Peuterpraat - Expoo
Peuterpraat - Expoo
Peuterpraat - Expoo
Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
Contact & Informatie<br />
Centrum voor Basiseducatie vzw - Leerpunt Gent-Meetjesland-Leieland<br />
Hippoliet Lammensstraat 10<br />
9000 Gent<br />
09 224 24 12<br />
www.cbe11.be<br />
Inloopteam De SLOEP<br />
Bevelandstraat 26<br />
9000 Gent<br />
09 234 38 58<br />
www.desloep.be<br />
Fonds van bpost voor Alfabetisering<br />
KBS<br />
Brederodestraat 21<br />
1000 Brussel<br />
www.kbs-frb.be<br />
Federatie Centra voor Basiseducatie vzw<br />
Dok-Noord 6<br />
9000 Gent<br />
info@federatie-basiseducatie.be<br />
www.basiseducatie.be<br />
<strong>Peuterpraat</strong><br />
Een project van<br />
CBE Leerpunt Gent-Meetjesland-Leieland<br />
Inloopteam De SLOEP<br />
Fonds van bpost voor Alfabetisering<br />
Foto’s van De SLOEP en FreeDigitalPhotos.net: Marius Iordache, Phiseksit, Nuchylee, Artzumui, Photostock, David Castillo Dominici, Topstep07, Salvatore Vuono, Digitalart en Dan.<br />
Verantwoordelijke uitgever: Steven Van den Eynde, Federatie Centra voor Basiseducatie vzw, Dok-Noord 6, 9000 GENT.
Inhoud<br />
Materiaal<br />
Flyer<br />
Voorbereiding p. 4<br />
Oudergroep p. 5<br />
Programma p. 6<br />
Gewikt en gewogen p. 8<br />
Randvoorwaarden p. 10<br />
Materiaal p. 11<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Filmpjes youtube (situaties: aankleden, in<br />
de supermarkt, Purk in bad)<br />
Boekjes: onder andere Rupsje nooit<br />
genoeg (Eric Carle), Bo en Babs in de<br />
regen (Marijke ten Cate), Raad eens<br />
hoeveel ik van je hou (Sam MacBratney)<br />
Video “Dribbel dekt de tafel” (track 3)<br />
Liedjes: onder andere “Purk in bad”<br />
(Sesamstraat – Youtube), De wielen van<br />
de bus (Youtube), ‘k Zag twee beren +<br />
Klein klein kleutertje (uit De allermooiste<br />
kinderliedjes), Droog bed (uit Steek je<br />
vinger in de lucht), ...<br />
Praatplaten: bv. de kleuterschool en de<br />
verschillende ruimtes daar: het klasje en<br />
zijn speelhoeken, de toiletten, de turnzaal,<br />
…<br />
Spel: thema voeding (zelf ontwikkeld,<br />
aanwezig in De Sloep), eindspel (zelf<br />
ontwikkeld, aanwezig in Leerpunt)<br />
Spelotheek - speelgoed<br />
<br />
<br />
11
Randvoorwaarden<br />
<strong>Peuterpraat</strong><br />
•<br />
•<br />
Investering van beide partners in het project en een<br />
goede concrete taakverdeling is belangrijk.<br />
Concrete samenwerking in de groepsbegeleiding,<br />
de constante duobegeleiding is zeer belangrijk. Voor<br />
deelnemers is duobegeleiding een sterk signaal.<br />
Begeleiders werken samen, vullen elkaar aan, wisselen<br />
af, …<br />
Dit educatief programma ondersteunt ouders bij de aanpak en<br />
opvoeding van hun kind. <strong>Peuterpraat</strong> vond 8 maal plaats in oktober<br />
en november 2011 in opeenvolgende bijeenkomsten van telkens 2,5<br />
uur. Verschillende thema’s werden aangeboden. Speciale aandacht<br />
gaat naar taalstimulering, waarmee een bijdrage aan preventie van<br />
laaggeletterdheid beoogd wordt. Bij de uitvoering van het programma<br />
werden zoveel mogelijk drempels aangepakt: selectie van inhouden,<br />
keuze van methodieken, plaats van uitvoering, systematische<br />
ondersteuning door tolken, ...<br />
<strong>Peuterpraat</strong> is een educatief aanbod<br />
voor ouders van peuters, dat<br />
gezamenlijk werd uitgebouwd door<br />
CBE Leerpunt (Gent-Meetjesland-<br />
Leieland) en Inloopteam De SLOEP. De<br />
