Tax Audit & Accountancy - IBR

Juni
JAARGANG 2 NR. 3 / 2007 VERSCHIJNT 6X PER JAAR (FEB/APR/JUNI/AUG/OKT/DEC) AFGIFTEKANTOOR GENT X P608073
9
2007
Tax Audit &
Accountancy
André Bert
Voorzitter IAB
Pierre P. Berger
Voorzitter IBR
Roland Smets
Voorzitter BIBF
IBR IAB BIBF

I n h o u d
Overzicht van drie jaar voorzitterschap
op het IBR, het IAB en het BIBF
1
Horen, zien en zwijgen?
Een analyse van de draagwijdte van
de fiscale meewerkverplichting van
de accountant, belastingconsulent,
erkende boekhouder en bedrijfsrevisor
2
Wetenschappelijke bevindingen omtrent
prijs- en productdifferentiatie in de
Belgische auditmarkt
5
Wijzigingen aan de Tweede
Vennootschapsrichtlijn: een overzicht
8
Laatste berichtgeving van het IASB
1 april 2007 – 31 mei 2007
13
TAX AUDIT & ACCOUNTANCY
Tweemaandelijks tijdschrift
van het IAB, het IBR en het BIBF
Aanbevolen citeerwijze: T.A.A.
Afgiftekantoor: Gent X
REDACTIECOMITÉ
P. P. Berger
P. Colaert
G. Delvaux
M. De Wolf (Hoofdredacteur)
C. Fischer
S. Mercier
C. Van der Elst
E. Vercammen
REDACTIESECRETARIAAT
S. Massagé
Uitgever NV die Keure
Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge
T (050) 47 12 72
F (050) 33 51 54
E steve.massage@diekeure.be
VERANTWOORDELIJKE UITGEVERS
A. Bert
Voorzitter IAB
Livornostraat 41
1050 Brussel
T (02) 543 74 90
F (02) 543 74 91
IFRS voor KMO’s: Samenvatting van
het voorstel van standaard en
beschouwingen bij de toepassing ervan
15
Voorstelling van de drie nieuwe Voorzitters
18
Institutioneel nieuws IBR, IAB en BIBF
19
P.P. Berger
Voorzitter IBR
Arenbergstraat 13
1000 Brussel
T (02) 512 51 36
F (02) 512 78 86
R. Smets
Voorzitter BIBF
Legrandlaan 45
1050 Brussel
T (02) 626 03 80
F (02) 626 03 90

Editoriaal
Overzicht van drie jaar voorzitterschap op het IBR, het IAB en het BIBF
De mandaten van drie jaar voorzitterschap bij de drie Instituten
vervielen bijna gelijktijdig in maart-april van dit jaar. Ter gelegenheid
hiervan wensen wij de nadruk erop te leggen dat de
laatste drie jaren werden gekenmerkt door de voortzetting van
de constructieve samenwerking tussen de drie Instituten van de
economische beroepen en de verwezenlijking van gemeenschappelijke
projecten, onder het toezicht van de Hoge Raad voor de
Economische Beroepen.
In toepassing van de wet is het Interinstitutencomité van de economische
beroepen regelmatig bijeengekomen op basis van vier
vergaderingen per jaar, onder het opeenvolgende voorzitterschap
van elk Instituut.
De drie Instituten hebben op basis van deze werkzaamheden gemeenschappelijke
gedragslijnen vastgelegd inzake het voeren van
publiciteit, rekening houdend met het advies van de Hoge Raad
voor de Economische Beroepen.
De Instituten hebben bovendien een protocolakkoord ondertekend
met de Staatssecretaris voor de Modernisering van de Financiën
en de Strijd tegen de fiscale fraude, met naleving van de respectievelijke
bevoegdheden van elkeen. Een studiedag over deze
materie werd gezamenlijk georganiseerd.
De wetgever heeft de bezorgdheden van de vertegenwoordigers
van de drie Instituten met betrekking tot de nieuwe wetgeving
inzake het statuut van de zelfstandigen in aanmerking genomen,
rekening houdend met de specificiteiten van de economische beroepen.
Een studiedag over deze materie werd gezamenlijk georganiseerd
door de Minister van Middenstand en de drie Instituten.
De drie Instituten hebben een wijd verspreide gezamenlijke
publicatie Tax Audit & Accountancy gelanceerd die artikelen van
rechtsleer bevat van gemeenschappelijk belang voor de economische
beroepen.
De drie Instituten hebben eveneens gezamenlijk met de Minister
van Middenstand een studiedag georganiseerd gewijd aan de
overdracht van ondernemingen.
Op initiatief van de drie Instituten werden de sancties ten overstaan
van personen die geen lid zijn van één van de drie Instituten
en die illegaal gebruikmaken van een door de wet beschermde
titel, op elkaar afgestemd en verzwaard in een nieuwe wetgeving.
Op initiatief van de Balanscentrale van de Nationale Bank van
België en van de drie Instituten, heeft een werkgroep verschillende
voorstellen gedaan met het oog op het vergemakkelijken
van de identificatie van de personen die een jaarrekening neerleggen
bij de NBB.
De drie Instituten hebben hun medewerking aan de werkzaamheden
van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen voortgezet,
onder meer via hun vertegenwoordigers benoemd in de
schoot van de CBN. Op initiatief van de CBN zullen de drie Instituten
gezamenlijk een studiedag organiseren op 14 juni 2007 gewijd
aan de non-profitsector.
De drie Instituten waren eveneens vertegenwoordigd in de schoot
van de werkgroepen IFRS – KMO en vennootschapsrecht die, op
initiatief van de CBN, werden opgericht door de Minister van Economie,
gezamenlijk met de Vice-Eerste Minister en Minister van
Justitie en met de Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën.
Bovendien liggen de drie Instituten aan de oorsprong van de
oprichting van de Belgische afdeling van de Académie des Sciences
Comptables et Financières, met als doel het uitwisselen van
informatie en het ontwikkelen van een rechtsleer op het gebied
van boekhouding, accountancy en audit.
De drie Instituten zijn, gezamenlijk met onder meer de Nationale
Bank van België, leden-oprichters van de vzw “XBRL” en dragen
bij tot de ontwikkeling op internationaal niveau van deze geharmoniseerde
computertaal voor de elektronische uitwisseling en
standaardisering van financiële verslaggeving.
De drie Instituten hebben een overeenkomst gesloten met een
dienstverlener zodat al hun leden kunnen beschikken over een
elektronische handtekening, die onder meer een bevestiging
bevat van de hoedanigheid van lid van één van de drie Instituten.
De drie Instituten hebben, in overeenstemming met de Balanscentrale
van de Nationale Bank van België, aan al hun leden
toegang verleend tot de bij de Balanscentrale neergelegde jaarrekening
en dit ter raadpleging hiervan via elektronische weg door
middel van het extranet van het BIBF.
De Europese Richtlijn van 17 mei 2006 betreffende de wettelijke
controles van jaarrekeningen en geconsolideerde jaarrekeningen
in de Europese Unie, die betrekking heeft op de commissarismandaten,
voorbehouden aan bedrijfsrevisoren, bevestigt de noodzaak
om de rol en de respectievelijke opdrachten van de economische
beroepsbeoefenaars nader te verduidelijken.
In deze context hadden de Raden van het IAB en het BIBF, met
de instemming en de steun van de Minister van Economie, de
Minister van Middenstand en de Hoge Raad voor de Economische
Beroepen, een protocolakkoord gesloten met het oog op een
nadere verduidelijking van de titels en respectievelijke bevoegdheden
van erkende boekhouders, erkende fiscalisten, accountants
en belastingconsulenten. In deze context voorzag het uit dit
protocol voortvloeiende ontwerp in een toenadering van het IAB
en het BIBF onder de vorm van een fusie van de twee Instituten,
waarbij verschillende ledenlijsten werden gehandhaafd teneinde
rekening te houden met de respectievelijke bevoegdheden van
elke beroepsbeoefenaar en met het oog op een rationalisering en
transparantie ten overstaan van de gebruikers. Dit protocol voorzag
in het behoud van het IBR naast het nieuwe gefusioneerde
Instituut. Het IBR bleef onderworpen aan de Europese en Belgische
bepalingen in het bijzonder met betrekking tot de wettelijke
controle van de jaarrekeningen terwijl het gefusioneerde Instituut
niet onderworpen was aan de nieuwe bepalingen verbonden aan
de uitbreiding van het publiek toezicht.
Het fusieontwerp is echter niet tot stand gekomen onder de huidige
legislatuur ondanks een overeenkomst en de – herhaaldelijk
bevestigde – steun van de betrokken partijen en dit op grond van
een losstaand initiatief dat voorafging aan de bevestiging van deze
overeenkomst door de Ministerraad.
Wij betreuren ten zeerste dit losstaand initiatief waardoor een
fusieontwerp, waarmee de Raden van de drie Instituten herhaaldelijk
hadden ingestemd, is gestrand.
Dit voorval heeft bovendien schade berokkend aan onze drie
Instituten waarvan de geloofwaardigheid bij de beleidsmensen
werd aangetast.
De drie Instituten zullen op constructieve wijze blijven samenwerken
in het belang van hun leden en derhalve ook in het belang
van de economie in het algemeen. De verrichte werkzaamheden
hebben – hopelijk – bijgedragen tot het behoud en het
versterken van een kwalitatieve financiële verslaggeving, als
dusdanig erkend in de schoot van de in voortdurende ontwikkeling
zijnde Europese Unie.
Met dit doel voor ogen zullen de drie Instituten blijven investeren in
de permanente vorming van hun leden en stagiairs verwelkomen
die kiezen voor een veelzijdig beroep qua samenstelling en
vakgebieden en gestoeld op een degelijke kennis gemeen aan alle
economische beroepen.
ANDRÉ BERT
Voorzitter IAB
PIERRE P. BERGER
Voorzitter IBR
ROLAND SMETS
Voorzitter BIBF

2-3
M I C H E L M A U S
>
Horen, zien en zwijgen?
Een analyse van de draagwijdte van de fiscale
meewerkverplichting van de accountant,
belastingconsulent, erkende boekhouder en
bedrijfsrevisor
Prof. Dr. Fiscaal Recht VUB
Advocaat
De complexiteit van de hedendaagse
regelgeving in de commerciële
en financiële sfeer heeft
tot gevolg dat ondernemingen
veelvuldig een beroep doen op
boekhoudkundige en fiscale raadgevers
teneinde de onderneming
bij te staan bij het vervullen van
de talrijke wettelijke verplichtingen.
In het kader van deze
bijstand gebeurt het zeer vaak dat
ondernemingen vertrouwelijke bedrijfsinformatie
meedelen aan hun
raadgevers. De ondernemingen
mogen er uiteraard op rekenen dat
deze meegedeelde informatie door
de raadgevers als vertrouwelijk
wordt behandeld en geheim blijft.
Dit is een essentieel gegeven in de
relatie tussen de ondernemer en
zijn fiscale en boekhoudkundige
raadgevers.
Het eerste deel van de studie
verscheen in T.A.A. nr. 7.
De procedure van artikel 334 W.I.B.92
Bijzonder inzake de inkomstenbelastingen is
wel dat de fiscale wet heeft voorzien in een
aparte procedure voor het geval een persoon
het beroepsgeheim laat gelden om zijn medewerking
aan de fiscale controle te weigeren,
hetzij van bepaalde bescheiden, hetzij van
sommige mondelinge of schriftelijke inlichtingen.
Deze procedure is terug te vinden in
artikel 334 W.I.B.92. Dit artikel bepaalt dat,
wanneer een persoon bij een ‘vraag om inlichtingen’
of een ‘boekenonderzoek’ het beroepsgeheim
doet gelden, de administratie om
de tussenkomst van de territoriaal bevoegde
tuchtoverheid moet verzoeken opdat deze zou
oordelen of, en gebeurlijk in welke mate, de
vraag om inlichtingen of de overlegging van
boeken en bescheiden verzoenbaar is met het
eerbiedigen van het beroepsgeheim. Indien
een fiscale of boekhoudkundige raadgever
het beroepsgeheim laat gelden bij een fiscale
controle dan zal de administratie, wil zij toch
een antwoord op haar vragen verkrijgen, zich
moeten richten tot ‘de territoriaal bevoegde
tuchtoverheid’ 1 . In concreto zal de administratie
zich aldus moeten richten tot de bevoegde
tuchtoverheden van het Beroepsinstituut
van erkende Boekhouders en Fiscalisten,
van het Instituut van de Accountants en de
Belastingconsulenten en van het Instituut der
Bedrijfsrevisoren.
Dit is een verplichting voor de administratie 2 .
Tijdens de parlementaire voorbereiding van
de Wet van 22 november 1962 werd bij de
bespreking van de procedure van artikel 334
W.I.B.92 dienaangaande gesteld dat de administratie
in de regel niet is gerechtigd om
zelf te beslissen of een persoon beroepshalve
tot het beroepsgeheim is gehouden 3 . Enkel
indien er in de organisatie van het beroep van
de geheimhouder geen bevoegde tuchtoverheid
bestaat, is de administratie gerechtigd
om zelf een standpunt in te nemen nopens
de draagwijdte van het ingeroepen beroepsgeheim
4 . Hieruit kan worden afgeleid dat,
indien er echter wel een tuchtoverheid bestaat,
de administratie steeds de verplichting
heeft zich tot deze overheid te wenden 5 . Uit
de administratieve commentaren blijkt dat
ook de administratie deze mening lijkt te zijn
toegedaan 6 .
Het is de taak van de geraadpleegde tuchtoverheid
om uitspraak te doen over de vraag
of de fiscale of boekhoudkundige raadgever
terecht zijn beroepsgeheim heeft laten gelden
ten aanzien van de fiscale administratie.
Hierbij dient de tuchtoverheid na te gaan
in welke mate het verzoek om inlichtingen
of het verzoek om overlegging van bepaalde
stukken verzoenbaar is met het beroepsgeheim
waartoe de fiscale of boekhoudkundige
raadgever gehouden is. Te dien einde lijkt
het o.i. noodzakelijk dat de fiscale of boekhoudkundige
raadgever alle ter zake dienende
informatie aan de tuchtoverheid overhandigt
of meedeelt zodat deze met kennis van zaken
een advies kan uitbrengen. De fiscale of
boekhoudkundige raadgever loopt hiermee
geen enkel risico. Het beroepsgeheim geldt
trouwens niet ten aanzien van de tuchtoverheid.
Het behoort immers tot de taken van
de tuchtoverheid om erop toe te zien dat de
geheimhouder geen misbruik maakt van zijn
beroepsgeheim. Het is evident dat de tuchtoverheid
de geheimhouder ertoe moet kunnen
verplichten om hem alle noodzakelijke
gegevens mee te delen, zelfs indien deze door
het beroepsgeheim zouden zijn gedekt. De
fiscale of boekhoudkundige raadgever miskent
hiermee zijn geheimhoudingsplicht niet
temeer daar ook de leden van de tuchtoverheid
tot het beroepsgeheim zijn gehouden.
Indien de tuchtoverheid de mening is toegedaan
dat het beroepsgeheim ten onrechte
wordt ingeroepen door de fiscale of boekhoudkundige
raadgever dan dient deze laatste
in beginsel in te gaan op het verzoek om informatie
van de administratie. Hij is immers
ingevolge zijn deontologie gehoorzaamheid
aan de tuchtoverheid verplicht. Indien de
fiscale of boekhoudkundige raadgever niettemin
in zijn weigering volhardt, dan moet hij
vanuit fiscaal oogpunt worden beschouwd als
elke andere persoon die weigert mee te werken
aan een fiscaal onderzoek en kan hij voor
zijn halsstarrigheid worden gesanctioneerd 7 .

