiger Afficheprijs 2007. De jury roemde het ‘verrassend en veelzijdige beeld, dat temidden van de vele posters op het festival de aandacht trekt’ en merkte op dat de ‘kuisheidsregels van Dogma’ door de ‘geconstrueerde, gekunstelde poster’ direct werden ondergraven. De twee andere genomineerden waren de posters van ex drummer en la fine del mare. Aan de prijs is geen geldbedrag verbonden. Sinds 2001 reikt filmtijdschrift Skrien op het Nederlands Film Festival een Afficheprijs uit aan het beste Nederlandse affiche van het jaar. Het tijdschrift beoordeelt bovendien regelmatig de filmposters van eindexamenfilms aan de Filmacademie. Vanaf dit jaar wordt daaraan een prijs toegevoegd voor de beste poster van een film in de Tiger Award-competitie. De criteria zijn, kort samengevat, dat het affiche intrigerend, artistiek, communicatief en wervend moet zijn. Juryrapport Donderdag zijn de drie nominaties bekendgemaakt, geselecteerd uit de vijftien films. De jury, bestaande uit Jan Pieter Ekker (oud-hoofdredacteur van Skrien en journalist van de Volkskrant), Skrien-hoofdredacteur André Waardenburg en Skrien-eindredacteur Kees Driessen, werd getroffen door het beeld bij de Brusselmans-verfilming ex drummer: een enigszins voorovergebogen, halfnaakte, getatoeëerde kale man in een groezelige kamer – op zijn kop. Het beeld combineert, in de geest van Brusselmans, op een verwarrende manier dreiging met absurdisme. De jury constateerde met tevredenheid dat hij al her en der ondersteboven was opgehangen. Grafisch stelde het affiche dan weer teleur: de tekst was boven, over en onder de foto geplakt met een niet-functioneel wit kader om de hele foto heen. la fine del mare lost dat probleem op in water. De filmcredits staan in zeer klein lettertype onderin het foto- Autopech met nazi-wagen In de voormalige auto van de Oostenrijkse oud-president Kurt Waldheim werkt niets naar behoren. De ramen kunnen niet open, het open dak is geblokkeerd en de claxon produceert nauwelijks geluid. Op zich allemaal niet erg, maar het wordt lastig als archeoloog Rafael deze op eBay aangeschafte auto ‘s nachts klemrijdt in de bossen. In het gezelschap van zijn drankzuchtige zwager Manfred en de eerder die avond met autopech kampende zweverige entertainer Berni Schwanenmeister, zit er niets anders op dan te wachten tot de dageraad verlossing zal brengen. ‘Opgesloten in een nazi-auto’, verzucht Manfred geïrriteerd. Lichtgewond en met enkel haringsalade en champagne tot hun beschikking doden de drie mannen de tijd. Ze beginnen elkaar op den duur danig op de zenuwen te werken. Als de auto uiteindelijk ontdekt wordt door een merkwaardig stil jongetje, begint hij een ziek experiment en lijkt een voorspoedige ontknoping steeds minder een optie te zijn. immer nie am meer van Antonin Svoboda is een zwartgallige komedie met ijzersterke dialogen. De botte uitspraken van Manfred, de hoogdravende boekentaal van Rafael en het afwijkende taalgebruik van Berni Schwanenmeister die het liefst in citaten en gezegdes spreekt, maken dat anderhalf uur kijken naar drie mannen in een auto alles behalve saai is. Naarmate de tijd verstrijkt en de mannen door honger, uitputting en smerigheid steeds meer op de proef worden gesteld, zak je langzaam met hen de waanzin in. immer nie am meer wordt zo een claustrofobische, unheimische ervaring. Daar kunnen de bloopers tijdens de aftiteling geen verandering meer in brengen. Vanessa Groenewegen Immer nie am Meer SD Antonin Svoboda Za 3, 14:30, Venster 2 beeld, dat de hele poster omspant: het gezicht van de hoofdrolspeelster, met gesloten ogen gekoesterd door de handen van haar tegenspeler, terwijl de zee een herinnering aan haar vaderland – in de vorm van net zichtbare arabische tekens – over haar heen spoelt. Een mooi en intrigerend beeld, maar