ouderbijeenkomsten werden begeleid<br />
door een duo van een educatieve<br />
medewerkster van het centrum voor<br />
basiseducatie en een groepswerkster<br />
van het inloopteam.<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Een groep als deze begeleiden vraagt onder meer<br />
door het overleg meer voorbereidingstijd dan een<br />
cursus in het open aanbod van het CBE. Voldoende<br />
werktijd voor beide begeleiders is nodig; zeker bij de<br />
eerste aanbieding is dubbele voorbereidingstijd geen<br />
overbodige luxe. Er moet ook nog van alles ontwikkeld<br />
worden. Dit heeft uiteraard effect op de regeling van de<br />
werktijd van de educatieve werker van CBE. Concreet<br />
is nabespreking van elke bijeenkomst nodig. Daarnaast<br />
is gezamenlijke voorbereiding een meerwaarde.<br />
Bij het opzetten van het project is voldoende aanlooptijd<br />
belangrijk. Zo is er tijd om doorverwijzers te betrekken<br />
in verkenning van de noden en behoeften, planning<br />
in grote lijnen, contacten doorverwijzers, uitwerken<br />
inhouden, …<br />
Goede samenwerking is onontbeerlijk. Die<br />
samenwerking groeit al doende, en kan best bewust<br />
ondersteund worden. Het is in het kader van de<br />
samenwerking drempelverlagend voor de educatieve<br />
werker van CBE het overleg van de duobegeleiders<br />
in De SLOEP te laten plaatsvinden. Zo onstaan<br />
spontaan contacten met diverse medewerkers in het<br />
inloopteam.<br />
De positieve benadering van het project door de<br />
beide organisaties is eveneens een belangrijke<br />
randvoorwaarde. Interesse door andere collega’s en<br />
ondersteuning in de globale planning en bij de evaluatie<br />
werkt motiverend.<br />
•<br />
Aangezien er geen voorwaarden werden gesteld<br />
aan het beheersingsniveau van het Nederlands,<br />
werden tolken ingeschakeld. Dat waren er minimaal<br />
twee, soms drie. Hun werk werd geïntegreerd in de<br />
bijeenkomsten.<br />
• Per persoon werden aandachtspunten geformuleerd<br />
betreffende de persoonlijke of gezinssituatie,<br />
die verder zullen opgevolgd worden. Nazorg is<br />
voorzien.<br />
Structureel<br />
In een eerste fase zal in Gent verder gezocht worden<br />
naar additionele middelen, maar op relatief korte termijn<br />
moet duidelijk worden dat de samenwerking tussen<br />
basiseducatie en inloopteam ook op opdrachtniveau<br />
wordt erkend en gehonoreerd.<br />
Beide organisaties werken met en voor dezelfde<br />
mensen: kwetsbare ouders. Die kunnen in een veilige<br />
omgeving ondersteund worden in een proces dat<br />
hen emancipeert en geleidelijk aan ook activeert als<br />
ouder in onze samenleving. De meerwaarde voor de<br />
ouders is duidelijk, dat blijkt uit hun eigen evaluatie.<br />
Voor de basiseducatie ligt in de samenwerking met de<br />
inloopteams een opportuniteit om preventief te werken<br />
aan laaggeletterdheid of laaggeschooldheid.<br />
Fonds van bpost voor Alfabetisering<br />
Leerpunt Gent schreef in overleg met De SLOEP een projectaanvraag<br />
voor het Fonds voor alfabetisering van bpost. In dat dossier werden<br />
een aantal doelstellingen voorop gezet.<br />
Concreet biedt <strong>Peuterpraat</strong> een opvoedingsondersteunend kader in de<br />
ruime zin. Enkele boeiende invalshoeken zijn: de ontwikkeling van het<br />
kind in al haar deelfacetten en hoe ouders ondersteunend en stimulerend<br />
kunnen handelen. Daarnaast wordt in <strong>Peuterpraat</strong> ook het belang van<br />
