nog een ppt ziekte van parkinson.pdf
nog een ppt ziekte van parkinson.pdf
nog een ppt ziekte van parkinson.pdf
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ziekte <strong>van</strong><br />
Parkinson<br />
'shaking palsy' ofwel<br />
'schudverlamming
Aantal patienten<br />
• Naar schatting zijn er op dit moment tussen de<br />
40.000 en 45.000 mensen in Nederland die aan<br />
de <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> Parkinson lijden.<br />
• Meestal naar het 50 ste levensjaar, voor 1 op de 10 al voor het<br />
40 ste levensjaar.
Parkinsonisme. Wat is het eigenlijk?<br />
• De <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> Parkinson ontstaat doordat bepaalde zenuwcellen,<br />
gelegen in de zwarte kern <strong>van</strong> de hersenen (Substantia Nigra)<br />
afsterven.<br />
• Hierdoor wordt <strong>een</strong> chemische stof, dopamine, niet meer voldoende<br />
aangemaakt
Wat doet dopamine?<br />
• Dopamine is <strong>een</strong> geleidingsstof (transmitter) die nodig is om<br />
opdrachten <strong>van</strong>uit de hersenen naar de spieren te voeren. Door het<br />
tekort aan dopamine worden de spieren stijf en onklaar voor actie.<br />
Het tekort aan dopamine verstoort tevens de chemische balans in<br />
het betreffende hersendeel.<br />
• Een andere transmittersubstantie,<br />
de stof acetylcholine,<br />
neemt de overhand.<br />
Dit is de oorzaak <strong>van</strong> het beven
Motorische verschijnselen<br />
• Rigiditeit (stijfheid <strong>van</strong> de ledematen)<br />
• Akinesie (hypokinesie) (bewegingsarmoede)<br />
• Rusttremor (trillen bij rust)<br />
• Gestoorde (voorovergebogen) houding en gestoorde<br />
houdingsreflexen<br />
• Micrografie (klein en kriebelig schrijven)<br />
• Maskergelaat = uitdrukkingsloos gezicht<br />
• Moeilijk slikken en spreken: Speekselvloed<br />
• Verminderde op<strong>van</strong>greflexen en balans<br />
• Moeite om te starten of veranderen <strong>van</strong> beweging (freezing)<br />
• Afwijkend looppatroon: neiging steeds harder te gaan lopen, met<br />
kleine passen<br />
• Zacht binnensmonds , monotoon praten
Symptomen <strong>van</strong> het autonoom<br />
zenuwstelsel<br />
• Overmatige talgproductie<br />
• Speekselvloed<br />
• Overmatige transpiratie<br />
• Obstipatie<br />
• Aandrang te plassen, urineverlies<br />
• Orthostatische hypotensie (dalen <strong>van</strong> de bloeddruk bij<br />
overeindkomen, met duizeligheid als gevolg)
Psychische verschijnselen<br />
2 a 3 keer zo veel problemen<br />
• Depressie<br />
• Vermoeidheid<br />
• Concentratieproblemen<br />
• Afasie,agnosie en apraxie<br />
• Dementie zie Lewy Body-dementie<br />
• Psychose (Hallucinaties)<br />
• paranoia
Stadia <strong>van</strong> <strong>ziekte</strong>verergering<br />
1. Verschijnselen aan één kant <strong>van</strong> het lichaam, g<strong>een</strong><br />
evenwichtsstoornissen<br />
2. Verschijnselen aan beide kanten <strong>van</strong> het lichaam, g<strong>een</strong><br />
evenwichtsstoornissen<br />
3. Verschijnselen aan beide kanten <strong>van</strong> het lichaam, met<br />
evenwichtsstoornissen, pat. kan <strong>nog</strong> zelfstandig functioneren<br />
4. Verschijnselen aan beide kanten <strong>van</strong> het lichaam, met<br />
evenwichtsstoornissen, pat. Heeft dagelijks hulp nodig<br />
5. Ernstig geïnvalideerde toestand,pat. Is aan stoel of bed<br />
gebonden en heeft verpleegkundige zorg nodig
Een aantal bekende personen met<br />
<strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> Parkinson<br />
Paus Johannes 23<br />
Michel J.Fox<br />
Mohamed Ali<br />
Jasser Arafat
Diagnostiek<br />
• De diagnose wordt gesteld door <strong>een</strong> neuroloog op basis <strong>van</strong> de<br />
klinische verschijnselen bij onderzoek in de spreekkamer.<br />
• Er kan nader onderzoek worden gedaan om andere oorzaken <strong>van</strong><br />
<strong>parkinson</strong>isme uit te sluiten met bijvoorbeeld <strong>een</strong> CT of MRI-scan,<br />
deze onderzoeken kunnen de <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> Parkinson niet aantonen.<br />
• Bepaald onderzoek met isotopen, zoals de DAT-scan (<strong>een</strong> soort<br />
SPECT -scan) en de 18F-dopa-PET-scan kunnen wel het tekort<br />
aan dopamine in het Striatum zichtbaar maken.
Criteria voor vaststellen diagnose<br />
• Omdat er voor de <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> Parkinson g<strong>een</strong> speciale test<br />
bestaat, is internationaal afgesproken dat er voor het<br />
vaststellen <strong>van</strong> de diagnose <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> Parkinson aan ten<br />
minste vier criteria voldaan moet zijn:<br />
1. Bradykinesie (traagheid <strong>van</strong> de bewegingen);<br />
2. Tremor en/of rigiditeit (beven en/of stijfheid <strong>van</strong> de spieren);<br />
3. Verschijnselen bestaan ten minste 1 jaar;<br />
4. G<strong>een</strong> andere oorzaak <strong>van</strong> de klachten aanwezig (bijvoorbeeld<br />
beroerte of medicijnen).
Behandeling<br />
• De behandeling <strong>van</strong> de <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> Parkinson is <strong>nog</strong> niet<br />
gericht op genezing (curatief), maar op<br />
symptoombestrijding.<br />
• oefentherapie<br />
• Sinds 1967 staat het middel Levo-dopa daarin centraal.<br />
Na 1985 zijn verschillende dopamineagonisten<br />
(geneesmiddelen die de werking <strong>van</strong> dopamine<br />
bevorderen) geïntroduceerd.<br />
(ropinorol,pramipexol,pergolide)
Medicijnen veel bijwerkingen<br />
• Hallucinaties<br />
• Lage rr<br />
• Depressie<br />
• Angsten<br />
• Gedragstoornissen<br />
• Gewenning/ On-of effecte
Chirurgische behandeling<br />
• De operatieve behandeling heet Deep Brain Stimulation (DBS)<br />
• Hierbij wordt <strong>een</strong> elektrode in delen <strong>van</strong> de hersenen geplaatst<br />
waar<strong>van</strong> bekend is dat die invloed hebben op bepaalde<br />
verschijnselen bij de <strong>ziekte</strong> <strong>van</strong> Parkinson (zoals bijvoorbeeld de<br />
globus pallidus en de nucleus subthalamicus).<br />
• Via deze elektrode worden vervolgens <strong>van</strong>uit <strong>een</strong> onderhuids<br />
geimplanteerde elektro-stimulator (net zoals bij <strong>een</strong> hartpacemaker)<br />
elektrische impulsen naar de beoogde hersencellen gestuurd
Chirurgische behandeling<br />
stereotaxie
Praktijk<br />
Ondersteuning<br />
Communicatie<br />
Rust en regelmaat<br />
Geheugen<br />
Aanpassingen/hulpmiddelen<br />
Dagbesteding<br />
Tremoren kaart
Change language