5004224 MODULAIR 3 - Open Universiteit Nederland

9 ‘De blik naar buiten’
maandblad voor studenten van de Open Universiteit Nederland
10 Bedrijvend leren in virtueel milieuadviesbureau
12 Diesrede verkent concept massa-individualisering
15 Onderzoek met fruitvliegjes
modulair
nummer 3 jaargang 20 10 november 2004
Informaticastudent Remco Bruinsma
‘Practicum is niet praktisch’

Modulair liep snel even binnen bij... de faculteit Psychologie
1 2
3 4
Madrid
In de in Modulair 6 (maart 2004) gestarte reeks over de ‘verbeelding’ van de Open Universiteit Nederland biedt de redactie vanaf deze editie een
informeel kijkje ín de gebouwen op de campus, te beginnen bij de faculteit Psychologie. Vanaf linksboven: het Facultair Management Team (1, 2) -
decaan René van Hezewijk met voorzittershamer - de Facultaire Toetsingscommissie (3) en Monique Verschuren van het secretariaat (4). Behalve het
Facultair Management Team en de Facultaire Toetsingscommissie heeft de faculteit een Onderzoekscommissie, Projectencommissie, Facultaire opleidingscommissie,
Scriptiecommissie en een Stagecommissie. Bovendien is er naast deze formele gremia een feestcommissie actief. Dat lijkt wat veel,
maar zo wordt een goede balans gevonden tussen kwaliteit, productiviteit, collegialiteit en betrokkenheid.
Bij de faculteit staat de student voorop en de teamgeest centraal. Dat straalt de faculteit uit. En het werkt. In aantallen ingeschreven studenten is de
faculteit de grootste psychologieopleiding van het land. Ondanks de grote werkdruk door bezuinigingen en ondanks een toenemend aantal scripties
is de sfeer bijzonder goed. Daar heeft iedereen een rol in. Het curriculum van de faculteit bestaat uit de bacheloropleiding Psychologie met de respectievelijke
majors Arbeids- en organisatiepsychologie en Gezondheidspsychologie; de masteropleiding Psychologie met de afstudeervarianten
Arbeids- en organisatiepsychologie en Gezondheidspsychologie; de post-academische onderzoeksmaster Master of Psychological Research én de
uitlopende doctoraalopleiding Psychologie. Aan de faculteit studeren 4800 wo-studenten en 1400 cursisten. Zo’n 150 studenten zijn nu bezig met
hun doctoraalscriptie (2007).

Inhoud modulair 3
9 Service en informatie
Projectgroep Werving en voorlichting in de regio
‘De blik naar buiten’
10 Innovatie
Angelique Lansu en Wilfried Ivens
‘Opdrachtgever krijgt wetenschappelijk
onderbouwd advies’
12 College van bestuur
Drukbezochte 20e Dies natalis
Diesrede verkent concept massa-individualisering
15 De scriptie van
Threes Smijs
Onderzoek met fruitvliegjes
4 Kort nieuws
5 Webbewegingen
Column
6 De student
8 Stelling
9 Service en informatie
10 Innovatie
12 College van bestuur
15 De scriptie
16 Studentenraad
17 Forum
18 Activiteitenagenda
19 Lustrumactiviteiten
20 Onderwijs algemeen
21 Onderwijs
Alumni
28 Tentameninfo
29 Sys-tentamentijden
30 Studiebegeleiding
31 Afgestudeerden
32 Prikbord
Colofon

4
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
kort nieuws
Rector pleit voor instellingsaccreditatie
Het huidige systeem van accreditatie van opleidingen schiet in de
nabije toekomst te kort. Een instellingsaccreditatie ligt meer voor
de hand. De instelling kan dan met haar reputatie garant staan
voor de kwaliteit van ál haar producten. Dat stelde rector magnificus
prof. dr. ir. Fred Mulder aan het eind van de Diesrede bij de viering
van de twintigste Dies natalis op vrijdag 24 september in
Heerlen. De huidige samenleving heeft een sterke behoefte aan
kortere en compactere leertrajecten in plaats van de gangbare,
complete hbo- en universitaire opleidingen. Was de invoering van
de bachelor/masterstructuur een goede eerste stap, de flexibilisering
zou veel verder moeten gaan. Nu al is er een grote behoefte
aan trajecten waarbij leren en werken op verschillende wijzen
gecombineerd kunnen worden, met meer maatwerk en sterker
gericht op de vraag vanuit de samenleving. En dan niet alleen voor
18-jarigen, maar ook voor volwassenen, waarmee tegemoet kan
worden gekomen aan de hoge eisen van de zich snel ontwikkelende
kennismaatschappij.‘Een leven lang leren wordt de norm’ stelde
het ministerie van OCW recent vast, een opinie die breed wordt
gedeeld. Het huidige accreditatiesysteem is echter niet berekend
op een flexibilisering van het onderwijsaanbod. Momenteel worden
de bachelor- en masteropleidingen afzonderlijk geaccrediteerd.
Met een toenemende diversiteit aan leerproducten is die
aanpak niet langer haalbaar, alleen al vanwege het te grote aantal.
Zie ook het verslag van de Diesviering vanaf pagina 12 in deze Modulair.
Boek Hoe word ik een goede coach?
scoort goed
Het in september verschenen boek Hoe word ik een goede coach?
heeft in oktober de top 5 van de boeken over Human Resource
Management gehaald. Het boek is van de hand van dr. André
Brouwers en dr. Wim Bloemers, beiden werkzaam bij de faculteit
Psychologie. Het boek maakt deel uit van het kort hoger onderwijsprogramma
Coaching voor leidinggevenden. Het boek leert de
lezer zich te ontwikkelen tot een professionele coach. In heldere en
begrijpelijke taal wordt uiteengezet wat de achtergrond en het
doel van coaching zijn, en welke principes, houding en vaardigheden
nodig zijn om een effectieve coach te worden. Het boek is
gebaseerd op recente ontwikkelingen in de arbeidspsychologie,
maar is sterk praktijkgericht. Er wordt ook uitgebreid aandacht
besteed aan valkuilen en weerstanden die bij coaching kunnen
optreden.
Rector magnificus prof. dr. ir. Fred Mulder
Benoeming leden CvE
Het College van bestuur (CvB) heeft per 1 september de nieuwe
leden van de Commissie voor de examens (CvE) benoemd. Voor de
nieuwe periode van twee jaar nemen namens de faculteiten de
volgende personen zitting: Cultuurwetenschappen, drs. Dick
Disselkoen; Informatica: dr. ir. Karel Lemmen; Managementwetenschappen,
lic. Lut Callaert; Natuurwetenschappen: dr. Wilfried Ivens;
Psychologie: dr. Francine Dehue; Rechtswetenschappen: prof. mr. Jac
Rinkes; Onderwijskunde: drs. Fred de Roode. Binnen de commissie is
Jac Rinkes gekozen als voorzitter, en Karel Lemmen als secretaris.
Open Universiteit ‘on tour’
Het kan studenten niet ontgaan zijn. Naast de doorlopende informatie-avonden
(www.ou.nl/infoavond) in de studiecentra/steunpunten
manifesteert de Open Universiteit zich ook nadrukkelijk
tijdens beurzen of andere evenementen. Op zondag 17 oktober
greep studiecentrum Amsterdam de marathon in de hoofdstad aan
als gelegenheid bij uitstek om de Open Universiteit onder de aandacht
te brengen bij een groot publiek. Zo’n 10.000 bezoekers die
op weg waren naar de start en finish in het Olympisch Stadion,
passeerden het studiecentrum dat (extra) geopend was van 11.30
tot 14.00 uur. In het stadion werden 2500 attenderingskaarten uitgedeeld
met daarop de plattegrond van het studiecentrum, een
aankondiging van de infoavond op 25 oktober en een bestelmogelijkheid
voor infomateriaal. Eerder reeds, op 8 oktober, bleek er veel
belangstelling voor de Open Universiteit tijdens opleidingsbeurzen
in Eindhoven en Zwolle. Peter Bluming, coördinator studiecentrum
Eindhoven:‘Opvallend was dat steeds meer jongeren geïnteresseerd
zijn in de mogelijkheid om een studie met een baan te combineren.’
Zie ook het artikel op pagina 9 in deze Modulair.
Wilt u het boek bestellen, ga dan naar: www.vanstockum.nl/product.php?id=652206
Bent u geïnteresseerd in het scholingsprogramma, ga dan naar: www.korthogeronderwijs.nl.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
5
webbewegingen
FOTOGRAFIE MARCEL VAN HOORN
Bezoekers webpagina’s
Tot en met augustus van dit jaar waren
er per maand gemiddeld zo’n 60.800
unieke bezoekers op Infonet,dat is
inclusief het centrale adres www.ou.nl.
Dat is een toename van gemiddeld
meer dan 5.000 bezoekers per maand
ten opzichte van het jaar 2003. Eind
augustus was het gemiddeld aantal
visits per maand zo’n 150.000. Een visit
wordt geregistreerd elke keer dat een
bezoeker - onder wie de unieke bezoeker
die wel eens terugkeert - een webpagina
aandoet. De homepagina www.ou.nl
stond de eerste acht maanden van 2004
natuurlijk bovenaan in de top 10 van
meest bezochte pagina’s. Verder staan
de pagina’s van e-Modulair en de pagina
met de contactgegevens van de
Nederlandse studiecentra en provinciale
steunpunten elke maand in deze top 10
(van 200 webpagina’s) vermeld. In de
maanden juli en augustus stond de
indexpagina van de Vraagbaak Service
en informatie in de top 10 vermeld. Wat
e-Modulair betreft, raadpleegden in de
maand september 3731 unieke bezoekers
de elektronische editie van het studentenmagazine.
Onder deze bezoekers
bevinden zich 1200 geregistreerde
abonnees die telkens worden geattendeerd
op de homepagina zodra deze
(wekelijks) is ververst. Populaire pagina’s
van e-Modulair zijn de homepagina met
korte nieuwsberichten, het Prikbord en
faculteitsnieuws. De sinds september ook
als integraal pdf-document aangeboden
e-Modulair werd ruim 400 keer gedownload.
De genoemde cijfers zijn ontleend
aan het door de Open Universiteit
gebruikte managementsysteem
Webtrends.
Edubox: Big Brother is helping you
column
Momenteel ben ik bezig met mijn eerste vak met een elektronisch werkboek (Edubox). Ik zag er
erg tegenop. Ik had net een vak achter de rug waarvoor ik een cd-rom moest doorlopen. Als ik iets
volgens de computer niet goed genoeg had ingevuld, dan kon ik niet verder komen. Een aantal keer
lukte het echt niet om het wél goed te doen. Uit pure frustratie kon ik de cd-rom met computer en
al wel uit het raam smijten. En zo lang ik de oplossing niet had gevonden, was mijn humeur geheel
beneden het nulpunt. Uren bracht ik achter de computer door. Bij Edubox verwachtte ik hetzelfde
aan te treffen. Bovendien vermoedde ik dat ook het inloggen een probleem zou vormen. Ik ben
bepaald geen computerexpert. Tot mijn verbazing zag ik echter kans mij met één poging toegang
tot Edubox te verschaffen. Groot was de verrassing zomaar het logo van Edubox op mijn werkplek
van Studienet te zien verschijnen! Aanvankelijk moest ik wel wat wennen aan het gebruik van
Edubox. Teksten lezen van het scherm bevalt mij niet, dus ik print alles uit: goed nieuws voor diegenen
die aandelen hebben in printerinktfabrikanten. Inmiddels heb ik mijn nieuwe studieritme
gevonden. Geen uren achter de computer: in feite is de tijd die ik doorbreng achter de computer
beperkt. Het bestuderen van alle theorie en teksten per hoofdstuk kan gewoon in de luie stoel. Als
ik dat gedaan heb, beantwoord ik in een uurtje alle vragen en opdrachten. En dat is eigenlijk heel
leuk. Wat mij wel opvalt is dat Edubox je erg ‘aan het handje neemt’. De theorie wordt stap voor
stap doorgenomen en je kennis van alle begrippen wordt consequent getest. Voor een beginnende
student lijkt me dat erg handig, maar voor mij als bijna-bachelor vind ik dat wel wat ver gaan.
Ik mag toch geacht worden inmiddels zelf in staat te zijn verschillende theorieën met elkaar te vergelijken
en de belangrijkste begrippen eruit te pikken. Bovendien worden alle antwoorden die ik
geef, overgezonden naar de computer in Heerlen, en daar bijgehouden. Dat staat althans in de toelichting
op de cursus. Doel zou zijn dat men dan beter feedback kan geven op de te maken eindopdracht.
Big Brother is dus niet alleen ‘helping you’ maar ook ‘watching you’! Op zich heb ik daar
overigens niet zo’n bezwaar tegen. Wat ik wel een beetje hinderlijk vind is dat het oversturen van
antwoorden en de feedback op die antwoorden telkens behoorlijk wat tijd kost, ondanks mijn
ADSL-verbinding. Hoe zou dat gaan bij studenten die alleen beschikken over een gewone telefoonverbinding?
Maar al met al valt het gebruik van Edubox mij erg mee. Ik had van een volgend vak
voor de zekerheid maar de boekenversie besteld in plaats van de elektronische versie, en eerlijk
gezegd heb ik daar nu wel spijt van....
Stuutje van Vulpen

6
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
‘Practicum is
niet praktisch’
FOTOGRAFIE PETER STRELITSKI
Op een website voor ICT-deskundigen liet Remco Bruinsma zich lovend uit over de informaticaopleiding
van de Open Universiteit. Goede reclame, dacht Modulair, en ging naar Groningen om
nader met deze student kennis te maken. Bruinsma blijkt een gedreven student die echter ook
wat kritische kanttekeningen bij zijn studie maakt. Want nu vooral practica op het programma
staan, wordt hij in een keurslijf van vaste data en deadlines gedrongen.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
7
Remco Bruinsma is een typische representant van de doelgroep
waarop de Open Universiteit zich traditioneel richt.
Zijn werk als zelfstandig ondernemer dwingt hem in eigen
tempo te studeren en op onregelmatige tijdstippen de studieboeken
open te slaan. Hij studeert solo, het studiecentrum
bezoekt hij alleen voor tentamens. Toch heeft hij een
uitgelezen mogelijkheid om over zijn studie te praten, want
zijn vrouw weet ook wat het betekent om jarenlang in deeltijd
te studeren. Ook zij staat namelijk ingeschreven bij de
Open Universiteit, maar dan wel bij Managementwetenschappen.
Daarbij ziet hij haar bijzonder frequent, want
hij deelt met haar een werkruimte in het pand van het
Groningse softwarebedrijf Defacto.
Zes jaar geleden startten ze samen een bedrijf. Remco studeerde
toen natuurkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen
en kon, naar eigen zeggen,‘aardig programmeren, en dat
werd ontdekt’. Al gauw werd zijn bijbaantje een serieus
bedrijf en sinds kort is zijn onderneming een joint-venture
met Defacto aangegaan. Hij ontwikkelt software voor onder
meer de overheid, het onderwijs en instellingen in de sociale
zekerheid. Bang voor concurrentie uit lagelonenlanden is
hij niet, want zijn producten zijn zo specifiek voor de
Nederlandse markt dat hij ze in nauwe samenwerking met
zijn opdrachtgevers moet ontwerpen.
Toch had zijn zakelijk succes een schaduwkant. Na twee
jaar natuurkunde had hij geen tijd meer om een fulltime
opleiding met colleges en practica te volgen en was hij
genoodzaakt zijn studie te stoppen. Maar hij had inmiddels
aan academisch onderwijs geroken en dat vroeg om een
vervolg. ‘Ik ben ooit aan een universitaire opleiding begonnen
en ik wil gewoon iets met een titel afronden, ook al is
dat in een andere discipline.’ Tegelijk heeft hij scholing hard
nodig, wil hij in zijn werk verder komen.‘Programmeren is
één kant van het vak. Maar moet ik voor een bedrijf een
groot pakket schrijven, dan moet je meer in je mars hebben
en het programmeren in een ruimer kader kunnen plaatsen.
Daarbij komt kennis van architectuur, workflows en
organisatiekunde kijken. Ik stop dan ook zo veel mogelijk
modules bedrijfskunde in de vrije ruimte van mijn studie.’
deadlines aangeboden worden, is van de beloofde vrijheid
van studieplanning weinig meer over.‘Als er een nieuwe
klant komt, dan gaat die natuurlijk voor en het is niet mogelijk
een week later alsnog met dat practicum te beginnen. Ik
moet dan meestal een halfjaar wachten, met als gevolg dat
ik de laatste drie jaar veel minder tentamens heb gehaald.’
‘E-learning zou kunnen betekenen
dat studenten met een practicum
kunnen starten op een tijdstip dat
hen persoonlijk uitkomt’
Voor Bruinsma persoonlijk, zelf natuurlijk terzake deskundig,
ligt de oplossing van het probleem voor de hand: e-learning,
maar dan in de absolute zin van het woord.‘Dát zou een
geweldige vooruitgang ten opzichte van de toch wat statische
websites zoals Studienet zijn. E-learning namelijk zou
onder andere kunnen betekenen dat studenten met een
practicum starten op een tijdstip dat hen zelf uitkomt.
Iemand logt in met een wachtwoord en heeft al het studiemateriaal
on line ter beschikking. Digitale correspondentie
met een docent over een opdracht vind je dan handig bij
elkaar en hoef je niet, zoals dat nu met e-mails gaat, overal
in je postbus bij elkaar te zoeken.’ E-learning heeft volgens
Bruinsma bij de Engelse Open Universiteit zijn waarde al
bewezen. Ook de Amerikaanse marine biedt haar personeel
via deze methode de kans om overal ter wereld de meest
hoogwaardige opleidingen te volgen.
Bruinsma, die op zijn vakgebied up-to-date is, mijmert nog
even na. Eigenlijk zou hij als student het liefst op de manier
van voor de Tweede Wereldoorlog in jacquet en onder het
genot van een kopje thee bij een hoogleraar thuis een diepgaand
gesprek over de tentamenstof voeren. Dat mist hij wel
in zijn studie: het debat met vakgenoten en vooral met docenten
die hij graag even tussendoor zou willen aanschieten
om een kwestie te bespreken. Zo’n prima geprogrammeerd
symposium zoals de faculteit Informatica in mei organiseerde,
vindt hij weliswaar een goed initiatief maar wel erg tijdrovend.
Bovendien is hij als druk ondernemer doorgaans verhinderd,
zeker op zaterdag.
Te weinig vrijheid
De eerste twee jaar van zijn opleiding bood de Open
Universiteit Bruinsma precies wat hij ervan had verwacht.
Hij pakte de boeken wanneer zijn baan dat toeliet, en na
twee jaar had hij ongeveer vijfentwintig modules gehaald.
De afgelopen drie jaar is het tempo er goed uit.‘De tijd is
voorbij om stapels boeken en syllabi door te nemen en
regelmatig tentamens te doen. Tegenwoordig heb ik alleen
maar practica.’ Dat heeft voor hem twee nadelen. Het eerste
is dat hij niet alleen door zijn werk maar ook nog eens
door zijn studie een groot deel van de dag aan het beeldscherm
gekluisterd zit. Dat was in de eerste fase van zijn
studie wel anders, toen hij bij mooi weer met zijn boeken
op het balkon kon gaan zitten studeren. Het tweede nadeel
gaat direct de Open Universiteit aan. Doordat de practica
slechts enkele keren per jaar op vaste data en met verplichte
Paul Troost
de student

