Handreiking Rampenspirit - Impact

omzien naar mensen in hun fysieke, materiële en sociale
noden, zorg bij mensen thuis en onder meer het
begeleiden van rouw- en lotgenotengroepen.
• Het eigen ‘netwerk’ is een bron. Een multiculturele
samenstelling vraagt om netwerkcontacten tussen
geestelijk verzorgers en hulpverleners van uiteenlopende
achtergronden.
• Tot de ‘zingevingsbronnen’ behoren religieuze en levensbeschouwelijke
teksten, afbeeldingen en muziekstukken.
Hetzelfde geldt voor rituelen en symbolen rondom
gebeden, herdenkingen, afscheidsrituelen en uitvaarten.
• ‘Fysieke bronnen’ zijn gebedshuizen en eventuele
noodopvangvoorzieningen.
• De bronnen van de geestelijk verzorger kunnen worden
ingezet in de open setting van gebedshuis, gemeenschapscentrum
of openbare ruimte, maar ook in de
beslotenheid van huiselijke kring.
• De effectieve en doelmatige inzet van deze bronnen vergt
inbedding in de hulp-, zorg- en dienstverleningsorganisatie.
Verschillen tussen geestelijk verzorgers
• Diversiteit gaat gepaard met verschillen in competenties,
inzetbaarheid en aansturing. Om die reden is het van
belang dat geestelijk verzorgers inzicht krijgen in
onderlinge verschillen in diversiteit, en dat zij deze
verschillen erkennen en respecteren.
• In een aantal gevallen luistert de afstemming nauw,
bijvoorbeeld bij afscheidsrituelen of zodra het aankomt op
communicatie in oorspronkelijke talen. Een willekeurige
geestelijk verzorger kan redelijkerwijs niet over iedere
cultuurspecifieke competentie beschikken. In die gevallen
kan men verwijzen naar een collega.
• In de acute fase moet de geestelijk verzorger er in principe
voor iedereen kunnen en willen zijn. Een open houding
betekent niet dat de geestelijk verzorger los hoeft te
komen van de eigen geloofs- of levensovertuiging. Trouw
aan de eigen overtuiging biedt de benodigde inspiratie en
authenticiteit om de ondersteuning te bieden waaruit
getroffenen kracht kunnen putten.
2
geestelijk
verzorger
bij ramp
of crisis
Zelfzorg
• Tijdige lichamelijk en psychologische rust is van belang om
op de korte en langere termijn effectief zorg te kunnen
verlenen. Ook in de acute fase zijn korte perioden van
rust, gebed, meditatie en slaap raadzaam om op krachten
te komen. Neem basisadviezen zelf ter harte.
• Geestelijk verzorgers kunnen worden geconfronteerd met
dezelfde vragen en lichamelijke en emotionele klachten als
andere getroffenen.
• De zorg aan getroffenen na een ramp of crisis kan ten
koste gaan van het eigen welzijn en gezondheid, of de
mogelijkheid om hulp te bieden aan anderen.
• De geestelijk verzorger dient aandacht te hebben voor
zelfzorg. Zoek steun of hulp wanneer nodig. Het eigen
welzijn is even belangrijk als dat van anderen. Sta open
voor signalen en zorg voor een vertrouwde achterwacht.
42 43