J U N I 2 0 0 7
T A X A U D I T & A C C O U N T A N C Y
De administratie kan niet anders dan zich
neer te leggen bij het standpunt van de tuchtoverheid
8 . Wanneer de tuchtoverheid het
standpunt van de geheimhouder bevestigt,
kan de aanslagambtenaar zich daar dan ook
slechts bij neerleggen 9 . Hiermee verschilt de
procedure van artikel 334 W.I.B.92 duidelijk
van de bijstand van de tuchtoverheid bij een
strafrechtelijke huiszoeking. Ook daar oordeelt
de tuchtoverheid of de stukken die men
wenst in te zien en/of in beslag te nemen al
dan niet onder het beroepsgeheim vallen,
doch in tegenstelling met hetgeen is voorzien
in het kader van artikel 334 W.I.B.92 dient
de onderzoeksrechter zich niet bij het oordeel
van de tuchtoverheid neer te leggen.
De fiscale doorbreking van het
beroepsgeheim
Tot slot moet nog worden opgemerkt dat
het beroepsgeheim geen absoluut karakter
vertoont 10 . Ook ten aanzien van de fiscale
controle is dit zo. In de bepalingen van artikel
458 Sw. werden twee uitzonderingen op
de zwijgplicht voorzien. Personen die tot het
beroepsgeheim zijn gehouden, zijn verplicht
de hen toevertrouwde geheimen kenbaar te
maken telkenmale de wet hen daartoe verplicht
en zij mogen, zij het zonder verplichting,
geheimen bekendmaken wanneer ze
worden opgeroepen om in rechte getuigenis
af te leggen.
Het getuigenis in rechte
De uitzondering van het getuigenis in rechte
verleent aan de geheimhouder het recht zijn
geheimhoudingsplicht te doorbreken. Het
gaat hier enkel om een recht van de geheimhouder,
niet om een verplichting. Zo oordeelde
het Hof van Cassatie in een arrest van 20
september 1986 dat een geheimhouder, naar
aanleiding van een getuigenis in rechte, feiten
die door het beroepsgeheim zijn gedekt mag
bekendmaken zonder dat hij tot spreken kan
gedwongen worden 11 . Een fiscale of boekhoudkundige
raadgever behoudt met andere
woorden ook bij een getuigenis in rechte nog
steeds de mogelijkheid om te zwijgen 12 en hij
kan zelf beslissen of hij al dan niet de geheimen
waarvan hij kennis heeft zal prijsgeven 13 .
Indien hij er evenwel voor opteert om toch
te spreken dan kan hij daarvoor niet worden
gesanctioneerd 14 .
Deze uitzondering op de geheimhoudingsplicht
van artikel 458 Sw. geldt echter enkel
voor getuigenissen in rechte, d.w.z. getuigenissen
voor een rechterlijke instantie 15 . Dit
betekent dat de uitzondering van het getuigenis
in rechte geen toepassing kan vinden op
het fiscaal getuigenverhoor in de zin van de
artikelen 322, 325 en 326 W.I.B.92. Het
fiscaal getuigenverhoor speelt zich immers
af voor een fiscale ambtenaar en dient dienvolgens
te worden beschouwd als een loutere
administratieve procedure zonder rechterlijk
karakter. Enkel indien een rechter in het
kader van de gerechtelijke fiscale geschillenprocedure
of in het kader van een fiscale
strafprocedure zou overgaan tot het horen
van een derde geheimhouder zou de uitzondering
van het getuigenis in rechte uit artikel
458 Sw., in fiscale zaken toepassing kunnen
vinden. Dit betekent met andere woorden
dat fiscale en boekhoudkundige raadgevers in
het kader van het fiscaal getuigenverhoor nog
steeds gebonden zijn door de zwijgplicht. Zij
beschikken in tegenstelling tot het getuigenis
in rechte bij een fiscaal getuigenverhoor
niet over een zwijgrecht. In concreto kan een
fiscale of boekhoudkundige raadgever in het
kader van een fiscaal getuigenverhoor niet
meer doen dan de eed afleggen en vervolgens
evalueren of de gestelde vragen van aard zijn
dat hij zijn beroepsgeheim zou moeten prijsgeven.
Indien dit het geval blijkt te zijn moet
hij zijn beroepsgeheim laten prevaleren op
zijn fiscale meewerkverplichting 16 .
De wettelijke verplichting bepaalde gegevens
kenbaar te maken
Artikel 458 Sw. voorziet tevens dat het
beroepsgeheim niet kan worden ingeroepen
in de gevallen waarin de wet de geheimhouder
heeft verplicht om te spreken. Verschillende
wettelijke bepalingen verplichten
personen die tot het beroepsgeheim zijn
gehouden inderdaad om bepaalde gegevens
aan de overheid kenbaar te maken. In de
mate waarin de wet de fiscale of boekhoud-
1
M. MAUS, o.c, N.F.M., , 2006, 216.
2
M. MAUS, o.c, N.F.M., , 2006, 216.
3
Parl.St., Senaat, 1961-1962, 366, 293-294.
4
Parl.St., Senaat, 1961-1962, 366, 293-294.
5
M. MAUS, o.c, N.F.M., , 2006, 216.
6
Com.I.B., 334/6.
7
M. MAUS, o.c., , Brugge, die Keure, 2005, 243.
8
Com.I.B., 334/8.
9
M. MAUS, o.c., , Brugge, die Keure, 2005, 244-245.
10
F. VANNESTE, “Kan het beroepsgeheim absoluut
genoemd worden?”, R.W., , 1977-1978, 1290 e.v.
11
Cass., 20 september 1986, Arr. Cass., 1986-1987,
100.
12
M. FRANCHIMONT, “Het beroepsgeheim van de
bedrijfsrevisor”, Studies en Documenten BCNAR,
1986/2, 27; Ch. HAVERANS, o.c., A.F.T., , 1986, 91.
13
T. AFSCHRIFT en F. GODDEVRIENDT, o.c., T.F.R.,
2002, 301.
14
E. DE BAENST, o.c., J.D.F., , 1991, 200.
15
M. MAUS, o.c, N.F.M., , 2006, 217.
16
M. MAUS, o.c, N.F.M., , 2006, 217.

4-5
Verschillende
wettelijke bepalingen
verplichten personen
die tot het beroepsgeheim
zijn gehouden
inderdaad om
bepaalde gegevens
aan de overheid
kenbaar te maken.
kundige raadgever verplicht om zelf aangifte
of melding te doen van bepaalde feiten kan er
bijgevolg geen sprake zijn van een schending
van het beroepsgeheim 17 . Bepaalde van deze
wettelijke afwijkingen op het beroepsgeheim
hebben ook een fiscale dimensie. Meestal gaat
het hier om wettelijke meldingsplichten met
het oog op de invordering van de belasting of
met het oog op de bestrijding van de fiscale
fraude.
Ook fiscale en boekhoudkundige raadgevers
zijn aan dergelijke fiscale meldingsplichten
onderworpen. In het bijzonder kan hier
worden verwezen naar de Wet van 11 januari
1993 tot voorkoming van het gebruik van
het financiële stelsel voor het witwassen van
geld en de financiering van terrorisme 18 . Deze
wet legt onder meer aan de bedrijfsrevisoren,
de externe accountants, de externe belastingconsulenten,
de erkende boekhouders en de
erkende boekhouders-fiscalisten de verplichting
op om de ‘ernstige en georganiseerde fiscale
fraude waarbij bijzonder ingewikkelde mechanismen
of procédés van internationale omvang
worden aangewend’ waarvan zij kennis krijgen
aan de Cel voor financiële informatieverwerking
te melden.
Conclusie
17
P. HELSEN, “De strafbare deelneming van de
notaris aan een misdrijf”, N.F.M., , 2004/2, 50.
De wetgever heeft bij de regeling van het
beroep van accountant, belastingconsulent,
erkende boekhouder en bedrijfsrevisor artikel
458 Sw. op deze beroepen van toepassing gemaakt.
Dit impliceert dat de accountant, de
belastingconsulent, de erkende boekhouder
en de bedrijfsrevisor bij de uitoefening van
zijn beroep het beroepsgeheim moet respecteren.
De gebondenheid tot het beroepsgeheim
strekt zich ook uit tot de overheid, en inzonderheid
tot de fiscale administratie. Ook ten
aanzien van de fiscus moet het beroepsgeheim
immers worden gerespecteerd. Dit is zeker
wat de fiscale en boekhoudkundige raadgevers
betreft van cruciaal belang, vermits zij
vaak kennis hebben van fiscaal zeer gevoelige
informatie. De accountant, de belastingconsulent,
de erkende boekhouder en de bedrijfsrevisor
dient zich rekenschap te geven van het
beroepsgeheim. In regel kan men stellen dat
de accountant, de belastingconsulent, de erkende
boekhouder en de bedrijfsrevisor deze
informatie slechts kan prijsgeven indien hij
daartoe door de wet wordt verplicht. Slechts
dan kan het beroepsgeheim terzijde worden
geschoven. Indien deze regel wordt miskend,
dan stellen de fiscale en boekhoudkundige
raadgevers zich bloot aan strafrechtelijke en
tuchtrechtelijke vervolging en komt bovendien
hun burgerrechtelijke aansprakelijkheid
in het gedrang.
18
B.S., , 9 februari 1993.