8
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
Romain John van de Maele, 1 e prijswinnaar
essaywedstrijd studenten
‘Ik was best onder de indruk van de Diesviering
en ik heb vooral met veel belangstelling naar
de lezing over massa-individualisering van
hoger onderwijs geluisterd. De status van de
Open Universiteit Nederland werd terecht
benadrukt door de hoogleraren in vol ornaat.
Al vond ik dat de toga’s - naar mijn idee toch
symbolen van een wat overjaars corporatisme -
enigszins op gespannen voet stonden met de
wens om door middel van massa-individualisering
en het scheppen van een virtuele ruimte
studenten de kans te bieden om levenslang
deel te nemen aan academisch onderwijs.
Anderzijds begrijp ik maar al te goed de signaalfunctie
van de toga’s, ook bij de toekenning
van de eredoctoraten.’
‘Uitreiking eredoctoraten
stijlvol’
Koos van der Zwet, rechtswetenschappen/
adviseur Studentenraad
‘De Diesviering was stijlvol. Met gebruikmaking
van moderne middelen, werden oude en nieuwe
beelden getoond. De inhoudelijke Diesrede
werd ondersteund met genoemde moderne
middelen. De uitreiking van de eredoctoraten
verliep stijlvol, niet saai maar met humor. Ook
hier met gebruikmaking van opnieuw moderne
communicatiemiddelen. De essaywedstrijd was
zonder meer geslaagd. De essays die beloond
zijn, gaven een goed beeld van de studentenpopulatie
van onze universiteit. De Open
Universiteit Nederland heeft zich op deze dag
een jonge, moderne universiteit getoond. Een
reclame voor onze universiteit.’
FOTOGRAFIE MARCEL VAN HOORN
de stelling van de maand
Dies Natalis 2004 geslaagd?
De twintigste Diesviering van de
Open Universiteit Nederland op
vrijdag 24 september 2004 kon bij
de toehoorders rekenen op unanieme
lof. De hoogleraren in vol ornaat.
Een inhoudelijk interessante Diesrede
in de vorm van dialoog over
massa-individualisering van hoger
onderwijs, twee eredoctoraten én
prijzen voor de beste essays van
studenten. U was er ook bij... hoe
vond u het?
‘Duo-presentatie
zeer professioneel’
Paul Snijders, opleiding Management,
Informatica en Techniek (MIT)
‘Een studie aan de Open Universiteit Nederland
kan gevolgd worden zonder dat je betrokken
bent bij activiteiten en tradities die de instelling
organiseert. Om toch enigszins betrokken
te raken, leek het mij zinnig om eens een
Diesviering in Heerlen mee te maken en tevens
de mediatheek op de campus te bezoeken.
Studiegenoot Roel van Amelsfort had ik als
introducé opgegeven. Nadat we in het begin
van de middag de mediatheek bezochten
(goede service!), zijn we daarna naar theater
Royal gegaan. De duo-presentatie stak zeer
professioneel in elkaar. Met behulp van zeer
verhelderende bewegende illustraties werd de
inhoud van de Diesrede weergegeven. Met veel
decorum werden de twee eredoctoraten toegekend.
Bij het toekennen van het tweede eredoctoraat
was het wel jammer dat alles zo
moeilijk te verstaan was omdat de microfoon
niet goed opgesteld stond. De prijsuitreiking
voor de essays hebben we niet meer kunnen
zien aangezien het programma dermate uitgelopen
was en we op tijd terug moesten. Van het
gehele programma was een hand-out aanwezig
die bij de uitgang werd uitgereikt. Kortom,
een leuke ervaring rijker.’
‘Voordracht massaindividualisering
aanwinst’
Jan Weterings, algemene cultuurwetenschappen
‘Het was voor mij als beginnend student een
leerzame ervaring: ik kwam in gesprek met een
wat ‘oudere’ medestudent (van mijn leeftijd
dus) die trots te melden had dat hij afgestudeerd
was aan de OUNL-rechtenfaculteit in een
tijdsbestek van 13 jaar. Bovendien vond ik het
erg interessant om de erepromovendi ‘in levende
lijve’ te kunnen aanschouwen. Vooral van
Geert Mak heb ik al een boek of vier in bezit en
gelezen. De promotieplechtigheid sprak me
wel aan, de ontvangst was allerhartelijkst. Ik
ben blij, dat ik tegen het advies van onze studiebegeleidster
in, toch de tijd heb vrijgemaakt
om naar Heerlen te gaan voor de Dies! Vooral
de voordracht over massa-individualisering
vond ik een aanwinst en heb ik aan bevriende
relaties ter lezing uitgeleend. Ze zien er zeker
richtinggevende aspecten in voor hun eigen
bedrijfsvoering.’
Ramón Meessen

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
9
‘De blik naar buiten’
FOTOGRAFIE THE IMAGE HOUSE
FOTOGRAFIE WILLEM MEIJER
Vlnr: Lisette Meijrink, Huub Breukers, Marion Stevens
De oplettende student zal het niet zijn ontgaan dat de Open Universiteit Nederland zich
de laatste tijd nadrukkelijker extern profileert. Vergroting van de naamsbekendheid en
klantgerichtheid ligt daaraan ten grondslag. Het landelijk net van studiecentra wordt
daarbij intensief ingezet. Hun kennis van de regio wordt gebruikt om specifieke doelgroepen
te bereiken. Mede met deze gedifferentieerde wervings- en voorlichtingsaanpak
moet uiteindelijk het aantal studenten toenemen. Tegelijk wil de Open Universiteit
Nederland zich steviger in de Nederlandse samenleving verankeren.
Een van de verantwoordelijken voor het project
“Werving en voorlichting in de regio” (WVR) is drs. Huub
Breukers, directeur van het Onderwijs Service Centrum:
‘We moeten als instelling ons gezicht naar buiten keren.
Klanten worden terecht steeds kritischer. We moeten
dus oog hebben voor wat de klant wil en daar professioneel
op inspelen. Dat betekent dat we ook naar die klant
toe gaan. En niet alleen via het web, maar ook face-to-face.’
Het accent op klantgerichtheid is zeker geen eendagsactie.
Zo is vorig jaar ook gestart met de 1-loketfunctie
voor alle vragen van studenten en geïnteresseerden.
Twee vliegen in één klap
Lisette Meijrink en Celine Ermans (ontbreekt op de foto),
projectleiders WVR:‘Uit onderzoek is gebleken dat het
niet zo best gesteld is met onze naamsbekendheid. Daar
moesten we dus iets aan doen. Ook voor onze studenten
is het goed dat we ons meer profileren. Bedrijven en
instellingen zullen ons beter leren kennen en dat is weer
prettig voor afgestudeerden die een baan zoeken.’
De Open Universiteit Nederland heeft onlangs deelgenomen
aan regionale onderwijsbeurzen in Zwolle en
Eindhoven en was vorige maand aanwezig op de landelijke
Studiebeurs in de Jaarbeurs van Utrecht. Ook tijdens
de Marathon van Amsterdam werd acte de présence
gegeven. De reacties zijn volgens Lisette heel positief.
‘We zien veel interesse van jonge mensen en eindexamenkandidaten
die studeren en werken willen combineren.
En de vergezellende ouders tonen ook veel belangstelling
voor onze opleidingen. Twee belangrijke doelgroepen
dus in één klap.’ p20

10
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
De faculteit Natuurwetenschappen beschikt met het Virtueel Milieuadviesbureau over een
gedegen vorm van zowel academisch als praktijkgericht onderwijs. Met het werken in het
adviesbureau sluiten studenten het bachelorprogramma Milieu-natuurwetenschappen af.
De essentie van het adviesbureau - waarin alles echt is en veel van de ‘medewerkers’ wordt
gevraagd - is dat werken en leren tot één activiteit worden gemaakt. Verder gebeurt alles in
teamverband. Inmiddels heeft het bureau bijna dertig cases afgerond: ‘De opdrachtgever
krijgt een wetenschappelijk onderbouwd advies.’
innovatie
FOTOGRAFIE: FLIP DRIEPOOT FRANSSEN FOTOGRAFEN ( RECHTERFOTO)
Bedrijvend leren in een virtueel
Ir. Angelique Lansu en dr. Wilfried Ivens zijn zeer nauw betrokken bij het Virtueel Milieuadviesbureau. Beiden zijn altijd al
intensief bezig geweest met het bedenken en ontwerpen van nieuwe onderwijsvormen. Ze hebben de laatste jaren van
nabij het proces van losse cursussen naar een integraal onderwijspakket meegemaakt. Die integrale benadering is duidelijk
terug te vinden in het Virtueel Milieuadviesbureau. Lansu:‘De eerste ideeën over een virtueel bedrijf dateren van 1997.
Het moest een echt bedrijf worden met een overzichtelijke rollenstructuur, projectmatig van opzet en van academisch
niveau. Door allerlei oorzaken hebben we pas eind 2000 een eerste succesvolle run binnen de opleiding kunnen houden.
Nu loopt alweer de zevende run. Wij vinden het belangrijk dat studenten hun bachelorfase op zo’n manier afsluiten.’
Goed kunnen onderzoeken
Ivens legt het appèl van zijn collega nader uit:‘Het virtueel bedrijf moet studenten basiscompetenties bijbrengen om op
een goede manier te leren onderzoeken. Ze moeten goed een probleem kunnen definiëren, gegevens kunnen analyseren
en kunnen concluderen en evalueren. Als een opdrachtgever van ons bureau een advies krijgt, moet dat wetenschappelijk
onderbouwd zijn en moeten gebruikte bronnen te herleiden zijn.’ Om de simulatie zo natuurgetrouw mogelijk te laten
zijn, krijgen studenten met echte opdrachten en dus met echte opdrachtgevers te maken. Opdrachten worden ‘om niet’
uitgevoerd. Als een opdracht is verworven, wordt eerst een projectplan gemaakt met een wetenschappelijke vraagstelling.‘Wij
vinden dat dat er bij hoort, opdrachtgevers vaak minder. Zij zijn meer gericht op de uitvoering van de opdracht
en het eindresultaat’, zegt Lansu. Collega Ivens vult aan:‘Wat wij studenten willen leren, is dat zij een vraagstelling van
een opdrachtgever in een context plaatsen. Wat zit er achter een vraag en waarom wordt die gesteld?’
Het Virtueel Milieuadviesbureau voert meerdere opdrachten tegelijk uit. Dat betekent dat studenten moeten leren om te
plannen en prioriteiten te stellen. Ook zullen zij oog moeten hebben voor de eigen bedrijfsvoering en moeten werken aan
verbetering van de bedrijfsprocessen. Al deze elementen maken integraal onderdeel uit van de cursus. Ivens:‘Bij de start van
een run doen wij een intake met iedere student. Op basis van motivatie en ambities worden de studenten in projectgroepen
van ca. vier personen ingedeeld. Daarnaast worden ze ook in een aantal werkgroepen ondergebracht die tot taak hebben de
bedrijfsprocessen te verbeteren. Gemiddeld wordt 75% van de tijd aan de opdracht besteed en de rest aan het eigen bedrijf.’
In principe wordt de opdracht geheel virtueel uitgevoerd. Toch zijn ook de persoonlijke ontmoetingen tussen studenten,
docenten en opdrachtgevers belangrijk. Vandaar dat iedere run vier bijeenkomsten kent, die als uiterst zinvol worden ervaren.
Het komt ook voor dat een projectgroep met de opdrachtgever gaat overleggen. Het hoort allemaal bij het spel dat realiteit
heet. Studente Karen van Essen vindt de cursus erg leuk, vooral ook vanwege de samenwerking met andere studenten.’Het
kost wel meer tijd dan ik had ingeschat doordat je ook van anderen afhankelijk bent. Goede afspraken maken over
wie wanneer wat doet is een must. Openheid naar elkaar toe is essentieel. Als alles onderling goed geregeld is valt de
belasting wel mee.’ Maar er zijn ook andere ervaringen. Ron Havenaar:‘Met een voltijdbaan kan deelname problemen geven.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
11
‘Iedere run kent vier bijeenkomsten die als uiterst zinvol worden ervaren’
Angelique Lansu en Wilfried Ivens:‘Leuk om op deze manier studenten te leren kennen’
Milieuadviesbureau
In het tweede deel heb ik regelmatig tegen de dertig uur per week gezeten.’ Anneloes Wolters beaamt dit:‘Het komt vaak
neer op de weekenden om deadlines te halen. Bovendien ben je in het begin van de cursus erg veel organisatorisch bezig.’
Eigen coach
Iedere projectgroep beschikt over een docent die optreedt als projectcoach. Deze volgt het proces op enige afstand en
adviseert waar nodig. Bovendien heeft elke individuele student een competentieconsulent die de ontwikkeling van tenminste
drie, in een persoonlijk ontwikkelingsplan vastgelegde, competenties volgt. Lansu:‘Het is best lastig voor studenten om
die competenties te bepalen. De competentieconsulent helpt hen daarbij. Hij of zij ziet er verder op toe dat de student zich
ook daadwerkelijk inspant om aan zijn competentie-ontwikkeling te werken.’ Volgens Ivens is het van belang dat de student
te weten komt of hij goed bezig is.‘Vandaar dat we twee maanden na de start studenten elkaar anoniem feedback laten
geven op elkaars specifieke competenties, dat gaat via het web. Vervolgens schrijven de studenten een zelfreflectie die ze
met hun competentiecoach doorspreken. Kort voor het einde van een run herhalen we dit proces. We zien dat naarmate de
leeftijd - en dus ervaring - van de student stijgt, het belang van de zelfreflectie positiever wordt ervaren. Ron Havenaar vindt
dat feedback nodig is om vorderingen in bepaalde competenties zichtbaar te maken. Hij adviseert studenten vooral om
zowel bij de coach als bij de teamleden continu om feedback te blijven vragen.
Beoordeling: individueel én collectief
Het acquireren van opdrachten levert in de regel geen problemen op. Vaak gebeurt dat via netwerken van de docenten,
maar ook meer en meer via afgestudeerden. Niet elke opdracht is geschikt, er moet veel uit te halen zijn. In het ideale geval
bevat het milieuonderwerp natuurwetenschappelijke, beleidsmatige en gezondheidskundige aspecten. Lansu herinnert zich
een opdracht waar het bureau extra goed op kon inspelen:‘Wij kregen een opdracht met een grensoverschrijdend, in dit
geval Belgisch-Nederlands, karakter. Omdat we ook Belgische studenten hebben, waren we in staat een binationaal projectteam
samen te stellen.’ Als na zes maanden hard werken de opdracht is afgerond, volgt de beoordeling. Lansu:‘Het grote
probleem van samenwerkend leren is het meeliften met de groep. Dat hebben we willen uitbannen door een beoordelingssystematiek
met zowel individuele als collectieve componenten. De student krijgt voor zijn werk aan de competentieontwikkeling
een individuele beoordeling. De groepen krijgen een cijfer van de projectcoach en opdrachtgever. Daarnaast geeft de
projectcoach aan of de individuele bijdrage van de studentmedewerker voldoende is geweest.’
De docenten zelf tonen zich enthousiast over deze wijze van onderwijs. Lansu:‘De werkelijkheid komt naar de studenten toe.
Ze krijgen te maken met de problemen van alledag. Het houdt ons zelf ook scherp. Het is vaak verrassend te zien met welke
problemen opdrachtgevers komen. In feite is elke opdracht ook voor ons nieuw en we weten meestal niet vooraf waar de
oplossing ligt. Ook vinden wij het leuk dat we op deze manier de studenten met al hun ups en downs beter leren kennen.
Vroeger zagen we ze meestal pas in de afstudeerfase van het doctoraal voor de eerste keer.’
Chester Bogaardt

