Halfjaar rapport 2009 - Hakrinbank

MISSIE
De Hakrinbank biedt als innovatieve en dynamische instelling
haar klanten een integraal pakket van hoogwaardige financiële diensten aan.
Deskundige medewerkers leveren in teamverband maatwerk voor maximale klanttevredenheid.
VISIE
Onze visie is om de geprefereerde aanbieder van financiële diensten in Suriname te zijn door
uitmuntende kwaliteit.
KERNWAARDEN
De Hakrinbank heeft vier kernwaarden gedefinieerd die richtinggevend zijn voor de realisatie
van de strategische doelen, de acties die deze ondersteunen en de vertaling naar de organisatiestructuur,
systemen en de waarden, normen en gedragingen binnen de organisatie, te weten
Betrouwbaarheid
Service en klantgerichtheid
Teamwork
Kwaliteit
Deze kernwaarden die de Hakrinbank heeft gedefinieerd zijn verankerd in de organisatiestructuur
en cultuur en vormen de leidraad bij alle activiteiten van Hakrinbank.
Ze maken duidelijk waar de bank voor staat en dienen als toetssteen voor haar handelen.

INHOUDSOPGAVE
Voorwoord 2
De macro-economische ontwikkeling 3
Het bedrijf van de bank 3
Nationale Trust- en Financierings Maatschappij N.V. 4
De financiële ontwikkeling van de bank 4
Beoordelingsverklaring van de accountant 5
Geconsolideerde balans per 30 juni 2009 voor winstverdeling 6
Geconsolideerde winst- en verliesrekening over het eerste halfjaar 2009 7
Toelichting behorende bij de geconsolideerde balans per 30 juni 2009
en winst- en verliesrekening over het eerste halfjaar 2009 8

Voorwoord
Met genoegen presenteren wij hierbij het verslag
inzake de verrichtingen en resultaten van de Hakrinbank
in het eerste halfjaar van 2009. In dit verslag
zijn de geconsolideerde balans per 30 juni 2009, de
winst- en verliesrekening over de aangegeven periode
en de toelichtingen, alsook de beoordelingsverklaring
van de externe accountant, opgenomen.
De presentatie van het halfjaarrapport, dat verluchtigd
is met foto’s van de prachtige, nieuwe aankomsten
vertrekhal van de J.A. Pengel luchthaven, waar
ons nieuw filiaal is gehuisvest, past in ons corporate
governance beleid, dat uitgaat van transparante en
tijdige verstrekking van informatie aan alle stakeholders
over de bedrijfsvoering, alsook over de mate
waarin de gestelde doelen zijn gerealiseerd.
De gedurende de verslagperiode gerealiseerde resultaten
liggen gemiddeld genomen onder de begrote
doelstellingen van het jaarplan 2009, hetgeen vooral
het gevolg is van de effecten van de mondiale recessie
op de economie van Suriname. De economische
groei en de waarde van onze belangrijkste exportproducten
zijn afgenomen. Eén en ander heeft een
stagnerende werking op de groei van ons bankbedrijf.
Niettemin is er wel sprake van uitbreiding
van het businessvolume in vergelijking met het jaar
2008. Dit stemt tot tevredenheid.
De vooruitzichten voor het tweede halfjaar zien er
beter uit en onze inschatting is dat de doelstellingen
en de begroting voor het jaar 2009 goeddeels gerealiseerd
zullen worden, dankzij de verwachte verbetering
van het externe economische en financiële
klimaat.
Op grond van de aangeduide resultaten en verwachtingen
voor het tweede halfjaar, heeft de Raad van
Commissarissen op voorstel van de Directie besloten
een interimdividend in contanten van SRD 4,40 per
aandeel van SRD 0,15 uit te keren. Dit is 10% hoger
dan in 2008.
Gaarne bedanken wij onze cliënten voor het in ons
gestelde vertrouwen en onze medewerkers voor hun
inzet, waardoor bevredigende bedrijfsresultaten
werden gerealiseerd.
Paramaribo, 12 augustus 2009
Directie Hakrinbank N.V.
Drs. J.D. Bousaid, Algemeen Directeur
2

