Infoblad over Gezond Leven - 3de jaargang - nummer ... - BioGezond

V.U.: Evolution Media Group, Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke 

Infoblad over Gezond Leven - 3de jaargang - nummer 2 - april 2006 

Afgiftekantoor: 8500 Kortrijk 1-2 P408659 

Verschijnt 6 x per jaar in februari, april, juni, september, oktober, december

colofoon 

Inhoud 

Het belang van de voedingsvezel 

Bijna iedereen weet dat het heel belangrijk is voor een goede 

gezondheid om via de dagelijkse voeding voldoende vezels op te 

nemen! En toch merken we dat er niet alleen veel te weinig groenten 

en fruit worden gegeten, ook de volle granen worden al te 

vaak aan de kant geschoven ten voordele van witmeelproducten. 

Natuurlijk hulp bij wratten 

Wratten zijn kleine, goedaardige celwoekeringen van de hoornlaag van de 

huid die zich doorgaans voordoen als vleeskleurige of bruine verhevenheden. 

Wratten worden veroorzaakt door overdraagbare virussen en 

komen het meest bij kinderen voor. Welke soorten wratten bestaan er en 

wat zijn, naast de klassieke behandelingsmethoden, de mogelijkheden om 

op een natuurlijke manier wratten te voorkomen en aan te pakken? 

Natuurlijke hulp bij hooikoorts 

en huisstofmijtallergie 

Hooikoorts en huisstofmijtallergie zijn twee niet zo 

ernstige, maar wel vrij vervelende aandoeningen met 

nagenoeg identieke klachten. In dit artikel proberen we 

een overzicht te geven van de natuurlijke maatregelen 

die men kan nemen om de klachten te 

verminderen of te voorkomen. 

BioGezond is een tweemaandelijks infoblad voor de natuurwinkelklant 

EINDREDACTIE 

P. Desmyter 

ADRES 

Evolution Media Group 

Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke 

Tel. 056-60 73 33 

Fax 056-61 05 83 

PUBLICITEIT 

Peter Verbeke 

Tel. 051-22 02 22 

Fax 051-22 66 54 

Milieuvriendelijk tuinieren pag.4 

Nu de lang, koude winter voorbij is, komt er opnieuw veel beweging in 

de tuin, uw stukje natuur dicht bij huis. Om verwildering tegen te gaan, 

heeft uw tuin begeleiding nodig. Duurzaam tuinieren is daarbij de leidraad. 

Natuurlijke meststoffen en compost houden de bodem van uw 

tuin immers in goede conditie. 

Voor Wallonië: Bio info, 

Patricia de Moffarts, 

02-534 43 30 

pag.20 

ALTISA ® 

Sinds 1970 

pag.14 

Verantwoordelijke uitgever 

P. Desmyter 

Vlasstraat 17 - 8710 Wielsbeke 

Advertenties kunnen zonder enige motivering 

worden geweigerd. De uitgever 

wijst elke aansprakelijkheid voor de 

inhoud van de advertenties af. 

De inhoud van elke advertentie valt 

onder de verantwoordelijkheid van de 

adverteerder. OCEBIO 

PHYTAL-CREA bvba, 

Jozef Plateaustraat 33 

B-9000 Gent 

tel 09/224.16.71 

fax 09/223.57.45 

pag.8 

en verder 

CLA of Geconjugeerd linolzuur 12 

Leven met MS 26 

Wijntip van de maandag 28 

Geerts Hoekje 28 

Actualiteit 30 

BioGezond Praktisch 34 

BioGezond • april 2006 3

Tuinonderhoud 

Een tuin onderhouden betekent wieden, mesten, water geven, noem 

maar op. U heeft hierbij vele mogelijkheden om rekening te houden 

met het milieu. 

Natuurlijke meststoffen en compost houden de bodem van uw tuin in 

goede conditie. Ze leveren voedingsstoffen en verbeteren de structuur 

van de bodem. Kunstmest voedt alleen, maar doet niets voor de 

kwaliteit van de bodem. 

Bedenk wel dat ook een te veel aan natuurlijke voedingsstoffen niet 

goed is voor uw planten. Lees daarom de voorschriften op de verpakking. 

Voedingsstoffen die de planten niet kunnen opnemen vervuilen 

oppervlakte- en grondwater. Door juist te doseren voorkomt u 

onnodige milieubelasting. 

Een goed onderhouden tuin zal weinig last hebben van ziekten en plagen. 

Goed onderhoud betekent: 

• De juiste planten staan op de juiste plaats. Hierbij is rekening 

gehouden met de grondsoort en met licht en schaduw. 

• De planten krijgen de juiste hoeveelheid mest. Ook bij het 

gebruik van natuurlijke mest en compost zullen planten verzwakken 

als ze teveel krijgen. 

• De planten krijgen niet te veel, en niet te weinig water. 

• Zorg dat de planten voldoende ruimte houden door onkruid 

regelmatig weg te halen. 

De tuin bemesten 

Een biologisch evenwicht in de tuin bereikt u met het gebruik van 

natuurlijke mest en compost. Wees voorzichtig met het gebruik van 

kunstmest. De voedingstoffen komen snel vrij waardoor het risico van 

overbemesten groot is. De planten 'verbranden' dan, ze krijgen gele 

bladeren en verwelken. 

Water geven in de tuin 

Geef niet teveel water. De planten zullen dan sterkere en langere wortels 

ontwikkelen. Als er bij (felle) zon gesproeid wordt verdampt een 

groot deel van het water voor het de wortels bereikt. 's Ochtends vroeg 

sproeien heeft de voorkeur. Als u 's avonds sproeit blijven de planten 

de hele nacht nat. U heeft dan meer kans op schimmels. 

Onkruid in de border 

Voor onkruid geldt dat elk zaadje of stukje wortel een onkruidplant 

kan worden. Eén jaar onvoldoende optreden tegen onkruid betekent 

4 BioGezond • april 2006 

Milieuvriendelijk 

tuinieren 

De tuin is uw eigen stukje natuur dicht bij huis. Door de juiste plan- 

ten op de juiste plek te zetten en door het gebruik van natuurlijke 

meststoffen en natuurlijke bestrijdingsmiddelen creëert u een tuin 

die met de seizoenen meegroeit en iedere keer voor aangename 

verrassingen zorgt. En waar ook vlinders, vogels en egels dankbaar 

gebruik van zullen maken. Maar dit stukje natuur heeft wel uw 

begeleiding nodig, anders verwildert uw tuin. Goed onderhoud is 

belangrijk om de tuin gezond te houden en ziekten en plagen zoveel 

mogelijk te voorkomen. Juist hier zijn er veel mogelijkheden om het 

milieu te sparen. 

dat u vele jaren zult moeten wieden. Regelmatig bijhouden van de tuin 

is dan ook belangrijk. 

Het gazon 

Alleen in een dichte, gezonde grasmat hebben mos en onkruid geen 

kans. Strooi tenminste eenmaal per jaar kalk. Zure regen en processen 

in de bodem maken de bodem anders te zuur voor gras. 

Onkruid kan met de hand worden gewied. Als u dit regelmatig bijhoudt 

is een onkruidbestrijdingsmiddel niet nodig. 

Plotselinge plaatselijke verkleuring van gras kan het gevolg zijn van 

emelten (larven van de langpootmug). Voorkom schade door eind 

augustus/begin september als de eieren worden gelegd, het gras kort te 

houden. 

Zelf composteren 

U kunt zelf compost maken uit tuin- en keukenafval. Compost is voor 

bemesting en bodemverbetering van zowel de moestuin als de siertuin 

de beste keus. Het brengt voedingsstoffen in de grond, verbetert de 

structuur van de bodem en houdt het bodemleven gezond. Hierdoor 

krijgt de plant meer weerstand tegen schadelijke bacteriën en schim-

mels. Bladeren, dunne takken, niet-bloeiend onkruid en gemaaid gras 

mogen op de composthoop. Dikke onkruidwortels en uitgebloeid 

onkruid liever niet. De kans bestaat dat u met de compost ook de wortels 

en de onkruidzaadjes weer door uw tuin verspreidt. In enkele maanden 

maakt u een rulle basisvoeding die u anders moet kopen. Compost 

levert voedingsstoffen en zorgt voor een gezond en actief bodemleven. 

Gebruik van bestrijdingsmiddelen 

De meeste onkruidbestrijdingsmiddelen doden alle planten. Middelen 

op basis van vetzuren zijn minder giftig en snel afbreekbaar, daarom 

zijn zij vanuit milieu-oogpunt de beste keus als u bestrijdingsmiddelen 

wilt gebruiken. Omdat ze alleen het blad doden en niet de wortels, zijn 

ze het meest effectief tegen jonge onkruiden. Het middel werkt heel 

snel, al na één tot twee uur, mits het op de juiste wijze wordt toegepast. 

Zie hiervoor de verpakking. 

Omdat vetzuren snel afbreken, kunt u na twee tot drie dagen weer 

nieuwe planten aanplanten. Tegen grotere onkruidplanten en wortelonkruiden 

moet soms na 10 tot 14 dagen opnieuw worden gespoten. 

De beste manier om onkruid te bestrijden, is voorkomen. Tijdig wieden 

en/of schoffelen is belangrijk. Ook kunt u de groei van onkruid tegengaan 

door het planten van bodembedekkers of het aanbrengen van een 

laag houtsnippers. 

De meeste onkruidbestrijdingsmiddelen doden alle planten. Middelen 

op basis van vetzuren zijn minder giftig en snel afbreekbaar, daarom zijn 

zij vanuit milieuoogpunt de beste keus als u bestrijdingsmiddelen wilt 

gebruiken. 

Enkele tips 

• Brandnetels trekken vlinders aan. Verder kunt u van brandnetels 

brandnetelgier maken om plaaginsecten te bestrijden. Als u de 

ruimte heeft, kunt u achter in de tuin een bosje brandnetels laten 

staan. 

• Bedenk dat planten vaak zelf een plek opzoeken die bij hen past. 

Een zaailing die spontaan opkomt, zal het daar vaak beter doen 

dan op de plek die u zelf voor ogen had. 

• Voor onkruid geldt dat elk zaadje of stukje wortel een onkruidplant 

kan worden. Eén jaar onvoldoende optreden tegen onkruid 

betekent dat u vele jaren zult moeten wieden. Regelmatig bijhouden 

van de tuin is dan ook belangrijk. 

Onkruidbestrijdingsmiddelen en het milieu 

Onkruidbestrijdingsmiddelen op basis van 

organische vetzuren. 

Deze middelen werken tegen alle kruidachtige planten. Door de bestrijding 

van onkruid kunnen dus ook andere planten worden gedood. De 

vetzuren lossen de celwanden van de bladcellen op, waardoor de plant 

leegbloedt en verdort. Organische vetzuren zijn zeer goed afbreekbaar in 

de bodem. Uiteindelijk zullen ze door micro-organismen worden omgezet 

in CO2 (kooldioxide) en water of door de micro-organismen worden 

opgenomen als voedingsstof. Ook in water breken vetzuren snel af. In 

grote hoeveelheden zijn ze giftig voor waterorganismen. Vetzuren zijn 

irriterend voor huid en ogen. 

Chemische bestrijdingsmiddelen 

Onkruidbestrijdingsmiddelen die zijn toegelaten voor gebruik in de tuin 

bevatten glyfosaat, glufosinaat, dichlobenil, 2,4-D, MCPA, MCPP of 

dicamba. Producten met deze actieve stoffen worden onder verschillende 

merknamen in de handel gebracht. Op het etiket van het product 

staat welke actieve stof(fen) een bestrijdingsmiddel bevat. 

Glyfosaat wordt opgenomen door stengels en bladeren en werkt tegen 

alle kruidachtige planten en is dus alleen geschikt als alle planten moeten 

worden gedood. Glyfosaat wordt na contact met de grond als regel 

snel afgebroken. Het verspreidt zich langzaam in de bodem en zal daarom 

nauwelijks uitspoelen naar het oppervlakte- en grondwater. Komt 

het toch in het oppervlaktewater, dan zal het daar langzaam afbreken. 

Zorg daarom tijdens het gebruik dat het niet in sloten of vijvers komt. 

Glyfosaat is weinig giftig voor bijen en vogels. 

2,4-D, MCPA, MCPP (mecoprop) behoren tot de groep van de fenoxyzuren. 

Het zijn selectieve bestrijdingsmiddelen, ze werken alleen tegen 

bepaalde kruiden zoals herderstasje, klaver, hoornbloem, madeliefje, 

muizeoor, weegbree, paardebloem en varkensgras. Planten nemen 

MCPA, MCPP en 2,4-D op via het blad. Het zijn synthetische plantenhormonen: 

ze verstoren de normale groei en de plant groeit zich dood. 

Omdat fenoxyzuren goed in water oplossen, is de kans groot dat ze vanuit 

de bodem naar grond- en oppervlaktewater uitspoelen. Daarom 

mogen deze middelen niet of slechts beperkt in of rond waterwingebieden 

worden gebruikt. 

De werking van dicamba is hetzelfde als die van de fenoxyzuren. 

Dicamba is ook matig afbreekbaar en spoelt ook uit naar bodem en 

grondwater. 

Glufosinaat-ammonium is werkzaam tegen heel veel kruiden: éénjarige, 

één- en tweezaadlobbige. De stof is goed afbreekbaar in de bodem; in 

water is het redelijk afbreekbaar. Het middel is weinig mobiel in de 

bodem en spoelt weinig uit naar het oppervlakte- en grondwater. De 

acute giftigheid voor zoogdieren is laag. Gegevens over de giftigheid op 

de langere termijn ontbreken nog. Het is daarom verboden om dit middel 

in grondwaterbeschermingsgebieden te gebruiken. 

Wel of niet bestrijden 

TUINIEREN 

De woekerende planten, zoals distel, kweek en brandnetel, kunt u het 

beste helemaal geen kans geven. Voor andere kruiden geldt vaak dat wat 

voor de een een lief plantje is, voor de ander ongewenst onkruid is. In 

een moestuin, waar de nadruk ligt op het oogsten van eetbare planten, 

zal strenger tegen onkruid moeten worden opgetreden dan in een siertuin. 

Onkruid voorkomen 

Een manier om uw tuin of gedeelten ervan onkruidvrij te houden, is de 

toepassing van bodembedekkers. Dit zijn planten die zo'n dichte laag 

vormen dat andere planten geen kans krijgen. Tegen zaadonkruiden kan 

de bodem worden afgedekt met mulching. Dit is een dikke laag hooi, 

stro of fijngemalen cacaodoppen, bast of boomschors. Wortelonkruiden 

als kweek en zevenblad laten zich hierdoor niet afschrikken. Hiertegen 

helpt alleen afdekfolie. 

Onkruid bestrijden met de hand 

De snelste manier van onkruid bestrijden, doet u met een schoffel of een 

hark waarbij de wortels uit de grond worden getrokken. Dit is het meest 

effectief als u schoffelt voordat de plantjes zichtbaar zijn. De kiemplantjes 

zitten dan vlak onder het oppervlak. 

Als u bepaalde plantjes toch een kans wilt geven of als het onkruid al 

hoog staat, zult u handmatig moeten wieden, de plantjes dus uittrekken. 

Wortelonkruiden, zoals kweek, zevenblad (ook wel hanenpoot 

genoemd) en paardestaart (heermoes) kunnen het beste met een riek 

worden verwijderd. Bedenk dat elk klein stukje wortel dat achterblijft, 

uitgroeit tot een nieuwe plant. Omspitten, zonder dat de wortelstukjes 

worden verwijderd, verergert dan ook alleen de kwaal. 


TUINIEREN 

Plagen in de tuin 

Beestjes horen in een tuin. Ze dragen bij aan het natuurlijke evenwicht. 

Zo ruimen mieren en wespen veel andere insecten op. 

Gezonde, sterke planten die op een plek staan waar ze zich goed 

voelen hebben geen last van een enkel plaagbeest. Maar als het 

er teveel worden en ze overlast gaan geven moet u ingrijpen. Als 

u tijdig de juiste maatregelen neemt, kan een plaag vaak in de kiem 

worden gesmoord. Vaak kan dit met milieuvriendelijke middelen. 