12
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
Rector magnificus professor Fred Mulder
FOTOGRAFIE MARCEL VAN HOORN
Eredoctoraten voor Geert Mak en Jo Coenen
Diesrede verkent concept
massa-individualisering
De 20e viering van de Dies natalis in het fraaie Royal Theater te Heerlen mocht zich verheugen in een grote
belangstelling, mede door de uitreiking van eredoctoraten aan de schrijver/historicus mr. Geert Mak en architect/
stedenbouwkundige prof. ir. Jo Coenen. Tijdens de Diesrede verkenden rector magnificus prof. dr. ir. Fred Mulder
en gastspreker dr. ir. Ton van Asseldonk de toepasbaarheid van massa-individualisering op het hoger onderwijs.
De Diesrede draagt als titel Massa-individualisering
van hoger onderwijs en zal worden verzorgd
als duo-presentatie. Gastspreker Van Asseldonk
houdt zich al jaren bezig met de vraagstelling
hoe je organiseert onder condities van extreme
heterogeniteit en onvoorspelbaarheid. Hij is
één van de grondleggers van de theorie van de
‘massa-individualisering’ die hij in de praktijk
van diverse grote organisaties heeft toegepast.
‘De wensen van klanten worden steeds individueler,’
aldus Van Asseldonk.‘In een poging om
daaraan tegemoet te komen, bieden producenten
een steeds grotere variëteit aan producten.
De consument heeft wel hulp nodig bij de navigatie.
Daarom wordt dienstverlening gekoppeld
aan het product. Wat de meeste organisaties nu
proberen, is in de vorm van de industriële organisatie
zoveel mogelijk heterogeniteit te bieden.
Dat brengt complexiteitskosten met zich
mee. De ideale oplossing is het combineren van
maatwerk mét kostenefficiëntie. Voor die massaindividualisering
moet wel het hele productieproces
en de hele organisatievorm op zijn kop.
Een van de belangrijke kenmerken van een
organisatie die zich richt op massa-individualisering
is dat deze gericht is op flow, terwijl klassieke
organisaties werken op basis van batches.
Je kunt het systeem van batches vergelijken
met een kruispunt met verkeerslichten. Elke
keer dat het groen is kan er een groepje auto’s
doorrijden. Er is sprake van een geprogrammeerd
systeem met gefixeerde regels. Het
systeem van flow is te vergelijken met een
rotonde, een vloeiende doorstroming van het
verkeer. Er is in feite sprake van een zelfregulerend
systeem met situationele regels.’
Dan naar het onderwijs. Volgens Mulder vinden
we het batch-systeem in het (reguliere) gesloten
onderwijs dat zich kenmerkt door een vastliggende
kalender van onderwijsmomenten, vaste
locaties voor het onderwijs en aanwijsbare
cohorten die in- en uitstromen. In open onderwijs
daarentegen is de student relatief autonoom.
Dergelijk onderwijs - de Open Universiteit is
daar een voorbeeld van - heeft de kenmerken
van een flow-systeem. Het kent de vrijheid van
tijd, plaats en tempo. Mulder is hier overigens
zelf kritisch genoeg om te erkennen dat aan
het open karakter ook zwakke kanten zitten.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
13
Zo kunnen de geboden vrijheden bij een veeleisende
omgeving en onvoldoende zelfdiscipline
gemakkelijk leiden tot tegenvallende studieresultaten.
Netelige kwesties
Met dat laatste erkent Mulder dat er nog een
aantal netelige kwesties zullen moeten worden
opgelost.‘Atomisering maakt weliswaar flexibele
leertrajecten mogelijk, er valt nog een wereld te
winnen. Contactleren lijkt in eerste instantie
betere papieren te hebben doordat de inbreng
van docenten meer flexibiliteit oplevert. Aan
de andere kant werkt men in het afstandsonderwijs
al heel lang met componenten die
gebruikt of hergebruikt kunnen worden in verschillende
leertrajecten.’ Noemde Mulder eerder
reeds het belang van een weloverwogen
en doelgerichte mix van individueel dan wel in
groepen werken, hij noemt ook de vraag van
de regie over het onderhoud van die enorme
en veranderlijke leerruimte, hoe de samenhang
tussen de leeratomen zou kunnen variëren en
hoe de complexiteit bij de zelfnavigatie door
studenten hanteerbaar zou kunnen worden
gemaakt.‘We zien veelbelovende ontwikkelingen
in de hoek van de kunstmatige intelligentie,
ict-architectuur en onderwijstechnologie.
En ook de omslag in ons denken naar de meer
autonome student zet door.’
Wat de onderwijsvorm betreft, wordt massaindividualisering
volgens Mulder zeker al zichtbaar
op macroniveau. Over instellingen heen
kunnen studenten hun voorkeur voor een
bepaalde onderwijsvorm volgen, variërend van
contact- versus afstandsonderwijs dan wel
mengvormen, in voltijd, deeltijd of duaal. Op
het microniveau echter geldt dat nog allerminst
doordat er weinig of geen keus is.
Van Asseldonk heeft nog een politiek statement
achter de hand. Als technisch alle mogelijkheden
binnen bereik liggen, waarom duurt het dan zo
lang? ‘Iets dergelijks is ook herkenbaar in de
discussie rondom de tekortschietende innovatiekracht
in Nederland. Er is weinig mis met
Eredoctoraten
Als jonge universiteit kent de Open Universiteit
een bescheiden traditie in het toekennen van
eredoctoraten. In de voorbije drie lustra werden
vier eredoctoraten toegekend, en tijdens
de 18e Dies natalis drie. Bij het vierde lustrum
kwam de eer te beurt aan schrijver/historicus
mr. Geert Mak voor zijn belangrijke en originele
bijdrage aan de geschiedschrijving, en aan
prof. ir. Jo Coenen voor zijn gehele oeuvre als
architect en stedenbouwer.
‘Er is sprake van een zekere
verwantschap tussen uw
werk en de aard van de
Open Universiteit Nederland’
Vlnr: prof. Jan van der Dussen, Geert Mak, prof. Jo Coenen, prof. Jaap van Marle
Van Asseldonk noemt nog twee andere concepten:
atomisering en navigatie.‘Met atomisering
bedoelen we dat producten worden opgesplitst
in kleine eenheden. De consument moet goed
door dat productenaanbod kunnen navigeren.’
Volgens Mulder zijn ook deze concepten goed
toe te passen op het onderwijs, denk aan het
modulaire systeem.‘In het huidige jargon spreken
we van leerobjecten. Deze kleinere eenheden
komen voor in de vorm van stukjes inhoud,
opdrachten, taken, cases, uitwerkingen, aanwijzingen,
toetsen en dergelijke. Deze fijnmazige
atomisering maakt een explosieve diversiteit
aan leerproducten mogelijk. Zij vormt de grondslag
voor flexibilisering van leertrajecten. Het
wordt aldus de hoofdtaak en -verantwoordelijkheid
van onderwijsinstellingen om (autonome)
studenten te ondersteunen bij de navigatie in
die omvangrijke en dynamische leerruimte.’
onze kennisproductie, maar er ontstaat geen
flow. Geen voortdurende stroom van kennis van
instellingen naar bedrijven. We zouden radicaal
moeten kiezen voor een innovatierotonde. Is
het een kwestie van geld? Of is er moed, denkkracht
en conceptuele vernieuwing nodig?’
Evenals CvB-voorzitter Wöltgens onlangs tijdens
zijn jaarrede te Rotterdam, doet ook Mulder een
oproep aan de politiek waarbij hij refereert aan
passages uit het Hoger Onderwijs- en Onderzoeksplan
(HOOP) 2004 van het ministerie van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, te weten
dat Nederland streeft naar een deelnameniveau
aan hoger onderwijs van 50 procent in 2010.
‘Dat betekent wel dat er op grote schaal alternatieven
moeten worden aangeboord, zoals het
aanspreken van ondervertegenwoordigde doelgroepen,
het ‘verleiden’ van eerdere uitvallers
uit het hoger onderwijs, het aanbieden van
kortere programma’s, kortom het voluit benutten
van ‘leven lang leren’-trajecten. Hier zal
massa-individualisering van stal gehaald moeten
worden!’
‘Er is sprake van een zekere verwantschap tussen
uw werk en de aard van de Open Universiteit,’ zo
begint erepromotor prof. dr. Jan van der Dussen,
hoogleraar cultuurgeschiedenis en filosofie aan
de Open Universiteit zijn laudatio ten overstaan
van Mak.‘Door haar open karakter en het feit dat
zij afstandsonderwijs geeft, wordt deze instelling
soms als een niet ‘reguliere’ universiteit aangeduid.
Welnu, van uw bijdragen aan de geschiedschrijving
kan ook worden gezegd dat zij geen
reguliere achtergrond hebben. U bent immers
jurist van opleiding en sindsdien werkzaam
geweest als journalist. Daar is niets op tegen,
sterker nog, uw bijdragen aan de geschiedschrijving
zijn niet los te denken van uw journalistieke
achtergrond.’
In nog geen twintig jaar publiceerde Mak elf
boeken. De auteur gaf daarover met regelmaat
aan dat deze geen wetenschappelijke pretenties
hebben. Van der Dussen wil met name In
Europa kwalificeren als uniek specimen in de
historiografie.‘Het bijzondere karakter van dat
boek is gelegen in het feit dat het is gebaseerd
op persoonlijke observaties tijdens een lange
reis door het onderwerp van uw studie en de
interviews die op deze reis zijn afgenomen.
Niemand minder dan de bijna 2500 jaren geleden
levende Griekse geschiedschrijver
Herodotus, door Cicero terecht pater historiae
genoemd, is u daarin voorgegaan. Voor het
schrijven van zijn Historiën heeft ook hij uitgebreide
reizen gemaakt. Herodotus wordt vooral
ook geprezen als boeiend verteller, die zijn ge-

14 www.ou.nl/modulair 10 november 2004
schiedwerk lardeert met talloze interessante
anekdotes en beschouwingen. Kortom, hij was
een Mak avant la lettre.’
In zijn dankwoord roept Geert Mak de gevestigde
historische wetenschap op wat minder
dedain te tonen voor het grote publiek dat,
getuige het grote succes van zijn eigen werk,
wel degelijk belangstelling heeft voor de geschiedenis.
Overwegend echter lijkt dit publiek
aangewezen op, zoals Mak zich graag kwalificeert,‘dilettanten’.
Tegen die achtergrond ook is
hij bijzonder verguld met het eredoctoraat, juist
van een universiteit die dilettanten weet om te
vormen tot vakmensen.
de menselijke maat die hij steeds weet te hanteren,
zowel in zijn ontwerpen als zodanig als in
zijn aandacht voor de individuele bewoners.
Juist het feit dat Coenens werk zulke duidelijke
repercussies heeft voor een breder publiek is
iets wat binnen de Open Universiteit in het bijzonder
wordt gewaardeerd. Op haar eigen terrein
richt ook deze universiteit zich namelijk op
activiteiten die een breed publiek regarderen
en in die zin is er sprake van een vergelijkbare
oriëntering. Zoals u zelf bij herhaling heeft
benadrukt, heeft uw werk een duidelijk idealistische
dimensie. Ik meen te mogen vaststellen
dat u en de Open Universiteit Nederland in
hoge mate dezelfde idealen delen.’
Maele dat levenslang leren nog (te) vaak wordt
benaderd vanuit een te sterk sociaal-economisch
gekleurde invalshoek. Hij verwijst daarbij naar de
inspirator van de Deense volkshogeschool,
Grundtvig, voor wie Levenslang leren onderdeel
zou moeten zijn van het democratiseringsproces.
Hoogst actueel ook verwijst Van de Maele naar
een interview met Geert Mak waarin deze stelt
dat ‘de geest van het nationalisme ons de
komende jaren nog veel parten zal spelen.’ Van
de Maele ten slotte:‘Een democratische samenleving
veronderstelt een wakkere, geïnformeerde
burger, en de verwerking van informatie veronderstelt
scholing.’
‘Een democratische samenleving
veronderstelt een wakkere,
geïnformeerde burger, en de
verwerking van informatie
veronderstelt scholing.’
Student Romain John van de Maele heeft zijn prijs in ontvangst genomen
Small is beautiful
‘Stedenbouw is een vergeten kunst’. Deze uitspraak
tekende ik op uit de mond van Jo Coenen
toen ik hem, een dag voordat hij op vakantie
ging, in Amsterdam sprak,’ aldus erepromotor
prof. dr. Jaap van Marle, decaan van de faculteit
Cultuurwetenschappen.‘Mijns inziens ligt in
Coenens visie op stedenbouw-als-kunst ook de
verklaring voor de invloed die hij gedurende
de laatste jaren op de gebouwde omgeving in
Nederland heeft uitgeoefend. Als iemand het
stadsontwerp in z’n totaliteit weer centraal heeft
gesteld, dan is het wel Jo Coenen. Hij heeft in
Nederland brede bekendheid gekregen met grote,
en ook spraakmakende projecten als de vormgeving
van het Céramique terrein in Maastricht,
de Vaillantlaan in de Haagse Schilderswijk, of
het KNSM-eiland te Amsterdam.’ Volgens Van
Marle ligt aan de voorkeur voor stadsontwerpen
ook de wens ten grondslag een bijdrage te
leveren aan een aangenaam leefmilieu. Daaruit
vloeit dan weer voort Coenens voorkeur voor
openbare gebouwen, de vriendelijke monumentaliteit
ervan. Van Marle typeert Coenen als
stadsontwerper van de menselijke maat.‘Small
is beautiful and so is big’ is een opmerking
waar de stedenbouwer Coenen bekendheid
mee heeft gekregen. Dat hij het kleine echter
niet volledig uit het oog is verloren blijkt ook uit
Met een ‘Beste Jaap, beste Fred’ blikt Coenen in
zijn dankwoord terug op zijn hele carrière
vanaf zijn schooljaren, via zijn reizen door
Europa, tot vandaag. Dat alles heeft hem tot
het dieper inzicht gebracht van de kunst van
het bouwen, architectuur en stedenbouw. Via
het ontwerpen van objecten, ensembles van
gebouwen en masterplanning heeft dat - hoe
complex ontwerptechnisch, bestuurlijk, sociaaleconomisch
en artistiek ook - uiteindelijk geresulteerd
in het streven de samenleving een
onderkomen te bezorgen.
Essaywedstrijd
Het is tijd voor de bekendmaking van de drie
prijswinnaars van de essaywedstrijd ‘Lang leve
leren!’ - 54 studenten hadden een essay ingestuurd.
Prof. dr. Hans van den Bergh, emeritus
hoogleraar Cultuurwetenschappen aan de
Open Universiteit noemt als opmerkelijk niet
alleen de oververtegenwoordiging van CWstudenten,
maar tevens dat 39 inzendingen
afkomstig zijn van vrouwelijke studenten.
Dan noemt hij de winnaars: Marike de Reuver-
Schuurman (3e), Alice Levy-ten Napel (2e) en
Romain John van de Maele (1e) met zijn essay
Levenslang leren: een Europese uitdaging.De
Vlaming wint hiermee 10 cursussen van de
Open Universiteit. In zijn essay stelt Van de
Ambiance
De 20e Dies natalis vond plaats in het sfeervolle
Royal Theater (architect F. Peutz, 1938) in Heerlen.
Klassieke Polygoonfragmenten (Han Peekel)
van o.a. Diesvieringen en gefilmde biografieën
van de eredoctoren vormden het decor. Deze
Diesviering mocht zich tevens verheugen in
grote belangstelling. Onder de aanwezigen in
de overvolle zaal bevonden zich prominenten
uit de mediawereld, bestuur, (lokale) politiek,
rectoren van collega-universiteiten, NVAO en
natuurlijk familie, vrienden en kennissen van
de eredoctoren, onder wie Joop van den Ende
voor wie Coenen het Van den Ende Theater
ontwierp. Van den Ende maakte onlangs
bekend dat hij een bijzondere leerstoel ‘Cultureel
ondernemerschap’ aan de Universiteit van
Amsterdam wil financieren. Rondom dit door
de aanwezigen alom geprezen evenement past
echter ook een oprecht ‘jammer’ hoe subjectief
wellicht ook. Noch in de landelijke, noch in de
lokale pers werd het publicitair opgepikt. In het
laatste geval extra bevreemdend voor een regio
die economisch gezien wel wat positieve prikkels
kan gebruiken...
Frans Bogaert
De Diesrede en de drie genomineerde essays kunt u oproepen
via de OUNL-nieuwsbrief. In dat pdf-document vindt u ook de
respectievelijke jaarredes van CvB-voorzitter Wöltgens en VNO-
NCW-voorzitter Schraven bij de opening van het academisch
jaar op 31 augustus te Rotterdam. Ga naar: www.ou.nl/info-algnieuws/Nieuwsbrieven_2004/nieuwsbrief_37-04.htm.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
15
Onderzoek met fruitvliegjes en een lamp
Drosophila melanogaster, het fruitvliegje. Drs. Threes Smijs heeft er
duizenden onder ogen gehad. Voor haar studie NW onderzocht zij of
bepaalde gesynthetiseerde chemische verbindingen in combinatie met
licht en zuurstof geschikt kunnen zijn als insecticide. Verder onderzoek
is noodzakelijk. Inmiddels richt Smijs zich voor haar promotieonderzoek
(Ph. D) op de behandeling van een huidschimmel.
FOTOGRAFIE JAN VAN RIJN
de scriptie van
Threes Smijs
Door toeval kwam Smijs op het onderwerp
van haar onderzoek. Ze werkte als researchanalist
bij het Leids Universitair Medisch
Centrum (LUMC) waar onderzoek werd verricht
naar een nieuw kankerpreparaat, dat
op basis van een chemische verbinding
(een gesynthetiseerde porfyrine), licht en
zuurstof, tumoren bestrijdt.‘Ik wilde, uit
praktische overwegingen, m’n afstudeeronderzoek
combineren met mijn dagelijkse
werkzaamheden. Maar een verband tussen
ons kankeronderzoek en milieuwetenschappen,
mijn afstudeerrichting, lag niet echt
voor de hand. Tot ik de correspondentie
onder ogen kreeg van onze projectleider
en een Italiaanse onderzoeker, dr. Jori.
Deze vroeg zich af of er met de porfyrine
hematoporfyrine, licht en zuurstof vliegen
gedood konden worden. Het leek me interessant
om deze vraag te beantwoorden.
Het betekende empirisch onderzoek en
het resultaat zou een geheel nieuwe vorm
van insectenbestrijding kunnen betekenen,
namelijk de ontwikkeling van een insecticide
dat niet meer gebaseerd is op een puur
chemische werking, maar op (zon)licht, wat
natuurlijk veel milieuvriendelijker is.’
Voor ‘proefpersonen’ kon Smijs terecht op
een eigen Drosophila-afdeling binnen het
LUMC. Gewapend met een lamp van de
Gamma, zo’n honderd gesynthetiseerde
porfyrineverbindingen en duizenden fruitvliegjes
ging Smijs aan de slag.‘Omdat ik
een drukke baan had, moest ik schipperen
met de tijd en roeien met de riemen die ik
had. Dat betekende dus heel goed plannen,
heel goed organiseren en hollen met
buisjes vliegen tussen de verschillende
etages van het laboratorium. Ik leerde datgene wat wetenschappelijk gezien noodzakelijk is te
combineren met wat praktisch haalbaar is.’ Ze ontwikkelde een testsysteem waarbij ze de vliegen
eerst 6 uur liet vasten, vervolgens 24 uur liet eten van de porfyrines, gevolgd door een belichting
met wit licht van negentig minuten.‘En dan na eindeloos proberen met heel veel stoffen, onder
wisselende omstandigheden, zie je ineens na anderhalf uur belichten, dat de vliegen naar beneden
vallen en niet meer omhoog komen. Dat is dan heel sensationeel. Maar het is nog maar het
begin. Dan volgt er weer een hele reeks proeven omdat er bijvoorbeeld een extractiemethode
gevonden moest worden voor de hoeveelheid in de vlieg aanwezige porfyrine fotosensibilisator.
Dat kost allemaal veel tijd en energie, maar maakt het tegelijkertijd ook leuk als het allemaal
werkt, als je er handigheid in krijgt en er heel langzaam, heel veel waardevolle resultaten uitrollen.’
Promotieonderzoek
Het onderzoek, waarvan een weerslag gepubliceerd werd in een Amerikaans wetenschappelijk
tijdschrift en dat Smijs dit jaar een nominatie opleverde voor de VVM Milieuscriptieprijs,laat zien
dat gesynthetiseerde porfyrines in potentie bruikbaar zijn als insecticide.‘Maar niet bekend is
wat het middel doet met andere dieren, of het schadelijk is voor het DNA van mens en dier. Er
moeten aanvullende veldexperimenten plaatsvinden en onderzoek gedaan worden naar een
geschikt lokmiddel. Daarom zullen industrie en bedrijfsleven geïnteresseerd moeten worden
voor deze nieuwe vorm van “Pest control”. Maar voor het zover is zullen er meerdere jaren verstreken
zijn.’ Zolang wil Smijs niet wachten. Een door haar geschreven projectvoorstel om te
onderzoeken of huidschimmel - ‘denk aan die vieze reclame over nagelinfectie’ - ook te bestrijden
is met een gesynthetiseerde porfyrine, is inmiddels door de Stichting van de Technische
Wetenschappen (STW) in samenwerking met het LUMC goedgekeurd.‘De komende vier jaar
ben ík bezig met promotieonderzoek. Heerlijk’, aldus Smijs.
Fred Meeuwsen

