30.09.2013 Views

De ondertoezichtstelling. Een beschrijving van het wettelijk kader

De ondertoezichtstelling. Een beschrijving van het wettelijk kader

De ondertoezichtstelling. Een beschrijving van het wettelijk kader

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

gerechtelijk vast te stellen. Voorwaarde is dan wel dat<br />

de man ook daadwerkelijk de verwekker <strong>van</strong> <strong>het</strong> kind is.<br />

Wordt <strong>het</strong> vaderschap door de rechter vastgesteld, dan<br />

wordt de man daarmee de juridische vader <strong>van</strong> <strong>het</strong> kind.<br />

3.1.3 Ouderschap in een relatie <strong>van</strong> twee vrouwen of<br />

twee mannen<br />

Als binnen een relatie <strong>van</strong> twee vrouwen een kind wordt<br />

geboren, is de vrouw die <strong>het</strong> kind baart de juridische<br />

moeder. <strong>De</strong> andere vrouw is dan niet automatisch de<br />

moeder <strong>van</strong> <strong>het</strong> kind, ook al zijn deze vrouwen met elkaar<br />

getrouwd. <strong>De</strong>ze vrouw zal om de juridische moeder <strong>van</strong><br />

<strong>het</strong> kind te worden <strong>het</strong> kind moeten adopteren, door middel<br />

<strong>van</strong> een verzoek aan de rechter om éénouderadoptie.<br />

Erkennen <strong>van</strong> een kind door een vrouw is namelijk niet<br />

mogelijk.<br />

als twee mannen samen een kind opvoeden, kan één<br />

<strong>van</strong> hen via erkenning de juridische vader worden (mits<br />

er geen andere juridische vader is en met toestemming<br />

<strong>van</strong> moeder en/of kind). <strong>De</strong> andere man kan alleen vader<br />

worden door middel <strong>van</strong> adoptie.<br />

3.1.4 Gevolgen <strong>van</strong> juridisch ouderschap<br />

Het zijn <strong>van</strong> ‘ouder’ in de zin <strong>van</strong> de wet heeft bepaalde<br />

gevolgen voor zowel ouders als kind:<br />

• Het kind krijgt de achternaam <strong>van</strong> één <strong>van</strong> zijn<br />

juridische ouders.<br />

• Het kind is <strong>wettelijk</strong> erfgenaam <strong>van</strong> zijn juridische<br />

ouders.<br />

• Het kind heeft meestal de nationaliteit <strong>van</strong> zijn ouders.<br />

• Juridische ouders hebben vaak <strong>het</strong> gezag over hun<br />

kind, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn (§ 3.2).<br />

• Juridische ouders hebben een onderhoudsplicht. Zij<br />

zijn verplicht de kosten voor verzorging en opvoeding<br />

te betalen tot hun kind 18 jaar is. Volgt <strong>het</strong> kind daarna<br />

een studie, dan zijn zij verplicht tot 21 jaar de kosten<br />

voor levensonderhoud en studie te betalen.<br />

• Juridische ouders hebben in principe recht op omgang<br />

met hun kind.<br />

•<br />

3.1.5 <strong>De</strong> verwekker (biologische vader)<br />

Naast de ‘juridische ouders’ kent de wet ook <strong>het</strong> begrip<br />

‘verwekker’. In bepaalde gevallen heeft deze verwekker,<br />

die wel de biologische maar niet de juridische vader is,<br />

bepaalde rechten en plichten. Zo heeft de verwekker<br />

een onderhoudsplicht als zijn kind alleen een juridische<br />

moeder heeft (artikel 394). Ook kan een verwekker recht<br />

op omgang met zijn kind hebben, maar dat is alleen <strong>het</strong><br />

geval wanneer er sprake is <strong>van</strong> een ‘nauwe persoonlijke<br />

betrekking’ tussen de verwekker en <strong>het</strong> kind (artikel 377f).<br />

