WOLF OIL CORPORATION - Flanders Investment & Trade

Magazine van Flanders Investment & trade, Afgiftekantoor leuven, P206142 Gaucheretstraat 90, 1030 BrUSSEl tel. 02 504 87 11 fax 02 504 88 99 www.flandersinvestmentandtrade.be info@fitagency.be
WEREL WIJS
M A G A Z I N E v o o r I N t E r N A t I o N A A l o N d E r N E M E N
GESPREK
Onze VLEV’s in
Slovakije, Tsjechië en
Hongarije rond de tafel
p. 4
IN DE KIJKER
Bent u er bij op
08/09/10?
p. 13
En verder: • IN DE KIJKER Met uw hightechbedrijf de grens over• IN DE KIJKER Groepszakenreis Hongarije • GOED GEREGELD • AGENDA
WOLF OIL CORPORATION
BREDERE EXPORT IN DE PIJPLIJN
Het boekje ‘Met uw hightechbedrijf de grens over’
Zie ook p. 16
Nu op www.flandersinvestmentandtrade.be
IN DE KIJKER
Vlaanderen en design
p. 20
Gaucheretstraat 90 I BE – 1030 Brussel
T +32 2 504 87 11 I F +32 2 504 88 99
info@fitagency.be I www.flandersinvestmentandtrade.be
JUNI 2010 NUMMER 21
Met uw hightechbedrijf
de grens over
Leidraad bij
internationaal
ondernemen

2 |
COLOFON
WErEldWIJS is een uitgave van
Flanders Investment & trade,
Gaucheretstraat 90,
1030 BrUSSEl
tel. 02 504 87 11
fax 02 504 88 99
www.flandersinvestmentandtrade.be
wereldwijs@fitagency.be
EINdrEdACtIE:
Jeroen de vuyst, Peter Jaspers,
Greta drossart, Carl destoop,
Sabine vincke, Steffi van Severen,
Xavier Bedert, Arnout Geys,
dirk van Steerteghem,
Christophe verhaeghe,
Jan Huysentruyt, Marnic de Moor
bijgestaan door Com&Co, bureau
voor bedrijfsjournalistiek.
HooFdrEdACtIE:
dienst Marketing & Kennisbeheer –
Flanders Investment & trade.
Foto’S:
Bart lasuy, Artoos
lAY-oUt EN drUK:
Artoos Communicatiegroep
vErANtWoordElIJKE UItGEvEr:
Koen Allaert
ABoNNEMENtEN:
WErEldWIJS wordt gratis
verspreid onder bedrijven.
Wenst u een exemplaar? Stuur een
mail naar wereldwijs@fitagency.be
met uw adresgegevens.
CoPYrIGHt©
overnemen of vermenigvuldigen van
artikels is uitsluitend toegestaan met
vermelding van: Bron: Wereldwijs/
Flanders Investment & trade
WErEldWIJS-EdIto
EDITO
Beste lezer,
Flanders Investment & Trade blijft investeren in de best mogelijke
dienstverlening en in de meest veelzijdige ondersteuning van uw
internationaliseringsverhaal. We doen dat door niet alleen te focusssen
op verre groeimarkten, zoals de BRIC-landen, maar ook door
opportuniteiten te signaleren in naburige groeimarkten.
Zo besteedt dit nummer van Wereldwijs veel aandacht aan de
zakenkansen in Centraal- en Oost-Europa, Hongarije, Tsjechië en
Slovakije in het bijzonder. En daar is een goede reden voor: zakendoen
in deze prille EU-lidstaten is geen ver-van-uw-bedshow. Anders gezegd,
hun economische cultuur gelijkt sterk op de onze. Dat leest u in het
gesprek met onze vertegenwoordigers ter plaatse. Bovendien kunnen
de EU-fondsen voor deze regio’s kansen voor u creëren. Hoe u dat best
aanpakt, deden verschillende experts uit de doeken op het seminarie dat
we hierover organiseerden. U was er niet bij? Lees dan zeker het verslag
verder in dit nummer. Onze motivatie om uw exportinspanningen in deze
oostelijke richting te stimuleren kunnen we staven met naakte cijfers,
maar nog sprekender is het om ter plekke de businessopportuniteiten
in dit landentrio te ontdekken. Daarom organiseren we in het najaar een
groepszakenreis naar Hongarije, specifiek voor Vlaamse milieubedrijven.
We streven niet alleen naar een zo breed mogelijk werkterrein, ook
binnen het sectorenveld trachten we het verschil maken. Omdat
hightechbedrijven cruciaal zijn voor de toekomst van onze Vlaamse
kennisregio, bundelden onze technologieattachés hun kennis,
ervaringen en advies in een boeiend boekje. De vele getuigenissen
uit de praktijk illustreren de typische obstakels waarmee vrijwel elk
hightechbedrijf te maken krijgt én ze informeren over hoe die werden
overwonnen. Met deze publicatie willen we het pad optimaal vrijmaken
voor Vlaamse hightechbedrijven.
Volgende maand verschijnt Wereldwijs niet, maar in augustus zijn
we er terug. Dat betekent niet dat we ondertussen op onze lauweren
rusten. We profiteren van deze zomerpauze om te onderzoeken hoe we
ook Wereldwijs naar een hoger niveau kunnen tillen. Zo herbekijken
we de lay-out van dit blad. Inhoudelijk willen we u, uw bedrijf en uw
internationaliseringsverhaal nog meer naar voren schuiven. Het
vernieuwde resultaat stellen we voor op 8 september in de Skyhall
Zaventem. Die avond maken we ook de winnaar van de Leeuw van
de Export bekend. Nadien kan u er netwerken met elkaar en met
ons voltallige netwerk uit binnen- en buitenland. Deze bijzondere
gelegenheid doet zich maar eens per jaar voor. Hopelijk bent u erbij!
Ik wens u veel leesplezier,
Koen Allaert
Gedelegeerd Bestuurder

INHOU
JUNI 2010 NUMMER 21
EDITO EN INHOUD p. 2 & 3
GESPREK p. 4
Onze vertegenwoordigers in Slovakije,
Tsjechië en Honagrije slaan brug met
Vlaanderen
MARKTINFO HONGARIJE, TSJECHIë
EN SLOVAKIJE p. 7
Goede handelspartners van Vlaanderen
TWEESPRAAK p. 10
Export van Wolf Oil Corporation
is niet te temmen
IN DE KIJKER
Bent u erbij op 08/09/10? p. 13
i-SUP2010 p. 14
Steun voor onderzoek over export p. 15
Hoog bezoek in Japan p. 15
Met uw hightechbedrijf de grens over p. 16
Groepszakenreis Hongarije p. 18
Vlaanderen en design p. 20
TERUGBLIK
Europese structuurfondsen
voor Tsjechië en Slovakije: p. 22
GOED GEREGELD p. 25
AGENDA p. 27
Contactdagen, Exportdagen,
seminaries, groepsstanden,
groepszakenreizen, ...
WErEldWIJS-INHoUd | 3

GESPREK
ONZE VERTEGENWOORDIGERS
IN SLOVAKIJE, TSJECHIë EN
HONGARIJE SLAAN BRUG
MET VLAANDEREN
Zakenkansen in de nieuwere Europese lidstaten
Na Slovenië zijn de leden van de Visegrádgroep de rijkste postcommunistische landen van Europa. Die groep
ontstond in 1991 op een handelstop in de Hongaarse stad Visegrád. De regeringsleiders van Hongarije, Polen en Tsjechoslovakije
verzamelden er om de Europese integratie te bevorderen. Op 1 mei 2004 trad de Visegrádgroep toe tot
de Europese Unie. Polen kwam in een vorige Wereldwijs uitvoerig aan bod, deze keer spreken we met Secrétaire commerciale
(Awex) Lucia Harabinova (Bratislava, Slovakije) en Vlaamse Economische Vertegenwoordigers (VLEV) Alain
Decraene (Praag, Tsjechië) en Bob Giraud (Boedapest, Hongarije).
De Visegrádgroep stond economisch sterk.
Hoe is dat na de wereldwijde crisis?
Lucia Harabinova: “De crisis heeft lelijk huisgehouden in Slovakije.
De industriële productie nam een duik en de export naar
onze belangrijkste partner Duitsland daalde. Door de kredietcrisis
kwamen bankleningen in het gedrang. Vele grote aannemers
belandden in een moeilijk parket. Gelukkig voorspel-
4 | WErEldWIJS-GESPrEK
Brug over de rivier Vltava, Tsjechië
De Megyeri-brug, Hongarije’s nieuwste brug
Brug in Bratislava, Slovakije
len economen verbetering voor dit jaar. Momenteel is het bbp
2,8%, met 1% inflatie. Hoewel de industrie- en bouwsectoren
zich stilaan hernemen, kampt de retailsector nog altijd met
een daling van 20%. De werkloosheid bedraagt 13%. Bovendien
worden deze maand verkiezingen gehouden. Die kunnen onder
meer de continuïteit van grote bouwprojecten verstoren.”
Alain Decraene: “In Tsjechië waren de financiële gevolgen
veeleer beperkt. De banken hanteerden al strikte voorwaar-

den om leningen toe te kennen en hadden een gezonde ratio
lenen/ontlenen. De industrie kampt wel met verminderde activiteit.
Vooral de bouwsector kreeg rake klappen en het zal
wellicht nog een tweetal jaar duren voor die is hersteld.”
Bob Giraud: “Ook Hongarije is fel getroffen door de crisis.
De forint kelderde in waarde tegenover de euro en door de
dalende export steeg de werkloosheid. Eind 2008 moest het
Internationaal Muntfonds tussenkomen. Dankzij een rits
maatregelen – uitkeringen werden beperkt, premies afgeschaft
– sloot Hongarije 2009 af met een deficit van 3,8%. Vele
andere Europese landen deden slechter. Bij de verkiezingen
twee maanden geleden, verpletterde de rechtse oppositie de
minderheidsregering van socialisten. Na een periode van politieke
instabiliteit keert nu hopelijk de rust terug; dat zal de
economie ten goede komen.”
Zijn er, in de naweeën van de crisis, kansrijke
sectoren voor Vlaamse ondernemers?
Bob Giraud: “Absoluut. Hongarije is sterk gericht op import
en export. In vrijwel alle sectoren liggen nog opportuniteiten;
vooral in de milieusector die, in vergelijking met België, nog
enige jaren achterop hinkt. En dankzij de uitstekende wegeninfrastructuur
en het lidmaatschap van de Schengenzone is
Hongarije logistiek een zwaartepunt voor business naar de
buurlanden.”
Alain Decraene: “Ook in Tsjechië vallen kansen te rapen in alle
sectoren. We merken trouwens dat de Vlaamse ondernemers
geïnteresseerd blijven en hun investeringen niet stopzetten.
Misschien worden nu iets minder initiatieven opgestart, maar
het volume vragen van potentiële ondernemers is niet afgenomen.”
Lucia Harabinova: “Alle sectoren bieden opportuniteiten, in
het bijzonder milieu, bouw, agricultuur, ICT, mode en toerisme.
Verder is Slovakije Europese leider in de automobielsector.
Hier hebben enkele jaren geleden Volkswagen, Kia Motors
en de PSA-groep (Peugeot en Citroën) grote assemblagelijnen
opgestart. Per capita produceren we meer auto’s dan welk
land ook ter wereld. Hoewel in deze sector de zakenkansen al
grotendeels zijn ingevuld, kunnen Vlaamse ondernemers met
het juiste product wel nog ingang vinden.”
Lucia Harabinova,
Secrétaire commerciale (Awex)
in Bratislava:
“Persoonlijk contact is de sleutel tot een goede
zakenrelatie in Slovakije. Investeer er tijd
en energie in.”
Hoe groot zijn de regionale verschillen in het
land?
Bob Giraud: “In Hongarije – ongeveer driemaal zo groot als
België – leven ongeveer tien miljoen inwoners. Daarvan woont
een derde in en rond de hoofdstad Boedapest: het politieke en
economische hart van Hongarije. Reis je 100 kilometer verder,
dan beland je in een andere, rurale wereld. Enkele regio’s, zo-
als Györ, beginnen zich stilaan te ontwikkelen. Daar kunnen
Vlaamse ondernemers een beroep doen op Europese subsidies
en door de goede transportmogelijkheden ben je slechts
enkele uren verwijderd van Boedapest. Ons kantoor onderhoudt
goede contacten in alle gebieden en biedt er potentiële
ondernemers ondersteuning.”
Alain Decraene: “De situatie in Tsjechië is vergelijkbaar:
zelfde bevolkingsaantal op een oppervlakte die 2,5 keer groter
is dan België. In Praag ligt het nationale zwaartepunt. Het
noordoosten en zuidoosten van Tsjechië zijn minder ontwikkeld,
maar de industrie is wel verdeeld over het hele land. Ook
hier is het autowegennet prima uitgebouwd.”
Lucia Harabinova: “Slovakije telt ruim vijf miljoen inwoners. We
leven op een oppervlakte die vergelijkbaar is met Nederland. In
het westen, grenzend aan Oostenrijk en Tsjechië, bevinden zich
de rijkere regio’s, inclusief hoofdstad Bratislava. De koopkracht
ligt hier hoger dan in de rest van het land. In Centraal- en Oost-
Slovakije vind je dan weer goedkoper personeel en kan je makkelijker
aanspraak maken op Europese subsidies.”
Alain Decraene,
onze VLEV in Praag:
“Een Tsjechische partner is zeker
een professionele, gelijkwaardige
partij en het gemak van zakendoen
is hier even groot.”
Voor welke uitdagingen komt de Vlaamse
ondernemer te staan?
Bob Giraud: “De taal is een struikelblok. Het Hongaars is niet
verwant met andere talen en weinig Hongaren beheersen een
tweede taal. Dat bemoeilijkt niet alleen het sociaal contact,
het heeft ook gevolgen op professioneel vlak. Een Engelse
mail wordt niet altijd gelezen, omdat die in de mailbox ‘ongewenst’
belandt. Daarom is het vinden van een goede lokale
importeur of distributeur cruciaal. Maar omdat dan veelal in
het Engels wordt gecommuniceerd – voor beide partijen geen
moedertaal – moet de boodschap zeer duidelijk zijn, zodat
geen misverstanden ontstaan.”
Alain Decraene: “Weinig Tsjechen zijn meertalig. Verder
vraagt de administratie nogal wat stempels, en vergunningsaanvragen
kunnen tijd vergen. Werk dus samen met een lokale
partner, tenzij je zelf Tsjechisch spreekt. Ons kantoor kan je
hiervoor contacten aanraden. Hoogopgeleid personeel vinden
in Praag is niet vanzelfsprekend en kost vrijwel even duur als
in België, maar de bedrijfsbelasting ligt dan weer lager. De
meeste Tsjechen zijn honkvast en willen geen lange afstanden
naar het werk afleggen. Dat heeft als voordeel dat ze – eenmaal
ze een job hebben – er meestal ook blijven.”
Lucia Harabinova: “In Slovakije spreekt de jongere, hoogopgeleide
generatie een tweede taal: Engels of Duits. Toch raad
ik aan om een lokale contactpersoon onder de arm te nemen.
Die heeft immers al een eigen netwerk uitgebouwd en kent
onze administratie en wetgeving. Zo kan je kostbare tijd en
energie besparen.”
WErEldWIJS-GESPrEK | 5