16
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
studentenraad
Vlnr: Koos van der Zwet, Petra Gaemers (secretaresse), Michiel van Rijckevorsel, Rick Coonen, Rikki Dijksman, Anja Sio,
Bas Kuiper (Studentenbond), Dieuwertje Bogaards, Bernadette Kop (ambtelijk secretaris), zittend: Michel Severijns,
Carla Matze
Min of meer tegelijkertijd met de start van het nieuwe academisch jaar is ook de nieuwe Studentenraad actief
van start gegaan. En opnieuw zet de Studentenraad haar tanden in diverse voor studenten uitermate belangrijke
kwesties zoals de gelijkschakeling van medezeggenschap en participatie in breed studentenoverleg zoals via de
Studentenbond OU, studievrijheid, kwaliteitszorg of de Vlaamse belangen. Stuk voor stuk zaken waarop tijdens
twee scholingsdagen een wissel werd getrokken. De zojuist benoemde commissies maken zich op.
Commissies in de startblokken
Het nieuwe academisch jaar is van start gegaan. Er spelen meteen een aantal
belangrijke zaken. Ten eerste de herziening van de Wet op het Hoger Onderwijs en
Wetenschappelijk Onderzoek (WHW). Uiteraard zet de Studentenraad (SR) zich in
voor de gelijkschakeling van de studentenmedezeggenschap bij de Open
Universiteit met die van andere universiteiten. Tijdens het LOVUM (Landelijk
Overleg Universitaire Medezeggenschapsorganen) op 8 oktober 2004 is in een van
de parallelle sessies een commissie opgericht om de invulling van de medezeggenschap
in de nieuwe wet te ‘bewaken’. Bernadette Kop, ambtelijk secretaris, heeft
hierin plaats genomen. De andere twee sessies gingen over samenwerking HBO-
WO en medezeggenschap in financiële kwesties. Deze laatste twee zijn ook van ons
van belang in verband met de toenemende bezuinigingen en inkrimping van studiebegeleiders
en aantal modulen en de samenwerking als overlevingsstrategie.
Nederland is een van de weinige landen waar een strikte scheiding is tussen WO en
HBO, terwijl de grens niet scherp is. De medezeggenschap wordt ook in andere landelijke
overlegsituaties besproken, zoals de SAC en het ISO. De SR zal zich hierin
ook actief inzetten.
De SR zal zich ook in blijven zetten voor de mogelijkheid tot individueel studeren
bij de Open Universiteit. Eigen tempo en eigen studiekeuzes moeten voorop blijven
staan. Wij zullen ook nauwlettend de gevolgen van de bezuinigingen in de gaten
houden, wij rekenen hierbij op de steun van de facultaire opleidingscommissies. De
kwaliteit van onze opleiding dient gehandhaafd te blijven en ook dient de mogelijkheid
om modulen te volgen op andere universiteiten of vice versa gestroomlijnd
te worden zonder dat dit leidt tot enorme kostenverhogingen.
Scholingsdagen
Op 28 en 29 oktober had de SR scholingsdagen. Tijdens de scholingsdagen heeft de
SR ook gesproken over de werkwijze voor de komende twee jaar. Aangezien de SR
zelf maar uit zes leden bestaat, zijn we blij met de ondersteuning van (oud-leden)
Koos van der Zwet, Dirk Rutten, Martin Stam en Michel Severijns. Naast de SR-leden
zullen zij ook zitting nemen in de SR-commissies. We hopen op deze manier slagvaardig
te kunnen werken. Tijdens de scholingsdagen is ook Bas Kuiper, voorzitter
van de Studentenbond OU, aanwezig geweest in het kader van de samenwerking
met de Studentenraad.
Anja Sio en Rikki Dijksman
Voorzitter respectievelijk secretaris Studentenraad
De volgende commissies zijn ingesteld:
Commissie WHW
-Rikki Dijksman
-Anja Sio
-Koos van der Zwet (ondersteunend lid)
Kwaliteitszorg en Onderwijsaangelegenheden
(contacten FOC’s)
-Dieuwertje Bogaards
-Martin Stam (ondersteunend lid)
Commissie Financiën
-Rick Coone
-Anja Sio
-Michel Severijns (ondersteunend lid)
Commissie Studenten extern
-Rikki Dijksman
-Michiel van Rijckevorsel
-Koos van der Zwet (ondersteunend lid)
Commissie Vlaanderen en Nederlandse studenten
in het buitenland
-Rick Coone
-Rikki Dijksman
-Dirk Rutten (ondersteunend lid)
Commissie Inschrijfregime
-Michiel van Rijckevorsel
-Carla Matze
Ook andere studenten worden van harte uitgenodigd om zich te
melden als ondersteunend lid of adviseur van commissies. Zij kunnen
zich melden per e-mail via: studentenraad@ou.nl; of per brief
aan: Studentenraad, Open Universiteit Nederland, Postbus 2960,
6401 DL Heerlen; of telefonisch: 045-5762737/2215.

FOTOGRAFIE CHRIS PEETERS
forum
www.ou.nl/modulair 10 november 2004 17
Forum publiceert ingezonden brieven van studenten en medewerkers van de Open Universiteit die
discussies kunnen uitlokken over actuele onderwerpen . Wilt u een bijdrage leveren aan de rubriek
Forum dan kunt u uw brief sturen naar de redactie van Modulair, Postbus 4444, 6401 CX Heerlen of
e-mail modulair.redactie@ou.nl. De lengte van uw inzending moet ongeveer 150 woorden bevatten.
De redactie behoudt zich het recht voor artikelen en brieven te redigeren en in te korten. Waar mogelijk
vraagt de redactie om een reactie vanuit de faculteit. De auteurs verlenen impliciet toestemming
voor openbaarmaking en verveelvoudiging van hun bijdragen in (elektronische) uitgaven van Modulair.
Vrijheid blijheid
De ideeën van prof. René van Hezewijk in
Modulair 1 (pagina 12) zijn niet op hun plaats
binnen het systeem van de OUNL. Er spreekt een
onderdrukkend karakter uit dat bij mij allergische
reacties opwekt. Studenten aan de OUNL zijn
bepaald niet opgesloten in een eigen studiewereld.
Integendeel, die moeten juist hun sociale
leven wat strakker regelen om tijd vrij te maken
om te kúnnen studeren. Studenten kiezen voor
de OUNL om efficiënt te kunnen studeren.
Werken in een groep zit voldoende in het pakket.
Natuurlijk is het interessant om te zien hoe anderen
iets aanpakken of om hun mening te horen.
Maar het kost veel te veel tijd. Zo kost een cursus
van twee modules mij gemiddeld twee maanden.
Maar de cursus Literaire cultuur met vijf opdrachten
heeft mij vijf maanden gekost. Dat moet
natuurlijk niet regel worden, maar uitzondering
blijven. De OUNL biedt voldoende mogelijkheden
voor studenten om gedachten te kunnen uitwisselen
zoals studiedagen en discussiegroepen
op Internet. Ieder is vrij om daaraan mee te doen.
Dwang en een keurslijf zie ik niet zitten. Van die
koek heb ik al een voldoende portie gehad.
Vrijheid blijheid.
Magda Heeffer, student Cultuurwetenschappen
Weemoed
Nu het nieuwe academische jaar weer is begonnen,
kijken wij met enige weemoed terug naar de
beginjaren van onze studie Nederlands recht. We
lopen beiden tegen het einde van de opleiding
maar ervaren steeds meer gebreken in de organisatie.
Niet de wijze waarop wij onze studie organiseren,
wel hoe de OUNL hiermee omgaat. Het
begint al bij de beschikbaarheid van studiemateriaal.
Meer dan ‘vroeger’ zijn cursussen niet op tijd
(compleet) leverbaar. In ons geval: Belastingrecht,
Ruimtelijke ordeningsrecht en Verbintenissenrecht.
Zeker als je nog maar een beperkt aantal
vakken hoeft te doen en probeert af te studeren
via de ongedeelde wo-opleiding (dus uiterlijk 31
augustus 2007), komt het aan op een strikte studieplanning.
Dat kun je zonder boeken wel vergeten.
De eerste tentamenmogelijkheden moet je
dan maar laten schieten en dat klemt des te
meer, nu het aantal tentamenrondes per vak is
beperkt, van vijf per jaar tot drie. Enkele jaren
geleden werden de tentamens uitgesmeerd over
twee weken, nu wordt alles in een paar dagen
gepropt, waardoor het onmogelijk is geworden
om in die periode in twee vakken tentamen te
doen. Daar komt bovenop dat de sluiting van het
studiecentrum ‘s-Hertogenbosch heeft geleid tot
meer toestroom in Eindhoven: daar zijn data voor
sys-tentamens veel eerder volgeboekt. Bovendien
kun je niet meer op zes dagen in de week een
sys-tentamen doen - zoals voor enkele jaren geleden
in ‘s-Hertogenbosch - maar op slechts drie
dagen. En als je eenmaal tentamen kan doen, zit
je in een veel te volle zaal achter een veel te krap
tafeltje. Dat alles is niet bepaald bevorderlijk voor
je studieritme en studieplezier. De OUNL werkt er
hard aan om nieuwe studenten te lokken. De
afdelingen waar tv-spotjes en krantenadvertenties
worden verzonnen werken op volle toeren.
Ook de debiteurenadministratie is blijkbaar goed
bemand: nog geen twee weken nadat we onze
aanmeldingsformulieren hadden ingevuld, lag de
factuur al op de mat. Daar is op zich niks mis
mee, maar het is wel wrang als je dan nog geen
boek hebt gezien. Het zou de OUNL sieren wanneer
er niet alleen wordt gedacht aan nieuwe
maar ook aan zittende, trouwe studenten.
Ilse Booijink & Michel Knapen, studenten
Nederlands recht
Reactie van de faculteit
De faculteit Rechtswetenschappen geeft toe dat
er dit jaar inderdaad veel mis is gegaan met het
op tijd klaar krijgen van het cursusmateriaal. Voor
een klein deel is dit te wijten aan het feit dat veel
uitgevers pas in september komen met een nieuwe
versie van studieboeken en we studenten
graag materiaal willen toesturen dat zo actueel
mogelijk is. Dat was bijvoorbeeld het geval met
de cursus Verbintenissenrecht. Omdat deze cursus
pas in april 2005 getentamineerd wordt en de
begeleiding van deze cursus pas begin december
start, hebben we besloten om bij deze cursus te
wachten op de nieuwe druk van het studieboek.
Dit is echter niet bij alle cursussen die niet op tijd
klaar waren het geval. Voor een deel ligt het probleem
inderdaad bij de faculteit. We bieden hiervoor
onze welgemeende excuses aan en zullen
alles in het werk stellen om deze gebreken in de
toekomst te voorkomen. Wat betreft de gesignaleerde
problemen bij de tentaminering moet
gesteld worden dat er nog steeds vijf tentamenrondes
per jaar zijn. Hierin is dus niets gewijzigd.
Wel zijn deze tentamenrondes in periode beperkt
en beslaan ze minder dagen. Omdat met name
voor studenten rechtswetenschappen daardoor
problemen kunnen ontstaan - aangezien bij rechten
weinig sys-tentamens zijn - heeft de faculteit
dit probleem al eerder voorgelegd aan de
Commissie voor de examens (CvE). Toen is de
afspraak gemaakt dat voor studenten die hierdoor
echt in de problemen komen en die zich
melden bij de CvE een oplossing wordt gezocht.
Mr. Tonnie Starren-Weijenberg, onderwijscoördinator
Rechtswetenschappen
Wet van de markt
Reeds zes jaar bestudeer ik met groot enthousiasme
het degelijke cursusmateriaal, maar de laatste
twee jaren volgen periodes van vertwijfeling en
frustatie elkaar in snel tempo op. De invoering
van de BaMa betekende het einde van (o.a.) de
wo-opleiding Economie, die moest wijken voor
het meer hype (sexy) klinkende Managementwetenschappen.
Van het vroegere einddoctoraal
bedrijfseconomie (met zijn twee varianten
Administratief, respectievelijk Financieel management)
vind je enkel nog sporen terug in de
bacheloropleiding en in de master Accounting
and Finance. De bachelor Managementwetenschappen,
waarbij alleen aan het begin enkele
algemene cursussen terugkeren, pretendeert een
brede opleiding te zijn maar wil vooral vorm
geven aan een nieuwe generatie consultants,
managers en bestuurders. In aansluiting op het
bedrijfsleven zouden op die manier academische
kennis en praktijk veel meer met elkaar verweven
moeten zijn. Van een academische opleiding mag
je toch iets meer verwachten dan dat ze een hapklare
brok levert aan het bedrijfsleven? Nochtans
is er in deze barre economische tijden nood aan
goed gevormde algemene economen die een
brede visie kunnen ontwikkelen op hoe we met
de schaarse middelen, op de meest efficiënte
manier welvaart en welzijn tot stand kunnen
brengen. De ijzeren wet van de markt - O ironie -
heeft zijn plaats op de campus ingenomen. Te
weinig verkochte cursussen of opleiding?
Jammer, maar dan moeten we maar iets commerciëlers
zoeken. Als je echter te weinig aandacht
hebt voor vernieuwing of voor verdieping van
het vakgebied, hoe kun je studenten dan nog
warm maken voor de opleiding?
Patrick Garré, student algemene economie
Reactie van de faculteit
De faculteit Managementwetenschappen heeft
de invoering van BaMa in 2002 aangegrepen om
te saneren in het aantal opleidingen. Onder druk
van toenemende bezuinigingen is besloten om
de afstudeerrichting met het minste aantal studenten,
Algemene economie (AE), te laten expireren
per 1 september 2007. Wij betreuren het
evenals de heer Garré dat zo weinig studenten
deze studierichting hebben gekozen. Dit speelde
overigens niet alleen bij de OUNL, want alle faculteiten
Economie in Nederland zagen een forse
teruggang bij AE. Met het stopzetten kan de
faculteit in één keer tien afzonderlijke cursussen
stoppen die uitsluitend voor algemeen economen
worden geproduceerd, onderhouden en in
exploitatie gehouden. Er zijn AE-cursussen met
minder dan vijf tot tien inschrijvingen. Dit valt
niet meer vol te houden als de financiële middelen
verder afnemen, hoe jammer we dat ook vinden.
Ondertussen zijn alle AE-studenten bij de
invoering van BaMa en de uiteindelijke inpassingsmaatregelen
in 2003 geïnformeerd via persoonlijke
brieven. Tevens heeft de Opleidingscommissie
Economie op 1 maart 2004 de AE-studenten
benaderd en diverse vragen gesteld. Hierop kwamen
enkele reacties, waarmee we rekening zullen
houden. Verder heeft de taakgroep Algemene
Economie een contactpersoon (Mw. M. van der
Zande) aangesteld tot wie de studenten zich kunnen
richten en die hen met raad en daad zal bijstaan
de komende drie jaren. Op deze wijze
wordt getracht problemen of knelpunten in de
studievoortgang te voorkomen. Gelukkig zijn er
behalve de heer Garré nog een aantal AE-studenten
die de eindstreep op tijd kunnen halen. Wij
wensen al deze studenten succes met de laatste
beproevingen!
Drs. Max van Luik, onderwijscoördinator
Managementwetenschappen

