grafisch ontwerp - MAD-faculty

MAD-faculty

2|
Inhoud
Overzicht opleidingen
Basisopleidingen
BEELDENDE KUNSTEN
Fotografie 8
Campus C-mine
Grafisch Ontwerp 16
Campus Elfde Linie
Juweelontwerp en Edelsmeedkunst 26
Campus Elfde Linie
Vrije Kunsten 36
Campus Elfde Linie
AUDIOVISUELE KUNSTEN
Animatiefilm 46
Campus C-mine
Communicatie & Mediadesign 54
Campus C-mine
Televisie-Film 66
Campus C-mine
PRODUCTDESIGN 72
Campus C-mine
Vervolgopleidingen
Specifieke lerarenopleiding 80
Campus C-mine en Campus Elfde Linie
Creatieve therapie 81
Campus Elfde Linie
Postgraduaat Multimedia & Communicatie 81
Campus C-mine
Toelatingsproef 82
Toelatingsvoorwaarden 83
Bereikbaarheid 84
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty

MAD-faculty
MAD-faculty
Media, Arts and Design faculty, een
samenwerking tussen KHLim en PHL
De hogere kunstopleidingen in Limburg werken
sinds 2009 aan één gezamenlijk traject.
Twee campussen, één faculteit, waar Media,
Kunsten en Design elkaar vinden en zorgen voor
een kruisbestuiving over de afstudeerrichtingen
heen. Binnen de opleidingen Beeldende Kunsten,
Audiovisuele Kunsten en Productdesign
biedt de MAD-faculty een brede waaier van
afstudeerrichtingen aan. Je kan hier terecht
voor Animatiefilm, Communicatie & Mediadesign
(interaction design – game-art&design,
Fotografie, Grafisch Ontwerp, Juweelontwerp en
Edelsmeedkunst, Productdesign, Televisie-Film
en Vrije Kunsten (schilderkunst, keramiek, vrije
grafiek, beeldhouwkunst).
en deze die afdelingoverschrijdend kunnen
gegeven worden.
Ook het onderzoeksluik is over de twee campussen
heen uitgewerkt en is sterk gelinkt met het
onderwijs. Vandaag zetten de 4 onderzoeksdomeinen
Play & Game, Image & Word, Social Spaces en
Art|Object & Design de toon binnen het huidige
onderzoeksveld.
Kies je voor MAD-faculty dan kies je voor een
opleiding binnen het hoger kunstonderwijs die
kritisch kijkt naar morgen en die je de nodige
skills en tools biedt om overmorgen in het
werkveld aan de slag te gaan.
Departementshoofden Rob Cuyvers & Ann Laenen
4|
Je stapt in een academisch bachelor - en
masterprogramma. Het onderzoeksgericht
werken en contextgericht ontwerpen staat
centraal. Naast een gedegen vorming in de
basisskills, speelt het leeraanbod voortdurend in
op de actuele maatschappelijke ontwikkelingen.
Zowel op technologisch als op technisch vlak
volgen de vernieuwingen elkaar op. Wanneer
je afstudeert aan de MAD-fac weet je vanuit je
eigen discipline in te spelen op en om te gaan
met deze vernieuwingen. Dit doen we door de
meest actuele trends een plaats te geven in de
afstudeerrichtingen via modules en workshops.
Daarbij wordt naar het juiste evenwicht gezocht
tussen afdelingspecifieke opleidingsonderdelen
|5
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
MAD-faculty

6|
MAD-Faculty
Wat biedt MAD-faculty?
Ben je creatief? Houd je van mooie dingen?
Durf je de wereld rondom je kritisch te
bekijken? Wil je een eigen verhaal in beeld
brengen? Vernieuwende producten ontwerpen
en vormgeven? Dan bieden de opleidingen aan
de MAD-faculty zeker kansen om tegemoet te
komen aan je verwachtingen. In de aangeboden
academische opleidingen staan creativiteit,
communicatie en onderzoek centraal. Via
realistische projecten leer je geleidelijk aan
originele oplossingen te bedenken en uit te
werken voor vragen vanuit het bedrijfsleven,
de mediawereld en organisaties uit de non
profitsector.
Via oefening en multidisciplinaire begeleiding
ontwikkel je stelselmatig een persoonlijke stijl
en visie. Door een ruime theoretische studie van
maatschappelijke en culturele achtergronden en
evoluties kan je vragen en oplossingen kritisch
benaderen en in een juiste context plaatsen. Door
confrontatie met onderzoek en het ontwikkelen
en hanteren van specifieke ontwerp- en
onderzoeksmethodes kom je tot verdieping en
verruiming. Bij de ontwikkeling van producten en
producties wordt in belangrijke mate uitgegaan
van de beleving van de gebruiker/toeschouwer
Campus C-mine
Op de campus C-mine worden momenteel de
opleidingen Productdesign, Audiovisuele Kunsten
en Beeldende Kunsten aangeboden. In de
opleiding Audiovisuele Kunsten kan je een keuze
maken uit de afstudeerrichtingen Animatiefilm,
Televisie-Film, Communicatie- en Mediadesign.
Voor de opleiding Beeldende Kunsten kan je
kiezen voor Fotografie. Het splinternieuwe
gebouw op C-mine biedt hiervoor een geschikt
kader. Op deze voormalige mijnsite van
Winterslag wordt een cluster van initiatieven
ontwikkeld met als pijlers: creativiteit, innovatie,
design, educatie, cultuur en recreatie. Door de
samenwerking met diverse partners ontstaat
een interessante kruisbestuiving: een geschikte
voedingsbodem; voor de creatieve economie en
cultureel-maatschappelijke experimenten.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
zelf. In de MAD-faculty wordt hierbij veel belang
gehecht aan het aftasten van de grenzen van de
eigen discipline en het samenwerken met andere
disciplines, het gebruik van meerdere media en
het betrekken van de gebruiker/toeschouwer.
Teamwork en stages bereiden je verder optimaal
voor op de uitdagingen van het werkveld. Deze
samenwerking krijgt een verlengstuk in de
Euregio en een ruim (internationaal) netwerk,
hetgeen perspectieven biedt voor internationale
uitwisselingen, gastcolleges, workshops en
studiereizen. Als afgestudeerde master kan je
dan verantwoordelijkheid opnemen voor het
uittekenen van strategische lijnen, leidinggeven
aan een productieteam, artistieke concepten
bedenken en realiseren, multidisciplinaire
teams coördineren. Verwondering en passie,
doorzettingsvermogen en vindingrijkheid,
vakbekwaamheid en zin voor samenwerking
zijn wezenlijk om succesvol en met plezier deze
boeiende opleidingen te kunnen afronden en
daarna een van de vele uitdagende beroepen met
voldoening te kunnen uitoefenen.
Campus Elfde Linie
Op de campus Elfde Linie wordt de opleiding
Beeldende Kunsten aangeboden. In deze
opleiding kan je kiezen tussen Grafisch
Ontwerp, Juweelontwerp en Edelsmeedkunst,
of Vrije Kunsten. Binnen de Vrije Kunsten
worden volgende specialisaties aangeboden:
Beeldhouwkunst, Keramiek, Schilderkunst en
Vrije Grafiek. In de gebouwen op de campus Elfde
Linie, vlak bij het hartje Hasselt, vind je een
creatieve omgeving, voorzien van de modernste
apparatuur op het gebied van de multimedia en
de eigen, specialisaties. Op de PHL wordt in een
creatieve, sfeer samengewerkt met PHL-music,
de Pop- en rockacademie en de opleidingen
Architectuur en Interieurarchitectuur.

8|
afstudeerrichting FOTOGRAFIE
Beeldende Kunsten

Beeldende Kunsten
10|
FOTOGRAFIE
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
• Opleiding: Academische Bachelor en Master in de Beeldende Kunsten
• Afstudeerrichting: Fotografie
• Studieduur: 3 jaren (180 studiepunten) + 1 jaar (60 studiepunten)
• Stage: 10 weken in het masterjaar
De opleiding Beeldende Kunsten bekijkt de
afstudeerrichting Fotografie als een weergave van
een bestaande of fictieve realiteit.
Fotografie is een belangrijke taal voor de
expressie van gevoelens en ethiek in deze tijd.
Foto’s reflecteren over de maatschappij of stellen
deze in vraag.
De studenten worden individueel begeleid,
gestimuleerd en gemotiveerd om het medium
uitgebreid te onderzoeken. De raakpunten en
verschillen met andere media zoals beeldende,
audiovisuele en digitale kunsten komen aan
bod: enerzijds als artistieke realisatie van een
eigen perceptie van de realiteit en anderzijds
als toepassing in opdracht voor derden.
Onze professionele apparatuur, fotostudio’s,
donkere kamers, digital- & print labs staan ter
beschikking van onze studenten.
Naast de fotopraktijk leveren ook theoretische
opleidingsonderdelen een grote bijdrage aan het
leren observeren, analyseren, experimenteren
en synthetiseren van het beeldende denken, de
creatie van en de reflectie over een eigenzinnige
beeldtaal.
Studiereizen (NY, LA, Londen, Berlijn, enz.),
deelname aan fotowedstrijden, stages, workshops
en lezingen met (inter)nationale professionals
zoals Charles Fréger, Lynne Cohen, Carl De Keyzer,
Jimmy Kets, Elinor Carruci, Mathieu Bernard-
Reymond, Yann Gross, Tamara Berghmans (FoMu),
Isabelle Pateer, Stephan Vanfleteren, Lieven De
Cauter, enz. bieden een extra meerwaarde.
Studentenprofiel
Onze studenten hebben een ruime interesse, zowel op maatschappelijk,
toegepast als artistiek vlak, en een permanente drang om deze interesses
vanuit een persoonlijke visie te vertalen in fotografische en transdisciplinaire
projecten.
Beroepsmogelijkheden
• freelancer in de verschillende vakgebieden (reclame, mode,
portret, muziek, theater, dans, architectuur, pers, sociaal, documentair of
reportage - fotografie)
• beeldend kunstenaar;
• digitale beeldbewerker;
• realisator van audiovisuele producties en bedrijfsreportage
(productieprocessen - presentaties);
• medewerker in de culturele sector (cultuurcentra, musea,
tentoonstellingen, evenementen);
• assistent, leraar of docent - Onderwijs / Openbare diensten
(van secundair tot hoger onderwijs).
• art director,
• lid van een creative team,
• de fotograaf kan evenzeer de drang hebben om zich voor te bereiden op
een posthogeschoolopleiding en/of een onderzoeksgericht doctoraat
in de kunsten als stimulans tot levenslang leren.
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

Beeldende Kunsten
12|
Programma
Op basis van onze visie wordt de afstudeerrichting
Fotografie opgebouwd in
vier fases:
1 Bachelor Fotografie ‘Observatiefase’
(inleidend niveau)
In het eerste jaar staat het ‘leren zien’ centraal:
het gericht observeren, de ontwikkeling van
een kritische blik, het inzicht hebben en
aanwenden van algemene esthetische en specifiek
fotografische beeldtaal en vormgeving.
Een eigenzinnige houding en het experiment
worden gestimuleerd door middel van projecten.
Het accent ligt enerzijds op de technische
aspecten en anderzijds op de inhoudelijke
aspecten van de beeldelementen en het bewust
leren ontwikkelen van een artistieke visie.
In dit jaar staat de observatie van
maatschappelijk relevante thema’s centraal. De
student ontwikkelt vaardigheden en verwerft
kennis d.m.v. theoretisch methodologisch
onderzoek met betrekking tot een actueel
thema om dit vervolgens als concept voor een
fotografisch beeld te kunnen gebruiken.
2 Bachelor Fotografie: ‘Evolutiefase’
(verdiepend niveau)
In het tweede jaar ligt de nadruk op het
verruimen van de beheersing van de fotografische
technieken en de fotografische beeldtaal.
Er wordt naast documentaire fotografie veel
aandacht besteed aan toegepaste fotografische
domeinen zoals: portretten, reportage, reclame
en architectuurfotografie. Ook is er aandacht voor
digitale media.
De student gaat vrij experimenteren en wordt
daarbij individueel begeleid. Zo ontwikkelt
de student een persoonlijke visie van wat een
(fotografisch) beeld kan zijn. De student kan
onderzoek verrichten om zo tot een onderbouwd
idee te komen. De student ontwikkelt een
beeldstrategie waarbij de focus ligt op concept,
context en werkmethodiek.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
3 Bachelor Fotografie: ‘Optimalisatiefase’
(gevorderd niveau)
De verschillende fotografische invalshoeken
(zie 2 Bach) worden verder geoptimaliseerd en
geprofessionaliseerd. De student past dit toe
zowel in projecten voor derden als autonoom
werk. Digitale media geven een andere dimensie
aan het fotografische werk.
Na onderzoek bepaalt de student een concept
waarin duidelijk een eigen standpunt t.o.v. het
thema wordt gegeven. Onderzoek, conclusie
en vernieuwende beeldvertaling worden door
middel van samenwerking van praktijk en
theorie ondersteund. Het concept wordt naar een
fotografisch beeldstrategie vertaald, waarbij de
samenstelling en narrativiteit van de beelden van
groot belang worden geacht.
De hele fotografische workflow, van onderzoek,
naar productie en presentatie staat centraal.
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

Beeldende Kunsten
14|
Master Fotografie: ‘Realisatiefase’
(gespecialiseerd niveau)
De masteropleiding vangt aan met een stage (10
weken) in binnen- of buitenland. De student
maakt hiervoor zelf een keuze op basis van de
persoonlijke interesse en toekomstperspectieven.
Na de stageperiode werkt de student aan
onderzoek dat uitmondt in een creatief en/of
transdisciplinair werkstuk. De student mag dit
realiseren als een zuiver artistiek werk of binnen
de wereld van de toegepaste media. De student
wordt permanent begeleid op vaktechnisch,
inhoudelijk en theoretisch niveau. Het is een jaar
waarin je jezelf als student artistiek realiseert.
Bij het streven naar kwaliteit spelen het artistiek
en het creatief onderzoek en het experiment een
grote rol, waarbij nieuwe ontwikkelingen binnen
en tussen disciplines worden gestimuleerd.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
Referenties
www.arnoroncada.com
www.annickgeenen.be
www.silenceisgolden.be (Pieter Geenen)
www.kristof-vrancken.com
www.liesjereyskens.com
www.vincenttillieux.be
1 Fotografie 2 Fotografie
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Documentaire fotografie 1* 8
Autonoom project 1 * 4
Studie fotografische beeldelementen * 9
Toegepaste fotografische domeinen ruimte 1* 3
Digitale media 1 * 2
Grafische toepassingen * 3
Technologie 14
Fototechnologie 1 10
Digitale beeldbewerking 1 * 4
Studie van het medium 1 3
Fotogeschiedenis en actua fotografie 1 2
Persoonlijke Actualiteits-Studie (PAS) 1 1
Kunst & Cultuur 1 6
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 1: Oudheid en Middeleeuwen 2
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 2: Nieuwe tijd en 19de eeuw 2
Kunst- en Cultuurfilosofie 1 2
Theorie van de beeldvorming 1 4
Perceptie 1 2
Beeldanalyse van de fotografie 1 2
Mens & Maatschappij 1 4
Psychologie 1 2
Sociologisch denken 2
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Documentaire fotografie 3* 4
Toegepaste fotografische domeinen: Mens 2* 4
Toegepaste fotografische domeinen: Object 2* 4
Toegepaste fotografische domeinen: Ruimte 2* 4
Toegepaste fotografische domeinen: Reportage 2* 4
Autonoom project 3*/rapportering 7
Autonoom project 3* 6
rapportering 2 1
Fotografische projecten met derden/projectmanagement 6
Fotografische projecten met derden* 4
Projectmanagement 2
Digitale media 2 10
Bewegend beeld* 5
Webtoepassingen 3
Digitale beeldbewerking 3* 2
Kritische studies 1 4
Actualiteit Beeldende Kunst Algemeen 1
Actualiteit Fotografie 1
Semiotiek Foto-Film 2
Levensbeschouwelijke vorming en ethiek 3
Strategische communicatie 5
Marketing 2
Reclamepsychologie 2
Sociologie v/d reclame 1
Onderzoeksmethodologie 5
Theorie 2
Project * 3
PAS PLUS 3
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Documentaire fotografie 2* 4
Toegepaste fotografische domeinen: Mens 1*/rapportering 1 5
Toegepaste fotografische domeinen: Mens 1* 4
rapportering 1 1
Toegepaste fotografische domeinen: Object 1* 4
Toegepaste fotografische domeinen: Ruimte 2* 3
Toegepaste fotografische domeinen: Reportage 1* 2
Autonoom project 2* 4
Digitale media 2* 3
Technisch atelier* 9
Fototechnieken* 5
Digitale beeldbewerking 2* 2
Digitaal labo* 2
Fototechnologie 2 3
Studie van het medium 2 3
Fotogeschiedenis+actua fotografie 2 2
Persoonlijke Actualiteitsstudie 2 1
Theorie van de beeldvorming 2 5
Psychologie en Perceptie 2 3
Beeldanalyse van de fotografie 2 2
Seminarie: Intermedialiteit
Kunst en Cultuur 2 6
Kunst- en cultuurgeschiedenis 2a: Moderne kunst en cultuur 2
Kunst- en cultuurgeschiedenis 2b: Postmoderne kunst en cultuur 2
Kunst- en Cultuurfilosofie 2 2
Methodiek: creatieve technieken/onderzoeksgericht denken
+ keuzepakket uit open aanbod 3
Mens & Maatschappij 2 3
communicatietheorie/economisch denken
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
3 Fotografie 4 Fotografie
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Masterproef 30
Artistiek werkstuk * 24
Scriptie * 6
Atelier extern: Stage en stageverslag * 8
Atelier Intern: Projecten in samenwerking * 6
Presentatietechnieken* 3
Kritische studies 2 6
Kunstactualiteit 2
Cultuurtheorie: capita selecta 2
Thema's uit de actuele fotografie 2
Keuzemodule uit open aanbod * 7
play & game 7
word & image 7
social spaces 7
art, object & design 7
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit

16|
Beeldende Kunsten
afstudeerrichting GRAFISCH ONTWERP

Beeldende Kunsten
18|
GRAFISCH ONTWERP
Grafisch Ontwerp is een afstudeerrichting van de
academische opleiding in de Beeldende Kunsten
en bestaat uit drie bachelorjaren, gevolgd door
één masterjaar. Grafisch Ontwerp zoals
vormgegeven binnen de Media, Arts and Design
faculty, kortweg MAD-faculty, is een uitgekiende
samenbundeling van de vroegere curricula van
KHLim Genk en PHL Hasselt.
Hierin staan naast specialisatiemogelijkheden
ook cross-overs: nieuwe ideeën ontstaan uit een
kruisbestuiving van verschillende disciplines. Dit
heeft geleid tot een stevig curriculum waarin de
student kan ontwikkelen van de zeer basic studie
van beeldelementen naar een breed gevormde
specialist met een accent op eigen affiniteiten.
Door de bundeling van de accenten/speerpunten
is een nieuwe goed doorbouwde afstudeerrichting
ontstaan, volledig gericht op de sterk evoluerende
toekomst, zowel op maatschappelijk, artistiek als
op vlak van media.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
• Opleiding: Academische Bachelor en Master in de Beeldende Kunsten
• Afstudeerrichting: Grafisch Ontwerp
• Studieduur: 3 jaren (180 studiepunten) + 1 jaar (60 studiepunten)
• Stage: 5 tot 12 weken, voor de masterproef
Doelstellingen van de opleiding
Een breedgevormde specialist die buiten de
lijntjes durft te kleuren.
De doelstelling van Grafisch Ontwerp is in eerste
instantie de vorming van potentiële ontwerpers
in de studio’s. Naast deze artistieke studio’s staan
een aantal ondersteunende opleidingsonderdelen
die hem in staat stellen in een bredere
maatschappelijke, culturele, economische context
te denken en ontwerpen.
Hij neemt als ontwerper een onderzoekende
houding aan en stelt zichzelf constant in
vraag. Om dit te stimuleren is het curriculum
gradueel opgebouwd met een steeds groeiende
complexiteit en een voortdurende aandacht voor
het onderzoekend ontwerpen en onderzoekend
denken, buiten de bestaande begrippenkaders.
STATION
HAVERMARKT
HOOGSTRAAT
KONING ALBERTSTRAAT
DEMERSTRAAT
BADDERIJSTRAAT
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
KOLONEL DUSARTPLEIN

20|
Studentenprofiel
Een grafisch ontwerper is een creatieve realisator.
Hij bedenkt niet alleen ideeën maar geeft ze
ook vorm. Om zijn interactie met de omgeving
te kunnen realiseren, fungeert hij meestal als
katalysator binnen het proces van ontwerp,
vormgeving en communicatie.
Als ontwerper kan hij een synthese maken van
de problematiek van een opdracht en hierop een
creatief en authentiek antwoord formuleren,
waarbij hij zichzelf voortdurend in vraag stelt.
Daarnaast beheerst de student grafische en
multimedia programma’s, teken- en illustratieve
vaardigheden, onderzoeks- en ontwerpmethodes,
hij heeft een goed inzicht in het prepressgebeuren.
Deze skills geven hem de mogelijkheid
om zeer ruim te anticiperen op opdrachten, zowel
op zelfstandige basis als in dienstverband.
Gastsprekers, seminaries, workshops
Grafisch Ontwerp is een afstudeerrichting waarin
levenslang leren centraal staat, immers ...
nieuwe uitvoerings- en onderzoekstechnieken,
theorieën, en materialen bieden zich jaarlijks
aan. Gastsprekers, seminaries, studiereizen en
workshops zorgen ervoor dat de opleiding met
de dagelijkse werkelijkheid verbonden blijft.
Zij zijn een correctie op de wereldvreemdheid
die zou kunnen ontstaan bij een te academisch
theoretische benadering van het artistieke
en vormen een essentieel onderdeel van het
curriculum.
Jaarlijks organiseert Grafisch Ontwerp een
reeks lezingen, seminaries en workshops met
gerenommeerde ontwerpers uit diverse disciplines
in de hogeschool zelf en op externe locaties.
Studiereizen
Traditioneel organiseert Grafisch Ontwerp
jaarlijks een aantal studiereizen naar
interessante steden: Amsterdam, Barcelona,
Berlijn, Londen, Parijs, New York, Stockholm,…
Op het programma staan heel wat musea en
culturele bezienswaardigheden, maar vooral
gerenommeerde ontwerpbureaus voor grafische
vormgeving, reclamevormgeving, illustratieve
vormgeving en web- en digital design. Maar ook
eendaagse uitstappen naar exposities en musea
in Antwerpen, Brussel, Breda, Keulen,… worden
geprogrammeerd.
Exposities
Elk academiejaar organiseert Grafisch Ontwerp
een aantal exposities omtrent grafische,
illustratieve en reclame vormgeving. Vaak worden
de exposities gekoppeld aan een lezing en een
opdracht binnen de ateliers. Op die manier
brengen we de student in eigen huis in contact
met hoogstaand professioneel nationaal en
internationaal grafisch werk.
Docenten
Door jarenlange ervaring in het werkveld
beschikken de docenten over een professionele
vakbekwaamheid en kennis. De combinatie van
die artistieke bekwaamheid en het docentschap
garandeert een dynamische, eigentijdse en
gespecialiseerde begeleiding.
Beroepsmogelijkheden
Grafisch Ontwerp levert het fundament om
met beide voeten in de maatschappelijke
vormgevingsrealiteit te kunnen staan.
Oud-studenten zijn als zelfstandige of in
dienstverband werkzaam in de volgende
beroepsomgevingen:
• audiovisuele bedrijven en studio’s
• communicatiecellen en ontwerpstudio’s van
bedrijven, organisaties en openbare diensten
• reclamebureaus
• tekenstudio’s
• uitgeverijen
• verpakkingsontwerpstudio’s
• vormgevingsstudio’s
• webdesignstudio’s
• academische onderzoeksinstituten en het
onderwijs
In die beroepsomgevingen zijn de mogelijke
functies zeer uiteenlopend.
Tot de taak van een afgestudeerde in het Grafisch
Ontwerp kan behoren:
• conceptueel denkwerk (beeldend of verbaal)
• grafisch, illustratief, typografisch ontwerpen
• uitvoerend vormgeven
• organiseren, presenteren
• onderzoeken en doceren
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
|21

22|
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty

Beeldende Kunsten
24|
Oudstudenten getuigen
Ons avontuur
Het begon allemaal in Hasselt, waar wij in onze
studententijd geregeld samen op café gingen en
vaak in een humoristische bui fantaseerden over
hoe we later de reclamewereld wilden veroveren.
Menige Hasseltse toog kan getuigen van de gekke
ideeën die we met elkaar uitwisselden. Al leken het
vage fantasieën, toch ondernamen we pogingen
om onze droom te verwezenlijken. Gestimuleerd
en gecoacht door onze docenten namen we deel
aan verschillende nationale en internationale
wedstrijden. Wanneer we niet in de prijzen vielen,
verwerkten we deze voor ons traumatische ervaring
en de daarbij horende agressie door het samen
maken van loeiharde muziek. Een kwelling voor
Dimi’s buren, een andere, creatieve uitlaatklep
voor ons. Ook al grepen we vaak naast de prijzen,
blijkbaar viel ons werk wel op bij professionals...
Op een zonnige dag in september, we waren net
twee maanden afgestudeerd, ontvingen we een
uitnodiging voor een gesprek met Koen Demaré,
creatief directeur bij DraftFCB. Met ons mooiste
jasje en stoutste schoenen aan wisten we Koens
verbeelding te prikkelen met verrassende ideeën
en wilde plannen. Het resulteerde in ons nieuwe
avontuur in hartje Brussel: nog pril, maar nu
reeds onverwacht boeiend en veelbelovend.
We beseffen maar al te goed dat de roots van dit
avontuur in de PHL liggen. De docenten hebben ons
perfect voorbereid op dit avontuur. In onze rugzak
zat de juiste bagage en door de wereld van de
reclame op voorhand te verkennen, wisten we
perfect onze weg te vinden.
Groeten vanuit Brussel
Dimi en Suus
Suzanne Dom en Dimitri Reyniers
Grafi sch Ontwerp
Experiment
‘Kerstmis haal ik nooit’, dacht ik bij het
binnenstappen in het gebouw C (opleiding
Beeldende Kunsten) van de PHL te Hasselt.
Mijn zelfvertrouwen werd er niet groter op
toen bleek dat quasi iedereen een volleerd
computervirtuoos bleek te zijn. Hoe kon het ook
anders aan de hogeschool met de laptop?
Met de nodige ‘je m’en fous’ en gewapend met
potlood en papier begon ik er dan maar aan.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
Het werd mij al snel duidelijk dat ik mij beter kon
uitleven in meer experimentele werken. Tot mijn
grote opluchting werd ik daarin aangemoedigd
door mijn docenten, die mijn belevingswereld
opentrokken waardoor ik mijn beeldende taal
kon verrijken. Opgelucht omdat ik het niet
vanzelfsprekend vond dat in een toegepaste
richting met beeld geëxperimenteerd kon worden,
een gelegenheid die ik niet onbenut wou laten.
Dit resulteerde in meerdere samenwerkingen
met medestudenten waarin we ons ten volle
creatief ontplooiden, wetende dat een dergelijke
experimenteerdrift niet op zijn plaats zou zijn in
het latere beroepsleven. Maar ook dit vooroordeel
sneuvelde al snel toen ik de mogelijkheid kreeg
om te doctoreren aan de PHL, waardoor mijn
beroepsleven voorlopig samenvalt met experiment
en onderzoek.
Ik ben de PHL en in het bijzonder mijn docenten
dankbaar dat ze me de vrijheid tot experimenteren
gelaten hebben, zowel toen als nu.
Tom Lambeens
Grafi sch Ontwerp
Enkele projecten van afgestudeerden
Grafi sch Ontwerp
Tom Andries, grafi sch ontwerper en partner bij
Today Design www.todaydesign.be
Jan Baert, creative director bij VVL BBDO en
docent reclame vormgeving aan
Sint Lucas Anwerpen
Geoffrey Brusatto, grafi sch ontwerper
en docent aan MAD-faculty www.brusatto.be
Frank Daenen, illustrator www.frankdaenen.be
Jan Dejonghe creative director bij VVL BBDO
www.vvl.bbdo.be
Pablo Hanon & Manon Wetley, twee grafi sch
ontwerpers met een eigen bureau www.hectica.com
Ronny Schildermans, creative director
www.absoluut.be
Marloes Seegers & Wim Gombeer, twee grafi sch
ontwerpers met een eigen bureau
www.seegersgombeer.com
Johan Simons en Johny Stijnen, twee grafi sch
ontwerpers met een eigen bureau
www.pure-communication.be
Leo Timmers, illustrator www.leotimmers.com
1 Grafi sch Ontwerp 2 Grafi sch Ontwerp
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Artistieke praktijk (propedeuse - week 1 tot 14)*
Propedeuse (week 1 tot 14)* 8
Studio’s (week 15-28)* 8
Keuze 1. Student kiest twee specialiteiten
Grafi sche vormgeving
Illustratieve vormgeving
Interactieve vormgeving
Reclamevormgeving
Game en digitaal design**
Keuze 2. Student kiest voor
360D
Artistieke praktijkondersteuning
Toegepaste typografi e 1 * 3
Digitale en picturale technieken 1 * 3
Theorie van het Grafi sch Ontwerp 3
Artistieke praktijk - tekenen
Tekenen 1 * 8
Beeldvorming (theorie en artistieke praktijk)
Beeldanalyse en onderzoeksgericht ontwerpen 1* 8
Iconologie 3
Narratologie 3
Kunst & Cultuur
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 1 5
Kunstactualiteit 1 3
Maatschappelijke context
Inleiding in de menswetenschappen 5
Filosofi e - Psychologie - Sociologie
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
(**) GDD wordt (onder voorbehoud) een afzonderlijke afstudeerrichting Play & Game
met een eigen curriculum.
Onder voorbehoud van wijzigingen. Kijk op www.mad-fac.be voor de laatste wijzigingen.
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Artistieke praktijk
Studio’s (incl digitale en picturale technieken)*
Keuze 1. Student Student kiest één specialiteit
Grafi sche vormgeving
Illustratieve vormgeving
Interactieve vormgeving
Reclamevormgeving
Game en digitaal design**
Keuze 2. Student kiest voor
360D
Artistieke praktijkondersteuning
18
Gastcolleges 4
Toegepaste typografi e 2* Artistieke praktijk - tekenen*
6
Tekenen 2 6
Beeldvorming (theorie en artistieke praktijk)
Beeldanalyse en onderzoeksgericht ontwerpen 2* 6
Semiotiek Onderzoek
3
Onderzoeksvaardigheden Kunst & Cultuur
3
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 2 5
Kunstactua Grafi sch Ontwerp Maatschappelijke context
3
Kunstfi losofi e 3
Sociologie en communicatie 3
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
(**) GDD wordt (onder voorbehoud) een afzonderlijke afstudeerrichting Play & Game
met een eigen curriculum.
Onder voorbehoud van wijzigingen. Kijk op www.mad-fac.be voor de laatste wijzigingen.
3 Grafi sch Ontwerp 4 Grafi sch Ontwerp
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Artistieke praktijk
Studio’s (incl digitale en picturale technieken)* 18
Keuze 1. Student kiest kiest één specialiteit
Grafi sche vormgeving
Illustratieve vormgeving
Interactieve vormgeving
Reclamevormgeving
Game en digitaal design** design**
Keuze 2. Student kiest voor
360D
Artistieke praktijkondersteuning
Gastcolleges 4
Artistieke praktijk - tekenen*
Tekenen 6
Beeldvorming (theorie en artistieke praktijk)
Beeldanalyse en onderzoeksgericht ontwerpen 3* 6
Psychologische esthetica*** 3
Onderzoek
Onderzoeksmethodologie/project 3
Paper 3
Kunst & Cultuur
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 2 5
Geschiedenis en actua van het eigen specialisme 3
Maatschappelijke context
Cultuurfi losofi e*** 3
Cultuur en zingeving*** 3
Nieuwe media en communicatie*** 3
Strategische communicatie*** 3
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
(**) GDD wordt (onder voorbehoud) een afzonderlijke afstudeerrichting Play & Game
met een eigen curriculum.
(***) u kiest 1 opleidingsonderdeel
Onder voorbehoud van wijzigingen. Kijk op www.mad-fac.be voor de laatste wijzigingen.
UNDER CONSTRUCTION
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Masterproef* 22
Masterscriptie 8
Masterondersteuning en studio's* 27
Cultuur en zingeving 3
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Onder voorbehoud van wijzigingen. Kijk op www.mad-fac.be voor de laatste wijzigingen.
Deze lestabellen zijn onder constructie, we verwijzen je voorlopig graag door naar de symbolische weergave van
de opleiding op de vorige pagina. Check ook regelmatig onze website op www.mad-fac.be

Beeldende Kunsten
26|
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
Beeldende Kunsten
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
afstudeerrichting VRIJE KUNSTEN / JUWEELONTWERP
EN EDELSMEEDKUNST

Beeldende Kunsten
28|
De afstudeerrichting Juweelontwerp en
Edelsmeedkunst (Object & Jewellery) is een
academische opleiding bestaande uit drie
bachelorjaren (180 studiepunten) en één
masterjaar (60 studiepunten). Het doel is
om studenten op te leiden tot eigenzinnige
kunstenaars en ontwerpers van hedendaagse
juwelen en objecten. Het experiment en een
onderzoekende houding staan hierin centraal.
Via opdrachten en projecten concentreert
ons onderwijs zich aanvankelijk op vorm-,
techniek- en materiaalonderzoek om geleidelijk
te verschuiven naar een inhoudelijke problematiek.
De ambigue positie die ons vakgebied inneemt
binnen het landschap van de Beeldende Kunsten,
kunstambachten en design is een inspirerend
uitgangspunt dat constant in vraag gesteld wordt.
In dit tijdperk van cross-overs ligt de kwaliteit in
het hybride object: het sieraad als drager van een
concept of idee, niet traditioneel aan materiaal
of techniek gebonden. Door deze benadering sluit
het sieraad aan bij zowel beeldende kunst als
design.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
• Opleiding: Academische Bachelor en Master in de Beeldende Kunsten
• Afstudeerrichting: Vrije Kunsten / Juweelontwerp en Edelsmeedkunst
• Studieduur: 3 jaren (180 studiepunten) + 1 jaar (60 studiepunten)
• Stage: 5 weken (180 uren) voor de masterproef
VRIJE KUNSTEN / JUWEELONTWERP EN EDELSMEEDKUNST
Studentenprofiel
Wil je een eigen vormentaal ontwikkelen in
het medium van juwelen en objecten en ben je
bovendien gefascineerd door de veranderende
artistieke wereld, dan vormt de afstudeerrichting
Juweelontwerp en Edelsmeedkunst de juiste
biotoop om jezelf artistiek te ontplooien.
Beroepsmogelijkheden
Afhankelijk van hun interesses en ambities
komen de afgestudeerden terecht op verschillende
plaatsen in het werkveld. Hun professionele
activiteiten situeren zich in uiteenlopende
domeinen: het pure avant-garde sieraad of
object, eigen kleine of grootschalige producties
of het unieke sieraad, specifiek ontwikkeld voor
particulieren.
Met een masterdiploma op zak is het ook mogelijk
om tewerkgesteld te worden in het brede veld
van de culturele sector. Bovendien kan dit
diploma aangevuld worden met een specifieke
lerarenopleiding met als doel een carrière in het
(kunst)onderwijs (pag. 80).
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