M A R L E E N W I L L E K E N S
>
Wetenschappelijke
bevindingen omtrent prijs- en
productdifferentiatie in de Belgische
auditmarkt
Hoogleraar auditing Universiteit
Tilburg en deeltijds hoogleraar
K.U.Leuven
Toonaangevende auditstudies uit
de VS hielden zich de voorbije
decennia onder meer bezig met de
vraag of de statutaire audit concurrentieel
geprijsd is en of er productdifferentiatie
bestaat tussen
verschillende types auditkantoren.
Ook in België werden diverse studies
uitgevoerd die onderzochten
of verschillende types auditkantoren
aan prijs- en productdifferentiatie
doen. De resultaten van
deze Belgische studies zijn minder
eenduidig dan in de VS.
Auditprijszetting
Hét basiswerk in de auditprijszettingliteratuur
waarop quasi alle daaropvolgende studies
steunen, is de Amerikaanse studie van
Simunic (1980). Simunic (1980) bestudeert
de prijszetting in de Amerikaanse auditmarkt.
Hij test welke variabelen een significante
invloed uitoefenen op de grootte van het
audithonorarium. Deze hebben onder meer
betrekking op de grootte van de te auditeren
onderneming, de ondernemingscomplexiteit
en het financiële risico van de klant. Vele
daaropvolgende studies gebruiken een gelijkaardige
onderzoeksdesign. Hay, Knechel
and Wong (2006) geven een overzicht van
deze rijke literatuur en besluiten dat: 1) het
audithonorariummodel dat Simunic introduceerde
wereldwijd tussen de 50 % en
70 % van de variatie in het audithonorarium
verklaart, en dit gebaseerd op variabelen zoals
ondernemingsgrootte (zoals, bijvoorbeeld,
het totaal actief of de omzet van de klant),
ondernemingscomplexiteit (zoals, bijvoorbeeld,
het aantal dochterondernemingen),
en ondernemingsrisico (zoals bijvoorbeeld de
ondernemingsliquiditeit); 2) er in de meeste
studies significant hogere audithonoraria
worden gevonden voor klanten geauditeerd
door een Big N-auditkantoor. Wat de hogere
prijszetting door de Big N drijft, staat niet
eenduidig vast. In zijn seminale studie gaf
Simunic twee mogelijke verklaringen. Ten
eerste zou een hoger honorarium door de Big
N een exponent kunnen zijn van marktmacht
(ten gevolge van een hoge marktconcentratie
in de auditmarkt). Anderzijds zou het een
gevolg kunnen zijn van een gedifferentieerde
auditdienst.
Ook in België vonden een aantal auditprijszettingsstudies
plaats. Willekens en Achmadi
(2003), Willekens en Gaeremynck (2005),
en Knechel en Willekens (2006) leverden
bijdragen in deze context. Willekens en
Achmadi (2003) onderzochten de prijszetting
in het niet-beursgenoteerde klantensegment
van de Belgische auditmarkt voor de jaren
1989 en 1997. Zij bestudeerden enerzijds of
de prijszetting competitief is in de Belgische
auditmarkt, en anderzijds of de toename
in marktconcentratie tussen 1989 en 1997
leidde tot meer of minder concurrentie in de
auditmarkt. Zij rapporteren dat audithonoraria
in België zowel in 1989 als in 1997 op
significante wijze positief geassocieerd zijn
met de grootte van het auditkantoor. Het is
echter ook in deze studie niet duidelijk of het
hogere honorarium dat, ceteris paribus, wordt
aangerekend door de Big N-kantoren te wijten
is aan marktmacht of aan productdifferentiatie.
Wel ondersteunen hun resultaten de
hypothese dat de prijszetting in de Belgische
auditmarkt tussen 1989 en 1997 concurrentiëler
is geworden.
Willekens en Gaeremynck (2005) deden een
diepgaande studie over de prijszetting in de
Belgische auditmarkt op basis van een steekproef
van ruim 12.000 auditmandaten (uit
2001). In tegenstelling tot de andere prijszettingsstudies
(nationaal en internationaal)
testten de auteurs ook commissaris- en auditorkarakteristieken,
naast tal van ondernemingsvariabelen.
Wat de kantoorkarakteristieken
betreft valt op dat het audithonorarium
toeneemt naarmate het aantal personeelsleden
andere dan commissarissen groter is.
Een interessante bevinding is ook dat de Big
N-variabele geen significante invloed meer
blijkt te hebben in een prijsmodel dat ook
andere kantoorkarakterisiteken opneemt als
verklarende variabele. Wanneer deze kantoorvariabelen
niet worden opgenomen in het
prijszettingsmodel (zoals in andere studies
doorgaans het geval is) is de Big N-variabele
wel zeer significant, met hogere honoraria
aangerekend door de Big N-kantoren. Ook
het testen van commissariskarakteristieken
maakt deze studie vrij uniek. De belangrijkste
variabele binnen deze categorie is het aantal
klanten dat de commissaris in zijn portfolio
heeft. Er wordt gevonden dat het audithonorarium
lager is hoe meer mandaten een
commissaris heeft, ceteris paribus. Verder
blijkt ook het individuele marktaandeel van
de commissaris die het mandaat uitvoert positief
geassocieerd te zijn met de grootte van
het audithonorarium. Dit wijst erop dat niet
enkel kantoor-, maar ook individuele commissariskarakteristieken
medebepalend zijn
voor de prijszetting.

6-7
Wat de kantoorkarakteristieken
betreft valt op dat
het audithonorarium
toeneemt naarmate
het aantal personeelsleden
andere dan
commissarissen
groter is.
Het
type
auditopinie bepaalt op
significante wijze mee
of een onderneming in
de toekomst nog een
‘going concern’ blijft
of niet.
Wat de evolutie van de prijszetting betreft, is
het opmerkelijk dat er tussen 1998 en 2002
een relatieve prijsdaling wordt vastgesteld
bij Big N-kantoren. Deze evidentie is een
indicatie dat de toegenomen competitie in de
auditmarkt die Willekens en Achmadi (2003)
tussen 1989 en 1997 vaststelden, zich ook
daarna nog heeft verdergezet.
Knechel en Willekens (2006) bestuderen de
auditprijszetting in het beursgenoteerde segment
van de Belgische auditmarkt. Zij onderzoeken
of externe audit en andere corporate
governance mechanismen complementen of
substituten zijn. Zij vinden dat het audithonorarium
op significante wijze geassocieerd is
met de kwaliteit van de interne controle, het
risicomanagement en het deugdelijke bestuur
van de klantonderneming. Audithonoraria
zijn hoger wanneer de klant een auditcomité
heeft, meer onafhankelijke bestuurders heeft
en transparant is omtrent het beheer van
financiële risico’s. Audithonoraria zijn lager
wanneer ‘compliance’ risico’s beter beheerd
worden. Deze bevindingen ondersteunen de
hypothese dat alternatieve vormen van monitoring
complementair werken in plaats van
substituten te zijn, behalve wanneer het om
compliancecontrolemechanismen gaat.
Onderzoeken naar productdifferentiatie
tussen auditkantoren
Auditprijszettingsstudies kunnen geen eenduidig
uitsluitsel brengen op de vraag of er
productdifferentiatie bestaat tussen de Big
N- en de andere auditkantoren, omdat zij
dit slechts op indirecte wijze testen. Directe
testen van productdifferentiatie bestuderen
de invloed van het auditortype op een maatstaf
van ‘auditkwaliteit’. Twee maatstaven
van auditkwaliteit worden courant getest in
de internationale auditliteratuur: Ten eerste,
wordt getest of het type auditkantoor op significante
wijze een invloed heeft op de mate
van winstmanagement in de jaarrekening van
de geauditeerde. Ten tweede wordt getest of
het type auditkantoor op significante wijze
een invloed heeft op het type auditrapport
dat wordt gegeven.
Winstmanagement en auditkantoortype
In de internationale literatuur wordt de
grootte van de onverwachte accruals in de
jaarrekening van de klant als maatstaf voor
winstmanagement gehanteerd. De onverwachte
accruals zijn die accruals die niet te
verklaren zijn door de ondernemingsgrootte,
-groei of de sector waartoe de onderneming
behoort. In de VS vinden Becker, DeFond,
Jiambalvo, en Subramanyam (1998) en
Francis, Maydew en Sparks (1999) dat klanten
van Big N-kantoren minder onverwachte
accruals hebben in hun jaarrekeningen, ceteris
paribus. In deze institutionele omgeving
(beursgenoteerde auditklanten) wordt quasi
uitsluitend belang gehecht aan de rol van de
auditor om winstverhogende onverwachte
accruals te beperken.
Vander Bauwhede, Willekens en Gaeremynck
(2003) doen een analoog onderzoek voor
een steekproef van Belgische beursgenoteerde
ondernemingen en een even grote steekproef
van niet-beursgenoteerde ondernemingen van
dezelfde grootte (en uit dezelfde sectoren).
Gegeven de andere institutionele context en
de aanwezige drijfveren om ook winstverlagende
manipulaties in de boekhouding door
te voeren, worden zowel winstverhogende als
-verlagende onverwachte accruals bestudeerd.
In het klantensegment van de niet-beursgenoteerde
ondernemingen blijkt dat Big N-
klanten minder winstverlagende onverwachte
accruals hebben dan niet-Big N-klanten,
ceteris paribus. Er wordt echter geen verschil
gevonden voor winstverhogende onverwachte
accruals. Verder wordt dit verschil tussen Big
N- en niet-Big N-klanten ook niet gevonden
in het segment van de beursgenoteerde klanten
in België.
Vander Bauwhede en Willekens (2004) onderzoeken
winstmanagement voor een ruime
steekproef van niet-beursgenoteerde Belgische
ondernemingen behorende tot alle groottecategoriëen
(dus niet enkel de grootste, zoals
in de studie van Vander Bauwhede et al.
2003). Zij vinden echter geen significant
verband tussen auditkantoortype en de mate
van winstmanagement.
Van Tendeloo en Vanstraelen (2005) onderzoeken
of auditkantoortype een verklarende
factor is voor de verschillen in onverwachte
accruals tussen ondernemingen uit zes
Europese landen, waaronder ook België. Zij
vinden echter wel dat er duidelijke verschillen
bestaan in de mate waarin onverwachte accruals
voorkomen tussen Big N- en niet-Big
N-klanten, met meer onverwachte accruals
bij niet-Big N-klanten.
Gaeremynck, Van der Meulen en Willekens
(2006) onderzoeken of bepaalde kenmerken
van de klantenportfolio van auditkantoren,
in plaats van de grootte van het auditkantoor,
geassocieerd zijn met de mate van
winstmanagement in de jaarrekening van de
klanten. Zij vinden, voor een steekproef van

J U N I 2 0 0 7
T A X A U D I T & A C C O U N T A N C Y
Belgische ondernemingen in moeilijkheden,
dat dit inderdaad het geval is. Zo blijkt dat
auditkantoren met meer visibele klanten in
hun portfolio strenger zijn ten opzichte van
onverwachte accruals in de jaarrekening van
hun klanten. Verder geldt hetzelfde ook voor
auditkantoren met minder solvabele klanten.
Auditrapportering en auditkantoortype
De eerste studies die onderzochten of Big
N-auditkantoren strengere auditopinies geven,
zijn ook uit de VS afkomstig. Mutchler,
Hopwood en McKeown (1997) vinden geen
significante rapporteringsverschillen tussen
Big N- en andere auditkantoren. Behn,
Kaplan en Krumwiede (2001) daarentegen
vinden die wel, met strengere rapportering
(i.e. meer going-concern opmerkingen) door
Big N-auditkantoren, ceteris paribus.
In de Belgische context onderzocht
Vanstraelen (2002) of er een associatie bestaat
tussen economische drijfveren van auditoren
en de aard van de opinie die wordt gegeven.
Zij vindt echter geen evidentie dat auditortype
(Big N vs. niet-Big N) significant
geassocieerd met het type auditopinie dat
wordt gegeven. Deze resultaten worden ook
bevestigd door een studie van Gaeremynck
en Willekens (2003) waarin ook geen rapporteringsverschillen
worden gevonden tussen
Big N- en andere auditkantoren voor een
steekproef van ondernemingen die binnen
het jaar na de opinie in faling gingen. Verder
vinden Gaeremynck en Willekens (2003) ook
dat het geven van een toelichtende paragraaf,
voorbehoud of onthoudende verklaring wegens
continuïteitsproblemen het karakter van
een self-fulfilling prophecy heeft. Met andere
woorden, het type auditopinie bepaalt op
significante wijze mee (naast tal van andere
factoren) of een onderneming in de toekomst
nog een ‘going concern’ blijft of niet.
Besluit
Belgische studies rapporteren duidelijke
verschillen op het vlak van de prijszetting
tussen Big N-auditkantoren en de andere
auditkantoren, met hogere honoraria voor de
Big N-kantoren, ceteris paribus. Verder wordt
gevonden dat deze verschillen de voorbije
jaren zijn afgenomen. Uit de productdifferentiatiestudies
is echter niet duidelijk af te
leiden waaraan deze prijsverschillen te wijten
zijn. In tegenstelling tot Amerikaanse studies,
wordt de productdifferentiatiehypothese
niet eenduidig bevestigd aan de hand van
winstmanagement- en auditrapporteringsverschillen.
Dit is mogelijks te wijten aan de
Belgische institutionele omgeving waar (ook)
andere attributen van auditkwaliteit wellicht
relevant zijn. Deze andere dimensies van ‘productdifferentiatie’
(dan winstmanagement en
auditrapportering) werden tot op heden nog
niet onderzocht, ook niet in de VS. Dit is
het gevolg van het niet voorhanden zijn van
kosten- en auditprocesgegevens van auditkantoren
voor onderzoeksdoeleinden. Hierdoor
blijven jammer genoeg tal van belangrijke
vragen onbeantwoord in de wetenschappelijke
studies.
Bibliografie
BECKER, C.L., DEFOND, M.L.,
JIAMBALVO, J. en SUBRAMANYAM,
K.R., “The Effect of Audit Quality on
Earnings Management”, Contemporary
Accounting Research 15, 1998, 1-24.
BEHN, B.K., KAPLAN, S.E. en
KRUMWIEDE, K.R., “Further Evidence
on the Auditor’s Going-Concern”, Auditing:
A Journal of Practice and Theory. Report: The
Influence of Management Plans, 2001, 20 (1):
13-28.
FRANCIS, J.R., MAYDEW, E.L. en
SPARKS, H.C., “The role of Big 6 auditors
in the credible reporting of accruals”,
Auditing: A Journal of Practice and Theory,
1999, 18(2): 17-34.
GAEREMYNCK, A. en WILLEKENS,
M., “The Endogenous Relationship between
Audit-Report Type and Business
Termination: Evidence on Private Firms in a
Non-Litigious Environment”, Accounting and
Business Research, 2003, Vol. 33-1: 65-79.
GAEREMYNCK, A., VAN DER MEULEN,
S. en WILLEKENS, M., “Audit-Firm
Portfolio Characteristics, Audit Quality and
Client Financial Reporting Quality”, Working
Paper Tilburg University en Katholieke
Universiteit Leuven, 2006.
HAY, D.C, KNECHEL, W.R. en WONG,
N., “Audit Fees: A Meat-analysis of the
Effect of Supply and Demand Attributes”,
Contemporary Accounting Research, 2006,
23(1) Spring: 141-191.
KNECHEL, R. en WILLEKENS, M., “The
Role of Risk Management and Governance
in determining Audit Demand”, Journal of
Business Finance and Accounting, 2006, Vol.
33, Issue 9-10: 1344-1367.
MUTCHLER, J. F., HOPWOOD, W.
en McKEOWN, J. M., “The Influence of
Contrary Information and Mitigating Factors
on Audit Opinion Decisions on Bankrupt
Companies”, Journal of Accounting Research,
1997, Vol. 35, No. 2. (Autumn, 1997), 295-
310.
SIMUNIC, D.A., “The Pricing of Audit
Services: Theory and Evidence”, Journal of
Accounting Research, 22: 1980, 161-190.
VANDER BAUWHEDE, H. en
WILLEKENS, M., “Evidence on (the lack
of) Audit-Quality Differentiation in the
Private Client Segment of the Belgian Audit
Market?”, European Accounting Review, 2004,
Vol. 13, no. 3: 501-522.
VANDER BAUWHEDE, H.,
WILLEKENS, M. en GAEREMYNCK, A.,
“Audit Quality, Public Ownership and Firms’
Discretionary Accruals Management”, The
International Journal of Accounting, 2003,
Vol. 38-1: 1-22.
VANSTRAELEN, A. “Auditor Economic
Incentives and Going-Concern Opinions in
a Limited Litigious Continental European
Business Environment: Empirical Evidence
from Belgium”, Accounting and Business
Research, 32(3): 2002, 171-186.
VAN TENDELOO, B.A. en
VANSTRAELEN, A., “Earnings
Management and Audit Quality in Europe:
Evidence from Private Client Segment
Market”, Paper presented at the Symposium
of the European Auditing Research Network,
Amsterdam, 2005, October 28-29.
WILLEKENS, M. en ACHMADI, C.,
“Pricing and Supplier Concentration in the
Private-Client Segment of the Audit Market”,
The International Journal of Accounting, 2003,
Vol. 38-4: 431-456.
WILLEKENS, M. en GAEREMYNCK, A.,
Prijszetting in de Belgische auditmarkt,
IBR/Brugge, die Keure, 2005.