Zo zijn er niet giftige middelen tegen slakken. Deze voorkomen dat 

huisdieren, vogels of egels vergiftigde slakken eten en daardoor 

ziek worden. Verder zijn er selectieve spuitmiddelen op basis van 

organische vetzuren tegen bladluizen, spint, trips en witte vlieg. 

Het voorkomen van ziekten en plagen is beter dan genezen. Er zijn 

een aantal manieren om problemen te voorkomen: 

- Kies planten, struiken en bomen die bij de bodem en het klimaat 

horen. Zet ze op de juiste plaats door rekening te houden met 

zon en schaduw. 

- Zorg voor een natuurlijk evenwicht. Gebruik natuurlijke mest en 

compost en gebruik zo min mogelijk bestrijdingsmiddelen. 

- Ruim ziek materiaal zo snel mogelijk op. Doe het niet bij uw 

eigen compost. U kunt het meegeven met het gft-afval. Dit wordt 

gecomposteerd bij temperaturen die de ziektekiemen doden. 

Bladluizen 

In het begin van de luizenplaag zijn 

middelen op basis van organische vetzuren 

effectief tegen luizen. Zorg voor 

bloeiende planten om natuurlijke vijanden 

zoals gaasvliegen en sluipwespen 

aan te trekken. 

Probeer planten die keer op keer last 

van luis krijgen niet ten koste van alles 

te redden. Vervang ze door soorten die beter geschikt zijn voor die 

standplaats. 

Mieren in de tuin 

Mieren zijn nuttige dieren die schadelijke 

insecten en afval in de tuin opruimen. 

Mieren houden van warmte en 

bouwen daarom bij voorkeur een nest 

onder bestrating. Komen er teveel dan 

kunnen de tegels verzakken of omhoog 

komen. Geef ze geen kans: zorg voor 

een stevig gevulde voeg tussen de 

tegels en houd de bestrating onkruidvrij door geregeld te vegen. 


Eventuele overlast kan vaak met een aantal eenvoudige, milieuvriendelijke 

maatregelen binnen de perken worden gehouden. 

Mollen 

Mollen kunnen grote schade aanrichten 

in een tuin. Aan de andere kant zijn 

het ook nuttige dieren, ze eten grote 

hoeveelheden schadelijke insecten 

zoals emelten en aardrupsen. 

Als ze teveeel overlast geven kunt u ze 

vangen met een mollenval of een mollenklem. 

Met een val vangt u ze levend. 

U kunt ze dan naar een plek brengen 

waar ze geen overlast geven. Met een 

klem doodt u de mollen. 

Slakken 

Schade aan planten wordt vooral veroorzaakt 

door naaktslakken. Huisjesslakken 

hebben een voorkeur voor 

algen. Ook eten zij de eieren van naaktslakken. 

Deze slakken kunt u dus beter 

met rust laten. Als ze toch schade veroorzaken 

kunt u ze verzamelen en naar 

een plek brengen waar ze weinig schade 

aanrichten. Slakkenbestrijdingsmiddelen 

zijn ook giftig voor die dieren die u wel graag in uw tuin 

ziet en die slakken eten. Egels, padden en vogels kunnen sterven 

na het eten van vergiftigde slakken. De egelopvanghuizen zitten 

hierdoor vol met zieke egels. Als de slakken uitgroeien tot een 

plaag kunnen ze bestreden worden met slakkenkorrels op basis 

van ferri fosfaat of met aaltjes. Deze middelen zijn niet schadelijk 

voor andere dieren. 

Plagen op kamerplanten 

Planten met trips, wolluis, spint of luis kunt u met de handdouche 

grondig afspoelen. Gebruik een vrij stevige straal lauwwarm 

water. Vergeet de onderkant van de bladeren niet. Doe eerst een 

plastic zak om de pot, anders spoelt de aarde weg. Dopluis en wolluis 

kan worden bestreden door ze aan te stippen met een penseeltje 

onverdunde spiritus of minerale, niet-plantaardige olie. 

Het bekende zeep-spiritusmengsel heeft maar weinig effect. Ook 

gaan de planten ervan kleven, zodat ze met schoon water moeten 

worden nagespoeld. 

Schimmels op sierplanten 

In natte zomers moet u er rekening mee houden dat sommige planten 

last krijgen van schimmelziektes. Over het algemeen kan de 

schade beperkt worden zonder chemische bestrijdingsmiddelen 

te gebruiken. 

Schimmelsporen ontkiemen alleen op een vochtig blad. Voldoende 

afstand tussen planten en het onkruidvrij houden van de tuin zorgt 

voor luchtcirculatie rond de plant en helpt om de plant snel te laten 

drogen. Schimmelgevoelige planten kunnen het beste op een winderige 

plaats in de tuin worden gezet. 

Knip aangetaste delen zodra u ze ziet af. Geef ze mee met het GFTafval. 

Als u ze op de composthoop gooit, verspreiden de schimmels 

via de compost weer opnieuw door uw tuin.

Klaar voor de lenteschoonmaak 

De natuurlijke 

kracht 

Elke druppel 

telt 

De schoonmaakmiddelen 

van Ecover worden gemaakt 

op basis van planten en mineralen. 

Ecover-producten zijn net zo 

krachtig als andere poetsmiddelen, 

maar ook mild voor onze omgeving. 

Water wordt steeds 

schaarser. Onze producten 

zijn in alle omstandigheden 

volledig afbreekbaar en 

laten geen enkel 

spoor achter. 

met Ecover? 

Moet er nog 

schuim zijn? 

Schuim reinigt je vaat niet. Ecover kiest 

bewust voor meer mildheid 

en minder schuim. 

Een veilige badkamer - 

zonder scherpe chemicaliën 

Ecover reinigt je badkamer in alle veiligheid – 

zonder dat ze iets inboet aan netheid – 

en vrijwaart de gezondheid van jou en je kinderen. 

Geuren - 

een bos in huis? 

Ecover-geurtjes zijn sober, 

afkomstig van natuurlijke 

extracten en mild 

voor mens en milieu. 

www.ecover.com FOR PEOPLE WHO CARE


Bijna iedereen weet dat het heel belangrijk is voor een goede gezondheid om via de dagelijkse voeding 

voldoende vezels op te nemen! En toch merken we dat er in het typisch westers dieet niet alleen veel 

te weinig groenten en fruit worden gegeten, ook die andere topleveranciers van vezels, de volle gra- 

nen, worden al te vaak aan de kant geschoven ten voordele van witmeelproducten. Wat zijn vezels 

eigenlijk en waarvoor hebben we ze zo broodnodig? 

Wat zijn vezels precies? 

Vezels zijn complexe, langketenige koolhydraten of polysacchariden 

die voor de mens onverteerbaar zijn. We hebben 

namelijk niet de enzymen om deze lange suikerketens 

af te breken tot kortere, verteerbare eenheden. Maar daar 

mogen we niet al te voortvarend uit besluiten dat het nutteloze 

componenten zouden zijn, integendeel! Vezels vervullen 

wel degelijk een aantal belangrijke functies in ons 

lichaam. Vezels worden ook soms “ballaststoffen” 

genoemd. Men kan ze onderverdelen in “ruwvezels” en 

“oplosbare vezels”. Deze laatste binden meer water en 

worden ook wel als verzachtende slijmstoffen gebruikt. 

Voedingsbronnen 

Uiteraard zijn groenten, fruit en volle granen de topleveranciers van 

voedingsvezels. Daar waar we de vezels van groenten en fruit niet 

kunnen verwijderen, is dit helaas wel het geval voor volle granen. 

Wanneer volle granen worden gemalen, kan de ruwe vezelstof door 

zeven verwijderd worden. Dat hierbij ook de kiem van het graan grotendeels 

verloren gaat, is nog een andere verarming van het volle 

graan. Het overblijvende witte meel bevat dan vooral de koolhydraten 

van het graan, maar mist naast de vezel tal van waardevolle mineralen, 

vitaminen en essentiële oliën. Soms wordt de vezel, bijvoorbeeld van 

rijst, verwijderd door een proces waarbij de buitenste laag wordt weggesleten. 

Welke soorten vezels bestaan er? 

- cellulose en hemicellulose treffen we vooral in volle, ongeraffineerde 

granen 

- lignine zit vooral in knol -, wortel – en bladgroenten 

- pectine is de belangrijkste vezel in fruit 

- gommen vindt men in blad – en stengelgewassen 

Het belang van 

de voedingsvezel 

WELKE FUNCTIES VERVULLEN 

DE VEZELS VOOR DE MENS? 

Het lijkt op het eerste zicht heel eigenaardig dat componenten die we 

niet kunnen verteren en die dus op zich geen directe voedingswaarde 

hebben, voor het menselijke lichaam toch zo’n uiteenlopende en 

belangrijke functies kunnen vervullen. Het voldoende opnemen van 

vezels in de dagelijkse voeding levert inderdaad een indrukwekkende 

lijst aan voordelen op: 

1 Vezels zorgen voor een betere reiniging van het gebit, ze “schuren” 

namelijk meer de tanden 

2 Vezels verplichten ons meer te kauwen, wat “reflectorisch” via de 

hersenen en zenuwvezels de speeksel -, maagsap -, pancreas - en 

darmsapsecretie stimuleert en dus zorgt voor een betere vertering 

van de ingenomen spijzen 

3 Vezels helpen maagzuur “bufferen”: ze binden overtollig maagzuur 

en neutraliseren zo een mogelijke overdreven zuurtegraad in 

de maag 

4 Vezels binden steeds een aanzienlijke hoeveelheid vocht en zorgen 

daardoor eerder en langer voor een aangenaam verzadigingsgevoel 

5 Vezels “houden” in de darm de koolhydraten langer “vast”, waardoor 

er een tragere vrijstelling van glucose gebeurt. Volle granen 

hebben hierdoor een lagere “glycemische index” dan witmeelproducten, 

waarbij de bloedsuikerspiegel trager oploopt. Deze meer 

constante bloedsuikerspiegel en dus langdurige energievoorziening 

vereist tevens minder afscheiding van het bloedsuikerverlagende 

hormoon, insuline, van de pancreas. 

6 Vezels binden of absorberen cholesterol (uit de voeding en uit de 

galsappen) en voeren deze af via de stoelgang. Doordat deze cholesterol 

niet wordt heropgenomen in de darm, is de lever verplicht 

om voor de aanmaak van nieuwe galzouten ander cholesterol aan 

te spreken: zo vermindert het cholesterolge-halte in het bloed 

7 Vezels absorberen gifstoffen en carcinogenen (vnml. in de dikke

Bleke kinderwangetjes? 

Verkrijgbaar bij uw reformzaak, drogist, 

apotheek of gezondheidswinkel. Voor info: 

Salus Benelux, tel. +31 (0) 346 575 084, 

E-mail: info@salus.nl 

Tijd voor Kindervital! 

Natuurlijk wilt u dat uw kind elke dag gezond eet. 

Maar soms lukt dat gewoon niet. 

Gelukkig is er Salus Kindervital. 

Al meer dan 90 jaar een vertrouwd natuurlijk 

voedingssupplement. Het geeft ze energie, 

meer weerstand en kleur op de wangetjes! 

• Met vitaminen en mineralen in een 

goede dosering 

Vitamine D en calcium voor 

gezonde groei en sterke botten 

Lekker en vloeibaar, dus 

makkelijk in gebruik 

Kindervital is lactosevrij 

en bevat geen suiker 

of kunstmatige 

toevoegingen. 

Salus, ‘de natuur in optima forma’ 

De moderne prestatiemaatschappij eist steeds meer 

van de mens. Daardoor slagen veel mensen er niet meer 

in om ’s avonds tot rust te komen, wat leidt tot stress en 

slaapproblemen. Chronisch slaaptekort, het jachtige leven 

en de vrees om niet te kunnen voldoen aan de hoge eisen 

van werk of gezin veroorzaken nog meer stress en slape- 

loosheid, wat uiteindelijk kan leiden tot chronische angst- 

toestanden. 

Stress? Angstig? 

Slaapproblemen? 

Overwin angst-, stress- en slaapproblemen op natuurlijke wijze 

OjIbwa De roeck 

ZENBEV is een poeder op basis van pompoenpitten en 

natuurlijke ingrediënten, oplosbaar in water of vruchten- 

sap. Door zijn unieke samenstelling verzekert Zenbev 

overdag een beter humeur, betere stressbestendigheid, 

minder angst en een verhoogd gevoel van welzijn. 

Wanneer het ‘s avonds wordt ingenomen, zorgt Zenbev 

voor een rustige, natuurlijke slaap. 

Een dagelijkse dosis ZENBEV zorgt ervoor dat u uitgerust de dag kan beginnen en helpt u om het jachtige leven beter aan te kunnen. 

Voor meer info, surf naar www.ojibwa-deroeck.com of bel +32 (0)52 48 43 00 

your health, our mission

darm) die vervolgens via de stoelgang worden uitgescheiden. Ze 

fungeren als een reinigende “borstel” en bevorderen dus de ontgifting 

van de darm 

8 Vezels bevorderen het ontstaan van een goede darmflora: ze 

worden door een goede darmflora als een voedingsbron gebruikt. 

Een gezonde darmflora voor de mens is ondermeer zeer belangrijk 

voor de weerstand, voor de darmlediging, voor een goede 

spijsvertering, voor de aanmaak van bepaalde vitamines en voor 

het voorkomen van voedingsintoleranties. Door fermentatie van 

vezels door de goede darmflora ontstaat er verderop in het darmkanaal 

een lagere pH (zuurtegraad), wat de opname van mineralen, 

zoals calcium, bevordert. 

9 Vezels vergroten door hun waterabsorberend vermogen het volume 

van de darminhoud (“bulkvormend laxativa”), wat de darm 

mechanisch prikkelt tot meer peristaltische beweging. Oplosbare 

vezels bevorderen tevens als “slijmstoffen” het verglijden van de 

darminhoud in de darm. Ten slotte verzachten vezels tevens de 

consistentie van de darminhoud 

10 Vezels verminderen de druk in de dikke darm (colon), zodat deze 

niet abnormaal hoog kan oplopen. 

11 Sommige vezels hebben licht natuurlijke oestrogene eigenschappen 

(men spreekt van “fyto-oestrogenen”) en dragen bij tot het 

behouden van het hormonale evenwicht bij vrouw en man 

Heeft het extra innemen van vezels zin? 

Het spreekt voor zichzelf dat voor een voldoende inname van voedingsvezels 

in de eerste plaats een grondige aanpassing van de voeding 

zich opdringt. Maar soms kan, naast groenten, fruit en volle granen, 

het interessant zijn om te zorgen voor een extra vezelinname. 

Bijvoorbeeld bij mensen met constipatie, waar de aanpassing van de 

voeding en een toename van lichaamsbeweging niet de gewenste 

resultaten oplevert. Of als een veilige manier om het cholesterolgehalte 

te helpen dalen. Welke vezels verkiezen we dan? 

- de absolute toppers zijn de vezels van vlozaad of psylliumzaad 

(Plantago afra) en Ispaghula (Plantago 

ovata): zij absorberen het meeste vocht, 

cholesterol en gifstoffen. Door de grote 

“zwellingsindex” stimuleren ze het best 

de darmperistaltiek 

- heel interessant zijn ook de vezels van 

lijnzaad (Linum usitatissimum) 

- iets lager gerangschikt staan de vezels 

van haver: haverzemelen 

- en eigenlijk niet aan te raden zijn de 

tarwezemelen: die bevatten veel fytaten en kunnen hierdoor de opname 

van mineralen (vooral calcium) verminderen. 

Opmerking: er wordt aangeraden vezelpreparaten op afstand van de 

maaltijden, medicijnen en voedingssupplementen in te nemen, omdat 

ze door hun absorberend vermogen de opname van nutriënten en 

werkzame stoffen verminderen. 


lijnzaad 

WAT ZIJN DE MOGELIJKE 

GEVOLGEN VAN ONVOLDOENDE 

VOEDINGSVEZEL? 

Wanneer we te weinig groenten en fruit gebruiken en wanneer 

we geraffineerde witmeelproducten verkiezen in plaats 

van volkoren producten, dan maken dus we meer kans op de 

volgende ziektebeelden: 

1 Meer kans op caries (tandbederf) 

2 Meer kans op spijsverteringsstoornissen: zwaartegevoel 

na de maaltijd, winderigheid, krampen…. 