Beeldende Kunsten
30|
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
Programma
Doelstelling van de opleiding
Bachelor
Het programma van de drie bachelorjaren steunt
op 3 pijlers: materiaal/techniek, functie en
concept. De interactie tussen deze componenten
is niet hiërarchisch – ze kunnen alle drie als
uitgangspunt aan een ontwerpmodel gekoppeld
worden.
In het eerste bachelorjaar wordt een solide
technische basis gelegd. De belangrijkste
technieken worden aan de hand van korte,
individuele opdrachten aangeleerd en onderzocht.
Dit gebeurt via intens opdrachtgestuurd
onderwijs.
De student visualiseert zijn ontwerp aan de hand
van relatief eenvoudige schetsen of maquettes en
via een onderwijsleergesprek leert de student zijn
ontwerp bijschaven. De technische benadering
wordt in deze prille fase van de opleiding reeds
gekoppeld aan een vormonderzoek.
De belangrijkste doelstelling blijft echter
de beheersing en het onderzoek van de
basistechnieken en materialen. Deze dienen in de
volgende bachelorjaren en de masterproef immers
als ondersteuning bij het ontwikkelen van hun
eigen artistiek project.
In het tweede bachelorjaar worden twee
belangrijke facetten van Juweelontwerp en
Edelsmeedkunst behandeld: draagbaarheid en
functie. De student wordt gestimuleerd om de
grenzen van ons vakdomein af te tasten en te
verleggen. Dit onderzoek heeft betrekking op
het lichaam als drager van het sieraad en op zijn
omgeving in het algemeen.
In het eerste semester van de derde bachelor
ligt het zwaartepunt op het verder ontwikkelen
van de verworven praktijkgerichte en artistieke
onderzoekscompetenties (Practice based research/
Practice as research). Hierbij wordt vooral
geconcentreerd op de dialoog tussen materiaal en
proces. Daarnaast komt ook het onderzoek naar
de inhoudelijke, communicatieve of historische
aspecten van het sieraad of object ruim aan bod.
In het tweede semester krijgt de student, als
voorbereiding op het masterproject voldoende
ruimte om de eerste stappen te zetten in de
richting van een totaalconcept.
Vanaf het tweede bachelorjaar kunnen,
parallel met het programma van het atelier
Juweelontwerp en Edelsmeedkunst, ondersteunende
modules (Artistiek Ontwikkelingsplan
(pag. 41) opgenomen worden uit andere
disciplines: Glaskunst, Installatiekunst en
Nieuwe Media.
Ook cross-overs met andere ateliers en opleidingen
van de MAD-faculty worden gestimuleerd.
Master in Juweelontwerp en Edelsmeedkunst
Het internationale masterprogramma Object &
Jewellery is een éénjarige academische opleiding
waarbij de focus ligt op de wisselwerking
tussen ontwerpen, materialiseren en reflecteren
(design by thinking & doing). De student legt zijn
persoonlijkheid, zijn inzichten en onderzoek
uit de vorige jaren in de masterproef. Deze
masterproef bestaat uit twee delen: enerzijds
een artistiek luik met als resultaat een reeks
van gematerialiseerde ontwerpen, anderzijds
een theoretisch reflectief luik omtrent het
ontwerpproces.
Parallel met de masterproef kiest de student
ook een masterstudio, waarin via praktische
en theoretische werkvormen het individuele
masterproject ondersteund wordt.
The master programme OBJECT & JEWELLERY at
the MAD-faculty is a one-year academic educational
programme (valued 60 credits) in the field of object
making and jewellery. It clearly concentrates on the
unity between making and thinking through artistic
research and studio practice. Both jewellery and
objects can be approached from a traditional to a very
experimental point of view. Traditional and innovative
techniques and materials, as well as concept and
context are considered of equal importance and can all
be the object of research.
This research results in a growth of the master students’
artistic knowledge: new and unexpected connections
can be forged between the new insights and the
information and skills the students already possess.
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

Beeldende Kunsten
32|
Internationalisering
Internationale samenwerkingsverbanden met:
- Academie Beeldende Kunsten Maastricht (NL)
- ESAD, Escola Superior de Artes e Design, Porto (PT)
- Hochschule Wismar, University of Technology,
Business and Design, Wismar (D)
- Konstfack, University College of Arts, Crafts and
Design, Stockholm (SE)
- Metropolitan University, Londen (UK)
- The Saimaa University of Applied Sciences,
Lappeenranta (F)
- University of Applied Sciences, Düsseldorf (D)
Projecten
Via lezingen en workshops ontdekken en ervaren
studenten het ruime werkveld. Zo bieden
we de studenten een gevarieerd aanbod van
gastsprekers. De voorbije academiejaren waren
onder andere Ruudt Peters, Herman Hemsen,
Simone Ten Hompel, Tine De Ruysser, Frank
Tjepkema, Manon van Kouswijk, Marjan Unger,
Anders Ljungberg en Michael Rowe te gast aan de
MAD-faculty.
In de loop van het studietraject maken de
studenten kennis met alle facetten van
tentoonstellen. Zo treden de afstuderende
masters naar buiten op de jaarlijkse
EXIT-tentoonstelling en tonen zij hun werk op
Zilvertalenten in het zilvermuseum Sterckshof te
Antwerpen. Elk academiejaar zijn er specifieke
initiatieven, zo werd in het academiejaar
2009-2010 een internationaal project 3TP gestart
tussen de opleidingen van de MAD-faculty, de
University of Applied Sciences te Düsseldorf en
de Academie Beeldende Kunsten van Maastricht.
Deze samenwerking resulteerde in een reizende
tentoonstelling die o.a. in het modemuseum in
Hasselt te zien was.
De studenten nemen tijdens hun opleiding
ook regelmatig deel aan wedstrijden en
dienstverlening. Enkele voorbeelden zijn de
Innovatie-award en Prijs Design Platform Limburg
(beide winnaar Lore Langendries, resp. 2009,
2010), de Wanatoeprijs (winnaar Jill Ryckaert,
2010) en de Wim Ibensprijs (winnaar Dries Dockx
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
2010). Daarnaast werd Dries geselecteerd voor de
internationale tentoonstelling Talente, München
en kreeg hij ook een beurs bij Stroom. Jilll
Ryckaert en Zeno Vaes werden geselecteerd om
deel te nemen aan de prestigieuze International
Graduation Show bij Galerie Marzee (Nijmegen,
2010).
Juweelontwerp en Edelsmeedkunst neemt ook
jaarlijks deel aan binnen- en buitenlandse
beurzen zoals Inhorgenta (München), Zilvermarkt
(zilvermuseum Sterckshof Antwerpen) en de
Europamarkt (Aken). Naast korte uitstappen
wordt jaarlijks ook één langdurige studiereis
georganiseerd. De voorbije jaren werden Wenen,
Londen, Amsterdam, New York en München
bezocht. Naast korte uitstappen wordt jaarlijks
ook één langdurige studiereis georganiseerd.
De voorbije jaren werden Wenen, Londen,
Amsterdam, New York en München bezocht.
Docenten
Gésine Hackenberg
(juweelontwerper)
Dr. David Huycke
(verantwoordelijke masterstudio Kunst/Object &
Ontwerp en zilverkunstenaar)
Audi Pauwels
(atelierverantwoordelijke en juweelontwerper)
Dra. Karen Wuytens
(onderzoeker en juweelontwerper)
Onderzoek
De expertise en het onderzoek van de docenten
worden ook rechtstreeks geïmplementeerd in het
onderwijs. De lopende projecten zijn:
- The Design Process of Studio Jewellers,
doctoraatsonderzoek in de kunsten door Karen
Wuytens i.s.m. UHasselt.
- Via the Body: Prescence and Future
of the Human Condition. Crossways between
contemporary Jewellery Art and Sculpture,
doctoraatsonderzoek in de kunsten door
Hannah Joris i.s.m. de K.U.Leuven en UHasselt.
- The Metamorphic Ornament: Re-Thinking
Granulation, doctoraatsonderzoek in de kunsten
door David Huycke i.s.m de K.U.Leuven en
UHasselt (afgerond en verdedigd september 2010).
- DoDesign, een platform en onderzoeksproject
van MAD-research en Design Platform Limburg
waarmee de interactie tussen ontwerpers en
bedrijven gestimuleerd wordt met het oog op
culturele en economische vernieuwing in deze
regio (Projectmedewerkers: Karen Wuytens,
Mieke Dierckx, Chequita Nahar, Katherina
Kitsinis, Peter Donders, Heleen Van Loon
en Bert Willems).
Getuigenissen
Na vier jaren studeren in Antwerpen wist ik dat
edelsmeedkunst datgene was wat ik echt wilde doen
en blijven doen. Toch was er voor mij persoonlijk
nog een tekort aan zelfzekerheid en was de
zoektocht naar een eigenheid in mijn werk nog
onvoltooid. De vraag: ‘wat ben ik in mijn werk’ deed
me hunkeren naar een buitenlandse ervaring. Na
wakker gelegen te hebben van een vervolgopleiding
in de ‘HDK (Göteborg Universitet)’ bij Tore Svensson
besloot ik het iets dichter bij huis te zoeken. PHL-
Arts in Hasselt bood met David Huycke als docent
een stevig alternatief.
Tijdens het extra masterjaar groeide mijn honger
naar nieuwe mensen met een nieuwe kijk, een
nieuwe omgeving, en een nieuwe inspiratie vanaf
dag één exponentieel. In sneltreinvaart kwam er
heel wat op me af, maar leerde ik vooral zien hoe
ik mezelf er een weg doorheen baande. Hierin was
de masterstudio Kunst/Object en ontwerp onder
leiding van Karen Wuytens, David Huycke en Bert
Willems voor mij de sleutel tot succes. Meer dan
ooit werd er in groep gepraat en gediscussieerd.
Ook werd er, aan de hand van een erg persoonlijke
begeleiding gezocht naar een manier om de dingen
te benoemen. Er werd gezocht naar mijn ideale
artistieke woordenschat. In combinatie met het
schrijven van mijn onderzoeksartikel zorgde dit
voor een steeds duidelijker wordend lichtpunt in
de haast eindeloze mogelijkheden binnen mijn
onderzoeksthema. Het verwoorden en het kritisch
analyseren van mijn eigen traject was enorm
verhelderend.
En last but not least zorgde de vaderlijke hand
van Audi Pauwels voor een geweldig werkbare en
stimulerende omgeving. Dat in combinatie met
de vlotte communicatie tussen de verschillende
instanties maakte dat de PHL voor mij een plek was
waar ik geweldig goed kon aarden. Kortom, mijn
‘buitenlandse’ ervaring, gewoon in de achtertuin
van Vlaanderen… een tijd waar ik de vruchten nog
lang van zal kunnen plukken…
Dries Dockx
diploma 2010
Juweelontwerp en Edelsmeedkunst, in eerste
instantie een snelle en lichtzinnige keuze.
Onzeker, onkundig en onbewust stapte ik als leek
de wereld van de Beeldende Kunsten en sieraden
binnen. Het eerste jaar eindigde dan ook in een
tranendal.
Maar het tij keerde... Door de uitzonderlijke en
individuele begeleiding van de docenten ontwikkelde
ik al gauw een eigen visie, een eigen beeldentaal
en een eigen persoonlijkheid. Zo kon ik concepten
als draagbaarheid en functie en de keuze van een
specifiek materiaal of techniek een plaats geven
binnen mijn ontwerpen.
Een goede werksfeer in het atelier aangevuld met
aanmoedigende en inspirerende contacten met
de docenten deden mij constant mijn grenzen
verleggen. Niet alleen aan de werkbank in het
atelier ontstonden sieraden en objecten, eveneens
zette ik de stap naar bedrijven die mijn ontwerpen
‘en masse’ konden produceren. Door deze manier
van werken breng ik nu zowel unica als multiples op
de wereld.
Eveneens ging ik mijn grenzen letterlijk verleggen.
In het befaamde Barcelona deed ik 3 maanden stage
bij gerenommeerd juweelontwerper, Marc Monzò...
een hele ervaring.
Juweelontwerp en Edelsmeedkunst is mijn leven!
Lore Langendries
diploma 2010
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

Beeldende Kunsten
34|
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
1 Juweelontwerp en edelsmeedkunst
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Artistieke praktijk 19
Atelier Juweelontwerp en edelsmeedkunst 19
Artistieke praktijkondersteuning 3
Vakgerichte theorie Juweelontwerp en edelsmeedkunst 3
Digitale technieken 1 3
Artistieke praktijk - tekenen
Tekenen 8
Beeldvorming (theorie en artistieke praktijk)
Beeldanalyse en onderzoeksgericht ontwerpen 1 8
Iconologie 3
Narratologie 3
Kunst & Cultuur
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 1 5
Kunstactua 3
Maatschappelijke context
Inleiding in de menswetenschappen 5
Filosofie - Psychologie - Sociologie + practicum
TOTAAL 60
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
2 Juweelontwerp en edelsmeedkunst
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Artistieke praktijk 24
Atelier Juweelontwerp en edelsmeedkunst 2 10
Artistiek Ontwikkelingsplan * 5
Vakgerichte theorie Juweelontwerp en edelsmeedkunst2 ** 3
Digitale technieken 2 3
Gemmologie 3
Artistieke Praktijkondersteuning
Gastcolleges 4
Artistieke praktijk - tekenen
Tekenen 6
Beeldvorming (theorie en artistieke praktijk)
Beeldanalyse en onderzoeksgericht ontwerpen 2 6
Semiotiek 3
Onderzoek
Onderzoeksvaardigheden 3
Kunst & Cultuur
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 2 5
Kunstactua voor vrije kunsten 3
Maatschappelijke context
Kunstfilosofie 3
Kunstpsychologie 3
TOTAAL 60
(*) U specialiseert zich in eigen atelier, of kiest voor ondersteuning / nevenatelier
(**) Bij het hoofdatelier hoort vakgerichte theorie
3 Juweelontwerp en edelsmeedkunst 4 Juweelontwerp en edelsmeedkunst
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Artistieke praktijk
Atelier Juweelontwerp en edelsmeedkunst 3 19
Artistiek Ontwikkelingsplan * 5
Artistieke praktijkondersteuning
Gastcolleges 4
Artistieke praktijk - tekenen
Tekenen 6
Beeldvorming (theorie en artistieke praktijk)
Beeldanalyse en onderzoeksgericht ontwerpen 3 6
Psychologische esthetica** 3
Onderzoek
Onderzoeksmethodologie/project 3
Paper 3
Kunst & Cultuur
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 2 5
Geschiedenis en actua van het eigen specialisme 3
Maatschappelijke context
Cultuurfilosofie*** 3
Cultuur en zingeving*** 3
Nieuwe media en communicatie*** 3
Strategische communicatie*** 3
TOTAAL 60
(*) U kiest één hoofdatelier
(**) U specialiseert zich in eigen atelier, kiest voor ondersteuning of nevenatelier
(***) U kiest 1 opleidingsonderdeel
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Masterproef*
Keuze Masterproject 22
Atelier Juweelontwerp en edelsmeedkunst
Masterscriptie 8
Masterondersteuning en studio’s 30
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Tabellen onder voorbehoud
|35

36|
afstudeerrichting VRIJE KUNSTEN
Beeldende Kunsten

Beeldende Kunsten
38|
VRIJE KUNSTEN
Kiezen voor de Vrije Kunsten verenigt op een
unieke manier artistiek hoogstaande praxis
met een individuele begeleiding; theoretische
diepgang met een gedreven gerichtheid op de
hedendaagse internationale kunstwereld.
Binnen de ateliers van de Vrije Kunsten
leiden we studenten op tot authentieke,
eigenzinnige en onderzoekende kunstenaars.
De expertise van de artistiek docenten creëert
hiervoor een stimulerende sfeer. Dialoog en
reflectie van de studenten onderling, met
docenten en externe kunstenaars wordt
gestimuleerd. Presentatie van het werk in de
vorm van tentoonstellingen, zowel binnen als
buiten de hogeschool is eveneens een essentieel
element van de opleiding.
De masterproef die heel individueel is, en die
voor iedereen een mengvorm van media kan
bevatten, wordt ondersteund en begeleid door
docenten die specialist zijn op het domein waarin
de toekomstige beeldende kunstenaar
wil afstuderen. De studenten behalen uiteindelijk
het diploma van master in Beeldende Kunsten.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
• Opleiding: Academische Bachelor en Master in de Beeldende Kunsten
• Afstudeerrichting: Vrije Kunsten
• Studieduur: 3 jaren (180 studiepunten) + 1 jaar (60 studiepunten)
• Stage: 5 weken, voor de masterproef
Studentenprofiel
Heb je een ruime artistieke en maatschappelijke
belangstelling? Ben je gepassioneerd en
bezield door het in beeld brengen of in een
vorm gieten van concepten? Wil je artistiek
zoeken naar uitdrukkingsvormen en heb je
een onderzoekende creatieve geest? Dan ben
je misschien wel de geknipte persoon voor een
richting Vrije Kunsten. We richten ons in de
eerste plaats naar studenten met persoonlijkheid
en met een grote creatieve inzet. Wij bieden je
een grote flexibiliteit én een ondersteuning door
topkunstenaars om je eigen parcours hierin te
zoeken.
Beroepsmogelijkheden
Studenten kunnen tewerkgesteld worden in het
brede veld van de culturele sector. Veel studenten
volgen na de master nog de lerarenopleiding om in
het onderwijs als leraar aan de slag te gaan (pag. 80)
Een bachelor na bachelor in de creatieve therapie
stelt studenten in staat om ook in die sector
tewerkgesteld te worden. (pag. 81)
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