De macro-economische ontwikkeling
In de eerste helft van het jaar 2009 werden de effecten
van de mondiale recessie op de economie van
Suriname duidelijker merkbaar. Zo liep de economische
groei terug en waren de exportprijzen van met
name aluinaarde, aardolie en rijst fors lager dan een
jaar geleden. De overheidsfinanciën en de betalingsbalans
op kasbasis, ondervonden hiervan de weerslag.
Een positieve ontwikkeling was daarentegen de
daling van het gemiddelde prijsindexcijfer van de
consumptie van 14,7% in 2008 tot 8,6% in het eerste
halfjaar 2009. Per ultimo juni was dit cijfer zelfs 3,4%
lager dan één jaar eerder.
Het Internationaal Monetair Fonds verwacht dat de
reële economische groei zal teruglopen van circa 7%
in 2008 tot slechts 1,5% - 2% in 2009, vooral als
gevolg van de afzwakkende buitenlandse vraag. De
terugval van deze vraag wordt slechts ten dele opgevangen
door een verhoogde bestedingsactiviteit van
de zijde van de overheid in verband met de uitvoering
van enkele grote infrastructurele projecten,
waarvan de financiering grotendeels zal geschieden
uit ontwikkelingsfondsen en opname van langlopende
concessionele leningen.
De sterke daling van de exportwaarde van met name
aardolie en aluinaarde zal leiden tot vermindering
van de overheidsinkomsten. Anderzijds zal de uitvoering
van het nieuwe functiewaarderingssysteem
voor ambtenaren (FISO) leiden tot een aanzienlijke
stijging van de lopende uitgaven. Bovenaangehaalde
ontwikkelingen zullen tot gevolg hebben dat er in
2009 een tekort zal ontstaan op de overheidsbegroting
ondanks de aanzienlijke overmakingen van
dividend over het boekjaar 2008 door Staatsolie N.V.
Bij de uitvoering van het FISO dienen dan ook de
reële financiële mogelijkheden van de Staat in
beschouwing te worden genomen teneinde evenwichtige
overheidsfinanciën en macro-economische
stabiliteit te waarborgen.
Na drie jaren van overschotten op de lopende rekening
van de betalingsbalans op kasbasis, werd in de
eerste helft van 2009 een tekort van naar schatting
USD 10 miljoen gerealiseerd, zulks als gevolg van de
eerder vermelde daling van onze export en het
relatief hoog gebleven importvolume. Het tekort is
echter veel lager dan verwacht vooral door stijging
van de exportwaarde van goud. Eén en ander is gepaard
gegaan met intering op onze monetaire reserve.
De binnenlandse liquiditeitenmassa (M2) nam in de
eerste helft van 2009 met SRD 211,8 miljoen of
13,5% toe. Deze stijging overtreft de groei van het
Bruto Nationaal Product (BNP), waardoor de liquiditeitsquote
opliep. De toename is vooral veroorzaakt
door het interen van de Staat op haar tegoeden
bij het bankwezen en in mindere mate door de verdere
stijging van de kredietverlening door het commerciële
bankwezen. Per saldo was er sprake van
afvloeiing van liquiditeit naar het buitenland. Er
dient voor gewaakt te worden dat de liquiditeitsgroei
geen nieuwe inflatoire effecten oproept.
In juli 2009 werd de al jaren uitstaande staatsschuld
van ruim USD 118 miljoen aan Brazilië geheel afgelost.
Nederland stelde USD 35 miljoen uit de
Verdragsmiddelen hiervoor beschikbaar. De kredietwaardigheid
van Suriname kan door deze aflossing
verhoogd worden, indien het prudente monetaire en
financiële beleid en de aflossingsdiscipline worden
voortgezet.
Suriname heeft in de afgelopen jaren financiële en
andere buffers opgebouwd, die haar tot nu toe in
staat stellen om op milde wijze door de economische
crisis heen te komen. Gezaghebbende economen en
het Internationaal Monetair Fonds (IMF) verwachten
vanaf de eerste helft van 2010 een beginnend
herstelproces van de wereldeconomie. Dit economisch
herstel is voor ons land van groot belang voor
een gezonde economische ontwikkeling op korte en
middellange termijn.
Het bedrijf van de bank
De door onze bank gerealiseerde resultaten in de
eerste helft van het boekjaar lagen iets onder onze
doelstellingen. Dit is zoals eerder gesteld, het gevolg
van de verminderde economische groei die de ontwikkeling
van ons businessvolume negatief beïnvloedde.
Niettemin nam de omvang van onze bedrijfsactiviteiten
toe en verbeterde de rentabiliteit in
vergelijking met 2008, hetgeen tot tevredenheid stemt.
3

