Bijlage 2 Archeologische onderzoeken - ruimtelijkeplannen ...

Bedrijvenpark Josink Es, gemeente Enschede; een Aanvullende Archeologische Inventarisatie (AAI-1)
2.2.2 Karterend booronderzoek
Karterend of gebiedsgericht booronderzoek is vaak de enige methode om
afgedekte archeologische terreinen die op enige diepte onder het maaiveld liggen
te lokaliseren. Dergelijke terreinen kunnen afgedekt zijn door natuurlijke sedimenten
zoals rivierafzettingen, veen of stuifzand, of door een relatief dikke cultuurlaag,
zoals een esdek. In deze gevallen is de kans klein dat vondsten door bijvoorbeeld
de werking van landbouwmachines aan de oppervlakte komen. Derhalve is een
oppervlaktekartering in deze gebieden weinig zinvol. Booronderzoek maakt het
mogelijk de diepteligging, de dikte en de stratigrafische positie van de archeo-
logische laag of lagen exact te bepalen. Daarnaast wordt vastgesteld in hoeverre
het bodemprofiel intact is en/of eventuele archeologische sporen (bijvoorbeeld
paal- en afvalkuilen) door natuurlijke erosie of antropogene verstoringen zijn
aangetast. In het laatste geval kunnen archeologische sporen geheel of
gedeeltelijk verdwenen zijn.
Het plangebied Josink Es is onderzocht door middel van een systematisch karterend
booronderzoek. Het booronderzoek is uitgevoerd met behulp van een Edelmanboor
met een diameter van 15 cm, waarbij het opgeboorde materiaal is gezeefd met
behulp van een zeef met een maaswijdte van 0,5 cm. Het zeefresidu is gecontro-
leerd op de aanwezigheid van archeologisch materiaal (zoals fragmenten aardewerk,
vuursteen en verbrande leem). Indien dit materiaal regelmatig en/of in een relatief
grote dichtheid wordt aangetroffen, is het een vrijwel zekere aanwijzing voor de
aanwezigheid van archeologische sporen in de bodem. De boringen zijn in het veld
op een veldkaart ingetekend. De profielen zijn aan de hand van een standaard-
formulier beschreven. Daarnaast is van de boringen in het hooggelegen noordelijke
deel van het plangebied de maaiveldhoogte ten opzichte van NAP bepaald. Hierbij
is uitgegaan van een NAP-bout in de westgevel van de boerderij op het adres
Bruggertstraat 358, gemeente Enschede (kaartblad 34F; coördinaten 254,700/
470,470; bout op 30,788 m +NAP).
In totaal zijn in het plangebied 102 boringen verricht tot maximaal 165 cm -Mv.
Op de Josink Es, die het hooggelegen noordelijke deel van het plangebied vormt,
zijn boringen verricht in een grid waarbij de onderlinge afstand tussen de raaien
40 m bedroeg (figuur 3: boringen 1 t/m 45, 47, 50, 51, 52 en 53). De afstand
tussen de boringen binnen een raai bedroeg 50 m. De boringen binnen een raai
verspringen ten opzichte van die in de naastgelegen raai, waardoor een systeem
van gelijkbenige driehoeken ontstaat. Op deze wijze is een boorgrid verkregen
waarbij met het geplande aantal boringen de grootste kans op het aantreffen van
archeologische resten wordt bereikt. Verder is op plaatsen waar de resultaten van
het karterend booronderzoek daartoe aanleiding gaven, het boorgrid verdicht
door middel van controleboringen (figuur 3: boringen 46, 48, 49, 54 t/m 61 en
93 t/m 102).
In de overige delen van het plangebied (voornamelijk laaggelegen en vochtige
matenlanden ten zuiden van de Josink Es) heeft een verkennend booronderzoek
RAAP-rapport 670 / eindversie 29-03-2001
[7 ]