18
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
activiteitendata
Hier staan activiteiten vermeld (lezingen, symposia, bijeenkomsten van studentenverenigingen,
landelijke dagen e.d.) zoals die door studiecentra, faculteiten of
studentenverenigingen worden georganiseerd. Van in kleur vermelde activiteiten
treft u ook een beschrijving aan. Voor meer informatie verwijzen we u naar:
www.ou.nl/info-alg-studiecentra/aktief_stc.htm
NOVEMBER
wo 10 - Poëziewerkgroep (Suster Bertken, sc Utrecht)
do 11 - Bezoek aan het Frans Hals-museum (Suster Bertken, sc Utrecht)
-Literatuurclub: Proust, een liefde van Swan (sc Nijmegen)
vr 12 - Diploma-uitreiking (sc Nijmegen)
-‘Crisis in de kunst filosofisch bekeken’, lezing door drs. W. Fiévez
(Si-Tard, sc Heerlen)
ma 15 - ‘Het kind in de kunst’, lezing (De Verlichting, sc Eindhoven)
di 16 - Tentoonstelling Nicholaas en Alexandra (Homo Ludens,
sc Amsterdam)
wo 17 - Vertoning DVD Opera (Suster Bertken, sc Utrecht)
-Liederencyclus ‘Die schöne Müllerin’, Schubert, lezing door
drs. Miene van Erven (Retor Den Bosch, sc Nijmegen)
vr 19 - Leesclub: Jeanette Winterson, De passie (Si-Tard, sc Heerlen)
za 20 - Lustrumfeest managementwetenschappen (sc Eindhoven)
ma 22 - Lezing Jeroen Vanheste (Suster Bertken, sc Utrecht)
-Bijeenkomst Club Aktuele Kunst (Suster Bertken, sc Utrecht)
di 23 - Bezoek rechtbank (sc Groningen)
-Diploma-uitreiking (sc Rotterdam)
wo 24 - Lezing door Patricia Dietzel over ‘De Vrouwe en de Eenhoorn’
(De Pilaar, sc Alkmaar)
-Literatuurlezing over Marcel Proust door drs. Marie-Elise van
Diepen (sc Nijmegen)
-‘Tijd van onbehagen’,lezing door Ad Verbrugge (sc Groningen)
do 25 - ‘Eerstelijns psychologie’, lezing door GZ-psychologe Els Lamers
(Corpus Callosum, sc Amsterdam)
za 27 - Excursie ‘Vlaamse pracht’ Bonnefantenmuseum (Suster Bertken,
sc Utrecht)
-Rondleiding Universiteitsbibliotheek (sc Groningen)
ma 29 - ‘Cultuur in Brabant’, lezing door prof. dr. Arnoud-Jan Bijsterveld
(Utile Dulci Den Bosch, sc Nijmegen)
DECEMBER
wo 1
vr 3
ma 6
di 7
- Janny Bloembergen-Lukkes over het nieuwste boek van
Huntington, Wie zijn wij (sc Nijmegen)
-Literatuurclub ‘Boetekleed’ (sc Utrecht)
- Excursie Noord-Brabants Museum (Si-Tard, sc Heerlen)
- Lezing door Hendrik Faber (Den Dolech, sc Eindhoven)
- Lustrumviering studiecentrum Groningen, tevens opening
ge-upgrade studiecentrum
-Tweede deel van een tweeluik over Frank vande Veire
(sc Enschede)
wo 8 - Poëzie lezen door Gösta Lodder (De Pilaar, sc Alkmaar)
do 9 - Uitreiking wo-getuigschriften (sc Breda)
-Poëziewerkgroep Suster Bertken (sc Utrecht)
vr 10 - ‘Juridische aspecten van mensenrechten en regels’, lezing door
prof. mr. J. Reijntjes (Si-Tard, sc Heerlen)
za 11 - Rondleiding in de Stopera (Homo Ludens, sc Amsterdam)
ma 13 - Colloquia door studenten NW (sc Den Haag)
di 14 - Filmvertoning ‘Olympia’ van L. Riefenstahl (sc Groningen)
vr 17 - Leesclub: Simon Vestdijk, ‘de Koperen Tuin’ (Si-Tard, sc Heerlen)
ma 20 - ‘Cultuuromslag voor en na de Eerste wereldoorlog’, lezing door
mevrouw J. van Klaveren (De Verlichting, sc Eindhoven)
JANUARI
ma 3 - Nieuwjaarsborrel (Den Dolech, sc Eindhoven)
-Nieuwjaarsborrel en muzieklezing ‘Franse componisten’ (Satie,
Ravel e.a.) door Cees Hollenberg, musicoloog (Utile Dulci Den
Bosch, sc Nijmegen)
vr 7 - Activiteit Si-Tard (Si-Tard, sc Heerlen)
ma 10 - ‘Het Lustrum en Europa’, lezingendrieluik door dr. Toon Bosch
(De Verlichting, sc Eindhoven)
di 11 - Nieuwjaarsborrel, lezing ‘Die Dreigroschenoper’ (Suster Bertken,
sc Utrecht)
wo 12 - Jaarvergadering (De Pilaar, sc Alkmaar)
za 15 - Nieuwjaarsreceptie tevens diploma-uitreiking (sc Zwolle)
ma 17 - Poëziewerkgroep (Suster Bertken, sc Utrecht)
wo 19 - ‘Provocatief coachen’, lezing door Karin van Galen
(sc Amsterdam)
-Drs.Josien van Klaveren literatuur:‘Belle epoque’, Proust (Retor
Den Bosch, sc Nijmegen)
-Literatuurleesclub ‘Vader Goriot’ (Suster Bertken, sc Utrecht)
di 25 - ‘Geneesmiddelen en milieu’, lezing door Joop de Graaf
(sc Zwolle)
wo 26 - Vervolg boekbespreking wo 24 november door Ad Verbrugge
(sc Groningen)
ma 31 - ‘Het lustrum en Europa’, lezingendrieluik door dr. Toon Bosch
(De Verlichting, sc Eindhoven)

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
19
activiteitenbeschrijving
Bezoek aan de tentoonstelling Nicholaas en Alexandra (di 16 nov, Homo
Ludens, sc Amsterdam)
Zelden is een persoonlijk verhaal zo verweven geweest met de loop van de
mondiale geschiedenis als dat van de laatste tsarenfamilie van Rusland.
De tentoonstelling presenteert het leven van het laatste tsarenpaar,
Nicolaas II (1868-1918) en Alexandra (1872-1918) en van hun vijf kinderen
Olga, Tatjana, Maria, Anastasia en de tsarevitsj Alexej. Als symbool van het
oude Rusland werden zij in 1918 door de bolsjewieken in Jekaterinenburg
vermoord, nadat de tsaar anderhalf jaar eerder jaar eerder was afgetreden.
Talloze persoonlijke bezittingen, brieven, schilderijen, foto’s en objets d’art
van dit gezin zullen in de Hermitage Amsterdam te zien zijn in een indrukwekkend
en persoonlijk verhaal. Homo Ludens organiseert op di 16 nov
een bezoek aan de tentoonstelling Nicholaas en Alexandra. Amsterdam
Citywalks houdt van 15.30-16.30 uur een inleiding. U kunt vóór en/of na de
inleiding de tentoonstelling op eigen gelegenheid bekijken. Om 15.15 uur
verzamelen in de hal. Entree €6,-, met MJK gratis toegang. Aanmelden bij
Arina Blank, tel. 020-6962431, e-mail: ablanklakerveld@netscape.net.
Maximum aantal deelnemers: 25.
Bezoek aan rechtbank Groningen (di 23 nov, sc Groningen)
Op di 23 november organiseert mw. S. de Veij Mestdagh een excursie naar
de rechtbank voor studenten rechtwetenschappen. Een zitting van de strafkamer
wordt bijgewoond met aansluitend een nabespreking met één van
de juristen die aan de zitting heeft deelgenomen. Het aantal deelnemers is
beperkt. Als u wilt deelnemen, geeft u zich dan op bij: groningen.stc@ou.nl
of stien.deveijmestdagh@ou.nl. De aanvang is 8.55 uur en de duur is tot
13.00 uur. De rechtbank bevindt zich links van het Guyotplein in Groningen.
Dit plein is aan het einde van de Oude Boteringestraat over de brug links te
vinden gerekend vanuit het studiecentrum.
Excursie ‘Vlaamse pracht’ Bonnefantenmuseum Maastricht (za 27 nov,
Suster Bertken, sc Utrecht)
In het Bonnefantenmuseum in Maastricht is, mede door de sluiting van
het Rijksmuseum Amsterdam, een prachtverzameling tot stand gekomen
van de schilderijen van de Vlaamse meesters van de late 15e, de 16e tot
en met het midden van de 17e eeuw. Behalve het Rijksmuseum zijn ook
andere musea zoals het Boijmans Van Beuningen en het museum
Catharijne-convent en het Frans Halsmuseum royaal geweest in het uitlenen
van hun Vlamingen. Op za 27 november om 11 uur worden wij in
het Bonnefanten verwacht. Mw. drs. Jeanne van der Stappen zal ons bij
deze excursie begeleiden. Opgave door overmaking van €5,- vóór 15
nov op girorekening 8031277 van Suster Bertken te Woudenberg ovv
Bonnefanten. In dit bedrag zijn de entreekosten niet begrepen. Voor
vragen kunt u bellen met Diet Huijgen: 035- 6017657.
Activiteitenagenda Lustrum Open Universiteit Nederland 2004-2005
Nb: hieronder staan nagenoeg álle lustrumactiviteiten genoemd, dus
ook activiteiten die zich niet (direct) richten tot studenten. Een aantal
activiteiten is nog in voorbereiding. Op de speciale lustrumwebpagina
vindt u meer informatie: www.ou.nl/info-alg-lustrum4/index.htm.
Recent lopende activiteiten
-Conferentie European Association of Distance Teaching Universities
(EADTU) op donderdag 21 t/m zaterdag 23 oktober te Heerlen
-Conferentie European University Association (EUA) op donderdag 28 t/m
zaterdag 30 oktober 2004 te Heerlen
-Symposium Natuurwetenschappen op zaterdag 6 november te Utrecht
Verslag van of terugkoppeling over deze activiteiten volgt in Modulair.
Vrijdag 12 november: Studentendag Rechtswetenschappen
-symposium met als thema ‘De gekozen burgemeester: consensuszoeker
of commandant?’
-locatie:Jaarbeursgebouw Utrecht
-voor:studenten.
Zaterdag 20 november: Symposium Managementwetenschappen
-symposium over ‘Community building’ en Alumnidebat
-locatie:Evoluon Eindhoven
-voor:studenten, alumni, Emergo-leden, docenten.
Zaterdag 20 november: Lustrumviering Vlaanderen/Nederland
-viering 20 jaar lange samenwerking Open Universiteit en Vlaanderen
-locatie:Consciencegebouw Brussel
-voor:studenten, alumni, relaties, medewerkers, media
Studenten krijgen een persoonlijke uitnodiging.
Dinsdag 7 december: Opening/lustrum studiecentrum Groningen
-opening vernieuwd studiecentrum en viering 20-jarig bestaan
studiecentrum Groningen
-locatie:studiecentrum Groningen
-voor:studenten, alumni, relaties, media, (oud)medewerkers
Nota bene: er zullen meer feestelijke (her-)openingen plaatsvinden voor
opnieuw gehuisveste studiecentra.
Juni 2005: Open dag/diploma-uitreiking
-locatie:Heerlen
-voor:studenten, alumni, relaties, omwonenden, media, politiek,
medewerkers.