8-9
>
Wijzigingen aan de Tweede
Vennootschapsrichtlijn: een overzicht
R U TG E R VA N B O V E N
Directieadviseur IAB
Op 25 september 2006 verscheen
de Richtlijn 2006/68/EG van
6 september 2006 tot wijziging
van Richtlijn 77/91/EEG van de
Raad met betrekking tot de oprichting
van de naamloze vennootschap,
alsook de instandhouding
en wijziging van haar kapitaal in
het Publicatieblad van de Europese
Unie. Deze Richtlijn wijzigt
de Tweede Vennootschapsrichtlijn
op een aantal punten. Wij geven
hierna een overzicht van de meest
in het oog springende wijzigingen.
De inbreng in natura: bijkomende
uitzonderingen op de bijzondere
verslagplicht
De Richtlijn tot wijziging van de Tweede
Vennootschapsrichtlijn voorziet in een aantal
bijkomende gevallen waarin de Lidstaten
naamloze vennootschappen kunnen vrijstellen
van de verplichting om, ter gelegenheid
van een inbreng in natura, een controleverslag
te laten opmaken door een onafhankelijke
deskundige 1 . In essentie komt het erop
neer dat geen bijzonder verslag moet worden
opgemaakt wanneer er reeds een duidelijk
referentiepunt bestaat voor de waardering
van de inbreng in natura. Wel moet, aldus de
derde considerans bij de Wijzigingsrichtlijn,
in voorkomend geval het recht van de minderheidsaandeelhouders
om een dergelijke
waardering te eisen worden gewaarborgd.
Merkwaardig in dit verband is dat de Wijzigingsrichtlijn
handelt over de inbreng in
natura waartoe wordt beslist door het bestuursof
leidinggevend orgaan, hetgeen op het eerste
gezicht laat uitschijnen dat deze vrijstellingsmogelijkheid
zich enkel stelt ten aanzien van
de inbreng in natura ter gelegenheid van een
kapitaalverhoging waartoe het bestuursorgaan
beslist in het kader van het toegestane kapitaal.
Op het ogenblik van de oprichting van
een vennootschap zijn de organen immers
nog niet in functie. Toch moet volgens ons 2
worden aangenomen dat de vrijstellingsmogelijkheid
van toepassing is op elke inbreng
in natura, ook deze ter gelegenheid van de
oprichting van een vennootschap. Deze opvatting
ligt volledig in lijn met de bedoeling
van de Europese wetgever. De vrijstellingsmogelijkheid
werd immers zowel opgenomen
in de bepaling die handelt over de inbreng
in natura ter gelegenheid van de oprichting
van een vennootschap (artikel 10), als in deze
die betrekking heeft op de inbreng in natura
in het kader van een kapitaalverhoging (artikel
27).
De Wijzigingsrichtlijn geeft in de hiernavolgende
gevallen de mogelijkheid aan de
Lidstaten om een inbreng in natura vrij te
stellen van een verplichte controle door een
onafhankelijke deskundige:
1° De inbreng in natura heeft betrekking op
verhandelbare effecten of geldmarktinstrumenten,
die worden gewaardeerd tegen
de gewogen gemiddelde koers waartegen
zij, gedurende een (door de nationale
wetgeving te bepalen) toereikende periode
voorafgaand aan de daadwerkelijke verwezenlijking
van de inbreng, op één of meer
gereglementeerde markten 3 zijn verhandeld.
Onder effecten 4 moet worden verstaan,
alle categorieën van op de kapitaalmarkt
verhandelbare waardepapieren, met
uitzondering van betaalinstrumenten.
Zo worden ondermeer beschouwd als
effecten, aandelen in vennootschappen
en andere met aandelen in vennootschappen,
partnerships of andere entiteiten
gelijk te stellen waardepapieren, alsmede
aandelencertificaten, obligaties en andere
schuldinstrumenten, alsmede certificaten
betreffende dergelijke effecten, alsook
alle andere waardepapieren die het recht
verlenen die effecten te verwerven of te
verkopen, of die aanleiding geven tot een
afwikkeling in contanten waarvan het
bedrag wordt bepaald op grond van effecten,
valuta’s, rentevoeten of rendementen,
grondstoffenprijzen of andere indexen of
maatstaven.
Onder geldmarktinstrumenten 5 moet
worden verstaan, alle categorieën instrumenten
die gewoonlijk op de geldmarkt
worden verhandeld. Zo worden ondermeer
beschouwd als geldmarktinstrumenten,
schatkistpapier, depositocertificaten
en commercial papers, met uitzondering
van betaalinstrumenten.
De vrijstellingsmogelijkheid geldt niet
ingeval de koers door uitzonderlijke omstandigheden
dermate werd beïnvloed
dat zij op de effectieve inbrengdatum een
aanzienlijke wijziging meebrengen van de
waarde van het vermogensbestanddeel.
Hier wordt ondermeer geviseerd, de situatie
waarin de markt voor de betrokken
effecten of geldmarktinstrumenten niet
meer liquide is 6 . In dat geval dringt zich,
aldus de Wijzigingsrichtlijn, een herwaardering
op volgens de gebruikelijke
procedure in het kader van een inbreng in

J U N I 2 0 0 7
T A X A U D I T & A C C O U N T A N C Y
natura (controleverslag opgemaakt door
een onafhankelijke deskundige 7 ). Deze
herwaardering dient te geschieden op initiatief
en onder de verantwoordelijkheid
van het bestuurs- of leidinggevend orgaan.
2° De inbreng in natura heeft betrekking op
vermogensbestanddelen die geen effecten
of geldmarktinstrumenten zijn, en die
reeds door een erkende onafhankelijke
deskundige werden gewaardeerd. De
waardering (fair value) moet in voorkomend
geval zijn geschied op een datum
die niet meer dan zes maanden aan de
effectieve inbrengdatum voorafgaat, en
moet zijn uitgevoerd met inachtneming
van de in de betrokken lidstaat algemeen
aanvaarde normen en beginselen voor de
waardering van de categorie vermogensbestanddelen
die het voorwerp uitmaakt
van de inbreng. Men zal derhalve in elk
concreet geval moeten nagaan of de voorliggende
waardering wel degelijk gericht
was op het achterhalen van de billijke
waarde (fair value). Zo is het volgens
E. WYMEERSCH 8 twijfelachtig dat een
deskundigenadvies in het kader van een
moeder-dochter overnamebod of van een
verrichting tussen aandeelhouders kan
dienen als waardering in de zin van de
Wijzigingsrichtlijn.
Het weze opgemerkt dat de Wijzigingsrichtlijn,
in tegenstelling tot bij de volgende
uitzondering (zie infra, 3°), geen
specifieke vereisten oplegt aangaande de
hoedanigheid van deze erkende onafhankelijke
deskundige. Niets verhindert
derhalve dat deze waardering zou gebeuren
door een andere deskundige dan de
bedrijfsrevisor, zoals een externe accountant
of een erkend schatter van onroerend
goed 9 . Het zal evenwel toekomen aan de
nationale wetgever om dit begrip nader in
te vullen.
De toepassing van deze uitzondering kan
er derhalve toe leiden dat een waarderingsverslag
opgesteld door een deskundige
wordt “herbruikt” ter gelegenheid
van een latere inbreng in natura, met alle
mogelijke gevolgen op het vlak van de
beroepsaansprakelijkheid 10 .
De vrijstellingsmogelijkheid geldt niet ingeval
nieuwe bijzondere omstandigheden
zouden leiden tot een aanzienlijke wijziging
van de billijke waarde (fair value) van
het vermogensbestanddeel op de effectieve
datum van inbreng ervan. In dat geval
dringt de gebruikelijke procedure inzake
inbreng in natura zich op, en zal bijgevolg
op initiatief en onder de verantwoordelijkheid
van het bestuurs- of leidinggevend
orgaan een controleverslag moeten worden
opgemaakt door een onafhankelijke
deskundige 11 .
Wordt niet overgegaan tot herwaardering
overeenkomstig hetgeen werd vermeld in
de voorgaande alinea, dan kunnen een of
meer aandeelhouders die op de dag van
de beslissing tot kapitaalverhoging gezamenlijk
tenminste 5 % van het geplaatste
kapitaal van de vennootschap bezitten,
een waardering door een onafhankelijke
deskundige eisen overeenkomstig de
gebruikelijke procedure (controleverslag
opgemaakt door een onafhankelijke deskundige).
Zij kunnen dit eisen tot op de
dag van de daadwerkelijke inbreng, op
voorwaarde dat zij op datum van deze
eis nog steeds 5 % van het geplaatste kapitaal
bezitten, zoals dat kapitaal luidde
op de dag van de beslissing tot kapitaalverhoging.
Men kan hier niet buiten de
vaststelling dat de mogelijkheden van de
minderheidsaandeelhouders om een herwaardering
te vragen aanzienlijk worden
beperkt. Zij zouden hierom enkel mogen
verzoeken ingeval zich gewijzigde omstandigheden
hebben voorgedaan die de
waarde van het in te brengen actief aanzienlijk
hebben gewijzigd, en indien het
bestuursorgaan zelf geen initiatief heeft
genomen tot herwaardering.
3° De inbreng in natura heeft betrekking op
vermogenbestanddelen die geen effecten
of geldmarktinstrumenten zijn, waarbij
de billijke waarde (fair value) van elk vermogensbestanddeel
is afgeleid uit de jaarrekeningen
van het voorgaande boekjaar
die werden onderworpen aan een accountantscontrole
overeenkomstig de Achtste
Richtlijn 12 . Aangenomen mag worden dat
ook is voldaan aan de verwachtingen van
de Wijzigingsrichtlijn indien de waarde-
1
Nieuw artikel 10bis
Tweede Vennootschapsrichtlijn.
2
Eveneens in die zin, R. TAS, “Wijzigingen inzake
bijeenbrenging en instandhouding van het maat-
schappelijk kapitaal: de afgeslankte Tweede Richt-
lijn”, T.R.V., , 2006, 620.
3
In de zin van artikel 4, lid 1, punt 14 van Richtlijn
2004/39/EG: een door een marktexploitant geëx-
ploiteerd en/of beheerd multilateraal systeem dat
meerdere koop- en verkoopintenties van derden
met betrekking tot financiële instrumenten samen-
brengt of het samenbrengen daarvan vergemak-
kelijkt op zodanige wijze dat er een overeenkomst
uit voortvloeit met betrekking tot financiële instru-
menten die volgens de regels en de systemen van
de markt tot de handel zijn toegelaten, en waaraan
vergunning is verleend en die regelmatig werkt.
4
Artikel 4, lid 1, punt 18 van Richtlijn 2004/39/EG.
5
Artikel 4, lid 1, punt 19 van Richtlijn 2004/39/EG.
6
Eddy Wymeersch haalt ook de politieke instabiliteit
en de geopolitieke moeilijkheden aan als mogelijke
uitzonderlijke omstandigheden die kunnen we-
gen op de prijs, zie E. WYMEERSCH, The Directive
amending the Second Company Law Directive on
Legal Capital, , Financial Law Institute, WP 2006-15,
http://www.law.rug.ac.be/fli/WP/WPindex.html, 5.
7
Overeenkomstig de artikelen 444 en 602 W. Venn.
(NV).
8
E. WYMEERSCH, l.c., , 5.
9
In die zin, zie ook R. TAS, l.c., , 621.
10
E. WYMEERSCH, l.c., , 7.
11
Zie artikelen 444 en 602 W. Venn. (NV).
12
Richtlijn 2006/43/EG betreffende de wettelijke
controles van jaarrekeningen en geconsolideerde
jaarrekeningen.