Het geconsolideerd balanstotaal steeg in het eerste
halfjaar met SRD 19,1 miljoen tot SRD 991,7 miljoen
per ultimo juni 2009. Deze toename was kleiner dan
die in hetzelfde tijdvak van 2008. De geconsolideerde
kredietverlening nam toe met SRD 17,6 miljoen
tot SRD 562 miljoen, wat lager is dan gebudgetteerd.
De lagere groei van ons businessvolume was ook het
gevolg van het onder invloed van de toegenomen
kredietrisico’s, aangescherpte kredietacceptatiebeleid.
De non-performing ratio bedroeg 1,46%, hetgeen
duidt op een goede kwaliteit van de kredietportefeuille.
De US dollarisering liep terug met 1,5
procentpunt tot 39,5%, als gevolg van een beleid
gericht op terugdringing hiervan.
Zowel de debet- als creditrentetarieven zijn in de
eerste helft van 2009 nauwelijks veranderd, een
trend die zich naar verwachting zal voortzetten in
het tweede halfjaar.
Gedurende de gehele verslagperiode bewogen de
vrije marktkoersen voor vreemde valuta zich iets
boven de door de Centrale Bank van Suriname toegestane
bandbreedte. Aangezien banken alleen binnen
de bandbreedte op de valutamarkt mogen opereren,
was hun concurrentiepositie uitermate zwak.
Het transactievolume van onze Treasury and Securities
department bleef daardoor beneden het budget,
hetgeen van invloed was op onze rentabiliteit.
Op de Surinaamse Effectenbeurs bleef de belangstelling
voor aandelen Hakrinbank groot. De beurskoers
steeg in het eerste halfjaar met SRD 14 tot
SRD 188 een toename van 8%. De beursindex steeg
in deze periode met 11,9% tot 2599,7.
Het internationale beursklimaat is vooral gedurende
het tweede kwartaal verbeterd, ondanks de zwakke
economische ‘fundamentals’. Bijgevolg werd met
onze beleggingsportefeuille welke wordt beheerd
door Merrill Lynch, een bescheiden rendement
behaald.
In augustus 2009 wordt een modern Hakrinbank
filiaal geopend in de nieuwe aankomst-en vertrekhal
op de Johan Adolf Pengel luchthaven. Het streven is
erop gericht het reizende publiek van dienst te zijn,
evenals de cliënten die in de wijde omgeving van de
luchthaven wonen of werken.
In mei ging onze onderdirecteur operations, de heer
Harold Liu Hung Chung, na een dienstverband van
bijna 40 jaren met pensioen. Hij heeft een bijzondere
bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de
Hakrinbank met name op ICT gebied. Wij zijn hem
daarvoor veel dank verschuldigd.
Nationale Trust- & Financierings
Maatschappij N.V.
Onze dochteronderneming, de Nationale Trust- &
Financieringsmaatschappij, heeft in het eerste halfjaar
2009 goede resultaten geboekt. Het balanstotaal
steeg met SRD 10 miljoen ofwel 7%, en de winst
vóór belasting nam in vergelijking met de eerste
helft van 2008 met 33% toe.
In alle productcategorieën, met uitzondering van de persoonlijke
leningen, namen de kredietuitzettingen toe.
De productie bleef echter achter bij het budget. De
kwaliteit van de kredietportefeuille was op een goed
niveau. Ondanks de verminderde economische
groei was de consumentenmarkt wederom levendig.
De vooruitzichten voor het tweede halfjaar 2009 zijn
dan ook gunstig.
De financiële ontwikkeling van de bank
Onze bankinstelling heeft in de eerste helft van het
boekjaar 2009, bevredigende bedrijfsresultaten geboekt,
hoewel deze iets onder het budget liggen.
Het geconsolideerd balanstotaal nam in vergelijking
met ultimo 2008 toe met SRD 19,1 miljoen tot
SRD 991,7 miljoen. Per 30 juni 2008 bedroeg dit
totaal SRD 863,4 miljoen. De nettowinst voor belastingen
bedroeg SRD 14,4 miljoen, een stijging van
7,3% ten opzichte van de overeenkomstige periode
van 2008.
De groei van de activa werd vooral veroorzaakt door
de toename van de Liquide middelen en de Vorderingen
op klanten. De post Vorderingen op kredietinstellingen
laat een afname zien. Vanwege de verbeterde
financiële positie van de overheid loste zij
het schatkistpapier op de vervaldag volledig af. De
Hakrinbank is hierdoor de eerste bank die door de
Staat geheel werd afbetaald, hetgeen onze rentabiliteit
negatief heeft beïnvloed.
4