Is er sprake van een typische manier van
zakendoen?
Lucia Harabinova: “Door de economische boom in de afgelopen
jaren is een zeer competitieve markt ontstaan. Ook andere
Europese, Aziatische en Amerikaanse ondernemers zijn
hier actief. Jezelf introduceren via e-mail wordt niet goed onthaald.
Persoonlijk contact is de sleutel tot een goede zakenrelatie
in Slovakije. Voer een informele babbel voor je overgaat
tot de zakelijke onderhandelingen. De bedrijfscultuur is eerder
formeel en hiërarchie speelt een belangrijke rol. Alleen de
verantwoordelijke neemt beslissingen. Zorg voor bedrijfsdocumentatie
en up-to-date technische productinfo. Liefst in het
Slovaaks, met Engels of Duits als tweede optie.”
Bob Giraud: “De Hongaarse mentaliteit lijkt een beetje op de
Vlaamse. Het informele en persoonlijke contact bij zakendoen
is belangrijk. Zo hoort een lunch of diner bij het opbouwen van
een goede zakenrelatie.”
Alain Decraene: “Ook ik zie weinig verschillen tussen Tsjechen
en Vlamingen. Een Tsjechische partner is zeker een professionele,
gelijkwaardig partij en het gemak van zakendoen is hier
even groot. Misschien dat Tsjechen iets langer discussiëren
vooraleer een contract wordt gesloten. Alle details moeten op
papier staan, maar zo wordt een dispuut achteraf vermeden.”
Welke tips hebt u voor onze Vlaamse ondernemers?
Alain Decraene: “Bezoek Tsjechië en kom hier de sfeer opsnuiven.
Dagelijks zijn er vanuit Brussel meerdere vluchten
van en naar Praag. Op één of twee dagen kan je hier ontzettend
veel zien. De Tsjechen staan open voor contact.”
Bob Giraud: “Doe een beroep op Flanders Investment & Trade.
Onze dienstverlening gaat verder dan het louter verstrekken
van inlichtingen. Stel jouw vragen en we zullen aangeven waar
we geen hulp bij kunnen bieden. Wat hier in Hongarije goede
resultaten oplevert, is de individuele begeleiding. Uit onze selectie
van potentiële contacten kiest het Vlaamse bedrijf een
shortlist van ongeveer acht bedrijven. Die gaan wij gericht bevragen
en daarvan blijft dan een handvol bedrijven over. Dan
breekt het moment aan waarop de Vlaamse ondernemer naar
hier moet komen om hen persoonlijk te spreken. In de meerderheid
van de gevallen resulteert dit in een samenwerking.”
6 | WErEldWIJS-GESPrEK
Bob Giraud,
onze VLEV in Boedapest:
“Wat hier in Hongarije goede resultaten
oplevert, is de individuele begeleiding.”
Groepszakenreis Cleantech naar Hongarije
Van 18 tot 21 oktober trekt een Vlaamse delegatie naar
Hongarije. Op pagina 18 leest u meer.
ONZE ACTIES 2010
• Studie milieusector Hongarije eind mei
• Groepszakenreis Cleantech 18 – 21 oktober
Bezoek aan Boedapest en Oost-Hongarije om
de opportuniteiten in de milieusector af te tasten.
CONTACTDAGEN
• Hongarije en Tsjechië 16 – 24 november
• Slovakije 16 – 18 november
Ontmoet onze vertegenwoordigers uit Hongarije,
Tsjechië en Slovakije en bespreek – gratis
– uw exportplannen.
Wil u meer weten? Surf naar onze rubriek ‘Acties
en events’ op onze website. Bovendien kondigen
we via de wekelijkse elektronische nieuwsbrief
FIT express tijdig elk initiatief aan.
Lucia Harabinova: “Ik kan alleen hetzelfde aanbevelen: kom
naar hier en maak gebruik van onze diensten. We stellen
graag een individueel b2b-afsprakenprogramma op.”
Welk imago heeft de Slovaakse zakenwereld
van de Vlaamse ondernemer?
Lucia Harabinova: “De vele Vlaamse investeerders die hier
actief zijn, worden gezien als competente zakenlui. Wat ook
meespeelt: Duitsland is onze bevoorrechte handelspartner.
In het zakendoen stellen Slovaken de betrouwbaarheid en
de ernst van de Duitsers erg op prijs. Vlamingen en Duitsers
worden vaak gelinkt met elkaar. Zo kunnen Vlaamse ondernemers
meegenieten van de uitstekende Duitse reputatie.”
Hoe ervaart u het leven ter plaatse? Is het
een groot verschil met andere posten?
Bob Giraud: “Sinds 2005 woon en werk ik in Boedapest. Chicago
was mijn vorige post. Ik had toen al een stevige carrière
opgebouwd in de privésector waarvoor ik vaak in het buitenland
verbleef. Mijn droom om voor een langere periode in het
buitenland te wonen en werken, is pas op mijn 52ste werkelijkheid
geworden. Ik ben een laatbloeier, maar door mijn rijke
professionele ervaring aan ondernemerszijde, begrijp ik nu
snel wat bedrijven nodig hebben.”
Alain Decraene: “Als VLEV is Praag mijn achtste en laatste
post. Ik heb hier zeven jaar gewerkt en in 2011 ga ik met pensioen.
De open cultuur en de snelle groei van het land maken
Praag de perfecte afsluiter.”
Europese subsidies?
Op 15 april organiseerde onze dienst Internationale Financiële
Instellingen (IFI) een seminarie over EU-fondsen
in Tsjechië en Slovakije. Op pagina 22 blikken we hierop
terug.

MARKTINFO
HONGARIJE, TSJECHIë
EN SLOVAKIJE: GOEDE HANDELS-
PARTNERS VAN VLAANDEREN
Sinds 2002 kent de handel tussen Vlaanderen en het landentrio Hongarije, Tsjechië en Slovakije een explosieve
groei. Tsjechië speelt de hoofdrol en is veruit de belangrijkste exportbestemming van de drie. De handelsbalans
laat voor Vlaanderen een positief saldo zien.
In de afgelopen twee jaar echter, riep ook hier de wereldwijde
financiële en economische crisis die stijgende evolutie een
halt toe. In vergelijking met 2002 is het handelsoverschot gedaald.
Verwacht wordt dat deze negatieve tendens in het vierde
kwartaal zal ombuigen en dat we voor 2010 en volgende
jaren opnieuw positieve cijfers zullen voorleggen.
Export in cijfers
Tot en met 2008 bleef de Vlaamse uitvoer naar Tsjechië onafgebroken
sterk presteren. Sinds 2002 was de uitvoer toegenomen
met bijna 180%. In 2008 exporteerde Vlaanderen voor
bijna 2,1 miljard euro, een stijging van 19% in vergelijking met
het jaar voordien. Zo behaalde Tsjechië de 17de plaats als exportmarkt
van Vlaanderen. Het aandeel in de totale Vlaamse
uitvoer bedroeg 1,04%. In de eerste negen maanden van 2009
moest de Vlaamse export naar Tsjechië 25% inleveren.
In 2008 exporteerde Vlaanderen voor bijna 1,1 miljard euro
naar Hongarije, goed voor de 29ste plaats als exportbestemming,
met een aandeel van 0,53% in de totale Vlaamse uitvoer.
Ook hier daalde de Vlaamse export naar Hongarije in de eerste
negen maanden van 2009: -33%.
De Vlaamse uitvoer naar Slovakije is sinds 2002 met meer dan
150% toegenomen. Slovakije vinden we terug op rang 37 als
exportbestemming van Vlaanderen, goed voor meer dan 600
miljoen euro, met een aandeel van 0,26% in de totale Vlaamse
uitvoer. De economisch moeilijke eerste negen maanden van
2009 zorgden ook hier voor een daling van 40%.
Die dalende trend van 2009 zette zich wereldwijd door, waardoor
het aandeel van het landentrio in de totale Vlaamse uitvoer
ongeveer gelijk blijft.
WErEldWIJS-MArKtINFo
| 7

8 |
Belangrijkste exportproducten
Sectoraal gezien, zijn ‘vervoermaterieel’, ‘machines en elektrisch
materieel’, ‘kunststoffen’ en ‘chemie en farmaceutica’
de belangrijkste Vlaamse uitvoersectoren. Niet verwonderlijk
dat de Vlaamse export naar Tsjechië, Hongarije en Slovakije
wordt getrokken door datzelfde Vlaamse exportvierspan. Deze
categorieën duiken systematisch op in de top 5 van meest gegeerde
importproducten uit Vlaanderen – zij het niet altijd in
dezelfde rangschikking – en ze maken nooit minder uit dan
60% van ons totale exportpakket naar Tsjechië, Hongarije en
Slovakije. Met 11,7% aandeel in onze export naar Tsjechië verdient
ook de tak ‘textiel’ een vermelding. Meer dan de helft
gaat naar ‘kleding’ (6,32%).
Andere
45,84%
Belangrijkste Vlaamse exportproducten naar Tsjechië
(2008):
Elektrische machines
6,32%
Kleding
6,12%
Auto’s, tractoren,
motorrijwielen, fietsen
16,31%
Kunststof en toepassingen
14,57%
Machines en
mechanische werktuigen
10,84%
Belangrijkste Vlaamse exportproducten naar Hongarije
(2008):
Andere
36,90%
Elektrische machines
10,60%
Machines en mechanische
werktuigen
10,64%
Auto’s, tractoren,
motorrijwielen, fietsen
19,22%
Kunststof en toepassingen
11,65%
Farmaceutische producten
10,99%
Belangrijkste Vlaamse exportproducten naar Slovakije
(2008):
Andere
40,74%
Farmaceutica
4,33%
Elektrische machines
5,84%
WErEldWIJS-MArKtINFo
Auto’s, tractoren,
motorrijwielen, fietsen
24,82%
Machines en
mechanische werktuigen
13,08%
Kunststof en toepassingen
11,19%
Bratislava, Slovakije
Import nader bekeken
In 2008 overschreed de Vlaamse import uit Tsjechië voor het
eerst de kaap van 2 miljard euro. Hierdoor rukte het land op
naar de 16de plaats als leverancier van Vlaanderen met een
aandeel van 0,94% in de totale Vlaamse invoer. In vergelijking
met 2002 was dat aandeel nog 0,43%. Dat betekent een stijging
van meer dan 270%. Maar in de eerste negen maanden
van 2009 daalde de invoer uit Tsjechië met 13%.
Ook de import uit Hongarije toonde de afgelopen jaren een
stijgende evolutie. Vlaanderen importeerde in 2008 voor ongeveer
966 miljoen euro. Dat was ruim 18% meer in vergelijking
met het jaar voordien. Hongarije staat op de 29ste plaats als
leverancier van Vlaanderen met een aandeel van 0,44% in de
totale Vlaamse invoer. De daling van 29% in de eerste negen
maanden van 2009 keerde die stijgende evolutie om.
Sinds 2002 was de invoer uit Slovakije gestegen met bijna
160%. In 2008 importeerde Vlaanderen voor 520 miljoen euro
uit Slovakije, de 42ste leverancier van Vlaanderen met een
aandeel van 0,24% in de totale Vlaamse invoer. Ook hier strooide
de wereldwijde crisis roet in het eten. In de eerste negen
maanden van 2009 werd een daling van 16% opgetekend.
Belangrijkste importproducten
Vlaanderen importeert uit deze landen vooral machines en
elektrisch materieel en vervoermaterieel. Daarnaast zijn deze
landen belangrijke leveranciers van meubelen, speelgoed en
ontspanningsartikelen.
Andere
22,49%
Meubelen
2,60%
Belangrijkste Vlaamse invoerproducten uit Tsjechië
(2008):
Toepassingen van gietijzer,
ijzer en staal
5,27%
Elektrische machines
8,43%
Andere
25,47%
Kleding
3,70%
Auto’s, tractoren,
motorrijwielen, fietsen
33,34%
Machines en
mechanische werktuigen
27,87%
Belangrijkste Vlaamse invoerproducten uit Hongarije
(2008):
Optische instrumenten
6,02%
Auto’s, tractoren, motorrijwielen,
fietsen
17,22%
Andere
31,33%
Machines en
mechanische werktuigen
25,21%
Elektrische machines
22.38%
Belangrijkste Vlaamse invoerproducten uit Slovakije
(2008):
Elektrische machines
7,56%
Kunststof en toepassingen
10,70%
Auto’s, tractoren,
motorrijwielen, fietsen
22,30%
Machines en
mechanische werktuigen
15,56%
Meubelen
12,55%