kleuterparticipatie in de school belicht, met de nodige aandacht voor het<br />
school(systeem) en schoolkeuze.<br />
De expliciete aandacht voor lezen en schrijven in brede zin, wordt<br />
vertaald naar vertellen en voorlezen aan jonge kinderen. Er wordt<br />
gepoogd om taalstimulering en opvoedingsondersteuning te koppelen.<br />
Ook thema’s uit andere levensdomeinen (cfr. integraal werken) komen<br />
aan bod. De concrete vorm en inhoud van peuterpraat wordt afgestemd<br />
op de noden van de ouders door middel van een diepte-peiling naar<br />
vragen en interesses.<br />
Na de erkenning (juni 2010) werd in enkele overlegmomenten het project<br />
verder op de rails gezet. Zij overlegden daarbij ook met de Federatie<br />
Centra voor Basiseducatie.<br />
In <strong>Peuterpraat</strong> werd een middenweg<br />
bewandeld tussen informeel en<br />
formeel leren: er werd gepast<br />
aandacht besteed aan leerinhouden<br />
overbrengen. Deelnemers nemen<br />
op die manier informatie mee, uit<br />
bijeenkomsten waar het ook echt<br />
aangenaam vertoeven is.<br />
10<br />
3
Voorbereiding<br />
<strong>Peuterpraat</strong> toont aan dat een samenwerking tussen<br />
De SLOEP en Leerpunt kan en voor beide partners<br />
rendeert.<br />
Voor het inloopteam past <strong>Peuterpraat</strong> in het aanbod. Het<br />
krijgt dan ook verder een plaats. De samenwerking met<br />
CBE Leerpunt wordt positief geëvalueerd en het is de<br />
bedoeling ze verder uit te bouwen.<br />
De SLOEP begon met een peiling aan de hand<br />
van diepte-interviews met professionelen uit De<br />
SLOEP, regioverpleegkundigen van Kind en Gezin en<br />
Wijkgezondheidscentrum De Sleep. CBE Leerpunt deed<br />
een peiling bij de eigen cursisten op zoek naar interessante<br />
en nuttige inhouden voor ouders van peuters. Waarover<br />
stellen ouders vragen? Wat blijkt moeilijk te lopen in de<br />
opvoeding?<br />
Vervolgens werden gezamenlijk de grote thema’s van<br />
de vorming bepaald. Uit de gegevens van de peiling<br />
werden zorgvuldig een aantal thema’s geselecteerd. Deze<br />
thema’s werden doelbewust en doordacht van toegankelijk<br />
naar minder toegankelijk gepland. Zo kreeg het project<br />
inhoudelijk vorm.<br />
CBE Leerpunt en De SLOEP bekeken het programma<br />
vanuit de eigen methodiek en formuleerden concrete<br />
doelen voor het eigen aandeel in het programma, die<br />
doelen werden samengevoegd tot een gemeenschappelijk<br />
plan.<br />
Acht bijeenkomsten werden voorzien. Er werd een folder<br />
geschreven in duidelijke taal en verspreid naar alle<br />
mogelijke doorverwijzers.<br />
Grote lijnen<br />
De partners legden de grote inhoudelijke lijnen binnen<br />
de thema’s vast. Ook de volgorde werd bepaald, de<br />
inhoud werd concreter afgebakend en de taken werden<br />
verdeeld. Wie diept wat voorbereidend verder uit? Wie is<br />
waarvoor verantwoordelijk? Hier werd ook bekeken hoe<br />
taalstimulering concreet een plaats zou krijgen, mee een<br />
rode draad kon vormen.<br />
De SLOEP en Leerpunt bereidden samen elke bijeenkomst<br />
voor. Dit was belangrijk voor het goed afstemmen van<br />
de activiteiten op de groep. De bijeenkomsten vonden<br />
plaats in De SLOEP, op maandagnamiddag van 13u tot<br />
15.30u. Aansluitend namen de begeleiders wat tijd voor<br />
nabespreking en ordenen van het materiaal. Concrete<br />
voorbereiding van de nieuwe bijeenkomst gebeurde door<br />
de educatieve medewerkster van Leerpunt telkens op<br />