10-11
Men zal in elk
concreet geval moeten
nagaan of de voorliggende
waardering
wel degelijk gericht
was op het achterhalen
van de billijke
waarde (fair value).
Men
kan niet
buiten de vaststelling
dat de mogelijkheden
van de minderheidsaandeelhouders
om
een herwaardering
te vragen aanzienlijk
worden beperkt.
13
E. WYMEERSCH, l.c., , 6.
14
Nieuw artikel 10ter
Tweede Vennootschapsrichtlijn.
15
Nieuw artikel 10ter
Tweede Vennootschapsrichtlijn.
16
Nieuw artikel 11 Tweede Vennootschapsrichtlijn.
17
Het oorspronkelijke artikel 19 van de Tweede Ven-
nootschapsrichtlijn voorzag enkel in een aantal
verplichte voorwaarden die een toegelaten inkoop
van eigen aandelen behelzen, met dien verstande
dat de lidstaten bijkomende voorwaarden mochten
opleggen.
18
Nieuw artikel 19, lid 1 Tweede Vennootschaps-
richtlijn.
ring blijkt uit de geconsolideerde jaarrekening
van de inbrengende vennootschap 13 .
Ook hier voorziet de Wijzigingsrichtlijn
in een verplichting tot herwaardering
ingeval bijzondere omstandigheden zouden
leiden tot een aanzienlijke wijziging
van de billijke waarde (fair value) van het
vermogensbestanddeel op de effectieve
inbrengdatum. Bij ontstentenis van herwaardering,
kunnen de minderheidsaandeelhouder(s)
een waardering eisen overeenkomstig
de gebruikelijke procedure
(zie supra, 2°).
Indien een inbreng in natura bij toepassing
van de voormelde uitzonderingen geschiedt
zonder controleverslag opgemaakt door een
onafhankelijke deskundige, dan moet binnen
één maand na de effectieve inbrengdatum een
verklaring worden openbaar gemaakt waarin
de volgende gegevens zijn opgenomen 14 :
• een beschrijving van het vermogensbestanddeel
dat het voorwerp uitmaakt van
de inbreng in natura;
• de waarde van de inbreng, de herkomst van
deze waardering en, in voorkomend geval,
de waarderingsmethode;
• of de verkregen waarde tenminste overeenkomt
met de uitgifteprijs van de tegen de
inbreng uit te geven aandelen;
• een verklaring dat er zich ten opzichte van
de oorspronkelijke waardering geen nieuwe
bijzondere omstandigheden hebben voorgedaan.
De openbaarmaking moet geschieden overeenkomstig
de nationale voorschriften die
werden aangenomen ter omzetting van de
Eerste Vennootschapsrichtlijn.
Wanneer de inbreng in natura (zonder controleverslag)
plaatsvindt ter gelegenheid van
een kapitaalverhoging waartoe wordt beslist
in het kader van het toegestaan kapitaal,
moet de bekendmaking van de hoger vermelde
gegevens, evenals van de datum van
de beslissing tot kapitaalverhoging, worden
gedaan voordat de inbreng in natura is verwezenlijkt.
De verklaring die wordt bekendgemaakt
na de effectieve inbrengdatum moet in
voorkomend geval enkel aangeven dat er zich
sinds de bekendmaking van de eerste verklaring
geen nieuwe bijzondere omstandigheden
hebben voorgedaan 15 .
De hoger vermelde uitzonderingen gelden
eveneens ingeval van quasi-inbreng van een
actiefbestanddeel 16 .
Ten slotte schrijft de Wijzigingsrichtlijn voor
dat iedere Lidstaat de passende maatregelen
moet treffen om te waarborgen dat de hoger
beschreven procedures worden nageleefd
ingeval een inbreng in natura plaatsvindt in
toepassing van de voormelde uitzonderingen.
De inkoop van eigen aandelen:
versoepeling van de voorwaarden
De Richtlijn tot wijziging van de Tweede
Vennootschapsrichtlijn vertrekt nog steeds
van een principieel verbod op inkoop van
eigen aandelen, maar wijzigt de voorwaarden
die de Lidstaten moeten verbinden aan
een toegelaten inkoop van eigen aandelen.
De Wijzigingsrichtlijn maakt hierbij een
onderscheid tussen verplichte en facultatieve
voorwaarden, waarbij het de lidstaten niet
is toegestaan om nog andere dan deze voorwaarden
op te leggen 17 .
Indien de Lidstaten ervoor opteren de inkoop
van eigen aandelen toe te staan, dan moeten
zij hieraan de volgende verplichte voorwaarden
verbinden 18 :
1° De algemene vergadering moet de toestemming
verlenen tot inkoop van eigen
aandelen, en moet eveneens aangeven
op welke wijze de voorgenomen verkrijgingen
plaatsvinden (maximumaantal
te verkrijgen aandelen, geldigheidsduur
van de toestemming (in te vullen door de
Lidstaten, met een maximum van 5 jaar),
minimum- en maximumwaarde van de
vergoeding in geval van een verkrijging
onder bezwarende titel).
De geldigheidsduur van de toelating door
de algemene vergadering werd derhalve
opgetrokken van een maximum van 18
maanden naar een door de lidstaten nader
te bepalen maximumtermijn die niet meer
mag bedragen dan 5 jaar.
2° Het voor de verkrijging uitgetrokken bedrag
(met inbegrip van eventueel eerder
verkregen aandelen die de vennootschap
in portefeuille houdt en aandelen die door
een persoon in eigen naam, maar voor
rekening van de vennootschap zijn verkregen)
moet voor uitkering vatbaar zijn.
Merk op dat de Europese wetgever voortaan
uitdrukkelijk bepaalt dat het uitkeerbare
bedrag eveneens betrekking heeft op
de aandelen die de vennootschap reeds in
portefeuille houdt en deze die door een
persoon in eigen naam, maar voor rekening
van de vennootschap zijn verkregen.
3° Alleen volgestorte aandelen komen in
aanmerking.

J U N I 2 0 0 7
T A X A U D I T & A C C O U N T A N C Y
Daarnaast hebben de Lidstaten de mogelijkheid
om een of meer van de volgende
facultatieve voorwaarden te verbinden aan een
toegelaten inkoop van eigen aandelen 19 :
1° De nominale of de fractiewaarde van de
verkregen aandelen, met inbegrip van
eventuele eerder verkregen aandelen die
de vennootschap in portefeuille houdt en
aandelen die door een persoon in eigen
naam maar voor rekening van de vennootschap
zijn verkregen, mag niet meer
bedragen dan een door de Lidstaten te
bepalen limiet die niet lager mag zijn dan
10 % van het geplaatste kapitaal.
De 10 %-grens voor de inkoop van eigen
aandelen wordt derhalve niet langer
verplichtend opgelegd, maar wordt thans
opgenomen als een facultatieve beperking.
Bovendien geldt deze voortaan als een
minimumgrens. Het staat de Lidstaten
derhalve vrij om een hogere drempel te
hanteren.
2° De statuten of de oprichtingsakte moeten
voorzien in de toelating tot inkoop van eigen
aandelen, in een maximaal aantal in te
kopen aandelen, alsook in een periode gedurende
dewelke eigen aandelen kunnen
worden verkregen of in een maximum- of
minimumwaarde van de vergoeding.
3° De vennootschap komt passende informatie-
en kennisgevingsverplichtingen na.
4° De Lidstaten kunnen van bepaalde vennootschappen
eisen dat zij de verkregen
aandelen annuleren, mits een bedrag dat
gelijk is aan de nominale waarde van de
geannuleerde aandelen wordt opgenomen
in een onuitkeerbare reserve. Deze laatste
verplichting geldt niet ingeval van een kapitaalvermindering.
De reserve mag enkel
worden aangewend voor een kapitaalverhoging
met incorporatie van reserves.
5° De verkrijging laat de voldoening van de
vorderingen van schuldeisers ongemoeid.
Ten slotte bevestigt de Wijzigingsrichtlijn
dat de inkoop van eigen aandelen rekening
moet houden met het beginsel van de gelijke
behandeling van aandeelhouders die zich in
identieke omstandigheden bevinden 20 . Deze
verplichting vloeide reeds voort uit de algemene
bepaling van artikel 42 van de Tweede
Vennootschapsrichtlijn.
De financiering door een vennootschap
van de verkrijging van haar aandelen
door een derde: voortaan toegelaten
onder bepaalde voorwaarden
De Richtlijn tot wijziging van de Tweede
Vennootschapsrichtlijn stelt een einde aan
het principieel verbod voor de naamloze
vennootschap om de verwerving van haar
aandelen door een derde te financieren. De
Lidstaten kunnen voortaan toestaan dat een
vennootschap rechtstreeks of onrechtstreeks
middelen voorschiet, leningen toestaat of zekerheden
stelt met het oog op de verkrijging
van haar aandelen door een derde. Dit onder
de hierna vermelde voorwaarden 21 :
1° De transactie vindt plaats onder de verantwoordelijkheid
van het bestuurs- of
leidinggevend orgaan en tegen billijke
marktvoorwaarden voor wat betreft de
rente (in geval de vennootschap een lening
verstrekt) en de zekerheid die aan de
vennootschap wordt verstrekt (ingeval de
vennootschap een voorschot toekent). De
kredietwaardigheid van de derde of, wanneer
het meerpartijentransacties betreft,
van iedere erbij betrokken tegenpartij
moet nauwgezet onderzocht zijn.
2° Het bestuurs- of leidinggevend orgaan
vraagt voorafgaandelijk toestemming aan
de algemene vergadering om de transactie
te mogen verrichten.
De algemene vergadering beslist hierover
op voorlegging van een schriftelijk verslag
van het bestuurs- of leidinggevend orgaan
dat de volgende gegevens bevat:
• opgaven van de redenen voor de transactie;
• het belang dat de vennootschap heeft
bij het aangaan van een dergelijke transactie;
• de voorwaarden waartegen de transactie
wordt aangegaan;
• de aan de transactie verbonden risico’s
voor de liquiditeit en de solvabiliteit
van de vennootschap;
• de koers waartegen de derde wordt geacht
de aandelen te verkrijgen.
Dit verslag wordt neergelegd bij de griffie
en wordt openbaar gemaakt overeenkomstig
artikel 3 van de Eerste Vennootschapsrichtlijn.
De beslissing van de algemene vergadering
moet worden genomen met een
meerderheid van niet minder dan tweederde
van de stemmen verbonden aan de
vertegenwoordigde effecten of aan het
vertegenwoordigde geplaatst kapitaal. De
Lidstaten kunnen evenwel toelaten dat
een gewone meerderheid voldoende is,
indien tenminste de helft van het geplaatst
kapitaal is vertegenwoordigd.
D e 10 %-grens
voor de inkoop van
eigen aandelen wordt
thans opgenomen
als een facultatieve
beperking. Bovendien
geldt deze voortaan
als een minimumgrens.
19
Nieuw artikel 19, lid 1 Tweede Vennootschaps-
richtlijn.
20
Nieuw artikel 19, lid 1 Tweede Vennootschaps-
richtlijn.
21
Nieuw artikel 23, lid 1 Tweede Vennootschaps-
richtlijn.