MARKTINFO
Dagelijks werken onze Vlaamse Economische Vertegenwoordigers
(VLEV) interessante marktstudies uit, ze voeren desk research uit en
onderzoeken zakenopportuniteiten. Alle naslagwerk kan u lezen en
downloaden op onze website www.flandersinvestmentandtrade.be
onder de rubriek ‘Landen en sectoren – marktinformatie’.
SAOEDI-ARABIë
Studie ‘Overview of the Saudi Ports’
Sinds de jaren 70 investeerde Saoedi-Arabië
stevig in het uitbouwen en versterken van zijn
havenfaciliteiten. Deze poorten van en naar
het buitenland trekken vele investeerders
aan, zowel uit de publieke als uit de private
sector. Ons kantoor in Riyad schetst in deze
studie de verschillende commerciële en industriële
havens. Ook de nieuwe, geplande
havens komen erin aan bod. Ten slotte vermeldt
deze studie tal van businessopportuniteiten.
www.flandersinvestmentandtrade.be
KROATIë
Studie ‘Transport and Logistics
in Croatia’
Deze marktstudie be-
schrijft de huidige
situatie in Kroatië op
het vlak van transport
en logistiek. Vooral in
weg- en watertransport
staat het land
sterk met een goed
ontwikkeld en uitgebreid
wegennetwerk. Bovendien heeft Kroatië
met de havens van Rijeka, Split en Ploce belangrijke
troeven in handen om uit te groeien
tot een regionale gateway. Het luchttransport
is niet erg uitgebreid, maar voldoet aan de
noden van het land. De spoorwegen daarentegen
vormen de zwakste schakel in de Kroatische
transportinfrastructuur. Decennialang
gebrek aan onderhoud is de boosdoener. Ook
op het vlak van logistiek staat Kroatië nog in
de kinderschoenen.
Lees in deze studie welke projecten op til
staan en welke toekomstperspectieven de
transportinfrastructuur Kroatië heeft. Ten
slotte krijgt u een uitgebreide lijst van contactpersonen.
www.flandersinvestmentandtrade.be
ZUID-AFRIKA
Interessante publicaties
‘African Cleaning Review’
Hierin staan artikels over de sectoren hygiëne,
schoonmaak, onderhoud, ongediertebestrijding
en diensten voor facility management.
In een aparte bijlage is de ‘2010
Buyer’s Guide’ bijgevoegd. Deze uitgebreide
gids met bedrijven, producten en diensten in
de schoonmaaksector verschijnt jaarlijks.
‘African Decisions’
Dit is een van de meest hoogaangeschreven
b2b-publicaties van Afrika, met artikels over
onder meer landbouwupdates, armoedebestrijding
en research in drinkbaar water.
‘Home Goods Retailer’
Publicatie voor de meubel- en interieursector
over ‘outdoor living’.
U kan exemplaren van deze publicaties
bestellen via
www.flandersinvestmentandtrade.be
ZWITSERLAND
Zakendoen met de internationale
organisaties in Zwitserland
In en rond Genève zijn
vele internationale organisaties
gevestigd:
de instellingen, agentschappen
en comités
van de Verenigde Naties,
maar ook organisaties
zoals het Rode
Kruis, CERN en het
Internationaal Olympisch Comité. Deze organisaties
bieden vele opportuniteiten die
Vlaamse bedrijven onvoldoende benutten.
Met deze studie willen we de Vlaamse exporteurs
wegwijs maken in het aankoopbeleid van
deze internationale organisaties. Per organisatie
stelden we een fiche op waarin onder
meer aankoopprocedures, -statistieken en
leveranciersregistraties onder de loep worden
genomen. Regelmatig wordt de aankoopdienst
van de VN op de vingers getikt omwille
van het grote aandeel Zwitserse leveranciers.
Daarom wordt nu aandacht besteed aan een
grotere diversificatie van toeleveranciers.
En dat verhoogt de kansen voor Vlaamse
exporteurs.
www.flandersinvestmentandtrade.be
WErEldWIJS-MArKtINFo | 9

10 |
TWEESPRAAK
EXPORT VAN WOLF OIL
CORPORATION IS NIET TE TEMMEN
Aanwezig in 50 landen
Sales & Business Development Manager Trademarks Nicolas Schöller
en Adviseur Internationaal Ondernemen Michel Patteet.
Wie vlak voor de kantoren van Wolf Oil Corporation staat, kan niet vermoeden dat het bedrijfsterrein in totaal zowat
11 hectare beslaat. Hier is een van de grootste onafhankelijke blenders van smeerolie in Europa gevestigd: in
Hemiksem. De nabijheid van de haven van Antwerpen en de uitgebreide wegeninfrastructuur verlenen de locatie
grote logistieke troeven.
WErEldWIJS-tWEESPrAAK

In 1955 ontstond het familiebedrijf Wolf Oil Corporation. Aan
de waarden klantvriendelijkheid, flexibiliteit en kwaliteit viel
van bij de start niet te tornen. Anno 2010 leven deze nog even
sterk in het onafhankelijke smeeroliebedrijf. En die aanpak
loopt gesmeerd. In 2008 draaide Wolf Oil Corporation met in
totaal 130 medewerkers een omzet van ongeveer 105 miljoen
euro, waarvan 85% in het buitenland werd gerealiseerd.
Wereldwijs sprak met Sales & Business Development Manager
Trademarks Nicolas Schöller en Adviseur Internationaal
Ondernemen Michel Patteet.
Het product
“Dit familiebedrijf is groot geworden door de productie van
private labels of merken van derden. Tot enkele jaren geleden
was dat een sterke focus van Wolf Oil Corporation. Wij produceren
smeeroliën, vullen af in de gewenste verpakking en ondersteunen
de distributie naar de eindverbruikers. Smeerolie
bestaat uit een basisolie waaraan additieven worden toegevoegd.
Zowel het American Petroleum Institute (API), de Association
des Constructeurs Européens d’Automobiles (ACEA),
als de autofabrikanten leggen specifieke normen op waaraan
de producten moeten voldoen. De uitgebreide expertise en
knowhow die het bedrijf over de jaren heen verzamelde, zetten
we nu ook in voor onze eigen merken: Wolf en Champion.
Wolf is van bij het ontstaan eigendom van het bedrijf, Champion
sinds het begin van de jaren 70. In ons jaarlijkse volume –
75.000 ton afgewerkt product – vertegenwoordigen onze eigen
merken ongeveer 20%. Dit segment groeit het snelst en ons
streefdoel op middellange termijn is dan ook om dit percentage
naar 50% te tillen. Vroeger kwamen we in het buitenland
minder naar buiten met onze eigen merken, maar daarin
komt nu verandering,” vertelt Nicolas Schöller.
Michel Patteet pikt hierop onmiddellijk in: “Nochtans kende
ik het merk voor ik het bedrijf leerde kennen. Ik had het Wolflogo
her en der al gespot op nummerplaathouders achteraan
op wagens en vond het een slimme marketingzet om de zichtbaarheid
van het bedrijf verhogen. Ik was dan ook nieuwsgierig
en keek uit naar ons kennismakingsgesprek. Wolf Oil Corporation
doet al langer een beroep op onze organisatie voor ad
hoc vragen, maar onze persoonlijke samenwerking nam pas
vorig jaar een echte start.”
Sales & Business Development
Manager Trademarks
Nicolas Schöller:
“De herstructurering van de downstreamactiviteiten
bij enkele grote concurrentiële
spelers biedt extra opportuniteiten om onze
kwalitatieve merken te positioneren op de internationale
markt.”
Passieve export wordt actief
“Eigenlijk deed Wolf Oil Corporation vanaf het begin aan passieve
export. We volgden toen de internationale weg van de
private labels die bij ons werden geproduceerd. Pas sinds een
jaar of tien voeren we een actieve exportstrategie, met een
verkoopkantoor in Frankrijk en in Nederland en met een internationaal
netwerk van distributeurs en handelsagenten in
ongeveer 50 landen wereldwijd. En dat loopt vlotjes. Ter vergelijking:
tien jaar geleden stonden we met een beursstand van
9 vierkante meter op de internationale vakbeurs Automechanika
in Frankfurt. Nu meet onze stand 200 vierkante meter.
Vooral in de afgelopen twee jaar kunnen we van spreken van
een stroomversnelling,” schetst Nicolas Schöller.
Opportuniteiten in volle crisisperiode?
Vele Vlaamse ondernemers moesten de voorbije twee jaar
vechten om de wereldwijde crisis het hoofd te bieden. Hoe
raakte Wolf Oil Corporation in een stroomversnelling? “Ook wij
hebben de gevolgen gevoeld. Toen de grondstofprijzen daalden,
verminderde de waarde van onze stock. De twee laatste
maanden van 2008 en de eerste twee van 2009 tekenden we
een verminderde activiteit op. Maar ook onze grote concurrenten
bleven niet gespaard. Zij kozen er veelal voor om terug te
keren naar hun corebusiness: de exploratie en ontginning van
olie. Hun downstreamactiviteiten – onder meer de smeerolieproductie
– worden bij velen aanzienlijk geherstructureerd.
Die markttendens biedt extra opportuniteiten om onze kwalitatieve
merken te positioneren op de internationale markt,”
verklaart Nicolas Schöller.
“Daarnaast betekende de herstructurering van de grote bedrijven
dat distributeurs en handelsagenten werden bedankt
voor bewezen diensten. Dat zijn echter spelers met heel wat
ervaring, die de markt op hun duimpje kennen. In sommige
landen konden we met hen een contract sluiten, zodat zij nu
hun expertise voor ons inzetten.”
Michel Patteet voegt toe: “De merken Wolf en Champion worden
voornamelijk naar Europa, het Midden-Oosten en Afrika
– kortweg EMEA – geëxporteerd, maar ook in Azië en Latijns-
Amerika worden ze verdeeld. Om deze evolutie te kunnen blijven
opvolgen, is Wolf Oil Corporation een structuur aan het
opzetten gericht op de verschillende regio’s.”
Top exportbestemming Oekraïne
“Smeerolie is meer dan ooit een complex product en de specificaties
waaraan de producten moeten voldoen, veranderen
veel sneller dan vroeger. Door sterke merken te ontwikkelen
met een uitgebreid productgamma en innovatieve marketingtools,
helpen wij onze distributeurs hun klanten beter te
bedienen,” vertelt Nicolas Schöller. “In Oekraïne bijvoorbeeld
heeft Wolf Oil Corporation een speler vervangen die door de
snelle marktevolutie geen gepaste oplossing kon bieden. Het
eigen merk Wolf werd ingezet en vandaag vertegenwoordigt
Oekraïne een van de belangrijkste markten in de exportbestemmingen
van Wolf Oil Corporation.”
Hoe verloopt het zakendoen in Oekraïne? Nicolas Schöller
licht toe: “Uitstekend. We werken er aan een langetermijnstrategie
waarin techno-commerciële opleidingen, merkpositionering
en weloverwogen investeringen centraal staan. Het
succes van onze activiteiten in Oekraïne trok de aandacht van
een aantal buurlanden. We krijgen veel aanvragen om samen
te werken en mogen spreken van een sneeuwbaleffect.”
WErEldWIJS-tWEESPrAAK
| 11