40|
Programma
Doelstelling van de opleiding
Binnen de afstudeerrichting Vrije Kunsten
leiden de verschillende ateliers van de Vrije
Kunsten studenten op om zich als onderzoekende
kunstenaars te situeren binnen de hedendaagse
kunstscène en de veranderende wereld.
Aanpak
Kiezen voor de ateliers van de Vrije Kunsten
is kiezen voor een artistiek traject dat heel
persoonlijk ingevuld kan worden. In het eerste
jaar kiezen studenten voor één van de vier
hoofdateliers:
Beeldhouwkunst, Keramiek, Schilderkunst of
Vrije grafiek.
Deze ateliers van de Vrije Kunsten steunen op 3
pijlers: materiaal/techniek, beeld en vormstudie,
concept en context. Geleidelijk aan worden
de verschillende competenties aangeleerd via
opdrachten.
Een eigen artistiek traject: Het artistiek
ontwikkelingsplan
Vanaf het tweede jaar kunnen studenten
hun parcours aanvullen met één van de drie
nevenateliers die tevens ondersteuning kunnen
bieden binnen het hoofdatelier:
Glaskunst, Installatiekunst en Nieuwe Media
De hoofdateliers van de Vrije Kunsten
Beeldhouwkunst
In het atelier Beeldhouwkunst wordt de
hedendaagse sculptuur bestudeerd door de
studenten inzicht te geven in de historische
evoluties, maar ook door permanent in dialoog
te treden met wat er gebeurt in het brede
spectrum van de hedendaagse kunst.
Keramiek
Keramiek kent een veelvoud van uitingen, van
potterie over design naar een vrije weergave van
sculptuur en concept. Steeds meer vinden we
keramiek terug in de hedendaagse vormen van
Design en Vrije Kunsten.
Schilderkunst
In het atelier Schilderkunst trachten we in open
dialoog met de studenten te komen tot een zo
breed mogelijke kijk op de beeldende kunst. De
gedachten over schilderkunst in deze tijd, bewust
van de hedendaagse internationale stromingen,
in een kunsthistorisch perspectief is essentieel.
Vrije grafiek
Het atelier Vrije grafiek tracht de rijke
verscheidenheid van traditionele uitdrukkingsvormen
te combineren met de creativiteit en de
inventiviteit van de hedendaagse kunst.
De nevenateliers van de Vrije Kunsten
Atelier Glaskunst
Nieuwe technologieën van glasbehandeling
hebben het aantal toepassingsmogelijkheden
enorm vergroot. Boeiende combinaties zijn
eindeloos. De student is vrij om de weg te volgen
van de vrije of de toegepaste Glaskunst, of om
een interessante experimentele weg in te slaan.
Atelier Installatiekunst
Het atelier Installatiekunst vertrekt vanuit het
conceptuele denken, waarin de idee centraal
staat. Van de studenten wordt verwacht dat
zij in staat zijn ideeën op een fascinerende
manier te transcenderen via de voorstelling.
De eindpresentatie van de voorstellingen dient te
gebeuren in situ en op ware grootte.
Atelier Nieuwe Media
Het atelier Nieuwe Media omvat zowel 2D, 3D als
timebased media. Digitale beeldbewerking,
audio- en videomontages, interactieve installaties
en generatieve projecten zijn maar een kleine
greep uit het aanbod. Het atelier Nieuwe Media
wil de student inzichten, kennis en vaardigheden
laten verwerven die hem in staat stellen om
zich op een creatief-artistieke manier uit te
drukken. De aspecten technologie, beeldtaal
en inhoudelijke benadering komen als een
geïntegreerd geheel aan bod en de soft- en
hardware worden het middel of het medium voor
artistieke creatie,
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
Beeldende Kunsten
|41

Beeldende Kunsten
42|
alsook voor het leerproces. Naast het gebruik
van Nieuwe Media in het artistiek concept,
werkt de hedendaagse kunstenaar ook meer aan
zelfpromotie. Internet en sociale netwerken
zijn hierbij het uitgesproken middel om je als
kunstenaar te laten opvallen.
Master in de Vrije Kunsten
De master bestaat uit één jaar waarin de student
zijn persoonlijkheid, zijn visie en inzichten en
het onderzoek uit de vorige jaren combineert in
een individueel project dat zelfstandig (maar
tevens onder begeleiding) dient uitgevoerd
te worden:een masterproef. Deze bestaat uit
twee delen, een artistiek luik met als resultaat
een reeks werken voor een tentoonstelling
enerzijds; een theoretisch, reflexief luik omtrent
het proces in de vorm van een scriptie of een
onderzoekspresentatie anderzijds.
Gastcolleges
Elk atelier voorziet jaarlijks een interessant
aanbod van gastsprekers en artiesten die
workshops komen verzorgen. Op die manier
komen studenten ook in contact met het bredere
maatschappelijke en artistieke veld. Binnen de
Vrije Kunsten waren er lezingen van o.a. Philippe
Van Cauteren, algemeen directeur S.M.A.K.;
Gabriel Lester, Ulrike Lindmar, Yves Maes, Johan
Vansteenkiste, Luk Lambrecht.
Voor Juweelontwerp en Edelsmeedkunst waren
er lezingen van en Manon Van Kouswijk, Jivan
Astfalck, Silke Fleischer, Bettina Speckner, Jorge
Manilla Navarette, Peter Vermandere, Gisbert
Stach, Flor Janssens, Liesbet Bussche en Anouk
Peeters.
Studiereizen
Elk jaar gaan studenten Vrije Kunsten
op studiereis. Samen met docenten en andere
studenten is dit een unieke kans om op een
vreemde locatie ateliers, galerijen en musea te
bezoeken, onmiddellijk gelinkt aan het eigen
atelier. In de vier jaar van de opleiding tracht
men één maal naar New York te gaan, de andere
studiereizen situeren zich binnen Europa.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
Docenten
Het docentencorps van de Vrije Kunsten
behoort tot de absolute top in hun vakdomein.
Getuigenissen
Liftend van Marokko, net op tijd voor mijn
toelatingsproef kwam ik aan in Hasselt. Na een jaar
rondhangen op straat en logeren bij vreemden zou ik
dan toch een studiekeuze maken.
In al mijn naïviteit koos ik schilderkunst, een keuze
die ik nog steeds niet volledig kan plaatsen. Wel ben
ik achteraf bekeken heel tevreden en dankbaar voor
de dingen die parallel liepen met deze keuze...
Koen Van den Broek werd mijn docent, a pain in
the ass. Van hem heb ik op een zeer collegiale
manier veel geleerd, vooral dat ik geen schilder ben.
Idealen hebben, en cynism sucks, maar hoe kun je
dit vertalen in interessant werk, zonder je idealen
overboord te gooien? Moet de kunstenaar zich op
alle vlakken verantwoorden? Wat werkt het beste;
louter beeldtaal en tijdsgeest of een herberedeneerde
theorie waaruit enkel de printer voldoening haalt?
Consequent blijven vasthouden aan je idealen
of door een commerciële instelling meer gewicht
in de schaal kunnen leggen?... Zoekend naar de
antwoorden leverde ik een masterproef af die me
inhoudelijk en fysiek op de proef stelde, maar ook
voor nieuwe uitdagingen plaatste, bijvoorbeeld mijn
toelating tot het HISK (Hoger Instituut voor Schone
Kunsten).
Wonen op de campus was voor mij een fantastische
ervaring die ondersteund werd door Rob Cuyvers
(departementshoofd) en Ben Lambrechts (algemene
directeur): uit mijn bed komen en hard werken,
verder niets. Voor mij blijft de PHL een enorm
instituut met veel aandacht voor eigen profilering.
En toch heb ik in mijn opleiding een persoonlijke
begeleiding genoten... en toch heb ik er humaniteit
ervaren... Lydia heeft nog steeds een doos pralines
van me tegoed!
Karl Philips
diploma 2010 (Schilderkunst)
Na een secundaire schoolopleiding wetenschappenmoderne
talen was een kunstopleiding een gok
vanwege mijn minimale artistieke achtergrond.
Ik koos voor Vrije Kunsten, specifiek Vrije Grafiek,
omdat ik dacht dat ik me in dat atelier zou kunnen
verdiepen in computertechnieken. Ik had echter
weinig verwachtingen en helemaal geen ambities
binnen de kunstwereld.
In de vier jaar die ik op PHL-Arts heb doorgebracht
is dit radicaal veranderd. De omgeving Hasselt
en Limburg, de docenten en mijn medestudenten
hebben ervoor gezorgd dat ik me op mijn eigen
tempo heb kunnen inleven in en ontwikkelen binnen
de kunstwereld. De rode draad doorheen deze vier
jaar was het experimenteren en uitproberen op
een eigen manier. Ik startte het eerste jaar in vrije
grafiek maar dankzij het flexibele onderwijsconcept
(het artistiek ontwikkelingsplan) heb ik me
uiteindelijk kunnen verdiepen in de installatiekunst.
Binnen het artistiek ontwikkelingsplan lag het
accent op het ontwikkelen van kennis en van een
attitude ten opzichte van de hedendaagse kunst. De
support van docenten en de stimulans om buiten
de schoolcontext ook met de materie bezig te zijn
en ze te onderzoeken vormde de basis voor mijn
verdere ontwikkeling. De school heeft gezorgd voor
een stimulerende omgeving en docenten, maar heeft
zich ook op de juiste momenten als een obstakel
gedragen. Vreemd genoeg zijn het net deze obstakels
die me verplichtte om een DIY (nvdr Do it Yourself)
attitude te kweken die nog steeds, en misschien
meer dan ooit, belangrijk is.
Kort samengevat leerde ik Limburg, Hasselt en de
campus Elfde Linie tijdens mijn studies kennen als
een interessante site die van haar zwakte (locatie)
een troef maakte.
Daan Gielis
diploma 2010 (Vrije Grafiek)

1 Vrije Kunsten 2 Vrije Kunsten
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Artistieke praktijk 19
Atelier Beeldhouwkunst 1 * 19
Atelier Keramiek 1 * 19
Atelier Schilderkunst 1 * 19
Atelier Vrije grafiek 1 * 19
Artistieke praktijkondersteuning 3
Vakgerichte theorie Beeldhouwkunst 1 ** 3
Vakgerichte theorie Keramiek 1 ** 3
Vakgerichte theorie Schilderkunst 1 ** 3
Vakgerichte theorie Vrije grafiek 1 ** 3
Digitale technieken 1 3
Artistieke praktijk - tekenen*
Tekenen 8
Beeldvorming (theorie en artistieke praktijk)
Beeldanalyse en onderzoeksgericht ontwerpen 1 8
Iconologie 3
Narratologie 3
Kunst & Cultuur
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 1 5
Kunstactua 3
Maatschappelijke context
Inleiding in de menswetenschappen 5
Filosofie - Psychologie - Sociologie + practicum
TOTAAL 60
(*) U maakt een keuze uit één hoofdatelier
(**) Bij een hoofdatelier hoort Vakgerichte theorie
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Artistieke praktijk 24
Atelier Beeldhouwkunst 2 * 13
Atelier Keramiek 2 * 13
Atelier Schilderkunst 2 * 13
Atelier Vrije grafiek 2 * 13
Artistiek Ontwikkelingsplan ** 5
Vakgerichte theorie Beeldhouwkunst 2 *** 3
Vakgerichte theorie Keramiek 2 *** 3
Vakgerichte theorie Schilderkunst 2 *** 3
Vakgerichte theorie Vrije grafiek 2 *** 3
Digitale technieken 2 3
Artistieke Praktijkondersteuning
Gastcolleges 4
Artistieke praktijk - tekenen*
Tekenen 6
Beeldvorming (theorie en artistieke praktijk)
Beeldanalyse en onderzoeksgericht ontwerpen 2 6
Semiotiek 3
Onderzoek
Onderzoeksvaardigheden 3
Kunst & Cultuur
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 2 5
Kunstactua voor vrije kunsten 3
Maatschappelijke context
Kunstfilosofie 3
Kunstpsychologie 3
TOTAAL 60
(*) U kiest een hoofdatelier
** U specialiseert zich in eigen atelier, of kiest voor ondersteuning / nevenatelier
*** Bij het hoofdatelier hoort vakgerichte theorie
44| |45
3 Vrije Kunsten 4 Vrije Kunsten
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Artistieke praktijk
Atelier Beeldhouwkunst 3 * 19
Atelier Keramiek 3 * 19
Atelier Schilderkunst 3 * 19
Atelier Vrije grafiek 3 * 19
Artistiek Ontwikkelingsplan ** 5
Artistieke praktijkondersteuning
Gastcolleges 4
Artistieke praktijk - tekenen*
Tekenen 6
Beeldvorming (theorie en artistieke praktijk)
Beeldanalyse en onderzoeksgericht ontwerpen 3* 6
Psychologische esthetica*** 3
Onderzoek
Onderzoeksmethodologie/project 3
Paper 3
Kunst & Cultuur
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 2 5
Geschiedenis en actua van het eigen specialisme 3
Maatschappelijke context
Cultuurfilosofie**** 3
Cultuur en zingeving*** 3
Nieuwe media en communicatie*** 3
Strategische communicatie*** 3
TOTAAL 60
(**) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
(*) U kiest één hoofdatelier
(***) U specialiseert zich in eigen atelier, kiest voor ondersteuning of nevenatelier
(****) U kiest 1 opleidingsonderdeel
Leerlijn Stptn
Opleidingsonderdeel
Masterproef*
Keuze masterproject 22
Atelier Beeldhouwkunst
Atelier Keramiek
Atelier Schilderkunst
Atelier Vrije grafiek
Masterscriptie 8
Masterondersteuning en studio’s 30
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Tabellen onder voorbehoud
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

46|
afstudeerrichting ANIMATIEFILM
Audiovisuele Kunsten

Audiovisuele Kunsten
48|
ANIMATIEFILM
Een eigen wereld. Controle gek? Bij ons kan
het ! Hier mag het…. Neen, hier moet je anders
durven denken en zijn. Vier jaar krijg je de tijd
om te leren, te bestuderen en te onderzoeken.
Om te leren jezelf uit te drukken in alle
mogelijke vormen van animatiefilm. In deze
opleiding leer je binnen en buiten de lijntjes
kleuren.
We kennen allemaal de animatiefilmproducties
voor bioscopen, en de series op TV, maar naast
deze bekende vormen van animatiefilm zijn er
nog vele andere animatietoepassingen.
Denk maar aan reclamespots, generieken, educatieve
en wetenschappelijke programma’s,
korte animatiefilms voor musea of tentoonstellingen,
animaties in games… allen maken gebruik
van animatiefilm knowhow.
De uitgebreide audiovisuele sector doet
meer en meer beroep op realisators van animatiefilm,
zowel voor de traditionele 2 D
animatie als voor de computeranimatie.
Daarnaast is er de voortdurende evolutie van de
nieuwe technologieën in o.a. : de interactieve
systemen, websites, telefonie, game-industrie.
Het werkveld vraagt afgestudeerden met een up-
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
• Opleiding: Academische Bachelor en Master in de Audiovisuele Kunsten
• Afstudeerrichting: Animatiefilm
• Studieduur: 3 jaren (180 studiepunten) + 1 jaar (60 studiepunten)
• Stage: 6 weken in het masterjaar
to-date kennis van de laatste technologie en een
degelijke kennis van de traditionele animatiefilm
tekentechnieken.
Animatie in de Media, Arts & Design faculty
Er zijn de praktijkvakken en de theorievakken
en vooral de ontdekkingen, de samenwerking,
je evolutie en de ervaring.
In den beginne was er niets…
en de rest kan je bij ons - letterlijk en figuurlijk -
zelf invullen.
De eigenheid van de animatiefilmopleiding
aan de Media, Arts & Design faculty
is de koppeling van een artistieke opleiding aan
een marktgericht denken.
Tijdens de opleiding kom je in aanraking
met alle facetten en functies eigen aan het
productieproces. Een eigen idee, maar ook dat
van de opdrachtgever kunnen uitwerken in een
scenario, het vormgeven in een storyboard,
het realiseren op video en /of computer, het
monteren en sonoriseren.
Niet alleen het volledig zelfstandig verwezenlijken van
animatiefilmopdrachten maar ook het presenteren en
rapporteren erover krijgen de nodige aandacht. De slogan:
“leer eerst je vak dan kan je nog een genie worden” blijft
hier van toepassing!
Software:
After Effects, Excel, Flash, Maya, Photoshop, Pro Tools,
ToonBoom, Flipbook Pro, Lightwave, 3D Max, Dragon
stopmotion en binnenkort TV-paint.
1 Bachelor Animatiefilm
het karakter – de leefwereld – het overzicht
In het eerste jaar verwerf je overzicht en inzicht in
animatiefilmregie en de animatiefilm principes. Je leert
de basisbegrippen van de animatiefilmtaal aan de hand
van korte oefeningen. Potlood, papier en computer helpen
bij het realiseren van een aantal eenvoudige films die
je doen stilstaan bij begrippen als karakter, observatie
en beeldparameters. Daarnaast wordt je een uitgebreide
theoretische kennis over mens en maatschappij, kunst en
cultuur en psychologie en perceptie bijgebracht.
Ook krijg je een initiatie in digitale geluidsbewerking, full
dome en 3D animatiefilm.
Als eerstejaars jaarwerk maak je een animatiefilm op
muziek.
2 Bachelor Animatiefilm
het conflict – rapporteren en samenwerken – het
vertellend stadium
In het tweede jaar zal je je verdiepen in de reeds
verworven basiskennis. Je leert je nieuwe ervaringen
verwerken en rapporteren. Het audiovisueel vertellen
krijgt andere en meer ingewikkelde accenten. Je leert
verstaanbaar communiceren met een publiek. Het accent
ligt nu op het audiovisuele vertellen met een juist en goed
gebruik van alle beschikbare beeld- en geluidsparameters.
Alles in functie van de vertelling van een eigen verhaal
of dat van een opdrachtgever. Verdieping in 2D, 3D en
Ruimtelijke animatiefilm met de nadruk op visual styling.
Eén van de twee jaarwerken komt tot stand in
samenwerking met een externe opdrachtgever.
3 Bachelor Animatiefilm
het verhaal – de interpretatie – poëtisch stadium
In dit jaar verdiep je je in de studie van het verhaal. Hoe
een verhaal interessant vertellen? Wat is een verhaal, wat
is het doel, onder welke vorm wordt er verteld en welke
zijn de diverse opties? In dit jaar leer je alle facetten van
een filmproductie. De start van het eigen onderzoek naar
alle aangereikte audiovisuele parameters van de opleiding
is hierbij van groot belang. Praktisch resulteert dit in twee
opdrachtfilms en een ‘one-minute’ animatiefilm waarin

