JAPAN: lAND VAN DE RIJZENDE MOGElIJKHEDEN - Flanders ...
JAPAN: lAND VAN DE RIJZENDE MOGElIJKHEDEN - Flanders ...
JAPAN: lAND VAN DE RIJZENDE MOGElIJKHEDEN - Flanders ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Magazine van <strong>Flanders</strong> Investment & trade, Afgiftekantoor leuven, P206142 Gaucheretstraat 90, 1030 BrUSSEl tel. 02 504 87 11 fax 02 504 88 99 www.flandersinvestmentandtrade.be info@fitagency.be<br />
WEREl WIJS<br />
MAGAZINE voor INtErNAtIoNAAl oNdErNEMEN<br />
GESPREK<br />
Van Istanboel<br />
naar Den Haag<br />
p. 4<br />
TWEESPRAAK<br />
De juiste persoon op<br />
de juiste plaats<br />
p. 20<br />
IN <strong>DE</strong> KIJKER<br />
belgië nog steeds<br />
nummer 1 in<br />
logistiek p. 8<br />
The Logistics Industry in <strong>Flanders</strong><br />
En verder: • MARKTINFO Beursverslagen, marktstudies, ... • TERuGblIK Impacte • blADWIJZER • AGENDA<br />
NOV. 2008 NUMMER 3<br />
<strong>JAPAN</strong>: <strong>lAND</strong> <strong>VAN</strong> <strong>DE</strong><br />
RIJZEN<strong>DE</strong> MOGElIJKHE<strong>DE</strong>N<br />
Het Actieprogramma 2009 is er!<br />
}<br />
Vraag nu uw exemplaar aan via<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be
cOlOFON<br />
WErEldWIJS is een uitgave van<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & trade,<br />
Gaucheretstraat 90,<br />
1030 BrUSSEl<br />
tel. 02 504 87 11<br />
fax 02 504 88 99<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
wereldwijs@agency.be<br />
rEdACtIE:<br />
Jeroen de vuyst , Peter Jaspers, Bart<br />
Matheï, Jan van den Einde, Carl<br />
destoop, Steffi van Severen, Wini<br />
Condic Begov, Xavier Bedert, dirk<br />
van Steerteghem, Erna Janssens,<br />
Godelieve van den Houten, Caroline<br />
teugels, Christophe verhaeghe,<br />
renaat van de Putte, Yves roekens,<br />
Greta drossart en Bruno olislaeger,<br />
bijgestaan door Com&Co, bureau voor<br />
bedrijfsjournalistiek.<br />
EINd- EN HooFdrEdACtIE:<br />
dienst Marketing & Kennisbeheer –<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & trade.<br />
CArtooN:<br />
Floris<br />
Foto’S:<br />
Bart lasuy, Artoos en F.I.t.<br />
lAY-oUt EN drUK:<br />
Artoos Communicatiegroep<br />
vErANtWoordElIJKE UItGEvEr:<br />
Koen Allaert<br />
ABoNNEMENtEN:<br />
WErEldWIJS wordt gratis verspreid<br />
onder bedrijven die geregistreerd<br />
zijn bij <strong>Flanders</strong> Investment<br />
& trade.<br />
voor registratie:<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
CoPYrIGHt©<br />
overnemen of vermenigvuldigen van<br />
artikels is uitsluitend toegestaan met<br />
vermelding van: Bron: Wereldwijs/<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & trade<br />
2 | WErEldWIJS-EdIto<br />
SGS-COC-003467<br />
EDITO<br />
Beste lezer,<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade streeft ernaar uw stappen op de<br />
internationale markten zo vlot mogelijk te laten verlopen. Dankzij een<br />
samenwerkingsakkoord met onze zusterorganisaties Awex en Brussels<br />
Export staat een uitgebreid netwerk van 90 handelsposten wereldwijd<br />
voor u klaar. Onze Vlaamse Economische Vertegenwoordigers,<br />
handelssecretarissen en technologieattachés zitten op 67 strategische<br />
posten: van Algiers tot Jakarta en van Kopenhagen tot Zurich. Maar ook<br />
dichterbij in Den Haag, zoals Katharina Desmet. Hoe zij de overstap van<br />
Istanboel naar Nederland ervoer, leest u in dit nummer.<br />
Beschouw onze buitenlandse vertegenwoordigers gerust als uw<br />
ambassadeurs voor internationaal ondernemen. Zij zorgen onder meer<br />
voor geactualiseerde marktstudies, waardevolle lokale contacten en<br />
perfect op maat gemaakte afsprakenprogramma’s met potentiële<br />
klanten en partners in het buitenland. Zij speelden overigens een<br />
cruciale rol in het tot stand komen van het Actieprogramma 2009. Dit<br />
programma is opnieuw gebaseerd op onze ‘focusstrategie’, waarbij we<br />
de wereldwijde groeimarkten en -sectoren matchen met het Vlaamse<br />
aanbod. Zo kunnen we u een actieprogramma met hoog rendement<br />
voorstellen.<br />
Japan, in november het gastland in onze televisiereeks Handelsroute,<br />
is zo’n land waarop we onze ‘focusstrategie’ richten. We organiseerden<br />
in dit kader onlangs enkele opvallende acties, zoals een zending<br />
ter promotie van onze logistieke sector, een beursstand op de<br />
technologiebeurs BioJapan in Yokohama en een seminarie in Brussel<br />
over de Japanse nanotechnologiesector. Begin november zijn we<br />
aanwezig op de milieubeurs Enviro Shiga in Nagahama. Volgend jaar<br />
staat er in februari een groepszakenreis voor de bouwsector op het<br />
programma en in maart trekken we naar ’s werelds belangrijkste<br />
voedingsbeurs: Foodex in Tokio.<br />
Bekijk deze en nog veel meer interessante acties in ons<br />
Actieprogramma 2009. Wij houden u, onder meer via dit magazine, op<br />
de hoogte van wat er maandelijks op de agenda staat. In Vlaanderen en<br />
in alle uithoeken van de wereld.<br />
Koen Allaert<br />
Gedelegeerd Bestuurder
Onze acties in 2007<br />
Vlaamse bedrijven helpen om<br />
grenzen te verleggen<br />
Prospectie- en zakenreizen<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade<br />
organiseert zowel multisectorale<br />
prospectie- en zakenreizen naar<br />
onbekende markten, als zeer<br />
gerichte sectorale reizen met een<br />
beperkte groep.<br />
Een greep uit de prospectie- en<br />
zakenreizen in 2007:<br />
• Voor specifieke sectoren:<br />
Griekenland (voeding en<br />
dranken), Israël (infrastructuur<br />
projecten) en VSA (kantoormeubelen);<br />
• Multisectorale zendingen:<br />
Slovenië en Kroatië; Kazachstan,<br />
Kirgizië en Oezbekistan; Rusland;<br />
Brazilië, Argentinië en Peru;<br />
Zuid-Afrika en Madagascar;<br />
Bahrein en Qatar; India; China;<br />
en Vietnam.<br />
Exportdagen en Contactdagen<br />
Tijdens de Exportdagen kunnen<br />
Vlaamse exportbedrijven<br />
van gedachten wisselen met ons<br />
buitenlandse netwerk, praktijkdeskundigen,<br />
collega-exporteurs<br />
en de Adviseurs Internationaal<br />
Ondernemen. Op de Contactdagen<br />
kunnen exporterende bedrijven<br />
‘face-to-face’ een dossier behandelen<br />
met de Vlaamse economische<br />
vertegenwoordigers, voor de<br />
gelegenheid terug in Vlaanderen.<br />
In juni 2007 organiseerden we<br />
Exportdagen voor de regio Afrika/<br />
Midden-Oosten. In december was<br />
de regio Zuid-Europa aan de beurt.<br />
Voor de andere regio’s waren alle<br />
vertegenwoordigers in Vlaanderen<br />
gedurende twee weken gespreid<br />
over het jaar.<br />
Seminaries<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade<br />
organiseert tal van seminaries:<br />
over een bepaalde sector in een<br />
bepaald land, over internationale<br />
instellingen, over financiering van<br />
het internationale ondernemen,…<br />
In deze seminaries delen professionele<br />
sprekers én exporteurs<br />
hun jarenlange ervaring met<br />
exporterende Vlaamse bedrijven.<br />
In 2007 zetten we onder meer<br />
seminaries op touw rond volgende<br />
thema’s: succesvol deelnemen<br />
aan beurzen; zakendoen met het<br />
Verenigd Koninkrijk: opportuniteiten<br />
n.a.v. de Olympische Spelen<br />
2012 in Londen; opportuniteiten in<br />
de logistieke sector in Rusland; en<br />
zakendoen met Chili en Colombia.<br />
Beurzen<br />
We organiseren deelname aan<br />
gerenommeerde beurzen én<br />
nieuwe beurzen op veelbelovende<br />
markten. We doen dit via groepsstanden,<br />
waarbij de bedrijven<br />
schaalvoordelen genieten,<br />
product sample boots (PSB),<br />
waarbij bedrijven wel iemand<br />
afvaardigen naar de beurs, maar<br />
niet betalen voor een individuele<br />
groepsstand, en via informatie- en<br />
cataloogstanden, waarbij bedrijven<br />
zelf de reis niet hoeven te<br />
maken, maar enkel hun catalogi<br />
aan ons bezorgen.<br />
In 2007 organiseerden we 36<br />
groepsdeelnames, 25 product<br />
sample boots en 23 informatie- en<br />
cataloogstanden.<br />
Een greep uit onze beursdeelnames<br />
in 2007:<br />
• Groepsstanden: ISM en ANUGA<br />
(Keulen), Paris Airshow (Parijs),<br />
Domotex Chinafloor (Sjanghai),<br />
Logistics Summit (Chennai),<br />
Foodex (Tokio), Arab Health<br />
(Dubai), Fashion Exposed<br />
(Sydney) en BIO (Boston);<br />
• Product sample boots (PSB):<br />
Medica (Düsseldorf), Offshore<br />
Europe (Aberdeen), Hightex<br />
(Istanbul), Hospimedica (New<br />
Delhi), Food & Hotel Vietnam<br />
(Ho Chi Minh City) en Fine Food<br />
Australia (Sydney);<br />
• Informatie- en cataloogstanden:<br />
Transrussia (Moskou), Biotech<br />
Forum (Stockholm),<br />
Americana (Montreal), Game<br />
Developers Conference (San<br />
Fransisco), Agro-Expo (Bogota),<br />
Agrilink (Manila), Seoul Food &<br />
Hotel (Seoul) en Mediphar<br />
(Taipei).<br />
Cities that never sleep<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade<br />
Rokubancho Kyodo Bldg. 1F<br />
6 Rokubancho, Chiyoda-ku<br />
Tokyo, Japan<br />
18 Panorama Jaarverslag 2007 Panorama Jaarverslag 2007 19<br />
INHOu<br />
NOVEMbER 2008 NUMMER 3<br />
315/35 Jaarverslag '07-A4.indd 18-19 02-07-2008 14:50:56<br />
Downtown Tokio<br />
EDITO EN INHOuD p. 2 & 3<br />
GESPREK p. 4<br />
Van Istanboel naar Den Haag<br />
HAN<strong>DE</strong>lSROuTE p. 7<br />
Japan: land van de rijzende<br />
mogelijkheden<br />
IN <strong>DE</strong> KIJKER p.8<br />
belgië nog steeds nummer 1<br />
in logistiek, bridgestone Europa,<br />
Actieprogramma 2009, Sourcing guides:<br />
scherp stellen op Vlaamse bedrijven,<br />
Week van het Internationaal Ondernemen,<br />
creativity World Forum<br />
TERuGblIK p. 14<br />
IMPAcTE slotevent<br />
AGENDA p. 17<br />
Zendingen, beurzen, seminaries,<br />
contactdagen,...<br />
TWEESPRAAK p. 20<br />
De juiste persoon op de juiste plaats<br />
blADWIJZER p. 23<br />
Interessante publicaties & websites<br />
MARKTINFO p. 24<br />
KORT NIEuWS p. 27<br />
WErEldWIJS-INHoUd | 3
GESPREK<br />
<strong>VAN</strong> ISTANbOEl NAAR <strong>DE</strong>N HAAG<br />
over verschillen en gelijkenissen, ver weg en dichtbij<br />
© Den Haag Marketing/Arjan de Jager<br />
Katharina Desmet heeft 16 jaar Istanboel achter de rug, eerst als handelsattaché voor de belgische Dienst<br />
voor buitenlandse Handel en vervolgens als Vlaamse Economische Vertegenwoordiger voor <strong>Flanders</strong><br />
Investment & Trade. Sinds deze zomer is ze voor u op post in Den Haag, dichter bij Vlaanderen. Maar daarom<br />
zijn de verschillen in zakendoen er niet kleiner.<br />
4 | WErEldWIJS-GESPrEK
In Turkije bouwde Katharina Desmet een rijke professionele ervaring op. Zij stichtte er ook<br />
een gezin. Haar echtgenoot, dochter van 14 en zoon van 12 volgden haar in haar professio-<br />
nele voetsporen terug naar het gematigde klimaat van onze contreien. Ook hen wacht hier<br />
een nieuw leven met een nieuwe omgeving, nieuwe relaties en een nieuwe taal. We hadden<br />
een gesprek met haar over verschillen en gelijkenissen, ver weg en dichtbij.<br />
}<br />
betekende de overstap van Turkije naar Nederland<br />
een cultuurschok?<br />
Desmet: “Neen, van een cultuurschok was geen sprake.<br />
Wel zie ik verschillen tussen Nederland en Vlaanderen<br />
op het vlak van regelgeving voor internationaal<br />
ondernemen, die ik niet verwachtte. In Turkije heeft<br />
men een beeld van de EU als één blok, met een centrale<br />
wetgeving en Brussel als hoofdstad. In Nederland,<br />
een van de landen die mee de aanzet gaf tot de<br />
Europese integratie, merk ik bijvoorbeeld op het vlak<br />
van normering en etikettering bepaalde verschillen<br />
met Vlaanderen. Ietwat vreemd, vooral omdat het<br />
gaat om Beneluxlanden. Het grote verschil met Turkije<br />
is dat ze daar, hoewel er meer en meer harmonisering<br />
is, nog steeds bepaalde niet-EU regelgeving<br />
hanteren. En er is de taalbarrière natuurlijk.”<br />
Waar liggen de grootste verschillen in zakendoen<br />
tussen Nederland en Turkije?<br />
Desmet: “Terugblikkend zie ik toch wel een groot verschil<br />
in hoe men in zakelijke relaties met elkaar omgaat.<br />
In Turkije zal men eerst aftasten en inschatten<br />
of men te maken heeft men een betrouwbare partner.<br />
Zo poogt men ook indirect om een goede onderhandelingspositie<br />
te verwerven. De Turkse aanpak heeft<br />
trouwens veel weg van de Vlaamse. In Nederland - het<br />
is een cliché – is men recht voor de raap. Zonder omwegen<br />
gaat men hier recht op zijn doel af en brengt<br />
men concrete aspecten van een deal ter sprake.”<br />
Wat is jouw beeld van handelsland Turkije?<br />
Desmet: “Gedurende de 16 jaar die ik in Istanboel heb<br />
doorgebracht, heeft Turkije een enorme economische<br />
vooruitgang geboekt. Van een producerende, geïndustrialiseerde<br />
economie eind de jaren 80 evolueerde<br />
het naar een exportindustrie in de jaren 90. Vandaag<br />
is Turkije een bevoorrechte handelspartner van de<br />
EU, ontwikkelt het land zelf nieuwe marktmodellen<br />
en spitst het zich toe op R&D. Ik voel mij bevoorrecht<br />
deze economische ontwikkelingen te hebben kunnen<br />
observeren.”<br />
Katharina desmet, onze vlaamse Economische<br />
vertegenwoordiger in den Haag:<br />
“Ik heb de indruk dat er in het noorden van<br />