12 |
Ook Michel Patteet weet het succes naar waarde te schatten:
“Oekraïne is een atypische, moeilijke markt. Maar het biedt
zeker potentieel als alternatief voor de mature markt van
West-Europa.”
Thuisbasis Hemiksem
Waarom bouwt Wolf Oil Corporation net in Hemiksem verder
aan zijn wereldwijde industriële en commerciële activiteiten?
“Het bedrijf is hier al 55 jaar gevestigd en we blijven investeren
in de productiesite. Net omdat we hier alles in één huis
houden, kunnen we zeer flexibel zijn. We produceren hier bijvoorbeeld
meer dan duizend verschillende producten en vanaf
duizend liter starten we een blend. Voor onze klanten is dit
een groot voordeel aangezien de markt almaar complexer en
diverser wordt. Ons productieapparaat is daar gelukkig op afgestemd,”
antwoordt Nicolas Schöller.
Tips voor jonge wolven?
Nicolas Schöller kadert het succes van de onderneming:
“Misschien klinkt het alsof Wolf Oil Corporation plots internationaal
is geëxplodeerd, maar het is natuurlijk een langer
verhaal. Kwaliteit, flexibiliteit en klantenservice stonden altijd
voorop – in combinatie met de productie van een gezond volume
– en het bedrijf plukt nu de vruchten van die blijvende
strategie. Ook zorgt de transparante en horizontale structuur
van het familiebedrijf ervoor dat beslissingen indien nodig
snel kunnen worden genomen. Dat maakt het fijn werken voor
de medewerkers.”
Michel Patteet bevestigt: “Het bedrijf gaat niet over één nacht
ijs, maar neemt weloverwogen stappen. Het verhaal van Wolf
Oil Corporation is een logisch relaas met grote continuïteit. De
businessattitude maakt onze samenwerking heel aangenaam.
Zo krijgen we regelmatig feedback en dat verhoogt de motivatie.”
Waarover gaat die feedback dan? “Sinds we de export van onze
eigen merken inbedden in onze bedrijfsstructuur en -strategie,
werken we nauwer samen. We spreken elkaar maandelijks
en nemen deel aan de Contactdagen. Ook van de Exportmeter
hebben we veel opgestoken. We merken dat Flanders
Investment & Trade eveneens flexibiliteit nastreeft. Zo komt
het voor dat we snel moeten vertrekken naar een exportbestemming.
Zelfs op een korte tijdsspanne zoeken ze informatie
op over onze contacten ter plaatse, of suggereren ze bijkomende
prospecten,” besluit Nicolas Schöller tevreden.
WErEldWIJS-tWEESPrAAK
Adviseur Internationaal
Ondernemen Michel Patteet:
“We krijgen regelmatig feedback van Wolf Oil
Corporation en dat verhoogt onze motivatie.”
HET PROVINCIAAL KANTOOR ANTWERPEN:
TOT UW DIENST
Het provinciaal kantoor is het eerste aanspreekpunt voor
alle bedrijven uit Antwerpen met vragen over internationaal
ondernemen. Heeft u een vraag of wil u meer weten
over onze acties (beursdeelnames, zakenreizen, Contactdagen,
…) of over hoe we u financieel kunnen ondersteunen?
Spring gerust binnen of contacteer ons. We staan graag
voor u klaar.
Onze medewerkers: Christel Peersman, Roel Bergers en
Marie-Jeanne Pittevils ondersteunen de bedrijven die nog
niet aan een specifieke adviseur werden toegewezen. Daarnaast
organiseren zij mee de Contactdagen en nemen ze het
onthaal van bezoekers voor hun rekening.
Onze AIO’s: Annik Du Pont (regio Mechelen), Michel Patteet
en Margareta De Clercq (regio Antwerpen) en An Stammeleer
(regio Kempen) beheren elk hun eigen bedrijvenportefeuille
en verzorgen de contacten en het netwerk met derden
in de provincie.
Contactgegevens:
Lange Lozanastraat 223, bus 3
2018 Antwerpen
T 03 260 87 22 - F 03 260 87 27
antwerpen@fitagency.be
OP ZOEK NAAR EXPERTISE OVER
INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
BIJ U IN DE BUURT?
Contacteer ons:
Oost-Vlaanderen
Huis van de Economie
Seminariestraat 2
9000 Gent
T 09 267 40 80
F 09 267 40 89
oostvlaanderen@fitagency.be
Limburg
Research Campus
Kempische Steenweg 305,
bus 201
3500 Hasselt
T 011 29 20 80
F 011 29 20 89
limburg@fitagency.be
Vlaams-Brabant
UBICENTER, 3de verdieping
Philipssite 5
3001 Leuven
T 016 31 10 40
F 016 31 10 49
vlaamsbrabant@fitagency.be
West-Vlaanderen
Jan Breydellaan 107, bus 1
8200 Brugge
T 050 32 50 80
F 050 32 50 89
westvlaanderen@fitagency.be
Ook zakendoen in Oekraïne?
Van 21 tot 24 november 2010 reist een economische missie
onder leiding van prins Filip naar Kiev. Inschrijven kan
vanaf 25 mei.
Meer info op www.flandersinvestmentandtrade.be.

IN DE KIJKER
BENT U ERBIJ OP 08/09/10?
Kom netwerken met ons netwerk
Op woensdag 8 september wordt exporterend Vlaanderen niet langer in spanning gehouden. Dan maakt Vlaams
minister-president Kris Peeters bekend wie de negende Leeuw van de Export mee naar huis mag nemen. De prijsuitreiking
wordt - net als de vorige jaren – gekoppeld aan ons jaarlijkse netwerkevent, een gedroomde match voor
vele bedrijven.
Jaarlijks bekroont de Leeuw van de Export een Vlaams bedrijf
dat uitzonderlijk sterke prestaties neerzette op het vlak van
internationaal ondernemen. In de huidige moeilijke marktomstandigheden
zal uiteraard bijzondere aandacht gaan naar
de manier waarop het bedrijf omging met deze verandering.
Bovendien moet de winnaar aantoonbaar belang hechten aan
maatschappelijk verantwoord ondernemen. Complexe criteria,
maar de inzet is dan ook hoog: de winnaar van de Leeuw
van de Export – de belangrijkste exportprijs van Vlaanderen
– krijgt een jaar lang een prominente plaats in de nationale
en internationale spotlights. Telkens krijgt deze prestigieuze
prijsuitreiking massale belangstelling.
Combi-formule
Niet alleen het kruim van het Vlaamse bedrijfsleven is er
aanwezig, ook ons voltallige netwerk uit binnen- en buitenland
tekent present. Tijdens het netwerkevent dat volgt op de
prijsuitreiking, kunnen de Vlaamse bedrijfsleiders persoonlijk
contact leggen met onze Adviseurs Internationaal Ondernemen,
onze Vlaamse Economische Vertegenwoordigers, handelssecretarissen
en technologieattachés. Internationale ambities,
uitdagingen, en de rol van Flanders Investment & Trade
bij het realiseren van ondernemersdromen, zijn een greep uit
mogelijke onderwerpen. De feestelijke avond is ook de gelegenheid
bij uitstek om exportervaringen en tips uit te wisselen
met collega-bedrijven, afspraken vast te leggen en nieuwe
contacten te leggen.
U bent toch van de partij?
Naar goede gewoonte vindt deze afspraak plaats in de Skyhall
op onze nationale luchthaven in Zaventem. Geen locatie illus-
treert immers beter de start van een internationaal avontuur!
U bent welkom vanaf 16.30 uur. Om 17 uur begint de prijsuitreiking
van de Leeuw van de Export en van 18 tot 22 uur kan u – onder
het genot van een drankje en een hapje – volop netwerken.
Schrijf u in!
U kan zich inschrijven via
www.flandersinvestmentandtrade.be/netwerkevent.
Wees er snel bij, want de plaatsen zijn beperkt!
08/09/10 – SKyHALL ZAVENTEM
16.30 uur: ontvangst
17-18 uur: prijsuitreiking Leeuw van de Export
18-22 uur: netwerkevent en wandelbuffet
Prijs per persoon: 50 euro
WErEldWIJS-IN dE KIJKEr
| 13

14 |
IN DE KIJKER
I-SUP2010: DE GEBOORTEPLAATS
VAN DE FLANDERS CLEANTECH
ASSOCIATION
Van 18 tot en met 21 april 2010 vond in Brugge – voor de tweede maal – de Innovation for Sustainable Production (i-
SUP) conferentie plaats. Dit evenement, gericht op de clean-techindustrie, slaagde erin het kruim van de bedrijfsleiders
en onderzoekers uit de sector te lokken. Om een zo breed mogelijk scala van onderwerpen te behandelen,
werd het evenement opgesplitst in zes internationale congressen met elk een eigen thema, zodat alle aanwezigen
zich konden richten op hun interessegebieden.
Het vliegverbod boven grote delen van Europa zorgde voor wat
ongemak bij de start van het congres. Een aantal sprekers en
deelnemers raakten niet ter plaatse, waardoor het evenement
de mist – of beter, de stofwolk – leek in te gaan nog voor het
begon. Dat was echter buiten de Vlaamse creativiteit gerekend:
via videoconferentie kwamen de afwezige sprekers toch
virtueel opdagen. Een milieuvriendelijk alternatief dus, wat
het gespreksthema helemaal ten goede kwam. Onder meer
de gouverneur van Californië (en voorvechter van duurzame
ontwikkeling) Arnold Schwarzenegger; Nobelprijswinnaar en
voorzitter van het internationaal panel over klimaatverandering
Rajendra Pachauri; en fysicaprofessor aan het Massachusetts
Institute of Technology (MIT) Mildred Dresselhaus waren
aanwezig via het videoscherm.
Bakermat voor groene innovatie
Dat een evenement als i-SUP in Vlaanderen georganiseerd
wordt, is niet echt een verrassing. De stevige opmars die
WErEldWIJS-IN dE KIJKEr
cleantech globaal maakt, wordt immers gedeeltelijk gedragen
door Vlaamse bedrijven. Mede dankzij onze strikte milieuwetgeving,
heeft Vlaanderen een stevige internationale reputatie
opgebouwd in deze markt en is wereldwijd bijvoorbeeld koplo-

per op het vlak van afvalrecyclage. Om cleantechbedrijven een
groeiplatform aan te bieden, stelt VITO (de Vlaamse Instelling
voor Technologisch Onderzoek) nu Flanders Cleantech Association
(FCA) voor. Dit vrij en open initiatief naar alle stakeholders
rond cleantech heeft de ambitie op een gestructureerde
manier netwerking en samenwerking te organiseren tussen
alle betrokken partijen en het grote publiek. FCA wil ook een
inventarisatie maken van de sector van milieuvriendelijke
technologie.
Koen Allaert,
gedelegeerd bestuurder
Flanders Investment & Trade
“Internationaliseren is een must voor Vlaamse
bedrijven, zeker in nichemarkten als
cleantech.”
Vlaamse cleantech gaat internationaal
Als hét aanspreekpunt voor Vlaamse bedrijven die willen ondernemen
in het buitenland, staat Flanders Investment & Trade
mee in voor het internationale luik van FCA. Koen Allaert,
gedelegeerd bestuurder en een van de sprekers op het evenement,
toonde zich enthousiast over deze nieuwe associatie:
“Wij juichen elk initiatief toe waarbij de aandacht voor internationalisering
van bij de start zit verweven. Uit twee recente
studies over dit thema bij Vlaamse ondernemingen, blijkt eens
te meer dat internationalisering aanzienlijke voordelen biedt.
Sterker nog: het is een must, zeker in nichemarkten zoals
cleantech. Deze ‘born globals’ – bedrijven die quasi van bij de
start internationaal actief moeten zijn – zijn typische ondernemingen
waarvoor de dienstverlening van Flanders Investment
& Trade een wereld van verschil kan maken.”
Meer info?
www.flanderscleantechassociation.be
HOOG BEZOEK
IN JAPAN
In april stond ons kantoor in Tokio bijzonder prominent op de
Belgische politieke radar. Op 28 april 2010 bezocht Herman
Van Rompuy, Voorzitter van de Europese Raad, ons kantoor
in Tokio.
Vlaamse Economische Vertegenwoordiger (VLEV) Dirk De
Ruyver gaf een beknopte toelichting bij de werking van Flanders
Investment & Trade in Japan (zie foto). Dirk De Ruyver
en zijn collega’s verwelkomden in dezelfde maand ook premier
Yves Leterme, vicepremier Steven Vanackere, voormalig
Vlaams minister Frank Vandenbroucke en EU-commissaris
Karel De Gucht.
IN DE KIJKER
STEUN VOOR
ONDERZOEK
OVER EXPORT
Bedrijfsgericht project van het Agentschap
Ondernemen met Europese en Vlaamse subsidies
Dit project biedt Vlaamse kmo’s de
kans om zich tegen een betaalbare
prijs strategisch te versterken en verder
te professionaliseren.
Met dit programma – mee gefinancierd
door het Europees Fonds voor
Regionale Ontwikkeling (EFRO) en
de Vlaamse overheid – verfijnt het
Agentschap Ondernemen zijn dienstverlening
aan de Vlaamse bedrijven.
Kmo’s met internationale ambities kunnen professionele adviesbureaus
inschakelen voor onder meer exportmarketing en
exportmarktonderzoek. Volgende aspecten behoren hiertoe:
• Marktonderzoek en onderzoek naar de wensen van de
consumenten in de doelmarkt;
• Onderzoek (ook implementatie) i.v.m. de noodzakelijke
voorwaarden om de introductie van de producten mogelijk
te maken (normen, …);
• Strategiebepaling, implementatie i.v.m. de verkoopstructuur
(via importeurs, agenten of vertegenwoordigers; onder
eigen merk of onder merken van eventuele klanten).
Meer info en aanvraagformulieren op:
www.agentschapondernemen.be/strategischondernemen
Dirk De Ruyver, VLEV Tokio, stelt het kantoor voor aan
Herman Van Rompuy, Voorzitter van de Europese Raad.
WErEldWIJS-IN dE KIJKEr | 15