12-13
D e Wijzigingsrichtlijn
voegt toe
dat de Lidstaten de
voorwaarden moeten
vastleggen waaronder
de schuldeisers hun
recht op zekerheidsstelling
kunnen
uitoefenen.
22
Nieuw artikel 23bis
Tweede Vennootschapsrichtlijn.
23
Nieuw artikel 32, lid 1 Tweede Vennootschaps-
richtlijn.
24
Zie artikel 613 W. Venn. (NV).
25
Artikel 2 Wijzigingsrichtlijn.
26
Artikel 3 Wijzigingsrichtlijn.
3° De totale financiële bijstand aan derden
mag er niet toe leiden dat het nettoactief
daalt beneden het bedrag van het gestorte
of, indien dit hoger is, van het opgevraagde
kapitaal, vermeerderd met de reserves
die krachtens de wet of de statuten niet
mogen worden uitgekeerd, en rekening
houdend met een eventuele daling van het
nettoactief die heeft plaatsgevonden doordat
door of voor rekening van de vennootschap
eigen aandelen zijn verkregen.
4° De vennootschap neemt aan de passiefzijde
van haar balans een onbeschikbare
reserve op ten bedrage van de totale financiële
bijstand.
5° Wanneer een derde met financiële bijstand
van de vennootschap eigen aandelen
van de vennootschap verkrijgt, of op
in het kader van een kapitaalverhoging
uitgegeven aandelen inschrijft, vindt die
verkrijging of inschrijving plaats tegen een
billijke prijs.
Indien individuele leden van het bestuurs- of
leidinggevend orgaan van de vennootschap,
die partij is bij een financiering, of leden van
de moederonderneming, dan wel de moederonderneming
zelf of een persoon die in eigen
naam maar voor rekening van de leden van
die organisatie of onderneming optreedt als
tegenpartij, partij zijn bij een dergelijke transactie,
dragen de Lidstaten er door adequate
waarborgen zorg voor dat deze transactie niet
strijdig is met de belangen van de vennootschap
22 .
Kapitaalvermindering:
schuldeiserbescherming
De Tweede Vennootschapsrichtlijn schrijft
voor dat de schuldeisers afdoende moeten
worden beschermd indien de vennootschap
beslist tot kapitaalvermindering. In voorkomend
geval hebben de schuldeisers het recht
om van deze vennootschap een zekerheid te
verkrijgen voor de nog niet opeisbare schuldvorderingen.
De Wijzigingsrichtlijn voegt
hier nu aan toe dat de Lidstaten de voorwaarden
moeten vastleggen waaronder de
schuldeisers hun recht op zekerheidsstelling
kunnen uitoefenen. Hierbij moeten zij er in
ieder geval zorg voor dragen dat de schuldeisers
zich tot de bevoegde administratieve of
gerechtelijke instantie kunnen wenden om
adequate waarborgen te verkrijgen, mits zij
op geloofwaardige wijze kunnen aantonen
dat de voldoening van hun vorderingen als
gevolg van de kapitaalvermindering in het
gedrang is, en dat van de vennootschap geen
adequate waarborgen zijn verkregen 23 .
Het komt ons voor dat deze bijkomende
verplichtingen reeds zijn ingeschreven in onze
wetgeving, nu de Belgische rechtsonderhorige
zich kan wenden tot de Voorzitter van de
Rechtbank van Koophandel met het oog op
het verkrijgen van een zekerheidsstelling door
de vennootschap 24 .
Omzetting van de Richtlijn naar
Belgisch recht
De Richtlijn moet uiterlijk op 15 april 2008
worden omgezet in Belgisch recht 25 .
De Richtlijn trad in werking op 15 oktober
2006, d.i. de 20ste dag volgend op die van
haar bekendmaking in het Publicatieblad van
de Europese Unie 26 .
Besluit
De Richtlijn 2006/68/EG van 6 september
2006 heeft een aantal wijzigingen aangebracht
aan de Tweede Vennootschapsrichtlijn.
Het moet gezegd dat een aantal van deze
wijzigingen zeer lovenswaardig zijn. Zo wordt
de mogelijkheid geboden aan de Lidstaten
om de bijzondere verslagplicht in het kader
van een inbreng in natura niet langer op te
leggen in een aantal welomschreven gevallen
die er allen op neerkomen dat er reeds
een duidelijk referentiepunt bestaat voor de
waardering van de inbreng in natura. Ook
wordt de 10 %-grens bij een inkoop van
eigen aandelen niet langer verplichtend opgelegd
door de Europese wetgever, maar wordt
deze voortaan opgenomen als een facultatieve
beperking. Bovendien geldt deze grens voortaan
als een minimumgrens. Daarnaast wordt
de geldigheidsduur van de toelating door de
algemene vergadering tot inkoop van eigen
aandelen opgetrokken naar een door de Lidstaten
nader te bepalen maximumtermijn die
niet meer mag bedragen dan vijf jaar. Ten
slotte kan ook de afschaffing van het verbod
voor een vennootschap tot financiering van
de verwerving van haar aandelen door een
derde eerbare doelstellingen dienen, al kan de
vereiste om ten bedrage van de totale financiële
bijstand een onbeschikbare reserve aan
te leggen hier wel belemmerend werken.
De meeste van deze wijzigingen betreffen
keuzemogelijkheden voor de Lidstaten, zodat
er strikt genomen geen verplichting bestaat
voor de Belgische wetgever tot aanpassing van
haar nationale wetgeving.

Laatste berichtgeving van het IASB
1 april 2007 – 31 mei 2007 1
VERONIQUE WEETS & THOMAS CARLIER
Docent aan de Vrije
Universiteit Brussel
en aan de Universiteit
Antwerpen
IASB
Senior Manager
IFRS Advice & Assurance
Deloitte Bedrijfsrevisoren
29/03/2007
Herziening van de standaard voor financieringskosten
Het IASB heeft op 29 maart 2007 een
herziene versie van IAS 23 – Financieringskosten
gepubliceerd. De publicatie van
deze herziening kadert in het gezamenlijke
convergentieproject van het IASB en het
FASB dat tot doel heeft de verschillen tussen
IFRS en US GAAP te verminderen.
In overeenstemming met de herziene versie
van IAS 23 is het niet langer mogelijk om
financieringskosten onmiddellijk als last
op te nemen indien ze rechtstreeks toe te
rekenen zijn aan de verwerving, bouw of
productie van een in aanmerking komend
actief. Een in aanmerking komend actief is
een actief dat pas na een aanzienlijke tijdsperiode
klaar is voor het beoogde gebruik
of voor verkoop. Een entiteit is voortaan
dus verplicht om financieringskosten te
activeren als onderdeel van de kost van een
actief.
De herziene standaard vereist geen activering
van financieringskosten met betrekking
tot activa gewaardeerd tegen hun reële
waarde en financieringskosten met betrekking
tot voorraden die herhaaldelijk in
grote hoeveelheden worden geproduceerd,
ook al nemen ze lange tijd in beslag om
klaar te zijn voor gebruik of voor verkoop.
Volgens het IASB zal de toepassing van de
herziene standaard de financiële verslaggeving
verbeteren op drie manieren. Ten
eerste zal de kost van een actief alle kosten
omvatten die nodig zijn om het actief in de
toestand en op de plaats te brengen voor
het beoogde gebruik of voor verkoop. Ten
tweede wordt, door het beperken van het
aantal mogelijke verwerkingsmethoden,
de vergelijkbaarheid van de jaarrekeningen
verbeterd. Ten slotte bereikt de herziening
van IAS 23 de beoogde convergentie met
US GAAP.
De herziene standaard is van toepassing
op financieringskosten die toe te rekenen
zijn aan in aanmerking komende activa
die opgenomen worden op of na 1 januari
2009. Eerdere toepassing wordt toegestaan.
03/05/2007
Publicatie van een discussiedocument over verzekeringscontracten
Op 3 mei 2007 heeft het IASB een publieke
consultatie met betrekking tot de
administratieve verwerking van verzekeringscontracten
gelanceerd door haar eerste
inzichten te publiceren in een discussiedocument.
Het discussiedocument stelt voor
om een verzekeraar zijn verzekeringsverplichtingen
te laten waarderen op basis van
de volgende drie elementen:
• expliciete, onbevooroordeelde, marktconsistente,
risicogewogen en contante schattingen
van contractuele kasstromen,
• actuele disconteringsvoeten die gebaseerd
zijn op marktrentes en die de geschatte
toekomstige kasstromen aanpassen aan de
tijdswaarde van het geld,
• een expliciete en onbevooroordeelde schatting
van de marge die marktdeelnemers
eisen voor het dragen van het risico (risicomarge)
en eventueel voor het leveren van
andere diensten.
Deze principes zouden van toepassing zijn
op alle types van verzekeringscontracten.
Het discussiedocument stelt “actuele
waarde om een contract te beëindigen”
(“current exit value”) voor als informatieve
en beknopte benaming voor een waarderingsmethode
die gebruikmaakt van de
bovenstaande elementen. Het document
definieert deze waarde als het bedrag dat de
verzekeraar verwacht te moeten betalen op
verslagdatum om de resterende rechten en
verplichtingen met betrekking tot het contract
over te dragen aan een andere entiteit.
Een waardering tegen de “actuele waarde
om een contract te beëindigen” impliceert
niet dat een verzekeraar zijn verzekeringsverplichtingen
kan, zal of moet overdragen
aan een andere entiteit. In de meeste gevallen
kunnen verzekeraars de verplichtingen
niet overdragen aan een andere entiteit en
wensen ze dat ook niet te doen.
Het discussiedocument snijdt nog verscheidene
andere onderwerpen aan, waaronder
het gedrag van de polishouder, contracten
met deelneming in de performantie (participating
contracts) 2 en de verwerking van
veranderingen aan de verzekeringsverplichtingen.
Dit discussiedocument is de laatste stap in
de consultatieprocedure die in 2004 werd
opgestart door het IASB. De publieke
consultatie zal zes maanden duren (tot 16
november 2007) en zal het IASB helpen
bij het ontwikkelen van een voorstel van
standaard die zou gepubliceerd worden op
het einde van 2008. Het IASB verwacht
een definitieve standaard in 2010.
1
Voor meer informatie kunt u ook terecht op
www.taxtoday.be van Kluwer.
2
Verzekeringscontracten die niet alleen een gega-
randeerd bedrag opleveren wanneer een bepaalde
gebeurtenis zich voordoet, maar die de houder ook
recht geeft op deelneming in de positieve perfor-
mantie van een bepaalde categorie van contracten.

14-15
Europa
IASB-PUBLICATIES DIE OP 31 MEI 2007 NOG NIET ZIJN GOEDGEKEURD
Positief advies van
EFRAG?
Stemming van
ARC?
Finale
goedkeuring?
STANDAARDEN
IFRS 8 – Operationele
Segmenten
INTERPRETATIES
• •
Niet vóór september
2007 3
IFRIC 10 – Tussentijdse
financiële verslaggeving
en bijzondere waardevermindering
IFRIC 11 – Groepstransacties
en eigen aandelen
IFRIC 12 – Dienstverlening
uit hoofde van concessieovereenkomsten
• • Juni 2007
• • Juni 2007
• Nog niet duidelijk Nog niet duidelijk
AMENDEMENTEN
Aanpassing van IAS 23
– Financieringskosten
Verwacht begin
juni 2007
Verwacht in
juli 2007
November/december
2007
Voor de meest recente versie zie:
www.efrag.be.
3
Op dit moment bestaat er onenigheid binnen het
Europees Parlement over het al dan niet goedkeu-
ren van deze standaard. Het Europees Parlement
is namelijk van mening dat de nieuwe standaard
te veel flexibiliteit geeft inzake de definitie en de
presentatie van segmenten ten opzichte van IAS 14.
4
Verordening (EG) Nr. 1787/2006 van de Commissie
van 4 december 2006 tot wijziging van Verorde-
ning (EG) Nr. 809/2004 tot uitvoering van Richtlijn
2003/71/EG van het Europees Parlement en de
Raad wat de in het prospectus te verstrekken in-
formatie, de vormgeving van het prospectus, de op-
neming van informatie door middel van verwijzing,
de publicatie van het prospectus en de verspreiding
van reclame betreft.
Aanvaarding van aan IFRS gelijkwaardig gestelde
standaarden in Europa en aanvaarding van IFRS in
de Verenigde Staten
Volgens de EU-verordening op de prospectussen
4 moeten entiteiten die niet gedomicilieerd
zijn in de EU (“derde landen”) en
die effecten verhandelen op een Europese
beurs vanaf 2009 ofwel IFRS ofwel een aan
IFRS gelijkwaardig gestelde GAAP toepassen.
Het Comité van Europese Regelgevers
(CESR) werd door de Europese Commissie
opgeroepen om advies te verlenen over
deze kwestie en een mechanisme uit te
werken om de gelijkwaardigheid te kunnen
bepalen tussen IFRS en de nationale
GAAP.
Naast de acties ondernomen door de
Europese Unie, worden er ook acties
ondernomen in de Verenigde Staten om
IFRS als grondslag voor het opstellen van
jaarrekeningen te aanvaarden. In april
2007 kondigde de Securities and Exchange
Commission (SEC) de volgende stappen
aan met betrekking tot de aanvaarding van
IFRS in de VS:
• Deze zomer zal de SEC een voorstel
(“Proposing release”) indienen dat het
gebruik van IFRS zou toelaten aan buitenlandse
entiteiten die genoteerd zijn in
de VS. Het voorstel zou dus de verplichte
reconciliatie naar US GAAP verwijderen
voor buitenlandse entiteiten die IFRS
toepassen. Het is de bedoeling om dit te
verwezenlijken tegen 2009.
• De SEC zal een conceptvoorstel (“Concept
release”) indienen dat de mogelijkheid zou
onderzoeken om Amerikaanse en buitenlandse
entiteiten op eenzelfde manier
te behandelen voor wat betreft financiële
verslaggeving. Dit zou dus betekenen dat
ook Amerikaanse entiteiten de mogelijkheid
zouden krijgen om IFRS toe te passen
voor het opstellen van hun jaarrekening.
Teneinde deze projecten te ondersteunen
werd op 30 april 2007 een samenwerkingsakkoord
ondertekend tussen de VS en de
EU die de aanvaarding van IFRS en US
GAAP in beide jurisdicties zonder reconciliatie
zou toelaten tegen ten laatste 2009.