Nederland heel wat onontgonnen terrein ligt.”<br />
Worden de businessopportuniteiten in Turkije niet<br />
wat onderbelicht?<br />
Desmet: “Ik vind dat Turkije meer economische aandacht<br />
verdient, het land behoort immers tot de lijst<br />
van ‘emerging markets’, die na de BRIC-landen komen.<br />
De snel groeiende Turkse economie, die in het<br />
verleden weliswaar niet erg stabiel was, maakt dat het<br />
land nu eigenlijk een nabijgelegen ‘Aziatische tijger’<br />
is. Turkije is rijp voor investeringen van multinationals<br />
en van kmo’s die dichter bij hun doelmarkten willen<br />
zitten. Het is niet voor niets de poort naar Azië. In andere<br />
Europese landen, zoals het Verenigd Koninkrijk,<br />
wordt er een sterk promotiebeleid rond gevoerd.”<br />
Hoe hebben jij en je gezin de overstap naar Nederland<br />
beleefd?<br />
Desmet: “Er kwam natuurlijk heel wat bij kijken, zowel<br />
professioneel als privé. Het is immers een uitdaging<br />
die voor het hele gezin nieuwe horizonten opent.<br />
Ik ben blij dat, gezien de geografische nabijheid, mijn<br />
man en kinderen naast Nederland ook Vlaanderen nu<br />
beter kunnen leren kennen dan enkel door de korte<br />
vakanties die we er doorbrachten. De taal op zich<br />
vormt een grote uitdaging, maar kinderen passen zich<br />
snel aan en leren gemakkelijker dan volwassenen.<br />
Voor mij is het essentieel dat we als kerngezin naar<br />
hier zijn gekomen, dat we samen met de verandering<br />
omgaan. Mijn ervaring leert dat naar een ander<br />
land verhuizen vooral een mentale switch is. Je moet<br />
openstaan voor nieuwe culturen en over een grote dosis<br />
gezonde nieuwsgierigheid beschikken.”<br />
WErEldWIJS-GESPrEK | 5
Wat zijn je ambities hier in Den Haag?<br />
Desmet: “Momenteel ben ik me aan ‘t inwerken. In de<br />
eerste plaats bezoek ik belangrijke vakbeurzen. Dit is<br />
een ideale manier om de Nederlandse markt en de<br />
Vlaamse spelers die er actief zijn te leren kennen. Ik<br />
wil in kaart brengen welke lokale initiatieven, zoals<br />
beurzen, seminaries en debatten, hier georganiseerd<br />
worden. Mijn doel is een diepgaande kennis op te bouwen<br />
van de economische relaties tussen Vlaanderen<br />
en Nederland om zo doelgerichte acties op touw te<br />
zetten. Het is essentieel te weten waar we met <strong>Flanders</strong><br />
Investment & Trade toegevoegde waarde kunnen<br />
bieden.”<br />
Waar zie je nog mogelijkheden op dat vlak in Nederland?<br />
Desmet: “Als buurlanden hebben België en Nederland<br />
historisch gezien een hechte handelsrelatie en<br />
op veel niveaus zijn er akkoorden en initiatieven. Er<br />
zijn heel wat grensoverschrijdende samenwerkingsverbanden,<br />
vooral tussen de grensprovincies. Vanuit<br />
mijn eerste contacten met Vlaamse kmo’s ervaar ik<br />
dat zij ondersteuning zoeken bij de eerste contacten<br />
met Nederlandse gesprekspartners. Overigens heb ik<br />
de indruk dat er ook meer in het noorden van Nederland<br />
nog onontgonnen terrein ligt.”<br />
In welke Nederlandse sectoren liggen opportuniteiten<br />
voor Vlaamse bedrijven?<br />
Desmet: “Gezien de nabijheid en onze gemeenschappelijke<br />
taal is Nederland de uitgelezen plek voor<br />
startende exporteurs. Ook Vlaamse bedrijven met exportervaring<br />
kunnen hier een echte aanwezigheid uitbouwen,<br />
bijvoorbeeld in de voeding- en dranksector,<br />
de bouw en de grootdistributie. Hiertoe gingen we al<br />
partnerschappen aan met de Kamers van Koophandel,<br />
de provincies en spelers zoals Unizo. Ook de medische<br />
sector en de ICT-markt bieden heel wat opportuniteiten.<br />
Voor high-tech bedrijven is er nog ruimte<br />
om samenwerkingsverbanden uit te bouwen.”<br />
Wat is je gouden raad voor Vlaamse bedrijven die de<br />
Nederlandse markt willen bewerken?<br />
Desmet: “Vlamingen en Nederlanders hanteren hetzelfde<br />
woordenboek, maar in gesprekken zijn er vaak<br />
heel wat nuanceverschillen. Vraag je Nederlandse zakenpartner<br />
dus gerust om verduidelijking als je niet<br />
honderd procent zeker bent wat hij bedoelt. Bij zakendoen<br />
is heldere communicatie van cruciaal belang.”<br />
6 | WErEldWIJS-GESPrEK<br />
“de turkse aanpak in zakendoen<br />
heeft veel weg van de vlaamse.”<br />
Onze nieuwe man in<br />
Istanboel:<br />
Raf Pauwels<br />
Raf Pauwels volgt vanaf 1 november Katharina<br />
Desmet op als Vlaamse Economische Vertegenwoordiger<br />
in Istanboel. Raf werkte 12 jaar<br />
lang voor Trends Magazine om in 2002 aan de<br />
slag te gaan als redacteur en eindredacteur<br />
bij Kanaal Z. In 2006 werd hij hoofdredacteur<br />
van de financieel-economische zender. Zijn<br />
grondige kennis van het Vlaamse bedrijfsleven<br />
en de wereldwijde economie zijn een<br />
toegevoegde waarde voor bedrijven die zaken<br />
willen doen met Turkije.
ever sleep<br />
ade<br />
1F<br />
u<br />
19<br />
HAN<strong>DE</strong>lSROuTE<br />
<strong>JAPAN</strong>: <strong>lAND</strong> <strong>VAN</strong> <strong>DE</strong> RIJZEN<strong>DE</strong> MOGElIJKHE<strong>DE</strong>N<br />
In het programma Handelsroute zoomen <strong>Flanders</strong> Investment & Trade en<br />
Kanaal Z deze maand in op Japan. Deze traditioneel sterke economie heeft<br />
zich hersteld uit een recessie, waardoor het opnieuw interessant wordt zaken<br />
te doen met het land van de rijzende zon.<br />
de heropleving van de Japanse economie is voor een<br />
groot deel te danken aan de explosieve economische<br />
groei in buurland China. de stijgende vraag naar consumptie-<br />
en productiegoederen daar zorgde voor de<br />
impuls die de Japanse economie broodnodig had.<br />
Een heldere blik op de economie<br />
Alle schijnwerpers zijn tegenwoordig op China gericht.<br />
Toch liggen in Japan heel wat opportuniteiten voor<br />
Vlaamse exporterende bedrijven. Om een helder beeld<br />
te krijgen van de algemene economische situatie van<br />
het land, klopte Handelsroute aan bij Johan Maricou,<br />
Belgisch ambassadeur in Japan, en Hitoshi Yamamoto,<br />
CEO van Fortis Investments Japan. Handelsroute sprak<br />
ook met Ludo Gielen, Director Business Development<br />
& Innovation van simulatiesoftware- en testapparatuurproducent<br />
LMS International. Hij opende onlangs<br />
een nieuw kantoor in Yokohama en geeft waardevolle<br />
tips uit eerste hand. Verder bezoeken we Vlamingen<br />
Jan De Bock en Malik Kusters, die in de hectische metropool<br />
Tokio ‘concept-marketing’ introduceren. En we<br />
volgen Kurt Vanoosterweyck, agent van Theo-brillen,<br />
bij de opticiens die zijn producten verdelen.<br />
Bekijk vanaf dinsdag 11 november de 3 korte afleveringen<br />
op Kanaal Z tijdens de week of de lange uitzending<br />
in het weekend vanaf zaterdag 15 november.<br />
Een aflevering gemist? Surf naar www.kanaalz.be.<br />
Daar vindt u alle uitgezonden reportages terug.<br />
Oprichten van<br />
een bedrijf<br />
eenvoudiger<br />
geworden<br />
In samenwerking met<br />
<strong>JAPAN</strong><br />
EcONOMIScH<br />
De oplevende exportmarkt heeft de Japanse economie<br />
de nodige drive gegeven om uit de recessie te klimmen,<br />
waarin het land begin jaren 90 verzeilde. De grote vraag<br />
naar transportmaterieel (vooral vanuit China) levert een<br />
belangrijke bijdrage tot de positieve handelsbalans. De<br />
export naar de VS, nog steeds het belangrijkste uitvoerland,<br />
verminderde wel sterk. Het bbp zit sinds 2002 stevig<br />
in de lift, met stijgingen van 2,4 % (2006) en 2,1 % (2007).<br />
De grootste uitdaging voor Japan op dit moment is wellicht<br />
het lage geboortecijfer. Dit zorgt voor een vergrijzing<br />
van de bevolking en een lage groei van de binnenlandse<br />
consumptie.<br />
Japanse smaken en verschillen<br />
Japan staat bekend als een prestatiemaatschappij<br />
waarin alles draait rond eer en succes. Handelsroute<br />
vroeg zich af hoe Vlamingen met zo’n mentaliteit omgaan.<br />
Daarom bezochten we de Logis-Tech beurs in<br />
Tokio met Dirk De Ruyver en Timothy Dewilde, vertegenwoordigers<br />
van <strong>Flanders</strong> Investment & Trade in Japan.<br />
Zij legden er contacten voor Vlaamse bedrijven uit<br />
de logistieke sector. Uiteraard is ook de Vlaamse Bourgondische<br />
levenswijze te vinden in Japan, onder meer<br />
in de vorm van de lekkernijen van Antwerpse chocolatier<br />
Del Rey. In de Japanse tearooms en verkooppunten<br />
van deze delicatessen peilden we naar de smaak van<br />
de Japanners. Die duidelijk verder reikt dan sushi &<br />
sashimi.<br />
Handelsroute geeft een schat aan informatie over ondernemen<br />
in het buitenland, gekruid met een flinke<br />
dosis couleur locale.<br />
Op 1 mei 2006 trad de Japanse vennootschapswet in werking. Deze wijzigde de juridische structuren grondig,<br />
waardoor het oprichten van een bedrijf eenvoudiger werd. De drie meest gebruikte vennootschapsvormen<br />
van de nieuwe wet zijn: de aandelenvennootschap (Kabushiki-Kaisha), de vennootschap met beperkte aansprakelijkheid<br />
(Godo-Kaisha) en de partnership met beperkte aansprakelijkheid (Yugen Sekinin Jigyou Kumiai).<br />
Door deze hervorming hebben bedrijfsleiders meer autonomie en verhoogt ook hun niveau van juridische<br />
verantwoordelijkheid. Meer info over het opstarten van een zaak in Japan vindt u bij de Japan External Trade<br />
Organization (JETRO) op www.jetro.go.jp<br />
WErEldWIJS-HANdElSroUtE | 7
IN <strong>DE</strong> KIJKER<br />
bElGIë NOG STEEDS<br />
NuMMER 1 IN lOGISTIEK<br />
Het tweejaarlijkse European Distribution Report van internationaal vastgoedmakelaar cushman & Wakefield<br />
bevestigt het opnieuw: belgië is in Europa de beste plek voor logistieke activiteiten. Onze grootste troeven zijn<br />
onze nabijheid tot de Europese markten en de relatief lage huurprijzen voor logistiek vastgoed.<br />
Ook de Vlaamse havens spelen een belangrijke rol.<br />
8 | WErEldWIJS-IN dE KIJKEr
Het European Distribution Report 2008 vergelijkt<br />
voor het eerst logistieke toplocaties in 25 landen. In<br />
voorgaande edities waren dit er slechts 15. Door de<br />
uitbreiding van de Europese Unie en de groei van de<br />
internationale handel, bevinden de meeste nieuwe<br />
locaties zich langs Europa’s oostgrenzen. De finale<br />
rangorde werd samengesteld op basis van factoren<br />
zoals huurprijzen, arbeidskosten, verkeersdrukte,<br />
grootte van de markten per type vracht, nabijheid van<br />
afzetmarkten en bevolkingsdichtheid.<br />
belgië opnieuw aan de top<br />
Uit de publicatie blijkt dat de meeste economische<br />
activiteit zich nog steeds concentreert in België, het<br />
Verenigd Koninkrijk, Nederland, Frankrijk en Duitsland.<br />
Hier bevinden zich ook de belangrijkste havens<br />
en luchthavens voor vracht in Europa. “België staat<br />
op nummer één omdat een aantal van onze regio’s<br />
uitstekend scoort op belangrijke factoren zoals de<br />
vestigingsplaats voor logistieke centra,” zegt Peter<br />
Demuynck, hoofd van het Semi-Industrial & Logistics<br />
Agency bij Cushman & Wakefield België. “Onze geografische<br />
ligging dicht bij de grote havens én de goede<br />
bereikbaarheid van de belangrijkste Europese afzetmarkten<br />
zijn sterke troeven. Bovendien liggen onze<br />
vastgoedprijzen duidelijk lager dan in Nederland of<br />
Duitsland. In een regio als Limburg zijn er trouwens<br />
nog heel wat terreinen voorradig, wat een garantie<br />
biedt dat de prijzen er niet te vlug zullen stijgen.”<br />
centraal- en Oost-Europa populair<br />
Centraal- en Oost-Europa zijn volwassen wordende<br />
groeimarkten met een enorm potentieel op korte en<br />
middellange termijn. Toch blijft de geografische as van<br />
het Verenigd Koninkrijk, België, Nederland, Frankrijk<br />
en Duitsland de stuwende economische kracht van<br />
Europa. Daarom zijn de grootste industriële en logistieke<br />
markten nog steeds in deze regio te vinden.<br />
De beste Europese locaties voor industriële en<br />
logistieke faciliteiten<br />
Rangorde 2008 Score 2008<br />
België 1 8.45<br />
Nederland 2 9.54<br />
Hongarije 3 9.56<br />
Tsjechische Republiek 4 9.57<br />
Polen 5 9.76<br />
Frankrijk 6 10.25<br />
Oostenrijk 7 10.81<br />
Duitsland 8 10.82<br />
Slowakije 9 10.85<br />
Italië 10 11.37<br />
Bron: Cushman & Wakefield – European Distribution Report 2008<br />
bridgestone Europe: strategische<br />
keuze voor Vlaanderen<br />
Eind september maakte de Japanse bandenproducent<br />
bridgestone bekend dat het nog eens 14 miljoen investeert<br />
in de uitbreiding van zijn Europees distributiecentrum<br />
in de Haven van Zeebrugge. Een mooie illustratie<br />
van de belgische – en in het bijzonder Vlaamse<br />
– troeven, opgesomd in het European Distribution Report<br />
2008 van cushman & Wakefield.<br />
In 1998 centraliseerde Bridgestone zijn Europese logistieke<br />
operaties in Vlaanderen. Het bedrijf opteerde toen<br />
resoluut voor de Haven van Zeebrugge, de toegangspoort<br />
voor de Europese markt. Sindsdien ontwikkelde het distributiecentrum<br />
zich tot het grootste van de groep in Europa.<br />
Met een capaciteit van 1,1 miljoen banden is het in<br />
Europa ook een van de grootste in zijn soort.<br />
De hoofdslagader van bridgestone’s<br />
Europese supply chain<br />
Bridgestone koos voor Vlaanderen en de Haven van<br />