IN DE KIJKER
PAS VERSCHENEN:
“MET UW HIGHTECHBEDRIJF
DE GRENS OVER”
Leidraad bij internationaal ondernemen
De technologieattachés versterken ons wereldwijde netwerk op
technologisch vlak. Zij vervullen een brugfunctie: zowel het aantrekken
van buitenlandse investeringen, als de begeleiding van
Vlaamse bedrijven in hun internationalisering en technologieuitwisseling
behoren tot hun takenpakket. Omdat hightechbedrijven
– hoe verschillend ook – vaak dezelfde obstakels moeten
overwinnen, bundelden de technologieattachés hun kennis in het
boekje ‘Met uw hightechbedrijf de grens over’.
Er werd gekozen voor een brede definitie van een hightechbedrijf:
elk bedrijf dat innovatieve technologie ontwikkelt,
commercialiseert of aanlevert heeft baat bij het boekje. Maar
ook ondernemingen die diensten ontwikkelen om hightechproducten
te commercialiseren, kunnen heel wat opsteken
van deze nieuwe publicatie. Naast de theoretische kennis en
gerichte informatie die wordt verstrekt, getuigen tal van ervaren
ondernemers over het pad dat ze aflegden, en over de
opportuniteiten en valkuilen die ze onderweg ontdekten. Dat
kan Vlaamse ondernemers een pak opzoekwerk en trial-anderror
besparen.
Eigen aan hightechbedrijven
Hightechbedrijven worden vaak geboren uit R&D: hun technologie
of techniek is veelal letterlijk de ‘kern van de zaak’.
Die technologie of techniek moeten ze zien te beschermen,
zodat anderen er niet sneller geld weten uit te slaan dan zijzelf.
De bescherming van de intellectuele eigendom is dan ook
een heet hangijzer. Verder moeten hightechbedrijven vaak een
markt creëren. Dat vergt tijd, energie en vooral kapitaal. Want
hun markt is veelal de facto internationaal. Omdat technologie
gemakkelijk reist. Omdat hun klanten overal verspreid zitten.
Of omdat ze in niches werken, wat enkel rendabel kan zijn
wanneer die internationaal worden bewerkt.
16 | WErEldWIJS-IN dE KIJKEr
“ Voor kleine hightechbedrijven is IP van onschatbare
waarde. Er is dan ook een complete strategie nodig. In
de eerste plaats om de nieuw ontwikkelde kennis te
beschermen; ten tweede om te bepalen wat het bedrijf met
deze nieuwe IP gaat doen.”
Vincent Ryckaert, IP Manager IMEC
26 Met uw hightechbedrijf de grens over
Industriële eigendomsrechten
Het octrooi of patent: een rechtstitel die aan de houder een
territoriaal beperkte, tijdelijke exclusiviteit verleent voor de
exploitatie van een uitvinding. In het algemeen geldt dat een
uitvinding een technische oplossing is voor een bepaald probleem;
het kan gaan om een product of een procédé. Een uitvinding
is octrooieerbaar indien ze nieuw is, indien ze het resultaat
van uitvinderwerkzaamheid is én industrieel toepasbaar.
De tekening of het model: het uiterlijk van een product of van
een deel van een product. Dit wordt in het bijzonder uitgemaakt
door de kenmerken van lijnen, omtrekken, kleuren, vorm, textuur
of materialen van het product zelf of van zijn versiering. Een
tekening of model is een rechtstitel die aan de titularis ervan een
tijdelijke exclusiviteit verleent voor de exploitatie op een welbepaald
grondgebied. Tekeningen omvatten alle tweedimensionale vormen
zoals dessins en patronen op stoffen en papier. Onder modellen
vallen de driedimensionale vormen van gebruiksvoorwerpen.
Het merk: de benamingen, tekeningen, afdrukken, stempels, letters,
cijfers, vormen van producten of van verpakking en alle andere
tekens die dienen om de producten en diensten van een bepaalde
onderneming te onderscheiden. Een merk is een rechtstitel die aan
de titularis ervan exclusiviteit verleent voor de exploitatie op een
welbepaald grondgebied. De essentiële functies van het merk zijn
het toelaten om producten en diensten van een onderneming te
onderscheiden van deze die een andere herkomst hebben, om de
gebruiker zo te garanderen van de identiteit van het product of de
dienst aangeduid door het merk.
Het kwekerscertificaat: een rechtstitel die aan de titularis
ervan een territoriaal beperkte, tijdelijke exclusiviteit verleent voor
de exploitatie van het teeltmateriaal van een kweekproduct (een
plantenras). Het wordt slechts verleend voor een ras dat nieuw,
onderscheidbaar, voldoende homogeen en bestendig is en een
benaming draagt.
30 Met uw hightechbedrijf de grens over
2 2 Uw Uw IP IP beschermen
Het Het hoogste goed goed van van een een hightechbedrijf is in is in eerste instantie het het
idee idee waaruit het het ontstond . En . En de de vernieuwing die die het, het, in in de de loop loop
van van zijn zijn bestaan, weet weet te te scheppen . Het . Het intellectuele eigendom of of
Intellectual Property, kortweg IP: IP: het het omvat uw uw nieuwe producten
of of technieken, nieuwe vormgeving of of nieuwe combinaties . Streeft . Streeft u u
hiervan het het fabricage- of of verkoopmonopolie na, na, dan dan kan kan u het u het laten laten
registreren door door een een officiële autoriteit . .
Beschrijvende elementen, zoals zoals de de gebruikte techniek, de de vorm, vorm,
de de naam naam van van het het product, … zullen … zullen u het u het recht recht geven geven om om een een derde derde
te te verbieden zonder uw uw toestemming te te kopiëren wat wat u toebe- u toebehoort
hoort . Maar . Maar niet niet alles alles kan kan worden beschermd . En . En wat wat kan kan worden
beschermd, is niet is niet noodzakelijk het het voorwerp van van registratie . En . En wat wat
in in België of of Europa is geregistreerd, is geregistreerd, is daarom is daarom nog nog niet niet beschermd
in in de de rest rest van van de de wereld . . . . . .
Trouwens, wil wil u internationaal u internationaal zakendoen, dan dan moet moet u niet u niet alleen
uw uw eigen eigen IP IP beschermen . U . moet U moet er er ook ook voor voor zorgen dat dat u uw u uw IP IP
niet-gehinderd en en exclusief kan kan exploiteren . Vòòr . Vòòr het het stellen van van
enige enige commerciële handeling, moet moet u dus u dus eerst eerst nagaan of of er er in in
uw uw doelmarkt al al gevestigde IP-rechten in in handen van van derden zijn zijn . .
Zodat Zodat u (dure) u (dure) conflicten vermijdt … …
Van Van hightech tot tot hightechbedrijf
In In de de keten keten van van hightech tot tot hightechbedrijf, zijn zijn drie drie stappen te te
onderscheiden . .
1 1 Wat Wat is uw is uw IP? IP?
In eerste In eerste instantie moet moet u inschatten u inschatten wat wat u precies u precies wil wil beschermen;
wat wat het het idee idee precies is waarvan is waarvan u wil u wil vermijden dat dat anderen het het zullen zullen
commercialiseren of u of ermee u ermee beconcurreren . Eventueel . Eventueel kan kan u bepaalde u bepaalde
ontwikkelingen ook ook vrijgeven (in (in IT bijvoorbeeld IT bijvoorbeeld als als Open Open Source), omdat
u sterk u sterk genoeg in uw in uw schoenen staat staat en en uw uw idee idee nog nog verder reikt reikt . Op . Op uw uw
intellectuele eigendom – het – het specifieke idee idee waarop u uw u uw onderneming
wil wil bouwen – moet – moet u de u de rechten zien zien te bekomen te bekomen . .
Leidraad bij internationaal ondernemen 27
Het Het intellectuele eigendomsrecht
Het Het intellectuele eigendomsrecht omvat omvat tal van tal van rechtsgebieden:
het het auteursrecht, het het databankenrecht, het het octrooirecht, het het
handels handels geheim, geheim, het het merkenrecht, het het handelsnamenrecht, het het
domeinnaamrecht, het het tekeningen- of modellenrecht, of modellenrecht, het het halfhalfgeleidersrecht, naburige rechten, het het kwekersrecht . .
Sommige van van die die rechten rechten – op – een op een handelsnaam, naburige rechten,
databankrechten, auteursrecht – ontstaan – ontstaan van van rechtswege: u kan, u kan,
maar maar hoeft hoeft ze niet ze niet te beschermen te beschermen . Andere . Andere moet moet u actief u actief registreren . .
Door Door het het toekennen van van industriële eigendomsrechten beschermt
een een overheid de maker de maker of bedenker of bedenker van van een een product, een een uitvinuitvinding,ding, een een merknaam, een een werk werk . Alleen . Alleen diegene diegene die die over over het het recht recht
beschikt, mag mag het het onder onder meer meer produceren en vermenigvuldigen en vermenigvuldigen . .
Hiertoe Hiertoe behoort behoort ook ook uw uw ‘industriële eigendom’: het het resultaat
van van de R&D, de R&D, die die van van uw uw onderneming vaak vaak veel veel geld, geld, focus focus en en
energie energie vergde vergde . De . De bescherming van van uw uw industriële eigendom
is dan is dan ook ook essentieel voor voor het het overleven en doorgroeien en doorgroeien van van uw uw
onderneming . .
Intellectuele eigendomsrechten – zoals – zoals octrooien (patenten),
kwekersrechten, auteursrechten, tekeningen en modellen en modellen en en
merken merken – bieden – bieden de titularissen de titularissen ervan ervan een een ‘monopolie’: een een tijdetijdelijkelijke en territoriaal en territoriaal beperkte, exclusieve exploitatie van van hun hun intellectueletuele
eigendom . Zo’n . Zo’n monopolie stimuleert innovaties, onontbeerlijk
voor voor economische groei groei . Het . Het kan kan evenwel evenwel ingaan ingaan tegen tegen het het principe principe
van van vrije vrije mededinging; onmisbaar voor voor de vrije de vrije markteconomie . .
Omwille Omwille van van de tegenstrijdigheid de tegenstrijdigheid tussen tussen deze deze twee twee principes,
worden worden ‘intellectuele eigendomsrechten’ slechts slechts onder onder welbepaalde
voorwaarden en voor en voor een een beperkte duur duur verleend . .
Internationale aspecten
Zowel Zowel binnen binnen als als buiten buiten Europa Europa zijn zijn al heel al heel wat wat inspanningen
geleverd inzake inzake de harmonisering de harmonisering van van de aanvraagprocedures de aanvraagprocedures voor voor
de verschillende de verschillende types types van van intellectuele rechten rechten . Toch . Toch geven geven vele vele
landen landen nog nog steeds steeds een een eigen eigen invulling aan aan onder onder meer meer registratieprocedures,
inhoudelijke beschermingsomvang en afdwingbaarheid
en afdwingbaarheid
van van intellectuele eigendomsrechten . .
Leidraad bij internationaal ondernemen 31