VERONIQUE WEETS & THOMAS CARLIER
>
IFRS voor KMO’s: Samenvatting van
het voorstel van standaard en
beschouwingen bij de toepassing
ervan
Docent aan de Vrije
Universiteit Brussel
en aan de Universiteit
Antwerpen
Senior Manager
IFRS Advice & Assurance
Deloitte Bedrijfsrevisoren
De recente publicatie van een
voorstel van standaard voor kleine
en middelgrote ondernemingen 1
(“IFRS voor KMO’s”) door het
IASB is een belangrijke stap in de
realisatie van een controversieel
langetermijnproject.
Het IASB heeft immers reeds in
2001 een specifieke werkgroep
opgericht, die in juni 2004 heeft
geleid tot de publicatie van een
discussiedocument met mogelijke
alternatieven inzake financiële
rapportering aangepast aan de
vereisten van KMO’s. Als antwoord
op de talrijke reacties op
dit document werd dan in april
2005 een vragenlijst opgesteld om
de mogelijke vereenvoudigingen
ten opzichte van de “volledige”
IFRS te identificeren en om publieke
rondetafelgesprekken voor
te bereiden. Deze publieke rondetafelgesprekken
werden in oktober
2005 gehouden. Op basis van de
aanbevelingen van de werkgroep
en de adviezen die werden gegeven
in het kader van het discussiedocument,
de vragenlijst en de
publieke rondetafelgesprekken
werd het onderhavig voorstel van
standaard ontwikkeld gedurende
2006, en gepubliceerd in februari
2007. Rekening houdend met
het belang en de omvang van het
project heeft het IASB beslist om
de periode voor het leveren van
commentaren op het document te
laten lopen tot 1 oktober 2007.
Alvorens we de inhoud van dit project samenvatten
met de nadruk op de vereenvoudigingen
die werden doorgevoerd ten opzichte
van het volledige IFRS-verslaggevingskader,
lijkt het ons opportuun om eerst in te gaan
op het toepassingsgebied van deze standaard
in de huidige Europese context. We besluiten
het artikel met enkele beschouwingen rond
de toepassing van het IFRS-referentiekader
door KMO’s.
Voor welke entiteiten zou deze
standaard mogelijk van toepassing
zijn?
Eerst en vooral moet benadrukt worden
dat het niet de taak is van het IASB om te
bepalen welke entiteiten de IFRS-standaard
voor KMO’s moeten toepassen. De Europese
Verordening 1606/2002 verplicht het gebruik
van IFRS immers enkel voor de geconsolideerde
jaarrekening van beursgenoteerde entiteiten.
Deze Verordening laat de Lidstaten
evenwel vrij om het gebruik van IFRS toe te
laten of te verplichten voor de statutaire of de
geconsolideerde jaarrekening van niet-beursgenoteerde
entiteiten. In België is het gebruik
van IFRS bijvoorbeeld toegelaten voor de
geconsolideerde jaarrekening van niet-beursgenoteerde
entiteiten 2 . Met andere woorden,
het gebruik van IFRS door een KMO voor
het opstellen van haar jaarrekening vereist
een beslissing op het niveau van de Europese
Unie of op het niveau van de Lidstaten.
In dit verband bestaat er bij de Europese
Commissie een project, dat eveneens controversieel
is, om de financiële rapportering
van KMO’s drastisch te vereenvoudigen.
Alhoewel tot nu toe nog geen officiële beslissing
werd genomen, lijkt de Europese Commissie,
gesteund door het merendeel van de
Lidstaten, van oordeel te zijn dat dit voorstel
van IASB-standaard niet past binnen deze
doelstelling 3 .
De EFRAG – de organisatie die, in het kader
van het goedkeuringsmecanisme voor de aanvaarding
van IFRS in Europa, de Commissie
op technisch vlak raad geeft – heeft zich
desalniettemin toch achter het IASB-project
gezet. De EFRAG stelt wel een aantal verbe-
teringen voor aan het voorstel van standaard
voor KMO’s. Dit standpunt van de EFRAG
werd gepubliceerd in het kader van het project
rond de commentaren op het voorstel
van standaard 4 . Geïnteresseerde partijen,
zoals de regelgevers in de Lidstaten, kunnen
hun standpunten aan de EFRAG bekendmaken
tot 31 augustus 2007.
Alhoewel het voorstel geen precieze definitie
geeft van een KMO, wordt het toepassingsgebied
beperkt tot de entiteiten die geen
publieke verantwoordelijkheid hebben (public
accountability) en die een algemene jaarrekening
opstellen voor externe gebruikers. Een
entiteit heeft “publieke verantwoordelijkheid”
indien:
- Zij eigen-vermogensinstrumenten
openbaar verhandelt of bezig is met een
beursintroductie. Ongeacht hun omvang
mobiliseren beursgenoteerde entiteiten financiering
bij externe investeerders die niet
rechtstreeks betrokken zijn bij het beheer
van de entiteit, en dus geen macht hebben
om bijkomende informatie te verzamelen.
Het volledige IFRS-referentiekader is van
toepassing op deze entiteiten; of
1
Exposure Draft of a Proposed IFRS for Small and
Medium-sized Entities, IASB, februari 2007. Het
voorstel van standard kan gevonden worden op de
website van het IASB (www.iasb.org).
2
Koninklijk besluit van 18 januari 2005 met betrek-
king tot de toepassing van de internationale
normen.
3
Zie met name: Meeting of the Accounting Regulatory
Committee of 16 March 2007, Draft Summary Record
beschikbaar op de volgende website van de Eu-
ropese Commissie: http://ec.europa.eu/internal_
market/accounting/docs/arc/2007-03-16_sum-
mary-record_en.pdf.
4
Draft Comment Letter on the Exposure Draft of the
proposed IFRS for Small and Medium-sized Entities,
EFRAG, 19 april 2007. Dit document kan gevonden
worden op de website van de EFRAG: (www.efrag.
org).

16-17
Het
gebruik van
IFRS door een KMO
voor het opstellen
van haar jaarrekening
vereist een beslissing
op het niveau van
de Europese Unie of
op het niveau van de
Lidstaten.
- Zij activa beheert voor een grote groep
van externe partijen. Het gaat met name
om banken, verzekeringsmaatschappijen,
beursvennootschappen of pensioenfondsen.
Volgens het IASB is de standaard van toepassing
op de typische KMO met een vijftigtal
personen.
Welke vereenvoudigingen worden in
het document voorgesteld?
Het voorstel van standaard bevat een aantal
vereenvoudigingen van het volledige IFRSreferentiekader
op basis van de behoeften van
de gebruikers van de KMO-jaarrekening en
op basis van kosten-baten beschouwingen.
Het lijkt nuttig om een onderscheid te maken
tussen de vereenvoudigingen naargelang
van hun aard: enerzijds zijn er vereenvoudigingen
inzake de vorm van het document
om de toegankelijkheid ervan te vergroten en
anderzijds zijn er vereenvoudigingen van de
opname- en waarderingsmethoden en van de
informatieverschaffing in de toelichting.
Vereenvoudiging van de vorm van de standaard
Het voorstel van standaard is een afzonderlijk
document met 38 hoofdstukken die bondig
alle onderwerpen van het volledige IFRS-referentiekader
behandelen die pertinent worden
geacht voor de KMO’s. De niet-behandelde
onderwerpen betreffen de aandelenopties
die worden afgewikkeld door de uitgifte van
aandelen, een transactie die inderdaad weinig
waarschijnlijk is voor een niet-beursgenoteerde
KMO, de behandeling van financiële
lease-overeenkomsten door lessors aangezien
deze laatste dikwijls een financiële instelling
zijn en dus per definitie buiten het toepassingsgebied
van de standaard vallen, verzekeringscontracten
aangezien verzekeringsondernemingen
“publieke verantwoordelijkheid”
dragen en dus niet vallen binnen de definitie
van een KMO, winst per aandeel en segmentinformatie
aangezien deze informatie
niet verplicht is voor niet-beursgenoteerde
entiteiten … In dezelfde filosofie worden enkel
de meest eenvoudige opties weerhouden
waar het volledige IFRS-referentiekader alternatieven
biedt. Dit wil zeggen dat volgende
opties bijvoorbeeld worden aanbevolen: het
kostprijsmodel voor vastgoedbeleggingen,
materiële vaste activa en immateriële activa,
het onmiddellijk in resultaat nemen van
financieringskosten, de indirecte methode
voor het presenteren van operationele kasstromen
…
Alhoewel deze vereenvoudigingen ervoor
zorgden dat deze standaard inzake volume
85 % bondiger is dan het volledige IFRSreferentiekader,
hebben ze enkel betrekking
op de vorm. Het gaat immers enkel om
niet-behandelde onderwerpen, en – alhoewel
het referentiekader dit niet expliciet vermeld
– KMO’s die worden geconfronteerd
met deze onderwerpen zullen het volledige
referentiekader moeten raadplegen. Met
betrekking tot de aanbevolen opties, kan een
KMO beslissen om de andere methode toe te
passen, gebruikmakend van de oorspronkelijke
standaard.
Er worden nog andere vereenvoudigingen
in verband met de vorm voorgesteld. Onder
andere wordt op het einde van het voorstel
van standaard een woordenlijst gegeven
waarin alle sleutelconcepten worden gedefinieerd.
Bovendien bevat de implementatiegids
(implementation guidance) twee zeer nuttige
documenten: een illustratieve jaarrekening
voor KMO’s en een checklist voor de informatieverschaffing
in de toelichting.
Vereenvoudiging van de inhoud
Voor volgende onderwerpen werden vereenvoudigingen
aangebracht met betrekking tot
de opname en waardering:
- De behandeling van financiële instrumenten
werd vereenvoudigd ten opzichte van
de vereisten van IAS 39. In dit verband
worden slechts twee categorieën van
financiële instrumenten weerhouden:
instrumenten gewaardeerd tegen (geamortiseerde)
kostprijs na aftrek van bijzondere
waardeverminderingen en instrumenten
gewaardeerd tegen reële waarde met opname
van de wijzigingen van deze reële
waarde in de winst- en verliesrekening. De
richtlijnen met betrekking tot het niet langer
opnemen (met name van toepassing bij
factoring) en hedge accounting werden ook
significant vereenvoudigd.
- Kosten van onderzoek en ontwikkeling
worden onmiddellijk opgenomen in de
winst- en verliesrekening terwijl IAS 38
de activering van ontwikkelingskosten
verplicht indien aan strenge en moeilijk te
beoordelen criteria is voldaan.
- Goodwill wordt enkel getoetst op bijzondere
waardeverminderingsverliezen indien
er een indicatie is en niet jaarlijks zoals
vereist door IAS 36.
- Belangen in geassocieerde deelnemingen
en joint ventures mogen gewaardeerd worden
op basis van het kostprijsmodel in de
geconsolideerde jaarrekening. De entiteit is
dus niet verplicht om de “equity”-methode
of de “proportionele consolidatie” toe te
passen in overeenstemming met respectievelijk
IAS 28 en IAS 31.

J U N I 2 0 0 7
T A X A U D I T & A C C O U N T A N C Y
- Het gebruik van de intrinsieke waarde in
plaats van de waardering tegen reële waarde
van betalingen op basis van aandelen
in overeenstemming met IFRS 2 is in een
groter aantal gevallen toegelaten.
- De waardering van de verplichtingen als
gevolg van toegezegd-pensioenplannen op
basis van het principe in plaats van de gedetailleerde
berekeningen zoals vereist door
IAS 19.
- De waardering van de rechten en verplichtingen
van de lessee in het kader van een
financiële lease-overeenkomst zoals bepaald
in IAS 17 werd vereenvoudigd.
- In het kader van de eerste toepassing van
de IFRS-standaard voor KMO’s wordt het
gebruik van historische gegevens minder
vaak vereist dan in IFRS 1.
Naast deze vereenvoudigingen van de opname-
en waarderingsprincipes, is er bovendien
een beperking van de informatieverschaffing
in de toelichting die waarschijnlijk nog
belangrijker is in het kader van de vereenvoudiging
van de inhoud van het volledige
IFRS-referentiekader. In vergelijking met de
omvang van de te verstrekken informatie in
overeenstemming met het volledige IFRS-referentiekader,
zijn de vereisten van de IFRSstandaard
voor KMO’s sterk gereduceerd.
Het spreekt vanzelf dat twee entiteiten met
dezelfde omvang die gedefinieerd worden als
KMO niet dezelfde behoeften hebben inzake
financiële rapportering indien de ene actief is
in de biotechnologische sector en voornamelijk
een beroep doet op externe financiering
om haar groei te financieren en de andere een
familiale productieonderneming is en dit wil
blijven. Het geven van de toelating aan de
eerste entiteit om IFRS toe te passen, al dan
niet aangepast voor KMO’s, vormt een essentiële
hulp bij haar ontwikkeling.
N aast deze
vereenvoudigingen
van de opname- en
waarderingsprincipes,
is er bovendien een
beperking van de
informatieverschaffing
in de toelichting
die waarschijnlijk nog
belangrijker is in het
kader van de vereenvoudiging
van de inhoud
van het volledige
IFRS-referentiekader.
Enkele beschouwingen
Het voorstel van standaard van het IASB
brengt ontegensprekelijk reële vereenvoudigingen
aan, zelfs als deze voornamelijk
betrekking hebben op de vorm van het
document. Daarnaast kunnen er echter
kanttekeningen gemaakt worden bij de verdere
vereenvoudiging van de opname- en
waarderingsprincipes. De vereenvoudiging
van opname- en waarderingsregels kan immers
leiden tot een standaard die door de
vereenvoudiging niet meer aangepast is aan
bepaalde transacties. Het is immers de aard
van de transactie die de verwerking bepaalt
en niet zozeer de omvang van de entiteit die
betrokken is bij de transactie. Met andere
woorden, men kan zich de vraag stellen of
we een eenvoudige oplossing kunnen bieden
voor een complexe transactie enkel en alleen
omdat ze werd afgesloten door een KMO.
In dit geanimeerde debat rond de toepassing
van het IFRS-referentiekader door de KMO’s
lijkt de fundamentele vraag, los van de
“praktische” belemmeringen in verband met
de fiscaliteit, betrekking te hebben op het
bepalen van de entiteiten die een jaarrekening
voor algemeen gebruik moeten opstellen.
De term KMO zoals gedefinieerd in de jaarrekeningrichtlijnen,
die enkel gebaseerd is op
vrij lage drempelwaarden met betrekking tot
de omvang, is waarschijnlijk ontoereikend.