Zeebrugge voor de centrale ligging in Europa, het maritieme<br />
netwerk en de verbindingen met het Europese<br />
achterland. “De continue groei van Bridgestone Europe<br />
is het bewijs dat we de juiste keuze gemaakt hebben,”<br />
zegt Yves Kerstens, Vice President, Logistics & Supply<br />
Chain Management bij Bridgestone Europe. “Ons logistiek<br />
centrum heeft zich ontwikkeld tot de hoofdslagader<br />
van Bridgestone’s Europese supply chain. Het biedt ons<br />
uitstekende shortsea-verbindingen met Noord-Europa<br />
en moderne faciliteiten voor vrachtvervoer over de<br />
weg.”<br />
Het Japanse bedrijf voelt zich thuis in Vlaanderen. Yves<br />
Kerstens: “We kunnen rekenen op een uitstekende samenwerking<br />
met de havenautoriteiten en we hebben<br />
geen probleem om breed inzetbare werkkrachten te vinden.<br />
Bovendien bevinden we ons dichtbij ons Europees<br />
hoofdkwartier in Zaventem. We hebben de uitbreidingsmogelijkheden<br />
op onze site benut en zullen 40.000m 2 aan<br />
bijkomende opslagruimte bouwen. Omdat we hier diepgaande<br />
expertise opgebouwd hebben, staat het distributiecentrum<br />
in Zeebrugge model voor zowel onze eigen<br />
activiteiten als voor onze toeleveranciers in Europa.”<br />
WErEldWIJS-IN dE KIJKEr | 9
IN <strong>DE</strong> KIJKER<br />
traditiegetrouw presenteren wij u in november<br />
een overzicht van de activiteiten die wij,<br />
al dan niet met partnerorganisaties, op touw<br />
zetten. onze ‘focusstrategie’, die internationale<br />
trends en opportuniteiten in lijn brengt<br />
met het aanbod van de vlaamse bedrijven,<br />
vormde de basis voor een sterk programma.<br />
Met uw bedrijf de grens over trekken, daar helpen we<br />
u graag bij. Via onze acties zorgen we voor ondersteuning,<br />
zodat u uw doelstellingen sneller kan realiseren.<br />
Van seminaries, contactdagen en exportdagen<br />
over B2B-trefdagen tot beursdeelnames en groepszakenreizen.<br />
Ook voor 2009 hebben we heel wat waardevolle<br />
activiteiten voor u in petto.<br />
Focusstrategie geeft actieprogramma richting<br />
Dirk Van Steerteghem, Afdelingshoofd<br />
Internationale Handel van<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade, licht<br />
toe hoe het nieuwe actieprogramma<br />
tot stand kwam: “Onze focusstrategie<br />
geeft richting aan de acties die<br />
we organiseren. Via ons buitenlands<br />
netwerk met 90 posten houden we<br />
wereldwijd de vinger aan de pols<br />
van economische tendensen. We weten perfect waar<br />
de opportuniteiten liggen in wereldwijde groeimarkten<br />
en -sectoren. Tegelijk hebben we een duidelijk<br />
zicht op wat Vlaamse bedrijven te bieden hebben. Zo<br />
combineren we de buitenlandse vraag en het aanbod<br />
in Vlaanderen. Dit laat ons toe acties voor te stellen<br />
die reële toegevoegde waarde bieden.”<br />
Ondersteuning voor individuele acties<br />
“En we gaan nog een stap verder,” stelt Dirk Van<br />
Steerteghem. “In nauwe samenwerking met ons<br />
buitenlands netwerk organiseren we voor Vlaamse<br />
10 | WErEldWIJS-IN dE KIJKEr<br />
HET AcTIEPROGRAMMA<br />
2009 IS ER!<br />
bedrijven die buitenlandse markten willen betreden<br />
ook individuele acties, zoals beursdeelnames en zakenreizen.<br />
Dienstverlening op maat die veel succes<br />
kent.” Wist u trouwens dat <strong>Flanders</strong> Investment &<br />
Trade ook voor financiële ondersteuning zorgt bij individuele<br />
initiatieven? “Dat geldt voor zakenreizen en<br />
beursdeelnames,” voegt Dirk Van Steerteghem toe.<br />
“Maar ook voor de oprichting van een prospectiekantoor,<br />
aanmaak van productdocumentatie, uitnodiging<br />
van aankopers en nog veel meer… Zo kunnen bedrijven<br />
zich volledig richten op de businesskant van hun<br />
internationale projecten en de wereld inpakken.”<br />
Inschrijven?<br />
Inschrijven voor de acties van F.I.T. kan u via onze<br />
website www.flandersinvestmentandtrade.be.<br />
Alle acties worden tijdig aangekondigd via onze<br />
nieuwsbrief FIT express. Indien u zeker wil zijn van<br />
uw deelname en de inschrijvingsperiode niet wil<br />
missen kan u uw belangstelling kenbaar maken via<br />
internationalehandel@fitagency.be.<br />
Het Actieprogramma 2009: een handig<br />
draaiboekje<br />
Het Actieprogramma 2009 is vernieuwd. Zo kan u<br />
nog sneller en eenvoudiger de actie van uw keuze<br />
vinden. Onze acties staan gegroepeerd per sector.<br />
Draait u het boekje om, dan kan u per regio zoeken<br />
voor welke wereldwijde markt wij acties gepland<br />
hebben. Een handig draaiboekje dus, waardoor u<br />
nog efficiënter uw jaarplanning kan opmaken.<br />
? Een exemplaar van het Actieprogramma 2009<br />
bestellen?<br />
Surf naar www.flandersinvestmentandtrade.be,<br />
rubriek Publicaties.<br />
Wij zenden er u graag een toe.
SOuRcING GuI<strong>DE</strong>S:<br />
ScHERP STEllEN OP<br />
VlAAMSE bEDRIJVEN<br />
Het is even zoeken binnen het ruime dienstenpakket<br />
dat F.I.T. het Vlaamse bedrijfsleven biedt, maar de<br />
sourcing guides (sectorfocussen) zijn een initiatief dat<br />
intussen al sinds eind 2004 loopt.<br />
Nummer 6 in de reeks, Convenience Food from <strong>Flanders</strong>,<br />
ligt vanaf deze maand vers in het rek. Meteen<br />
een gelegenheid om die bewuste sectorfocussen eens<br />
nience food<br />
van naderbij te bekijken.<br />
Sectorfocussen zijn Engelstalige publicaties waarmee<br />
F.I.T. in het buitenland meer visibiliteit wil creëren voor<br />
Vlaamse exportgerichte bedrijven en bedrijfstakken.<br />
<strong>Flanders</strong><br />
Bij de keuze van de sectorthema’s richten we ons<br />
vooral op de doelsectoren uit de focusstrategie van<br />
F.I.T. en meer concreet op het actieprogramma met<br />
beurspaviljoenen, product sample booths, catalogusstanden,<br />
groepszakenreizen, beursbezoeken, uitnodigingscampagnes,<br />
prospectietrips door Vlaamse<br />
Economische Vertegenwoordigers... en tal van andere<br />
zakelijke evenementen in binnen- en buitenland.<br />
Het is trouwens via dat soort evenementen - waar<br />
Vlaams aanbod en buitenlands vraag elkaar treffen -<br />
dat deze sectorpublicaties hun ruimste verspreiding<br />
krijgen.<br />
Voor de werving, research en concrete uitwerking van<br />
een sectorfocus werkt de redactie nauw samen met<br />
de betrokken Vlaamse brancheorganisaties. Zo sloeg<br />
F.I.T. voor het jongste nummer over kant-en-klare<br />
voeding onlangs nog de handen ineen met BREMA, de<br />
Belgian Ready Meals Association.<br />
Ongeacht het thema, is elke sectorfocus opgebouwd<br />
volgens een vast stramien: van elk deelnemend bedrijf<br />
verschijnt een kernachtig profiel (max. 2 A4’tjes)<br />
met bedrijfsinformatie vanuit 8 concrete invalshoeken:<br />
activiteit, merken, exportmarkten, doelmarkten,<br />
prospects, beursdeelname, marktsegmentering, zakelijke<br />
troeven.<br />
Het eenvormige formaat met herkenbare icoontjes<br />
zorgt er ook voor dat elk bedrijfsprofiel zich vlot laat<br />
doornemen.<br />
De sourcing guides worden geregeld geactualiseerd en<br />
uitgebreid met nieuwe spelers in de markt die in een<br />
vorige editie (nog) niet voorkwamen. De redactie ge-<br />
RABBIT<br />
<strong>Flanders</strong> Sourcing Guide<br />
Ready-to-eat, fresh prepared salads<br />
Rabbit’s extensive and delightfully varied range of RTE salads<br />
includes: leafy salad and pasta mixes (natural or with a dressing<br />
to go), meat- fish-, cheese-, poultry- based salads, vegetarian<br />
salads, traditional local speciality salads, exotic salad recipes,<br />
Mediterranean-style salads, prepared with authentic pasta from<br />
genuine durum wheat semolina<br />
Branded (Rabbit) and retailer own-label products<br />
Belgium, the Netherlands<br />
RABBIT<br />
France<br />
Food retailers, foodservice and catering operators, in-flight catering<br />
service providers...<br />
Tavola (Courtrai-BE)<br />
The Rabbit company started off in 1995 as a local greengrocer’s,<br />
selling its own freshly-prepared vegetable, pasta and fruit salads.<br />
Convenience food<br />
from <strong>Flanders</strong><br />
IN <strong>DE</strong> STEIGERS:<br />
sectorfocus “duurzame energie”<br />
Since then, the company has moved on and its performance record has<br />
clearly gone from strength to strength. It currently holds the leading<br />
position in the Belgian prepared salads market, suppling own-branded products<br />
to top retailers (the likes of Albert Heyn, Delhaize...) and major foodservice<br />
and catering operations.<br />
Rabbit’s comprehensive offering fully caters to contemporary eating<br />
trends in the marketplace, and to an ever-increasing health-consciousness among<br />
customers.<br />
The company’s intake of carefully-selected fresh produce and other<br />
prime-quality ingredients is stringently monitored throughout the manufacturing process<br />
and their traceability is fully guaranteed.Rabbit holds BRC and IFS certification, both to<br />
higher level.<br />
Its sophisticated supply chain and excellent logistics gurantees swift deliveries of<br />
crispily fresh RTE salads to retail convenience food aisles and further onto the end<br />
consumer’s plate.<br />
To ensure optimum same-day freshness and enhanced<br />
visibility at the point of sale, the company has developed<br />
an appealing range of packaging options. These<br />
range from single-portion 200 g trays with<br />
peelable lidding for easy opening, multipleserving<br />
or big-eat 400 g portions, through to<br />
catering-sized 1.5 to 3 kg packs.<br />
The company’s brand essence is neatly summed up by<br />
its motto: if we say “same-day fresh”, we mean “sameday<br />
fresh”, and deliver the goods... accordingly !<br />
Retail and foodservice channels<br />
Ambachtenlaan 6 I 3294 Molenstede<br />
T +32 13 35 06 00 I F +32 13 35 06 06<br />
info@rabbit.beIwww.rabbit.be<br />
RABBIT nv<br />
Na de focus rond “bodemsanering, luchtbehandeling<br />
en waterzuivering”, heeft F.I.T. opnieuw een<br />
publicatie-project op stapel staan in de milieusfeer.<br />
De nieuwe sourcing guide zal handelen over duurzame<br />
energie en moet de expertise en knowhow in<br />
kaart brengen van Vlaamse bedrijven, vakgroeperingen,<br />
onderzoekscentra, overheidsinstellingen...,<br />
die internationaal actief zijn in duurzame, hernieuwbare<br />
energie.Begin 2009 komt er nog een brede<br />
mailingcampagne, gericht op de Vlaamse spelers in<br />
sustainable energy, maar actoren uit de sector kunnen<br />
nu al hun belangstelling laten blijken om mee<br />
te werken aan deze publicatie.<br />
renaat.vandeputte@fitagency.be<br />
Ready-to-eat, fresh prepared salads<br />
Rabbit’s extensive and delightfully varied range of RTE salads<br />
includes: leafy salad and pasta mixes (natural or with a dressing<br />
to go), meat- fish-, cheese-, poultry- based salads, vegetarian<br />
salads, traditional local speciality salads, exotic salad recipes,<br />
Mediterranean-style salads, prepared with authentic pasta from<br />
genuine durum wheat semolina<br />
Branded (Rabbit) and retailer own-label products<br />
Belgium, the Netherlands<br />
France<br />
Food retailers, foodservice and catering operators, in-flight catering<br />
service providers...<br />
Tavola (Courtrai-BE)<br />
The Rabbit company started off in 1995 as a local greengrocer’s,<br />
selling its own freshly-prepared vegetable, pasta and fruit salads.<br />
Since then, the company has moved on and its performance record has<br />
clearly gone from strength to strength. It currently holds the leading<br />
position in the Belgian prepared salads market, suppling own-branded products<br />
to top retailers (the likes of Albert Heyn, Delhaize...) and major foodservice<br />
and catering operations.<br />
Rabbit’s comprehensive offering fully caters to contemporary eating<br />
trends in the marketplace, and to an ever-increasing health-consciousness among<br />
customers.<br />
The company’s intake of carefully-selected fresh produce and other<br />
prime-quality ingredients is stringently monitored throughout the manufacturing process<br />
and their traceability is fully guaranteed.Rabbit holds BRC and IFS certification, both to<br />
higher level.<br />
Its sophisticated supply chain and excellent logistics gurantees swift deliveries of<br />
crispily fresh RTE salads to retail convenience food aisles and further onto the end<br />
consumer’s plate.<br />
To ensure optimum same-day freshness and enhanced<br />
visibility at the point of sale, the company has developed<br />
an appealing range of packaging options. These<br />
range from single-portion 200 g trays with<br />
peelable lidding for easy opening, multipleserving<br />
or big-eat 400 g portions, through to<br />
catering-sized 1.5 to 3 kg packs.<br />
The company’s brand essence is neatly summed up by<br />
its motto: if we say “same-day fresh”, we mean “sameday<br />
fresh”, and deliver the goods... accordingly !<br />
Retail and foodservice channels<br />
RABBIT nv<br />
Ambachtenlaan 6 I 3294 Molenstede<br />
T +32 13 35 06 00 I F +32 13 35 06 06<br />
info@rabbit.beIwww.rabbit.be<br />
beurt integraal bij F.I.T. en<br />
erin “adverteren” is helemaal gratis.<br />
Van de sectorfocussen zijn er tot nog toe welgeteld<br />