Aan de passiefzijde van de balans is een stijging van
de Schulden aan kredietinstellingen, Spaargelden en
Voorzieningen waar te nemen. De Andere schulden
laten een afname zien.
De rentabiliteit van de bank is in het eerste halfjaar
2009 verbeterd. De winst vóór belasting steeg met
circa SRD 1 miljoen ofwel 7,3%. Deze toename was
een gevolg van de gestegen rente-inkomsten door de
groei van de kredietportefeuille en van de provisieinkomsten
met name die uit buitenlandse overmakingen.
De rentebaten uit hoofde van buitenlandse
deposito’s liepen sterk terug vanwege gedaalde internationale
rentetarieven. Het resultaat uit financiële
transacties nam toe vooral door de behaalde resultaten
op onze internationale beleggingsportefeuille.
De personeelskosten stegen door de toegekende
loonsverhoging voor het jaar 2009 en de daarmee
samenhangende hogere bijdrage voor pensioenen.
Aangezien de personeelskosten het hoofdbestanddeel
vormen van de totale kosten is het van wezenlijk
belang deze effectief te beheersen.
De doelmatigheid van de bedrijfsvoering bleef ten
opzichte van ultimo 2008 ongewijzigd. Indicatief is
dat de efficiencyratio (zijnde de verhouding tussen
kosten en opbrengsten) op 55% bleef staan. Ons streven
is er echter op gericht deze ratio omlaag te brengen.
Dit streven vereist aanscherping van het balansbeheer,
vergroting van de verdiencapaciteit, strakke
doorvoering van kostenbesparende en efficiencyverhogende
maatregelen middels de stroomlijning
van de bedrijfsorganisatie en de bedrijfsprocessen.
De return on assets (RoA) en de return on equity
(RoE) bleven ondanks de teruggang per balansdatum
op een goed niveau. Door de sterkere toename
van het balanstotaal dan die van de nettowinst
verminderde de RoA van 1,90% per ultimo 2008 tot
1,88% per 30 juni 2009. De RoE nam in dit tijdvak af
van 34,4% tot 31,3%. De BIS solvabiliteitsratio verbeterde
echter van 11,5% tot 13,4%.
Onze verwachtingen voor de tweede helft van het boekjaar
2009 zijn positief. Wij hebben er daarom vertrouwen
in dat onze bankinstelling de doelstellingen van
het Beleidsplan 2009 goeddeels zal kunnen realiseren.
Beoordelingsverklaring
Aan: de Aandeelhouders, de Raad van Commissarissen
en de Directie van de Hakrinbank N.V.
Opdracht
Wij hebben de in dit halfjaarbericht opgenomen tussentijdse
financiële informatie over de periode 1 januari 2009
tot en met 30 juni 2009, van Hakrinbank N.V. te Paramaribo
bestaande uit de geconsolideerde balans en de geconsolideerde
winst- en verliesrekening met de toelichting
beoordeeld. Het bestuur van de vennootschap is verantwoordelijk
voor het opmaken en het weergeven van de
tussentijdse financiële informatie in overeenstemming
met algemeen aanvaarde grondslagen voor tussentijdse
financiële verslaggeving. Het is onze verantwoordelijkheid
een conclusie te formuleren bij de tussentijdse financiële
informatie op basis van onze beoordeling.
Werkzaamheden
Wij hebben onze beoordeling van de tussentijdse financiële
informatie verricht in overeenstemming met algemeen
aanvaarde standaarden met betrekking tot het
beoordelen van tussentijdse financiële verslaggeving. Een
beoordeling van tussentijdse financiële informatie bestaat
uit het inwinnen van inlichtingen, met name bij personen
die verantwoordelijk zijn voor financiën en verslaggeving,
en het uitvoeren van cijferanalyses en andere beoordelingswerkzaamheden.
De reikwijdte van een beoordeling
is aanzienlijk geringer dan die van een controle die is uitgevoerd
in overeenstemming met controlestandaarden en
stelt ons niet in staat zekerheid te verkrijgen dat wij kennis
hebben genomen van alle aangelegenheden van materieel
belang die bij een controle onderkend zouden worden.
Om die reden geven wij geen accountantsverklaring af.
Conclusie
Op grond van onze beoordeling is ons niets gebleken op
basis waarvan wij zouden moeten concluderen dat de tussentijdse
financiële informatie over de periode 1 januari
2009 tot en met 30 juni 2009 niet, in alle van materieel
belang zijnde aspecten, is opgesteld in overeenstemming
met algemeen aanvaarde grondslagen voor tussentijdse
financiële verslaggeving.
Paramaribo, 12 augustus 2009
Lutchman & Co
An independent correspondent firm of Deloitte Touche
Tohmatsu
Namens deze
was getekend drs. M.R.A. Lutchman RA
5