3 Meer kans op brandend maagzuur, zure oprispingen, 

maagwandontsteking, maagzweren 

4 Meer kans op overeten en dus ook op overgewicht 

5 Meer kans op “postprandiale hyperglycemie”, dit is een 

te snel en te hoog oplopende bloedsuikerspiegel na de 

maaltijd. Hierdoor wordt meer productie van insuline 

vereist door de pancreas. Mensen met diabetes type 1 

moeten hierdoor meer insuline spuiten en mensen met 

ouderdomsdiabetes (type 2) kunnen ook moeilijker de 

bloedsuikerspiegel binnen normale grenzen houden. 

Bovendien is er, door de hogere insulineproductie, meer 

kans op overgewicht, want insuline bevordert de vetopslag. 

Ten slotte is er na de hoge bloedsuikerpiek en de 

plotse hoge afscheiding van insuline meer kans op een 

“reactieve hypoglycemie” met een te lage bloedsuikerspiegel 

en klachten als suikerhonger, zwaktegevoel en 

beven… 

6 Meer kans op te hoog cholesterolgehalte 

7 Meer kans op kanker van de dikke darm, op spastisch 

colon 

8 Meer kans op verstoorde darmflora met: 

gisting, winderigheid 

diarree of constipatie, spastisch colon 

verminderde opname van mineralen (bv. minder calcium: 

meer kans op osteoporose) 

verminderde vitaminesynthese (o.a. vit B12 en vit K) 

verminderde immuniteit; verminderde weerstand tegen 

darminfecties 

meer kans op voedingsallergieën of – intoleranties 

meer kans op aandoeningen als eczeem, psoriasis, 

artritis, M.S….. 

9 Meer kans op constipatie (“luie” darmen), op te harde 

stoelgang, op anale kloven 

10 Meer kans op diverticulose (uitstulpingen van de darmwand), 

op spastisch colon en op aambeien (hemorrhoïden) 

11 Meer kans op PMS (premenstrueel syndroom), op menopauzale 

klachten, op hormoonafhankelijke kankers 

(borstkanker, prostaatkanker)

Een natuurlijke en regelmatige spijsvertering? 

340g 

Le Fournil de l’Eau Vive 

Biologisch voorgebakken zuurdesem brood - artisanale bakkerij 

Een nieuw gamma biologisch voorgebakken zuurdesem brood uitsluitend verwerkt met biologische ingrediënten: 

• met zorg uitgekozen meelsoorten 

• met zuiver Alpenwater opgevangen op 1500 m hoogte 

• met ongeraffineerd Guérande zout 

• met natuurlijke verse zuurdesem 

Een gevariëerd gamma: 

- bio stokbrood 2 x 225 g - bio multigranen stokbrood 2 x 225 g 

- bio pistolets 6 x 75 g - bio rogge-noten pistolets 6 x 80 g 

- bio pistolets assortiment 6 x 75 g - bio volkorenbrood 450 g 

- bio half volkorenbrood 450 g - bio speltbrood 450 g 

Distributie 

LINITISA een 100% goudgeel lijnzaadpreparaat van de bijzondere variëteit Semen Lini usitatissimum, en CLEANSE & LIGHT 

een 100% Psyllium (Plantago ovata) preparaat, zijn natuurlijke zwelstofpreparaten aanbevolen bij een tekort aan vezelstoffen. 

Door de zwel- (en beschermende glijsubstanties - slijmstoffen - in Linitisa) zorgen deze preparaten 

voor een passage en eliminatie van het verteerde voedsel zonder irritatie en bevorderen 

ze een regelmatige stoelgang en vertering op een natuurlijke manier. Linitisa, met 

een goede verhouding tussen de oplosbare en niet-oplosbare vezels, bevat poly-onverzadigde 

vetzuren. Doordat de korrel niet gebroken is, is het aantal vrijgemaakte calorieën 

bij de vertering zéér laag. Vacuüm verpakt voor een langere versheid! 

500g & 

1000g 

ALTI-DIGEST is een 100% vegetarisch preparaat met 

extracten, in een juiste combinatie, van artisjok 150mg, 

mariadistel 10mg, paardebloem 50mg, boldo 50mg, stinkende 

gouwe 10mg en rozemarijn 10mg. De synergetische 

werking van de plantenextracten in ALTI-DIGEST 

bevordert het behoud van een goede spijsvertering, 

zeker ook na zware maaltijden. Tegelijkertijd wordt een 

gunstig effect gewaarborgd op de cholesterolbalans. 

Vegetarische slikcapsule van klein formaat. 30 CAPSULES. 

ALTISA maakt enkel gebruik van ingrediënten van de allerbeste kwaliteit en zuiverheid in (fyto)therapeutisch 

actieve doseringen, met als resultaat een gewaarborgde doeltreffendheid. Al onze producten 

zijn vrij van bewaar-, smaak- en kleurstoffen, suiker, zout, zetmeel, gist, tarwe, maïs, melk (derivaten), 

soja, gluten, talk, lactose en dierlijke derivaten, en worden geproduceerd volgens de inter- 

ULTRADOPHILUS ACIDOPHILUS COMPLEX 

is een probiotisch product met 

een bijzondere en geconcentreerde samenstelling van 

negen goedaardige darmbacteriën en citruspectine. De 

synergetische werking van de actieve stoffen bevordert o.a. 

het behoud van een gezonde darmflora en een goede 

vertering. De capsules kunnen geopend worden en de inhoud ervan vermengd 

worden met uw favoriete bereidingen. 60 CAPSULES. 

NIEUW 

ALTI-LAXIMIN is een vloeibaar 

preparaat, 100% 

natuurlijk, zonder senna, op basis 

van plantenextracten en met een natuurlijke 

en zachte, doeltreffende 

werking op de darmen en een 

gunstige invloed op de stoelgang. 

Ideaal voor kinderen en ouderen. 

nationaal erkende en zéér strenge GMP (Good Manufacturing Practices) richtlijnen en/of andere farmacopee-/productiestandaarden. 

Voor meer informatie over de 

ALTISA-producten, bel 03/321 67 19. Te verkrijgen in alle 

reform- en dieetwinkels. Een product van DIEXIMPORT. Sinds 1970 

Verkrijgbaar in elke goede natuurvoedings- en bio winkel 

Oostjachtpark 3 - 9100 Sint-Niklaas • Tel. 03 780 53 00 - Fax 03 778 14 13 • email: info@hygiena.be • www.hygiena.be

Het lijkt misschien eigenaardig, maar één van de belangrijkste stoffen die in ons lichaam helpt het 

vetweefsel onder controle houden is zelf …. een vetzuur. CLA of geconjugeerd linolzuur is de naam 

van dit meervoudig onverzadigd vetzuur, dat sinds enkele jaren als voedingssupplement wordt 

gebruikt om het vetgehalte te verminderen en de spiermassa te vergroten. 

Wat is CLA precies? 

CLA of geconjugeerd linolzuur is een meervoudig onverzadigd vetzuur, 

dat een belangrijke rol speelt in het vetmetabolisme. Dit vetzuur 

lijkt zeer sterk op het ons beter bekende linolzuur (LA), een 

essentieel omega-6-vetzuur, dat een aantal belangrijke lichaamsfuncties 

ondersteunt. CLA verschilt van linolzuur door een andere 

plaatsing van de twee dubbele bindingen in de vetzuurketen: deze 

zijn namelijk “geconjugeerd” en enkel van elkaar gescheiden door 

één enkele binding. CLA of geconjugeerd vetzuur kunnen we – in 

tegenstelling tot veel dieren - zelf niet aanmaken en moet bijgevolg 

gehaald worden uit een gezonde en gevarieerde basisvoeding. 

Bronnen van CLA 

CLA of geconjugeerd linolzuur zit van nature in het vetgedeelte van 

melk, kaas, gevogelte en vlees. Een belangrijke voorwaarde is wel 

dat de dieren die ons deze producten leveren, voldoende grassen en 

groene voeding gebruiken. Helaas, in een typisch westers voedingspakket 

zit veel te weinig CLA; tot 80 % minder dan normaal! 

Redenen zijn vooral de gewijzigde fok - en voedermethodes in een 

grootschalige veeteelt, waarbij korrels in plaats van grasvoeding 

worden gegeven, en de veranderde voedingsgewoonten, waarbij 

“magere” melkproducten zonder de melkvetten worden gebruikt. 

Regulerende functie in de vetstofwisseling 

CLA heeft nochtans een belangrijke rol in de vetstofwisseling. Zo is 

bewezen dat de regelmatige extra inname van dit vetzuur, door het 

beïnvloeden van de betreffende lipase-enzymen, de opname van 

vetten in de vetcellen vermindert én tegelijk vetten uit de vetreserves 

helpt los te maken. Dit resulteert bij aangehouden inname in 

een lager vetgehalte. 

Betere balans tussen vetten en spieren 

De vrije vetten die door het hoge vernoemde mechanisme niet langer 

worden opgeslagen of vastgehouden in vetcellen, kunnen dankzij 

CLA meer als brandstof worden gebruikt door de spiercellen. De 

beter gevoede spieren krijgen hierdoor een betere spanning en 

meer volume. Maar voorwaarde voor dit effect is toch voldoende 

uitoefenen van lichaamsbeweging! 

Afvallen: nieuwe inzichten 

Een nieuw inzicht dringt zich dus op bij het afvallen. Niet het eten 

van vetten maakt je dikker, wel het eten van de verkeerde vetten 

en het gebrek aan essentiële vetzuren als CLA. De meeste mensen 

proberen af te vallen zonder op de kwaliteit van het voedsel te letten 

en alleen door de calorieën te verminderen. Helaas, wanneer ze 

weer normaal gaan eten, keren ze snel terug op hun oude gewicht 

of zelfs een hoger gewicht: het gekende “jojo-effect”. Erger nog is 

het feit dat, als je na een dieet op je oorspronkelijke gewicht terugkomt, 

je meestal spiermassa hebt verloren en vetweefsel hebt bijgewonnen. 

En vermits vetweefsel meer volume inneemt dan spier- 


Minder vetweefsel, meer spiermassa, dankzij 

CLA of Geconjugeerd linolzuur 

weefsel ben je voor het oog dus zelfs dikker! Bovendien is het spierweefsel 

zeer belangrijk voor het verbranden van vetten, waardoor je nog gemakkelijker 

zal bijkomen in gewicht! 

Verstandig afvallen 

Wie overgewicht heeft en met succes een verstandig dieet wil ondersteunen, 

heeft aan CLA een zeer waardevol supplement! Zonder op zichzelf 

een vermageringsproduct te zijn, helpt het de hoeveelheid vetweefsel 

afbouwen en - zeker indien tegelijk voldoende wordt bewogen – de spiermassa 

toenemen. Regelmatige inname levert na 3 maand een steviger en 

gespierder lichaam op, zelfs als je op hetzelfde gewicht blijft. Maar uiteraard 

geeft vooral de combinatie van CLA met een dieet (mijd vooral suikers 

en witmeelproducten !) en meer lichaamsbeweging uitmuntende 

resultaten. Je bereikt sneller je optimaal gewicht en dit met minder 

vetweefsel en meer spiermassa. CLA wordt soms gecombineerd met groene 

thee, dat ook een bewezen effect heeft op de vetverbranding. 

Ook voor sporters 

Uiteraard is CLA ook interessant voor sporters. Vooral bodybuilders en 

duursporters maken er graag gebruik van. Niet alleen de afname van 

vetweefsel is interessant (spieren profileren zich beter, met moet minder 

kilootjes vet “meesleuren”..), ook de toename van spierweefsel en dus de 

kracht is mooi meegenomen. 

Bijkomende voordelen 

Geconjugeerd linolzuur versterkt tevens het immuunsysteem, is goed voor 

het cholesterolgehalte, helpt bepaalde kankers voorkomen en heeft geen 

bijwerkingen. Als supplement wordt het doorgaans aangemaakt uit saffloerdistelolie. 

CLA op een rijtje 

• Bevordert de vetverbranding, lost het vet op uit de vetreserves 

• Vermindert de opname van vet in vetcellen 

• Verhoogt de algemene stofwisseling, vermindert het hongergevoel 

• Verhindert de afbraak van spierweefsel tijdens diëten 

• Bevordert de spieropbouw

Effectief 

afvallen? 

met de doeltreffende combinatie 

CLA 80 en Groene Thee 

directe aanpak van de vetmassa 

met versteviging van de spiermassa 

verhoogt de vetverbranding 

geen jojo-effect 

maar een blijvend 

resultaat 

NOVO Slank is verkrijgbaar bij de betere natuurvoedingszaak. 

Voor meer informatie: Mannavita bvba, tel.(056) 43 98 51 

of info@mannavita.be

Oorzaak en overdracht 

De naam van de verwekker van wratten is het “humane papillomavirus” 

of HPV, een virus waarvan minstens 60 types bestaan. 

Deze virussen worden gemakkelijk worden overgedragen door 

rechtstreeks contact, via besmette voorwerpen (vb. een kam) of 

via vloeren (zwembad, gymnastiekzaal, gemeenschappelijke douches). 

Na besmetting kan het drie tot 6 maanden duren vooraleer 

een wrat zichtbaar wordt. Het virus stimuleert dan de huidcellen tot 

een ongeremde celgroei. Wratten komen veel voor, in het bijzonder 

bij kinderen tussen 5 en 15 jaar. Duimzuigers en nagelbijters zijn er 

extra gevoelig aan. Wratten kunnen wijzen op een (tijdelijke) verminderde 

immuniteit; in zeldzame gevallen op een ernstig verstoorde 

immuniteit (kanker, aids…). Belangrijk om weten is dat 

wratten niet altijd per se moeten behandeld worden, want 7 op de 

10 wratten verdwijnen spontaan binnen de 2 jaar. Maar op vervelende 

plaatsen of esthetisch minder aangename plaatsen, worden 

ze meestal verwijderd. 

Verschillende types 

Er bestaan verschillende types van wratten, met elk hun eigen karakteristieken. 

a) Gewone wratten (Verruca vulgaris) kunnen zowat overal op 

het lichaam aangetroffen worden, maar 

komen vooral voor op handen, vingers, de 

huid rond de vingernagels, ellebogen, voorarmen, 

knieën en gezicht. Dit vooral op 

plaatsen die onderhevig zijn aan wrijving, 

schuring en kleine kwetsuren. Ze komen 

Verruca vulgaris 


vaak in groepjes voor. Gewone wratten 

beginnen doorgaans als kleine gladde 

gezwelletjes, die geleidelijk vergroten om nadien een bloemkoolvormig 

aspect aan te nemen. Ze zijn vleeskleurig of hebben een 

iets donkerder kleur dan de omgevende huid. Ze zijn vaak sterk 

verhoornd en voelen daardoor ruw aan; de omgevende huid blijft 

normaal. Over het algemeen veroorzaken ze geen pijn en jeuken 

ze niet. Wanneer gewone wratten op de voetzool voorkomen, 

hebben ze een ander uitzicht. 

Voetzoolwratten zijn namelijk als het ware in de voetzool gedrukt 

en steken dus niet boven de huid uit. Ze hebben vaak een hard, 

wit en eeltachtig centraal deel. Meestal zijn ze gevoelig voor druk 

en pijnlijk bij het gaan. Doorgaans zitten er donkere puntjes in, 

Natuurlijke hulp bij Wratten 

Wratten zijn kleine, goedaardige celwoekeringen van de hoornlaag van de huid die zich doorgaans 

voordoen als vleeskleurige of bruine verhevenheden. Wratten worden veroorzaakt 

door overdraagbare virussen en komen het meest bij kinderen voor. Welke soorten wratten 

bestaan er en wat zijn, naast de klassieke behandelingsmethoden, de mogelijkheden om op 

een natuurlijke manier wratten te voorkomen en aan te pakken? 

die wijzen op puntvormige bloedingen in de kleine bloedvaatjes 

ervan. Ze bloeden gemakkelijk bij een schurende beweging. 

b) Parelwratjes (Molluscum contagiosum) worden vooral bij 

kinderen gezien. Ze doen zich voor als kleine 

(1 à 3 mm), gladde, halfbolvormige verhevenheden 

met een glanzende, paarlemoerachtige 

kleur. Centraal vertonen ze meestal 

een lichte indeuking en bij druk komt er 

vaak een brijachtige massa uit het kuiltje. 