Audiovisuele Kunsten
50|
je bewijst de basiskennis te hebben om in het werkveld aan de slag te gaan of in de masteropleiding als
persoonlijkheid op audiovisueel onderzoek uit te gaan.
Master Animatiefilm
de persoonlijkheid – het creëren – demonstratieve stadium
In het masterjaar is je eigen persoonlijkheid het onderwerp. Hier kan je je eigen persoonlijkheid
audiovisueel leren vertalen. Je creëert je eigen audiovisueel idee. Je vind je eigen plaats t.o.v. je
onderwerp en je publiek, je eigen universum dus. Je bedenkt een concept voor je favoriet onderwerp,
je ontwikkelt het tot een animatiefilm productie in een persoonlijke grafische styling. Je bent in staat
om – na onderzoek van de diverse artistieke parameters - een persoonlijke keuze te maken en om deze
professioneel te communiceren naar een opdrachtgever en naar het doelpubliek.
Met je afstudeerproject toon je dat je in staat bent zowel een eigen boodschap of een boodschap van een
derde te vertalen naar een animatiefilm met als resultaat de realisatie van een animatiefilm.
Tevens leer je een eigen project voor te dragen voor Belgische en Europese filmsteunfondsen.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
Jeroen Jaspaert studeerde af aan de ‘MADfaculty’
in 2000. Na een extra specialisatiejaar
(karakter animatie) in Londen, is hij in Engeland
gebleven, werkend als ‘freelance’ animator voor
verschillende studio’s zoals: Tandem, Sherbet,
Ice Picks, TalkinToonz en Stardust. Momenteel
werkt Jeroen als regisseur voor Tandem, waar hij
zich vooral met reclamewerk bezig houdt. Hij
specialiseert zich in 2D-animatie, gecombineerd
met 3D achtergronden.
Jeroen :
‘In de reclamesector is verscheidenheid heel
belangrijk. Je moet er leren werken en creatief
denken onder een stresserend en vaak te kort
krap werkschema. Als freelance animator in het
kleinere studiosysteem, wordt er van je verwacht
dat je meehelpt in de verschillende stappen fasen
van het productieproces, variërend van design en
storyboards tot montage. Mijn vier jaar in Genk
hebben mij geholpen om die diversiteit te vinden,
en om me zelfzeker te voelen omtrent alles wat
animatiefilm inhoudt. Daardoor vond ik het als een
perfecte leerschool voor mijn huidige carrière.’
Tandem website: www.tandemfilms.com
persoonlijk blog: www.ifeeltoooldforthis.blogspot.com
Joachim Vleminckx studeerde af aan de ‘MADfaculty
in 2004, Waarna hij aan de slag ging als
3D animator en 3D environmental artist bij Larian
Studios, een Gamestudio in Gent.
Hij werkte er aan projecten als: Divinity 2 the
dragon knight saga, Ketnet kick, Monkeytalesgames,...
Nog steeds een even uitdagende job als
in het begin.
Joachim:
“Games zijn de laatste jaren sterk geëvolueerd,
net als de software en tools waarmee ze gemaakt
worden.
Elk nieuw project vormt een nieuwe uitdaging,
want de concurrentie is groot. Mensen maken geen
verschil tussen een game die gemaakt wordt door
een klein team in Vlaanderen of een blockbuster
game uit Amerika, ze verwachten dezelfde kwaliteit.
Je kan je dus maar beter omringen met mensen die
dezelfde 3D interesses hebben als jezelf om vooruit
te geraken. Wat op de animatiefilmopleiding in Genk
zeker het geval is.”
www.larian.com
www.monkeytalesgames.com
http://www.divinity2-saga.com/
Wouter Bongaerts studeerde af aan de ‘MADfaculty’
in 2010. Tijdens zijn Master, waarbij
Wouter een extra jaar aan stages deed, creëerde
hij zijn eerste 3D animatiekortfilm ’Mouse for
sale’. ’Mouse for sale’ reisde naar de internationale
filmfestivals over de hele wereld: van New York,
naar Seoul tot Sydney. In België mocht Wouter de
Canvasprijs voor animatiefilm en de eerste VAF
Wildcard voor animatiefilm in ontvangst nemen.
Met het budget van deze Wildcard mag Wouter
een nieuwe kortfilm maken. Naast het maken van
deze nieuwe kortfilm regisseert Wouter wekelijks
korte stukjes animatie voor het één programma
Groenland samen met een oude schoolvriend en
doet hij illustratiewerk.
Wouter:
‘’Op school heb ik, beginnend als leek, van alle
aspecten van animatiefilm kunnen proeven. De
opleiding heeft me de kans gegeven om met vallen
en opstaan te leren wat animatiefilm is en om er
tegelijk mijn draai in te vinden. Het heeft me een
fundament gegeven om verder op te bouwen zoals ik
nu doe met de Wildcard kortfilm.
Het geeft mij veel zelfvertrouwen naar de toekomst
toe dat ik weet dat ik dit fundament heb om op
terug te vallen en dat ik niet elke keer op goed geluk
iets nieuws maak. Op die manier is de opleiding net
hetgeen ik nodig had om te kunnen doen wat ik het
liefst doe: animatiefilms maken.’’
Persoonlijke blog: http://wallysketches.wordpress.com
Dirk Henrotay studeerde af aan de MAD-fac
in 2005. Sindsdien werkt hij als freelance
karakteranimator voor verschillende Belgische
studio’s waaronder Walking The Dog, Grid en
Nozon. Hij werkte onder andere mee aan enkele
(kort)films (Firmin, Dji Vou Veu Volti, Nuru),
series (Minuscule, Grabouillon) en heeft ook al
tal van reclamespots (BelgacomTV, Radio2) en
generieken (VRT, Filmfestival Gent) geanimeerd.
Momenteel werkt hij als animation director voor
de nieuwe animatieserie “Picknick met Taart” bij
Walking The Dog in Brussel.
Dirk:
“Als karakteranimator word je gevraagd omwille
van je talent om personages of objecten de juiste
persoonlijkheid te geven. Je hebt een goed gevoel
voor timing en beeldcompositie. Een extra pluspunt
is dat je snel kan werken. In de opleiding werden
alle facetten van het animatievak aangereikt. Ik heb
er bewust voor gekozen om mij in karakteranimatie
te specialiseren. Tip: zoek voor jezelf uit wat je het
best ligt en ga aan de slag.”
www.dirkhenrotay.be
www.walkingthedog.be

Audiovisuele Kunsten
52|
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
1 Animatiefilm 2 Animatiefilm
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Animatieregie 1 * 8 8
Artistieke voorstudie * 3 3
Filmvormgeving-praktijk * 6 6
Digital compositing 1 * 4 4
Animatiefilmvormgeving 1 * 4 4
Animatiefilmtekenen 1 * 6 6
Motion graphics en visual styling 1 4
Waarnemingstekenen 2
Animatiefilmtechnologie 7
Generiek 1 * 1
Stopmotion 1 * 2
Initiatie Digitale Geluidsbewerking 1
Digitale opname en montage - praktijk 2
initiatie 3D 1
Animatiefilmtheorie 1 9
Animatiefilmregie-theorie/Geschiedenis 3
Filmvormgeving-theorie 2
Geluidsvormgeving-theorie 2
Digitale opname en montage - theorie 2
Perceptie 1 3 3
Studie van het medium 1 4
Geschiedenis en actualiteit v/d film 1 3
Persoonlijke actualiteits-studie 1
Kunst & Cultuur 1 6
Kunst & Cultuurgeschiedenis 1A 2
Kunst & Cultuurgeschiedenis 1B 2
Kunst & Cultuurfilosofie 1 2
Mens & Maatschappij 1 4
Psychologie 1 2
Sociologisch denken 2
TOTAAL 60 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Animatieregie 3 * 7 7
Animatie in context 2 concept/assign * 7 7
3D Animatie 2 * 6 6
Stopmotion 3 3 3
Regie & scenario 1 * 4 4
Animatiefilmproductie 1 * 4 4
Audio 2 8
Geluidsregie 2 5
Foley 1
Muziektheorie 2 2
Animatiefilmvormgeving3 9
Modeltekenen * 2
Stijlvormgeving/generiek 3* 4
Flash 1
Digital compositing 3 * 2
Onderzoeksmethodologie 5
Theorie 2
Project 3
Kritische studies 4
Semiotiek Foto-Film 2
Actualiteit 2
Levensbeschouwing en ethiek 3 3
TOTAAL 60 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Animatieregie 2 * 5 5
Animatie in context * 4 4
3D animatie 1 * 4 4
Soundscape 1 6
Sounddesign 1* 4
Muziektheorie 1 2
Stopmotion 2 3 3
Scenario en scenarioschrijven 3 3
Filmanalyse 3 3
Digital compositing 2 * 3 3
Animatiefilmvormgeving 2 7
Motion graphics en visual styling 2 * 3
Generiek 2 3
Flash Basis 1
Modeltekenen * 3 3
Studie van het medium 2 4
Gesch. en actualiteit van de film 2 2
Persoonlijke actualiteitsstudie 2
Kunst & Cultuur 2 6
Kunst & Cultuurgeschiedenis 2A 2
Kunst & Cultuurgeschiedenis 2B 2
Kunst & Cultuurfilosofie 2 2
Psychologie en Perceptie 2 3 3
Methodiek 3
Creatieve technieken 1,5
Onderzoeksgericht denken 1,5
Mens & Maatschappij 2 3
Communicatietheorie 1,5
Economisch denken 1,5
TOTAAL 60 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
3 Animatiefilm 4 Animatiefilm
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Masterproef * 30
Regie & scenario 2 7
Digital designing * 7
Sounddesign * 6
Productie+ productiedossier 2 * 5
Scriptie * 5
Keuzemodule uit open aanbod * 7 7
Mediatheorie en -management 9
Mediatheorie 3
Mediamanagement 3
Actualiteit van Animatiefilm 3
Demo-DVD (Portfolio) 8 8
Stage & stageverslag (6 weken) * 6 6
TOTAAL 60 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit

54|
Audiovisuele Kunsten
afstudeerrichting COMMUNICATIE & MEDIADESIGN

Audiovisuele Kunsten
56|
COMMUNICATIE & MEDIADESIGN
Binnen CMD kan je vanaf het eerste jaar kiezen
tussen twee afstudeerprofielen:
De ‘interaction designer’ focust in zijn ontwerp
op de sociale context en gebruikt zijn creativiteit
om via technologie en media nieuwe manieren
van interactie en communicatie tussen mensen
te ontwikkelen. Vanuit de principes van social
design werken onze studenten nauw samen met
mensen buiten de school en ontwerpen ze voor
de complexe, moeilijke mensen die we zijn, in
plaats van de gemakkelijk tevreden consumenten
en gebruikers die wij geacht worden te zijn.
Dit afstudeerprofiel is opgebouwd rond vijf
kerndisciplines: ICT, communicatie en marketing,
grafisch ontwerp en audiovisueel ontwerp.
De ‘game art designer’ combineert spelconcepten
met de nieuwste technologieën en slaagt erin
in zijn gameontwerp een verhaal/informatie op
een ludieke manier over te brengen. Tijdens de
‘game art & design’ afstudeerrichting maakt de
student kennis met de conceptuele, grafische
en technologische uitwerking van games en
leert de student deze game bouwblokken creatief
toe te passen in de alledaagse problematieken.
De student probeert de gebruiker te triggeren,
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
• Opleiding: Academische Bachelor en Master in de Audiovisuele Kunsten
• Afstudeerrichting: Communicatie- en multimediadesign
• Studieduur: 3 jaren (180 studiepunten) + 1 jaar (60 studiepunten)
Schakeljaar: 1 jaar met 30 tot 60 studiepunten (afhankelijk van jouw vooropleidingen)
• Stage: 12 weken in het derde bachelorjaar
motiveren en bewust te maken van “serieuze”
onderwerpen door de juiste balans te vinden
tussen spel en leren.
COMMUNICATIE- EN MEDIADESIGN:
Interaction Design
Kies je voor Communicatie- en mediadesign
Interaction Design, dan kies je voor meer media.
Een C-md-er werkt vanuit een mediamix en
crossdisiplinair: de verbinding tussen beeld (foto,
film, grafisch ontwerp), geluid, en tekst enerzijds
en papier, tv, web en gsm/pda anderzijds
bepaalt de kwaliteit van het ontwerp. Dat
ontwerp kan een interactieve film, een game, een
website, een interactieve installatie, een mobiele
toepassing of een interface (datgene waarmee
we interageren met de computer, zoals een muis,
een multitouch, een nintendo Wii) zijn. Geen
enkel media-ontwerp kan vertrekken vanuit één
discipline, omdat altijd verschillende disciplines
nodig zijn om een multimediaal ontwerp te
maken: een website bevat bijvoorbeeld grafiek,
film, software, tekst, en is gemaakt als oplossing
voor een probleem of vanuit een vormelijk
experiment.