maandagvoormiddag. Zij nam daarbij nog contact op met<br />
de groepswerkster van het inloopteam voor de laatste<br />
afstemming. Ook de groepswerkster van De SLOEP werkte<br />
per bijeenkomst een deel van de inhoud uit. Begeleiders<br />
konden observaties en ervaringen in de groep verwerken<br />
in de uitbouw van de volgende bijeenkomst. Er werd<br />
daarnaast ook gewerkt op de inhoud, het materiaal en de<br />
praktische organisatie.<br />
De reeks vooraf volledig voorbereiden is niet mogelijk.<br />
Er moet op maat van de groep verder kunnen ontwikkeld<br />
worden. Accenten, concrete vragen, situaties van de<br />
gezinnen, niveau van de groep … bepalen het werk in de<br />
groep. Het was afwachten welke werkvormen al dan niet<br />
aansloegen. Het was dan ook nodig voldoende werktijd aan<br />
de begeleiders toe te kennen om het project te realiseren.<br />
Zo konden ze tussen de bijeenkomsten nog overleggen en<br />
de groepsmomenten concreet voorbereiden.<br />
Groepsbijeenkomsten in het inloopteam zijn sterk op<br />
vlak van informeel leren ondersteund door eerder<br />
aanschouwelijk didactisch materiaal dan tekstueel<br />
materiaal. De didactisch onderbouwde aanpak van<br />
Leerpunt met focus op taligheid en geletterdheid wordt<br />
als een verrijking ervaren. De gecombineerde aanpak<br />
leidde tot rijkere informatie, die ook in materiaal voor de<br />
ouders werd omgezet.<br />
Via dit project bereikt het centrum voor basiseducatie<br />
kwetsbare ouders, deelnemers die normaliter niet de<br />
stap zetten naar leren. Een cursus op een plek met een<br />
lage drempel, die helemaal op maat gesneden is qua<br />
inhoud en aanpak, kan mensen de stap doen zetten.<br />
Door de duobegeleiding van De SLOEP – die vertrouwd<br />
is met de specifieke kwetsbare doelgroep – kan de<br />
groepsbegeleiding meer worden verfijnd en kan<br />
gesteund worden op de relatie die reeds met de ouders<br />
aanwezig is in het inloopteam of die in de loop van<br />
het project door het inloopteam wordt uitgebouwd. Dit<br />
is een betekenisvolle aanvulling bij de aanpak van de<br />
basiseducatie.<br />
De deelnemers kunnen goed begeleid worden, hun<br />
achtergrond is gekend door De Sloep; onder andere<br />
via de contacten met doorverwijzers. Deze informatie is<br />
belangrijk voor een cursus op maat, maar voor Leerpunt<br />
buiten samenwerkingsverbanden meestal onbereikbaar.<br />
In de tussentijdse besprekingen over de groep en het<br />
proces wordt de relevante informatie over de gezinnen<br />
door de groepswerkster van De Sloep ingebracht. Zo<br />
kan de aanpak in de groep en de ondersteuning van de<br />
deelnemers verfijnd worden. De deelnemers weten dat<br />
de begeleidster van Leerpunt en de groepswerkster van<br />
De Sloep nauw samenwerken en informatie delen.<br />
Om als gelijkwaardige partners in de groep te kunnen<br />
werken, is het belangrijk dat beide begeleiders over<br />
evenwaardige informatie beschikken. Op die manier<br />
is het voor de deelnemers duidelijk dat er echt in duo<br />
gewerkt wordt en dat ze bij beide begeleiders terecht<br />
kunnen. Daarnaast is informatie over deelnemers<br />
nodig om goed te kunnen inschatten wat er gebeurt,<br />
en om hierop gepast te kunnen reageren. Tijdens<br />
het educatief proces wordt vooral gewerkt met de<br />
ervaringen, vragen, … van de ouders. Die zijn gekleurd<br />
door hun achtergrond en leefsituatie in kansarmoede.<br />