zes verschenen: drie in de voedingsbranche (Biscuits<br />
and Pastries, Chocolates and Confectionery en het pasverschenen<br />
Convenience food from <strong>Flanders</strong>),<br />
twee in de bouwsector (Interior Floor and Wall Coverings<br />
en Building and Construction Materials) en eentje<br />
in de milieusfeer (Soil Remediation, Water and Air<br />
Treatment).<br />
Behalve op de Engelstalige website van F.I.T., vindt u alle<br />
edities ook op www.flandersinvestmendandtrade.be,<br />
bij het luikje “Pers en publicaties”.<br />
?<br />
WErEldWIJS-IN dE KIJKEr | 11
IN <strong>DE</strong> KIJKER<br />
WEEK <strong>VAN</strong> HET<br />
INTERNATIONAAl<br />
ON<strong>DE</strong>RNEMEN<br />
In november organiseert voka, vlaams netwerk van<br />
ondernemingen, in nauwe samenwerking met <strong>Flanders</strong><br />
Investment & trade de vierde editie van de Week<br />
van het Internationaal ondernemen. tussen 24 en 26<br />
november kan u gratis deelnemen aan boeiende workshops<br />
over vijf groeiregio’s wereldwijd: rusland, India,<br />
China & Hongkong, Zuid-Amerika en Japan.<br />
“Nog te weinig Vlaamse kmo’s zijn op dit ogenblik internationaal<br />
actief,” zegt Peter Jaspers, coördinator<br />
van het binnenlands netwerk van <strong>Flanders</strong> Investment<br />
& Trade. “En we verliezen exportaandeel ten opzichte<br />
van onze buurlanden. Om deze trend te keren wil F.I.T.<br />
o.a. bedrijven de kans bieden om zich een beeld te<br />
vormen van veelbelovende buitenlandse markten. Dit<br />
doet F.I.T. via seminaries die in eigen beheer worden<br />
georganiseerd over tal van onderwerpen, maar F.I.T. is<br />
ook bereid om zijn medewerking te verlenen aan activiteiten<br />
van partners, zoals tijdens de Week van het<br />
Internationaal Ondernemen van VOKA.”<br />
Volgens Anneliese Daelemans, Adviseur Internationaal<br />
Ondernemen bij Voka, exporteren de Vlaamse bedrijven<br />
te dicht bij huis: “We voeren vooral uit naar onze<br />
buurlanden en de andere landen van de EU-15. Dit zijn<br />
landen waar de economische groei stagneert. We willen<br />
de bedrijven aanmoedigen om verre groeimarkten<br />
te verkennen. Daarom ligt de focus in deze vierde editie<br />
op de BRIC-landen en andere groeiregio’s buiten Europa.”<br />
“Dit weerspiegelt perfect de visie van onze voorzitter,”<br />
gaat Anneliese Daelemans verder. “Het nieuwe<br />
businessmodel voor Vlaanderen luidt ‘E = ti 2 ’. We kunnen<br />
excellent zijn als we inzetten op talent, innovatie<br />
en internationaal ondernemen. En die internationale<br />
ontwikkeling dienen we verderop te zoeken. Europa is<br />
eigenlijk een thuismarkt voor Vlaamse bedrijven. De<br />
grote opportuniteiten voor internationalisering liggen<br />
verder van hier.”<br />
12 | WErEldWIJS-IN dE KIJKEr<br />
Workshops met focus op bRIc-landen en<br />
andere groeimarkten<br />
“We willen de drempel voor het ondernemen met die<br />
verre markten verlagen,” legt Anneliese Daelemans uit.<br />
“Daarom bieden we bedrijven praktische workshops,<br />
geleid door specialisten en vooral ook door ervaren<br />
collega-ondernemers. Waarom doen ze zaken met een<br />
bepaald land? Hoe structureren ze hun activiteiten? En<br />
wat is hun visie op de toekomst van de regio? Antwoord<br />
op deze en meer prangende vragen krijgen bedrijven<br />
tijdens de Week van het Internationaal Ondernemen.”<br />
De focus van de workshops ligt op de BRIC-landen en<br />
andere groeimarkten. “Deze groeiregio’s hebben elk<br />
hun specifieke handelskenmerken,” stelt Peter Jaspers.<br />
“Zakendoen in Rusland is fundamenteel verschillend<br />
van zakendoen in India of Brazilië. We bieden bedrijven<br />
een blik op de kansen en bedreigingen in deze<br />
markten en brengen opportuniteiten voor hen in kaart.<br />
We richten ons ook op Japan, een andere interessante<br />
exportmarkt. In 2006 exporteerde Vlaanderen voor 1,4<br />
miljard euro naar het land van de rijzende zon. Bedrijven<br />
krijgen waardevol juridisch en marketingadvies,<br />
bovenop een culturele, socio-economische en politieke<br />
schets van het land.”<br />
<strong>DE</strong> WORKSHOPS:<br />
ontdek in elke provincie een andere<br />
groeimarkt<br />
Gent - Rusland | 24 november 15u<br />
Hasselt - India | 24 november 15u30<br />
Leuven - China & Hongkong | 25 november 14u30<br />
Kortrijk - Zuid-Amerika | 25 november 8u15<br />
Antwerpen - Japan | 26 november 13u30
Netwerken op hoog niveau<br />
2008 is voor Voka ook het Jaar van het Internationaal<br />
Ondernemen. In dit kader nodigde Voka een<br />
250-tal buitenlandse regiovertegenwoordigers<br />
en ambassadeurs in België uit. De reden? Een<br />
kennismaking met een van Vlaanderens grootste<br />
troeven: de biotechnologiesector. “We bezoeken<br />
enkele hoogtechnologische biotechbedrijven in<br />
het Gentse en het Vlaams Instituut voor Biotechnologie<br />
(VIB) zal een uiteenzetting geven over de<br />
troeven van de sector in Vlaanderen. Onze buitenlandse<br />
gasten zullen, samen met een uitgelezen<br />
gezelschap van Vlaamse bedrijfsleiders en politici,<br />
op 27 november aanwezig zijn op de afsluitende<br />
netwerkreceptie van de Week van het Internationaal<br />
Ondernemen.”<br />
?<br />
?<br />
Wil u weten waar er groeikansen liggen<br />
buiten Europa? Bent u benieuwd naar de<br />
mening van experts? En wil u wel eens horen<br />
hoe het collega-ondernemers vergaat?<br />
Kom naar de Week van het Internationaal<br />
Ondernemen van 24 tot 27 november.<br />
Schrijf u in vóór 21 november.<br />
Het volledige programma bekijken en<br />
inschrijven kan op<br />
www.voka.be/internationaal.<br />
Voor bijkomende informatie kan u terecht<br />
bij Anneliese Daelemans, Voka op<br />
03 202 44 15 of op info@voka.be<br />
cREATIVITy WORlD FORuM<br />
Verhoog je inspiratiequotiënt!<br />
Een tweedaagse vol inspiratie en netwerking, dat is<br />
wat het Creativity World Forum u aanbiedt. Ideaal<br />
voor internationale ondernemers. Zij moeten immers<br />
al heel wat creativiteit aan de dag leggen om succesvol<br />
te zijn in het buitenland, risico’s te trotseren en<br />
het gat in de markt te vinden. Hoewel de wetten van<br />
internationaal ondernemen keihard zijn als het gaat<br />
om zaken zoals wereldwijde concurrentie, transportprijzen,<br />
plaatselijke bureaucratie en reglementering,<br />
zijn het vaak ook de onvoorziene omstandigheden die<br />
het verschil maken. Toevallig de juiste man of vrouw<br />
ontmoeten, risico’s nemen op basis van intuïtie. Culturele<br />
verschillen laten het niet toe om rigide te denken.<br />
Creativiteit, flexibiliteit, netwerken met mensen uit<br />
totaal andere vakgebieden, daar draait het om bij<br />
creatief ondernemerschap. Efficiënt werken is niet<br />
meer voldoende om competitief te blijven. Creatief en<br />
innovatief zaken doen, dat is cruciaal. Meer nog voor<br />
internationaal ondernemers op een wereldwijd speelveld.<br />
Op het Creativity World Forum komen sprekers aan<br />
het woord die u nog meer inspiratie geven om creatief<br />
te zijn als ondernemers. Steve Wozniak van Apple,<br />
Tom Kelly van designbureau I<strong>DE</strong>O, John Cleese, Arnaud<br />
Raskin, Martin Heylen delen hun ervaring over<br />
het bedenken en uitvoeren van vernieuwende concepten.<br />
Het Creativity World Forum is een unieke gelegenheid<br />
om in een inspirerende sfeer mensen te ontmoeten<br />
die voor uw bedrijf interessant zouden kunnen zijn.<br />
Niet alleen Vlaamse deelnemende bedrijven, maar<br />
ook deelnemers uit regio’s waarmee Vlaanderen goede<br />
contacten onderhoudt: Shanghai, Qingdao, Karnataka<br />
(Bangalore), Québec, Oklahoma, Catalunya,<br />
Lombardije, Schotland, Baden-Württemberg en Nord<br />
Pas-de-Calais.<br />
Kom zeker ook een kijkje nemen op de stand die F.I.T.<br />
samen met Imec, IBBT, VIB en VITO opzet, en waar we<br />
het neusje van de zalm van de Vlaamse Technologie<br />
laten zien.<br />
?<br />
www.creativityworldforum.be<br />
November 19 - 20, 2008 - Antwerp, Belgium<br />
WErEldWIJS-IN dE KIJKEr | 13
TERuGblIK<br />
IMPAcTE SlOTEVENT<br />
duurzaam succes garanderen voor de vlaamse havens<br />
De Vlaamse zeehavens spelen een cruciale rol in onze economie. Ze vormen het hart van de logistieke<br />
draaischijf die Vlaanderen tot in alle uithoeken van de wereld een uitmuntende reputatie opleverde.<br />
Via deelname aan interregionale projecten van de Europese unie, zoals IMPAcTE, willen we het duurzame<br />
succes garanderen van de Vlaamse havens in de snel evoluerende globale economie.<br />
14 | WErEldWIJS-tErUGBlIK
IMPAcTE is een van de initiatieven waaraan we samen met Frankrijk en het Verenigd Ko-<br />
ninkrijk deelnemen. belgië werd er vertegenwoordigd door de Provincie West-Vlaanderen,<br />
Voka en de havens van Oostende en Zeebrugge. Op 25 september vond in de prestigieuze city<br />
Hall in londen de slotconferentie van dit project plaats. ben De Smit, Vlaamse Economische<br />
Vertegenwoordiger in londen, nam de rol van moderator op zich tijdens de conferentie.<br />
}Duurzame<br />
havengebonden ontwikkeling en<br />
distributie<br />
“IMPACTE staat voor Intermodal Port Access & Commodities<br />
Transport in Europe,” legt Ben De Smit uit.<br />
“Dit project brengt 27 investerings-, onderzoeks- en<br />
strategische partners samen uit de drie landen. Het<br />
wil geïntegreerd intermodaal transport over water en<br />
via het spoor bevorderen in het gebied rond de Zuidelijke<br />
Noordzee. Door een bijkomende focus op de<br />
ontwikkeling van logistieke activiteiten met hogere<br />
toegevoegde waarde, beoogt het ook de tewerkstelling<br />
in de havengebieden verhogen.”<br />
Het project omvat beperkte investeringen in haveninfrastructuur<br />
en haalbaarheidswerken om de intermodale<br />
toegang tot de havens te verbeteren. Via pragmatisch<br />
onderzoek profileert het bovendien scherper de<br />
bijdrage van de havens tot de regionale, nationale en<br />
Europese economie.<br />
Duidelijke impact op de Vlaamse havens<br />
Binnen IMPACTE, dat in juni 2005 van start ging, werd<br />
al heel wat gerealiseerd. “Zo zijn er infrastructuurwerken<br />
uitgevoerd in Britse en Vlaamse havens,” zegt Ben<br />
De Smit. “De shortsea-activiteiten tussen Ramsgate en<br />
Oostende groeien. Rederijen zullen in de toekomst grotere<br />
schepen inzetten op deze lijn. Daarom werd in Oostende<br />
een dubbeldek Roll on/Roll off-faciliteit gebouwd.<br />
Dat Oostende een spoorverbinding heeft met het Europese<br />
achterland creëert opportuniteiten voor deur-aandeur-transport<br />
tussen bijvoorbeeld München en de haven<br />
van Ramsgate met een minimum aan wegvervoer.”<br />
De Haven van Zeebrugge is een belangrijke draaischijf<br />
voor intra-Europese en intercontinentale goederenstromen.<br />
Zeebrugge is ’s werelds grootste haven voor de<br />
doorvoer van nieuwe voertuigen en kent groei in container-<br />
en toegevoegdewaarde-activiteiten. Ook hier<br />
werden infrastructuurwerken uitgevoerd binnen het<br />
IMPACTE-project. “De haven werd aangepast om moderne<br />
RoRo-schepen tot 250 meter lang en 28 meter breed<br />
te ontvangen,” gaat Ben De Smit verder. “Daartoe werden<br />
twee bestaande RoRo-aanlegplaatsen, gebouwd in<br />
de jaren 70, aangepast. Ook een mobiele telescopische<br />
gangway is aangelegd voor het vlot ontschepen van passagiers.<br />
De RoRo-faciliteiten zijn gelinkt aan het spoornetwerk<br />
en de schepen die van deze faciliteiten gebruik<br />
zullen maken, varen naar de Theems en riviermondingen<br />
verder in het noorden van Engeland. Zo krijgen we<br />
een verschuiving naar efficiëntere en duurzamere modaliteiten<br />
van goederentransport.”<br />
WErEldWIJS- tErUGBlIK | 15
TERuGblIK<br />
Vlaanderen heeft een voorsprong<br />
Onder het motto ‘Harbouring ambitions in North West<br />
Europe’ verzamelden een 100-tal professionals uit de<br />
haven-, spoor- en logistieke wereld uit Noord-Europa<br />
voor de slotconferentie van IMPACTE. Behandelde topics<br />
waren onder meer de partnerships en concurrentie<br />
in vracht- en havenlogistiek en de economische<br />
impact van de havens. Sprekers lichtten er ook voorspellingen<br />
toe over het vrachtverkeer over het Kanaal<br />
en gingen dieper in op aspecten die de transportnetwerken<br />
in Noord-Europa vorm geven.<br />
Het congres kon rekenen op ruime belangstelling en<br />
er was bewondering voor Vlaanderen. “De Britten<br />
vinden dat wij op het vlak van transportinfrastructuur<br />
een eind verder staan,” zegt Ben De Smit. “En<br />
dat is ook zo. In het Verenigd Koninkrijk is de private<br />
sector verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de<br />
infrastructuur. In Vlaanderen hebben de voortdurende<br />
investeringen van de overheid ons een duidelijke<br />
voorsprong opgeleverd.”<br />
16 | WErEldWIJS-tErUGBlIK<br />
• Doel:<br />
de bevordering van een geïntegreerd intermodaal<br />
transport over water en via het spoor in<br />
het gebied rond de Zuidelijke Noordzee<br />
• Projectleiding:<br />
South East England Development Agency<br />
(SEEDA)<br />
• Deelnemende landen:<br />
België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk<br />
• Vlaamse spelers in het project:<br />
de provincie West-Vlaanderen, Voka en de<br />
havens van Oostende en Zeebrugge<br />