58|
Een C-mder werkt cutting edge, en is niet
tevreden met wat vandaag ontwikkeld wordt,
maar verlegt de grens, nieuwsgierig naar
nieuwe concepten, originele onderzoek- en
ontwerpmethodes.
Bij C-md staat de beleving van de eindgebruiker
centraal. De mogelijkheden van de huidige
technologische ontwikkelingen staan ten dienste
van wat die eindgebruiker er mee kan en wil
doen. C-md onderzoekt daarom ook de sociale en
culturele gevolgen van het gebruik van nieuwe
media en technologie in een samenleving.
Bv: heeft het gps-apparaat het sociaal leven van
mensen veranderd? Rijden ze gemakkelijker naar
familie en vrienden? Moeten de interfaces van
gps-apparaten nog een beetje aantrekkelijker,
visueler en duidelijker gemaakt worden opdat
meer mensen het zouden gebruiken? Moet er meer
met het geluid – buiten de gekende stem - van
het gps- apparaat geëxperimenteerd worden?
Kortom een C-md-er is alert voor de noden van
de samenleving en onderzoekt hoe je deze kan
beantwoorden en in beeld brengen aan de hand
van een nieuw media-ontwerp. Hij/zij gebruikt
daarbij inzichten uit de kunst, het design,
het audiovisuele veld, media-, bedrijfs- en
maatschappelijke
Met een C-md diploma kan je onder meer terecht
bij interactieve communicatiebureaus, online
media bedrijven, gamebedrijven, omroepen,
(socio)culturele organisaties, universiteiten,
internationale bedrijven, KMO’s, of je kan een
eigen bedrijf starten. Je werkt als interactive
designer, game designer, projectmanager,
online/mobile developer, new media designer,
community manager, onderzoeker, …
En last but not least kiezen voor C-md betekent
ook kiezen voor een internationale context.
In het tweede en derde jaar werk je samen met
collega’s studenten uit Maastricht en Aken binnen
het gezamenlijk C-md-programma dat door de drie
partnerscholen wordt aangeboden. Bovendien zijn
er via het Erasmus programma jaarlijks
uitwisselingsmogelijkheden met onder meer
Finland, Zweden, Hongarije, Frankrijk en UK.
1 C-mdi
verkennen
In het eerste bachelorjaar bestaat het lesritme
uit een afwisseling van contactweken waarin
klassieke doceeruren, workshops en opdrachten
zitten, en case-weken (levensechte opdrachten)
met een case-scenario en een case-presentatie.
Jij integreert de disciplines - audiovisuele en
grafische vormgeving, informatica, communicatie
en marketing - in die cases. Daarnaast volg je
kritische studies die de mens in al zijn facetten
belichten of die dieper ingaan op de concepten
medium/nieuwe media. Je werkt afwisselend in
teamverband of individueel.
Het eerste jaar is hoofdzakelijk uitgebouwd rond
het verkennen. Je verkent de basisbegrippen en
vaardigheden voor het werken met multimedia
en leert de specifieke talen die men hanteert. De
taal waarmee je communiceert in diverse media,
de beeld- en vormen-taal waarmee je visueel
uitdrukking geeft aan je ideeën, de code-taal
waarmee je het technische mogelijk maakt, de
taal van de marketeer die een product aan de man
weet te brengen.
In het eerste bachelorjaar maak je een
persoonlijke website, een interactieve
installatie die verschillende media combineert
en “beklijft”, en een interactief verhaal. Je dingt
mee in de ‘one-button-contest’ en tot slot maak je
een bedrijfswebsite met e-shop. Deze opdrachten
maak je alleen ofwel in groep. Na elk project krijg
je concrete feedback over wat je goed deed en wat
nog beter kan/moet.
Gezien het maatschappij-gerichte aspect binnen
de opleiding belangrijk is, wordt er in het eerste
jaar ook psychologie en sociologisch denken
toegevoegd aan het lessenpakket. Theorie van
de beeldvorming geeft je een kritische blik op de
media en bereidt je voor op de volgende jaren.
2 C-mdi
verdiepen
In het tweede jaar verdiepen we ons in de
veelzijdigheid en de mix van media.
- Voor een externe opdrachtgever gaan jullie
buiten de lijnen denken en durf je de vraag van
de opdrachtgever in vraag te stellen. Je gaat op
zoek naar multimediale oplossingen voor zijn
probleem. Ongebreidelde creativiteit met
mediumvrijheid.
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
Audiovisuele Kunsten
|59

Audiovisuele Kunsten
60|
- Voor een museum ontwikkel je individueel een
educatieve applicatie. Je bedenkt zelf welke
bestaande content van het museum je vertaalt
naar een interactieve educatieve applicatie voor
smartphone, tablet, ...
Creatieve technieken en onderzoeksgericht
denken zetten je al op weg naar het vak research
in 3 C-md.
Maar 2 C-md is ook Interfaculty. Als
multimediaspecialist is het belangrijk dat je
weet wat jij te bieden hebt in een internationale
samenwerking. Daarom organiseren wij
tijdens het vervolg van je studie modules in
samenwerking met de Fachhochschule Aachen en
Hogeschool Zuyd in Maastricht.
3 C-mdi
verbreden
In het derde bachelorjaar wil je de grens tussen
de wereld van de gebruiker en jouw gecreëerde
wereld zo klein mogelijk maken. Dit jaar
vertrekt vanuit modules binnen de interfaculty
die je een waaier van expertise aanbieden:
The Narrative, Interface, Digital Divide,
Multimediamanagement, Community basis,
E-learning, Entrepreneurship, Integrated business
communication, Semantic web en User centred
project management.
Aangevuld met kritische studies en de modules
changemanagement en research.
Als c-md-er kun je vaak veranderingen in
gang zetten. Daarom is het belangrijk dat jij
veranderprocessen herkent en kunt besturen.
De researchmodule kun je zien als een interface
tussen de bachelor en de master: ‘Wat is onderzoek?’
en ‘Wat zou ik willen onderzoeken?’ zijn
hier de kernvragen..
Stage en Erasmus
De bacheloropleiding sluit je af met een stage. Je
kunt een werkstage of een studeerstage doen. In
het eerste geval kies je voor een mediumbedrijf
waarin jij je expertise kunt tonen maar waar
je ook veel van hen kunt bijleren. Wie voor een
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
leerstage kiest, wijkt uit naar andere -meestal
de Scandinavische- landen om daar een aantal
modules te volgen. Je wordt hierbij geholpen
door de stagecoördinator en/of de coördinator
internationalisering.
Schakeljaar C-mdi
tussen verdiepen en verbreden
Heb jij al een diploma in multimedia
of communicatiewetenschappen,
menswetenschappen, marketing, ICT,
productdesign, audiovisuele of beeldende
kunsten, of traditionele media? En intrigeert
het je hoe mensen met verschillende tools zoals
websites, games, mobiele applicaties, sociale
media, augmented reality, sensoren, …, omgaan?
En zou je willen leren hoe je deze tools zelf
kan ontwerpen zodat je de interactie tussen
mensen, of mens en machine, kan ondersteunen
of verbeteren? Het schakeljaar Communicatie en
mediadesign (CMDi) biedt een uniek programma
aan dat je voorbereidt op de ontwerpopleiding
Interaction Design op masterniveau.
Op basis van jouw specifieke profiel, dat meer
technisch, artistiek, theoretisch of een combinatie
van deze specialisaties is, wordt een programma
samengesteld. Tijdens een interview met de
docenten uit het schakeljaar, peilen we naar
zowel een grondige interesse in nieuwe media
als creativiteit en een ontwerpersmentaliteit.
Vervolgens krijg je een op maat gemaakt pakket
aangeboden, met vrijstellingen voor modules die je
in jouw vooropleiding al gevolgd en behaald hebt.
Op maat gemaakt
Het schakeljaar omvat een uitgebreid
programma van 73 studiepunten. Het omvat alle
opleidingsonderdelen om jou klaar te maken
voor de master CMDi Het diploma dat je
reeds behaald hebt, bepaalt voor welke
opleidingsonderdelen je vrijgesteld kan worden.
Afhankelijk van het aantal vrijstellingen dat je
hebt, weet je of je het schakeljaar in 1 of 2 jaar
kan afleggen.
De kerndisciplines van CMDi vormen het hart van
het programma. Het gaat om grafisch ontwerp,
audiovisuele technieken, communicatie, ICT
en marketing. Deze kerndisciplines leren je
om de dingen tegelijk artistiek, humaan en
technologisch te benaderen en dagen je zo uit om
kader doorbrekend te denken en te ontwerpen.
Na de basiskennis vanuit de kerndisciplines
komen diverse modules en projecten aan bod om
de opgedane kennis om te zetten in creatieve
toepassingen.
Case Lab is een geïntegreerd project waarin
vaardigheden en inzichten vanuit de
kerndisciplines toegepast worden. In het Research
Project staat de crossdisciplinaire samenwerking
met de verschillende studierichtingen van de
MAD-faculty, campus C-mine, centraal. Om je
voor te bereiden op een internationaal werkveld
bieden we je de mogelijkheid deel te nemen aan
de Interfaculty, een internationaal georganiseerd
studieprogramma waarin intercultureel
samenwerken centraal staat. De Modules focussen
op vier centrale domeinen: interaction design,
community, play en narrative, en biedt daarmee
ook alvast inzicht in de werkwijze van de
mastermodules.
Doorheen alle verschillende studieonderdelen
stimuleren we telkens om verschillende
mogelijkheden te verkennen en ‘out of the box’
te redeneren. Zo creëren we een kritische en
maatschappelijk betrokken ontwerpersattitude
die noodzakelijk is voor een succesvol verloop
van de masteropleiding. Elke student visualiseert
zijn/haar traject tijdens het schakeljaar in een
E-portfolio. Daarin toon je jouw werk, reflecteer
je over jezelf, de weg die je aflegt en jouw
toekomstvisie. De ondersteunende vakken zijn
mediatheorie, beeldanalyse, geschiedenis en
actua van de media, research en change- en
projectmanagement. Je schrijft in het schakeljaar
een propositie uit die de aanzet vormt voor de
masterproef. Dit gehele pakket bereidt je voor op
de master CMDi.
4 C-mdi Create your experience
Onze studenten komen uit uiteenlopende
achtergronden: van technologie over
menswetenschappen tot kunst. We trachten
een learning community uit te bouwen waar
samenwerking tussen studenten en docenten
vanuit ieders expertise leidt tot innovatie in
design. Via de bachelor C-md of via een éénjarig
schakelprogramma, stroom je door naar de master
C-md.
In de master concentreer je je op je mastertraject.
Dit bestaat uit een onderzoeksvoorstel, een
onderzoekstraject en een eigen ontwerp/project.
Je combineert met andere woorden literatuur,
onderzoeksmethoden en media om een eigen
master-onderzoeksproject uit te zetten. Je kiest
modules in functie van je onderzoeksvraag..
De mastermodules zijn themagericht: (public)
space zoemt in op zogenaamde locatieve
mediaprojecten, experience design werkt rond
innovatieve en ervaringsrijke designmethoden en
-projecten binnen nieuwe media, stories gebruikt
media om nieuwe verhaalvormen te creëren, play
(game) exploreert de mogelijkheden van media
voor nieuwe spelvormen, social media experience
07.08 gaat dieper in op de invloed van nieuwe
media op sociale interactie en betrokkenheid,
experimental media verkent de nieuwe vormen
van journalistiek en mediamaken in een digitaal
tijdperk, medialab experimenteert met nieuwe
technologieën en daagt de studenten uit om zijn
grenzen te verleggen….
Daarnaast leer je kaderdoorbrekend denken door
een afdelingoverschrijdende module te kiezen.
Binnen het vak CCC: conceptualisation & creation
in context krijg je enerzijds methodologische
en technische begeleiding ter ondersteuning
van je masterproject. Daarnaast krijg je ook de
kans om in een meer informele setting lezingen
en workshops te volgen, je werk te tonen en
erover te debatteren met collega’s in het veld. Je
onderzoeksvoorstel vertrekt van je portfolio (A)
en je uitstroomscenario’s (met andere woorden:
waar wil je naartoe na de opleiding?)
(B). Wat moet ik nog doen om van A naar
B te geraken?. Docenten zijn hier niet
enkel inhoudelijke en methodologische
aanspreekpunten. Ze worden ook je persoonlijke
mentoren die je portfolio en je keuzes bevragen,
die met je meedenken, die je coachen.
Je onderzoeksvraag moet duidelijk geformuleerd
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
Audiovisuele Kunsten
|61

Audiovisuele Kunsten
62|
worden, je onderzoeksvoorstel moet aansluiten
op je vraag en je ontwerp/project (mediatisering)
laat een jury beleven wat je resultaten zijn.
Je krijgt een interne promotor en copromotor.
Jij stelt zelf een extern netwerk van
deskundigen samen.niet enkel inhoudelijke en
methodologische aanspreekpunten. Ze worden
ook je persoonlijke mentoren die je portfolio en
je keuzes bevragen, die met je meedenken, die je
coachen.
Je onderzoeksvraag moet duidelijk geformuleerd
worden, je onderzoeksvoorstel moet aansluiten
op je vraag en je ontwerp/project (mediatisering)
laat een jury beleven wat je resultaten zijn. Je
krijgt een interne promotor en copromotor. Jij
stelt zelf een extern netwerk van deskundigen
samen.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
COMMUNICATIE- EN MEDIADESIGN:
Game Art & Design
Als CMD- game art designer ontwikkel je een
diepgaand begrip van bestaande speluitdagingen.
Vanuit je passie voor games bouw je aan
vernieuwende gametoepassingen en een visie op
game art en technologie.
Je kan je kennis van games inzetten naargelang
de noden van de doelgroep, de context en het
doel.
Binnen deze afstudeerrichting denk je op een
fundamentele manier na over hoe je
complexe of dagelijkse activiteiten (bv. een
online banktransactie, een museum bezoeken,
een boeiende les geven, een magazijn
herorganiseren,…) ludiek kan vormgeven en
ontwerpen.
Je wordt opgeleid tot een excellente designer die
ijzersterk is in de conceptuele ontwikkeling van
een spel over verschillende media.
Na de opleiding beheers je een uitgebreid pallet
van tekenvaardigheden, game art, concept art,
2D en 3D ontwerp, scenario en interaction design
technieken. Je weet hoe een game ontwikkeld en
gepresenteerd wordt.
Naast het basispakket krijg je de kans om je
te verdiepen in bv. nieuwe interactieve sensor
technologieën, experimentele art games, game
engines & consoles, mobiele games, pervasive
games, marketing games, games die creativiteit
bevorderen, …
Als je afstudeert kan je op heel veel plaatsen
op de arbeidsmarkt terecht. Zo kan je werken
in game studio’s, interactieve bureaus en
reclamebureaus, maar je zal ook een rol
kunnen spelen in bijvoorbeeld architectenbureaus
of educatieve instellingen.
De CMD - game art & design afstudeerrichting is
van start gegaan in het vorige academiejaar en
het programma van de eerste twee bachelorjaren
kan je reeds inkijken.
1&2 CMDg: verkennen en verdiepen
In het eerste bachelorjaar word je wegwijs
gemaakt binnen de drie kerndisciplines: game
art, game technologie en game concept. Deze
kennis wordt aangebracht in contactweken
met hoorcolleges, workshops en opdrachten
enerzijds en case-weken anderzijds. In deze caseweken
zal je de aangeleerde kennis toepassen
in vakoverschrijdende opdrachten. Je werkt
afwisselend in teamverband of individueel.
Het eerste jaar is hoofdzakelijk uitgebouwd rond
het verkennen. Je verkent de basisbegrippen en
vaardigheden nodig voor het ontwikkelen van
een spel. Voor het uitbouwen van je visual artist
skills wordt een sterke basis gegeven van tekenen
en visualisatietechnieken. Je krijgt echter ook
een eerste introductie in interaction design en
game technologie.
In het eerste bachelorjaar maak je o.a. een
portfolio-site met een focus op de uitwerken
van je eigen avatar en je werkt in groep aan een
game voor een specifieke doelgroep. Je wordt
beoordeeld op het toepassen van je aangeleerde
basiskennis, je creativiteit, je onderzoeksproces
en je kwaliteiten als teamspeler. De feedback uit
de cases neem je mij naar de basisvakken waar
leemtes in je kennis en aanpak verder kunnen
aangevuld worden.
Gezien het maatschappij-gerichte aspect binnen
de opleiding belangrijk is, wordt er in het eerste
jaar ook psychologie en sociologisch denken
toegevoegd aan het lessenpakket.
Theorie van de beeldvorming geeft je een
kritische blik op de media.
In het tweede jaar ga je je verder verdiepen in de
kernvakken. Je gaat je niet langer focussen op
één mediadrager maar probeert je spelconcepten
transmediaal vorm te geven. Binnen de
technologie pijler van de afstudeerrichting
worden naast de bestaande game technologieën
ook audiovisuele technieken verder aangebracht.
De skills die je binnen de kernvakken aangeleerd
krijgt, worden toegepast in de geïntegreerde
projecten. In het tweede bachelorjaar wordt
aanzienlijk meer vakoverschrijdend gewerkt.
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

64|
1 C-md - INTERACTION
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Geïntegreerde projecten (‘cases’) 12
Audiovisuele technieken 6
Communicatie 6
Grafische vormgeving 6
ICT 6
Marketing 6
Portfolio+Designatelier+tools 5
designatelier 2
e-portfolio 2
tools 1
Engels 3
Theorie van de beeldvorming 6
Gesch. en Actua v/d nieuwe media1 2
Beeldanalyse 1 2
Perceptie 1 2
Mens & Maatschappij 1 4
Psychologie 1 2
Sociologisch denken 2
TOTAAL 60
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Geïntegreerde projecten * 11
Ontwerp 7
Game Concept 4
Design Atelier 3
Technologie 11
Game Technologie 4
Interaction Design 4
Design Tools 1
AV Technieken 2
Art & Visualisatie 19
Tekenen 4
Grafische vormgeving 6
Visualisatietechnieken I 3
Visualisatietechnieken II 2
Game Art 4
Theorie 10
Geschiedenis en actua van games 2
Beeldanalyse 2
Perceptie 2
Psychologisch denken 2
Sociologisch denken 2
Persoonlijke Ontwikkeling 2
Portfolio/schetsboek 2
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
2 C-md - INTERACTION Schakeljaar C-mdi*
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Geïntegreerde projecten * 10
Informatica en technologie 7
web applicatie ontwikkeling 3
interactieontwikkeling 4
Audiovisuele technieken 4
Communicatie 3
Grafische vormgeving 4
Marketing 2
Modules (2 te kiezen uit 6) 14
Engels 3
Rapportering + portfolio + designatelier 6
Rapportering 2
designatelier 2
e-portfolio 2
Theorie van de beeldvorming 4
Beeldanalyse 2 2
Geschiedenis en Actua van de nieuwe media 2
Methodiek 3
Creatieve technieken 1,5
Onderzoeksgericht denken 1,5
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
1 C-md - GAME 2 C-md - GAME
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Geïntegreerde projecten * 15
Technologie 10
Audiovisuele Technieken 4
Game Technologie II 4
Design Tools 2
Ontwerp 8
Game concept II 6
Designatelier 2
Art & Visualisatie 16
Tekenen 4
Visualisatietechnieken III 6
Game Art 6
Theorie 5
Beeldanalyse II 2
Creatieve Technieken 1,5
Onderzoeksgericht denken 1,5
Rapportering+Portfolio 3
Portfolio/schetsboek 2
Rapportering 1
Engels 3
TOTAAL 60
(
*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
3 C-md
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Changemanagement (Millipede) 7
Changemanagement 5
Project management 2
Research 8
Hoorcolleges 2
project * 3
propositie 2
e-portfolio 1
Keuzemodules (4 te kiezen uit 10)
The narrative 7
The interface 7
Digital divide 7
Multimediamanagement 7
Community Basis 7
eLearning 7
Entrepreneurship 7
Integrated Business Communication 7
Semantic Web 7
User centered project management 7
Stage (12 weken) * 12
Kritische studies 5
Mediatheorie 2
Levensbeschouwelijke vorming en ethiek 3
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
4 C-md
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Masterproject - onderzoek 12
Masterproject - Project 11
Masterproject - Presentatie 6
Modules (3 te kiezen uit 6)
Social Media Experience 7.08 * 6
(Public) Space * 6
Experimental media * 6
Play (game) * 6
Media Lab * 6
Stories * 6
Verplichte keuzemodule uit open aanbod * 5
e-portfolio 3
CCC : conceptualisatie & creatie in context * 5
contexts & conversations * 2
coachings & creations * 3
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Audiovisuele Technieken 8
Fotografie 2
Basic Level 2
Advanced 1 2
Advanced 2 2
Marcom 6
Marketing 2
Communicatie 1
Grafische en Visuele Vormgeving 10
Grafische Vormgeving 4
Visualisatie Technieken 3
Design Atelier 3
ICT 8
Interactionontwikkeling 4
Animatie en Interaction Scripting 4
Case Lab** 5
Modules 10
Module 1 5
Module 2 5
Research 8
research theorie 2
research project 3
propositie 2
rapportering 1
Portfolio 5
e-portfolio * 2
Future studies 3
Changemanagement + project management 7
change management 5
project management 2
Theorie van de Beeldvorming 6
Geschiedenis & Actua 2
Beeldanalyse 2
Media- en cultuurtheorie 2
TOTAAL 73
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit

afstudeerrichting TELEVISIE-FILM
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
Audiovisuele Kunsten
Audiovisuele Kunsten
|67