20
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
onderwijs – Algemeen
Oproep student-lid Klachtencommissie
Het College van bestuur (CvB) heeft onlangs de Klachtenregeling Open Universiteit Nederland vastgesteld.
Op 1 januari 2005 zal deze klachtenregeling in werking treden. Hiermee worden ‘klanten’
(studenten, belangstellenden, bedrijven, instellingen) in staat gesteld om op een gereguleerde wijze
een klacht te deponeren en te laten behandelen.
In de regeling is de instelling van een Klachtencommissie voorzien. Deze
commissie behandelt de binnengekomen klachten en adviseert hierover
aan het CvB. Het CvB is voornemens in deze drie leden tellende Klachtencommissie
ook een student, alsmede een plaatsvervanger voor deze, te
benoemen. Hierbij wordt een oproep gedaan aan studenten die belangstelling
hebben voor het (plaatsvervangend) lidmaatschap van de commissie,
om zich te melden. Het student-lid kan een beroep doen op een
vacatiegeldregeling. Tevens is een vergoeding voor onkosten beschikbaar.
Het profiel van het student-lid, luidt als volgt:
- een sterke, liefst langdurige band met de instelling blijkend uit bijv. jaarinschrijvingen
- aantoonbare ervaring met klachtencommissies, dan wel soortgelijke commissies
- een open, onbevooroordeelde instelling ten aanzien van ingekomen klachten
- in het bezit van een e-mail-account.
Voor meer informatie over het lidmaatschap van de commissie, kunt u
contact opnemen met de ambtelijk secretaris van de commissie, mw. mr.
Ria Slegers, 045-5762384. Via haar kunt u ook een exemplaar van de
Klachtenregeling, alsmede een overzicht van taken, verantwoordelijkheden
en bevoegdheden van de commissie verkrijgen. Indien u belangstelling
heeft voor het lidmaatschap van de Klachtencommissie, kunt u een
gemotiveerde brief sturen aan: Mw. mr. H.M.J.M. Slegers, Postbus 2960,
6401 DL Heerlen. U kunt uw belangstelling ook per e-mail kenbaar
maken: ria.slegers@ou.nl. De termijn hiervoor sluit op 25 november. De
Studentenraad brengt advies uit inzake de benoeming van het student-lid.
Vervolg pagina 9
Belangijker rol studiecentra
Vanuit de afdeling Voorlichting, Inschrijving en Studiecentra is drs.
Marion Stevens MBA medeverantwoordelijk voor WVR:‘Alle activiteiten
in de regio worden binnen centraal vastgelegde kaders door de studiecentra
zelf georganiseerd. De promotie rond een activiteit wordt ook
integraal en eenduidig aangepakt. Folders, mailings, advertenties, websites
en beurspresentaties, alles grijpt in elkaar. Professioneel, zoals van
een instelling als de onze verwacht mag worden.’ Alle studiecentra hebben
recent een rol gespeeld bij een task-force-actie om belangstellenden
én studenten die met hun studie zijn gestopt weer binnen te halen.
Het resultaat is ruim 700 nieuwe inschrijvingen en 200 (her)inschrijvingen
van uitvallers. Als beloning krijgen de “herinschrijvers” binnenkort
een uitnodiging voor het bijwonen van een workshop Time-management
door de bekende goeroe Guido Thys.‘We overwegen om ook zittende
studenten de gelegenheid te geven zich voor deze workshop in te
schrijven. We denken aan een reeks workshops in het voorjaar 2005.’
Ook rol voor studenten
Stevens:‘Door onze nieuwe aanpak willen we een uitstraling bereiken
van een innovatieve, flexibele en kwalitatief hoogwaardige academische
instelling. Dat beeld is belangrijk voor onze studenten en het zal hun
kansen op de arbeidsmarkt alleen maar vergroten. We zijn dan ook plannen
aan het maken over de wijze waarop we studenten en alumni meer
kunnen betrekken bij extern gerichte activiteiten van de Open
Universiteit Nederland. Ik kan me voorstellen dat er studenten en alumni
zijn die het hartstikke leuk zouden vinden om een ochtend of middag op
een beurs te staan of tijdens informatieavonden iets over hun studieervaringen
willen vertellen. Zij zijn immers het visitekaartje van de Open
Universiteit Nederland, daar moeten we meer gebruik van maken.’
Chester Bogaardt
Studenten en alumni die zich naar aanleiding van dit artikel willen aanmelden voor het verlenen van
assistentie bij bemensing van een beursstand of hun ervaringen willen uitwisselen tijdens informatieavonden,
kunnen dat kenbaar maken bij het studiecentrum bij hen in de buurt.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
21
Op 17 september 2004 hebben een 37-tal leden van de Alumnivereniging
FOTOGRAFIE:
een bezoek gebracht aan de scheepswerf van Damen Shipyards te
Gorinchem. Springend tussen verleden en heden gaf de heer Berghoef,
‘telg’ uit de familie, een blik op het industrieel erfgoed van dit segment in
de scheepsbouw.
Industrieel erfgoed Damen Shipyards
Wilt u rechtstreeks op de hoogte worden
gehouden van de activiteiten van de
Alumnivereniging, meld u dan aan als lid
of begunstiger. De kosten zijn voor beide
€23,- per jaar. U kunt zich aanmelden bij:
buro Schmitz: av-ou@secretariaten. Adres:
Alumnivereniging Open Universiteit, p/a
Postbus 31441, 6503 CK Nijmegen.
Het bezoek was georganiseerd door alumnus Erwin Koenen. In het idyllische plaatsje
Giessenburg-Oudkerke werd het gezelschap ontvangen in eetcafé Olth Ghiessen.Na een prima
verzorgde broodjeslunch gaf dhr. Berghoef een globale kijk op de werf. Hij weidde, met een
regelmatige terugblik op het verleden, uit over de producten van Damen. Deze aparte manier van
‘springen’ tussen toekomst en verleden gaf de leden inzicht in het ontstaan van het bedrijf en
verklaarde de tot op dit moment gevoerde bedrijfsfilosofie van Damen. De insteek hiertoe was
mede bepaald door de inspanning van dhr. Berghoef om het industrieel erfgoed van de scheepsbouw
in dit segment te bewaren. Zijn enthousiaste verteltrant, kleurrijke presentatie en de welkome
aanvullingen van zijn echtgenote maakten dit een onderhoudend en informatierijk betoog.
Na de lezing en korte discussie toog het gezelschap naar de werf zelf en kreeg aldaar, onder leiding
van twee medewerkers, een rondleiding over de fabriekshallen. Indrukwekkende seriebouw,
waarbij de leden zowel een in afbouw zijnde sleepboot als een recent verkocht schip bezochten.
Na de rondleiding begaf men zich naar het hoofdkantoor, alwaar onder het genot van een drankje
en onder dankbetuigingen en lofuitingen nog eens werd nagepraat.
Jan-Pieter de Rooij
onderwijs – Cultuurwetenschappen
Actualiseer uw studiepad!
Geregeld komen er vragen binnen van studenten cultuurwetenschappen die als leidraad voor hun studieplanning
het studiepad 2002-2003 gebruiken dat ze in 2003 op papier hebben ontvangen bij de advisering over de overstap
naar de bachelor-masterstructuur. Dit papieren studiepad was echter een momentopname van de studievoortgang
in dat jaar, gebaseerd op de Onderwijs- en examenregeling (OER) 2002-2003. Het kan niet zomaar gebruikt worden
om een planning te maken voor het vervolg van de studie. De programma’s van de ongedeelde opleiding en de
bacheloropleiding van de faculteit Cultuurwetenschappen zijn sindsdien flink veranderd, met name op het gebied
van het verplichte blok en het gebonden-keuzeblok.
Studenten dienen dus steeds het laatste programma te volgen, zoals dat staat opgenomen in de meest recente studiegids
(2004-2005) of op onze website: www.studieaanbod.ou.nl (klik achtereenvolgens op ‘Opleidingen’,‘Algemene
cultuurwetenschappen’ en op ‘Samenstelling’). Overigens kunt u uw persoonlijke studiepad, gebaseerd op de nu geldende
OER, ook online raadplegen (zie Modulair 2, pag 23; red) via het nieuwe Studieresultatensysteem (SRS). Ga
ook daarvoor naar www.studieaanbod.ou.nl, klik rechtsboven in het scherm op ‘mijn account’ en log in met uw
gebruikersnaam en wachtwoord. Bij ‘mijn studiegegevens’ roept u dan heel gemakkelijk uw eigen actuele studiepad
op. Zo kunt u steeds uw planning bewaken en cursussen bestellen die met zekerheid voorkomen in het actuele programma
van de opleiding die u volgt. Let u ook op het onderscheid tussen ‘studiepad’ en ‘normtraject’. Bij het studiepad
gaat het om alle reeds afgeronde en nog af te ronden cursussen van de algehele opleiding. Het normtraject
betreft de aanbevolen volgorde van de te bestuderen cursussen (zie studiegids, pagina’s 7 en 12).

22
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
onderwijs – Cultuurwetenschappen
Is een biografie wel wetenschap?
Drukbezochte
landelijke dag
Een dag waar een zwaargewicht als Fasseur de toon zet.
Daartegenover kritisch opponerende wetenschappers
tijdens een scala aan colleges. En zo’n 370 studenten
voor wie de impact zwaarder telt dan de frequentie,
want: studievrijheid blijft een groot goed.
Een overvolle collegezaal en een tweede
halfgevulde van de Radboud Universiteit
Nijmegen (voorheen de KUN) zit klaar voor
de centrale lezing van prof. dr. mr. Cees
Fasseur. Naar goed wetenschappelijk
gebruik legt Fasseur - emeritus-hoogleraar
geschiedenis a/d Universiteit Leiden en
jurist; nu is hij raadsheer bij het Gerechtshof
te Amsterdam - verantwoording af over zijn
werkwijze bij het schrijven van zijn tweedelige
Wilhelmina-biografie.Hij heeft ‘het
project’ overgenomen van de in 1991 overleden
Nijmeegse hoogleraar A.F. Manning.
Zijn invalshoek is geweest om zich te concentreren
op de persoonlijke invloed van
het staatshoofd op het regeringsbeleid en
haar leven vanuit deze optiek te beschrijven.
Hij heeft in dit verband bedongen dat
hij inzage zou krijgen in de correspondentie
tussen koningin Wilhelmina en de toenmalige
prinses Juliana tijdens de oorlog.
Volgens Fasseur was deze persoonlijke
achtergrondinformatie absoluut noodzakelijk
voor het schrijven van de biografie.
Anders had een ‘gewoon’ boek over de rol
van Wilhelmina geschreven kunnen worden.
Verder maakt Fasseur duidelijk dat hij
in zijn biografie niet heeft willen psychologiseren
door bijvoorbeeld uit te weiden
over het vermeende karakter van Wilhelmina.
Vervolgens bespreekt Fasseur zijn nieuwe
biografie, te weten over Pieter Sjoerds
Gerbrandy, Nederlands minister-president
in de oorlogsjaren 1940-1945. Tegen de
achtergrond van grote zwart-wit fotoprojectie
weet Fasseur zijn gehoor onmiskenbaar
te boeien, met gevoel voor detail
en anekdote - zoals over Gerbrandys tactloosheid
tegenover de Engelsen, over zijn
botsingen met Wilhelmina,‘de enige man in
het kabinet’, over beider slechthorendheid.
Fasseur mag zich prijzen met zijn mooie
timbre, het ietwat nasale stemgeluid, het
staccato voordragen en de fraai-stilistische
formulering met veel adjectieven. En ofschoon
de lezing soms wat cabareteske
trekken vertoont, valt alom de kwalificatie
‘Hij is goed!’ te beluisteren. Geen betere
aftrap om studenten te mobiliseren met de
vraag ‘is dit nu wel of geen wetenschap?’
Auteur van dit stuk en zelf meer dan gewoon
geïnteresseerd in de studie der cultuurwetenschappen,
woonde daartoe de respectievelijke
en druk bezochte werkcolleges bij
van prof. dr. Jan van der Dussen, hoogleraar
cultuurgeschiedenis en filosofie, en decaan
prof. dr. Jaap van Marle.
‘Foute’ voorbeelden
Een begenadigd docent staat voor de
groep. De bijna fluisterende Van der Dussen
(rechts op foto, p23) dwingt het luisteren af.
Met passie doceert hij over Collingwood, de
Engelse historicus en filosoof (1889-1943) -
een wetenschapper die Van der Dussen zeer
na staat, aldus zijn eigen ‘biografie’.
Collingwood evenwel was bepaald niet te
spreken over het wetenschappelijk karakter
van het biografische genre want:‘The biographer’s
choice of his materials, though it
may be controlled by other considerations,
is determined in the first instance by what I
will call their gossip-value’ ofwel: het gaat
daarbij om het opwekken van gevoelens van
waardering of afkeer.Om studenten enigszins
vertrouwd te maken met Collingwoods
gedachtegoed, worden snel enkele kopietjes
uitgedeeld, ook over ‘foute’ voorbeelden
zoals biografische portretten over Eminent
Victorians van Lytton Strachey en over de
Leidse wijsgeer Bolland van Willem
Otterspeer. Fasseur mag op enige wetenschappelijke
fiducie rekenen, aldus Van der
Dussen:‘hij gaat in ieder geval uit van een
probleemstelling.’
‘Bij mij zou hij niet promoveren,’ zo opponeert
een stellige Van Marle (links op foto,
p23) tegenover Fasseur, om daar even snel
aan toe te voegen dat hij diens werk fenomenaal
vindt. De decaan heeft echter al via
de inleiding in de programmabeschrijving
laten weten dat hij de biografie veeleer ziet
als een genre, een literair genre wel te verstaan,
dat zelfs vrij dicht aanligt tegen het
heiligenleven. Om een en ander maar
meteen te staven:‘De relatie tussen bronnen,
data en feiten is nogal complex. En als

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
23
onderwijs – Cultuurwetenschappen
er al bronnen worden gebruikt, dan is voorbij
gegaan aan de zogeheten oral history,de
sprekende bronnen die volgens Fasseur te
zeer gekleurd zouden zijn.’ Voor Van Marle
staat evenwel vast dat bij een biografie
bronnen überhaupt gekleurd zijn. Sterker
nog, binnen het kader van de biografie is de
relevantie van feiten toch al onduidelijk.
Om op de kwalificatie ‘heiligenleven’ terug
te komen: ‘Fasseur
verdedigt Wilhelmina in zijn biografie aanwijsbaar
(Van Marle noemt een aantal voorbeelden;
FB) waardoor de streng-wetenschappelijke
objectiviteit bepaald aan het
wankelen raakt. Daar komt nog bij dat de
biografie in opdracht is geschreven.’
Na de lezing worden de prijzen voor de
beste essays over ‘de biografie’ bekendgemaakt
- drie uit zeven inzendingen. Winnaar
is studente Sieth Delhaes met haar essay De
biograaf aan banden. Zij ontvangt €500,-
Juryvoorzitter dr. Bram de Klerck:‘Zij behandelt
daarin de fundamentele vraag naar de
afstand, in tijd en persoonlijke betrokkenheid,
tussen de biograaf en zijn of haar
onderwerp. Zij stelt op heldere wijze dit
probleem, aan de hand van het voorbeeld
van Deirdre Bairs biografie van de Franse
filosofe Simone de Beauvoir, aan de orde.’
De drie winnende essays staan voorin het
door de faculteit uitgegeven tijdschrift
Locus dat is verschenen vóór de CW-dag.
Geproblematiseerd
Uit zeven lezingen en tien werkcolleges van
een uur, die elk twee keer worden gegeven,
kunnen studenten kiezen, bijvoorbeeld
Ronal Reagan: feit of fictie door dr. Frank
Inklaar, Jean-Paul Sartre en de wijsgerige
biografie door dr. Peter van Zilfhout of bij de
jongbakken hoogleraar prof. dr. Leo Wessels
met Bestaat de ideale biografie? Studenten
hebben zich vooraf kunnen voorbereiden
doordat aan meer dan de helft van de
colleges artikelen zijn gewijd in Locus.Alle
onderwerpen zijn bovendien ingeleid in de
thuisgestuurde programmabeschrijvingen.
Evenals bij het zondagochtendprogramma
Buitenhof zijn de onderwerpen terdege
geproblematiseerd zoals:‘hoe het subject
zelf haar stempel heeft willen drukken op
de aan haar gewijde biografie’ of ‘in hoeverre
de biografie relevante invalshoeken biedt
voor de cultuurwetenschappen’ of ‘in hoeverre
biografische informatie toegang biedt
tot filosofisch gedachtegoed’ en ‘hoe “waar”
een biografie moet zijn?’
Wat leert zo’n dag nu? Dat het eigenlijk niet
zo heel veel uitmaakt of de biografie wel of
niet behandeld wordt in het CW-curriculum
- het genre wordt terloops genoemd in cursussen
als Historiografie en Literaire cultuur.
Docent en mede-organisator van de dag
dr. Toon Bosch:‘Het gaat vooral om kritische
reflectie, door trends en beeldvorming heen
prikken, je realiseren dat er meerdere standpunten
mogelijk zijn.’ Het gaat aldus om de
confrontatie met bronnen. Op het belang
daarvan hamerde decaan Van Marle eerder
reeds in een interview:‘Onder confrontatie
versta ik de omgang met literatuur, er de
essentie uithalen, het wegen en toetsen van
meningen, ook tussen studenten onderling.’
Als je bij het verlaten van het collegelokaal
aan studenten vraagt op basis waarvan zij
zélf hebben gekozen voor een onderwerp,
dan hoor je:‘persoonlijke interesse’,‘wordt
niet in het curriculum behandeld’,‘ik heb er
net iets over gelezen’ of ‘ik zoek nog een
scriptie-onderwerp’, maar ook:‘eigenlijk zijn
alle onderwerpen interessant!’ Met de
gepropageerde onderzoeksattitude van kritische
reflectie blijkt het ten slotte wel goed
te zitten; studenten verdedigen met verve
hun standpunt tegenover de spreker, zo
zelfs dat de colleges uitlopen. De ietwat
schools aandoende stem door de luidspreker
gebiedt evenwel te stoppen, want het
volgende college dient zich aan.
Studievrijheid
Meer dan 400 aanmeldingen kreeg de
faculteit binnen. Zo’n 370 studenten wonen
de dag bij. Die telkens hoge opkomst verrast
ieder jaar opnieuw de gastsprekers,
Fasseur niet uitgezonderd. Studenten voeren
naambadges, wat het contact extra moet
bevorderen. Of dat werkelijk nodig is, is nog
maar de vraag. Auteur van dit stuk is getuige
van een intens sociaal verkeer in het
Cultuurcafé waar iedereen tegen het eind
van de namiddag nog een drankje kan nuttigen.
Een snel rondje leert dat er landelijk
een rijk bloeiend leven van studentenverenigingen
actief is - ‘Sorry, maar ik wil die ook
nog even spreken’ - en dat het binnen het
afstandsonderwijs vooral om de impact van
zo’n grootschalige landelijke dag gaat en
veel minder om de frequentie want: de individuele
studievrijheid blijft een groot goed...
Ze kunnen meer dan tevreden zijn, de
coördinatoren van de CW-dag, Janny
Bloembergen-Lukkes, Herman Simissen en
Toon Bosch. De laatste namens hen:‘Er valt
natuurlijk altijd wat te verbeteren, maar als
we dit niveau - hopelijk met zwaargewichten
als Fasseur - kunnen handhaven, dan
zou dat al prachtig zijn. Ik kan dan ook niet
anders dan iedereen die aan de dag meegewerkt
heeft, hartelijk bedanken. Naast de
eigen CW-stafleden zijn dat vooral de collega’s
van studiecentrum Nijmegen. En, op de
locatie van de Radboud Universiteit met
haar collegezalen willen we graag blijven!’
Frans Bogaert
Het tijdschrift Locus is voor/door studenten en
docenten van de faculteit Cultuurwetenschappen.
Het blad telt 800 abonnees en verschijnt twee keer
per jaar. Onderwerpen en thema’s worden er verder
in uitgediept, met fraaie foto’s, in zwart-wit en kleur.
Doordat ook docenten in het blad substantieel de
ruimte krijgen, hoopt de faculteit haar studenten
extra aan zich te binden. Een abonnement op Locus
kost €10,-. Voorjaar 2005 zal Locus o.a. zijn gewijd
aan de scriptie. Heeft u belangstelling, maak dat dan
kenbaar aan: Redactie Locus,tav.I.Visser, Faculteit
Cultuurwetenschappen, Open Universiteit Nederland,
Postbus 2960, 6401 DL Heerlen óf via: irmin.visser@ou.nl.

