MUG2014-05

10
MUG Magazine mei 2014
achtergrond
De Kandidatenmarkt helpt
jongeren aan een baan
Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de
Statistiek blijft de werkloosheid onder jongeren,
vooral van niet-westerse afkomst, stijgen. Patricia
Zebeda hielp via De Kandidatenmarkt de afgelopen
jaren meer dan driehonderd jongeren aan het werk.
Tekst Lotte Haase Beeld Erik Veld
Jongeren uit de wijk druppelen de cursusruimte in Amsterdam-
Osdorp binnen. Via vrienden, kennissen of DWI zijn ze bij de Kandidatenmarkt
terechtgekomen. Sommigen stellen zich welwillend
op, anderen zakken onderuit op hun stoel met ongeïnteresseerde
blik. Directeur en trainer van de Kandidatenmarkt Patricia Zebeda
zit er bovenop: “Het lijkt erop dat jij er niet veel zin in hebt
vandaag?” De jongen schiet overeind: “Nee hoor, jawel.”
Ze hebben in hun leven al veel tegenslagen te verduren gehad,
zitten vaak diep in de schulden of zijn regelmatig in aanraking
met justitie geweest. Ze zijn teleurgesteld en missen zelfvertrouwen.
Zebeda probeert hun gedrag om te buigen naar iets positiefs.
Dan zegt ze: “Je hebt talent, jongen. Je steelt je wel rot,
maar dat betekent dat je organisatievermogen hebt want anders
kan je niet stelen. Jij weet hoe je moet delegeren. Die kwaliteit
heb je, maar ga die ergens anders inzetten.”
Bij de Kandidatenmarkt wordt onder andere gewerkt aan hoe
de jongeren zich beter kunnen presenteren. Zebeda legt uit: “Je
houdt altijd eerst een smalltalk. ‘Smalltalk’, jullie weten toch wat
dat is? Zo van, goh, mooi pand heeft u hier... Want, de eerste indruk
is het allerbelangrijkst!” Later in de cursus oefenen de cursisten
hoe ze over zichzelf kunnen vertellen en geven coaches
individuele begeleiding bij het verbeteren van hun cv. Maar de
Kandidatenmarkt is bovenal een ontmoetingsplek waar de jongeren
tips, contacten en ervaringen uitwisselen.
Een terugkerend onderwerp is discriminatie. Gekleurde jongeren
die werk vinden, krijgen regelmatig te maken met – wellicht niet
eens slecht bedoelde – grapjes van collega’s in de categorie allochtonen
en criminaliteit. Dit soort opmerkingen valt niet in goede
aarde. De jongeren voelen zich bij voorbaat gestigmatiseerd en
gaan zich naar het verwachtingspatroon gedragen.
Zebeda leert de jongeren niet te zwaar aan de ‘grapjes’ te tillen. Ze
kan zich ontzettend boos maken als ze het voor zichzelf verpesten
door zich te snel op hun teentjes getrapt te voelen. Zo herinnert ze
zich een jongen die vertelde dat hij na onenigheid met zijn leidinggevende
tegen zijn meerdere had gezegd: ‘Als je het zo goed weet,
doe het dan lekker zelf!’ Hij was op staande voet ontslagen. Zebeda:
“En dit was gewoon een Nederlandse jongen, 21 jaar oud, die
dit vertelde.” Toen hij het verhaal in de groep gooide, viel iedereen
hem bij: ‘Goed gedaan jongen, je laat je toch niet als een hond behandelen!’
Zebeda: “Op zo’n moment moet ik eerst lachen om dat
domme machogedrag. Maar dan roep ik: ‘Potverdomme! Hallo!’.
En dan glijdt mijn blik langs de groep: ‘Wat heeft dit gedrag jou opgeleverd?!
Noem eens één voordeel?’ En dán is het muisstil.” Op
deze manier laat Zebeda de jongeren inzien dat hun gedrag niet
loont. “Het kost bloed, zweet en tranen, maar ik ben zo blij als je
ze ziet opbloeien of wanneer er weer een jongere aan een baan is
geholpen. Dat is waar ik het voor doe.”
Sandilo (26)
Opleiding: Vmbo Timmerman plus vervolgopleiding
Renovatie Timmerman (gestopt na 9 maanden)
Zocht: werk in de bouw
Sandilo, een rustige, bescheiden jongen, is nu voor de vierde
keer bij de Kandidatenmarkt. Zijn loopbaan is vol onderbre’
kingen vanwege meerdere malen detentie. De eerste keer dat
hij werd opgepakt was in 2006. “Ik liep stage en kreeg een sta’
gevergoeding van €130,-. Daar kon ik echt niet
van rondkomen.” Sandilo woonde thuis, dus
huur betalen hoefde hij niet. Waar hij zijn
geld aan uitgaf? Sigaretten, wiet, bier...
In datzelfde jaar werd de wijziging in
de zorgwet doorgevoerd waardoor
het merendeel van zijn stagegeld
aan zijn zorgverzekering opging.
Hij wist niet dat hij zorgtoeslag
kon aanvragen. Ook van zijn ouders
ontving hij geen bijdrage. De stap was
voor hem klein om op verkeerde manieren
bij te verdienen.
Na de eerste keer detentie viel Sandilo nog
tweemaal terug. De laatste keer zat hij twee
jaar. In die tijd heeft hij goed kunnen nadenken.
“Het is zonde om zoveel tijd verliezen. En elke
keer als je eruit komt, moet je weer opnieuw je
leven opbouwen.”
Sinds 2012 probeert hij zijn leven te beteren. Ge’
lukkig is een strafblad geen probleem bij het vinden van werk
in zijn sector. Afgelopen jaar vond hij werk in de steigerbouw,
maar sinds de winterbouwvak is hij weer werkloos. “Ik gaf
al m’n geld uit aan feestjes, dus ik had niet gespaard voor de
bouwvak. Heel stom, dat ga ik komend jaar anders doen.”
Bij de Kandidatenmarkt is Sandilo geholpen met hoe hij zich
beter kan presenteren: duidelijk je naam uitspreken en een ferme
handdruk. Eigenlijk is hij meer het afwachtende type, eerst de
kat uit de boom kijken. Maar dat probeert Sandilo nu te veran’
deren.
Afgelopen vrijdag had hij een sollicitatiegesprek. Hij heeft net
een telefoontje gekregen dat hij de volgende dag mag beginnen.
Uiteindelijk, na zes of zeven jaar werken, wil Sandilo wel een
eigen bedrijf in de bouw starten. Maar eerst maar eens op het
rechte pad blijven.
De Kandidatenmarkt
Woensdag en vrijdag zijn trainingsdagen.
Elke maandag om 13.00 uur kun je inlopen voor een
introductie en oriëntatie gesprek.
Garage Notweg, Notweg 38, Amsterdam, 020-7163848,
info@dekandidatenmarkt.nl