Audiovisuele Kunsten
68|
TELEVISIE-FILM
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
• Opleiding: Academische Bachelor en Master in de Audiovisuele Kunsten
• Afstudeerrichting: Televisie - Film
• Studieduur: 3 jaren (180 studiepunten) + 1 jaar (60 studiepunten)
• Stage: 10 weken in het masterjaar
De doelstelling van de opleiding Televisie-Film
is de vorming tot regisseurs, ‘storytellers’ en
artistieke leiders van een productieteam. Het
leerprogramma vertrekt vanuit de creatiecontext,
de communicatieve doelstellingen,
de eigen artistieke aanleg en het werkveld.
De opleiding is vooral praktijkgericht. Hoewel
de film- en televisieregie binnen het vakgebied
centraal staat krijg je een geïntegreerde opleiding
waarbij alle functies op een praktische wijze
aan bod komen: scenarioschrijven, acteursregie,
camera- en belichting, productie, geluid en
montage, ...
De studie is georganiseerd rond vier modules:
fictie, documentaire, reclame en ‘creation in
contexts’.
Studentenprofiel
Wil je verhalen vertellen met beeld en klank?
Een crew van scenaristen, cameramannen,
geluidstechnici, videomonteurs, ... aansturen
om je eigen documentaire of videoclip te maken?
Misschien zit er dan in jou wel een televisie-
of filmregisseur verborgen. Naast een ruime
artistieke, sociaal-culturele en maatschappelijke
belangstelling richten we ons in de eerste plaats
naar studenten die ‘iets te vertellen’ hebben.
Persoonlijkheid, doorzettingsvermogen, creatieve
inzet en zelfdiscipline zijn een voorwaarde om
deze studies succesvol te doorlopen.
Beroepsmogelijkheden
Zowel in de wereld van televisie, film, videoclip
als reclame kan je als regisseur/storyteller aan de
slag. Als artistiek leider van een productieteam
ken je als geen ander de taken van elk lid van
de crew en kan je hen daardoor ook perfecte
aanwijzingen geven om je film te realiseren.
Werkveld afgestudeerden
De oud-studenten van Televisie-Film werken in
de meest diverse sectoren: VRT, VTM, VT4, Ketnet,
Woestijnvis, De Mensen, De Filistijnen, Eyeworks,
Prime (Filmnet), Endemol, Kanakna, Studio
100, Videohouse, Alfacam (multicamera voor
Wereldbeker Voetbal, Olympische Spelen ...), JIM,
TMF, diverse productiehuizen voor fictie, reclame,
opdrachtfilm, documentaire, videoclips, ... meer
dan 90 procent van de afgestudeerden vind
binnen 1 jaar een job in de audiovisuele sector.

Audiovisuele Kunsten
70|
1e bachelor Televisie-Film
Het eerste jaar is een oriëntatiejaar. De theoretisch kritische vakken zijn bedoeld om je blikveld te
verruimen en je interesse te stimuleren voor bredere maatschappelijke fenomenen die een fundamentele
voedingsbodem zijn voor echte creativiteit. Daarnaast zijn er artistieke vakken die dichter aansluiten
bij de specifieke vakopleiding: scenarioschrijven, filmanalyse, filmvormgeving, studie van de
beeldelementen, montage. Het thema van de praktijk tijdens dit eerste jaar is visualisering. Dit gebeurt
op een traditionele academische manier en door middel van een creatieve ’on-the-job training‘. De eerste
stappen in het aanleren van de filmtaal worden gezet. Als jaarwerk maak je een korte film.
2e bachelor Televisie–Film
Hierin worden een aantal theorievakken verder uitgediept. Het aandeel van de praktijk wordt groter.
De regisseur als ’storyteller‘ en artistiek leider binnen een productieteam staat hier centraal.
Je raakt vertrouwd met de bouwstenen en het structuurplan van de audiovisuele architectuur. Enerzijds
leer je de grammaticale basisregels kennen: belichting, cameravoering, analyse van de beeldvorming, de
synergie van de opnameploeg, de digitale beeldbewerking en de elementaire montageregels. Anderzijds
word je geconfronteerd met het structureel verschil tussen fictie en non-fictie. Je leert de beeldtaal
kennen door korte oefeningen waarbij de doelstellingen duidelijk zijn geformuleerd.
In de televisie-studio en de multicamera-regie wordt er sterk gewerkt rond de groepsdiscipline en een
strikte taakverdeling....
3e bachelor Televisie - Film
In het derde jaar zijn de opdrachten gericht op specifieke communicatieve doelstellingen. Je attitude
als maker t.o.v. je onderwerp is verschillend naargelang de boodschap en de doelgroep. De vertelling
is contextueel, evocatief en expressief. Je realiseert zelfstandig en in groep opdrachten in functie van
reclame, documentaire, opdrachtfilm, televisie en fictie (kortfilm). Met een bachelorproef sluit je het
derde jaar af. Dit praktisch project speelt een doorslaggevende rol in het behalen van het academisch
diploma....
Master Televisie - Film
Het masterjaar staat in functie van je persoonlijke ontwikkeling en het uitdiepen van het medium. Je
stage van minimaal 10 weken kan zowel rond vormgevende technieken zoals camera, belichting, klank,
montage ... als schrijven, regisseren en produceren gaan. Terug in de academie wachten er workshops
met gastdocenten rond projectmanagement, reclame en documentaire. In het Labo “Creation in Context”
onderzoeken we de grenzen van het medium met o.a. audiovisuele scenografie en multiscreen.
Bij het masterproject staan jouw persoonlijke interesses, de communicatieve doelstellingen en een
‘verdieping’ door middel van een eigen onderzoek centraal. Je masterproject is een concrete audiovisuele
realisatie waarmee je jouw capaciteiten als ‘storyteller’, artistiek leider en persoonlijkheid etaleert.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
1 Televisie-film 2 Televisie-film
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Visuele waarneming en storyboarding * 4 4
Fotografie 5
Fototechnologie 2
Fotografische oefeningen * 3
Camera en belichting 1 Praktijk * 3 3
Camera en belichting 1 Theorie 4 4
Montage * 3 3
Videotechnologie 5
Videotechnologie 3
Geluidsvormgeving 1 2
Digitale beeldbewerking * 3 3
Scenario + scenarioschrijven 4
Scenario 1
Scenarioschrijven 3
Filmanalyse 5 5
Filmprojecten * 5 5
Geschiedenis en actualiteit v/d film 1 3 5
Actualiteit 3
PAS 2
Rapportering 1
Perceptie 1 3 3
Kunst & Cultuur 1 6
Kunst & Cultuurgeschiedenis 1: Oudheid en Middeleeuwen 2
Kunst & Cultuurgeschiedenis 2: Nieuwe tijd en 19de eeuw 2
Kunst & Cultuurfilosofie 1 2
Mens & Maatschappij 1 4
Psychologie 1 2
Sociologisch denken 2
TOTAAL 60 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
3 Televisie-film
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Fictie M1 * 3 3
Reclame M1 * 3 3
Documentaire & Contexts M1 * 3 3
Fictie M2 * 3 3
Reclame M2 * 3 3
Documentaire & contexts M2 * 3 3
Fictie M3 * 4
Fictie M3 * 3
Dramaturgie * 1
Reclame M3 * 4
Reclame M3 * 3
Art direction 1
Documentaire & Contexts M3 * 4
Documentaire & Contexts M3 * 3
AV-Productie en Pitching 1
Camera en Montage * 3 3
Geluidsvormgeving 3 * 4
Geluidsvormgeving 3 * 3
Muziektheorie 2 1
Digitale beeldbewerking + multicamera * 3 3
Kritische studies 4
Semiotiek Foto-Film 2
Seminarie Filmactualiteit 2
Onderzoeksmethodologie 5
Theorie 2
Project * 3
Levensbeschouwing en ethiek 3 3
Bachelorproef + rapportering 8
Artistiek project * 5
Scriptie 2
Stage + stageverslag * 1
TOTAAL 60 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Realisatie Fictie * 6 6
Studie van het medium 4
Studie v.d realisatie en montage 2
Acteursregie * 2
Productie TV en Film * 3 3
Realisatie non-fictie * 4 4
Marketing-communicatie en Corp. Identity * 4 4
Nieuwsitem & reportage * 4 4
Multicamera & Studiotechnologie * 3 3
Digitale beeldvorming + montage * 3 3
Camera en belichting 2 4
Camera en belichting 2 Theorie 2
Camera en belichting 2 Praktijk * 2
Geluidsvormgeving 2 5
Geluidsvormgeving 2 Theorie 2
Geluidsvormgeving 2 Praktijk * 3
Muziek 3
Muziektheorie 1 2
Foley 1
Kunst en Cultuur 2 6
Kunst & Cultuurgeschiedenis 3 2
Kunst & Cultuurgeschiedenis 4 2
Kunst & Cultuurfilosofie 2 2
Theorie van de beeldvorming 2 5
Gesch. en actualiteit van de film 2 2
Psychologie en Perceptie 2 3
Methodiek 3
Creatieve technieken 1,5
Onderzoeksgericht denken 1,5
Mens & Maatschappij 2 3
Communicatietheorie 1,5
Economisch denken 1,5
TOTAAL 60 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
4 Televisie-film
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Documentaire & Contexts M4 * 4 4
Reclame M4 * 4 4
Research Lab 12
AV-scenografie * 3
AV-Projectmanagement * 4
Artistiek project * 5
Keuzemodule uit open aanbod * 5 5
Masterproef * 30
Masterproef artistiek project * 24
Masterproef Scriptie 6
Research on the job + rapport 5 5
TOTAAL 60 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit

72|
Productdesign
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
afstudeerrichting PRODUCTDESIGN
Productdesign
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

74|
Productdesign
PRODUCTDESIGN
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
• Opleiding: Academische Bachelor en Master in Productdesign
• Afstudeerrichting: Productdesign
• Studieduur: 3 jaren (180 studiepunten) + 2 jaren (120 studiepunten)
• Stage: 8 tot 12 weken in het 1ste masterjaar
Onderzoeken, creëren, realiseren, organiseren
en communiceren zijn de rode draad doorheen de
opleiding Productdesign.
Onderzoeken
Ontwerpen is onderzoeken.
Het omgaan met en het inleven in uiteenlopende
doelgroepen om producten te kunnen ontwikkelen
die aan de specifieke eisen en wensen van het
publiek voldoen, is één van de basiscompetenties
die tijdens de opleiding ontwikkeld worden.
De nieuwsgierigheid een diepgaand onderzoek
door te voeren en een sterk analytisch vermogen
zijn in deze context van belang.
De opleiding Productdesign aan de MAD-Faculty
neemt wat onderzoek betreft een zeer sterke
positie in door de nauwe samenwerking met de
onderzoeksafdelingen die ook op de C-Mine gehuisvest
zijn: Art/Object & Design, Image & Word,
Play & Game, Social Spaces en Fab Lab.
Creëren
Een van de focussen die tijdens de bacheloropleiding
gezet wordt is het leren kennen en
toepassen van verschillende designprocessen. Je
ontwerp is goed als het functioneel is, gebruiksvriendelijk,
mooi, produceerbaar tegen een aan-
vaardbare kostprijs en sociaal-ecologisch verantwoord.
Welke stappen onderneem ik het beste om
op basis van een bepaalde probleemstelling tot
een optimaal resultaat te komen?
Om deze synthese in een product of dienst tot
stand te brengen zijn een brede algemene vorming,
een artistieke en technische bagage, praktische
vaardigheden, vooral veel creativiteit en
bekommernis voor de kwaliteitsverbetering van
het leven –in alle facetten- nodig.
Naast de humane aspecten, die voornamelijk aan
het begin van het designproces belicht worden,
is de technische kant van een product onlosmakelijk
verbonden aan de ontwikkeling ervan.
Een grondige materiaalkennis met de daaraan
verbonden productietechnieken komt tijdens de
opleiding uitvoerig aan bod.
Productdesign is een academische opleiding. Het
kunnen creëren van wetenschappelijk onderbouwde
visie behoort tot de eindcompetenties
van een productdesigner. Het koppelen van deze
visie met een innovatieve, conceptuele inslag
onderscheidt de productdesigner die aan de MAD-
Faculty heeft gestudeerd.
Realiseren
Tijdens de bachelorjaren wordt er veel aandacht
besteed aan het beheersen van de belangrijkste
professionele visualiseringstechnieken. Dit gaat van
het analoge schetsen tot het digitale renderen in 2D
aan de ene kant en van het bouwen van modellen uit
hout, kunststof of metaal tot het digitale 3D-modelling
gekoppeld aan bijvoorbeeld rapid prototyping technieken
aan de andere kant.
Tijdens de opleiding worden de studenten op dit gebied
klaargestoomd voor de arbeidsmarkt door professionals:
vakmensen die de noden van de industrie iedere dag
opnieuw zelf beleven. Wij zijn trots op ons atelier waar
de student ruimte heeft om te experimenteren en zijn
ideeën te materialiseren. De enge samenwerking met
het Fab Lab stelt ons in staat gebruik te maken van
moderne prototypingtechnieken zoals 3D-printing,
3D-frezen, 3D-scannen en Lasersnijden.
Organiseren
Daar de productdesigner in het werkveld vaak een
centrale, coördinerende rol inneemt tussen marketing,
engineering, productie en zaakvoerder, is het noodzakelijk
dat hij bekend is met de gangbare termen uit
de verschillende vakgebieden. Met deze doelstelling
komen vakken als mechanica, fysica, sterkteleer en
marketing aan bod.
Het samenwerken met andere disciplines wordt aan
de MAD-Faculty zeer sterk geleefd. Cross-disciplinary
projects met de andere afdelingen van de MAD-Faculty
(animatiefilm, communicatie & mediadesign, televisie
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty

76|
Productdesign
film, fotografie, grafisch ontwerp) zorgen voor een
unieke kruisbestuiving. Doordat de MAD-Faculty
deel uit maakt van verschillende nationale en internationale
netwerken, kan de student bij ons ook
van meerdere uitwisselingsprojecten profiteren.
Als voorbereiding op het reële werkleven wordt
een samenwerking met de industrie of externe
instanties, in het kader van projecten, steeds nagestreefd.
Na het behalen van het bachelordiploma
wordt deze ervaring in de vorm van een bedrijfsstage
in de praktijk gebracht.
Communiceren
Het proces om tot een idee te komen is vaak even
belangrijk als het idee zelf. In dergelijke gevallen
is het belangrijk je verhaal op een boeiende
manier, aangepast aan je publiek, te presenteren.
De tools en de vaardigheden hiervoor worden gedurende
de hele opleiding aangeleerd en getraind.
Het professionele schriftelijke en verbale communiceren
van de wetenschappelijk onderbouwde visies
is een competentie die eigen is aan een academische
opleiding.
Beroepsmogelijkheden
Freelance productdesigner: je ontwerpt in een
studio in opdracht van verschillende klanten,
bedrijven.
In-house bedrijfsdesigner: het ontwerpen van de
specifieke producten van een onderneming in de
sector van de industriële productie tot designmanagement
en designresearch.
Zelfstandig ondernemer-editeur: concentratie
op het ontwerpen en uitbouwen van een eigen
productlijn of een oeuvre in het design-artistieke
gebied.
Medewerker in de sector van de dienstverlening,
opleidingen onderzoek en onderwijs.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
1 Productdesign
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Ontwerpstudies 1 * 6
Natuur + Ritme * 3
Context + Taal * 3
Ontwerpstudies 2 * 6
Inventie 1+ 2 * 3
Ruimte 1 + 2 * 3
Ontwerpen * 6
Deductief ontwerpen + inductief ontwerpen * 3
Eindwerk 1e Bachelor * 3
Visualisering * 4
Kleurenleer 2
Schetsen * 2
Desk Top Publishing 3
Photoshop 1,5
Illustrator 1,5
Solid Works 1 4
Productergonomie 1 4
Materialenleer Metalen 4
Materialenleer Kunststoffen 4
Natuurmaterialen en gereedschapsleer 5
Mineralen 1
Hout en andere natuurmaterialen 2
Gereedschapsleer 2
Theorie van de beeldvorming 4
Designanalyse 1
Persoonlijke Actualiteits-Studie 1 1
Perceptie 1 2
Kunst & Cultuur 1 6
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 1: Oudheid en Middeleeuwen 2
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 2: Nieuwe tijd en 19de eeuw 2
Kunst- en Cultuurfilosofie 1 2
Mens & Maatschappij 1 4
Psychologie 1 2
Sociologisch denken 2
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
4 Productdesign
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Ontwerpstudio M1 Creative Technology * 5
Ontwerpstudio M2 Keuzemodule uit open aanbod * 7
Art/Object & Design 7
Play & Game 7
Word & Image 7
Social Spaces 7
Ontwerpstudio M3 Strategic Design * 5
Workshops M-studio’s * 9
Workshop M1Creatieve technologie * 3
Workshop M2 Human Design * 3
Workshop M3 Strategic Design * 3
Stage + Portfolio 8
Stage (tot half nov.) 6
Stagerapportering (portfolio) 2
3D praktijk 4
Marketing en projectmangement 4
Ondernemen * 6
Toegepaste fysica: Elektrotechniek 3
Ecologische aspecten v. materialen en productie 3
Kritische studies 3
Eindwerkvoorstellen 1,5
Kunstactualiteit 1,5
Levensbeschouwelijke vorming en ethiek 3
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
2 Productdesign
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Systematics 1 Inductief/lateraal ontwerpen * 3
Systematics 2 Analytisch/Deductief ontwerpen * 3
Project 1Creatieve technologie * 3
Project 2 Art Lab * 3
Ateliers 1 * 4
Atelier Principles & Concepts * 2
Atelier Emotional Aesthetics * 2
Ateliers 2 * 4
Atelier Experiency * 2
Atelier Worldscape * 2
Visualisering 5
DTP* 3
Renderen kleurpotlood/marker* 2
Grafische vormgeving * 3
Solid Works 1 3
Kunst en Cultuur 2 6
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 3 2
Kunst- en Cultuurgeschiedenis 4 2
Kunst- en Cultuurfilosofie 2 2
Studie van het medium 1 3
Gesch. en Actual. v/d. Ind. Vormg 1. 2
PAS 2 1
Psychologie en Perceptie 2 3
Mens & Maatschappij 2 3
Communicatietheorie 1,5
Economisch denken 1,5
Methodiek 3
Creatieve technieken 1,5
Onderzoeksgericht denken 1,5
Productergonomie 2 4
Exacte wetenschappen 3
Structurele esthetica/Wiskundig Denken 1
Mechanica 2
Materiaal- en productiekeuze 4
Hout+natuurmaterialen 2
Metalen+kunststoffen 2
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
5 Productdesign
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Studio SHORT 1 Research context * 5
Studio SHORT 2 Works context * 5
Research labs * 9
Lab1 Creatieve technologie * 3
Lab2 Human Design * 3
Lab3 Strategic/experimental Design * 3
Masterproef * 30
Masterproject Visions * 15
Masterproject Works * 15
Theorie van de beroepspraktijk en recht 3
Lezingen/seminaries/tentoonstellingen 5
Semiotiek 2 2
Kunst- en Designactua/Beroepspraktijk * 3
Portfolio * 3
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit
3 Productdesign
Opleidingsonderdeel Stptn Stptn
Deel van Opleidingsonderdeel OO deel
Productontwerpen Project 3 Critical design * 5
Productontwerpen Project 4 Social contexts * 5
Ateliers + Workshops * 4
Workshops (Afdelingsactiviteiten) * 2
Atelier Materials/methods * 2
Onderzoeksmethodologie 5
Theorie 2
Project 5 Research & Exper. Context * 3
Project 6 Industriële context * 6
Industriële context 5
Rapportering 1
Solid Works 4
Graf. Vormgeving en Fotografie 5
Computergrafiek 2
Portfolio 2
Fotografie 1
Studie van het medium 2 6
Persoonlijke actualiteits-studie (PAS) 3 2
Gesch. en Actualiteit v/d Industr.Vormg. 2 2
Semiotiek 1 2
Sociologie: capita selecta 3
Productergonomie 3 3
Marketing+Prod.Management 4
Sterkteleer 3
Toegep. Fysica: Capita Selecta en Actua 3
PAS PLUS 3
TOTAAL 60
(*) slechts één evaluatie-/examenkans per inschrijving,
omwille van permanente/gespreide evaluatie m.b.t. een langlopende leeractiviteit

Specifieke Lerarenopleiding
Vervolgopleidingen
78| |79
Vervolgopleidingen: SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING
CREATIEVE THERAPIE
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty Media, kunst en ontwerp faculteit | MAD-Faculty KHLIM-PHL

Specifieke Lerarenopleiding
80|
SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING
• Opleiding: Specifieke lerarenopleiding
• Leraar in de Beeldende Kunsten, Audiovisuele Kunsten of Productdesign
Doelstelling
Als student of afgestudeerde van MAD-faculty heb je de mogelijkheid om naast of na je masteropleiding
een bijkomend diploma te behalen met name dat van ‘leraar’. Hiermee kan je tewerkgesteld worden in
alle graden van het secundair onderwijs (algemeen secundair onderwijs, technisch secundair onderwijs,
kunstonderwijs, beroepssecundair onderwijs). Daarnaast kan je ook in de lagere, middelbare en hogere
graad van het deeltijds kunstonderwijs aan de slag. Afhankelijk van je basisopleiding mag je vakken
onderwijzen zoals plastische opvoeding, tekenen, computertekenen, materialenkennis, audiovisuele
vorming, media, fotografie, esthetica, ... en andere aanverwante vakken, waarvoor je diploma als
‘voldoende’ wordt erkend.
Toelatingsvoorwaarden
Voor een inschrijving voor de specifieke lerarenopleiding aan ons instituut moet je in het bezit zijn van
een academisch bachelordiploma van het studiegebied ‘Audiovisuele en Beeldende Kunst’, bijvoorbeeld
een academisch bachelordiploma van één van de opleidingen, ingericht aan de MAD-faculty. Het diploma
van ‘leraar’ kan pas uitgereikt worden na het behalen van een mastergraad voor één van de opleidingen
van dit studiegebied.
Studieprogramma
Het studieprogramma omvat 60 studiepunten waarvan de helft zal bestaan uit de theoretische
pedagogische basiskennis en de andere helft uit praktijk: didactisch atelier en stage.
Voor meer inlichtingen gelieve contact te nemen via de website www.mad-fac.be
Contact
campus Elfde Linie
Wouter Hustinx
coördinator
tel. 011 23 87 68
email: Wouter.Hustinx@phl.be
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
Contact
campus C-mine
Patricia Poelmans
coördinator
tel. 089 30 08 50
email: patricia.poelmans@khlim.be
CREATIEVE THERAPIE
Bachelor na bachelor
Beeldende Creatieve Therapie is een handelings- en ervaringsgerichte vorm van psychische
hulpverlening. Op een unieke manier worden Beeldende Kunsten gebruikt binnen de therapeutische
praktijk. De ervaring doet de patiënt op door te handelen in het medium, door het medium waar te
nemen en (waar mogelijk) te reflecteren over de ervaringen in en naar aanleiding van het medium.
Aan de hand van overeengekomen behandeldoelen werkt de creatief therapeut methodisch. Het resultaat
van de therapie kan verwerking en inzicht zijn en/of verbetering van het cognitief of lichamelijk
functioneren of het psychisch welzijn.
Je komt uit een sociale, menswetenschappelijke richting. Je studeerde ergotherapie, orthopedagogie,
psychologie ... en je vraagt je af of je niet beter iets artistieks gaat doen. Of je volgde een opleiding
Beeldende Kunsten en het begeleiden en behandelen van mensen trekt je ook sterk aan. De opleiding
biedt een volwaardig programma van 60 studiepunten dat gespreid over 2 jaar wordt aangeboden.
Zodoende is de combinatie werken en studeren perfect mogelijk.
Voor meer inlichtingen over deze Banaba, gelieve contact te nemen via de website www.mad-fac.be
Contact
Jan Vandromme
coördinator
tel. 011 29 49 50
e-mail: jvandromme@mail.phl.be
POSTGRADUAAT MULTIMEDIA & COMMUNICATIE
Het Postgraduaat Multimedia & Communicatie aan de MAD-faculty in Genk stelt deelnemers in staat
om hedendaagse media op een sociale, communicatieve en participatieve manier te gebruiken, aan
de hand van de uitwerking van een zelf geïnitieerd project in de eigen organisatie. Door middel van 6
verschillende modules worden je handvaten aangereikt om de mogelijkheden van nieuwe media effectief
te benutten. Dit postgraduaat start bij het begin van het kalenderjaar.
Doelgroep
Personen werkzaam in sociale, culturele, onderwijs profit of non-profit sectoren (communicatie-
medewerker, stafcoördinator, medewerker publiekswerking, gemeenschapsvorming enz.) met minimaal
een bachelor diploma. Kandidaten die hier niet aan voldoen, kunnen deelnemen na positief advies op
basis van een intakegesprek.
Kandidaten die nog niet tewerkgesteld zijn en over een relevant bachelor diploma beschikken, kunnen
deelnemen indien ze zelf een organisatie contacteren voor de uitwerking van een project.
Het postgraduaat is een Nederlandstalig programma. Een basiskennis Engels is aangewezen.
Inschrijven en meer informatie: laura.braspenning@khlim.be.
www.participatiemedia.be
Creatieve Audiovisuele Therapie Kunsten
postgraduaat multimedia &
communicatie
|81

82|
Toelatingsproef
TOELATINGSPROEF MAD-faculty
Als je wenst te studeren aan de MAD-faculty ben je decretaal verplicht tot het afleggen van een
artistieke toelatingsproef eigen aan deze opleidingen.
Aanpak
Er zijn ontelbaar veel motieven om een opleiding aan MAD-faculty te willen starten. Die motieven
gaan we met jou onderzoeken. Een toelatingscommissie van docenten peilt naar de motivatie waarmee
je je studie aanvat en naar je algemene, culturele en specifieke bagage. Je omgaan met creativiteit
en je houding tegenover kunst en vormgeving worden besproken. Samen kijken we of je beantwoordt
aan het profiel dat we voor een student in onze opleidingen vooropstellen. Als voorbereiding op de
toelatingsproef krijg je na aanmelding op de website een opdracht die je thuis voorbereidt en afwerkt en
die je op de dag van de proef meebrengt. De omschrijving van de opdracht, programma en locatie voor de
toelatingsproef worden je een 14-tal dagen op voorhand toegestuurd.
Inschrijven voor de toelatingsproef
Inschrijven voor de toelatingsproef kan via www.mad-fac.be. Je mag slechts één maal per academiejaar
inschrijven aan de toelatingsproef voor eenzelfde afstudeerrichting. Je kiest zelf of je deelneemt aan de
proef in juni of aan de proef in september.
Duur: maximaal 1 dag
Uitslag: wordt je de dag erna meegedeeld via e-mail
De toelatingsproeven voor academiejaar 2012-2013 zullen plaatsvinden op:
Campus Elfde Linie
28 juni - 1ste sessie
13 september - 2de sessie
Campus C-mine
29 juni - 1ste sessie
11 september - 2de sessie
Indien je geslaagd bent voor de toelatingsproef kan je je inschrijven aan één van de hogescholen.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty
TOELATINGSVOORWAARDEN
Voor de inschrijving voor een bacheloropleiding geldt als algemene toelatingsvoorwaarde het bezit van
één van volgende diploma’s/studiebewijzen:
a. een diploma van het secundair onderwijs;
b. een diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan;
c. een diploma van het hoger onderwijs voor sociale promotie, met uitzondering van het Getuigschrift
Pedagogische Bekwaamheid;
d. een diploma of certificaat, uitgereikt in het kader van het hoger beroepsonderwijs;
e. een studiebewijs dat krachtens een wettelijke norm, een Europese richtlijn of een internationale
overeen komst als gelijkwaardig met één van de voorgaande diploma’s wordt erkend.
Aan deze voorwaarden moet voldaan zijn bij inschrijving. De directie kan personen toelaten die in
een land buiten de Europese Unie een diploma of certificaat hebben behaald dat niet als gelijkwaardig
is erkend zoals bepaald in lid 1, e. Dit kan enkel op voorwaarde dat dit document toegang verleent
tot een bacheloropleiding in het land waar het is uitgereikt die vergelijkbaar is met een Vlaamse
bacheloropleiding (een authenticiteitscontrole van de betreffende diploma’s of certificaten dient te
gebeuren, voor zover door de Vlaamse overheid maatregelen zijn uitgevaardigd).
Voor Nederlandse studenten wordt voor deze academische bacheloropleiding gevraagd dat zij in het bezit
zijn van een diploma VWO of propedeuse.
Indien men bij inschrijving niet aan deze voorwaarden voldoet kan men conform de procedure zoals
bepaald in art. 3.4 van de onderwijs-en examenregeling MAD-faculty alsnog een aanvraag tot toelating
instellen.
Alleen studenten die voldoende kennis hebben van het Nederlands worden toegelaten tot de eerste
inschrijving voor een bacheloropleiding met het Nederlands als onderwijstaal. De kennis van het
Nederlands wordt getoetst; de toets kan worden afgenomen door de MAD-faculty zelf of door een
instelling of organisatie die door de instelling hiervoor wordt erkend.
Volgende studenten zijn vrijgesteld van het onderzoek naar een voldoende kennis van het Nederlands:
- zij die ten minste één leerjaar in het Nederlandstalig secundair onderwijs met vrucht hebben
voltooid;
- zij die geslaagd zijn verklaard voor een opleiding of voor één of meerdere opleidingsonderdelen met
een totale studieomvang van ten minste 60 studiepunten in het Nederlandstalig hoger onderwijs;
- zij die beschikken over een attest van beheersing van het Nederlands op niveau 5 (gelijkgesteld aan
C1 van het Europees referentiekader) behaald aan een universitair talencentrum;
- zij die beschikken over een certificaat van de Nederlandse Taalunie: Certificaat Nederlands als
Vreemde Taal (CNaVT) van het type PTHO (profiel taalvaardigheid hoger onderwijs) of PAT (profiel
academische taalvaardigheid);
Voor de inschrijving in de bacheloropleidingen in het studiegebied Audiovisuele en Beeldende Kunst
geldt decretaal als bijkomende toelatingsvoorwaarde het geslaagd zijn voor een artistieke toelatingsproef
zoals aangegeven op p82.
Eerder en elders verworven competenties (EVC) en eerder en elders verworven kwalificaties (EVK)
kunnen eventueel conform de procedure in art 7 van de onderwijs- en examenregeling MAD-faculty
erkend worden en aanleiding geven tot vrijstellingen.
Media, Arts and Design faculty | MAD-faculty
Toelatingsvoorwaarden
|83

84|
Bereikbaarheid
Waar vind je de MAD-faculty?
De Media, Arts and Design faculty is gelokaliseerd op 2 campussen:
Campus C-mine (Genk) en campus Elfde Linie (Hasselt)
Campus C-mine
De campus is zeer gemakkelijk te bereiken. Zowel met het openbaar vervoer als voor wie met eigen
vervoermiddelen de trip maakt. Overal vind je ruime gratis parkings en fietsenstallingen.
Campus C-mine
C-mine 5
3600 Genk
tel. +32 (0)89 30 08 50
e-mail: infomad@khlim.be
De ondergrondse parking is via de Wilde Kastanjelaan(GPS) te bereiken.
• C-mine ligt vlakbij afrit 31 Genk-Centrum van de E314.
• Elk uur zijn er per trein rechtstreekse verbindingen vanuit Antwerpen en Brussel.
• Een bushalte van de stadsbus G8 ligt aan C-mine, Wilde Kastanjelaan.
• C-mine ligt op fietsafstand van het centrum en het station.
Campus Elfde Linie
Elfde-Liniestraat 25
3500 Hasselt
tel. +32 (0)11 23 88 30
e-mail: infomad@phl.be
• De campus ligt op de Elfde-Liniestraat naast de Grote ring van Hasselt.
• Elk uur zijn er per trein rechtstreekse verbindingen vanuit Antwerpen en Brussel.
• Een bushalte ligt op de campus.
• De campus ligt op wandelafstand van het centrum en op fietsafstand van het station.
Inschrijven?
Inschrijven kan zoals reeds aangehaald op p82 op de hogescholen.
Gelieve mee te brengen:
• Je identiteitskaart
• Een kopie van je diploma secundair onderwijs
• Het bewijs dat je geslaagd bent in de toelatingsproef
Voor wie niet rechtstreeks uit het secundair onderwijs komt:
• een attest van gevolgde studies of van tewerkstelling tussen het secundair onderwijs en je
• inschrijving in de KHLim.
Voor de berekening van studietoelage of verlaagd studiegeld: aanslagbiljet personenbelasting van het
inkomstenjaar 2010 (aanslagjaar 2011) zie: www.khlim.be/studentenvoorzieningen of www.phl.be/socius
Opgelet! Alle vakkentabellen zijn onder voorbehoud en kunnen gewijzigd worden.
Kijk op www.mad-fac.be voor de laatste wijzigingen.
Media, Kunst en Ontwerp faculteit | MAD-faculty