Molluscum contagiosum 

c) Anogenitale wratten, venerische wratten of vijgwratten 

(Condylomata acuminata) doen zich meestal voor als zachte, 

vlezige, vochtige en vaak gesteelde woekeringen 

die roze tot rood van kleur zijn en er 

als kleine bloemkooltjes of als een hanenkam 

uitzien. Ze komen alleen of in groepjes 

voor: vooral rond en in de vagina, nabij de 

anus, de penis, de balzak en de bilnaad. Bij 

Condylomata 

acuminata 

de man treft men ze soms rond of in de urinebuis, 

bij de vrouw op de baarmoederhals. 

Vijgwratten zijn zeer besmettelijk en worden 

vooral overgedragen door seksueel contact. Omdat het tot drie 

maand duurt vooraleer de wratten zich manifesteren, kunnen ze 

overgedragen worden zonder dat de drager beseft dat hij er heeft. 

Sommige anogenitale wratten verhogen de kans op kanker van 

vagina, baarmoederhals, anus of penis. Consulteer bij dit type van 

wratten altijd een arts! 

De reguliere behandeling 

In de klassieke geneeskunde bestaan er verschillende manieren om 

wratten te behandelen. Soms zijn meerdere behandelingen nodig om 

wratten volledig weg te krijgen. Sommige wratten, vooral parelwratten, 

worden verwijderd door curettage: hierbij wordt met een scherp 

lepeltje de verhevenheid verwijderd. Lokale verdoving is wel vaak 

nodig. Met de vaak toegepaste cryotherapie worden bepaalde wratten 

(meestal door vloeibare stikstof of koolzuursneeuw) “bevroren”; 

onder de wrat verschijnt dan een blaar. Deze aanpak in vaak pijnlijk. 

Ook elektrocoagulatie behoort tot de mogelijkheden: met behulp 

van elektrische stroom worden de wratten dan “weggebrand”. Het 

pijnlijke karakter van deze ingreep maakt verdoving vaak nodig. Met 

podophylline (25 % in vloeibare paraffine) worden vooral anogenitale 

wratten aangepakt: men laat deze oplossing 4 à 5 uur inwerken en 

spoelt ze dan af. Zelfs chemotherapeutische middelen (zoals bleomycine), 

die de celdelingen stopzetten, worden soms ingezet en ook

De tabletten PHYTONATURE 

Een exclusief productieproces : 

De gebruikte planten zijn allen afkomstig van de Biologische 

landbouw. De BIO kwaliteit wordt vermeld onder de vorm 

van het logo AB. 

• Enkel natuurlijke componenten worden gebruikt, gegarandeerd zonder gelatine 

• De planten zijn niet bestraald geweest conform de wetgeving daaromtrent 

• Afwezigheid van chemische excipiëntia of chemische producten 

De tabletten zijn hoog gedoseerd 

• Alle actieve bestanddelen blijven bewaard dankzij het vriesdroogproces 

• 320 mg planten per tablet: een hoge dosis planten 

• Een kleine vorm om hun gebruik te vergemakkelijken 

• 3 tabletten per dag innemen 

• Een vlugge werking 

Er bestaat een synergie tussen de verschillende planten 

om zo tot een belangrijkere doeltreffendheid te komen 

• Een aangepast antwoord voor iedereen: 

• Algemeen welzijn • Vorm 

• Vitaliteit • Afslanken 

• Soepelheid • Ontspanning 

Een classifi catie per kleur en per indicatie 

Edisonlaan 13 - Parc de la Noire Epine (Zoning Noord) - 1300 WAVER 

Tel. : 010-235 010 • Fax : 010-235 015 • Mailto: info@phytonature.be

SCHOONHEID 

een chirurgische wegname en lasertherapie 

behoren tot de mogelijkheden. Op te 

merken valt dat bij voetzoolwratten het vaak 

nodig is om voor de eigenlijke behandeling 

de wratten weker te maken met een salicylzuurpasta 

onder een afsluitend verband, met 

afdekken van de omringende huid. 

Fytotherapie 

- Orale inname: 

- Echinacea (Echinacea purpurea), Katsklauw (Uncaria 

tomentosa), Gefermenteerde knoflook (Allium sativum), Tijm 

(Thymus vulgaris)… : verhogen de algemene weerstand tegen 

virussen 

- Lokaal (tijdelijk !): 

- Stinkende gouwe (Chelidonium maius): 

1 à 2 maal per dag worden de wratten door middel van een 

wattenstaafje aangestipt met het zuivere melksap, bekomen 

door afbreken van de stengels van de verse plant. Kan ook 

met de zuivere tinctuur of met de tinctuur voor de helft verdund 

met amandelolie. 

- Knoflook (Allium sativum): 

een gekneusd knoflookteentje op de wrat aanbrengen onder 

een afsluitend verband, 24 uur ter plaatse laten en dan verwijderen 

(de omringende huid wel afdekken met een beschermende 

zalf): er vormt zich een blaar, waardoor de wrat doorgaans 

binnen de week afvalt. Men kan ook regelmatig de wrat 

aanstippen met knoflooksap 

- Thuya of Westerse levensboom (Thuya occidentalis): 

met de tinctuur, 's morgens en 's avonds de wratten of condylomen 

aanstippen met een wattenstaafje 

- Eendevoetwortel (Podophyllum peltatum): 

aanstippen op condylomen remt de celdeling; 25 % oplossing 

in alcohol, paraffine of zalf; het omgevende weefsel wel met 

een vette zalf beschermen 

- Olie van grapefruitzaad (Citrus X paradisi): 

lokaal aanstippen 

- Ook Aloe vera gel, Mieriksworteltinctuur (Armoracia rusticana), 

Mirretinctuur (Commiphora molmol) en sap van de paardebloemstengel 

(Taraxacum officinale) worden soms lokaal 

aangewend 

Aromatherapie 

- oraal (enkel onder begeleiding van 

een aromatherapeut): 

- Witte tijm (Thymus vulgaris chemotype thujanol): 

door een immuunstimulerende werking 

Echinacea 

purpurea 


Uncaria 

tomentosa 

De natuurlijke aanpak 

In de natuurgeneeskunde probeert men bij 

wratten in de eerste plaats via inwendige 

weg de immuniteit te versterken, zodat 

wratten door de lichaamseigen weerstand 

overwonnen worden en verdwijnen. Men is 

niet zozeer voorstander om wratten kost 

wat kost van buitenaf te "onderdrukken", 

omdat dan de eigenlijke oorzaak niet wordt 

aangepakt. Toch ziet men in de praktijk dat 

er vaak gezocht wordt naar lokaal toepasbare, 

natuurlijke en minder agressieve middelen 

om de wratten te doen. 

- lokaal : 

- Synergie 1: gelijke delen van de e.o. van Bergbonenkruid 

(Satureia montana) en de e.o. van Kaneel (Cinnamomum 

verum); gedurende 5 à 10 dagen, 2 à 4 maal per dag aanstippen 

met een watje 

- Synergie 2: 1 deel e.o. van Bergbonenkruid (Satureia montana), 

1 deel de e.o. van Kaneel (Cinnamomum verum), 1 deel 

e.o. van Mandarijnschil (Citrus reticulata) en 2 delen van de 

e.o. van citroenschil (Citrus limonum): ’s morgens en ’s 

avonds 1 druppel aanbrengen op de wrat, tot gedurende 8 

weken indien nodig. 

Voedingssupplementen 

- Orale inname: 

- Een multivitamine/multimineraalpreparaat: 

of de aparte toediening van : 

• Vitamine C en zink: verhogen de weerstand tegen 

het virus 

• Magnesium: vaak tekorten bij wratten 

• Vitamine E: verbetert de huidcirculatie en weefselherstel 

• Vitamine A: versterkt het epitheel van de huid 

• Vitamine B-complex 

• Cysteïne: zwavelhoudend aminozuur dat de 

weerstand tegen het HPVverhoogt 

- Propolis: 

door een immuunstimulerende werking 

- Methylsulfonylmethaan (MSM): 

zwavelbron bij uitstek, verhoogt de zwavelhoudende aminozuren 

in het lichaam, die belangrijk zijn tegen de virusafweer; 

versterkt de huidweefsels 

- Thymusglandular: 

orgaanconcentraat dat de specifieke afweer verhoogt 

- Pollen en koninginnebrij 

- Lokaal: 

- Propolistinctuur: regelmatig aanstippen 

- Vitamine E-olie 

Allium sativum Thymus vulgaris Thuya occidentalis Podophyllum 

peltatum 

Satureia montana

Laat de natuur zijn werk doen. 

Laat de natuur zijn werk doen. 

De natuurlijke voedingssupplementen van Bakanasan op basis van planten ondersteunen het lichamelijk welzijn. 

Knoflook-Maretak-Meidoorn: 

Verhoogt de weerstand en houdt het lichaam jong 

Een goede doorstroming behoort tot de 

basisvoorwaarden voor het goed functioneren 

van het organisme en een goede gezondheid. 

Meidoorn is een middel dat ondersteuning biedt 

bij nerveuze aandoeningen van het hart. Het 

werkt tevens kalmerend op het hele organisme, bij prikkelbaar, geïrriteerd 

gedrag, bij zenuwkrampen, bij hyperventilatie of slapeloosheid. 

Maretak stimuleert het afweersysteem en reguleert de hartslag, zowel bij 

hoge als lage bloeddruk. Werkt krampopheffend en kalmerend. 

De unieke combinatie van knoflook met maretak en meidoorn heeft een 

gunstige invloed op vroegtijdige ouderdomsverschijnselen en heeft een 

tonisch effect. Knoflook verhoogt de weerstand en houdt het lichaam jong 

en vitaal tot op hoge leeftijd. De reinigende werking van knoflook verwijdert 

tevens stofwisselingsresten. 

48 of 240 capsules 

Frangula lax granulaat: 

Ondersteunt de darmtransit 

Biedt ondersteuning bij constipatie, congestie en 

aandoeningen waar een vlotte ontlasting gewenst is 

(aambeien) of na een rectale ingreep. 

De frangula korrels werken in op de darmen, stimuleren en 

vergemakkelijken de stoelgang. 

120g 

Knoflook forte: 

Gezond en vitaal tot op hoge leeftijd 

Knoflook heeft een cholesterolverlagende werking, verhoogt 

de natuurlijke afweer van het organisme en ondersteunt de 

bloedsomloop (zuiverend en verdunnend effect). Dankzij een 

hoge concentratie aan actieve stoffen merkt u reeds na korte 

tijd een toename van vitaliteit. De knoflook forte capsules van 

Bakanasan zijn reukloos en bevatten alle bestanddelen van 

verse knoflook. 

96 capsules 

Maaltijddragées Mariadistel: 

Maakt zware maaltijden lichter 

Silymarine is een natuurstof die van oudsher gewonnen 

wordt uit de zaden van de Mariadistel. In kruidenboeken uit 

de 16e eeuw wordt deze stof al aangeraden ter bevordering 

(ondersteuning) van de spijsvertering. Maaltijddragées met 

Mariadistel zijn bijzonder geschikt ter verlichting van zware 

maaltijden en moeilijk verteerbare gerechten. Verder werkt 

het kruid als een sterk ontgiftende antioxidant. 

48 tabletten 

Duivelsklauw: 

Soepele gewrichten 

Harpagophytum procumbens is een Zuid-Afrikaanse plant die 

beter bekend staat onder de naam Duivelsklauw. Een goed 

werkend stofwisselings- en zuiveringproces is onontbeerlijk 

voor ons lichaam. Een gebrekkige ontgifting van het lichaam 

kan zich uiten in stramme ledematen, stijve spieren en 

gewrichten. Duivelsklauw ondersteunt de ontslakkende en 

zuiverende functies van het organisme en bevordert tevens de verbranding 

van afvalstoffen. Werkt hierdoor ook pijnstillend en ontstekingsremmend. 

48 capsules 

Geniet van een bruisende lente met de natuurlijke hulp van Bakanasan . 

Een evenwichtige voeding kan niet vervangen worden door een voedingssupplement. Respecteer de gebruiksaanwijzing. De dagelijks in te nemen dosis niet overschrijden. Buiten het bereik van kinderen houden.

PUBLIREPORTAGE 

Ginseng 

voor een goed begrip 

Wat is goede ginseng? 

1. De soort: er bestaan hoofdzakelijk 

4 soorten ginseng: 

Panax ginseng C.A. Meyer 

Panax quinquefolium L. 

Panax japonicus C.A. Meyer 

Panax pseudoginseng Wall 

De beste en meest bekende soort is de ginseng ‘Panax C.A. Meyer’ die 

afkomstig is uit het gebergte in Oost-Azië tussen 30' en 48' noorderbreedte 

en 800' et 140' oosterlengte, waarbij de beste zones gelegen 

zijn in Korea en China (Mantsjoerije). 

IL HWA gebruikt ginsengwortels van de soort ‘Panax C.A. Meyer’ 

afkomstig uit Korea. 

2. De leeftijd van de wortel 

De ginsengwortel heeft een groeiperiode nodig van 6 tot 7 jaar en tijdens 

die periode halen de wortels alle actieve bestanddelen uit een 

specifiek rijke bodem. 

Het is dan ook niet verwonderlijk dat na het telen van de wortels de 

grond gedurende 10 à 15 jaar onvruchtbaar blijft. IL HWA gebruikt 

steeds wortels van 6 à 7 jaar oud. 

3. De teelt 

De teelt van ginseng vraagt een intensieve en wel bepaalde verzorging, 

naast een aangepast klimaat. 

Ginseng is een plant die voor de gezondheid gebruikt wordt en het is 

dus heel belangrijk dat de wortels geteeld worden zonder gebruik van 

chemicaliën. IL HWA beschikt over zijn eigen teelten en bezorgt u een 

analyse door een Frans laboratorium met de garantie dat de ginseng 

IL HWA vrij is van pesticiden, pyretrine, schimmeldodende middelen 

en onkruidverdelgers. 

4. Welk deel van de wortel? 

In de wortel moet men twee delen onderscheiden: de eigenlijke wortel 

en de haarwortels of vertakkingen. Precies deze haarwortels bevat- 


ten de grootste hoeveelheid ginsenosiden (actieve bestanddelen van 

ginseng), terwijl de eigenlijke wortel vetzuren bevat die onmisbaar 

zijn voor een juist evenwicht van ons lichaam. 

IL HWA publiceerde in 1977 een uitgebreid werk ‘Korean Ginseng 

Studies, chemistry and pharmacology’ van 642 pagina’s in samenwerking 

met talrijke specialisten op gebied van ginseng. (Dit boek kan 

ingekeken worden bij Pro-Vera bvba). Deze studie geeft een overzicht 

van de verschillende onderzoeken die IL HWA verrichte omtrent de 

verschillende delen van de wortel, hun samenstelling en hun functie. 

Bij de fabricatie van zijn producten zorgt IL HWA dus voor een juist 

evenwicht tussen de eigenlijke wortel en de haarwortels. 

5. Hoeveel ginsenosiden 

In dat verband werden reeds heel wat testen uitgevoerd, met name in 

Zwitserland en Duitsland, door de ‘Stichting ter bescherming van de 

consument’ en telkens blijkt dat het gehalte ginsenosiden bij IL HWA 

het hoogst is (tot 50 maal meer dan andere merken). Op eenvoudig 

verzoek krijgt u een fotokopie van de resultaten. 

6. Al dan niet gestandaardiseerd? 

Er zijn twee manieren om een product op basis van ginseng te standaardiseren. 

* De eerste is de chemische extractie van de ginsenosiden uit de wortel 

die dan op gelijkmatige manier verdeeld worden in elk product. 

Het gaat dus om een chemisch proces waar wij geen voorstander van 

zijn. 

* De tweede bestaat ui het bepalen van de hoeveelheid ginsenosiden 

in de verschillende loten ginseng en een juist mengsel te maken van 

de wortels om zo te komen tot een ideale en natuurlijke standaardisatie 

wat betreft de hoeveelheid ginsenosiden. IL HWA gebruikt deze 

laatste methode voor het bereiden van zijn producten. 

7. De extractie 

Om een ginsengextract te maken bestaan twee mogelijkheden: 

* Ofwel de wortels langdurig laten koken en het extract eruit halen. 

Deze methode heeft het nadeel dat talrijke actieve bestanddelen van 

de ginseng maar ook de vitamines vernietigd worden. 