Het is belangrijk om hier met een juiste houding voor de<br />
groep te kunnen staan. De juiste achtergrondinformatie<br />
is hiervoor noodzakelijk.<br />
4<br />
9
Gewikt en gewogen<br />
Oudergroep<br />
Tussentijds werd het project elke week besproken door<br />
de begeleiders onderling en één keer samen met de<br />
verantwoordelijken. Belangrijke items bij opvolging en<br />
evaluatie zijn zeker: de betekenis van het project, logistieke<br />
mogelijkheden, de duobegeleiding, de voorbereidingstijd,<br />
de opvolging van de deelnemers ook na het project, …<br />
De ouders werden betrokken in de evaluatie van het<br />
project: tijdens de laatste bijeenkomst werd een eindspel<br />
gespeeld waarbij de deelnemers konden aangeven welke<br />
de effecten zijn van de verschillende aangeboden thema’s<br />
op hun dagelijks leven. Bij de eindevaluatie werd het<br />
project gewikt en gewogen.<br />
Voor de ouders is de groep erg belangrijk. Het samenkomen<br />
maakt hen enthousiast. De deelneemsters merken dat andere<br />
mama’s vergelijkbare problemen moeten aanpakken, ook<br />
met vragen zitten, ... Ze kunnen hun hart luchten, door<br />
uitwisseling krijgen ze erkenning en is er herkenning. De<br />
onderlinge contacten zijn belangrijk. Die leggen misschien<br />
een basis voor een netwerk, wat voor veel vrouwen ontbreekt.<br />
De begeleidsters werken aan een goede sfeer in de groep,<br />
maken de bijeenkomsten ook aangenaam, …<br />
Dit programma is waardevol voor de ouders<br />
• De deelneemsters hebben heel wat praktische<br />
kennis opgedaan over de verschillende thema’s, dit is<br />
inzetbare kennis t.a.v. hun rol als ouder.<br />
• In de groep leerden deelneemsters elkaar kennen.<br />
• De begeleidsters waren een professioneel luisterend<br />
oor: mensen konden met individuele vragen naar<br />
hun begeleidster stappen, ze kregen in vertrouwen<br />
gepaste informatie, …<br />
• De gezinnen die in het project bereikt werden, moeten<br />
het stellen met beperkte financiële middelen. In het<br />
project werd bv. de stap gezet naar de speelotheek,<br />
waar ouders materiaal kunnen ontlenen, zo wordt goed<br />
speelgoed op een voordelige manier beschikbaar.<br />
• In elke bijeenkomst werd er aandacht besteed aan<br />
de hulp- of dienstverlening waarop gezinnen beroep<br />
kunnen doen. Dit is zeker belangrijk als ze na de<br />
vormingsreeks met vragen zitten: waar kan je dan<br />
naartoe?<br />
• Algemeen gezien hebben de mama’s een beter zicht<br />
op hulp en dienstverlening die hen tegemoet komt.<br />
• Deelneemsters brachten zelf aan dat werken aan<br />
taal belangrijk is, het Nederlands wordt als belangrijk<br />
gezien, de verwijzing naar het Huis van het Nederlands<br />
is duidelijk.<br />
De deelnemers werden aangemeld via de<br />
andere groepswerkingen van De SLOEP,<br />
zoals Babybabbel, Vaderwerking, de Turkse<br />
moedergroepen en Zwanger en veel vragen. De<br />
SLOEP kende dus het profiel van de deelnemers.<br />
Verder hebben ook de regioverpleegkundigen<br />
een aantal mensen toegeleid.<br />
Het eerste gesprek tussen de begeleiders<br />
en de deelnemers vond plaats tijdens de<br />
eerste bijeenkomst. Op dat moment konden<br />
de deelnemers hun persoonlijke leervragen<br />
uitspreken.<br />
In de context van dit project werden de<br />
vaardigheden van de ouders – die van belang<br />
zouden kunnen zijn voor het leerproces in groep<br />
– vooraf niet gepeild. Het niveau van kennis van<br />