• Totale projectwaarde:<br />
meer dan 10 miljoen euro<br />
IMPAcTE in het kort<br />
• Aandeel van het Europees Regionaal<br />
Ontwikkelingsfonds:<br />
30 %<br />
Ben De Smit (rechts) als moderator op IMPACTE
AGENDA<br />
PRINSElIJKE MISSIES<br />
21 tot 28 maart 2009<br />
Prinselijke zakenreis naar Mexico en<br />
Panama<br />
Het Agentschap voor Buitenlandse Handel<br />
organiseert in nauwe samenwerking met<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade, Awex en Brussels<br />
Export, een economische zakenreis naar<br />
Mexico en Panama, onder het voorzitterschap<br />
van ZKH Prins Filip.<br />
De keuze voor Mexico en Panama als bestemming<br />
van deze prinselijke zending is geen toeval.<br />
De macro-economische vooruitzichten<br />
voor de 2 landen zijn positief en er bieden zich<br />
mogelijkheden aan in tal van sectoren.<br />
U krijgt tijdens deze zending de gelegenheid<br />
om deel te nemen aan het groepsprogramma<br />
met thematische seminaries en recepties/diners<br />
waarop u commerciële contacten<br />
kan uitnodigen.<br />
Daarnaast zullen Piet Morisse, Vlaamse<br />
Economische Vertegenwoordiger in Mexico<br />
City en Bernard Geenen, economisch- en<br />
handelsattaché in Washington, zowel in<br />
Mexico als in Panama voor u een op maat<br />
gemaakt B2B – programma samenstellen.<br />
Rekening houdend met de specifieke kenmerken<br />
van beide landen, zal tijdens deze<br />
zending speciaal de nadruk gelegd worden<br />
op de volgende sleutelsectoren: automotive,<br />
logistiek en distributie, luchtvaart, gezondheid<br />
en farma, voeding en bouw. Ook bedrijven<br />
uit andere sectoren kunnen uiteraard<br />
aan deze zakenreis deelnemen.<br />
Mexico<br />
Mexico kan rekenen op een belangrijke<br />
stabiliteit op macro-economisch vlak, voornamelijk<br />
dankzij het hoge peil van de internationale<br />
reserves. Op dit ogenblik is het<br />
tevens noodzakelijk melding te maken van<br />
een tendens die zich pas nauwelijks begint<br />
af te tekenen maar die in de komende jaren<br />
steeds duidelijker zal worden en in hoge<br />
mate de verdere ontwikkeling van Mexico<br />
zal bepalen. De overgang van een land van<br />
lage lonen naar een rijpere industrie gebaseerd<br />
op technologie en productiviteit.<br />
In de voorbije jaren werden drie sectoren in<br />
het daglicht gesteld:<br />
Dit zijn de acties waarvoor deze maand nog kan worden<br />
ingeschreven via de website www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
- textiel, met tapijten en meubelstoffen<br />
- ecologie, met alternatieve energie en<br />
milieutechnologie<br />
- en de voedingssector.<br />
Maar ook andere sectoren verdienen zeker<br />
de aandacht. De groei van de automotive industrie<br />
in Mexico is enorm en is al een aantal<br />
jaar de snelstgroeiende industriesector.<br />
Ook de logistiek wordt in Mexico steeds<br />
belangrijker. De internationale handel van<br />
Mexico neemt zeer sterk toe, niet in het<br />
minst de handel met de EU. Het groeiend<br />
belang van het vrijhandelsverdrag tussen<br />
Mexico en de EU is daar zeker niet vreemd<br />
aan. Daardoor groeit de nood aan logistiek<br />
en transport aanzienlijk.<br />
Panama<br />
Panama is een liberale en ambitieuze<br />
markt in opkomst. De Panamese economie<br />
zit al enige tijd in de lift en voor 2008 wordt<br />
weer een groei van tussen de 8,5 en de 9%<br />
verwacht.<br />
Het land is ontegensprekelijk een model<br />
van een tweedelige economie. De economische<br />
kernactiviteiten bevinden zich allemaal<br />
rond de zone van het Panamakanaal<br />
en de vrijhandelszone van Colon, het grootste<br />
herverdelingscentrum ter wereld na dat<br />
van Hongkong. Dit is de draaischijf voor heruitvoer<br />
en voor de verdeling van de uitvoer<br />
tussen Noord- en Zuid-Amerika enerzijds,<br />
en tussen Amerika, Europa, Azië en de Caraïben<br />
anderzijds. Voor Vlaamse bedrijven<br />
zijn er zeker opportuniteiten in en rondom<br />
de havens in Panama. Panama wordt momenteel<br />
alleen gebruikt als doorvoerhaven<br />
voor containers. De overheid ambieert echter<br />
een volledige logistieke hub te worden.<br />
Daarnaast is Panama een uitstekende locatie<br />
voor bedrijven die zaken willen doen<br />
met de rest van Latijns-Amerika. Zo biedt<br />
Panama toegang tot een markt van 250 miljoen<br />
mensen.<br />
Een optimale voorbereiding van uw deelname<br />
is cruciaal. Daarom organiseren wij,<br />
voorafgaand aan deze missie, op 4 december<br />
2008 een seminarie “Succesvol zakendoen<br />
in Mexico en Panama” (zie seminaries),<br />
waarbij de handelsmogelijkheden met<br />
beide landen worden uiteengezet. Inschrijven<br />
hiervoor kan via onze website tot en met<br />
25 november 2008. Inschrijven voor de missie<br />
zelf kan tot en met 8 januari 2009.<br />
?<br />
Anke Vanderstappen, 02 504 88 24 of<br />
anke.vanderstappen@fitagency.be en<br />
Greta Vangijseghem, 02 504 87 31 of<br />
greta.vangijseghem@fitagency.be<br />
cONTAcTDAGEN<br />
24 november tot 5 december 2008<br />
contactdagen latijns-Amerika<br />
Exporteren naar latijns-Amerika:<br />
een utopie?<br />
De Vlaamse uitvoer naar Zuid-Amerika<br />
deed het goed in 2007 (+ 14,2%), niet alleen<br />
in Argentinië (+37,6 %), Chili (+17,66<br />
%) en Colombia (+14,47 %) maar ook<br />
zeer sterk in Uruguay (+ 210, 6%). De<br />
afzet in Brazilië nam toe met iets meer<br />
dan 7%. Niet onbelangrijk in de wetenschap<br />
dat ruim de helft van de Vlaamse<br />
uitvoer naar Zuid-Amerika bestemd is<br />
voor Brazilië. De uitvoer naar Centraal-<br />
Amerika steeg met 8,97 % met Mexico<br />
als belangrijkste afzetmarkt. De uitvoer<br />
naar Mexico daalde in 2007 lichtjes met<br />
0,88 %.<br />
De macro-economische vooruitzichten in<br />
deze regio zijn positief. Er bieden zich mogelijkheden<br />
aan in tal van sectoren en dit vooral<br />
in de sectoren transport en logistiek, agro-voedingsindustrie,<br />
milieu, machines en de automotive-industrie<br />
(voor Brazilië en Mexico).<br />
Latijns-Amerika is voor Vlaamse bedrijven<br />
een enorme markt met groeipotentieel. Een<br />
bedrijf dat naar Zuid-Amerika wil uitvoeren<br />
heeft natuurlijk begeleiding nodig: wie zijn<br />
de potentiële partners, hoe zit het verkoopnet<br />
in elkaar, hoe verzeker je de uitvoer, wat<br />
zijn de do’s en don’ts……?<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade zorgt voor die<br />
begeleiding om deze toch minder gekende<br />
markten aan te pakken.<br />
Tijdens de contactdagen Latijns-Amerika<br />
krijgt u de kans om onze Vlaamse Economische<br />
Vertegenwoordigers in Latijns-<br />
Amerika persoonlijk te ontmoeten in respectievelijk<br />
Kortrijk (25/11), Dendermonde<br />
(26/11), Antwerpen (27/11), Hasselt (02/12)<br />
en Vilvoorde (03/12).<br />
WErEldWIJS- AGENdA | 17
Ook met de attachés van AWEX en Brussels<br />
Export kan u uw exportdossiers individueel<br />
bespreken in Kortrijk (25/11), Dendermonde<br />
(26/11) en Antwerpen (27/11). Voor uw<br />
exportdossier voor Uruguay kan u in Dendermonde<br />
(26/11), Antwerpen (27/11) en<br />
Hasselt (02/12) terecht.<br />
Voor meer info over de landen in Latijns-<br />
Amerika en de afzetmogelijkheden kan u<br />
onze website raadplegen waarin u in de rubriek<br />
‘info buitenlandse markten’ uitgebreide<br />
info kunt terugvinden over de verschillende<br />
landen en de afzetmogelijkheden.<br />
?<br />
Catherine Van Ransbeeck, 02 504 88 62 of<br />
catherine.vanransbeeck@fitagency.be<br />
GROEPSZAKENREIZEN<br />
7 tot 11 december<br />
laatste kans tot inschrijven:<br />
multisectorale missie Israël<br />
De Israëlische economie ontwikkelt zich<br />
buitengewoon sterk de laatste jaren. Onze<br />
Vlaamse handelssecretaris, Jacob Lempert,<br />
getuigt dagelijks over opportuniteiten<br />
voor Vlaamse bedrijven in uiteenlopende<br />
sectoren. Door de groeiende Israëlische<br />
economie verhoogt de koopkracht van de<br />
consumenten en is er een toenemende<br />
vraag naar consumptiegoederen. De fabrikanten<br />
op hun beurt, importeren steeds<br />
meer producten, als reactie op de vraag,<br />
maar ook toekomstgericht via investeringsgoederen.<br />
Tijdens de handelsmissie, zoeken we voor<br />
elk bedrijf dagelijks individuele contacten<br />
met Israëlische afnemers. Deze worden<br />
uitgezocht door onze handelssecretaris in<br />
Tel Aviv, op basis van het profiel van uw be-<br />
AcTIETyPES VERKlAARD<br />
in Vlaanderen<br />
• Seminarie: praktijkgetuigenissen over<br />
één exportmarkt, sector of thema<br />
• Contactdag: bespreek een concreet<br />
dossier met een VLEV: op afspraak<br />
• Exportdagen: rondetafels én afspraken<br />
met alle VLEVs uit een regio<br />
• Uitnodiging: F.I.T. inviteert buitenlandse<br />
aankopers voor B2B-contacten<br />
in het buitenland<br />
• Trefdag: kom in contact met belangrijke<br />
aankopers uit één sector<br />
• Cataloogstand: gratis presentatie van<br />
uw catalogus op een beurs<br />
• Product Sample Booth: laagdrempelig<br />
alternatief voor een ‘klassieke’<br />
beursdeelname<br />
• Groepsstand: F.I.T. regelt uw individuele<br />
stand op gereputeerde beurzen<br />
• Groepszakenreis: in groep afreizen,<br />
met een individueel afsprakenprogramma<br />
18 | WErEldWIJS-AGENdA<br />
drijf en de noden op de Israëlische markt.<br />
Dankzij deze matching krijgt u een afsprakenprogramma<br />
op maat. Een handelsmissie<br />
als deze, creëert ook mogelijkheden om<br />
te netwerken en beslissingsnemers te ontmoeten,<br />
die tijdens een individuele zakenreis<br />
onbereikbaar zouden zijn.<br />
Als u dat wenst neemt F.I.T. een heleboel<br />
praktische zaken van u over (hotel, vluchten,...)<br />
tijdens de missie. Zo ontmoet u, met<br />
een minimum aan voorbereiding én tijdverlies<br />
ter plaatse, een groot aantal geïnteresseerde<br />
afnemers.<br />
?<br />
Gert Vancausenbroeck, 02 504 87 45 of<br />
gert.vancausenbroeck@fitagency.be<br />
ExPORTDAGEN<br />
9, 10, 16 en 17 december 2008<br />
Exportdagen centraal- en Oost-Europa<br />
De vertegenwoordigers van <strong>Flanders</strong> Investment<br />
& Trade uit Centraal- en Oost-<br />
Europa zijn tijdens de Exportdagen op 9 en<br />
10 december in Grobbendonk en op 16 en 17<br />
december in Kortrijk opnieuw in het land.<br />
Aan de hand van individuele afspraken en<br />
informatieve seminaries krijgt u een maximum<br />
aan informatie in een minimum aan<br />
tijd.<br />
Onze Vlaamse Economische Vertegenwoordigers<br />
en vertegenwoordigers van het<br />
Waalse en Brusselse gewest helpen u graag<br />
verder op weg bij uw export naar Centraal-<br />
en Oost-Europa. U kunt van gedachten wisselen<br />
met de vertegenwoordigers uit Polen<br />
(Warschau en Poznan), Tsjechië, Slovakije*,<br />
Hongarije, Roemenië/Moldavië, Bulgarije/<br />
Macedonië*, Slovenië/Bosnië-Herzegovina,<br />
Kroatië*, Servië/Montenegro*, Rusland<br />
(Moskou, Sint-Petersburg en Nizhny Novgorod),<br />
Oekraïne* en Oezbekistan*. (* Enkel<br />
aanwezig in Grobbendonk)<br />
Verder krijgt u op beide locaties tijdens<br />
een seminarie “Zakendoen in Centraal- en<br />
Oost-Europa” van onze Vlaamse Economische<br />
Vertegenwoordigers toelichting bij<br />
interessante ontwikkelingen in de regio<br />
en praktische tips bij het zakendoen op<br />
deze markten. Die uiteenzettingen worden<br />
aangevuld met een aantal praktijkgetuigenissen<br />
van collega-ondernemers. In Grobbendonk<br />
focust een tweede seminarie op de<br />
beloftevolle ICT-markt in Tsjechië, Slovakije<br />
en Polen.<br />
Inschrijven voor deze Exportdagen Centraal-<br />
en Oost-Europa kunt u tot en met 15<br />
november via onze website.<br />
?<br />
Gabor Becski, 02 504 87 02 of<br />
gabor.becski@fitagency.be<br />
SEMINARIES<br />
14 november 2008<br />
Seminarie lucht- en ruimtevaart in<br />
India - brussel<br />
Wat doet India op het vlak van lucht- en<br />
ruimtevaart? Welke opportuniteiten zijn er<br />
voor Vlaamse bedrijven in India m.b.t. lucht-<br />
en ruimtevaart? Welke rol kunnen FLAG en<br />
SIATI hierin spelen? Wat kan deelnemen<br />
aan de beurs Aero India opleveren?<br />
Aero India is een tweejaarlijkse airshow<br />
die wordt georganiseerd door het Indische<br />
Ministerie van Defensie, met de logistieke<br />
steun van de Confederation of Indian Industry<br />
(CII). F.I.T. neemt i.s.m. FLAG deel<br />
aan Aero India met een groepsstand. Naar<br />
aanleiding van deelname aan deze beurs<br />
organiseert <strong>Flanders</strong> Investment & Trade<br />
een seminarie “Lucht- en ruimtevaart in<br />
India”. Het seminarie vindt plaats op vrijdag<br />
14 november om 9u30 in het hoofdkantoor<br />
van F.I.T. te Brussel.<br />
Tijdens het seminarie “Lucht- en ruimtevaart<br />
in India” krijgt u praktische informatie<br />
over deze beurs evenals specifieke informatie<br />
van onze handelssecretaris in Bangalore,<br />
Jayant Nadiger, m.b.t. de lucht- en ruimtevaartindustrie<br />
in India. Gastsprekers zullen<br />
de kansen voor Vlaamse bedrijven in deze<br />
sector beter in de verf zetten. Zo zal Flemish<br />
Aerospace Group (FLAG) spreken over<br />
haar focus op nieuwe markten zoals India,<br />
Sabena Flight Academy haar praktijkervaring<br />
in India toelichten en vertegenwoordigers<br />