18-19
>
Voorstelling van de drie nieuwe
Voorzitters
A N D R É B E R T
Voorzitter IAB
P I E R R E P. B E R G E R
Voorzitter IBR
R O L A N D S M E T S
Voorzitter BIBF
ANDRÉ BERT, Voorzitter IAB
Op 21 april 2007 werd de heer André Bert
met 66 % van de uitgebrachte stemmen verkozen
tot nieuwe Voorzitter van het Instituut
van de Accountants en de Belastingconsulenten.
Binnen de beroepswereld is hij al langer
bekend: in 1992 werd hij lid van de Stagecommissie
en vanaf 1998 tot nu zetelde
André Bert onafgebroken in de Raad van
het IAB. Van 1998 tot 2001 was hij secretaris
van het uitvoerend comité van het IAB,
en van 2001 tot 2004 nam hij de taak van
secretaris-penningmeester van het IAB op
zich. Hij is ook actief in de beroepsvereniging
MAB (Mechelse Accountants, Bedrijfsrevisoren,
Boekhouders en Belastingconsulenten
– Beroepsvereniging), waar hij momenteel
het mandaat van ondervoorzitter uitoefent.
Daarnaast beheert André Bert, samen met
zijn echtgenote, ook nog eens een eigen accountantskantoor
in Antwerpen. De nieuwe
voorzitter houdt in zijn vrije tijd van fotografie,
lezen en reizen.
PIERRE P. BERGER, Voorzitter IBR
Pierre P. Berger werd op 27 april 2007 door
de algemene vergadering van het IBR verkozen
tot Voorzitter van het Instituut der Bedrijfsrevisoren.
Hij volgt André KILESSE op,
wiens mandaat van drie jaar is afgelopen.
Pierre P. Berger kent een lange ervaring als
bedrijfsrevisor en raadgever. Licentiaat in de
Rechten en licentiaat Handels- en Consulaire
Wetenschappen oefent hij het beroep van
bedrijfsrevisor uit sinds 1978 en is hij sinds
1975 werkzaam binnen het kantoor KPMG.
Hij is eveneens revisor erkend door de Commissie
voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen
voor de controle van banken en
verzekeringsondernemingen.
Actief lid van het IBR sinds vele jaren, was
Pierre P. Berger, onder andere, Voorzitter
van de Juridische Commissie van 1988 tot
2007. Hij is tevens lid van de Raad van het
Instituut en van zijn Uitvoerend Comité
sinds negen jaar.
ROLAND SMETS, Voorzitter BIBF
De heer Roland Smets werd op vrijdag 4 mei
2007 verkozen tot nieuwe Voorzitter van het
Beroepsinstituut van Erkende Boekhouders
en Fiscalisten, in opvolging van Marcel-Jean
Paquet. Tot ondervoorzitter werd Mevrouw
Maria Ploumen verkozen. De nieuwe penningmeester
is de heer Jean-Marie Conter.
Samen met de voorzitter vormen ze het Bureau.
Hun mandaat startte op 17 mei 2007
voor een periode van 4 jaar. De drie verkozenen
zijn reeds BIBF lid sinds de oprichting
van het Instituut in 1992.
De Heer Roland Smets, een 55-jarige erkend
boekhouder-fiscalist uit Tienen, werd door
de 18 raadsleden verkozen tot Voorzitter. Hij
was voorheen reeds actief in beroepsmiddens
als plaatsvervangend lid van het tuchtorgaan
van het Beroepsinstituut en als Voorzitter
van het Nederlandstalige overlegcomité van
erkende boekhouders(-fiscalisten). Daarnaast
is hij tevens bestuurslid bij de Limburgse
beroepsvereniging LVAB en Nederlandstalig
ondervoorzitter van de nationale federatie
van boekhoudkundige en fiscale beroepen
“Fecofi”.

Institutioneel nieuws
IBR, IAB en BIBF
Uitreiking BIBF prijzen, 11 mei 2007
Verkiezing Nieuw bureau, 4 mei 2007
« BIBF »
Op 11 mei jl. reikte het BIBF haar jaarlijkse “BIBF prijzen” uit ter gelegenheid
van de voorstelling van het jaarverslag van het Instituut. De Nederlandstalige
winnaars van deze editie 2005-2006 (voor hoger onderwijs lange type) zijn:
van links naar rechts: Liesbet De Coninck (ex aequo derde prijs, VUB) ,
Ivo Vermaete (tweede prijs, KHGent), Johan De Clerck (ex aequo derde prijs,
VUB) en Katrien Wynendaele (eerste prijs U.Gent). Zij omringen de past-voorzitter
en past-ondervoorzitter van het BIBF. Voor meer info, zie www.bibf.be.
Op 4 mei jl. verkoos de Nationale Raad van het BIBF een nieuw bureau. Roland
Smets werd verkozen tot Voorzitter, Maria Ploumen is de nieuwe Ondervoorzitter
en Jean-Marie Conter zal de volgende vier jaar de penningmeester zijn
van het Instituut.
Charter Kyoto, 15 mei 2007
Vlaamse Startersdag op 10 mei 2007
Op 15 mei 2007 ondertekende het IAB het charter “het vrije beroep voor
Kyoto” op het kabinet van minister Kris Peeters. Hiermee engageert het
Instituut zich tot het stellen van welbepaalde handelingen ter ondersteuning
van het Kyoto-klimaatverdrag.
« IAB »
Op 10 mei 2007 vond de Vlaamse Startersdag plaats. Deze wordt traditioneel
georganiseerd door UNIZO op vijf locaties verspreid over het Vlaamse
landsgedeelte (Kortrijk, Leuven, Antwerpen, Gent en Hasselt). Het IAB hield
dit jaar stand op de Startersmarkt in Antwerpen. Daarnaast verzorgde de heer
Erwin Vercammen er een zeer verhelderende uiteenzetting over de aftrekbare
beroepskosten.

20
>
Institutioneel nieuws
IBR, IAB en BIBF
Algemene vergadering van het Instituut der
Bedrijfsrevisoren op 27 april 2007
« IBR »
De heren Pierre P. BERGER, nieuwe Voorzitter en Michel DE WOLF, nieuwe
Ondervoorzitter in gesprek na afloop van de algemene vergadering.
Binnenkort
Op 6 en 7 september 2007 organiseert de Fédération des Experts Comptables
Européens (FEE) in Den Haag (Nederland) een congres met als thema “Nieuwe
opportuniteiten voor kleine en middelgrote ondernemingen: transparantie, financiën en
vereenvoudiging in de Europese context”. Het congres zal een brede waaier van thema’s
aanbieden die verband houden met de boekhoud- en auditberoepen en die de KMO’s
aanbelangen. Voor meer informatie kan u de website www.fee.be raadplegen.
Op 12 oktober 2007 organiseert het IBR, in het Sodehotel La Woluwe, een studiedag
over de impact van de nieuwe Europese Richtlijn betreffende de wettelijke controles
van jaarrekeningen en geconsolideerde jaarrekeningen (Auditrichtlijn) op het beroep
van bedrijfsrevisor. Deze Richtlijn, goedgekeurd op 17 mei 2006, werd onlangs in
Belgisch recht omgezet (koninklijk besluit van 21 april 2007 dat in werking treedt
op 31 augustus 2007). Voor meer informatie over de praktische organisatie van dit
evenement kan u weldra terecht op de website van het IBR (www.ibr-ire.be).
Op 7 november 2007 vindt in het Sodehotel La Woluwe een studiedag plaats
betreffende de rol van de bedrijfsrevisor ten opzichte van de ondernemingsraden.
Deze studiedag wordt door het IBR georganiseerd, in samenwerking met de Hoge
Raad voor de Economische Beroepen en de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven en
heeft tot doel de kwaliteit van de financiële informatie die wordt overgemaakt aan
de vertegenwoordigers van de werknemers via de ondernemingsraad, te verbeteren
en een reflectie op gang te brengen over de taak van de bedrijfsrevisor in de
ondernemingsraad op wettelijk en praktisch niveau.
De informatie met betrekking tot deze studiedag zal binnenkort beschikbaar zijn op de
website van het IBR (www.ibr-ire.be).
De vergadering geeft André KILESSE, uittredend Voorzitter, een warm afscheidsapplaus
na zijn slottoespraak.

Audit
Accountancy
Tax
IFRS in een Belgische context
In 2005 schakelden bijna alle beursgenoteerde Belgische entiteiten over van de Belgische regelgeving met betrekking
tot financiële verslaggeving naar verslaggeving in overeenstemming met de IFRS (International
Financial Reporting Standards).
Toen de Europese Commissie in 2002 Verordening (EG) nr. 1606/2002 publiceerde en daardoor de entiteiten die
genoteerd staan op een Europese beurs vanaf 2005 verplichtte om IFRS toe te passen voor de geconsolideerde
jaarrekening, is het Instituut der Bedrijfsrevisoren meteen gestart met in zijn Periodieke Berichten zeer regelmatig
artikels te publiceren over deze toch wel zeer complexe materie inzake financiële verslaggeving.
Uit de talrijke artikels die sinds
2002 in de Periodieke Berichten
zijn verschenen, werd een bloemlezing
van artikels gemaakt. De
oorspronkelijke teksten werden
aangepast aan recente ontwikkelingen,
en de terminologie werd
aangepast om ze in overeenstemming
te brengen met de officiële
vertalingen van de standaarden
zoals gepubliceerd in het Publicatieblad
van de Europese Unie. De
interpretaties van de standaarden
en de ingenomen standpunten
blijven echter de persoonlijke
verantwoordelijkheid van de auteurs.
De bundel bevat zeer relevante informatie zowel voor de entiteiten
die reeds IFRS toepassen als voor de entiteiten die
wensen over te stappen naar IFRS-verslaggeving of voor de
entiteiten die in de toekomst zullen verplicht worden om IFRS
te gebruiken voor hun financiële verslaggeving, alsook voor
de analisten, investeerders, bankiers, en, uiteraard, de revisoren
van deze entiteiten.
Technische fiche
AUTEURS:
T. Carlier
D. Charlier
B. Hay
J.-F. Hubin
P. Schumesch
L. Van Brussel
R. Verheyen
V. Weets
VOLUME
XVII + 130 p.
ISBN
978 90 8661 408 0
BESTELCODE
203 071 001
PRIJS
€ 40
Uitgever
Business & Economics
Kleine Pathoekeweg 3
8000 Brugge
Tel. 050/47 12 72
Fax 050/33 51 54
E-mail: businessandeconomics@diekeure.be
Internet: www.diekeure.be
Ondergetekende,
B E S T E L F O R M U L I E R
Terug te faxen (050/33 51 54) of op te sturen naar
, Business & Economics,
Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge
Naam: ________________________________________________________________________________________________________
Functie: ______________________________________________________________________________________________________
Straat: ____________________________________________________ Nr.: _______________________________________________
Postnummer: ____________________________________ Stad-Gemeente: _______________________________________________
Tel.: ______________________________________________________ Fax: _______________________________________________
E-mail: _______________________________________________ Internet: _______________________________________________
bestelt ________ ex. ‘IFRS in een Belgische context (203 071 001) tegen de prijs van € 40.
Datum: __________________________________________ Handtekening: _______________________________________________
Onze prijzen zijn inclusief btw, exclusief verzendingskosten.
Uw adresgegevens worden opgenomen in ons mailingbestand. Krachtens de Wet van 8 december 1992 hebt u recht op inzage en verbetering van de door ons bewaarde gegevens.
Het verschuldigde bedrag betaalt u na ontvangst van de factuur.

IBR
Instituut
der Bedrijfsrevisoren
Koninklijk Instituut
IAB
Instituut van
de Accountants
en de Belastingconsulenten
BIBF
Beroepsinstituut
van erkende
Boekhouders en
Fiscalisten