het Nederlands was weinig doorslaggevend,<br />
aangezien met tolken werd gewerkt. Vooral de<br />
inhoud werd benadrukt. Deze aanpak wijkt af<br />
van de geëigende werkwijze in de basiseducatie,<br />
waar deelnemers een intake doormaken, die ook<br />
in belangrijke mate de vaardigheden onderzoekt<br />
die ze al dan niet verworven hebben. Dit betekent<br />
dan ook dat in <strong>Peuterpraat</strong> van bijeenkomst op<br />
bijeenkomst moest geëvalueerd worden wat lukte<br />
en wat niet.<br />
Ouders<br />
De SLOEP bereikt ouders in diverse precaire<br />
situaties, waaronder veel mensen zonder<br />
papieren. Zij konden ook in dit project deelnemen.<br />
<strong>Peuterpraat</strong> telde tien deelneemsters: zes<br />
moeders vormden een vaste kern, daarnaast<br />
namen verschillende mensen wisselend<br />
deel. De groepswerkster van het inloopteam<br />
nodigde iedereen steeds opnieuw uit voor elke<br />
bijeenkomst. Deze belronde is noodzakelijk. In de<br />
loop van de bijeenkomsten werd de persoonlijke<br />
en gezinssituatie van deelnemers duidelijk. Het<br />
inloopteam is best geplaatst om aan te voelen en<br />
te bespreken wat verder ondersteunend nodig en<br />
mogelijk is.<br />
Ouders konden deelnemen aan een educatief programma<br />
dat het centrum voor basiseducatie en De SLOEP volledig<br />
hebben afgestemd op de ouder in precaire situaties. Nogal wat<br />
deelnemers hadden al van Leerpunt gehoord, maar kwamen<br />
er in <strong>Peuterpraat</strong> op een bijzondere manier mee in aanraking.<br />
Het leren kwam naar de ouders toe. <strong>Peuterpraat</strong> stelt vast dat<br />
dit op zich al drempelverlagend is en ook wel activerend werkt<br />
naar verder leren. Wat hierin ook meespeelt: Leerpunt krijgt een<br />
gezicht door de directe inzet van een educatieve medewerkster<br />
in het inloopteam; dit wekt vertrouwen. Het leren bewijst ook bijna<br />
meteen zijn nut, het blijkt ook direct relevant en bruikbaar naar de<br />
eigen aanpak van de kinderen.<br />
De aanwezigheid van de kinderen in het inloopteam tijdens de<br />
bijeenkomsten is een uitdaging voor alle betrokkenen. De kinderen<br />
werden opgevangen door polyvalente medewerkers van De Sloep.<br />
Zij kwamen dus in contact met andere peuters én met andere<br />
volwassenen; dat was voor hen een leerproces. Ook de mama’s leerden<br />
ermee omgaan dat hun peuter werd opgevangen door een andere<br />
volwassene en dat ze zelf – van op wat meer afstand – zagen wat hun<br />
kind deed in contact met anderen. Het daagde ook de begeleiders<br />
uit tot een constructieve aanpak. Ze moesten inspelen op alles wat<br />
ervaring uitlokt, bij alle partijen. De aanwezigheid van de kinderen<br />
wordt enerzijds als nuttig ervaren: het activeert iedereen. Anderzijds<br />
was het vaak een storende factor omdat de mama’s niet altijd even<br />
geconcentreerd de bijeenkomst konden volgen.<br />
8<br />
5
Programma<br />
De keuze voor het duo van een medewerkster van CBE<br />
en een geroepwerkster van het inloopteam zorgde voor<br />
een rijke groepsbegeleiding. Verschillende competenties,<br />
talenten en accenten werden zo samengebracht. Het<br />
beste uit de specifieke aanpak van de twee verschillende<br />
werkingen met ouders werd gecombineerd.<br />
In het werken met de groep was de educatieve medewerker<br />
van de basiseducatie in de eerste plaats een begeleider. De<br />
context en de sfeer waarbinnen het leerproces plaatsvindt,<br />