van Society of Indian Technologies &<br />
Industries (SIATI) spreken over SIATI en de<br />
lucht- en ruimtevaartindustrie in India.<br />
?<br />
Bart Van den Bossche, 02 504 87 09 of<br />
bart.vandenbossche@fitagency.be<br />
Myriam Blyau, 02 504 88 36 of<br />
myriam.blyau@fitagency.be<br />
19 november 2008<br />
Seminarie Douanereglementering in<br />
de Verenigde Staten<br />
U heeft beslist om te exporteren naar de<br />
Verenigde Staten. Maar wat nu?<br />
Internationale handel kan veel problemen<br />
met zich meebrengen. Het is daarom voor<br />
elk bedrijf essentieel om volledig en tijdig<br />
op de hoogte te zijn van de wetgeving op<br />
douanegebied. Daarom wil <strong>Flanders</strong> Investment<br />
& Trade u informeren over de belangrijkste<br />
thema’s op het gebied van douanereglementering.<br />
Zo kan u goed voorbereid<br />
en vol vertrouwen uw goederen of diensten<br />
exporteren naar de Verenigde Staten.<br />
Het seminarie zal georganiseerd worden op<br />
een zeer praktische manier. Er zal ingegaan<br />
worden op de problematieken waar een<br />
exporteur vaak mee geconfronteerd wordt.<br />
Julien Pauwels van het advocatenkantoor<br />
Deloitte zal u informeren over de douanereglementering<br />
in de VSA in het algemeen.<br />
Carey Davis, Attaché van de US Customs &<br />
Border Protection van het Amerikaanse De-
partment of Homeland Security in Nederland<br />
zal meer in detail treden over wat er<br />
zoal komt kijken bij de douaneformaliteiten.<br />
Tenslotte zullen Thomas Keuppens, werkzaam<br />
bij Polytra International Logistics en<br />
Peter Van den Broeck van Manuport Logistics<br />
vanuit hun eigen ervaring toelichten<br />
hoe het er in de praktijk aan toegaat.<br />
Het seminarie vindt plaats op woensdag<br />
19 november om 9u00 in de kantoren van<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade in Brussel. Inschrijven<br />
kan tot en met 12 november 2008.<br />
Anke Vanderstappen, 02 504 88 24 of<br />
anke.vanderstappen@fitagency.be<br />
4 december 2008<br />
Seminarie “Succesvol zakendoen in<br />
Mexico en Panama”<br />
Deelname aan dit seminarie, georganiseerd<br />
door <strong>Flanders</strong> Investment & Trade, AWEX,<br />
Brussel Export en het Agentschap voor Buitenlandse<br />
Handel, is een ideale voorbereiding<br />
op de Prinselijke zending naar Mexico<br />
en Panama van 21 tot 28 maart 2009.<br />
Tijdens dit seminarie zullen de handelsmogelijkheden<br />
met beide landen worden<br />
uiteengezet. Tevens zullen de economische-<br />
en handelsvertegenwoordigers Piet<br />
Morisse uit Mexico City en Bernard Geenen,<br />
bevoegd voor Panama City, op het seminarie<br />
aanwezig zijn.<br />
Het seminarie zal u een helikopterview geven<br />
waarbij u voor beide landen een antwoord<br />
zult krijgen op de volgende vragen:<br />
- Hoe is de actuele politieke en economische<br />
situatie?<br />
- Welke zijn de opportuniteiten en afzetmogelijkheden?<br />
- Hoe kan u deze markten het beste benaderen<br />
en verkennen?<br />
-<br />
?<br />
Wat is de zakelijke gedragscode? Welke<br />
zijn de do’s en don’ts ?<br />
Inschrijven voor dit seminarie kan via onze<br />
website t.e.m. 25 november 2008.<br />
?<br />
Greta Van Gijseghem, 02 504 87 31 of<br />
greta.vangijseghem@fitagency.be<br />
18 december 2008<br />
Seminarie “Eu-fondsen voor Polen en<br />
Hongarije”<br />
Van 2007 tot 2013 stelt de EU, via de cohesie-<br />
en structuurfondsen, ongeveer 347<br />
miljard euro beschikbaar om de aanzienlijke<br />
economische en sociale verschillen<br />
tussen en in de Europese lidstaten te verkleinen.<br />
Het grootste deel van de Europese<br />
subsidies komt ten goede aan de lidstaten<br />
en regio’s in Centraal- en Oost-Europa.<br />
Zo kan Polen rekenen op meer dan 67 miljard<br />
euro, Hongarije op 22,4 miljard euro.<br />
Daarmee behoren beide landen tot de grootste<br />
ontvangers van EU-fondsen. Het grootste<br />
deel van dit kapitaal gaat naar de verbetering<br />
van de infrastructuur, zowel transport-, milieu-,<br />
als energie-infrastructuur. De uitdaging<br />
om de economie op het niveau van de West-<br />
Europese lidstaten te brengen, situeert zich<br />
echter in zowat alle sectoren.<br />
Ook Vlaamse ondernemers kunnen een<br />
graantje meepikken van het Europese geld,<br />
maar de complexe regels maken het geen easy<br />
money. Zo bijvoorbeeld moeten projecten aan<br />
bepaalde kenmerken en doelstellingen voldoen<br />
en is de lokale wetgeving van toepassing<br />
op aanbestedingen. Regels en eisen kunnen<br />
per land en zelfs per regio verschillen.<br />
Wilt u weten of en hoe u aanspraak kunt<br />
maken op deze Europese fondsen? F.I.T.<br />
probeert u alvast wegwijs te maken, met<br />
sprekers uit Polen en Hongarije en praktijkgetuigenissen.<br />
Het seminarie vindt plaats<br />
op 18 december in de kantoren van F.I.T.,<br />
van 10 tot 12u30. U via de website www.<br />
flandersinvestmentandtrade.be inschrijven<br />
t.e.m. 5 december. Na afloop kunt u tijdens<br />
een broodjeslunch van gedachten wisselen<br />
met de sprekers en onze F.I.T.-vertegenwoordigers<br />
uit Boedapest en Poznan.<br />
?<br />
Evelien Staelens, 02 504 88 48 of<br />
evelien.staelens@fitagency. be<br />
cATAlOOGSTANDS<br />
20 tot 23 november 2008<br />
Energia Athene<br />
Deze beurs richt zich tot de sector van<br />
duurzame en nieuwe energie. Extra aandacht<br />
zal besteed worden aan fotovoltaïsche<br />
systemen.<br />
Vorig jaar namen 197 exposanten uit 35 verschillende<br />
landen deel. De beurs werd bezocht<br />
door meer dan 10.000 vakmensen.<br />
Stuur tegen uiterlijk 14 november per koerierdienst<br />
een 30-tal Engelstalige exemplaren<br />
van uw commerciële documentatie en/of<br />
posters naar de heer M. Van Hoye, Economic<br />
Representation of <strong>Flanders</strong>, c/o Embassy of<br />
Belgium, Sekeri 3, 106 71 Athens, Greece<br />
GROEPSSTANDS<br />
3 tot 6 maart 2009<br />
Foodex - Tokyo<br />
Foodex kan worden beschouwd als één van<br />
de meest toonaangevende vakbeurzen voor<br />
de voedingssector en is een must voor al wie<br />
de lucratieve Japanse markt wil bewerken.<br />
Foodex kan jaarlijks rekenen op circa<br />
100.000 bezoekers en ruim 2.000 ‘Food &<br />
beverage’ exposanten. Hierdoor is FOO<strong>DE</strong>X<br />
veruit de grootste voedingsbeurs in Azië.<br />
Enkele cijfers van de editie 2008: 96.328 bezoekers,<br />
waarvan 8.586 overseas (vooral uit<br />
Korea, Taiwan, China), 2.412 exposanten<br />
(overseas) uit 65 verschillende landen en regio’s,<br />
8 hallen, 28.973 m² netto-oppervlakte<br />
exposantenzone, randactiviteiten tijdens<br />
de beurs: (gratis) Food Sample Corners en<br />
World Wine Seminars.<br />
Inschrijven kan tot en met 15 november.<br />
?<br />
Jeroen De Vuyst, 02 504 88 55 of<br />
jeroen.devuyst@fitagency.be<br />
24 tot 26 maart 2009<br />
Domotex Asia- chinafloor – Shanghai<br />
F.I.T. bouwt in samenwerking met ‘Fedustria<br />
- Interieurtextiel’ voor de tiende keer<br />
een Vlaams paviljoen op de vakbeurs Domotex<br />
Asia/Chinafloor.<br />
De beurs heeft in 2008 al de vorige records<br />
gebroken met 39.509 professionele<br />
bezoekers uit 104 landen, 88.000m² standoppervlakte<br />
en 1.014 exposanten met 40<br />
verschillende nationaliteiten. In vergelijking<br />
met 2007 was dit een stijging van exposanten<br />
met 9% en van bezoekers met 11%. De<br />
aanwezigheid van professionele bezoekers<br />
uit Japan, Korea, Hongkong, Taiwan, Singapore,<br />
Maleisië, Australië, USA, Zuid Amerika,<br />
Afrika etc. is opvallend en blijft groeien.<br />
Naast de bijzonder talrijke Chinese en Aziatische<br />
professionele bezoekers, is de internationale<br />
opkomst merkbaar een nieuwe<br />
troef van de beurs.<br />
Inschrijven kan tot en met 15 november.<br />
?<br />
Frank Baeyens, f 02 504 88 49 of<br />
frank.baeyens@fitagency.be<br />
10 tot 14 oktober 2009<br />
Anuga Keulen<br />
Anuga (Keulen) is samen met Sial (Parijs)<br />
de belangrijkste Europese manifestatie in<br />
de voedingssector. Anuga ontving in 2007<br />
163.348 vakmensen uit 174 landen op een<br />
oppervlakte van 304.000 m².<br />
Er waren 6.675 exposanten aanwezig uit<br />
95 landen waarvan 199 Belgische deelnemers.<br />
Inschrijven kan tot en met 30 november<br />
2008.<br />
?<br />
Hilda Debie, 02 504 88 51 of<br />
hilda.debie@fitagency.be<br />
PRODucT SAMPlE<br />
bOOTHS<br />
3 tot 5 februari 2009<br />
Surfaces las Vegas<br />
Surfaces is dé vakbeurs voor vloer- en interieurbekleding.<br />
De editie 2008 telde<br />
meer dan 1.100 tentoonstellende bedrijven<br />
op ca. 50.000 m 2 netto tentoonstellingsoppervlakte;<br />
Er waren ca. 40.000 professionele<br />
bezoekers gaande van doe-het-zelf<br />
ketens, installateurs, kleinhandelaars,<br />
fabrikanten, verdelers, groothandelaars,<br />
architecten, ontwerpers, pers uit alle werelddelen.<br />
Daarnaast waren er doorlopend<br />
live-demonstraties van de meest recente<br />
installatietechnieken voor verschillende<br />
vloerbedekkingen.<br />
Door deelname aan onze Product Sample<br />
Booth kunt u kennismaken met het potentieel<br />
van deze beurs én kunt u uw eigen aanbod<br />
voorstellen aan prospects.<br />
Als deelnemer betaalt u 950 euro. Voor dat<br />
bedrag deelt u het gebruik van de F.I.T.stand<br />
met andere Vlaamse ondernemers.<br />
U krijgt uw eigen vitrinekast, toonbank of<br />
display en kunt met uw bezoekers – bij een<br />
drankje of een kop koffie – terecht in onze<br />
gezamenlijke zithoek. De reis- en verblijfskosten<br />
zijn niet voorzien in de deelnameprijs.<br />
?<br />
Marianne Temmerman, 02 504 87 79 of<br />
marianne.temmerman@fitagency.be<br />
WErEldWIJS- AGENdA | 19
TWEESPRAAK<br />
<strong>DE</strong> JuISTE PERSOON<br />
OP <strong>DE</strong> JuISTE<br />
PlAATS<br />
Het provinciaal kantoor Vlaams-brabant<br />
en Van Asbrouck Recruitment: sterke<br />
partners in de Oost-Europese markt Partners Machteld van Asbrouck en Marc Billen,<br />
samen met F.I.t. Adviseur Internationaal<br />
ondernemen Alain Steegmans<br />
Machteld van Asbrouck nam in 1989 loopbaanonderbreking als hoofd van de dienst rekrutering & selectie bij<br />
Siemens brussel. Ze besloot als zelfstandige te doen waar ze goed in was: de juiste professionals op de juiste<br />
plaats zetten. Stap voor stap bouwde ze haar cliënteel uit. Twintig jaar later runt ze samen met haar man Marc<br />
billen een succesvol internationaal search-kantoor met een focus op technische profielen en op de Oost-<br />
Europese markt. Wereldwijs sprak met hen en Adviseur Internationaal Ondernemen Alain Steegmans over hoe<br />
een onbekende Vlaamse speler grootse dingen kan realiseren in een sterk bezette internationale markt.<br />
20 | WErEldWIJS-tWEESPrAAK
Pionierswerk op beurzen in Oost-Europa<br />
“We deden al kleine opdrachten buiten onze landsgrenzen,<br />
maar echt internationaal actief werden we<br />
pas in 1997,” gaat Machteld Van Asbrouck van start.<br />
“Een van onze klanten was op zoek naar een commercieel<br />
profiel voor een vestiging in Polen. Wij gingen de<br />
uitdaging aan. Het was het begin van een intensieve<br />
samenwerking met <strong>Flanders</strong> Investment & Trade. Ze<br />
brachten voor ons de interessante jobbeurzen in Polen<br />
in kaart. Een voor ons onmogelijke opdracht, aangezien<br />
we de markt niet kenden en de taal een grote<br />
barrière vormde. Al gauw volgden andere landen als<br />
Tsjechië en Hongarije.”<br />
“Van Asbrouck Recruitment maakt optimaal gebruik<br />
van onze Vlaamse Economische Vertegenwoordigers<br />
(VLEVs),” voegt Adviseur Internationaal Ondernemen<br />
Alain Steegmans toe. “Via hun hecht netwerk kunnen<br />
ze voor de juiste lokale contacten zorgen. Ikzelf sta in<br />
Vlaanderen in nauw contact met de VLEVs en kan heel<br />
wat kennis over het bedrijf aanreiken. Dat beaamt ook<br />
Marc Billen, partner bij Van Asbrouck Recruitment:<br />
“In de beginfase van ons internationaal avontuur konden<br />
we rekenen op de hulp van de VLEVs in zowat alle<br />
landen in Centraal-Europa. Het zijn stuk voor stuk<br />
mensen met diepgaande kennis over de lokale markt.<br />
Als ik in de regio ben, staat een bezoek aan de plaatselijke<br />
VLEV altijd op mijn agenda.”<br />
Marktverkenning via buitenlandse zendingen<br />
Buitenlandse zendingen waren de volgende stap in de<br />
samenwerking. “Ondertussen namen we er al aan een<br />
zevental deel,” zegt Machteld Van Asbrouck. “Ze openen<br />
deuren die anders nooit zouden opengaan voor<br />
een Vlaamse kmo. Zo hebben we in Israël belangrijke<br />
contacten kunnen leggen met lokale bedrijven. Dankzij<br />
de handelsmissies leren we ook de regio’s kennen<br />
waar het niet opportuun is om zaken te doen. Zo zagen<br />
we af van stappen op de Chinese markt, nadat we<br />
er op handelsmissie waren geweest.”<br />
Van Asbrouck Recruitment is met 4<br />
senior consultants, ondersteund door<br />
een netwerk van losse medewerkers<br />
in belgië en centraal Europa, actief<br />
in een15-tal landen. Opdrachtgevers<br />
zijn vooral Westerse bedrijven die<br />
commerciële en/of productieactiviteiten<br />
in Oost-Europa opstarten of uitbreiden.<br />
Voor hen zoeken ze naar technische<br />