* Ofwel extraheren bij lage temperatuur met een mengsel van water 

en alcohol, wat toelaat de actieve substanties en de vitamines te vrijwaren, 

maar ook alle elementen af te scheiden die oplosbaar zijn 

zowel in water als in alcohol. De alcohol wordt nadien volledig verdampt. 

De firma IL HWA is de enige die deze methode gebruikt. Zo blijft de 

kracht van de wortel volledig bewaard en worden alle elementen uit 

de wortel gehaald. 

8. De concentratie: 

Ook de concentratie is erg belangrijk. 

Uiterlijk lijken alle potjes ginsengextract op elkaar, maar hoe de hoe-

Een relaxerende handeling 

Ginseng moet vooral beschouwd worden aan een uitstekend 

versterkend en ontspannend middel. Dit effect wordt geleidelijk 

en op duurzame wijze opgebouwd zonder dat men last heeft 

van fases van opwinding en neerslachtigheid. 

Zuivere ginseng veroorzaakt geen gewenning en kan gedurende 

een langere periode gebruikt worden zonder het minste risico. 

Doorgaans wordt ginseng 1 à 3 maanden ononderbroken 

gebruikt. Het natuurlijk effect manifesteert zich geleidelijk, met 

een diepgaand en duurzaam resultaat. 

veelheid verse wortel te weten komen per gram zuiver extract? Op de 

doos dient dit duidelijk en op controleerbare wijze vermeld te staan. 

Zonder deze aanduiding betekent de vermelding ‘zuiver extract’ bar 

weinig. 

Het IL HWA extract heeft een concentratie van 11 à 12 g verse wortel 

per gram zuiver extract. 

9. Enkele referenties 

- Internationale Kwaliteitstrofee - Madrid 

- De FPC (Fondation pour la Protection des Consommateurs - 

Stichting voor Consumentenbescherming) in Zwitserland publiceerde 

een test waaraan de meeste ginsengbereidingen onderworpen 

werden. De IL HWA ginseng krijgt de beste score omdat het 

gehalte aan ginsenosiden beduidend hoger is dan bij de andere 

merken. 

- Monde Sélection (Institut International pour les Sélections de la 

Qualité - Internationaal Instituut voor Kwaliteitsselectie) vergeleek 

onderling de ginsengproducten afkomstig uit alle hoeken van 

de wereld en stelt een classificatie op. Na selectie werd de 

‘Gouden Medaille’, symbool voor de beste kwaliteit, toegekend 

aan het IL HWA ginsengextract. 

- De ‘Consumentengids’ publiceerde een test over ginseng met het 

volgende besluit: “Het merk IL HWA staat aan de top met minstens 

14 mg actieve substantie!” 

bvba, Rue Collebrine 7, 

1325 CHAUMONT GISTOUX, 

Tel. 010/24.71.61 

Fax: 010/24.71.62 

E-mail: pro-vera@infonie.be 

GINSENG IL HWA 

Extract IL HWA 

1ste prijs - Gouden Medaille 

100% geconcentreerd. Volledig zuiver. 

In potjes van 30 g, kuur van 30 dagen, 50 g kuur 

van 100 dagen of 300 g kuur " anderhalf jaar 

Extract in capsules 

1ste prijs 

7 maal sterker dan in poedervorm 

In dozen van 30 capsules, 60 capsules 

of 100 capsules, 1 capsule per dag 

Capsules IL HWA 

500 mg 

Volledig zuiver ginsengpoeder 

Op basis van dezelfde kwaliteit 

gedroogde en gemalen ginsengwortel. 

In dozen van 30 capsules, 60 capsules 

of 100 capsules, 2 capsules per dag 

Royal Panax 

Tonische ginsengdrank 

met verse koninginnenbrood en 

meidoorn. Zeer geconcentreerd 

Verkrijgbaar in natuurwinkels 

Pro-Vera bvba 

verdeeld door 

Beschikbaar 

in flacons van 

250 ml of een 

koffertje met 

20 ampullen 

van 10 ml. 

MARMA bvba 

Kraasbeekstraat 31 - 3390 Tielt-Winge 

Tel. 016/36.27.36 - Fax: 016/63.38.89 



Natuurlijke hulp bij hooikoorts 

en huisstofmijtallergie 

Wat is hooikoorts precies? 

Hooikoorts is een symptomenbeeld dat veroorzaakt wordt door een 

allergische reactie op het stuifmeel van bomen, grassen of kruidachtigen. 

Deze stoffen zijn eigenlijk niet schadelijk voor de mens, maar 

een ontspoord immuunsysteem maakt er onnodig afweerstoffen tegen. 

De klachten bij hooikoorts zijn seizoensgebonden: ze kunnen de kop 

opsteken van de late lente tot de late zomer, afhankelijk van de bloeiperiode 

van de planten waarvoor men overgevoelig is. De klachten van 

de hooikoortspatiënt ontstaan doordat het lichaam probeert het binnendringen-de 

allergeen (= de stof waarvoor men overgevoelig is) te 

neutraliseren en af te voeren, wanneer dit in contact komt met de 

slijmvliezen. Hierdoor kunnen ontstaan: herhaalde niesbuien, tranende 

en geprikkelde ogen, een waterige loopneus en/of verstopte neus, 

jeuk (in de neus, op het verhemelte…), een pijnlijke keel tot zelfs 

hoofdpijn. Hoewel op zichzelf niet erg, kan hooikoorts leiden tot ergere 

klachten als sinusitis en allergisch astma. 

Wat is huistofmijtallergie? 

Bij huisstofmijtallergie lijken de klachten op die van hooikoorts; 

alleen zijn ze niet seizoensgebonden. De lijder eraan kan eerder een 

permanente vorm van neusloop hebben, die ontstaat door een allergische 

reactie op de huisstofmijt. Dit kleine, voor het blote oog onzichtbaar 

beestje, leeft vooral in beddengoed (matras, dekbed, hoofdkussen, 

lakens), gordijnen en vasttapijt. Ze ontwikkelt zich bij voorkeur 

in slaapkamers en ruimten met vastliggend tapijt bij een ideale temperatuur 

van 25° en een luchtvochtigheid van 70 tot 80 %. 

Een ontspoord immuunsysteem 

Hooikoorts en huisstofmijtallergie zijn gevolgen van een niet optimaal 

werkend immuunsysteem, dat onnodig afweersymptomen produceert; 

men spreekt van “allergie”. Centraal staat hierbij de stof 

histamine, die abnormaal veel wordt afgescheiden door welbepaalde 

cellen, de “mastcellen”. Histamine zorgt voor de zwelling van de 

bloedvaten van het neusslijmvlies (met mogelijk verstopping) en het 

Groot hoeveblad guldenroede Pepermunt 

Hooikoorts en huisstofmijtallergie zijn twee niet zo ernstige, maar wel vrij vervelende aandoeningen 

met nagenoeg identieke klachten. Het zijn beiden uitingen van een niet optimaal werkend immuunsysteem, 

waarbij men in het eerste geval allergisch reageert op stuifmeel en in het tweede geval 

op de huisstofmijt. In dit artikel proberen we een overzicht te geven van de natuurlijke maatregelen 

die men kan nemen om de klachten te verminderen of te voorkomen. 

oogbindvlies, voor de abnormale afscheiding van neus en ogen en 

voor jeuk. Hooikoorts en huisstofmijtallergie komen steeds meer 

voor in onze westerse leefwereld! Niet in het minst omdat het door 

verkeerde eetgewoonten, vreemde stoffen in de voeding en door de 

pollutie van het milieu steeds minder goed is gesteld met het 

immuunsysteem van de mensen. Voor hooikoorts komt daarbij dat 

veel planten zodanig door ons gepollueerd milieu en door het 

gebruik van pesticiden en herbiciden in de landbouw worden 

bedreigd in hun bestaan, dat ze in hun overlevingsdrang veel meer 

pollen dan normaal aan de lucht vrijstellen. De natuurlijke aanpak 

richt zich op het normaliseren van de immuniteit en op de verstoorde 

terreinen (lever, nieren…); en uiteraard op het vermijden van de 

uitlokkende factoren. Homeopatische (maar wel individuele) aanpak 

rendeert vaak. 

Algemene adviezen 

- Beperk algemeen zoveel mogelijk contact met irriterende stoffen 

zoals mist, tabaksrook, verfstoffen en verontreinigende gassen die 

de allergische reactie nog vergroten 

- Bij hooikoorts: blijf binnen op dagen met een hoge stuifmeelconcentratie 

in de lucht (warme en winderige dagen); luister naar de weerberichten 

met de pollenconcentraties; vermijd plaatsen met veel 

beplanting; verlaat bij voorkeur het huis als het regent; verlucht je 

kamer als het regent; ’s namiddags en ‘s avonds zeker de ramen 

gesloten houden; kies een vakantiebestemming als de kust, watergebieden, 

de bergen, skioorden; maai zelf het gras niet; sporten en 

trainen doe je best in de voormiddag 

- Bij huisstofmijtallergie: richt je kamer zo kaal mogelijk in (zonder 

vasttapijt, wandbekleding, met alleen de strikt noodzakelijke meubels); 

kies voor matras en kussens van synthetisch materiaal; verlucht 

het bed goed gedurende de dag; vermijd wollen en pluchen 

speelgoed in de slaapkamer; plaats geen sierplanten in de slaapkamer; 

plaats geen luchtbevochtigers aan de radiator; vermijd een 

slaapkamer nabij de badkamer; slaap zo mogelijk in een niet verwarmde 

slaapkamer

Pollen in 

de lucht? 

De huisstofmijt 

slaat toe? 

NOVO MSM biedt verlichting! 

MSM of methylsulfonylmethaan is een natuurlijke zwavelmolecule. 

Regelmatige inname van enkele gram per dag helpt bij seizoensgebon- 

den klachten door pollen of bij overgevoeligheid op de huisstofmijt. 

NOVO MSM: 

• vermindert de afscheiding 

• helpt vrijer ademen 

• verlicht irritatie 

• verzacht de prikkel 

NOVO MSM is verkrijgbaar bij de betere natuurvoedingszaak. 

Voor meer informatie: Mannavita bvba, tel.(056) 43 98 51 

of info@mannavita.be 

Verkrijgbaar in uw dieet- en natuurwinkel 

NV REVOGAN, Landegemstraat 1, 9031 DRONGEN, 

Tel. 09-280 90 60, Fax 09-282 98 73, www.revogan.be

HOOIKOORTS 

- Tot de klassieke aanpak behoren : antihistaminica (kunnen evenwel 

veroorzaken: sufheid, lusteloosheid, droeg mond…), cortisones 

(onderdrukken de immuniteit), desensibilisatiekuren (duur, niet 

altijd effectief…) 

Voedingsadviezen 

Om het immuunsysteem optimaal te laten werken (en zo de allergie te 

verminderen) mijdt men alle verarmde en geraffineerde voeding en 

alle voedingsmiddelen met additieven ten voordele van een volwaardige 

en onbewerkte voeding. Bovendien is het belangrijk te weten dat 

bij allergie voor pollen of de huisstofmijt er ook steeds voedingsintoleranties 

bestaan. Hierdoor verhoogt de hoeveelheid circulerend histamine, 

de stof die zorgt voor de zwelling en afscheiding van de slijmvliezen. 

Dus laat je best alle voedingsmiddelen waarvoor je mogelijks 

intolerant bent; een goede leidraad hierbij is het bloedgroependieet 

van Dr. Peter d’Adamo. 

Af te raden: 

- alle suiker (in snoep, frisdrank, chocolade…) en witmeelproducten 

(brood, koek, gebak, pasta) 

- alcohol, koffie, cola, azijn, cacao, nicotine 

- charcuterie, worst, varkensvlees, sterke kazen 

- overdreven gebruik van zout, peper, mosterd en kerrie; gegist 

brood 

- gebakken en gefrituurde vetten, verhitte plantaardige oliën (tenzij 

met mate olijfolie) 

- alle voedingsmiddelen met kleur-, geur-, smaak- of bewaarstoffen, 

conserven, ingemaakte voeding 

- de voedingsmiddelen die je niet passen en waarvoor je mogelijk 

allergisch bent. Een uitstekende leidraad hierbij is het bloedgroependieet 

van Dr. Peter d’Adamo. Vb. iemand met bloedgroep O en 

hooikoorts laat best tarwe (gluten !), alle koemelkproducten, 

sinaasappelen, aardappelen, champignons, pinda’s, enz….; iemand 

Fytotherapie 

Naargelang het individuele geval en naargelang het lichaamsterrein 

dat ondersteund moet worden (lever, nieren, bijnieren…), kunnen 

één of meerdere van de volgende plantaardige remedies ingezet 

worden: 

- Groot hoefblad (Petasites hybridus): is een plant met een 

bewezen antiallergische werking, die de hoeveelheid van histamine 

in het lichaam verlaagt en de slijmvliesafscheiding vermindert. 

Wordt bij hooikoorts best preventief ingenomen, dus voor 

te verwachten periode van overgevoeligheid. 

Ribes nigrum 

Ephedra sinica 


- Zwarte bes (Ribes nigrum), liefst onder de 

vorm van een gemmotherapeutisch knoppen glycerinemaceraat: 

vermindert allergische verschijnselen 

omwille van een natuurlijke bijnierstimulerende werking 

en dankzij een bloedzuiverende werking 

- Zeedruif (Ephedra sinica), alleen op voorschrift 

van de arts, kortdurend te gebruiken): heeft een 

natuurlijke efedrine-achtige werking; helpt het neusslijmvlies 

ontzwellen en afscheidingen verminderen 

- Stijve ogentroost/Beklierde ogentroost 

(Euphrasia stricta, Euphrasia officinalis): heeft 

een astringerende (samentrekkende) werking en de 

ontstekingswerende invloed op de slijmvliezen van 

ogen en neus (zowel bij uitwendig als inwendig 

met bloedgroep A en hooikoorts tarwe, volle melk en vaste kazen, 

rood vlees, tomaten, bananen, sinaasappels, pistachenoten, enz… 

Aangeraden: 

- biologische groenten en - fruit, volle granen, noten en zaden, 

peulvruchten (soja, azuki’s, linzen…), koudgeperste plantaardige 

oliën rijk aan omega-3-vetzuren (lijnzaadolie en koolzaadolie, wel 

niet te verhitten), koudgeperste olijfolie, vette vis, bio - gevogelte, 

mager rood bio-vlees: kies hieruit vooral die voedingsmiddelen 

die je het best liggen volgens het bloedgroependieet van Dr. Peter 

d’Adamo 

- Rechtsdraaiende yoghurt/dikmelk bij bloedgroepen A, B en AB 

voor een gezonde darmflora 

- Bij hooikoorts: vroeg op het jaar dagelijks 2 à 3 theelepels zuivere 

bijenhoning innemen: het moet wel honing van het voorafgaande 

jaar zijn, verzameld door een imker in je eigen streek in de maanden 

mei of juni; deze honing bevat dan een geringe hoeveelheid 

stuifmeel waarvoor men mogelijk allergisch is en waarvoor men 

nu een specifieke weerstand kan opbouwen 

Voedingssupplementen 

Met de dagelijkse inname van enkele grammen MSM of methylsulfonylmethaan 

zijn al heel wat mensen geholpen omdat de overmatige 

afscheiding van de neus en de allergische verschijnselen afnemen. 

Maar er bestaan ook nog andere voedingsstoffen, die eventueel in combinatie 

helpen de allergie verminderen. 

- Methylsulfonylmethaan (MSM): een natuurlijke, organische zwavelhoudende 

molecule, die leidt tot een verhoging van de zwavelhoudende 

en ontgiftende aminozuren (cysteïne en methionine) en 

tot gluthation, één van de belangrijkste antioxidanten in ons 

lichaam. MSM maakt de cellen in het neusslijmvlies minder 

gevoelig voor histamine. Een regelmatige inname vermindert dan 

ook de allergische verschijnselen. 

gebruik) en vermindert zo de tranenvloed, jeuk en abnormale 

neusafscheiding. 