24
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
onderwijs – Cultuurwetenschappen
Landelijke dag
Twee cursussen Veranderende grenzen
Op zaterdag 11 december vindt de landelijke
studiedag voor de respectievelijke cursussen
Veranderende Grenzen. Nationalisme in Europa,
delen 1815-1919 en 1919-1989 plaats in studiecentrum
Nijmegen. Het ochtendgedeelte start
met een gemeenschappelijke lezing. ‘s Middags
wordt voor beide cursussen een separaat programma
aangeboden.
Het is de bedoeling dat u zich aanmeldt voor de cursus waarvoor
u bent ingeschreven. Bent u ingeschreven voor beide dan
dient u te kiezen. De laatste uitbreiding van de Europese Unie
met 10 nieuwe lidstaten verschoof de grenzen fors naar het
oosten. Tegelijkertijd confronteerde die ontwikkeling de
Europese Unie opnieuw tot bezinning op de vraag of een
Europese identiteit bestaat en zo ja waardoor deze zich kenmerkt.
Een kwestie die nog actueler wordt in het licht van het
huidige debat over de mogelijke toetreding van Turkije. Daaruit
blijkt scherper dan voorheen dat we zowel moeite hebben met
de vraag ‘wie wij zijn’, maar ook met de vraag ‘wie zij zijn’. Wat
weten we van Turkije? Van haar geschiedenis als natiestaat? En
van de aard en de ontwikkeling van de Turkse nationale identiteit?
Hoog tijd voor een kennismaking in de vorm van een
lezing door een autoriteit op dit gebied, prof. dr. E.J. Zürcher,
verbonden aan de Letterenfaculteit van Leiden voor Talen en
Culturen van het Islamitische Midden Oosten. Zijn recent heruitgegeven
handboek Turkye, A Modern History,behandelt de Turkse
geschiedenis vanaf het einde van de 18e eeuw tot heden. De
snelle modernisering van het land, verknoopt met de grote kloof
tussen arm en rijk, het debat over de rol van het secularisme
binnen staat en samenleving en de aard van het Turkse nationalisme
loopt als een rode draad door deze studie.
Werkcollege Veranderende grenzen, 1815-1919
Het thema van dit werkcollege is Theorievorming nationalisme.
Studenten van de cursus Veranderende grenzen, 1815-1919 bestuderen
aan de hand van een aantal teksten de theorievorming
van E. Gellner, B. Anderson, of A. Smith over het begrip nationalisme.
Uitgangspunt is het eerste hoofdstuk van de cursus.
We vragen u ter voorbereiding dit hoofdstuk (A. Labrie, ‘La religion
civile’: nationalisme, nationale staat en modernisering in Europa,
p59 t/m 103) te lezen. Na inschrijving krijgt u nog een tekst met
een opdracht toegezonden. Na een inleiding door Janny
Bloembergen-Lukkes bespreken we via de opdrachten de teksten en formuleren
eigen standpunten in deze materie. Hierbij kunt u vanzelfsprekend
ook standpunten van andere auteurs uit de cursus inbrengen.
Werkcollege Veranderende grenzen, 1919-1989
Het thema van dit werkcollege is Aspecten van de West-Europese integratie
tijdens de Koude Oorlog (1946/47-1989). De studenten van de cursus
Veranderende Grenzen 1919-1989 buigen zich over de vraag welke krachten
van invloed waren op ontwikkelingen binnen het West-Europese statensysteem
in de periode van de Koude Oorlog (globaal 1946/1947-1989). In
het verlengde daarvan onderzoeken we in hoeverre deze krachten op hun
beurt het streven naar West-Europese integratie bevorderden c.q belemmerden.
Deze thematiek komt in het werk- en tekstboek van de cursus
vanaf hoofdstuk 13 op verschillende niveaus uitvoerig aan bod. Indien u
optimaal voorbereid aan dit werkcollege wenst deel te nemen, adviseren
we u thuis de volgende teksten aan de hand van een aantal vragen goed
door te nemen:
-David P.Calleo, The Three Postwar Systems: an Overview in: Rethinking
Europe’s Future (New Yersey 2001), pp 87-110.
-J.Hermans,Nationaal versus supranationaal: de Europese Integratie
1945-1989 (hoofdstuk 17) in: A.Bosch & L.H.M. Wessels (red.),
Veranderende Grenzen. Nationalisme in Europa 1919-1989 (Nijmegen
1997 2e druk), pp. 461-505.
Vragen en beide teksten worden u na aanmelding toegezonden.
Aanmelden
De procedure voor het aanmelden is voor alle landelijke dagen nagenoeg
hetzelfde. Let wel op de uiterlijke termijnen voor aanmelding, de deelnamekosten
en de adressering. Aanmelden kan schriftelijk: Open Universiteit
Nederland, Service en informatie/studiedag CW ‘x’ (vul in: naam studiedag),
Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, per fax: 045-5762695 of via e-mail:
info@ou.nl (vermeld in de onderwerpregel: CW/’naam studiedag’). Vermeld
altijd uw naam, adres, postcode, woonplaats, studentnummer en telefoonnummer
én of u staat ingeschreven voor de betreffende cursus. Uiterlijk
een week voor de studiedag ontvangt u een bevestiging van uw inschrijving
en informatie over de te betalen deelnamekosten.
De sluitingstermijn voor inschrijving is 1 december 2004.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
25
onderwijs – Psychologie
Geldigheid verleende
compensaties
Het komt voor dat studenten zich inschrijven
voor een cursus uit het programma waarvoor
eerder (bijv. bij het inpassingsvoorstel 1997 of
bij de omboeking 2002-2003) een compensatie
is verleend door inbreng van een andere,
inmiddels uit de opleiding vervallen cursus.
Eenmaal verleende compensaties blijven geldig
en worden in het studiepad (SRS) vermeld; op
het moment van diplomering kunnen studenten
hun recht daarop doen gelden. De inschrijving
voor de cursus op het programma wordt
dan vermeld bij ‘niet ondergebracht’. Indien de
student deze cursus echter afrondt, is het
logisch om deze toch in het studiepad op te
(laten) nemen. De cursus die als compensatie
diende kan dan óf naar de vrije ruimte verplaatst
worden (als daar nog plaats is; in dat
geval tellen de studiepunten mee voor de
opleiding) óf als extra behaalde cursus op het
getuigschrift worden vermeld. De compensatie
zal dus nooit voor een andere verplichte cursus
worden ingebracht.
Scriptiedag voor studenten psychologie
De faculteit Psychologie organiseert op 11 december 2004 weer een bijeenkomst
voor studenten die binnenkort gaan starten met het schrijven van de
scriptie. De ingangseisen voor de scriptie zijn terug te vinden in de studiegids
Psychologie. De bijeenkomst zal plaatsvinden in studiecentrum Utrecht van
10.30 uur tot ca. 15.00 uur. In de ochtendsessie zal de scriptiecommissie het
een en ander vertellen over het schrijven van een scriptie; tijdens de middagsessie
zullen enkele studenten hun scriptie(voorstel) presenteren en vertellen
over hun ervaringen bij het schrijven van hun scriptie(voorstel). Indien u aan
deze bijeenkomst wilt deelnemen, dan kunt u zich schriftelijk aanmelden bij:
Open Universiteit Nederland, Service en informatie, t.a.v. M. Ackermans,
Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, óf via e-mail: info@ou.nl. Wilt u in uw aanmelding
de volgende gegevens vermelden: naam, adres, postcode en woonplaats,
studentnummer, telefoonnummer overdag, dat u zich aanmeldt voor de scriptiebijeenkomst
Psychologie én of u een presentatie wilt verzorgen óf gewoon
als toehoorder komt. Bij een aanmelding via e-mail, graag in de onderwerpregel
vermelden: PSY/M. Ackermans; dit om te voorkomen, dat u erg lang
moet wachten op bericht.
Plaatsing gebeurt in volgorde van binnenkomst van de inschrijvingen. Het is
niet mogelijk om u telefonisch aan te melden. U ontvangt zo spoedig mogelijk
een ontvangstbevestiging en -indien u geplaatst bent - nadere informatie met
betrekking tot de locatie. U kunt tot uiterlijk 1 december 2004 uw aanmelding
insturen, met dien verstande dat inschrijving stopt zodra de maximale groepsgrootte
is bereikt.
Studieloopbaanbegeleiding bij psychologie:
website beschikbaar
Master of Psychological
Research in één jaar
Alhoewel de faculteit Psychologie nog bezig is met de ontwikkeling van een
digitaal systeem voor cursusoverstijgende studieloopbaanbegeleiding (SLB),
stelt ze nu reeds de SLB-internetsite beschikbaar voor haar propedeuse-studenten.
Het belangrijkste doel van de SLB-site is dat studenten straks hun
eigen studieloopbaan effectief kunnen bijhouden, plannen en sturen. De site
bevat daarover recente informatie en duidelijke richtlijnen. Daarnaast biedt de
site aan studenten de mogelijkheid om in contact te komen met propedeusestudenten
psychologie uit het eigen studiecentrum. Dit gebeurt via studiecentrumgebonden
discussiegroepen. Studenten kunnen ervaringen uitwisselen
over studievoortgang, elkaar tips geven over planning of inhoudelijke onderdelen
et cetera. Tot slot beschikt de SLB-site over een vraagbaak en kunnen
studenten zien wie de SLB-begeleiders in het studiecentrum zijn en hoe ze te
bereiken zijn. De faculteit hoopt volgend jaar de SLB-site te hebben uitgebreid
en verbeterd, maar vooralsnog is het gebruik van de site nu al de moeite waard!
Neemt u bij vragen contact op met Wim Waterink (wim.waterink@ou.nl) of
Nanda Boers (nanda.boers@ou.nl). Het adres van de SLB-site is:
www.extranet.ou.nl/studie-wo-psy-slb/index.htm.
In de opleiding Master of Science: Psychological
Research kunt u zich aan de Open Universiteit
Nederland in korte tijd ontwikkelen tot wetenschappelijk
onderzoeker. Zo’n gespecialiseerde
master kan bovendien een logische ingang zijn
voor een promotietraject. En dat op afstand en
volgens uw eigen tijdschema! U dient daartoe
te beschikken over een doctoraaldiploma óf
een mastergraad Psychologie, of een daarmee
gelijk te stellen elders verworven competentie.
Kijk voor meer informatie op: www.ou.nl/infoalg-psychologie.

26
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
onderwijs – Informatica
Oproep student-leden opleidingscommissie Informatica
De opleidingscommissie is een bij de wet verplichte commissie die, gevraagd of ongevraagd, advies uitbrengt over de Onderwijsen
examenregeling (OER) alvorens het instellingsbestuur de regeling vaststelt. Verder beoordeelt de commissie jaarlijks de wijze
van uitvoeren van de OER. Uitgaande van de wet is in het bestuursreglement van de Open Universiteit Nederland bepaald dat
opleidingscommissies bestaan uit zes leden, paritair samengesteld uit studenten van de desbetreffende opleiding(en) en uit leden
van de wetenschappelijke staf van de desbetreffende faculteit(en). De benoemingstermijn van leden is twee jaar met de mogelijkheid
van verlenging met nog eens twee jaar. Onder andere met het oog op de komende accreditatie van haar opleidingen wil de
faculteit de opleidingscommissie een nog duidelijkere rol geven. De commissie vergadert drie keer per jaar. Een vergadering is in
principe in Heerlen of Eindhoven en neemt een gehele middag in beslag. Reiskosten worden vergoed. Op dit moment is dr.ir. K.
Lemmen voorzitter van de commissie en drs. H. Frederiks is secretaris van de commissie. Omdat de zittingstermijn van de zittende
studenten afloopt, zoekt de opleidingscommissie wo-studenten informatica (bachelor of master) die zitting willen nemen in dit
voor studenten uitermate belangrijke gremium, om hun mening en advies te geven rondom een opleiding. Belangstellenden kunnen
zich vóór 30 november melden bij de heer Lemmen: 045-5762558 of per e-mail: karel.lemmen@ou.nl. Ook voor vragen kunt u
contact opnemen met de heer Lemmen.
onderwijs – Rechtswetenschappen
Onduidelijkheid regelgeving
masteropleiding Nederlands
recht
In de studiegids van de opleiding Nederlands
recht, studiejaar 2004-2005 staat op de bladzijden
14 en 15 bij sommige varianten aangegeven dat
studenten in de gebonden keuze, die niet hoort bij
het profieldeel, drie modulen kunnen kiezen uit
mastercursussen uit andere rechtsgebieden dan
het rechtsgebied van de gekozen variant.Voor alle
duidelijkheid wordt erop gewezen dat alleen
gekozen kan worden uit juridische mastercursussen.
Er kan dus niet gekozen worden voor de nietjuridische
mastercursussen, die in een andere
mastervariant zijn opgenomen. Studenten die hun
online studiepad (SRS) raadplegen, kunnen in de
‘gebonden keuze 2’ de cursussen zien waaruit ze
kunnen kiezen.
Cursus Inleiding bestuursrecht
(elektronische versie) beschikbaar
Zoals in de studiegids vermeld staat, wordt de inschrijving voor de elektronische
versie van de cursus Inleiding bestuursrecht (R28111) geopend na een oproep in
Modulair. Vanaf nu kunt u zich voor deze cursus inschrijven. Bij inschrijving vóór 1
december kan u tevens starten in een groep die begeleid wordt middels de discussiegroep
van deze cursus. De eerste tentamenmogelijkheid is op 12 april 2005.
De elektronische versie van de cursus Inleiding bestuursrecht is inhoudelijk nagenoeg
gelijk aan de reguliere versie, maar maakt gebruik van een elektronisch werkboek in
Edubox, waarin u op een veel actievere wijze met de stof werkt. Hiervoor dient u de
beschikking te hebben over een personal computer met toegang tot Internet.
Systeem-eisen:
- Pentium 233 MHz (minimaal)
- 64 MB intern geheugen (minimaal)
- Internet (bij voorkeur ISDN, ADSL of kabel)
- e-mail.
Software eisen:
- Windows 95 (minimaal, bij voorkeur Windows 98
of later)
- Internet Explorer 5.0 (minimaal, bij voorkeur
Internet Explorer 5.5 of later).
Dit is een van de eerste cursussen binnen de opleiding Nederlands recht van de
Open Universiteit die werkt met een geheel elektronisch werkboek. Om kwalitatief
hoogwaardig studiemateriaal te kunnen ontwikkelen, is voor ons kennis van uw
ervaringen daarmee en meningen daarover onontbeerlijk. De faculteit zou het
daarom zeer op prijs stellen indien u zou willen bijdragen aan een evaluatie van
deze elektronische cursus. Na inschrijving ontvangt u hierover nader bericht.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
27
onderwijs – Natuurwetenschappen
Vlaams-Nederlandse
ontmoetingsdag staf
Het aantal Vlaamse studenten dat start met de bacheloropleiding
Milieu-natuurwetenschappen neemt al een aantal
jaren toe. Dit jaar was het aandeel Vlamingen bij de start van
het kennismakingstraject zelfs 40%. Formeel valt cursusbegeleiding
en mentoraat van Vlaamse studenten van de Open
Universiteit onder de verantwoordelijkheid van de Vlaamse
studiecentra. In de praktijk kloppen Vlaamse studenten
meestal aan bij de (Nederlandse) landelijk cursusbegeleider.
Al jaren een werkwijze die voldoet, maar zeker op punten nog
verbeterd kan worden. Daarom is er op 8 november 2004 een
Vlaams-Nederlandse ontmoetingsdag gehouden voor alle
coördinatoren van de Vlaamse studiecentra, samen met de
Vlaamse medewerkers die betrokken zijn bij de begeleiding
van de studenten Milieuwetenschappen en alle docenten van
de faculteit Natuurwetenschappen te Heerlen. In het bijzonder
waren ook de milieudocenten van de universiteiten waar
de Vlaamse studiecentra zijn ondergebracht uitgenodigd.
Doel van de dag was om elkaar over en weer te informeren
en om knelpunten te signaleren en op te lossen. Van beide
kanten hopen we op deze wijze via de studiecentra en
Studienet onze Vlaamse studenten meer op (Vlaamse) maat
informatie over onze opleidingen te kunnen geven. Bovendien
hopen we de studenten een betere toegang te kunnen bieden
tot het Vlaams kennisnetwerk op gebied van milieu en duurzame
ontwikkeling. Gastheer was de directie van Dierenpark
Planckendael bij Mechelen, dat met haar waterbeheer een
duurzaamheidsprijs heeft gewonnen.
Afstudeercoördinatie
Een drietal examinatortaken bij de faculteit NW is vanaf heden
als volgt ingevuld:
-Geïntegreerd eerste niveau practicum natuurwetenschappen
(N99111): examinator drs. Jikke van Wijnen.
-Biotechnologie, energie en milieu (N20311):
begeleider/examinator prof. dr. Rietje van Dam.
-Virtueel milieuadviesbureau (N5021N):
examinator dr. Wilfried Ivens.
Studenten die in de eindfase van de bachelor verkeren en van
plan zijn een masteropleiding bij de faculteit Natuurwetenschappen
te volgen, kunnen een intakeformulier voor een masteropleiding
aanvragen bij Service en informatie. Drs. Pieter Geluk,
onderwijscoördinator NW, coördineert de master-intake. De
studenten, die al zijn toegelaten tot de masters of in de doctoraalfase
van de studie zijn en die willen starten met de afstudeeropdracht,
kunnen zich eveneens melden bij Service en
informatie. Dr. Jef Leinders, universitair hoofddocent, coördineert
de afstudeeropdrachten. U kunt Service en informatie
bereiken, per e-mail: info@ou.nl (zet in de onderwerpregel
‘NW’) of telefonisch 045-5762888.
Angelique Lansu
Angelique Lansu
onderwijs – Managementwetenschappen
Proeftoets Projectmanagement
De faculteit Managementwetenschappen zoekt vóór 20 november enkele proefstudenten
voor een revisie van een van de meest populaire cursussen, namelijk Projectmanagement.
Studenten die deze nieuwe Engelstalige cursus tussen januari en maart 2005 willen beoordelen,
krijgen bij afronding hiervoor een vergoeding van €200,-. Het proeftoetsen kost u
ongeveer 10 uur per week. Kijk voor een uitgebreide beschrijving van deze proeftoetsing
(waarvoor u toegang moet hebben tot Studienet) op e-Modulair, rubriek oproepen.
Aanmelding kan via een e-mail aan: fred.heemstra@ou.nl.