profielen, vooral ingenieurs, om hun<br />
buitenlandse vestigingen te versterken.<br />
Hun prospectiekantoor in bulgarije,<br />
opgericht in 2005, speelt een centrale<br />
rol in de stijgende omzetcijfers: vorig<br />
jaar was het bedrijf goed voor een totale<br />
omzet van 500.000 euro.<br />
“Bovendien leren de deelnemende bedrijven van elkaar,”<br />
stelt Marc Billen. “Gedurende enkele dagen<br />
reist u met collega-bedrijven een land door. Dan raakt<br />
u al gauw aan de praat over de uitdagingen die kmo’s<br />
ondervinden in internationale projecten. U deelt er<br />
op een informele manier succesverhalen en minder<br />
geslaagde ervaringen. We gingen uiteindelijk nog een<br />
stap verder: we klopten aan bij <strong>Flanders</strong> Investment &<br />
Trade om voor ons een individuele prospectiereis op<br />
maat te organiseren. Bijzonder handig om markten te<br />
verkennen die niet zo voor de hand liggen, zoals bijvoorbeeld<br />
Macedonië.”<br />
WErEldWIJS-tWEESPrAAK | 21
TWEESPRAAK<br />
Voet aan de grond met een prospectiekantoor<br />
In 2005 opende Van Asbrouck Recruitment een prospectiekantoor<br />
in de Bulgaarse hoofdstad Sofia. Een<br />
belangrijke stap die het bedrijf samen met <strong>Flanders</strong><br />
Investment & Trade nauwgezet heeft voorbereid. En<br />
het resultaat mag er zijn. “We beschikken over een eigen<br />
kantoor midden in onze doelmarkt,” zegt Machteld<br />
Van Asbrouck. “Dit is zeker een toegevoegde waarde<br />
voor onze opdrachtgevers. Het schiep bijkomende opportuniteiten<br />
in naburige landen zoals Polen en Tsjechië.<br />
We zouden deze stap nooit gezet hebben zonder<br />
de hulp van <strong>Flanders</strong> Investment & Trade.”<br />
“Vandaag zijn we in elk Oost-Europees land aanwezig,<br />
met uitzondering van de Baltische Staten,” sluit<br />
Marc Billen af. “Mijn advies aan Vlaamse bedrijven op<br />
de buitenlandse markt? Ontwikkel uw internationale<br />
activiteiten stap voor stap en schakel <strong>Flanders</strong> Investment<br />
& Trade in. Gebruik hun marktkennis en hun<br />
netwerk. En ken de sterktes en de zwaktes van uw<br />
eigen bedrijf. De Exportmeter is daartoe een ideaal<br />
instrument. Geef ook feedback, zo kan <strong>Flanders</strong> Investment<br />
& Trade zijn dienstverlening blijven optima-<br />
? Op zoek naar expertise over<br />
22 | WErEldWIJS-tWEESPrAAK<br />
internationaal ondernemen<br />
bij u in de buurt?<br />
Contacteer ons:<br />
limburg<br />
Research Campus<br />
Kempische Steenweg 305, bus 201<br />
3500 Hasselt<br />
T 011 29 20 80 - F 011 29 20 89<br />
limburg@fitagency.be<br />
Oost-Vlaanderen<br />
Huis van de Economie<br />
Seminariestraat 2<br />
9000 Gent<br />
T 09 267 40 80 - F 09 267 40 89<br />
oostvlaanderen@fitagency.be<br />
West-Vlaanderen<br />
Jan Breydellaan 107, bus 1<br />
8200 Brugge<br />
T 050 32 50 80 - F 050 32 50 89<br />
westvlaanderen@fitagency.be<br />
Antwerpen<br />
Lange Lozanastraat 223, bus 3<br />
2018 Antwerpen<br />
T 03 260 87 22, F 03 260 87 27<br />
antwerpen@fitagency.be<br />
liseren.” Ook Alain Steegmans benadrukt het belang<br />
van hecht contact: “Het is een essentiële voorwaarde<br />
voor een optimale relatie: hoe beter we elkaar kennen,<br />
hoe gerichter we advies kunnen geven.”<br />
Het provinciaal kantoor Vlaams-brabant:<br />
tot uw dienst<br />
Het provinciaal kantoor is het eerste aanspreekpunt<br />
voor alle bedrijven uit Vlaams-Brabant met vragen rond<br />
internationaal ondernemen. Hebt u een vraag of wil u<br />
meer weten over onze acties (beursdeelnames, zakenreizen,<br />
contactdagen, …) of over hoe we u financieel kunnen<br />
ondersteunen? Spring gerust binnen of contacteer<br />
ons. We staan graag voor u klaar.<br />
Onze medewerkers:<br />
Greta Vandevelde en Eddy Holsbeek ondersteunen de<br />
bedrijven die nog niet aan een specifieke AIO werden<br />
toegewezen. Daarnaast organiseren zij mee de contactdagen<br />
en nemen ze het onthaal van bezoekers op het<br />
kantoor voor hun rekening.<br />
Onze AIO’s:<br />
Paul Pladijs (regio Halle-Vilvoorde) en Alain Steegmans<br />
(regio Leuven) beheren elk hun eigen bedrijvenportefeuille<br />
en verzorgen de contacten en het netwerk<br />
met derden in de provincie.<br />
contactgegevens:<br />
UBICENTER, 3de verdieping<br />
Philipssite 5<br />
3001 Leuven<br />
T 016 31 10 40 - F 016 31 10 49<br />
vlaamsbrabant@fitagency.be
lADWIJZER<br />
Beide papers kun-<br />
? nen gedownload<br />
worden van de website<br />
van de Nationale Bank<br />
www.nbb.be. Klik op Publicaties<br />
en onderzoek,<br />
vervolgens op Economie<br />
en Financiën en dan op<br />
Working papers.<br />
Papers Nationale bank<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade selecteerde<br />
voor u een aantal interessante publicaties<br />
en/of websites.<br />
Working Paper 140<br />
Mauro Pisu<br />
Exportbestemmingen en leren-door-exporteren: gegevens uit belgië<br />
In deze paper worden de causale effecten van de export naar verschillende landen<br />
van bestemming onderzocht aan de hand van een uitgebreid gegevensbestand<br />
over Belgische industriële ondernemingen voor de periode van 1996 tot<br />
2005. Eerste resultaten tonen dat ondernemingen die uitvoeren naar meer ontwikkelde<br />
economieën, vóór ze op de exportmarkt komen, een hogere productiviteit<br />
vertonen dan niet-exporteurs en bedrijven die uitvoeren naar minder ontwikkelde<br />
landen. Bovendien lijken ze een hogere productiviteitsgroei te realiseren<br />
in de periode nadat ze op de markt zijn gekomen, wat er zou op wijzen dat ze<br />
leren door te exporteren. Wanneer matching-methodologie wordt toegepast om<br />
formeel te beoordelen welke causale effecten een deelname aan de exportmarkt<br />
heeft op de productiviteit, kan een dergelijke invloed echter niet worden aangetoond.<br />
Het productiviteitsvoordeel van bedrijven die exporteren naar ontwikkelde<br />
landen, blijkt dus uitsluitend het gevolg te zijn van zelfselectie.<br />
Working Paper 139<br />
Mirabelle Muûls<br />
Exporteurs en kredietbeperkingen. Een benadering op het niveau van<br />
de bedrijven<br />
Door het opstellen van een theoretisch model en het toe te passen op twee nieuwe<br />
gegevensreeksen, analyseert deze paper de interactie tussen kredietbeperkingen<br />
en exportgedrag. Het opstellen van een model van internationale handel met heterogene<br />
bedrijven waarin kredietbeperkingen voor de bedrijven zijn opgenomen<br />
levert verscheidene voorspellingen op voor de evenwichtsrelaties tussen productiviteit,<br />
kredietbeperkingen en uitvoer, die vervolgens getoetst worden aan de gegevens.<br />
De belangrijkste bevindingen van de paper zijn dat bedrijven een grotere<br />
kans hebben om te exporteren naarmate ze productiever zijn en met minder kredietbeperkingen<br />
moeten afrekenen. Kredietbeperkingen zijn eveneens belangrijk<br />
voor het bepalen van de extensieve, maar niet de intensieve handelsmarge met<br />
betrekking tot bestemmingen. Dit leidt tot een hiërarchie van de handel. Tot slot<br />
zal een appreciatie van de wisselkoers ervoor zorgen dat bestaande exporteurs<br />
hun uitvoer terugschroeven, dat potentiële exporteurs met kredietbeperkingen<br />
beginnen te exporteren en dat de minst productieve exporteurs zullen afhaken.<br />
Op zoek naar de juiste invoerrechten en –documenten?<br />
Dan bestaat er geen betere website dan de Market Access Database van de Europese<br />
Commissie. U vindt er snel en eenvoudig alles terug over de invoerrechten,<br />
bijkomende heffingen en de eventuele specifieke vereisten (documenten) voor<br />
invoer in een hele reeks landen buiten de EU.<br />
Hieronder vindt u een aantal tips om de website snel te doorgronden. Voor de<br />
invoerrechten klikt u op ‘Applied Tariffs Database’. Selecteer het betrokken land<br />
en voer de eerste 4 cijfers van het douanetariefnummer in. Bijkomende heffingen,<br />
zoals btw, vindt u door op het douanetariefnummer te klikken. Bent u op<br />
zoek naar invoerdocumenten? Klik dan op de homepage op ‘Exporter’s Guide to<br />
Import Formalities’ en hanteer dezelfde werkwijze. Het douanetariefnummer of<br />
de GN-code is de codering en de omschrijving van goederen volgens het Geharmoniseerd<br />
Systeem. Om dit nummer te kennen, neemt u best contact op met de<br />
Dienst Tarificatie van de Douane op 02 421 38 31.<br />
?<br />
}<br />
Raadpleeg de Market Access Database op http://mkaccdb.eu.int<br />
WErEldWIJS-BlAdWIJZEr | 23
MARKTINFO<br />
Dagelijks ontvangen we via onze Vlaamse<br />
Economische Vertegenwoordigers marktstudies,<br />
korte nieuwsflashes, verslagen over beurzen of<br />
seminaries... De volledige verslagen en meer trends<br />
en vaststellingen kan u steeds lezen op onze website:<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be onder de<br />
rubriek landen en sectoren – marktinformatie.<br />
KOREA<br />
IcT<br />
Investeringen in de IT-sector nemen steeds<br />
toe, daar men beseft dat die een belangrijke<br />
rol speelt in de nationale economie en andere<br />
sectoren. Zuid-Korea was zich hiervan<br />
bewust en sprong op de trein. Met als resultaat<br />
dat 73,5% van de natie op het internet<br />
surft en high speed internet 80% van het<br />
land bereikt.<br />
Onze man in Seoel, Marc Devriendt, maakte<br />
met ”Information and Communication Technology<br />
in Korea” een uitgebreide studie over<br />
deze sector. De marktstudie gaat dieper in<br />
op de huidige toestand en de toekomstige<br />
evolutie van de IT-sector in Zuid-Korea, de<br />
concurrentie kracht, digitale convergentie,<br />
IT KMO’s en tenslotte het beleid op IT gebied.<br />
Verder vindt u er een overzicht van de<br />
organisaties en associaties actief in de ITsector.<br />
?<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
24 | WErEldWIJS-MArKtINFo<br />
Voeding<br />
Ons kantoor in Seoel maakte een overzichtelijk<br />
rapport “Food market of the Republic<br />
of Korea 2008” over de voedingsindustrie in<br />
Zuid-Korea. U leest hierin dat het Belgisch<br />
aandeel in 2007 132 miljoen USD bedroeg<br />
(10% meer dan in 2006).<br />
Koreaanse consumenten hechten veel belang<br />
aan kwaliteit, prijs en voedselveiligheid.<br />
De toename van de welvaart, meer<br />
vrouwen die actief zijn op de arbeidsmarkt<br />
en de jongere generatie die dol is op internationale<br />
goederen zorgen voor een toename<br />
van o.a. de detailhandel, on-line shopping<br />
en restaurants die een westerse stijl<br />
aannemen. Al deze factoren zorgen er voor<br />
dat Korea een nog grotere afzetmarkt kan<br />
worden voor Vlaamse bedrijven.<br />
Het volledig rapport met voordelen en uitdagingen,<br />
invoer per sector, tips voor exporteurs<br />
om met succes de Koreaanse<br />
markt te gaan bewerken, producten met de<br />
hoogste toegevoegde waarde, huidige en<br />
toekomstmogelijkheden voor Vlaamse bedrijven<br />
kunt u nalezen op onze website.<br />
?<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
Eu–cHINA<br />
Intellectuele eigendommen<br />
China en merknamen, het blijft een ingewikkelde<br />
relatie. Iedereen kent wel de “fake<br />
markets” en laat ons eerlijk zijn, het is soms<br />
moeilijk om aan de verleiding te weerstaan.<br />
Het is natuurlijk iets minder prettig als uw<br />
merk nagemaakt wordt.<br />
Daarom heeft de EU in samenwerking met<br />
de Chinese overheid het “EU – China Project
on the Protection of Intellectual Property<br />
Rights” opgestart. De bedoeling van dit project<br />
is om duiding te geven over hoe u uw<br />
intellectuele eigendommen kunt beschermen<br />
in China.<br />
Momenteel zijn er reeds 2 publicaties beschikbaar:<br />
“Trademark Protection in China”<br />
en “Customs Enforcement in China”.<br />
De eerste geeft informatie over hoe u een<br />
merknaam dient te registreren in China. De<br />
tweede geeft u een stappenplan met wat u<br />
moet doen als er een verdachte lading namaak<br />
van uw merk door de Chinese douane<br />
geblokkeerd wordt.<br />
?<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
OOSTENRIJK<br />
Wonen en woningdesign<br />
De enorme concentratie van de verkoop (en<br />
derhalve ook van de inkoopmacht) bij enkele<br />
belangrijke groepen zoals o.a. KIKA/Leiner,<br />
Lutz, Ikea zorgt voor wijzigingen op de<br />
Oostenrijkse markt voor interieur en interieurdesign.<br />
Onafhankelijke detailhandelaars<br />
trachten met allerlei middelen, waaronder<br />
het lidmaatschap van een inkoopvereniging,<br />
aan deze concurrentie het hoofd te bieden.<br />
De implicaties van deze verschuivingen voor<br />
de (potentiële) Vlaamse exporteurs worden<br />
beschreven in een studie geschreven door<br />
Guido Scharpé, onze man in Wenen.<br />
Algemeen wil de studie een leidraad bieden<br />
om de uitgebreide Oostenrijkse markt van<br />
woonmeubelen, woningtextiel, -verlichting<br />
en –inrichtingsdesign succesvol te benaderen.<br />
Telkens wordt er een overzicht gegeven<br />
van zowel de belangrijkste<br />
Oostenrijkse fabrikanten als van de spelers<br />
en tussenpersonen in de handel.<br />
?<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
cANADA<br />
Watersector<br />
Water is steeds vaker een bron van debatten<br />
en conflicten, zowel in Canada als elders.<br />
Canada bezit aanzienlijke waterreserves:<br />