3.1.6 Waar kun je navragen wie de juridische ouders<br />

zijn?<br />

Wie de juridische ouders zijn, is voor een gezinsvoogd<br />

meestal af te leiden uit de rapportage <strong>van</strong> de raad<br />

J u RIDISCH O u D ERSCHap EN G E Z aG<br />

D E O N D ERTO E ZICHTSTELLI N G<br />

18<br />

voor de kinderbescherming en de beschikking(en) <strong>van</strong><br />

de kinderrechter. Bij twijfel kan een uittreksel uit <strong>het</strong><br />

geboorteregister <strong>van</strong> de gemeente, waar <strong>het</strong> kind is<br />

geboren, worden opgevraagd.<br />

3.2 gezag over een kind (<strong>wettelijk</strong><br />

vertegenwoordiger)<br />

Zolang kinderen minderjarig zijn, staan zij onder<br />

gezag. Meestal hebben zijn ouders <strong>het</strong> gezag, maar<br />

<strong>het</strong> kan ook door anderen (bijvoorbeeld een tante)<br />

worden uitgeoefend. <strong>De</strong>gene die <strong>het</strong> gezag uitoefent<br />

is verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding<br />

<strong>van</strong> <strong>het</strong> kind. Hij is de <strong>wettelijk</strong> vertegenwoordiger <strong>van</strong><br />

<strong>het</strong> kind. Minderjarige kinderen mogen veel officiële<br />

handelingen niet zelf verrichten. <strong>De</strong> persoon die <strong>het</strong> gezag<br />

uitoefent doet dit dan voor of namens <strong>het</strong> kind, zoals <strong>het</strong><br />

zetten <strong>van</strong> een handtekening. ook moet de <strong>wettelijk</strong><br />

vertegenwoordiger <strong>het</strong> vermogen (de bezittingen) <strong>van</strong><br />

<strong>het</strong> kind beheren. Het gezag eindigt automatisch als <strong>het</strong><br />

kind meerderjarig (meestal met 18 jaar) wordt.<br />

Er zijn verschillende soorten <strong>van</strong> gezag:<br />

1 ouderlijk gezag;<br />

2 gezamenlijk gezag door een ouder en een niet-ouder<br />

(partner); en<br />

3 voogdij.<br />

N.B. <strong>De</strong> toeziende voogdij is in 1998 vervallen. Iemand<br />

die destijds toeziend voogd was, oefent geen gezag uit.<br />

3.2.1 Ouderlijk gezag<br />

als een of beide ouders <strong>het</strong> gezag hebben, wordt dit<br />

ouderlijk gezag genoemd. om ouderlijk gezag te kunnen<br />

krijgen, moeten de ouders de ‘juridische ouders’ <strong>van</strong> <strong>het</strong><br />

kind zijn.<br />

ouderlijk gezag wordt onderscheiden in:<br />

1. Gezag door twee juridische ouders<br />

a. Tijdens hun huwelijk of geregistreerd partnerschap<br />

hebben ouders gezamenlijk <strong>het</strong> gezag over hun<br />

kinderen.<br />

b. Ouders blijven na echtscheiding of beëindiging <strong>van</strong><br />

<strong>het</strong> geregistreerd partnerschap <strong>het</strong> gezamenlijk<br />

gezag houden dat zij daarvoor hadden. Willen zij dit<br />

niet, dan kan een <strong>van</strong> de ouders de rechter vragen<br />

alleen met <strong>het</strong> gezag te worden belast.<br />

c. Buiten huwelijk of geregistreerd partnerschap<br />

(bijvoorbeeld bij samenwonen) heeft een<br />

meerderjarige moeder alleen <strong>het</strong> gezag. Zij kan<br />

samen met de juridische vader <strong>het</strong> gezamenlijk<br />

gezag laten registreren in <strong>het</strong> gezagsregister bij de<br />

griffie <strong>van</strong> de rechtbank.<br />

2. Gezag door één ouder<br />

a. <strong>Een</strong> meerderjarige ongehuwde moeder heeft alleen<br />

<strong>het</strong> gezag over haar kind, als er geen juridische

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!