Gerizol over ouderen op spoed Gerizol over ouderen op spoed

Gerizol: congres geriatrie 2009
Goede zorg voor ouderen op spoed:
een hele uitdaging
Oudere patiënten bezoeken vaker de
spoedgevallendienst dan jongere. In
tegenstelling tot wat algemeen vaak aangenomen
wordt, zijn ze vaak zieker en is
het gebruik van de dienst spoedgevallen
vaker aangewezen. Dit omwille van multipathologie
enerzijds en anderzijds
omwille van traumata, voornamelijk na
valpartijen. (Burns A&A 2001)
Ten opzichte van 2004 is het aantal ouderen
op onze dienst spoedgevallen slechts licht
toegenomen, ondanks de algemene demografische
verwachtingen. We zien vooral een
toename van de ‘jongere’ ouderen (+65
jaar) en zelfs een lichte afname van de
‘oudere’ ouderen (+85 jaar).
Globaal worden wel duidelijk meer bejaarden
op de dienst geriatrie opgenomen.
Daarnaast zien we ook een belangrijke toename
van het aantal hoogbejaarden die
spoedgevallen frequenteren voor orthopedie.
Vanaf 2007 is er wel een belangrijke toename
van alle bejaarden op spoedgevallen
alhoewel we –gezien het korte tijdsverloop –
nog niet echt conclusies hieruit kunnen trekken.
Als we echter kijken naar de demografische
gegevens per leeftijdsgroep in Vlaanderen
(in percentages) ten opzichte van het
gebruik van onze dienst spoedgevallen door
ouderen (ook in percentages) worden de
literatuurgegevens dat oudere patiënt vaker
spoedgevallendiensten bezoeken duidelijk
bevestigd. We moeten er bij de interpretatie
van deze gegevens bovendien ook rekening
mee houden dat we lokale cijfers vergelijken
met regionale cijfers waarbij de bevolking in
de provincie Limburg duidelijk jonger is dan
in de rest van Vlaanderen.
aandeel van
bevolking (%)
Oudere patiënten vormen een kwetsbare
groep omdat ze vaker – naast het acute
event – ook aan chronische ziekten lijden
waardoor het klinisch beeld zich totaal
anders kan presenteren. De atypische
presentatie van ziektebeelden, de multipathologie,
de polymedicatie en de verwevenheid
met de cognitie en de sociale en
functionele status zorgen ervoor dat we
met een zeer heterogene groep patiënten
te maken krijgen.
Het is belangrijk om daarom op een efficiënte
en eenvoudige manier zicht te krijgen op
de onderliggende problematiek en anderzijds
een goede risico-identificatie te doen.
Ziekenhuisbreed werd in dit kader – mede
ook door het Geriatrisch Zorgprogramma -
gekozen voor het gebruik van het Geriatrisch
Risicoprofiel (GRP). In functie hiervan kan
dan verdere exploratie gebeuren ofwel tijdens
de opname ofwel ambulant, indien de
patiënt ontslagen wordt op spoed.
Communicatie over het ‘basis’functioneren
van de patiënt is van essentieel belang om
nieuwe problemen te evalueren maar ook
om de verwachtingen van de patiënt en
familie te bevragen en zo op een zinvolle
manier medische beslissingen te nemen.
Omwille van het feit dat bij direct ontslag op
spoedgevallen een aantal patiënten moeilijkheden
ondervinden bij zelfzorg (volgens de
aandeel patiënten
op onze
spoedgevallen (%)
alle leeftijdsgroepen 100% 100%
65 jaar en meer 17,8 % 22 %
75 jaar en meer 8,6 % 12,6%
85 jaar en meer 1,9 % 3,3 %
literatuur: 20 % indien >75 jaar tov 10 %
indien