- Echte guldenroede (Solidago virgaurea): astringerend 

(samentrekkend) en ontstekingswerend op de slijmvliezen, 

waardoor minder abnormale afscheiding; tevens bloedzuiverend 

- Gefermenteerde knoflook (Allium sativum): stimuleert 

algemeen het immuunsysteem en vermindert allergische verschijnselen 

- Als leverdrainage aangewezen is Mariadistel 

(Silybum marianum), Paardebloem (Taraxacum 

officinale), Artisjok (Cynara scolymus), … 

- Als bloedzuivering aangewezen is: 

Ruwe of Zachte Berk (Betula pubescens/ 

pendula), Brandnetel (Urtica dioica) 

- Zoethoutwortel (Glycyrrhiza glabra): 

natuurlijke cortisone - en antiallergische 

werking (te vermijden bij hoge bloeddruk) 

Silybum 

marianum 

- Kamille (Matricaria recutita): in omslagen voor 

jeukende ogen; Plantago lanceolata (Smalle weegbree) 

om de slijmoplossende en antiallergische werking; andere 

slijmvervloeiende planten als Toorts (Verbascum thapse), 

Malrove (Marrubium vulgare)….. 

- Echinacea en Hondsroos (Rosa canina): knoppen 

glycerinemace-raat om hun immuunstimulerende werking

Marathon Creatief 03-653 33 77 

VOOR MAN, VROUW, BABY EN 100-JARIGE 

OKINAWA OMEGA 

3 

6 + 6 

9 

+ 

Ω1,5g palmitine (Ω7 * ) 

1eetlepel = 

14,4g Ω3/6/9 en 7 * 

11mg vit E (8 soorten) 

7mg carotenen 

niets toegevoegd, 

100% puur 

Omega-3,6,7,9 zijn even belangrijk als groenten en fruit 

maar we consumeren er te weinig van 

Okinawa Omega biedt de oplossing 

Er zijn 2 essentiële vetzuren die een gezond lichaam niet kan 

missen: alfa-linoleenzuur (ALA) uit de omega-3 familie en 

linolzuur (LA) uit de omega-6 familie. Je lichaam kan ze niet 

zelf aanmaken. Je moet ze uit je voeding halen. 

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie komen beide te 

weinig voor in onze voeding. Visolie biedt geen oplossing. Ze 

bevat omega-3 vetzuren die je lichaam zelf kan aanmaken. 

ALA of LA zitten er nauwelijks in. Okinawa Omega, 100% 

plantaardig, is de betere oplossing. Met minimaal 1 theelepeltje 

of optimaal 1 eetlepel per dag zijn je omega-behoeften 

aangevuld. Ook je ALA en LA levensnoodzakelijke vetzuren. 

Waarom omega-3,6,7,9 ? Omega’s versterken de spieren van 

je tikker en ondersteunen je cardio-vasculair systeem. Ze 

verhogen je libido en versnellen je recuperatie. Ze voorkomen 

emotionele dips in je leven. Ze beheersen je gemoedsrust 

en humeur. Ze zijn noodzakelijk voor het geheugen en 

voor een goede concentratie. Ze gaan droge en schilferende 

huid tegen. Amanprana gelooft in het geheel en niet in de 

aparte deeltjes. Daarom biedt Okinawa Omega een complete 

formule waarin alle omega-vetzuren aanwezig zijn. Ook voldoende 

Omega-7 en 9, voor een goede longfunctie en verlaging 

van de cholesterol. 

Omdat omega-vetzuren zonder voldoende beschermstoffen, 

meer kwaad doen dan goed, bevat Okinawa Omega van 

zichzelf, zonder dat deze toegevoegd werden, 8 soorten vitamine 

E en veel carotenen. Die zijn noodzakelijk om omega’s, 

huid, hersenen, spieren en lichaam te beschermen. Alléén 

Okinawa Omega voldoet zonder enige toevoeging aan het 

vitamine E advies van de Wereldgezondheidsorganisatie. 

Okinawa Omega is 9 maanden houdbaar na opening. Verpakt 

in donkere glazen fles omwikkeld met gerecycleerd 

papier. 100% bio. 100% plantaardig. 100% koud en mechanisch 

geperst. 0% geraffineerd en niet vervuild. Neem Okinawa 

gewoon zo, met een lepeltje. Of voeg het bij je yoghurt, 

groentensap of maaltijd. Verkrijgbaar in 4 heerlijke smaken 

en 1 bittere. 

Amanprana doet niet mee aan de omega-3 hype en houdt 

rekening met de drie studies die omtrent de omega 3/6 

verhouding in België gedaan werden. Volgens deze studies 

moeten we in België meer consumeren van zowel omega-3 

en -6 en dienen we ons aandeel dierlijke en ‘geraffineerde’ 

vetten te minderen. 

Okinawa Omega verkrijgbaar 

in natuurvoedingswinkels. 

Dichtstbijzijnde winkel? 

Manavita 056-43 98 51 

Andere info? 

03-653 25 41 

NIEUWE SMAAK 

EICOSAN BALANCE 

AMAN 

PRANA 

SERENE LEVENSKRACHT

HOOIKOORTS 

- Propolis, een bijenproduct, werkt door zijn hoge gehalte aan bioflavenoïden 

ontstekingswerend en antiallergisch; en door zijn 

minieme hoeveelheden stuifmeelpollen en plantaardige stoffen bij 

hooikoorts tevens desensibiliserend (vermindert de overgevoeligheid). 

Propolis werkt het best als het ingenomen wordt vanaf 1 à 

2 maand voor het hooikoortsseizoen; bij 2 op 3 personen geeft 

het uitstekende resultaten. Wel vooraf testen op de binnenkant 

van de pols of je er niet allergisch voor bent! 

- Bijenpollen (uit je eigen streek!): bevatten in zeer minieme hoeveelheden 

het stuifmeel waarvoor je allergisch bent. Inname 

ervan, ruim voor het hooikoortsseizoen, werkt desensibiliserend 

(vermindert de overgevoeligheid): pollen met koninginnebrij 

- Calcium: stabiliseert de mastcellen die histamine vrijlaten (waardoor 

allergische verschijnselen afgeremd worden) 

- Mangaan: vermindert de allergie; vaak tekorten bij hooikoorts 

- Vitamine C en bioflavenoïden (vooral quercetine), pycnogenolen: 

om hun immuunstimulerende en onstekingswerende werking 

(Vit C best onder een langwerkende, veresterde vorm) 

- Verbeteren ook de immuniteit: zink, vitamine E, vitamine A, Coenzyme 

Q10, Superoxidedismutase 

- Magnesium: vermindert het aantal hooikoortsaanvallen 

- Een goed darmflorapreparaat, met voldoende levensvatbare melkzuurbacteriën 

als lactobacillus acidophylus en – bifidus: omdat er 

vaak een verstoorde darmflora is bij hooikoorts 

- Oligotherapie: mangaan-koper vermindert de allergische verschijnselen 

van keel, neus en oor 


Aromatherapie 

Er bestaan verschillende etherische oliën die kunnen ingezet worden 

om de vervelende verschijnselen bij hooikoorts en huisstofmijtallergie 

te verminderen. Van de volgende synergie wordt aangeraden gedurende 

3 dagen 3 tot 4 maal daags 6 à 8 druppels op de borst en de bovenrug 

in te wrijven: 

- 2 delen Niaouli (Melaleuca quinquenervia): ontstekingswerend, 

ontzwellend, vermindert abnormale afscheiding 

- 3 delen Ravintsara (Cinnamonum camphora CT cineol): 

ondersteunt het immuunsysteem 

- 2 delen Tijm CT carvacrol (Thymus saturoïdes): 

immuunregulerend, vermindert afscheiding 

- 2 delen Pepermunt (Mentha X piperita): 

ontzwelt neusslijmvlies, jeukstillend 

Ook de volgende synergie kan ingezet worden. 3 druppels ervan 

worden 5 à 6 maal per dag gedurende 5 dagen aangebracht op de 

zone van de sinussen of de borstkas: 

- 3 ml Tea tree (Melaleuca alternifolia): 

ontstekingswerend, immuunstimulerend 

- 1 ml Eucalyptus dives: vermindert de slijmvliesafscheiding 

- 0,5 ml Pepermunt (Mentha X piperita): 

ontzwelt neusslijmvlies, jeukstillend 

- 0,5 ml Lavandula latifolia spica (Spijklavendel): 

vermindert de slijmvliesafscheiding, immuunstimulerend 

- 5 ml zoete amandelolie (als dragerolie) 

Natuurlijke hulp bij hooikoorts en huisstofmijtallergie 

Of ze nu seizoensgebonden optreden of continu het jaar door latent aanwezig zijn, allergische verschijnselen van 

het neusslijmvlies kunnen zeer vervelend zijn! Om de voortdurende neusloop, de geprikkelde ogen of het niezen te 

verlichten, bestaat nochtans een eenvoudig natuurlijk hulpmiddel: MSM of methylsulfonylmethaan. Deze organische 

vorm van zwavel, die vooral gekend is als onschadelijk pijn - en ontstekingswerend middel, vermindert ook allergische 

verschijnselen, waardoor we toch met meer comfort de dag kunnen doorkomen. 

Allergische achtergrond 

Of we nu last hebben van pollen in de lucht (bij hooikoorts), van de piepkleine huisstofmijt (bij huisstofmijtallergie), van dierenharen, 

pluimen of schimmels: de achtergrond is steeds dezelfde en wordt “allergie” genoemd. Hierbij reageert ons immuunsysteem 

overmatig op normaal onschuldige bestanddelen en produceert ze onnodige afweerreacties. Ter hoogte van de slijmvliezen wordt 

een stof (histamine) afgescheiden die leidt tot zwelling, prikkeling en overmatige afscheiding. In meerdere of mindere mate krijgen 

we last van niezen, een waterige neusloop en van brandende en tranende ogen. In ernstige gevallen wordt zelfs keelpijn, hoofdpijn, 

opgezette sinussen, hoesten en algemene vermoeidheid aangegeven. 

Antihistaminica 

Veel mensen krijgen voor een dergelijke allergie antihistaminica voorgeschreven. Sommigen zijn er goed mee, maar anderen klagen 

van sufheid of slaperigheid, van een irritant droog gevoel in de neus en keel en nog anderen hebben er gewoonweg onvoldoende 

baat bij. Dan kan MSM of methylsulfonylmethaan overwogen worden. 

MSM tempert allergie 

Ondanks zijn ingewikkelde naam is MSM of methylsulfonylmethaan niets anders een natuurlijke vorm van zwavel, zoals ze in 

voedingsmiddelen als vlees, vis, kaas, eieren, kolen, ui en look voorkomt. Wanneer we extra MSM als voedingssupplement innemen, 

dan worden allergische verschijnselen teruggeschroefd. Enerzijds versterkt MSM ons immuunsysteem, waardoor we minder 

overmatig reageren op pollen, huisstof en andere prikkelende substanties. Anderzijds maakt MSM de slijmvliezen minder gevoelig 

voor histamine, waardoor er minder zwelling en abnormale afscheiding gaat optreden. 

Praktisch 

Wanneer je MSM inneemt voor allergische neusverschijnselen, treedt doorgaans beterschap op na zo’n twee dagen. De in te 

nemen dosis is wel individueel: zo zullen de meesten goed zijn met een dosis van 2 à 4 gram per dag, bijvoorbeeld in twee giften 

in te nemen. Ernstiger gevallen zullen tot 8 gram moeten innemen. MSM is volkomen onschuldig en mag met medicijnen gecombineerd 

worden.

ALPHA/THETA TRAINING 

Volgens de befaamde 

SILVA METHODE 

De originele, authentieke en 

eenvoudige methode die écht werkt. 

Ontspannen op elk gewenst moment 

✽ 

Gezondheid verbeteren 

✽ 

Afrekenen met stress, slapeloosheid, 

vermoeidheid, hoofdpijn, migraine 

✽ 

Zelfvertrouwen vergroten 

✽ 

Verbetering van geheugen en concentratievermogen 

✽ 

Afrekenen met angsten en fobieën 

✽ 

Gewenste doelen bereiken 

✽ 

Ongewenste gewoonten veranderen 

(roken, vermageren, …) 

✽ 

Uw intuïtie beter ontwikkelen en leren gebruiken 

✽ 

Verbetering van relaties 

Voor verdere inlichtingen en info avonden neem vrijblijvend contact op met: 

Silva - België 

Villastraat 3 - 3120 Tremelo - Tel: 016/35 36 93 

0475/471 006 - info@silvamethode.be 

www.silvamethode.be

Peter: “Mijn lichaam gaf me het signaal 

om het rustiger aan te doen… Het is nu drie 

jaar sinds de diagnose is gesteld. Ik begrijp 

de ziekte nog altijd niet.” 

Peter is steeds een bezige bij geweest. Zijn werk deed hij met veel 

zorg en liefde. Basketbal en badminton vormden een ideale uitlaatklep. 

Ook binnen de gezinsbond kende zijn gedrevenheid geen grenzen. 

Tot hij zich plots veel vlugger vermoeid voelde. 

“Bij het sporten moest ik soms al na een kwartiertje pauzeren. 

‘Vermoeidheid of een slechte dag’, loog ik mezelf voor. Tot ik ook last 

begon te krijgen van aangezichtspijn. Telkens ik mijn mond opendeed, 

voelde ik een elektrische schok. Het enige wat ik kon doen, was mijn 

mond dichthouden. Ik was me van geen kwaad bewust en bracht een 

bezoek aan de tandarts die me na drie consultaties in drie dagen tijd 

doorverwees naar een stomatoloog. Ook dat bracht geen uitsluitsel. 

Peter werd doorverwezen naar de neuroloog. Op 4 februari 2002, op 37jarige 

leeftijd, viel het harde verdict: MS. 

“Multiple Sclerose, ik? Mensen met MS zitten toch in een rolstoel?”, 

dacht Peter aanvankelijk. 

Na het lezen van boeken over de ziekte begonnen de puzzelstukjes in 


Leven met MS 

Genieten van 

de goede dagen 

elkaar te passen. De geleiding van impulsen vanuit de hersenen verloopt 

bij personen met MS moeilijker dan bij ‘gezonde’ mensen. De hersenen 

willen wel, maar de ledematen ontvangen de signalen trager, vandaar 

die jarenlange vermoeidheid… 

Voor Peter kwam deze diagnose aan als een donderslag bij heldere 

hemel. Hij raakte depressief. “Aanvankelijk wou ik dat niemand wist dat 

ik aan multiple sclerose leed. De toestand werd echter onhoudbaar. Ik 

was kapot, wist ’s avonds soms zelfs niet meer hoe ik thuisgeraakte. Met 

de wagen rijden gebeurde puur op automatische piloot.” 

Peter besloot om de buitenwereld op de hoogte te brengen van zijn ziekte. 

Zijn baas toonde begrip, Peter mocht parttime aan de slag blijven. 

Toch nam de vermoeidheid niet af. 

“Ik kende het einde van mijn eigen krachten niet. Wanneer ik vroeger 

een inspanning deed, was ik achteraf gewoon moe en rustte ik uit. Nu 

moet ik rusten alvorens ik in actie schiet. Aanvankelijk kon of wou ik ook 

niet luisteren naar mijn lichaam. Ik liep soms te wankelen, maar moest er 

door andere mensen op gewezen worden. De eerste maanden doe je 

gewoon je eigen ding, met meerdere opstoten tot gevolg.” 

Bij een opstoot treden er nieuwe beschadigingen op. Stress en een te 

druk leven zijn elementen die vermeden dienen te worden omdat ze 

opstoten kunnen veroorzaken. In het tweede jaar dat Peter parttime 

werkte, moest hij enkele serieuze opdoffers verwerken. Het signaal om 

te stoppen met werken. “Voor mij was dat één van de pijnlijkste momenten 

sinds de diagnose. Maar ik had geen keuze: liever dat dan mezelf ver-

der kapot te maken en mogelijks in een rolstoel te belanden. 

Ik weet ondertussen dat niet elke mens met MS in 

een rolstoel terechtkomt, maar we moeten de zaken ook 

niet onnodig bespoedigen. Ik kreeg ook veel in de plaats. 

Terwijl ik vroeger thuiskwam als een wrak, voel ik me 

opnieuw een man, een echtgenoot en een papa’’. 