vragen om een aanpak die het midden houdt tussen de<br />
rol van leraar en die van groepswerker. Het is belangrijk<br />
zich bewust te worden van de eigen stijl en aanpak. Voor<br />
veel volwassenen is dit hun eerste kennismaking met<br />
leren in groep. Dit vraagt een aangepaste benadering,<br />
een soepele opstelling enerzijds en tegelijk ook een<br />
zorg voor elke deelnemer, voor de vooruitgang en het<br />
tempo in de bijeenkomsten. Hoe dan ook worden in een<br />
samenwerkingsproject als dit aan de educatieve werker<br />
serieuze verwachtingen gesteld en zijn de educatieve<br />
doelen van het project de leidraad van het werk.<br />
Leerpunt leverde een meerwaarde via het gericht werken<br />
met de groep, via het bewust omgaan en opbouwen van<br />
een groepsproces. Daarbij werden gericht methodieken<br />
ingezet en aangepaste materialen ontwikkeld. Voor de<br />
educatieve werkster was het leren door de deelnemers<br />
een voortdurende zorg. Wat is nodig opdat mensen de<br />
aangeboden informatie oppikken, de opgedane ervaringen<br />
bewust beleven en er transfer mogelijk wordt naar de eigen<br />
aanpak, naar het eigen gezin?<br />
<strong>Peuterpraat</strong> mixt de sterkten van beide partnerorganisaties,<br />
de synergie gaf kracht aan het aanbod. De begeleidsters<br />
vulden elkaar aan, waardoor een goed groepsproces<br />
ontstond. De begeleidster van Leerpunt voert bijvoorbeeld<br />
het woord of brengt informatie aan en de begeleidster van<br />
De SLOEP trekt de informatie open en nodigt deelnemers<br />
uit tot gesprek.<br />
Er werd een vast stramien gevolgd. Dit werd zeer<br />
positief geëvalueerd en is voor herhaling vatbaar.<br />
1. Een trigger om te starten: een filmpje, een boekje,<br />
een praatplaat … over de peuters, geselecteerd in<br />
het thema van de dag + gesprek daarover: wat zie je?<br />
Wat herken je? Hoe gaat het bij jou?<br />
2. Inleiding op het thema + informatie-overdracht: een<br />
selectie van essentiële informatie. Voor elk thema<br />
werd dit anders aangepakt: een spel, een filmpje, …<br />
3. Bespreking: hoe is het voor jou? Ingaan op reacties<br />
+ vragen over het thema<br />
- Pauze -<br />
4. Verwerkingsactiviteit in het kader van het thema:<br />
bijvoorbeeld een beloningskaart maken. De peuters<br />
werden soms bij deze activiteiten betrokken.<br />
5. Afronden met een boekje of muziek: aan dit<br />
afsluitend moment namen de kleuters wel deel.<br />
6. Een geschenkje – aangepast aan het thema<br />
Er werd voor een inhoudelijke opeenvolging van<br />
thema’s gekozen: voor een opbouw van meer<br />
veilig naar moeilijker.<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Introductie: Positief Opvoeden<br />
Aan tafel: gezonde voeding, mijn kind doet<br />
soms moeilijk…<br />
Zindelijkheid: hoe leert mijn kind het?<br />
Wanneer begin ik ermee? Wat als het niet<br />
lukt?<br />
Spelen: wat kan ik samen met mijn kind<br />
doen? Wat doen jongens en meisjes graag?<br />
Kinderen leren om samen te spelen<br />
Naar school gaan: wanneer schrijf ik mijn<br />
kind in? In welke school?<br />
Peuterpuberteit: mijn kind zegt altijd neen,<br />
het wil alles zelf doen, waarom?<br />
Maar ik wil ook “neen” leren zeggen<br />
Mijn kind groeit: wat weet ik daarover? Aan<br />
wie kan ik er iets over vragen?<br />
Taalontwikkeling<br />
Het is belangrijk om informatie “vast te zetten”,<br />
aandacht te vestigen op bepaalde dingen, de<br />
essenties duidelijk te maken, … Dit kan onder andere<br />