GECONSOLIDEERDE BALANS PER 30 JUNI 2009
VÓÓR WINSTVERDELING (in SRD)
30-06-2009 31-12-2008
ACTIVA
Liquide middelen 184.812.603 150.705.816
Schatkistpapier - 996.586
Vorderingen op kredietinstellingen 208.845.260 242.074.160
Vorderingen op klanten 561.975.440 544.400.835
Effecten 8.909.841 8.742.084
Deelneming 1.411.550 1.411.550
Materiële vaste activa 21.984.370 21.855.144
Overlopende activa 3.764.779 2.425.723
991.703.843 972.611.898
PASSIVA
Schulden aan kredietinstellingen 54.926.729 45.904.395
Schulden aan klanten:
- Spaargelden 438.721.168 435.833.864
- Andere schulden 405.928.127 412.827.170
Overige schulden 9.194.652 9.943.575
Overlopende passiva 5.922.647 2.719.749
Voorzieningen 13.340.338 10.912.064
928.033.661 918.140.817
Maatschappelijk kapitaal 120.000
Gestort en opgevraagd kapitaal 69.854 69.854
Agioreserve 916 916
Herwaarderingsreserve 9.369.820 9.404.493
Algemene reserve 44.995.818 44.995.818
Resultaat verslagperiode 9.233.774 -
63.670.182 54.471.081
991.703.843 972.611.898
Verplichtingen wegens verstrekte borgtochten en garanties 20.662.013 21.034.117
Verplichtingen wegens onherroepelijke accreditieven 4.383.306 4.210.495
25.045.319 25.244.612
6

GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING OVER HET EERSTE
HALFJAAR 2009 (in SRD)
1 e halfjaar 2009 1 e halfjaar 2008
BEDRIJFSOPBRENGSTEN
Interestmarge 25.176.469 24.587.567
Provisie 7.890.064 7.403.703
Resultaat financiële transacties 352.953 69.634
Overige bedrijfsopbrengsten - 47.330
33.419.486 32.108.234
BEDRIJFSLASTEN
Personeelskosten 12.372.350 11.365.859
Afschrijvingen 1.413.197 1.308.594
Overige bedrijfslasten 4.496.399 4.032.484
Voorziening kredietrisico’s 709.768 1.951.114
18.991.714 18.658.051
WINST VÓÓR BELASTING 14.427.772 13.450.183
Inkomstenbelasting 5.193.998 4.842.066
WINST NA BELASTING 9.233.774 8.608.117
7