Na iedere opflakkering volgt er echter een even grote 

teleurstelling. Tijdens een wandeling aan de kust kan 

Peter zelfs kinderen van een jaar of 5 op den duur niet 

meer volgen. “Het is nu drie jaar sinds de diagnose is 

gesteld. Ik begrijp de ziekte nog altijd niet. Je moet 

ermee leren leven en genieten van de goede dagen, 

hopen op beterschap wanneer het minder gaat. Het 

klinkt allemaal zo eenvoudig in theorie…” 

Stripverhaal: “MS, wat is er mis?” 

De realisatie van het tweede MS stripverhaal ’’MS wat is 

er mis?’’ kadert in een campagne om de onwetendheid 

over MS te doorbreken. Net zoals het eerste MS-stripverhaal 

’’Mieke en Sven’’ kan dit beschouwd worden als een 

infofolder over MS voor een doelgroep van 8-12 jarigen, 

maar tevens voor alle geïnteresseerden. De steun van de 

serviceclubs Kiwanis en Rotary, N.V.S.G. en KSA Roeselare 

maakten de realisatie en het gratis ter beschikking stellen 

van het MS stripverhaal mogelijk. 

Info: Centraal secretariaat MS - Liga Vlaanderen, Boemerangstraat 4, 

3900 Overpelt. Tel. 011-80 89 80, fax 011-66 22 35. 

E-mail: secretariaat@ms-vlaanderen.be. Op http://www.ms-vlaanderen.be/ 

vindt u de dichtstbijzijnde afdeling van de MS-liga. 

Bea: De ene dag is de andere niet. Het belangrijkste is om niet al te veel hoop uit de 

goede dagen te halen, anders is de teleurstelling achteraf dubbel zo groot!” 

“Moeke, ga je nu dood?”, natuurlijk begreep mijn dochter Cindy niet 

hoe en waarom mijn lichaam het soms liet afweten. Op de vraag die 

ze me nog voor de diagnose stelde, moest ik eigenlijk zelf het antwoord 

schuldig blijven… 

Misschien takel ik ooit wel helemaal af, maar ik concentreer me liever 

op datgene wat ik nu wel nog kan. 21 jaar na de diagnose merk ik 

dat ook mijn kleinkinderen de ziekte niet altijd even goed begrijpen. 

Het doet pijn dat ik hen niet kan optillen om te knuffelen, ze op de 

schoot nemen, lukt me soms niet… Toch komen ze altijd graag op 

bezoek. Een tijdje geleden kreeg ik van mijn kleinzoon een cadeautje 

met daarop: “Oma, je kan wel niet goed stappen maar je maakt wel 

zeer lekker eten!” Een klein gebaar dat alles de moeite waard 

maakt.” 

Bea heeft MS met een progressieve evolutie. Bij haar worden de klachten 

erger en zij kent geen tussentijdse opflakkeringen. Haar lichamelijke 

conditie gaat gestaag achteruit. “Met een looprek kan ik me nog steeds 

in huis behelpen. Een uitstapje lukt evenwel niet meer zonder rolstoel. 

Soms merk ik zelfs niet dat mijn toestand verslechtert, tot ik mij plots 

realiseer dat dingen die vroeger evident leken nu moeizaam of zelfs helemaal 

niet lukken. Door de voortdurende tinteling in mijn vingers is naaien 

bijvoorbeeld zeer moeilijk… De ziekte duikt ook op verschillende 

plaatsen op. Ze is elke dag anders maar verdwijnt nooit helemaal. 

Wat is Multiple Sclerose (MS) ? 

Multiple Sclerose (MS) is een ziekte van het centrale zenuwstelsel: 

de hersenen en het ruggenmerg. Bij de meeste mensen 

(80 tot 90 %) verloopt de ziekte in twee fasen: een 'intermitterende 

fase' en een 'progressieve fase'. In de intermitterende 

fase wisselen periodes van terugval, ook wel opstoot of exacerbatie 

genoemd, zich af met periodes van herstel. Na verloop van 

tijd – hoeveel is niet te zeggen - kan deze fase overgaan in de 

tweede fase. 

In de tweede, progressieve fase, worden de klachten erger en is 

er geen sprake meer van tussentijds herstel. Het tempo waarmee 

de klachten verergeren kan van persoon tot persoon verschillen. 

Tot op heden zijn de oorzaken van de ziekte nog steeds niet 

gekend. Er is ook nog geen geneesmiddel ontdekt dat MS definitief 

kan bestrijden. 

Hoe lastig het ook is, ik heb leren leven met MS. Ik leef van dag tot dag. 

Mijn energie gebruik ik voor de problemen van vandaag en ik maak me 

geen zorgen om die van morgen. Ik kan mij in huis nog altijd bewegen, 

heb schatten van kinderen en kleinkinderen en een man die mij door dik 

en dun steunt. Zij vonden het waard om hun leven aan mij aan te passen… 

Ik praat tegen de mensen over mijn ziekte maar ik wil niet in een 

eeuwige klaagzang vervallen. Daarmee schiet je uiteindelijk niets op.” 

Vooral haar dochter Cindy had aanvankelijk problemen om de ziekte te 

aanvaarden. Als jong meisje winkelde ze enorm graag. Omdat Bea’s 

toestand het niet toeliet om zich nog zonder rolstoel in de winkelcentra 

te begeven, ging ze samen met een vriendin en haar moeder shoppen. 

“Natuurlijk was zij ook liever met haar eigen mama op stap, maar winkelen 

in een rolstoel, daarvoor had ik aanvankelijk geen moed. Tot Cindy 

mij toch kon overtuigen. We kregen veel starende blikken te verwerken, 

maar toch beschouwde ik deze dag als een overwinning…” 

Bea is het luisterend oor voor mensen met een pas gestelde diagnose. 

Daarnaast staat ze in voor de verdeling van de chocolade ten voordele 

van de liga en organiseert ze kaartavonden om de verplaatsingen naar 

de revalidatiecentra te bekostigen. 

Bea: ”Zo blijf ik actief en kom ik nog steeds onder de mensen. Het is de 

beste manier om met MS te leven!” 

MS-Liga Vlaanderen vzw 

Om de mensen wegwijs te maken in de doolhof van allerlei aspecten 

die met deze ziekte te maken hebben, werd in 1983 de MS-Liga Vlaanderen 

vzw opgericht die de volgende doelstellingen in de praktijk brengt: 

• instaan voor de psychosociale begeleiding van mensen met MS en 

hun familie 

• bemiddelen (en begeleiden) in het - soms ingewikkelde - netwerk 

van sociale en financiële voorzieningen 

• de bevolking informeren over en sensibiliseren rond MS 

• het wetenschappelijk onderzoek rond MS stimuleren en financieel 

ondersteunen 

Info: Centraal secretariaat MS - Liga Vlaanderen, Boemerangstraat 4, 

3900 Overpelt. Tel. 011-80 89 80, fax 011-66 22 35. 

e-mail: secretariaat@ms-vlaanderen.be. Op http://www.ms-vlaanderen.be/ 

vindt u de dichtstbijzijnde afdeling van de MS-liga. 

BioGezond • april 2006 27 

TEKST: RIA ANYCA • ILLUSTRATIE: PHILIPPE SEGAERT

Wijntip van de maand 

Château 

Saint Auriol, 

Domaine 

Montmija 

Wijnen uit biologische 

druiventeelt 

Wijnen gemaakt met respect voor de natuurlijke 

kwaliteit, voor het milieu en voor de gezondheid 

BIOTIEK-biodyvino 

Rechtstreekse invoerder uit Frankrijk, Italië, Spanje, 

Portugal, Australië, Argentinië. Chili, Zuid Afrika. 

220 kwaliteitswijnen van 62 biologische wijnbouwers 

GRATIS PROEVEN OP ONZE OPENDEURDAGEN in 

Zoersel, Bree-Opitter en Galmaarden-Vollezele 

Vraag vrijblijvend de data, wegbeschrijving en prijslijst 

of kijk op internet 

Ten Hoflaan 22 - 2980 Zoersel 

Invoerder, Groot- en kleinhandel 

T. 03/3122438 - F. 03/3125914 

e-mail: biotiek@biotiek.be 

w w w . b i o t i e k . b e 


Claude Vialade is een 

grote dame in de wijnwereld. 

Als kind reeds 

vergezelde ze haar 

vader in de wijngaard 

en in de kelders. Wijn 

maken zat haar in de 

genen. 

Na een tiental jaren 

gewerkt te hebben voor een internationale 

groep met wijnbouwers uit de Corbières 

regio, werd ze directeur van het Syndicaat 

van de AOC Corbières. Hier lag ze mede aan 

de basis voor de verbetering van de 

Corbières wijnen, die vele jaren alleen 

gekend waren als drinkwijnen voor de grote 

massa. Die regio is ondertussen geëvolueerd 

naar wijnen van de kwalitatief betere klasse. 

In 1995 richtte ze haar eigen firma Château 

Saint Auriol op als “négociant-vinificateur” 

gespecialiseerd in de wijnen van Zuid 

Frankrijk. De eigen wijnen worden gemaakt 

in 4 domeinen, waarvan 2 biologisch. 

Momenteel verzet haar firma reeds 9 miljoen 

flessen per jaar. 

In de dertiger jaren heeft de grootvader van 

Claude Vialade de wijngaard Montmija aangelegd. 

Onder impuls van Jean Vialade, haar 

vader die een groot voorstander was van de 

biologische wijnbouw werd de wijngaard in 

hoekje hoekje 

Geert’s Geert’s 

de zestiger jaren omgeschakeld naar bio. 

Deze is gelegen in de “Vallée de l’Orbieu” 

tussen “Montagne d’Alaric” en “Le Mont- 

Mija”. Die twee massieven vormen de 

natuurlijke grenzen van het “Terroir de 

Lagrasse” in de Corbières. 

De Montmija Corbières 

“Cuvée Crus Signés", is 

gemaakt met 80 % 

syrah en 20 % grenache, 

in roestvrijstalen 

tanks zonder verdere 

rijping op hout, dit 

om het fruitig en kruidig karakter te onderlijnen. 

Deze wijn is vrij complex en redelijk 

gevleesd, waarbij de aroma’s van de “garrigue” 

die de wijngaard omringd, opvallen. 

Deze wijn kan gedronken worden bij zowat 

alle gerechten. 

De prijs van 7.60 Euro is een perfecte weergave 

van deze kwaliteit. 

Op dit domein kan ook men logeren. Er is 

plaats voor 16 gasten in prachtige kamers in 

het Chateau zelf. Natuurlijk ook een zwembad 

en een kleine plage aan een riviertje. De 

gasten kunnen een rit maken door de wijngaarden 

in een 4 x 4 en een rondleiding meemaken 

in de schitterende moderne kelders. 

Meer info: www.saint-auriol.com 

De noodzaak van volle granen 

wordt in deze “BioGezond” voldoende 

benadrukt in het artikel “Het belang 

van de voedingsvezel”. Een graantje dat hierbij 

meer dan bijzondere aandacht verdient, is quinoa. 

Afkomstig van Midden- en Zuid-Amerika, heeft het 

“heilige graan uit de Andes” of de “Peruaanse rijst” 

inmiddels een belangrijke plaats verworven in de natuurvoeding. 

Dit omdat het in alle opzichten een “supergraantje” 

mag genoemd worden! Vooreerst is quinoa rijk 

aan compleet plantaardig eiwit met alle essentiële aminozuren: 

het is een stuk completer dan volle rijst en 

tarwe, die bijvoorbeeld vrij arm zijn aan het aminozuur 

lysine. Ook qua mineralengehalte verslaat quinoa de 

andere graangewassen: het bevat meer magnesium, calcium, 

fosfor en ijzer (!) dan bv. rijst, tarwe en maïs. Ten 

slotte is quinoa een glutenvrij graantje, wat heel belangrijk 

is voor mensen met glutenintolerantie. In België is 

het merk “PRIMEAL” een topleverancier van biologische 

quinoaproducten. Bovendien worden deze quinoaproducten 

verkregen via “fair trade”, waardoor ze de levensomstandigheden 

van de Boliviaanse boeren verbeteren. 

Vraag bij uw natuurwinkel naar het quinoagamma van 

PRIMEAL met ondermeer quinoagraan, quinoavlokken, 

quinoamuesli, quinoa deegwaren en quinoa gebak. 

Smakelijk!

Gemmotherapie 

Knoppen van de es, 

de boom der honderdjarigen 

De es, symbool van kracht (een ontwortelde 

es is maar zelden te zien!) en onsterfelijkheid 

(blijkbaar draagt de es bij tot een lang 

leven), speelt een rol in de Scandinavische 

mythologie: in zijn wortels wonen de drie 

godinnen van het noodlot en de tijd (te vergelijken 

met de Parken uit de Griekse 

mythologie). 

De knop van de berk brengt de homeostase 

(zelfregulering) terug in evenwicht: het 

gaat om het constante evenwicht tussen 

het interne deel van het organisme en het 

externe milieu dat voortdurend wijzigt. 

Het hout van de es combineert weerstand 

en elasticiteit, het is goed bestand tegen 

schokken en buigen. Om die reden wordt 

deze houtsoort gebruikt voor het vervaardigen 

van handvatten van gereedschap, 

trappen, deuren, diverse armaturen (wielen, 

cabines, ...), ski’s, (tennis)raketten, 

roeispanen en handvatten van speren. Het 

is trouwens één van de zeldzame bomen 

die vaak terugstuit wanneer hij wordt 

omgehakt. 

De naam van de boom (es in het 

Nederlands, frêne in het frans) ligt aan de 

basis van heel wat plaatsnamen (Fresne, 

frasnes lez Anvaing, Eschbach, Esch sur 

Alzette,..) en familienamen (dufrene, defraigne,…). 

De es in de gemmotherapie 

Verschillende delen van de boom worden 

gebruikt in de fytotherapie: de schors, de 

bladeren, de vruchten (gevleugelde dopvruchten), 

de schors van de wortels, het 

hout (houtskool) en uiteraard de verse 

knoppen in de gemmotherapie. 

De delen van de es zijn vooral actief als 

ligamentair ontstekingwerend middel dat 

vooral efficiënt is tegen pijn in de knieën, 

maar ook bij diverse vormen van 

gewrichtspijn ten gevolge van een te hoog 

urinezuurgehalte. In dit geval is het heel 

doeltreffend middel om het urinezuurge- 

halte in het bloed te doen dalen en dus 

uitstekend tegen jicht. Het verwijdert 

eveneens het overtollige oksaalzuur. 

Het stimuleert de werking van de nieren 

als diuretisch middel en is nuttig bij overgewicht, 

cellulitis, waterzucht, oedeem en 

nierinsufficiëntie. Het verlaagt het cholesterolgehalte 

in het bloed. 

De essenknop heeft ook een merkwaardig 

effect bij galstoornissen, helpt bij het elimineren 

van galstenen en kalmeert wat in 

de Chinese traditionele geneeskunde 

wordt aangeduid als ‘levervuur’, m.a.w. een 

teveel aan warmte ter hoogte van de lever. 

De essenknop wordt te weinig gebruikt in 

de gemmotherapie. 

Verschillende nieuwe therapeutische toepassingen 

die ontdekt werden dankzij de 

Chinese energetica wachten op een klinische 

bevestiging, met name de belangrijke 

invloed op allergieën en het vrijwaren van 

de immuniteit. 

Het is waarschijnlijk niet zonder reden dat 

de fameuze ‘thee der honderdjarigen’ es 

bevat. Omwille van zijn talrijke weldoende 

eigenschappen is es het aangewezen 

middel om vol levenskracht te blijven, een 

onmisbare voorwaarde om lang te leven! 

Wedden dat u wel 100 jaar wordt..... in 

goede gezondheid door regelmatig geconcentreerd 

essenextract in te nemen. 

Gebruiksaanwijzing 

5-15 druppels per dag, zuiver of in combinatie 

met berkensap, voor een langdurige 

drainage van het organisme (men kan het 

concentraat van essenknop en het berkensap 

mengen in 1 liter water en dit uitdrinken 

in de loop van de dag). 

Drink er nu van, ...... zo wordt elimineren 

een realiteit aangezien de natuurlijke uitscheidingsorganen 

werkelijk gestimuleerd 

worden. 

Bij voorkeur innemen ‘s morgens. 

