Verslag - Buitenlandse Zaken - Belgium

Voorwoord
Capaciteitsversterking is een prioriteit van de Belgische ontwikkelingssamenwerking
"Inderdaad, de inspanningen die in tal van ontwikkelingslanden worden ontplooid zullen
enkel tot resultaat leiden indien meer aandacht wordt besteed aan de duurzame
versterking van de capaciteiten. […] De ervaring toont dat succesvolle capaciteitsopbouw
afhangt van enerzijds een verbetering van de kennis en competenties van individuen, en
anderzijds van hervormingen in de organisaties en de institutionele context waarbinnen
individuen actief zijn. 1 "
De contouren van de begrippen "capaciteit" en "capaciteitsversterking" zijn echter niet
scherp. De Dienst Bijzondere Evaluatie heeft in 2008 besloten rond het thema een
evaluatie te organiseren met de bedoeling een duidelijk beeld te scheppen van de lading
onder de vlag "capaciteitsversterking". Als invalshoek werd voor de praktijk van de NGOs
gekozen.
De Referentietermen van de evaluatie zijn in samenspraak met de Directie-Generaal voor
Ontwikkelingssamenwerking en met de sector bepaald. Op deze basis werd een
algemene offerteaanvraag opgestart in conformiteit met de reglementering op de
overheidsopdrachten. De daaropvolgende selectie gebeurde volgens de geijkte
procedures van de Dienst Bijzondere Evaluatie die onlangs nog gevalideerd werden in het
kader van een internationale Peer Review. De Dienst Bijzondere Evaluatie heeft deze
evaluatie toevertrouwd aan een consortium onder leiding van het HIVA in Leuven 2 .
De evaluatie omvat de periode tussen 1998 en 2008 en neemt de recentere
ontwikkelingen rond het Akkoord tussen de Minister en de NGO’s slechts rakelings in
aanmerking.
De vaststellingen en aanbevelingen uit de evaluatie verdienen de aandacht. Zo is het
belangrijk dat de NGO’s een contextuele analyse maken van de omgeving waarin hun
partners werken, om zo de noden van hun partnerorganisaties in kaart te brengen. Ze
moeten investeren in een duidelijke visie op de aard van de capaciteiten die ze willen
helpen versterken en tegelijk de kwaliteit van hun partnerschappen verder ontwikkelen
(onder meer door te plannen op de lange termijn en exit-strategieën te voorzien).
De Directie-Generaal voor Ontwikkelingssamenwerking, DGD, wordt aangemoedigd in de
beoordeling van de programma’s specifieke aandacht te besteden aan
capaciteitsversterking. Dit kan door gerichte criteria te ontwikkelen die complexe
processen van capaciteitsversterking welke een aantal NGOs managen reflecteren en ook
door het stimuleren van een professionele aanpak van de NGO’s inzake
capaciteitsversterking.
Eén aanbeveling is gemeenschappelijk voor de DGD en de NGO’s: er moet meer
geïnvesteerd worden in kennisopbouw en leren rond capaciteitsversterking.
1 Uit : Beleidsnota Minister Charles Michel, 5 november 2008
2 Leden van het consortium waren; HIVA in de leiding, ACE-Europe, het IOB-UA en Dris-Consult
7