ongeveer 14% van het Canadese grondge-<br />
bied bestaat uit water (wat bijna een kwart<br />
van de wateroppervlakte ter wereld betekent).<br />
Spijtig genoeg leidt deze gemakkelijke<br />
toegang tot water in de geïndustrialiseerde<br />
landen vaak tot verspilling en vervuiling. En<br />
Canada is kampioen hierin. Bovendien is de<br />
Canadese bevolking na haar zuiderbuur de<br />
2de grootste waterverbruiker ter wereld.<br />
Men verbruikt er ongeveer twee keer meer<br />
dan in andere geïndustrialiseerde landen.<br />
Ons kantoor in Montréal schreef de studie<br />
‘De watersector in Canada’. In deze praktische<br />
gids wordt het politiek en wettelijk<br />
kader van de watersector geschetst. Vervolgens<br />
wordt het waterverbruik in Canada<br />
uitgebreid in beeld gebracht en wordt er<br />
veel aandacht besteed aan de marktomvang<br />
van deze sector en de opportuniteiten<br />
voor Vlaamse bedrijven.<br />
?<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
IER<strong>lAND</strong><br />
Voeding<br />
Hoewel Ierland een nichemarkt is met ca<br />
4,3 mln inwoners (+1.7 mln Noord-Ierland)<br />
is het ook een markt met veel koopkracht.<br />
De markt voor voedingsmiddelen is een<br />
belangrijke sector in Ierland en speelt een<br />
grote rol in de groei van de Ierse economie.<br />
De omzet in 2007 bedroeg meer dan 18 mld<br />
euro en de export 8,62 mld euro (Cijfers <<br />
Central Statistics Office 2008 (www.cso.ie).<br />
De Ieren hebben in 2007 voor 90,9 mld euro<br />
aan huishoudelijke consumptiegoederen<br />
uitgegeven.<br />
Ons kantoor in Dublin schreef de studie<br />
‘De Ierse voedingsmarkt – distributie &<br />
productie’ (74 pag.). Deze studie geeft een<br />
overzicht van de belangrijkste distributeurs<br />
en producenten van voedingsmiddelen in<br />
Ierland. Daarnaast vinden Vlaamse toeleveranciers<br />
en producenten/exporteurs van<br />
voedingsproducten een overzicht van de<br />
marktmogelijkheden voor hun producten in<br />
Ierland.<br />
Voor voedingsbedrijven, geïnteresseerd<br />
in de Ierse markt, organiseert F.I.T. in mei<br />
2009 een multisectorale zending naar dat<br />
land. Meer informatie over deze actie volgt<br />
later.<br />
?<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be en<br />
www.cso.ie (Central Statistics Office)<br />
VIETNAM<br />
Nieuwsbrief<br />
Maandelijks verzorgt <strong>Flanders</strong> Investment<br />
& Trade Hanoi een nieuwsbrief met economisch<br />
nieuws uit Laos en Vietnam. U vindt<br />
hierin informatie over de industrie, toerisme,<br />
tenders, beurzen, handige websites, en<br />
nog zoveel meer. Indien u interesse heeft<br />
voor één van beide landen loont het zeker<br />
de moeite om u op dit maandblad te abonneren.<br />
?<br />
Inschrijven via myriam.blyau@fitagency.be<br />
Recente edities:<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
bAlTIScHE STATEN<br />
Retail<br />
Estland, Letland en Litouwen hadden de<br />
jongste jaren één van de sterkst groeiende<br />
economieën van West-Europa. Hierdoor<br />
stegen de nominale lonen van de bevolking<br />
wat een boost gaf aan de retailhandel in<br />
voedingsmiddelen.<br />
Het valt op hoe modern en professioneel<br />
de distributie van voeding en dranken in<br />
die landen is georganiseerd, waarbij de<br />
plaatselijke kruidenier, bakker of beenhouwer<br />
de plaats heeft geruimd voor grote<br />
supermarktketens. De retailsector wordt<br />
in belangrijke mate gedomineerd door een<br />
aantal grote spelers die in de drie landen<br />
actief is.<br />
Het consumptiepatroon in Estland, Letland<br />
en Litouwen is vergelijkbaar. Hoewel consumenten<br />
de voorkeur geven aan de lokaal<br />
geproduceerde, goedkopere basisproducten<br />
maken ingevoerde voedingswaren zeker<br />
een kans. Door de stijgende lonen is het<br />
publiek steeds meer op zoek naar duurdere<br />
kwaliteits- en exclusieve producten. Omdat<br />
die niche nog niet is ingevuld, zijn de komende<br />
jaren cruciaal om marktaandeel te<br />
veroveren.<br />
?<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be<br />
WErEldWIJS-MArKtINFo | 25
MARKTINFO<br />
OlIEPRIJS DRuKT AlWEER STEMPEl OP VlAAMSE HAN<strong>DE</strong>l<br />
Gewapend met accurate informatie over alle potentiële<br />
markten, staat onze cel Kennisopbouw Internationaal Ondernemen<br />
u bij in de voorbereiding van uw internationale<br />
projecten. Dit keer nemen we de Vlaamse export- en importcijfers<br />
van het eerste kwartaal onder de loep. Pas in<br />
december echter kan de Nationale bank ons de volledige<br />
cijfers aanleveren. Hierdoor hebben we ons deels gebaseerd<br />
op schattingen en niet de doorgedreven analyse<br />
kunnen doorvoeren die u van ons gewend bent.<br />
Tijdens het eerste kwartaal van 2008 voerde Vlaanderen<br />
voor 52,9 miljard euro uit en voor 58,8 miljard euro in. Vergeleken<br />
met dezelfde periode van vorig jaar, komt dat neer<br />
op 10,7% meer export en 24,3% meer import.<br />
Ook in het eerste trimester werd de handelsbalans negatief<br />
beïnvloed door de prijsstijging van de energieproducten. De<br />
import van minerale brandstoffen, aardolie en aardgas, zeg<br />
maar, klom een forse 75,4% tot 11,4 miljard euro. Daartegen<br />
kon onze export van minerale producten, vooral geraffineerde<br />
olie, weinig weerwerk bieden, al nam ook die 49,2%<br />
toe tot 4,9 miljard euro.<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
Vlaamse handelsbalans (in miljard euro)<br />
Uitvoer<br />
Invoer<br />
Jan.-Mrt. 2006 Jan.-Mrt. 2007 Jan.-Mrt. 2008<br />
In Europa scoorde de Vlaamse export bepaald goed. Binnen<br />
de Europese Unie nam de Vlaamse uitvoer 13,2% toe. Buiten<br />
de Unie strandde de exportstijging op 6,4%.<br />
Duitsland (+14,4%) verstevigt zijn positie als afzetmarkt<br />
nummer 1 voor Vlaanderen. De eerste drie maanden nam<br />
het bijna 18% van de totale Vlaamse export af.<br />
VlAAMSE KWARTAAlHAN<strong>DE</strong>l RuW GEScHAT<br />
Ook in de overige buurlanden scoort Vlaanderen hoger dan<br />
het gemiddelde (+10,7%).<br />
De export naar Polen schoot alweer 32% omhoog, wat het land<br />
meteen tot onze negende afzetmarkt promoveert. Ondanks de<br />
sterk duurdere euro, blijft ook de uitvoer naar het Verenigd Koninkrijk<br />
in goeden doen (net geen 18% toename).<br />
Voorlopige cijfers en ramingen laten alvast doorschemeren<br />
dat de uitvoer naar de landen buiten de Europese Unie niet<br />
echt schittert.<br />
Top-10 Vlaamse exportmarkten<br />
(in miljard euro)<br />
De kwartaalexport naar de VS liep 16,5% terug. Ook de uitvoer<br />
naar Thailand (-14,1%), Japan (-3,2%) en China (-8,8%)<br />
kreeg het het moeilijk in die periode. De Vlaamse export<br />
naar Zuid-Korea oogt daarentegen stukken beter en gaat er<br />
opnieuw 37,5% op vooruit.<br />
Ook aan de importzijde spelen olie en gas ons parten: de import<br />
uit Rusland, onze 10e leverancier nota bene, steeg meer<br />
dan 36% en na een verdubbeling van de import uit Noorwegen<br />
- ook al een belangrijke energieleverancier – neemt het<br />
land stelling op de 12e positie van onze leverancierslijst.<br />
Het valt dan ook niet echt te verwonderen dat de invoer uit<br />
Europa met ruim 24% is toegenomen tijdens het eerste<br />
kwartaal van 2008.<br />
Die aanmerkelijk toegenomen invoercijfers gelden evenwel<br />
niet voor de overige continenten. Zo bleef de importstijging<br />
uit Azië beperkt tot iets meer dan 6% en slonk de invoer uit<br />
China tijdens het eerste kwartaal zelfs 6,3%.<br />
BRON grafieken: Instituut voor de Nationale Rekeningen (NBB), verwerking <strong>Flanders</strong> Investment & Trade<br />
Ieder jaar medio september bent u het van F.I.T. gewoon dat we de Vlaamse export- en importcijfers van het eerste kwartaal<br />
voor u onder de loep nemen.<br />
Een écht gedetailleerde analyse zit er ditmaal echter niet in. Door problemen bij de verwerking van de douanecijfers heeft de<br />
Nationale Bank onvolledige cijfers aangeleverd voor onze handel buiten de Europese Unie.<br />
Voor amper een 50-tal landen beschikken we enkel over algemene cijfers. Daarbij komt nog dat er voor geen enkel land cijfers<br />
beschikbaar zijn op het productniveau. Concreet betekent dat meteen dat onze analyse noodgedwongen gebaseerd is op schattingen<br />
(of “bijschattingen” in NBB-jargon). De volledig herziene statistieken komen er wel in december, zo werd ons beloofd.<br />
Meer daarover in een later nummer van Wereldwijs.<br />
26 | WErEldWIJS-MArKtINFo<br />
10<br />
9<br />
8<br />
7<br />
6<br />
5<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
+14,4%<br />
+16,0%<br />
+14,3%<br />
+17,9%<br />
+4,1%<br />
-4,0% -16,5%<br />
1ste kwartaal 2007<br />
1ste kwartaal 2008<br />
-2,0% +32,0% +0,9%<br />
Duitsland Nederland Verenigd Italië Spanje Verenigde India Polen Zweden<br />
Frankrijk Koninkrijk<br />
Staten
KORT NIEuWS - KORT NIEuWS - KORT NIEuWS<br />
?<br />
?<br />
Ontbijtontmoeting met de<br />
Zweedse Ambassadeur<br />
Seminarie 19 november 2008 - Gent<br />
Voka Oost-Vlaanderen verwelkomt Zweeds Ambassadeur<br />
Magnus Robach tijdens een ontbijtontmoeting<br />
bij Volvo Cars Gent. Centraal onderwerp<br />
van de bijeenkomst is het economische<br />
profiel van Zweden en de kansen die het biedt<br />
aan Vlaamse bedrijven. Zweden kent één van de<br />
meest sociale maar ook snelst groeiende economieën<br />
van West- en Noord-Europa en is een erg<br />
exportgeoriënteerde markteconomie met een<br />
uiterst modern disitributiecentrum en hoog getrainde<br />
arbeidskrachten.<br />
Deelname is gratis voor Voka-leden. Niet-leden<br />
betalen 75 euro p.p. (excl. BTW). De ontbijtontmoeting<br />
vindt plaats van 9u tot 10u30 bij Volvo<br />
Cars Gent, John Kennedylaan 25, 9000 Gent.<br />
Stefan derluyn, 09 266 14 46,<br />
stefan.derluyn@voka.be of<br />
www.voka.be<br />
Foreign Direct Investment<br />
Mission in Japan<br />
2 tot 6 februari 2009<br />
Het ‘EU-Japan Centre’ organiseert van 2 tot 6<br />
februari 2009 een ‘Foreign Direct Investment<br />
mission’ in Japan voor ‘senior executives’ van<br />
Europese ondernemingen. Het is een ideale<br />
gelegenheid om informatie te verzamelen over<br />
investeren in Japan.<br />
www.eu-japan.eu/global/business-training.html<br />
uW AcTIVITEIT IN DIT MAGAZINE?<br />
Organiseert u binnenkort zelf een activiteit, gericht<br />
op Vlaamse ondernemers met internationale<br />
ambitie? Dan nemen wij die graag op in<br />
onze rubriek ‘Kort Nieuws’.<br />
Hoe gaat u te werk? Surf naar onze website<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be, klik op<br />
‘Acties en events’ en daarna op ‘initiatieven van<br />
derden’. Vul het formulier op onze website in.<br />
Hou er evenwel rekening mee dat in Wereldwijs<br />
binnen de rubriek Kort Nieuws elk artikel beperkt<br />
wordt tot maximaal 750 tekens, spaties<br />
inbegrepen.<br />
Opgelet: gezien de ruimte in deze rubriek beperkt<br />
is, maakt de redactie van Wereldwijs een<br />
selectie. Een stuk inzenden is dus geen garantie<br />
voor publicatie. cARTOON<br />
?<br />
Expanding your business to the<br />
united States<br />
Seminarie 2 december 2008 – Atomium<br />
Dit seminarie wordt georganiseerd door de<br />
Council of American States in Europe (CASE),<br />
samen met de US Department of Commerce.<br />
De handels- en investeringsmogelijkheden in<br />
de VS zullen er worden toegelicht.<br />
De onderwerpen gaan van culturele en legale<br />
thema’s tot tax- en visa issues. Daarnaast zullen<br />
bedrijven uit de sectoren biotech, medical<br />
devices, ICT en advanced manufacturing, hun<br />
ervaringen met zakendoen met de VS met u<br />
delen. Omdat het seminarie gehouden wordt<br />
net na de Amerikaanse presidentsverkiezingen,<br />
zal de impact van deze verkiezing op het<br />
internationaal zakendoen zeker ook aan bod<br />
komen.<br />
Het seminarie start om 8u met een welkomstontbijt<br />
en duurt een halve dag. Deelname<br />
is gratis maar inschrijven is noodzakelijk.<br />
CASE director Sharon Stead Galantino,<br />
tel. 02 643 71 84,<br />
investinamerica@illinoiseeurope.com<br />
VRAGEN OF<br />
SuGGESTIES?<br />
Wij horen graag wat u van ons magazine<br />
vindt en hoe we u nog beter kunnen<br />
informeren.<br />
Mail onze redactie op<br />
wereldwijs@fitagency.be<br />
✍<br />
<strong>Flanders</strong> Investment<br />
& trade biedt u relevant<br />
nieuws van derden.<br />
WErEldWIJS-Kort NIEUWS | 27
Proficiat, kunnen we helpen?<br />
Klaar voor export?<br />
Ontdek waar uw bedrijf staat<br />
met onze exportmeter<br />
Geen nood, wij kunnen u helpen!<br />
Gratis!<br />
<strong>Flanders</strong> Investment & Trade is hét aanspreekpunt voor bedrijven die overwegen<br />
om hun producten en diensten te exporteren naar het buitenland.<br />
Met onze exportmeter gaan we na in welke mate uw bedrijf daar klaar voor<br />
is. Onze ervaren adviseurs verrichten een objectieve analyse van de sterktes<br />
en zwaktes van uw organisatie en uw bedrijfsprocessen. U krijgt een<br />
deskundig rapport met aanbevelingen die leiden tot een concreet actieplan.<br />
En dit volledig gratis. Waar wacht u nog op?<br />
Neem snel contact op met ons kantoor in uw provincie. U vindt de adressen op<br />
www.flandersinvestmentandtrade.be