Toelichting behorende bij de
geconsolideerde balans per 30 juni 2009
en de winst- en verliesrekening over het
eerste halfjaar 2009
Algemeen
De winstverdeling over 2008 is op de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders van 29 april 2009
als volgt vastgesteld:
Winstverdeling 2008 (in SRD)
gebracht, onder aftrek van de op die mutaties
betrekking hebbende belastingen. De herwaarderingsreserve
is, na aftrek van deze latente
belastingverplichting, afzonderlijk onder het eigen
vermogen opgenomen. De belastinglatentie is berekend
op haar contante waarde, uitgaande van een
belastingtarief van 36%.
In de geconsolideerde jaarrekening zijn de cijfers
verwerkt van de bank en haar 100% dochteronderneming
de Nationale Trust- en Financierings
Maatschappij N.V.
Nettowinst 16.836.041
Contant dividend 5.588.352
Toevoeging aan de algemene reserve 11.247.689
Voor zover niet anders vermeld zijn activa en passiva
gewaardeerd op hun nominale waarde.
De uitstaande vorderingen en schulden in vreemde
valuta zijn omgerekend tegen de op balansdatum
geldende koersen van de Centrale Bank van Suriname
voor aankoop van bankbiljetten
(USD 1 = SRD 2,71 en EUR 1 = SRD 3,798; 31
december 2008: USD 1 = SRD 2,71 en
EUR 1 = SRD 3,809).
Op de vorderingen op klanten zijn specifieke voorzieningen
uit hoofde van kredietrisico’s in mindering
gebracht. De (per saldo) mutatie in deze voorzieningen
is in de Winst- en Verliesrekening verantwoord.
De inkomstenbelasting zoals deze is opgenomen in
de Winst- en Verliesrekening is berekend over de
commerciële winst (na aftrek van het resultaat op
deelnemingen). Het verschil met het werkelijk verschuldigde
bedrag is gemuteerd in de voorziening
latente belastingverplichtingen.
De onroerende goederen zijn gewaardeerd op basis
van vervangingswaarden. De opstallen worden
lineair afgeschreven gedurende de geschatte gebruiksduur.Veranderingen
in de waarde worden ten
gunste of ten laste van de herwaarderingsreserve
8

Binnenkort vindt de officiële opening plaats van de
nieuwe, moderne aankomst- en vertrekhal van de
Johan Adolf Pengel luchthaven. Deze fraaie hal is
zeer representatief voor ons land en kan zich meten
met de grotere, goed uitgeruste luchthavens in de
Caraïbische regio.
Hierin is ook ons nieuw filiaal opgezet om het reizende
publiek van dienst te zijn, evenals klanten die
in de wijde omgeving van de luchthaven wonen en
werken.

HOOFDKANTOOR
Dr. Sophie Redmondstraat 11-13
Telefoon: (597) 477722
Fax: (597) 472066, 475073
P.O.Box 1813 Paramaribo
E-mail: clientenservice@hakrinbank.com
executiveboard@hakrinbank.com
internetbanking@hakrinbank.com
Website: www.hakrinbank.com
Swiftcode: HAKRSRPA
Credits Department (597) 477722 ext. 309
Treasury & Securities Department (597) 477722 ext. 298
Foreign Transfer Department (597) 477722 ext. 290
PR & Marketing Department (597) 477722 ext. 478
BIJKANTOREN
Nieuwe Haven
Havencomplex
Telefoon: (597) 477722 ext. 435
Tel./Fax: (597) 402466
Flora
Mr. Jagernath Lachmonstraat 164
Telefoon: (597) 477722 ext. 701
Fax: (597) 499357
Tourtonne
Hk. Anamoestraat/Plutostraat
Telefoon: (597) 477722 ext. 804
Fax: (597) 551362
Latour
Hk. Indira Gandhiweg/Latourweg 10
Telefoon: (597) 477722 ext. 415
Tel./Fax: (597) 481856
Tamanredjo
Hadji Iding Soemitaweg 471
Telefoon: (597) 0356446
Fax: (597) 0356447
Nieuw Nickerie
G.G. Maynardstraat 49
Telefoon: (597) 0231176, 0231711, 0231750
0210182
Fax: (597) 0231931
Zanderij
Johan Adolf Pengel Luchthaven
Aankomst- en vertrekhal
DOCHTERMAATSCHAPPIJ
Nationale Trust- en Financierings
Maatschappij N.V. (NTFM)
Dr. Sophie Redmondstraat 11-13
Telefoon: (597) 410000
Fax: (597) 479874
E-mail: ntfm@hakrinbank.com
Ontwerp/layout: I.D. Graphics
Foto’s: Claudett de Bruin
Tekeningen: ACE Consultancy
Druk: Leo Victor N.V.