De ondertoezichtstelling. Een beschrijving van het wettelijk kader

Verder moeten afschriften van relevante eerdere
procedures worden bijgevoegd, zoals de laatste
beschikking van de oTS en de laatste machtiging
tot uithuisplaatsing. Met het verzoekschrift moet ook
het zogenaamde ‘bijzonderhedenformulier’ worden
meegestuurd (bijlage bij het Procesreglement Civiel
Jeugdrecht). Op dit formulier geeft BJZ bijzonderheden
aan over de zitting, bijvoorbeeld of belanghebbenden
gescheiden moeten worden opgeroepen en of er extra
tijd voor de behandeling moet worden uitgetrokken.
ook moet BJZ altijd het meest recente plan van aanpak
en verslag van het verloop van de OTS (evaluatie)
meezenden (artikel 265 lid 1). Dit geldt niet alleen als BJZ
zelf een verzoek doet, maar ook als een ouder in beroep
gaat tegen bijvoorbeeld een schriftelijke aanwijzing. BJZ
moet ook een afschrift van het plan van aanpak en de
evaluatie aan de Raad zenden (artikel 265 lid 3).
De bureaus jeugdzorg hebben voor de meest
voorkomende verzoeken gezamenlijke, landelijke
modellen opgesteld, die voldoen aan bovengenoemde
wettelijke eisen.
13.1.4 Belanghebbenden
In het familieprocesrecht is het begrip ‘belanghebbende’
van belang. Belanghebbenden hebben bepaalde
rechten in deze procedures. Een belanghebbende is
een procespartij. Zo kan een belanghebbende een
verweerschrift indienen en ook hoger beroep instellen
tegen de uitspraak van de kinderrechter. onder
belanghebbende verstaat de wet: ‘degene op wiens
rechten of verplichtingen de zaak rechtstreeks betrekking
heeft’ (artikel 798 Rv). Belanghebbenden worden voor
de zitting opgeroepen en ontvangen een afschrift van
het verzoekschrift en de bijlagen (artikel 800 Rv). Ook
ontvangen belanghebbenden een kopie van de uitspraak.
Het is aan de rechtbank, en dus niet aan BJZ, om te
bepalen wie belanghebbende is in een concrete zaak.
De rechtbank merkt in het kader van de oTS in elk geval
de volgende personen aan als belanghebbende (artikel
2.3 procesreglement civiel jeugdrecht):
• de juridische ouder(s) met gezag (zie hoofdstuk 3);
• de juridische ouder(s) zonder gezag, tenzij geen
sprake meer is van family life (§ 2.2.1);
Doorgaans wordt aangenomen dat geen sprake
meer is van family life, als de ouder zonder gezag
gedurende een periode van vijf jaar of meer geen
contact heeft gehad met de minderjarige of het
gezin waartoe de minderjarige behoort.
• de stiefouder, dat wil zeggen degene die met een
juridische ouder is getrouwd of een geregistreerd
partnerschap heeft, maar alleen:
• zolang deze met de verzorgende ouder samenleeft;
én
• de minderjarige tot zijn gezin behoort.
Pro C ES r ECHT
D E O N D ERTO E ZICHTSTELLI N G
58
• de biologische vader, indien sprake is van family life
met de minderjarige;
Als de biologische vader bekend is, moet de
kinderrechter altijd worden geïnformeerd over
zijn bestaan. De kinderrechter besluit deze man
wel of niet op te roepen. Of sprake is van family
life hangt van de specifieke omstandigheden. Het
enkele biologische ouderschap is onvoldoende om
family life aan te nemen. Het hangt van bijkomende
omstandigheden af of er sprake van is, zoals de
aard van de relatie van de vader en de moeder voor
de geboorte en de omstandigheden voor of na de
geboorte. Een als ‘gezinsleven’ aangemerkte band
kan door latere gebeurtenissen ook weer worden
verbroken.
• de perspectief biedende pleegouder of de pleegouder
die de minderjarige een jaar of langer verzorgt of
opvoedt.
De belanghebbendenlijst bij het verzoekschrift van BJZ
hoort in elk geval bovengenoemde personen te bevatten.
als BJZ vindt dat iemand, in afwijking van bovenstaande
lijst, niet of juist wel als belanghebbende moet worden
aangemerkt, kan BJZ dit aangeven. BJZ moet duidelijk
motiveren waarom hier sprake van is. De rechter kan dan
besluiten deze persoon wel of niet op te roepen.
Personen die via via op de hoogte zijn dat een
bepaald verzoek bij de kinderrechter wordt behandeld
en vinden dat zij belanghebbende zijn, kunnen ook
zelf de rechter benaderen met het verzoek te worden
opgeroepen.
13.1.5 Informanten (anderen van wie de verklaring van
belang kan zijn)
Naast belanghebbenden kunnen er ook anderen zijn
van wie een verklaring in verband met de beoordeling
van het verzoek van belang is. Te denken valt aan
familieleden, een groepsleider van een instelling waar
een jeugdige verblijft of degene die de jeugdige heeft
onderzocht. Deze personen kunnen in het verzoekschrift
worden genoemd. De kinderrechter kan besluiten
deze personen op te roepen en te horen (artikel 800
lid 2 Rv). Een informant mag tijdens de zitting alleen
antwoord geven op aan hem gestelde vragen. Hij is, in
tegenstelling tot een belanghebbende, geen procespartij
en mag bijvoorbeeld geen verweerschrift indienen of in
hoger beroep gaan tegen de uitspraak. Een informant
ontvangt ook geen verzoekschrift met bijlagen, maar
wordt uitsluitend opgeroepen voor de zitting.
13.1.6 Recht op inzage en afschrift van de
processtukken
Normaal gesproken hebben alle belanghebbenden recht
op inzage in en afschrift van de processtukken. Voor
zaken die minderjarigen betreffen, waaronder OTS-