In de beginjaren is het verzamelen van voldoende kapitaal
veelal een pijnpunt, want in die periode – en dat kan tot tien
jaar duren – is er veelal geen product, amper omzet en weinig
klanten. Kortom, ze verbranden kapitaal. Maar zowel in
Vlaanderen als in het buitenland zijn er externe financiers
die in die jaren willen investeren.
Een externe investering gaat vaak gepaard met de inbreng
van knowhow van ervaren entrepreneurs, die het bedrijf met
raad en daad kunnen ondersteunen. Wie een internationale
samenwerking en partnering overweegt, wikt best de verschillende
vormen die mogelijk zijn. En eenmaal de zaken
vlot lopen, komt het ogenblik dat de roep prangend wordt om
een tweede – buitenlandse – uitvalsbasis op te richten.
Al deze vraagstukken worden in deze publicatie kort beschreven,
toegelicht en geïllustreerd met cases uit de praktijk. Zo
biedt het boekje praktische tips, tricks en raadgevingen bij
de drempels die elke internationale ondernemer ervaart.
Essentieel voor Vlaanderen
“Hightechbedrijven zijn enorm belangrijk voor Vlaanderen.
Ze geven onze kenniseconomie een plaats op het internationale
toneel. Daarnaast creëren ze werkgelegenheid en
vergroten ze de concurrentiekracht van onze regio. Hightechbedrijven
geven niet alleen onze toekomst mee vorm, ze
vrijwaren die ook.
Annik Bouquet -
Technologieattaché
ICT – Los Angeles
“Vlaanderen heeft een goede branding wat
ICT betreft. We willen dit in de VS nog versterken
en Vlaamse ICT-bedrijven bijstaan in hun
ondernemerschap, onder meer door trends
en evoluties te communiceren.”
Jan Wauters - Technologieattaché
Bio- en nanotechnologie –
New york
“Biotech is een speerpuntsector voor Vlaanderen.
We hebben sterke troeven in biotech
in de ruime zin. Voor zakendoen met de VS is
New York een ideaal toegangspunt en er zijn
heel wat biotechclusters in de VS.”
Technologieattachés op post
Onze vijf technologieattachés spelen een cruciale rol in het
internationaal matchen van vraag en aanbod van de Vlaamse
hightech. Ze doen dat vanuit strategische locaties in China, de
VS, Japan en India.
Lees ‘Met uw hightechbedrijf
de grens over’
Op www.flandersinvestmentandtrade.
be kan u in de rubriek ‘Pers en publicaties’
– ‘Brochures en folders’ dit boekje
downloaden.
Wil u graag meer weten? Neem dan contact
op met uw provinciaal kantoor. Op
Gaucheretstraat 90 I BE – 1030 Brussel
T +32 2 504 87 11 I F +32 2 504 88 99
info@fitagency.be I www.flandersinvestmentandtrade.be
pagina 12 vindt u alle contactgegevens.
Ralph Moreau,
ICT – New Delhi
Met uw hightechbedrijf
de grens over
Leidraad bij
internationaal
ondernemen
“We moeten ons richten op ICT in
sectoren als logistiek, retail, banking
en healthcare, waarin Vlaamse
bedrijven over knowhow en innovatieve
producten beschikken. Hier is
in India veel interesse voor.”
Ben Kloeck - Technologieattaché
- Bio- en nanotechnologie
– Tokio
“In Japan zijn veel grote farmabedrijven
op zoek naar nieuwe producten
Ze zoeken start-ups en kleine
bedrijven die iets unieks te bieden
hebben. Hier ligt een groot potentieel
voor Vlaanderen.”
Tom Vermeulen -
Technologieattaché
Milieu en Energie – Peking
“De milieu- en energieproblematiek
in China is gigantisch. Wij willen
hierop inspelen door de vraag naar
oplossingen te koppelen met de
Vlaamse technologie en knowhow.”
WErEldWIJS-IN dE KIJKEr
| 17

IN DE KIJKER
GROEPSZAKENREIS
HONGARIJE
ZET IN OP MILIEU
Flanders Investment & Trade organiseert in oktober een groepszakenreis naar Hongarije – 29ste exportbestemming
van Vlaanderen – voor bedrijven die actief zijn in de milieusector. We willen de aandacht van de Hongaarse
ondernemers en beslissingnemers vestigen op de Vlaamse milieutechnologie en expertise. Dankzij een individueel
b2b-afsprakenprogramma kunnen de deelnemers mogelijke opportuniteiten verder onderzoeken. De missie reist
naar Boedapest en naar Nyiregyhaza in het oosten.
Hongarije zet in op milieubeleid. Het Europese centraal gelegen
land moet immers de opgelopen achterstand trachten in
te halen. Door het EU-toetredingsverdrag verbindt Hongarije
zich ertoe om tegen 2015 te voldoen aan alle EU-milieunormen.
Begin dit jaar keurde het Hongaarse parlement het ambitieuze
Nationaal Milieuprogramma 2009-2014 goed. Hierin
zijn de krijtlijnen in het milieubeleid voor de komende jaren
uitgezet.
Net als zijn buurlanden kan Hongarije gebruikmaken van de
Europese Structuur- en Cohesiefondsen. Die zijn in het leven
geroepen om de regionale ontwikkelingsverschillen binnen
Europa te verminderen. Er zijn aanzienlijke bedragen mee gemoeid.
Voor de periode 2007-2013 gaat het om 22,4 miljard
euro waarvan 22% voor milieu- energieprojecten is bestemd.
Maar Hongarije heeft niet alleen financiële hulp nodig om zijn
doelstellingen te realiseren. Ook kennis en expertise zijn vereist.
Vlaanderen, koploper in verschillende subsegmenten van
18 | WErEldWIJS-IN dE KIJKEr
de milieusector, kan hierbij zeker ondersteuning bieden.
Verwacht wordt dat het Hongaarse politieke klimaat opnieuw
stabieler wordt. In de verkiezingen van april 2010 won de centrum-rechtse
partij FIDESZ overtuigend. Centraal in hun plannen
staan diverse maatregelen om de economie te stimuleren
en de corruptie te bestrijden. Dankzij hun overtuigende tweederde
meerderheid kan de partij een sterke regering vormen.
Kansrijke markten
De milieu-uitdagingen in Hongarije en aangrenzende regio’s
zijn groot. Voor buitenlandse ondernemingen liggen vooral
opportuniteiten in de nichesegmenten waar expertise en technologie
met een hoge toegevoegde waarde vereist zijn, en in
complexere projecten, iets wat door een aantal Vlaamse bedrijven
met praktijkervaring op de Hongaarse markt aan Flanders
Investment & Trade werd bevestigd.

Denk aan infrastructuur voor verbrandingsovens, knowhow
voor design- en bouwprojecten, maar ook aan het volledige
segment afvalophaling, -verwerking en –recyclage. Vlaanderen
heeft herin een unieke hoogtechnologische expertise uitgebouwd
die we via deze handelsmissie willen promoten. In
Hongarije is dit segment – op een aantal uitzonderingen na
– zo goed als onbestaande. Het land wil het aandeel afvalverwerking
tegen 2015 verhogen tot 35 à 40%.
Ook in bodemsanering zijn er kansen voor Vlaanderen en opnieuw
kan Vlaanderen hier zijn voortrekkersrol uitspelen. Zo
is er een grote markt voor het inkapselen van oude en de aanleg
van nieuwe stortplaatsen, en het saneren van industriële
gronden en ‘black points’. De gigantische berg ‘red mud’ van
de vroegere aluminiumindustrie is een goed voorbeeld.
Tegen 2015 wil Hongarije beschikken over voldoende waterzuiveringsinstallaties,
meer bepaald in 2312 woonkernen. In
vele landelijke gebieden is immers geen riolering en waterzuivering
voorzien. Hier liggen kansen voor ondernemingen
actief in (kleinere) waterzuiveringsinstallaties, rioleringen, en
de verbetering van de drinkwaterkwaliteit.
Voorts biedt het rurale Hongarije mogelijkheden voor bioenergie.
Het storten van biologisch afbreekbaar plantaardig
en dierlijk afval zal worden vervangen door composteringsinrichtingen
en biogasgeneratoren. Bio-energie kan ook worden
opgewekt door warm water dat rijkelijk aanwezig is in de
Hongaarse bodem, en door de zon die beduidend meer schijnt
dan in Vlaanderen. Bovendien start Hongarije een programma
voor de bescherming en verbetering van alle waterbekkens.
Bob Giraud, Vlaamse Economische
Vertegenwoordiger in Boedapest
“In Hongarije valt nog heel wat te realiseren
op het vlak van milieu en afvalbehandeling.
Hier liggen grote opportuniteiten voor Vlaamse
ondernemers.”
Werken met een lokale partner
Door de taalbarrière en het feit dat de meeste milieuprojecten
lokaal worden toegewezen, is het werken met een lokale
partner – zeker voor kmo’s – of met een eigen antenne ter
plaatse meer dan aangewezen. Deze partners kunnen de evolutie
van de projecten opvolgen. Ook bieden ze een antwoord
op het probleem van de aanbestedingsdocumentatie die bijna
uitsluitend beschikbaar is in het Hongaars.
Met deze groepszakenreis willen we de Vlaamse bedrijven in
contact brengen met potentiële partners en Hongaarse overheden.
Focus op de grensregio’s
De groepszakenreis neemt vanzelfsprekend een start in Boedapest,
maar ook het noordoostelijk gelegen stadje Nyiregy-
haza en de grensregio’s in Roemenië en Oekraïne worden bij
de actie betrokken.
De streek rond Nyiregyhaza is de armste regio van Hongarije
waardoor ze aanspraak kan maken op veel EU-fondsen.
Ook in de aangrenzende regio’s Maramures en Satu Mare in
Noordwest-Roemenië en Uzhhorod in West-Oekraïne bestaat
er nog een grote achterstand. In Nyiregyhaza en omstreken
heeft Vlaanderen een uitstekend imago opgebouwd en we onderhouden
er zeer goede relaties, onder meer dankzij de oprichting
van een Vlaams incubatiecentrum voor kmo’s en verschillende
Plato-peterschapsprojecten zoals het crossborder
Plato-project Vlaanderen-Hongarije-Roemenië.
Tijdens deze missie staan – zowel in Boedapest als in Nyiregyhaza
– twee zaken centraal: de voorstelling en promotie van
de Vlaamse milieu-expertise én de individuele b2b-afsprakenprogramma’s.
In Nyiregyhaza werken we hiervoor samen met
de betrokken Kamer van Koophandel en met de Kamers uit de
grensregio’s.
GROEPSZAKENREIS HONGARIJE
CLEANTECH
18 – 21 OKTOBER
BOEDAPEST
Maandag 18 oktober
Briefing en diner
met alle deelnemers
Dinsdag 19 oktober
Roadshow ‘Vlaamse milieutechnologie’ met walking lunch
en individuele b2b-afspraken in Szentendre, op een boogscheut
van Boedapest.
Waar? Het zero-emissie conferentiecentrum REC (Regional
Environmental Center for Central & Eastern Europe).
Vooravond: transfer naar Nyiregyhaza
NyIREGyHAZA
Nyiregyhaza
Boedapest
Woensdag 20 oktober
Roadshow ‘Vlaamse milieutechnologie’ met walking lunch
en individuele b2b-afspraken. In samenwerking met de
Kamer van Koophandel van Nyiregyhaza en de Kamers
van Satu Mare in Noord-Roemenië en Ushhorod in West-
Oekraïne.
Donderdag 21 oktober
Transfer naar Boedapest. Eventueel extra individuele afspraken
of een groepsbezoek aan een toepasselijke realisatie
in de milieusector.
Hoe deelnemen?
Schrijf u in via www.flandersinvestmentandtrade.be – in
de rubriek ‘Acties en events’.
WErEldWIJS-IN dE KIJKEr | 19

IN DE KIJKER
VLAANDEREN EN DESIGN:
EEN UITSTEKENDE MATCH
Expositie ‘Je suis dada, tussen droom en realiteit’ in Milaan.
Elk seizoen wordt reikhalzend uitgekeken naar de creaties van Vlaamse ontwerpers. In de internationale designwereld
gooit Vlaanderen immers hoge ogen. Dat komt niet alleen door het bijzondere talent dat hier aanwezig is,
maar ook omdat Vlaanderen de designsector sterk stimuleert. Ook Flanders Investment & Trade doet dat. Tijd voor
een focus op design.
Tweemaal per jaar, in september en januari, vindt Maison &
Objet plaats in Parijs. Deze prestigieuze vakbeurs geldt als
een van de meest toonaangevende ontmoetingsplaatsen van
in- en exterieurontwerpers. Meer dan 2.800 exposanten presenteren
er hun werk, van glaswerk over tuinmeubilair tot
kasten, aan ongeveer 70.000 professionele bezoekers.
Op de editie eind januari hadden 178 Vlaamse bedrijven er een
stand bemachtigd. Niet eenvoudig, gezien de lange wachtlijst.
Bedrijven uit de hele wereld willen er staan, maar de organisatie
beslist of uw product aansluit bij het aanbod. De inzet
is dan ook hoog: sommige bedrijven realiseren er bijna hun
volledige jaaromzet. Hier worden contracten afgesloten en
afspraken gemaakt,” weet Carl Destoop, Verantwoordelijke
Marketing bij Flanders Investment & Trade.
20 | WErEldWIJS-IN dE KIJKEr
Salone Internazionale del Mobile 2010
Jaarlijks wordt in Milaan ’s werelds belangrijkste design- en
interieurbeurs gehouden. In het kielzog daarvan worden in
de stad allerlei panden tijdelijk verhuurd voor designexposities,
georganiseerd door bedrijven, designcentra, -scholen
en -promotieagentschappen. Al die kleine initiatieven worden
verbonden door zogeheten Off-programma’s.
Op de beurs staan vele Italiaanse merken naast buitenlandse
labels die al internationale erkenning hebben opgebouwd.
Design Vlaanderen – met ondersteuning van Flanders Investment
& Trade – zette er van 14 tot 19 april onze designers
en designbedrijven in de kijker. “Met de tentoonstelling ‘Je
suis dada_Tussen droom en realiteit’ zijn we erin geslaagd