door kernwoorden op het bord te zetten, bepaalde<br />
illustratieve materialen op het bord te hangen,<br />
deelnemers uit te nodigen bepaalde dingen in een<br />
map te bewaren, … In de loop van de reeks werd<br />
met elke ouder een informatiemap samengesteld.<br />
Dit werd als een goede keuze ervaren. Deze mappen<br />
worden in de loop van de reeks best in het inloopteam<br />
bewaard, zo zijn ze gegarandeerd ter plaatse om aan<br />
te vullen, iets te bewaren. De map goed hanteren,<br />
leert mensen omgaan met informatie. De deelnemers<br />
hebben zelf niet geschreven in de cursus. Op papier<br />
kwamen de verwijzingen naar instanties: die hulp<br />
bieden, of waar je informatie kan vinden, die voor<br />
ouders interessant zijn. Ook werd de plaatselijke<br />
Speelotheek bezocht, daar konden ouders direct<br />
speelgoed uitlenen. Daarnaast werd ook de link met<br />
de basiseducatie gelegd.<br />
Opvoedingsondersteuning<br />
Ouders willen bijleren, ze hebben vragen… ze kregen informatie<br />
over thema’s die hen bezig houden. De informatie werd<br />
aangeboden en er werd over doorgepraat. De bruikbaarheid werd<br />
gezamenlijk bekeken en afgetoetst. Wat kunnen ouders met de<br />
gegeven informatie, wat is belangrijk en haalbaar om thuis ook te<br />
doen? Hoe denkt de ouder over wat wordt ingebracht, wat wordt<br />
meegegeven?<br />
Ouders werden niet onder druk gezet om hun aanpak te wijzigen<br />
in een bepaalde richting. Er werd ook niet geoordeeld over de<br />
inbreng en vragen van de ouders. Het is belangrijk mensen in hun<br />
waardigheid te laten. Steeds was er ruimte voor alternatieven,<br />
via de ervaringen en voorbeelden van deelnemers werden die<br />
duidelijk en in de verf gezet.<br />
De informatie, het luisteren naar elkaars ervaringen, het samen<br />
oefenen … dit alles kan tot transfer leiden naar het eigen gezin.<br />
De gesprekken met ouders zijn onmisbaar, ze zijn de basis van<br />
het proces in de groep en verrijken de informatie. Het gesprek<br />
in de groep over het thema is essentieel. Toen het bijvoorbeeld<br />
ging over omgaan met beloning, werd het idee beloningskaart<br />
gelanceerd... Ouders hebben een variatie aan meningen en<br />
ideeën daarover. Hoe gaan ze ermee om thuis? Welke beloningen<br />
zijn haalbaar? Als ouders thuis dingen uitproberen en deze info<br />
terugbrengen in een volgende bijeenkomst, ontstaat wezenlijke<br />
communicatie.<br />
Taalstimulering<br />
De groep deelnemers was gemengd, er namen zowel anderstalige<br />
als Nederlandstalige moeders deel. Allen waren laaggeschoold,<br />
maar van een verschillend “niveau”. Dit alles speelt mee in de<br />
gebruikte methodieken en materialen.<br />
De volgende stimulansen werden uitgewerkt:<br />
• Werken met boekjes, een voorleesmoment in de groep:<br />
voorlezen (vertellen bij een boekje) als inspiratie voor de<br />
ouders<br />
• Bij foto’s, illustraties, … werden ouders gestimuleert om te<br />
vertellen en vragen te stellen.<br />
• Er werden “praatplaten” aangeboden (bestaand materiaal,<br />
foto’s, … ) en de deelnemers werden uitgenodigd om er iets<br />
bij te vertellen, zichzelf uit te drukken.<br />
• Muziek in de groep: liedjes beluisteren, samen zingen, met<br />
eigen kind bewegen op muziek, bijvoorbeeld ook woorden van<br />
de liedjes ondersteunen door gebaren (“broodjes smeren”).<br />
Bij het thema neen zeggen paste bijvoorbeeld het lied “Klein,<br />
klein kleutertje”.<br />
6<br />
7