zo kalm en ingetogen dat voor de wervende kracht gevreesd moet worden. Kuisheid Winnaar van de Skrien Tiger Afficheprijs 2007 is de poster van does it hurt? the first balkan dogma. Een verrassend en veelzijdig beeld, dat temidden van de vele posters op het festival de aandacht trekt met (zogenaamd) knip- en plakwerk, vrolijke verwijzingen naar Japan en Golgotha en een op de toeschouwer gerichte camera. De kuisheidsvoorschriften van Dogma worden met deze geconstrueerde, gekunstelde poster direct ondergraven. In de poster is bovendien met eenvoudige middelen (het schuinzetten van de tekst, het eroverheen laten hangen van het beeld) het creditsblok verwerkt in plaats van het eraan te plakken of weg te moffelen. Een speciale vermelding verdient ten slotte de poster voor bog of beasts, die afviel voor de nominaties omdat hij eigenlijk een grote flyer was (met de vertoningstijden in Rotterdam erop vermeld), maar die wel met eenvoudige middelen en een klein budget een opvallend en origineel beeld wist te maken. Driehoeksverhouding in de nor Jean-Pascal Hattu, die eerder korte films en tvdocumentaires maakte, debuteert als speelfilmregisseur met het drama 7 ans. Voorafgaand aan zijn opnames interviewde hij diverse vrouwen over hun ervaringen met gedetineerde echtgenoten. Maïté’s echtgenoot Vincent moet zeven jaar brommen. Regelmatig bezoekt de jonge vrouw hem, al een jaar lang, met een volle tas met keurig gestreken en scherp opgevouwen schone kleren. Hoewel ze elkaar missen en het verlangen nog altijd groot is, is de toenadering beperkt tijdens het bezoekuurtje. Maïté’s saaie leven in een kleine, troosteloze provinciestad, waar ze de zorg op zich heeft genomen voor het buurjongetje, maakt dat ze dag en nacht met Vincent bezig is. Tot ze op een dag de bewaker Jean tegen het lijf loopt die haar afleiding bezorgt. Herhaaldelijk rijden ze naar een afgelegen plek om seks te hebben in zijn auto. En daar blijft het bij, want Maïté laat hem niet toe in haar emotionele leven. Ondertussen blijkt Jean veel contact te hebben met Vincent tijdens zijn werk. Hij geeft hem zelfs een ware voorkeurs- behandeling. Ze praten veel en er vallen hier en daar suggestieve, seksuele opmerkingen, zodat 7 ans al snel ontaardt in een driehoeksverhouding waarvan de wortels langzaam bloot komen te liggen. Maricke Nieuwdorp 7 Ans (7 Years) SD Jean-Pascal Hattu Za 3, 22:30, Pathé 6 Rijke ontdekkingsreizigster Als een vlieg naar de vlam wordt de jonge, bemiddelde Haagse Alexandrine Tinne, waarover deze gelijknamige documentaire gaat, naar het Afrikaanse continent getrokken. Het is een instinct, schrijft ze zelf in een van haar ongeveer honderd bewaard gebleven brieven. Een voiceover die citaten uit deze brieven voorleest, geeft de in 1869 gestorven avonturierster een stem. Regisseur BarBara Hanlo, ook verantwoordelijk voor scenario, camera en geluid, stuitte op haar onderwerp in een boek over vrouwelijke ontdekkingsreizigers. Naast haar onverschrokkenheid vond Hanlo Alexandrine ook fascinerend omdat zij al heel vroeg fotografeerde. ‘Al had ze de middelen, het was toch ongewoon om daarvoor te kiezen. Meestal schilderden vrouwen toen, of schreven ze poëzie.’ ‘In stoffige dozen in archieven had ik foto’s van Afrika gezien. Dat was in die tijd net mogelijk, dus het was iets sensationeels. Rijke industriëlen en intellectuelen bestelden hele series over het leven daar. Als je die foto’s digitaliseert, kun je ze weer helemaal ophalen. Het interessante is dat ze heel mooi gefotografeerd zijn.’ Hanlo kiest het perspectief van de achterblijver, die zich een beeld van Afrika probeert te vormen op basis van haar brieven en allerlei afbeeldingen die in Nederland voor handen zijn: foto’s, schilderijen, tekeningen en opgezette beesten. Behalve deze archiefstukken gebruikt ze ook een paar fictieve scènes, zoals eentje met allerlei serviesgoed, kristallen glazen en een met kleding bezaaide woestijn. Aanvankelijk zou het nog een angstbeeld kunnen zijn, want in haar brieven spreekt Alexandrine voortdurend over het risico dat ze (bewust) loopt. Als je bedenkt dat brieven er soms maanden over deden voor ze in Nederland aankwamen, moeten de achterblijvers in voortdurende angst hebben gezeten. Zo schrijft ze dat de Afrikanen in een bepaald gebied zo door de Europese en Arabische slavenhandelaars getergd werden, dat ze iedere blanke die ze zagen vermoordden.Uiteindelijk kan zij haar lot dan ook niet ontlopen. Wendy Koops Als een vlieg naar de vlam (As a Fly Drawn to the Flame) TT BarBara Hanlo Za 3, 12:30, Venster 2 36 th International Film Festival Rotterdam Foto: Ruud Jonkers
Marc Munden over jonge soldaten in Irak ‘De crux van de film is de morele moed’ In Groot- Brittannië kan Marc Munden nog niet praten over the mark of cain, zijn speelfilm over de misdragingen van Britse soldaten in Irak. Er loopt momenteel een zaak vergelijkbaar met Mundens verhaal en uitspraken van de regisseur mogen de rechtsgang niet belemmeren. Buiten het eigen land kan de regisseur zijn mond wel open doen. Nog vóór het schandaal van de misstanden in de Iraakse gevangenis Abu Ghraib de wereld overging, verscheen er een opvallend nieuwsbericht in een Engelse krant. Een Britse soldaat, die in 2003 vlak na de inval in Irak een paar maanden in Basra gelegerd was, bracht zijn fotorolletje naar de plaatselijke drogist. Op die foto’s was te zien hoe Iraakse gevangenen vernederd werden. Tony Marchant, een bekend scenarist van televisieseries en -films, las het bericht en was geïntrigeerd door het fenomeen van trophy photo’s – foto’s van martelingen en vernederingen die soldaten mee naar huis nemen als trofee. Tony Marchant begon vele, uit Irak teruggekeerde soldaten en hun familieleden te interviewen en betrok in een later stadium Marc Munden, die eerder met Marchant aan een adaptatie van the canterbury tales werkte. Misbruik Op het moment dat Munden instapte, was het idee in essentie voor de film dus al aanwezig. Toch had Munden ruimte genoeg om zijn stempel op de film te drukken. Munden: ‘Hoog op mijn wensenlijst stonden bijvoorbeeld de beginshots van de jongen die afgevoerd wordt naar de militaire rechtszaal, versneden met beelden van de Iraakse gevangenen. Dat je al direct de consequenties van het misbruik voorgeschoteld krijgt, voordat dat je al echt iets hebt gezien. De crux van de film is wat mij betreft de morele moed van de jongens. De momenten waarop iemand kiest of hij iets wel of niet moet doen. Hoe werkt loyaliteit in zo’n oorlogssituatie? De leider, in wie de jongens moeten geloven interview en in wie ze investeren, zal hen later verraden. De toekomst van die leider hangt vervolgens af van hun loyaliteit. Dat was het belangrijkste gegeven. De titel slaat op het bijbelse verhaal van de broers Kaïn en Abel.’ De insteek is vooral de speech die de Ierse kolonel Tim Robbins gaf aan de vooravond van de invasie in Irak. ‘Een peptalk voor de troepen die naar het land gingen om ‘het te bevrijden’. Over hoe je eerlijk moest handelen naar de bevolking. De commandant verwijst in de openingsspeech naar die beroemde woorden van Robbins.’ Hoewel the mark of cain fictie is, behandelt het militaire gerechtshof nu die gelijkende kwestie van de fotorolletjes. ‘De zaak is zo gevoelig dat elke quote over de film of het vertonen ervan de zaak zou kunnen beïnvloeden. Mijn producent heeft juridisch advies ingewonnen en we hebben besloten het advies te accepteren.’ Kritiek Buiten Groot-Brittannië wordt de film wel vertoond en kan erover worden gepraat. Pas in mei, wanneer de zaak is afgewikkeld, kan dat ook in eigen land. ‘Ons wordt niet het zwijgen opgelegd, maar het gaat ons ook om een eerlijk oordeel over die soldaten. Ik ben er niet boos over.’ Munden legt uit dat de film geen kritiek op de soldaten zelf is. ‘Wat ten grondslag aan de misdragingen ligt, is het feit dat die jongens niet tegen de oorlog zijn opgewassen.’ De kritiek ging wel naar het militaire rechtssysteem. ‘We zaten ermee in ons maag dat destijds de commandant van een ploeg kon besluiten of een zaak naar de rechter ging. Inmiddels zijn ze erachter dat dat niet werkt. Het is daarnaast kritiek op de masculiene soldatencultuur, de typische mannenpesterij. Ook is het kritiek op het handelen van de hogeren in rang. Hun bevelen ontaarden vaak in beasting, wat de legerterm is voor het treiteren van jonge rekruten. Veel commandanten weten heel goed dat het zo werkt en dat is precies in wat er in de film ook gebeurt.’ In Groot-Brittannië begint men in te zien dat uit Irak terugkerende soldaten veel te verwerken hebben. Ze hebben zich misdragen, zijn getraumatiseerd of ze hebben het leger zonder toestemming verlaten. Ook een thema in the mark of cain: ‘Je ziet steeds vaker dat jongens het leger verlaten zonder toestemming en spoorloos verdwijnen. Je kan niet zomaar weggaan zoals bij een baan.’ Vlak na de inval hadden de Britse troepen in Basra volgens Munden een hele andere ervaring dan de Amerikanen in Bagdad. ‘Vier maanden na de inval zaten ze in een door sjiieten gedomineerde omgeving, dus waren ze min of meer welkom. De consequentie was dat ze patrouilleerden met soft hats op in plaats van helmen. Ze gingen niet uit van een militaire, maar van een civiele operatie.’ Steun Het tij keerde snel; één van de punten die Munden wil maken. De jongens waren niet opge wassen tegen de vijandigheid. ‘Ze kwamen materiaal, training en spirituele voorbereiding tekort. Ze hadden geen idee of het de bedoeling was of ze moesten vuren in vijandelijke situaties. Dat soort dingen was simpelweg niet besproken.’ Munden ziet een relatie tussen de martelingen en de onvoldoende voorbereiding van de soldaten. ‘Een overeenkomst tussen mijn film en de rechtszaak is dat vlak voor de martelingen een aanval plaatsvond waarbij soldaten omkwamen. De wonden waren nog vers. Dat droeg bij aan de verwarring.’ Volgens Munden is niets in de film overdreven. ‘Toch is het geen letterlijke vertaling van de zaken die momenteel lopen. Kwesties als deze zijn doorlopend aan de orde.’ Het verhaal had ook in een andere context kunnen worden verteld, aldus de regisseur. ‘De moed hebben te handelen naar waarin je gelooft, ondanks het feit dat mensen om je heen anders denken. Met het risico dat je hun loyaliteit en hun steun verliest. Even if you do the right thing.’ Maricke Nieuwdorp The Mark of Cain – TT Marc Munden Za 3, 20:30, Cinerama 4 36 th International Film Festival Rotterdam Foto: Felix Kalkman Munden wint De Britse regisseur Marc Munden won afgelopen woensdag met the mark of cain de Movies that Matter Award. Munden kreeg een cheque van vijfentwintighonderd euro overhandigd. De winnende film wordt vertoond in vijf Nederlandse filmtheaters en zal de openingsfilm van het Amnesty International Film Festival 2007 zijn. Voor de Movies that Matter Award waren tien films uit het IFFR-programma genomineerd. De Movies that Matter Award is de opvolger van de Amnesty International-DOEN Award die sinds 2003 op het IFFR en IDFA wordt uitgereikt.
Page 1 and 2: daily tiger 36th International Film
Page 3: in beeld ‘Niet zomaar een massa w
Page 7 and 8: 1 buiten de bios 2 3 4 5 6 Kunstena
Page 9 and 10: Extra Tiger The screenings have tak
Page 11 and 12: tigers Rotterdam 2007’s fifteen T
Page 13: (continues from page 21) Dual Appro

Tiger of many stripes - International Film Festival Rotterdam

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?