om op te vallen tussen de stortvloed van initiatieven in Milaan.
De sterke scenografie maakte een bijzonder frisse indruk en
kreeg lovende reacties van de bezoekers. De mooie locatie –
de Spazio Herno aan de Via Savona 19a in de Zona Tortona, het
drukbezochte Off-programma rond de Via Tortona – vormde
het ideale decor voor deze expositie. Ook ons netwerkevent
op donderdagavond was een succes,” licht Carl Destoop toe.
“Bovendien werkten we samen met Wallonie-Bruxelles Mode/
Design en Brussel Export aan een gemeenschappelijk Belgisch
communicatieplan, onder de noemer ‘Les Belges’. In de
persmap staken fraai gestileerde kaarten om de initiatieven
van de betrokken gewestelijke organisaties voor te stellen. De
locaties waar onze Belgische ontwerpers en fabrikanten hun
creaties presenteerden, werden origineel aangeduid op luchtfoto’s
van de belangrijkste wijken in Milaan.”
Pr-actie Vlaamse designsector in de VS
Ook in de VS is design een bloeiende sector. In 2011 willen onze
kantoren in Los Angeles en New York enkele Vlaamse designbedrijven
uitnodigen. Ter voorbereiding hiervan polst Flanders
Investment & Trade dit jaar in september via een doelgerichte
pr-actie naar de Amerikaanse interesse voor Vlaamse designproducten
bij vakbladen, architecten en interieurdesigners.
We zullen hiervoor een persdossier van de Vlaamse designbedrijven
samenstellen.
Interieur 2010
Wie actief is in de interieursector, heeft vast de Internationale
Design Biënnale Interieur al gemarkeerd in zijn agenda. Van
15 tot 24 oktober zullen de Expohallen in Kortrijk gonzen van
de creativiteit. Onder het curatorschap van Dieter Van Den
Storm, dit jaar al voor de derde keer, belooft ook deze 22ste
editie veel goeds.
“Flanders Investment & Trade organiseert opnieuw een uitnodigingscampagne
voor de beurs. Dankzij een weloverwogen
en strenge selectie van labels, kan Interieur uitpakken met
compacte kwaliteit. Naast de vele internationale exposanten,
is de aanwezigheid van Vlaamse designfabrikanten er een
must. Door buitenlandse inkopers en vaklui die hen bij die
aankoop kunnen beïnvloeden – zoals architecten – naar Kortrijk
uit te nodigen, kunnen we de Vlaamse designers en hun
Ontwerp van Vincent Van Duysen in het Swarovski Crystal Palace
Carl Destoop,
Verantwoordelijke
Marketing:
“Door buitenlandse inkopers en
vaklui – zoals architecten – naar Interieur
2010 uit te nodigen, kunnen
we de Vlaamse designers en hun
ontwerpen in optimale omstandigheden
voorstellen.”
ontwerpen in optimale omstandigheden voorstellen,” vertelt
Carl Destoop. “De Vlaamse Economische Vertegenwoordigers
(VLEV’s) uit Canada, Denemarken, Finland, Ierland, IJsland,
Noorwegen, Oostenrijk, Spanje, de VS, Zweden en Zwitserland
stellen een selectie voor van interessante winkel(keten)s, designgaleries
en invloedrijke vaklui in hun werkgebied. In Australië
selecteert onze VLEV geen inkopers maar journalisten.
Ook de bedrijven mogen potentiële genodigden voorstellen.
Voor de beurs worden de Vlaamse standhouders en de genodigden
over elkaar geïnformeerd. Op de beurs zelf streven we
ernaar dat beide partijen zo veel mogelijk contacten leggen.”
Contacteer de juiste persoon!
Voor specifieke vragen over de pr-actie Vlaamse designproducten
in de VS, contacteert u Anke Vanderstappen via
anke.vanderstappen@fitagency.be.
Heeft u vragen over het uitnodigingsprogramma op
Interieur 2010? Neem dan contact op met Kurt Vleminckx
via kurt.vleminckx@fitagency.be.
WErEldWIJS-IN dE KIJKEr | 21

TERUGBLIK
EUROPESE STRUCTUURFONDSEN
VOOR TSJECHIë EN SLOVAKIJE:
ABRACADABRA OF HONINGPOT?
Elk voorjaar heeft de dienst Internationale Financiële Instellingen (IFI) afspraak met de Vlaamse bedrijven die geinteresseerd
zijn in zakendoen met de nieuwe lidstaten van de Europese Unie. De focus van IFI ligt op de Europese
structuurfondsen in deze landen. Eerder kwamen Roemenië en Bulgarije aan bod, op 15 april stonden Tsjechië en
Slovakije in de schijnwerpers op het seminarie in Brussel.
De interesse van onze Vlaamse ondernemers in zakendoen
met Tsjechië en Slovakije bleek groot. Ruim 120 deelnemers,
afkomstig uit uiteenlopende sectoren, schreven zich in. Het
seminarie bood een unieke gelegenheid om alle spelers op
het veld te ontmoeten: vertegenwoordigers van de Tsjechische
en Slovaakse ambassades, de afgevaardigden van beide
landen bij de Europese Unie, de verantwoordelijken van beide
landen bij het directoraat-generaal Regio’s van de Europese
Commissie, de verantwoordelijken voor de uitvoering van de
programma’s binnen de Tsjechische en Slovaakse ministeries,
en een Vlaams bedrijf met ervaring in beide landen.
Europa
De Tsjechische ambassadeur Vladimír Müller wees op de
enorme verschuiving die had plaatsgevonden binnen het economisch
weefsel van de nieuwkomers in de Europese Unie.
Toen Tsjechië zich in 1993 openstelde voor de markteconomie,
22 | WErEldWIJS-tErUGBlIK
bestond immers meer dan 90% van de buitenlandse handel
nog uit transacties met de Comecon: het economisch samenwerkingsverband
tussen de Oost-Europese communistische
landen, Cuba, Mongolië en Vietnam, onder leiding van de voormalige
Sovjet-Unie. Anno 2010 is – met 80% van de handel
binnen de Europese Unie – de verweving met de traditionele
Europese lidstaten en Centraal-Europa een feit.
Zijn Slovaakse evenknie Jozef Reinvart was trots dat Slovakije
als eerste van de nieuwe lidstaten deel uitmaakte van de
eurozone. Sinds 1 januari 2009 betalen de Slovaken niet langer
in kronen maar in euro’s. Tsjechië hoopt zo ver te zijn in
2016. De handelsvertegenwoordigers van beide ambassades
benadrukten dat Tsjechië en Slovakije – net zoals België – in
grote mate afhankelijk zijn van hun import en export. De wereldwijde
financiële crisis trof beide landen niet rechtstreeks,
omdat ze eind jaren 90 al een interne crisis hadden doorgemaakt.
Maar omdat hun belangrijkste exportmarkten naar
adem hapten, werden ze onrechtstreeks wel geraakt.

Achtergestelde regio’s bieden kansen
Een belangrijk begrip in het verlenen van Europese structurele
steun aan bepaalde regio’s is de ‘convergentieregio’. Dat
is een Europese regio waarvan de welvaart lager ligt dan het
Europese gemiddelde. In België voldoet alleen de provincie
Henegouwen aan deze definiëring, maar in de nieuwe lidstaten
gaat het over het merendeel van de gebieden. Zo behoren
in Tsjechië en Slovakije alleen de hoofdsteden Praag en Bratislava
niet tot een convergentieregio. De convergentiesteun
wordt opgedeeld in cohesiesteun (grote infrastructuurprojecten),
fondsen voor regionale ontwikkeling (ERDF) en sociale
fondsen (ESF).
In de periode 2007-2013 krijgt de Tsjechische overheid 26,7
miljard euro convergentiesteun, de Slovaakse regering ontvangt
11 miljard euro. Bovendien moeten de lidstaten die de
steun ontvangen,15% cofinancieren uit het nationale budget.
Zo ontstaat een hefboomeffect.
In Tsjechië is de verdeling van de koek ongeveer als volgt:
• 10 miljard euro naar milieu
• 7,7 miljard euro naar transport
• 5 miljard euro naar R&D en innovatie
• 1,5 miljard euro naar de ondersteuning van het ondernemen,
vooral naar kmo’s
Deze prioriteiten worden vertaald naar operationele programma’s
waarvan de Tsjechische overheid er op nationaal en regionaal
niveau 17 heeft gedefinieerd. De 11 miljard euro die
Slovakije ontvangt, wordt verdeeld over 12 operationele programma’s.
Tijdens de namiddag konden de deelnemers aan het seminarie
enkele panelgesprekken bijwonen. Drie hete hangijzers
stonden op het programma: milieu en energie, transport, en
algemene rechtstreekse steunmaatregelen aan kmo’s.
Steun voor kmo’s
Programmamanager Slovakije Jozef Stahl
beklemtoonde dat het de regionale en lokale
overheden zijn die de programma’s beheren
en de projecten implementeren.
Kmo’s kunnen rechtstreekse steun krijgen voor industriële
onderzoeksprojecten en innovatie. Alleen het onderzoek naar
innovatieve productieprocessen en praktische oplossingen
met een meetbaar resultaat komt in aanmerking, geen louter
fundamenteel onderzoek. Belangrijk is dat het geld uitsluitend
voor het onderzoek wordt aangewend, en niet voor de aankoop
van kapitaalgoederen. Ook onderzoeksparken, clusters en incubatiecentra
komen in aanmerking voor deze subsidies. De
budgetten lopen over de jaren 2007-2013, maar de vraag is
groot. Zowel in Tsjechië als in Slovakije is al meer dan de helft
V.l.n.r. Jozef Stahl, Koen Allaert en Denisa Perrin
van de fondsen toegewezen. In Tsjechië is het ministerie van
Handel en Industrie verantwoordelijk voor de fondsen, in Slovakije
zijn dat de ministeries van Economie en van Onderwijs.
Milieu
Als beheersorgaan voor de milieusector zijn het de ministeries
van Leefmilieu die oordelen over de toewijzing van de
milieufondsen. Het zijn meestal de gemeenten die het geld in
de wacht slepen. Het is dan aan hen om de aanbestedingen
uit te schrijven voor het uitvoeren van werken, het aankopen
van goederen en diensten, en het selecteren van consultants.
Op de website Tender Electronic Daily (http://ted.europa.eu)
worden deze aanbestedingen gepubliceerd. Het merendeel
van de projecten gaat over energiebesparing, afvalverwerking
en waterzuivering. Ook voor de technische assistentie is een
aanzienlijke som vrijgemaakt. Hoewel een behoorlijk budget
was voorbehouden voor het tegengaan van luchtvervuiling,
Arnout Geys,
Projectmanager IFI
“De structuurfondsen – het Europees
Fonds voor Regionale Ontwikkeling
(EFRO) en het Europees
Sociaal Fonds (ESF) – en cohesiefondsen
zijn de belangrijkste EUfinancieringsinstrumenten
voor
kmo’s. Ze omvatten verschillende
thematische programma’s en communautaire
initiatieven die in de regio’s worden uitgevoerd.
Voor de periode 2007-2013 maakte de Europese Unie in totaal
347 miljard euro vrij. De begunstigden van deze fondsen
krijgen een rechtstreekse bijdrage om hun projecten te
financieren. De opportuniteiten voor Vlaamse bedrijven om
gebruik te maken van deze programma’s zijn legio zoals de
toelevering van goederen en diensten, consultancy of deelname
in een consortium voor de uitvoering van een project.
Een belangrijke tool om op de hoogte te blijven van toekomstige
projecten en nakende aanbestedingen is de website
http://ted.europa.eu.”
WErEldWIJS-tErUGBlIK | 23

viel de vraag tegen. Het bedrag zal worden herverdeeld over
andere prioriteiten. De sectoren milieu en hernieuwbare energie
staan hoog op de agenda in beide landen. Zo investeert
Hongarije 34% van de EU-bijdrage in deze projecten.
Transport
In Tsjechië is het operationeel programma voor de transportsector
het grootst met 7,7 miljard euro. Het ministerie van
Transport is de beheerder van de fondsen en verantwoordelijke
voor de uitvoering van zowel internationale (Trans-European
Transport Network (TEN-T)) als nationale projecten.
De begunstigden van deze fondsen zijn het directoraat voor
autowegen en wegen, de administratie voor de spoorweginfrastructuur
en het directoraat voor waterwegen van Tsjechië.
Ook het openbaar vervoer en de metro van Praag krijgen een
opfrisbeurt. Een relatief klein budget is voorzien voor technische
assistentie.
24 | WErEldWIJS-tErUGBlIK
Denisa Perrin, Programmamanager Tsjechië,
vertelde dat de Tsjechische autoriteiten grote
interesse hebben in de Vlaamse expertise in
sectoren zoals milieu en transport.
Slovakije reserveert bijna een derde van de EU-fondsen – ongeveer
3,5 miljard euro – voor transportinfrastructuurwerken.
Die moeten het Slovaakse grondgebied beter ontsluiten. Ook
hier gaat specifieke aandacht naar de ontwikkeling van TEN-T.
Spreek de juiste organisatie aan
Als geïnteresseerde exporteur of investeerder moet u onthouden
dat het gebruik van deze budgetten gedecentraliseerd is.
Het zijn de overheden van de begunstigde lidstaten die verantwoordelijk
zijn voor het beheer van de budgetten en voor
de selectie van de projecten. Zij stellen de regels op over wie
deze projecten kan binnenrijven. Elk operationeel programma
wordt beheerd door een autoriteit op nationaal, regionaal of
zelfs lokaal vlak. Die autoriteit is uw potentiële partner. Het
heeft dus geen zin om met uw praktische vragen naar de Europese
Commissie in Brussel te stappen.
Onze dienst Internationale Financiële Instellingen (IFI)
maakt u wegwijs
Neem contact op met IFI voor meer informatie over deze
Europese structuurfondsen via ifi@fitagency.be.
Tsjechië
Slovakije