Philippe Andrianne 



Bio groeit opnieuw 

dankzij groeiend aantal kopers 

Het thuisverbruik van biologische voedingsproducten 

kende in 2005 een omzetstijging van 2,1%. Deze omzetgroei 

is te danken aan een groeiend aantal kopers en enkele 

sterk groeiende plantaardige segmenten zoals brood, 

deegwaren en ontbijtgranen. 70% van de Belgische bevolking 

kocht in 2005 wel eens een bioproduct. In 2004 was dit 

69%. 

Het totale marktaandeel van de biologische voeding 

bedroeg vorig jaar 1,4%, goed voor een omzet van 201 miljoen 

euro. Biogroenten blijven met een aandeel van 21% 

veruit de belangrijkste categorie binnen de totale biologische 

voedingskorf. Het belang van biologisch vlees en 

gevogelte neemt verder af. Deze producten scoorden in 

2001 en 2002 goed dankzij de verschillende voedselcrisissen, 

maar intussen is het vertrouwen van de consument 

opnieuw hersteld en neemt dit effect af. Biologische 

vleeswaren daarentegen deden het in 2005 wel goed en 

zagen hun aandeel groeien van 3,6 naar 4%. 

Deze bevindingen blijken uit onderzoek dat GfK Panel 

Services Benelux uitvoerde in opdracht van VLAM. 

Alpro vecht ook tegen ontbossing 

Eind maart is Greenpeace 

opnieuw een 

grootse campagne gestart 

tegen de ontbossing 

van tropische 

regenwouden. De internationalemilieuorganisatie 

voert al 

jaren wereldwijd actie tegen illegaal houtkappen. Alpro, producent 

van 100% natuurlijke sojaproducten, koopt haar 

sojabonen aan bij landbouwbedrijven waar al jaren niet- 

GGO-bonen geteeld worden op landgoed dat niet onrechtmatig 

ontgonnen of ontbost werd. Illegale houtkap is immers 

één van de grootste bedreigingen voor de oerbossen. 

Wereldwijd voeren NGO’s campagne voor de bescherming 

van het tropisch regenwoud, door het aanspreken van afnemers 

van houtproducten en van regeringen en door het 

bevorderen van alternatieven, zoals hout met FSC-keurmerk. 

Alpro, de pionier in 100% natuurlijke sojaproducten, verleent 

haar volledige steun aan die campagnes. “Als producent 

van natuurlijke en gezonde sojaproducten draagt Alpro 

‘duurzaam ondernemen’ hoog in het vaandel. Concreet betekent 

dit dat wij in al onze activiteiten rekening houden met de 

drie P’s, met name People, Planet en Profit,” aldus Bernard 

Deryckere, directeur van Alpro

Bio, mijn natuur 

Samen met BioForum en de ganse sector lanceert 

VLAM vanaf midden mei een biocampagne 

onder de noemer ‘Bio, mijn natuur’. Het hoogtepunt 

is de bioweek van 3 tot 11 juni. In deze 

mediacampagne voert VLAM bekende en minder 

bekende Vlamingen op die uitzonderlijk presteren 

en bekennen dat zij ‘straf spul’ gebruiken. 

Dat ‘straf spul ‘ is natuurlijk biovoeding. De biosector 

speelt hierin de intrinsieke waarden van 

bio uit om de vraag naar bio te blijven stimuleren. 

VLAM benadrukt in deze nieuwe campagne vooral 

dat bio de echte smaak aan voeding teruggeeft 

en kwaliteit in je leven brengt. Zowel tv als 

magazines zullen ingezet worden om een breed 

publiek van de troeven van bio te overtuigen. 

duurzame tips op 

www.debeterekoop.be 

‘Duurzame producten zijn minstens zo lekker, 

even vers, even mooi en even kwaliteitsvol als 

andere producten.’ Dat is de centrale boodschap 

die terug te vinden is op de nieuwe 

website www.debeterekoop.be. Aan de hand 

van allerhande concrete tips en getuigenissen 

van bekende en minder bekende bloggers 

worden de consumenten er wegwijs gemaakt 

in de voordelen van duurzame consumptie. Of 

hoe je al winkelend de wereld kan verbeteren 

en dat zonder aan levenskwaliteit te moeten 

inboeten. De campagne ‘de Betere Koop’ start 

op 15 maart, maar loopt het hele jaar door. Op 

verschillende momenten plaatst de campagne 

een nieuw thema in de kijker, niet alleen op de 

website, maar ook via de publieksacties die 

niet aan de aandacht van de consument zullen 

ontsnappen. 

MASSAGE OPLEIDING 

te Hasselt en Sint-Niklaas. 

10 dinsdagen of donderdagen 

Info: www.massagecentrum.info 



NIEUW bij Altisa: 

veenbessenconcentraat 

+ vitamine C + L. Acidophilus 

Veenbessen zijn rijk aan proanthocyaniden, stoffen 

met een sterke antioxidantwerking. De synergetische 

werking tussen alle bestanddelen van 

de veenbes zorgt ervoor dat de aanhechting 

van bacteriën E. coli aan de epytheelcellen 

van de blaas sterk tegengegaan wordt, waardoor 

de kans infecties van de blaas en de urinewegen 

drastisch verkleind wordt (de bacteriën 

worden via de urine weggespoeld vooraleer 

schade te berokkenen). 

Veenbessen zouden tevens 

- de kans op de vorming van nierstenen 

verkleinen; 

- ontgeurend werken op de urine; 

- een zeer gunstig antioxidanteffect hebben 

op het netvlies, waarmee de maculaire 

degeneratie aanzienlijk kan tegengegaan 

worden; 

- de vorming van tandplaque voorkomen, eveneens door te verhinderen 

dat bacteriën zich tussen de tanden zouden aanhechten; 

- de oxidatie van de LDL- proteïnen tegengaan (LDL-cholesterol - of 

Lage Densiteit Lipoproteïnen - cholesterol wordt ook wel omschreven 

als de “slechte cholesterol”, omdat een hoog LDL-cholesterolgehalte 

het risico op de welvaartscirculatieziekten verhoogt). 

Nu, in combinatie met L. Acidophilus (30mg) en extra vitamine C 

(30mg), vormt dit nieuw natuurpreparaat van ALTISA met een geconcentreerd 

veenbessenconcentraat (700mg) een krachtig middel voor het 

behoud van een goede gezondheid van de blaas en de urinewegen. 

Te verkrijgen in alle natuur- en refomrwinkels. 

NIEUW: 

Molkosan Vitality van A.Vogel 

Natuurlijke melkwei die de spijsvertering 

stimuleert en u meer energie geeft! 

Een spijsverteringsstelsel in 'optima 

forma' is de basis van een goede gezondheid 

en zelfs van een goed gemoed. Wie 

een gezonde darmflora heeft, barst van 

vitaliteit. Molkosan Vitality biedt een 

natuurlijk, gezond en vooral lekker alternatief 

voor de vele gezondheidsdrankjes. 

De melkwei in Molkosan heeft al eeuwenlang 

bewezen een prima stimulans te 

zijn voor de spijsvertering en de stofwisseling. 

En dankzij de verrijking met groene 

thee-extracten is Molkosan Vitality 

een bron van energie en vitaliteit. Het 

verfrissende drankje met sinaasappelsmaak 

helpt zelfs bij het vermageren.

Natuurlijk gezond 

de lente in! 

B I O 

BON 

✂ 

Ontdek tal van heerlijke biologische 

producten in de natuurvoedingswinkel 

en geniet van onze lentekortingen! 

Knip deze bon uit en vraag uw voordeelboekje 

ter waarde van 12,5 € (kortingbonnen 

en een gratis stalenpakket) 

in het dichtstbijzijnde verkooppunt. 

Proef en ontdek hoe lekker bio is! 

De deelnemende verkooppunten 

vindt u op www.biolente.be 

Verdeeld door: Hagor-Bioservice N.V., Remylaan 4C bus 9, 3018 Wijgmaal

aankondiging tegen betaling 

34 BioGezond • december 2005 

BioGezond praktisch 

ABONNEMENTEN, VERSPREIDING, PUBLICITEIT, ACTIVITEITENAGENDA, AANKONDIGINGEN 

Uitknippen en terugsturen naar BioGezond, Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke, of faxen naar 056/61.05.83 

Naam en voornaam ..................................................................................................................... (vereniging/firma).......................................................... 

Adres: Straat ............................................................................................................................................................................................Nr............................. 

Postcode .................................................................................................................................................................................................................................... 

Woonplaats ............................................................................................................................................................................................................................... 

Tel. ..............................................................Fax...................................................... E-mail...................................................................................................... 

☛ Voor een jaarabonnement (6 nummers per jaar): ik betaal het bedrag van 13 euro (20 euro voor het buitenland) 

Met cheque in bijlage Contant Via overschrijving op het rekeningnummer 385-0451160-76 

☛ Voor het verdelen van BioGezond: Ik ontvang momenteel ..... exemplaren van BioGezond. Gelieve me voortaan ..................... 

exemplaren te bezorgen. 

Ik ben een natuurwinkel welzijnscentrum therapeut ...................................................................................... (omschrijving) 

☛ Om een publiciteit te plaatsen in BioGezond: Ik wens de tarieven te ontvangen Gelieve me op te bellen op het nr .................... 

☛ Om vermeld te worden in de Activiteitenagenda van BioGezond (zie hiernaast) 

☛ Om tegen betaling een kleine aankondiging te plaatsen in BioGezond (onderstaand rooster) 

Ik wens de volgende aankondiging te plaatsen tegen de prijs van 22 euro (BTW inclusief) 

voor 4 regels van 30 tekens, 5 euro per bijkomende regel. 

Ik wens een zwart kader rondom mijn aankondiging (supplement van 5 euro) 

mijn aankondiging te plaatsen met een steunkleur ................... (supplement van 10 euro) 

een factuur te ontvangen (supplement van 4 euro). 

Mijn BTW nummer: ..................................................................... 

Gelieve mijn aankondiging op te nemen in 

het volgende nummer de 4 volgende nummers (15% korting) 

de 2 volgende nummers (5% korting) de 5 volgende nummers (20% korting) 

de 3 volgende nummers (10% korting) de 6 volgende nummers (25% korting) 

Verschijningsdata: 15 februari - 15 april - 5 juni - 1 september - 15 oktober - 1 december 

Ik betaal in totaal het bedrag van ....................................................... euro 

met bijgevoegde cheque contant 

via overschrijving op het rekeningnummer 385-0451160-76 

ACTIVITEITENAGENDA, GEBRUIKSAANWIJZING 

- In functie van de beschikbare ruimte wordt 

voorrang verleend aan de partners van 

BioGezond (abonnees & adverteerders). De 

omkadering in kleur wordt bepaald door de 

redactie. De aankondigingen worden samengevat 

en gratis gepubliceerd, maar zonder garantie 

op publicatie. 

- Komen niet in aanmerking: permanente activiteiten, 

activiteiten in het buitenland (behalve 

vakantiestages) en deze met een vereiste voorkennis. 

- De Activiteitenagenda vermeldt de activiteiten 

tijdens de verschijningsperiode (+ 10 dagen). 

Voor activiteiten op langere termijn en permanente 

activiteiten is er onze rubriek ‘Kleine aankondigingen’ 

- Om te worden opgenomen in de Activiteitenagenda 

van BioGezond 3 (activiteiten van 10 juni 

tot 10 september 2006) dienen de gegevens ten 

laatste tegen 20 mei in ons bezit te zijn. 

- De voordrachten worden gerangschikt per provincie, 

de stages & ateliers per thema. 

Prijs per 

inlassing 

t 

u 22 € 

u 27 € 

u 32 € 

u 37 € 

u 42 € 

u 47 € 

u 52 € 

u 57 €

MARATHON CREATIEF 03-653 33 77 

Je ziet vanbuiten hoe je bent binnenin. 

Extra Vierge Cocos Olie van Amanprana, 

de natuurlijke hulp voor maag en darmen... 

en héél lekker en licht verteerbaar 

Je kan Cocos op de boterham smeren als beleg. Je 

kan er mee bakken, wokken en frituren. Op brood 

proef je een lichte cocossmaak. Bij verhitting niet. 

Als bakolie geeft cocos een zachte smaak aan al je 

gerechten. 

Kokosolie kan een bijdrage leveren bij de spijsvertering. 

Onderzoek heeft aangetoond dat kokosolie 

de irritatie van de 

“Laat voeding 

je medicijn zijn 

en medicijn 

je voeding” 

Hippocrates 

darmen vermindert. 

Daarenboven gaan de 

antimicrobiële bestanddelen 

van kokosolie de 

slechte virussen, bacteriën 

en schimmels 

bestrijden. Zo worden 

o.a. Gram-positieve 

organismen en de heli- 

cobacter pylori bacterie de kop ingedrukt. Die worden 

vaak verantwoordelijk geacht voor maag- en 

darmproblemen. Cocos is ook aan te bevelen om 

tijdens en na antibiotica-gebruik schimmelvorming 

te voorkomen of te verhelpen. 

Daarenboven laten de kleine vetmoleculen van de 

middellange vetzuurketens van kokosolie voedingsstoffen 

sneller en gemakkelijker opnemen in de 

gevoelige darmen. Voor meer vitaliteit. 

Cocos van Amanprana bevat voor 60% MCT vet- 

SPIJSVERTERINGSPROBLEMEN 

zuren die geen pancreas, gal of lever nodig hebben 

voor vertering. Kokosolie is de gemakkelijkst verteerbare 

onder alle vetten. 

Je darmen fungeren zoals de wortels van een 

boom. Je kunt ze maar beter goed verzorgen. 

Darmklachten (en vooral chronische) belasten het 

lichaam dermate, dat ze kunnen leiden tot chronische 

vermoeidheid, allergiën, voedselintoleranties 

en een vervormde lichaamshouding. 

Varieer met vetten zoals je varieert met groenten 

en fruit. Leg meer nadruk op kokosolie bij gevoelige 

maag en darmen. Gebruik alleen Extra Vierge 

Cocos, want die is koudgeperst. En vergeet vooral 

niet: Cocos van Amanprana is gewoon héél lekker. 

Verkrijgbaar in natuurvoedingswinkels, in glas van 

380ml en 1700ml. Bij aankoop van een potje, 

krijg je gratis het 80 pagina’s tellende infoboekje 

"Waarom kokos- & rode palmolie". 

Dichtstbijzijnde winkel? Manavita 056-43 98 51 

Andere info? 

03-653 25 41 

AMAN 

PRANA 

SERENE LEVENSKRACHT

Cellulite ? 

Slank voor actieve 

bestrijding! 

ite ? 

Vrouwelijke hormonen liggen aan de basis van cellulite. 

Maar ook erfelijkheid, een zittend leven en een 

onevenwichtige voeding spelen een grote rol. 

Cellulite ontstaat niet van de ene dag op de andere 

en kan alleen succesvol aangepakt worden in combinatie 

met een gezond eet- en leefpatroon. 

De uitgebalaceerde formule van Biover Slank+ 

gel-crème cellulite heeft vetoplossende eigenschappen 

en bevat ook extracten van ondermeer klimop en paardekastanje 

die de microcirculatie ondersteunen en zorgen 

voor versteviging. De crème stevig inmasseren maakt het 

stugge bindweefsel dat cellulite mee veroorzaakt weer los 

en stimuleert de stofwisseling. 

Met Biover Slank+ ampullen cellulite zet u de aanval 

ook van binnenuit in. Het is een synergie van planten 

samengebracht in een geconcentreerde 

ampul. Deze planten ondersteunen een 

gezonde microcirculatie, stimuleren de 

stofwisseling en zuiveren het 

lichaam van afvalstoffen. 

Bovendien worden ze gebruikt 

ter bescherming tegen vrije radicalen. 

Voor een optimaal effect: 

combineer Slank+ ampullen en 

Slank+ gel-crème. 

Cellulite ? 

houdt de huid fris en veerkrachtig 

ondersteunt de microcirculatie en 

tonifieert de huid 

stimuleert de stofwisseling 

Verkrijgbaar in de betere natuurwinkel, 

Bioshop, Essenza of Bioplanet. 

je natuurlijke bron van gezondheid 

- K L I N I S C H G E T E S T - 

DOELTREFFENDHEID 

KLINISCH GETEST 

M E T P L A N T E N E X T R A 

C T E N 

BIOVER NV ● Monnikenwerve 109, 8000 Brugge ● www.biover.com

Infoblad over Gezond Leven - 3de jaargang - nummer ... - BioGezond

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?