GOED GEREGELD
Goed Geregeld brengt maandelijks een selectie actuele vragen rond handelsreglementering die onze cel Reglementering
te behandelen krijgt. We brengen u weetjes en tips en informeren u over handelsbelemmerende maatregelen.
TSJECHIë
Verpakking en verpakkingsafval
De Tsjechische verpakkingswetgeving onderschrijft de Europese
Richtlijn 2004/12/EC voor verpakkingen en verpakkingsafval
die de afvalstroom en de gevaarlijke stoffen in verpakkingen
wil beperken. Sinds 1 januari 2008 geldt een verbod
op de productie of import van verpakkingen met pvc. Tegen
2012 moet Tsjechië minimaal 50% van het verpakkingsafval
recycleren. Voor een aantal doelstellingen uit de verpakkingsrichtlijn
is al uitstel aangevraagd. Zo zijn de objectieven voor
herwinning en recycling overgenomen met uitzondering voor
glas.
EKO-KOM
www.ekocom.cz/scripts/detail.php?id=172:
Engelse infopagina
T: +420 2 3302 7211
PRO EUROPE (Packaging Recovery Organisation Europe)
www.pro-e.org: informatie over de nationale omzettingsmaatregelen
en de contactgegevens van de bevoegde instellingen
voor elke EU-lidstaat.
EU
Excise Movement Control System (EMCS)
Op 1 april 2010 trad het EMCS in werking. Deze elektronische
procedure vervangt de huidige papieren documenten voor het
vervoer van accijnsgoederen onder schorsing. Door de snellere
regeling vermindert de financiële last voor de betrokken
bedrijven. Bovendien is het systeem minder fraudegevoelig.
Het EMCS zal stap voor stap worden geïmplementeerd in de
verschillende EU-lidstaten. De overgangsperiode duurt tot
31 december 2010. Tot dan zijn de twee systemen parallel
actief, maar elke goederenbeweging die start in een bepaald
systeem, moet door de ontvanger van de accijnsgoederen
in hetzelfde systeem worden beëindigd. Hierdoor zullen de
ondernemingen verplicht zijn om de ontvangst van accijnsgoederen
waarvoor het EMCS is gebruikt bij verzending, ook
elektronisch af te handelen. Vanaf 1 januari 2011 verdwijnt het
papieren systeem met de Administratief Geleide Documenten
(AGD).
www.taxtalk.be/nl/wp-content/uploads/2009/11/accijnsgoederen.jpg
WErEldWIJS-GoEd GErEGEld | 25

RUSLAND, KAZAKSTAN EN WIT-RUSLAND
Customs Code
De Commissie van de Douane-unie van Rusland, Kazakstan
en Wit-Rusland (CU) legde op 27 februari 2010 een nieuwe
douanecode vast: de Customs Code. Die treedt in werking op
1 juli 2010.
De belangrijkste wijzigingen die de Customs Code met zich zal
meebrengen:
• de invoering van het concept ‘authorized economic operator’
(AEO):
de AEO geniet van vereenvoudigde inklaringsprocedures.
De waarborg om als AEO te worden erkend, werd vastgelegd
op 1 miljoen euro. Intussen is echter een amendement
op de douanecode ingediend dat dit bedrag terugbrengt
naar 150.000 euro. De strikte voorwaarden in
de douanecode om als AEO te worden geregistreerd, zal
Rusland opnemen in de Federal Law concerning customs
regulations. Het ontwerp werd ingediend op 1 april 2010
in de Doema.
• de termijn waarbinnen de goederen moeten worden vrijgegeven,
vermindert van drie naar twee dagen.
• de termijn van betaling van douanerechten en belastingen
wordt vastgesteld op vier maanden vanaf het aanbieden
van de goederen.
Toch zal de Customs Code de nationale douanewetgevingen
van zijn leden niet volledig opheffen. De vernieuwde douanecode
bevat immers meer dan 200 referenties aan de nationale
wetgevingen van de drie lidstaten.
Op 1 juli 2010 worden de douane-inspecties opgeheven op de
grens tussen Wit-Rusland en Rusland. Tegen het einde van dit
jaar moet Kazakstan de externe douaneposten oprichten aan
de zuidelijke grens. Op 1 juli 2011 worden dan de douane-inspecties
op de grens tussen Kazakstan en Rusland afgeschaft.
HONGARIJE
Wijziging van de vennootschapsbelasting
Sinds 1 januari 2010 veranderde Hongarije talrijke fiscale
wetten. Een ervan is de wet LXXXVII, gepubliceerd op 8 juli
2009 met nieuwe bepalingen inzake vennootschapsbelasting.
Die wet breidt het aantal belastingplichtigen uit. Niet alleen
de buitenlandse ondernemingen worden onderworpen aan de
betaling van belastingen, nu is dat ook zo voor een buitenlandse
organisatie of het lid van een vennootschap die beschikt
over een onroerend goed in Hongarije.
De grondslag van de belasting op het zakencijfer van een buitenlandse
organisatie bestaat uit onder meer interesten, royalty’s
en de vergoeding van het management. Het belastingtarief
voor een buitenlandse organisatie bedraagt 30% van het
zakencijfer.
26 | WErEldWIJS-GoEd GErEGEld
Sinds 1 januari 2010 bedraagt het tarief van de vennootschapsbelasting
19%. Onder bepaalde voorwaarden kan een
tarief van 10% worden toegepast op de schijf van de belastbare
basis die lager is dan 50 miljoen forint, terwijl de hogere schijf
wordt belast aan een tarief van 19%.
www.mazars.hu. Engelstalige website. In de rubriek ‘News’
klikt u door op ‘Tax newsletter’. In de Mazars Hungary Tax
Newsletter 06/2009 leest u hier meer over.
http://fr.apeh.hu. Franstalige website van de Administration
de Contrôle des Impôts et des Finances de la Hongrie. In de
rubriek ‘Impositions’ leest u een korte samenvatting in ‘Bref
résumé de l’imposition des entreprises’.
Vragen over handelsreglementering?
Stuur een mailtje naar reglementering@fitagency.be

AGENDA
SEMINARIES
24 juni 2010
Succesvol zakendoen in Duitsland
– Brussel
Wat zijn de ongeschreven regels bij het zakendoen
met Duitsland? Waar liggen de gevoeligheden?
Hoe vermijdt u conflicten of hoe
reageert u als het toch foutloopt? Kortom,
hoe benadert u succesvol de Duitse markt?
Flanders Investment & Trade organiseert
een seminarie met focus op de verschillen
in zakelijke omgangsvormen tussen Vlaanderen
en Duitsland. De drie sprekers – drie
Vlamingen met een jarenlange ervaring op de
Duitse markt – delen graag hun kennis met
u. Vanuit hun eigen vakgebied als ondernemer,
financieel adviseur en jurist, zullen zij
verschillende thema’s behandelen. Verwacht
geen theoretische beschouwingen, maar
concrete adviezen voor een succesvolle praktijkgerichte
aanpak in Duitsland.
Inschrijven kan tot en met 21 juni 2010 via
www.flandersinvestmentandtrade.be
Marc Van der Linden, 02 504 88 05 of
marc.vanderlinden@fitagency.be
CATALOOGSTANDEN
23 tot 26 juni 2010
FOOD TAIPEI – Taiwan
De 20ste editie van de Food Taipei beurs vindt
plaats in het Taipei World Trade Center Nangang
Exhibition Hall. Deze interessante en
belangrijke beurs brengt internationale en
regionale deelnemers uit de Aziatische voedingssector
bijeen. Vorig jaar namen meer
dan 20 nationale paviljoenen deel. Food Taipei
verwelkomde toen 4.500 internationale en
40.000 regionale bezoekers.
Een greep uit het beursaanbod: verse en ingeblikte
vruchten en groenten, pluimvee, vis,
vlees- en zuivelproducten, diepgevroren kanten-klaarmaaltijden,
diepvriesproducten, gebak,
koekjes, wijn, likeuren, koffie, thee, fruitsappen
en frisdranken, en suikerwaren.
Flanders Investment & Trade is er aanwezig
met een cataloogstand. Wil u – zij het vanop
afstand – werken aan uw naamsbekendheid
op dit evenement? Dat kan: wij zorgen er
graag voor dat uw publicitair materiaal optimaal
wordt uitgestald.
Stuur tegen uiterlijk 18 juni per koerdienst
een 20-tal Engelstalige exemplaren van uw
productcatalogi - met telkens een naamkaartje
en/of kleine stalen – naar mevr. Doris
Wu, Flanders Investment & Trade Taipei,
c/o Belgian Office Taipei, Suite 601, No. 131,
Minsheng East Road, Sec. 3, Taipei 10596,
Taiwan, Tel. +886 2 2547 3318. Belangrijk: op
de pro forma factuur voor de koerierdienst
duidt u ‘no commercial value’ aan, zo minimaliseert
u het risico op vertraging en bijkomende
kosten.
GROEPSSTANDEN
22 tot 25 november 2010
BIG 5 – Dubai
Big 5 neemt aan belang toe en is uitgegroeid
tot de belangrijkste bouwbeurs in het Midden-Oosten.
Big 5 kon rekenen op 3143 exposanten
in 2009, er waren 71 deelnemende
landen op 53 nationale paviljoenen verspreid
over 45198 m² en 45117 bezoekers.
Inschrijven kan tot 15 juni 2010 via
www.flandersinvestmentandtrade.be
Kurt Vleminckx, 02 504 88 03 of
kurt.vleminckx@fitagency.be
30 november
tot 3 december 2010
Pollutec – Lyon
Pollutec is een toonaangevende beurs over
milieutechnologie (www.pollutec.com). Meer
dan 80.000 bezoekers uit meer dan 100 landen
reizen hiervoor naar Lyon. In vier dagen
komen ze alles te weten over duurzame ontwikkeling
en milieubeheer: van uitrusting
over technologie tot diensten.
Ook uw bedrijf kan er prominent aanwezig
zijn. Op Pollutec bundelt Flanders Investment
& Trade de krachten met de Vlaamse
milieuprofessionals. Welke milieufocus uw
bedrijf ook legt, u bent er meer dan welkom.
Flanders Investment & Trade neemt er de organisatie
en opbouw van de gunstig gelegen
Product Sample Booth op zich.
Profiteer van de lage deelnameprijs (vanaf
330 euro/m², 360 euro/m² voor een hoekstand),
maak gebruik van de gemeenschappelijke
open ruimte die doorlopend wordt
bemand, prospecteer, ontmoet zakencontacten
en stel uw onderneming voor in onze
presentatiebrochure. Of neem deel aan fora,
seminaries en productpresentaties.
Inschrijven kan tot en met 30 juni 2010 via
www.flandersinvestmentandtrade.be
Marc De Backer, 02 504 87 51 of
marc.debacker@fitagency.be
EXPORTDAGEN
16 en 17 juni / 22 en 23 juni 2010
Exportdagen Afrika,
Midden-Oosten en Centraal Azië
Wil u het fijne weten van zakendoen met deze
markten? Tijdens deze Exportdagen kan u
onze Vlaamse Economische Vertegenwoordigers
en de attachés van Awex en Brussel
Export uit die regio op één dag ontmoeten
en uw exportdossier individueel met hen bespreken.
De Exportdagen gaan door op twee verschillende
locaties:
• in Gent: op 16 en 17 juni in Flanders Expo;
• in Grobbendonk: op 22 en 23 juni in het
Aldhem Hotel.
De vertegenwoordigers uit Libanon, Koeweit,
Oezbekistan, Kazachstan, Tunesië, Congo en
Kenia zullen enkel in Gent aanwezig zijn.
Inschrijven kan nog tot14 juni 2010 via
www.flandersinvestmentandtrade.be.
Linda Huybrecht, 02 504 88 37 of
linda.huybrecht@fitagency.be
WErEldWIJS-AGENdA | 27

Al eens
een leeuw
in uw bedrijf
gehaald?
Uitreiking op het netwerkevent
op woensdag 08/09/10
Inschrijven kan via
www.flandersinvestmentandtrade.be/netwerkevent
De snelste en gemakkelijkste manier
om uw export te stimuleren? Doe een gooi
naar de belangrijkste exportprijs van Vlaanderen.
De vernieuwde selectieprocedure vergroot
uw kansen om te winnen!
Surf naar www.leeuwvandeexport.be
en zet de kroon op uw exportbeleid.