28
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
tentameninfo
Sys-tentamens worden altijd in het studiecentrum
afgenomen. Een aanmelding voor een sys-tentamen kunt
u sturen naar het studiecentrum waar u dit sys-tentamen
wilt afleggen.
tentamenuitslag bij het studiecentrum zijn ontvangen.
Verzoeken die na afloop van deze termijn worden
ontvangen, worden niet meer behandeld.
De daadwerkelijke inzage vindt daarna plaats.
In deze rubriek staan wijzigingen van tentamendata,
tentamenvorm en toegestane hulpmiddelen.
Deze wijzigingen kunnen het gevolg zijn van nieuwe
cursussen, uit roulatie genomen cursussen of cursussen
die in/uit sys zijn gegaan. De aanvullingen en wijzigingen
borduren voort op cursus- en/of tentameninformatie die
is opgenomen in de studiegids. De nieuwe informatie
wordt telkens één keer herhaald, dus noteer belangrijke
wijzigingen in uw agenda!
Alleen studenten die in het buitenland een sys-tentamen
maken of studenten die behoren tot speciale categorieën
(handicap of detentie) kunnen hun sys-aanmelding sturen
naar het Bureau tentaminering in Heerlen.
Hetzelfde geldt voor sys-inzages. Ook de verzoeken tot
inzage moeten worden gezonden naar het studiecentrum
waar de student inzage wil plegen. Deze verzoeken moeten
binnen twee weken na de datum van de voorlopige
Actuele wijzigingen met betrekking tot cursussen worden
tevens vermeld op de cursussite van Studienet. Raadpleegt
u deze site bij twijfel!
Heeft u toch nog vragen dan kunt u contact opnemen
met Service en informatie.
Aanmeldtermijnen Reguliere tentamens en
sluitingsdata
De aanmeldtermijnen voor reguliere tentamens zijn langer
dan voor sys-tentamens. U vindt deze in de studiegidsen
onder tentamenprocedures, schriftelijke tentamens.
Sluitingsdata van de tentamenperiode:
- 24-1 t/m 26-1-2005, sluitingsdatum 22-12-2004,
- 11-4 t/m 13-4-2005, sluitingsdatum 16-3-2005,
- 27-6 t/m 29-6-2005, sluitingsdatum 1-6-2005,
- 29-8 t/m 31-8-2005, sluitingsdatum 3-8-2005.
Uitzondering op besluit inzake zakrekenmachines
In de vorige Modulair en in het stukje hierboven is aangegeven
dat met onmiddellijke ingang alle typen zakrekenmachines
op tentamens zijn toegestaan. Dit zou betekenen dat ook
het onderscheid in programeerbare en niet-programmeerbare
zakrekenmachines is komen te vervallen. Inmiddels is gebleken
dat bij een aantal cursussen de tentaminering nog niet
aan dit besluit is aangepast. Daarom is besloten om voor de
volgende cursussen een uitzondering te maken en uitsluitend
geen programmeerbare zakrekenmachine toe te staan totdat
de tentamens zijn aangepast en dit in Modulair of anderszins
medegedeeld is. Omdat het merendeel van de studenten wellicht
reeds beschikt over een niet-programmeerbare zakrekenmachine
(in de cursus geadviseerd) verwacht de Commissie
voor de examens op dit punt gen problemen.
De uitzondering geldt voor de cursussen:
E08121 Wiskunde in (het) bedrijf 1
E12221 Wiskunde in (het) bedrijf 2
T07121 Discrete wiskunde A
T08121 Continue wiskunde 1
T33121 Discrete wiskunde B
Tentamendata uitlopende cursussen
Met klem adviseren wij studenten kennis te nemen van de
nadere informatie omtrent cursussen die uit het onderwijsaanbod
zijn genomen (dan wel gereviseerd) en waarvan de
laatste tentamenmogelijkheid plaatsvindt in het academisch
jaar 2004-2005. Deze vindt u achterin de studiegids onder het
hoofdstuk Tentamendata uitlopende cursussen en niet in
Modulair. Alleen aanvullingen hierop worden vermeld in de
rubriek van de Commissie voor de examens in Modulair. Deze
informatie vindt u ook op Studienet.
Cultuurwetenschappen
C38312 De canon in de kunst; theorie en geschiedenis van de
westerse beeldende kunst.
Zoals in de studiegids vermeld, zal de tentamenvorm met
ingang van het studiejaar 2004-2005 worden gewijzigd van
een regulier schriftelijk tentamen in een schriftelijke opdracht.
De omschrijving van de opdracht zal vanaf dat moment deel
uitmaken van het cursusmateriaal. Aan thans voor de cursus
ingeschreven studenten die nog tentamen moeten afleggen,
zal de omschrijving van de opdracht worden nagezonden.
C44121 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen, deel 1
Sinds 1 november 2004 in sys. Dit betekent dat u zich sinds 1
november kunt aanmelden voor een systentamen.
Informatica
T27221 Besturingssystemen
De tentamenvorm voor deze cursus verandert per 1 november
2004. In de nieuwe opzet wordt het tentamen een bijzondere
verplichting dwz het betreft een individuele opdracht op
afspraak. De eerder vastgestelde data voor regulier schriftelijke
tentamens komen daarmee te vervallen. Het tentamen
kent in de nieuwe opzet twee verplichte componenten:
- een thuis uit te werken practicum (deze telt voor 30% van
het eindresultaat)
- kort schriftelijk tentamen van 90 minuten, bestaande uit
10 korte open vragen (telt voor 70% van het eindresultaat)
Aansluitend: vaststelling eindcijfer.
Cursisten die al zijn begonnen aan de huidige practicumopdrachten
kunnen deze nog als onderdeel bij de nieuwe tentamenvorm
inbrengen.
T32111 Context van informatica
In verband met de stroomlijning van de opleiding is het verplichte
Participatiepracticum ‘Overvol’ bij leereenheid 6 van
de cursus Context van informatica T32111 komen te vervallen.
Het met voldoende resultaat afleggen van het tentamen is
hiermee de enige vereiste voor het verkrijgen van het certificaat
geworden.
In plaats van het Participatiepracticum is er een extra
opdracht in de cursus ‘Propedeusepracticum ict’ T60112 bij
gekomen. De cursisten van de Contextcursus die het
Participatiepracticum al met een verklaring ‘voldoende’ hebben
afgelegd, hoeven deze extra opdracht uiteraard niet meer
uit te voeren.
Managementwetenschappen
B12131 Management en ICT: een introductie
Sinds 1 september 2004 in sys.
B26231 Management en ICT: informatiestrategie en toepassing
Sinds 1 september 2004 in sys.
Rechtswetenschappen
R06261 Rechtspersonenrecht 1
Sinds 1 september 2004 in sys.
R07361 Rechtspersonenrecht 2
Sinds 1 september 2004 in sys.
R10162 Inleiding strafrecht
Sinds 1 september 2004 in sys.
R21261 Ondernemingsrecht
Sinds 1 september 2004 in sys.
R37321 Internationaal strafrecht in Europa
De vorm van het tentamen (van gedeeltelijk multiple-choicevragen
en gedeeltelijk open vragen) is gewijzigd in een tentamen
met uitsluitend open vragen.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
29
sys-tentamentijden studiecentra
Studiecentrum
Parkstad Limburg
Nederland
Studiecentrum Enschede
Provinciaal steunpunt Zeeland
telefoon: 053-4871680
telefoon: 0118-489714
Studiecentrum Alkmaar
do 18.30-21.30 uur,
vr 09.00-12.00 uur.
telefoon alg.: 072-5155114
vr 09.30-12.30.
telefoon sys: 072-5150806
Studiecentrum Zwolle
di 18.00-21.00 uur,
Studiecentrum Groningen
telefoon alg.: 038-4658333
wo 14.00-17.00 uur,
telefoon: 050-3138300
telefoon sys: 038-4654635
do 18.00-21.00 uur,
di 18.30-21.30 uur,
wo 14.00-17.00/19.00-22.00 uur,
za 9.30-12.30 uur.
do 14.30-17.30 uur,
za 10.00-13.00 uur.
Het nog maar net op de Heerlense campus
Studiecentrum Amsterdam
telefoon alg.: 020-5788411
za 10.30-13.30 uur.
Provinciaal steunpunt Friesland
Vlaanderen
gevestigde studiecentrum (voorheen Sittard)
zal voortaan ‘studiecentrum Parkstad
Limburg’ heten. Parkstad Limburg is het
telefoon sys: 020-5788429
telefoon: 058-2159019
Studiecentrum Antwerpen
samenwerkingsverband tussen zeven aan-
ma 18.30-21.30 uur,
wo 18.00-21.00 uur,
telefoon: 032-204771
grenzende gemeenten uit de (voormalige)
di 14.00-17.00/18.30-21.30 uur,
do 14.00-17.00/18.00-21.00 uur,
di 13.00-16.00 uur,
oostelijke mijnstreek (250.000 inwoners),
do 18.30-21.30 uur (even weken),
za 09.30-12.30 uur.
wo 09.30-12.30 uur,
waarvan Heerlen de centrumgemeente is.
vr 10.30-13.30 uur,
do 18.00-21.00 uur.
Met de naamgeving wil het College van
za 10.00-13.0 0 uur.
Studiecentrum Parkstad Limburg
bestuur van de Open Universiteit de bredere
telefoon: 045-5762100
Studiecentrum Gent
inbedding in de regio benadrukken, het
Studiecentrum Breda
Let op: het studiecentrum is sinds
telefoon: 09-2648564
samenwerkingsverband steunen en extern
telefoon alg.: 076-5711608
5 oktober 2004 verhuisd naar Heerlen,
ma 18.00-21.00 uur,
een onderscheid maken tussen het studie-
telefoon sys: 076-5715288
Open Universiteit Nederland, Gebouw
wo 13.30-16.30 uur,
centrum en de centrale vestiging in Heerlen.
ma 13.30-16.30 uur (even weken)/
Pretoria, Valkenburgerweg 177,
vr 09.30-12.30 uur.
Begin 2005 is er een feestelijke opening
18.00-21.00 uur,
6419 AT Heerlen,
Geen sys-tentamens op ma 15
voorzien.
di 13.30-16.30/18.00-21.00 uur.
di 13.30-16.30/18.30-21.30 uur,
november, maandag 27 december,
wo 13.30-16.30/18.30-21.30 uur
woensdag 29 december en vrijdag
Studiecentrum Den Haag
vr 09.30-12.30 uur.
31 december.
telefoon: 070-3614701
ma 18.00-21.00 uur,
Het studiecentrum is gesloten op
vrijdag 25 november 2004 en vrijdag
Studiecentrum Diepenbeek
Dies Natalis
di 14.30-17.30 uur,
wo 18.00-21.00 uur,
do 10.30-13.30/14.30-17.30 uur,
za 09.30-12.30 uur.
Het studiecentrum is gesloten van ma
20 december tot en met ma 3 januari.
Provinciaal steunpunt Drenthe
telefoon: 0591-853265
di 14.00-17.00 /18.00-21.00 uur,
wo 14.00-17.00/18.00-21.00 uur,
do 14.00-17.00 /18.00-21.00 uur,
14 januari 2005.
Studiecentrum Nijmegen
telefoon: 024-3612000
di 18.30-21.30 uur,
wo 18.30-21.30 uur,
do 18.30-21.30 uur,
vr 09.30-12.30 uur.
Studiecentrum Rotterdam
telefoon: 010-2771480.
ma 18.00-21.00 uur,
telefoon: 011-268162
wo 13.30-16.30 uur,
za 9.30-12.30 uur
Geen sys-tentamens op za 13 en za
20 november en op wo 29 december
Het studiecentrum is gesloten van
11 tot en met 14 november, en van
25 december tot en met 2 januari.
Studiecentrum Kortrijk
telefoon: 056-246139
di 18.15-21.15 uur.
En toen schiep God
de Open Universiteit
en zag dat het goed was
de appel van kennis
en wijsheid gaf hij
haar zomaar cadeau
dus kwamen de wijzen
van heinde en ver
voor wat info
vanaf dan zouden zij
studeren op eigen tempo
vr 09.30-12.30 uur.
Studiecentrum Eindhoven
telefoon: 040-2472901
di 13.30-16.30 uur,
do 18.15-21.15 uur,
za 09.30-12.30 uur.
di 18.00-21.00 uur,
wo 14.00-17.00 uur,
do 14.00-17.00 uur,
za 09.00-12.00 uur (oneven weken).
Studiecentrum Utrecht
telefoon: 030-2511827
ma 14.00-17.00/18.30-21.30 uur,
di 14.00-17.00 uur,
Studiecentrum Brussel
telefoon 026-292439
do 13.00-16.00 uur.
Studiecentrum Leuven
telefoon: 016-327737
do 18.00-21.00 uur.
En nu wordt tijdens
het lustrum-intermezzo
haar heerlijkheid
de hemel ingeprezen
klinkt het in koor:
Lang Leve Leren !!
en dat is een
zaligmakend motto.
do 14.00-17.00/18.30-21.30 uur,
vr 9.30-12.30 uur.
© Claude Aendenboom 2004

30
www.ou.nl/modulair 10 november 2004
studiebegeleiding
In Memoriam
Evert Middelbeek
2 maart 1949 - 21 oktober 2004
Waarom deze rubriek raadplegen?
richten blijven staan tot aan de verschijning van het
In de planning en organisatie van begeleidingsbijeenkomsten
kunnen op een later tijdstip altijd begeleiding (respectievelijk in juli en december).
nieuwe semesterrooster bijeenkomsten groeps-
veranderingen of aanvullingen optreden. Ook kan Bij Modulair 9 (juli 2004) was het begeleidingsrooster
voor het 1e semester 2004-2005 gevoegd.
de standaardbegeleider van een cursus wijzigen of
de bereikbaarheid van een studiebegeleider. Waar Berichten staan op alfabetische volgorde van faculteit.
mogelijk zal de studiebegeleider of het studiecentrum
u hiervan op de hoogte brengen. Wijzigingen
of aanvullingen op informatie worden in deze Studenten die aan de begeleidingsbijeenkomsten
Aanmelden
rubriek gepubliceerd en één keer herhaald. Mocht willen deelnemen, moeten zich altijd aanmelden, in
u desondanks een bericht gemist hebben, raadpleeg elk geval voor de eerste bijeenkomst van een cursus.
dan dezelfde rubriek ‘Studiebegeleiding’ op
Bel uw studiecentrum, dus niet uw begeleider, om u
e-Modulair (www.ou.nl/modulair) alwaar alle be-
aan te melden.
Cultuurwetenschappen
Managementwetenschappen
C45121 Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen B18221 Organisatiecultuur
deel 2
Standaardbegeleider is mw. ir. C. Savelsbergh,
Studiecentrum Nijmegen.
e-mail: chantal.savelsbergh@ou.nl.
De aanvangstijd van de bijeenkomsten is gewijzigd
in 18.30 uur. Studiebegeleider is dhr. dr. A. Bosch. E08121 Wiskunde in (het) bedrijf 1
Standaardbegeleider is dhr. drs. B. Diederen.
C12112 Inleiding letterkunde
Studiecentrum Heerlen (voorheen Sittard).
Natuurwetenschappen
Studiebegeleider is dhr. drs. D. Disselkoen.
N06211 Fysiologie, adaptie en milieu
Standaardbegeleider is dhr. dr. C. Visser.
Bereikbaarheid
Dhr. mr. J. Zijlstra: wijziging telefoon 020-4223908. N07132 Milieuproblemen en duurzame ontwikkeling
Standaardbegeleider is dhr. dr. C. Visser.
Informatica
T08121 Continue wiskunde 1
Psychologie
Standaardbegeleider is dhr. M. Wielders.
Bereikbaarheid
Dhr. dr. D. Hoek: ma en wo 14.00-16.00 uur in
T33121 Discrete wiskunde B
sc Utrecht, telefoon 030-2511827.
Standaardbegeleider is dhr. M. Wielders.
Rechtswetenschappen
Bereikbaarheid
Bereikbaarheid
Dhr. drs. P. van Baalen: do 19.00-22.00 uur in
Dhr. mr. B. Wolkenfelt: wo 12.00-13.00 uur,
sc Zwolle, telefoon 038-4658333.
telefoon 055-5786883.
Dhr. drs. P. Mijnheer: ma en do 16.00-17.00/18.00-
19.00 uur in sc Amsterdam, telefoon 020-5788432
(het spreekuur in sc Den Haag is vervallen).
Studentencongres handicap + studie
Op 29 november organiseert handicap + studie een groot studentencongres over studeren met een handicap
of chronische ziekte. Heb je dyslexie, RSI, psychische klachten? En heb je het idee dat je steeds het wiel
opnieuw moet uitvinden? Kortom: wil je weten wat wel werkt? Kom dan naar het congres van handicap +
studie op maandag 29 november in het Beatrixgebouw van de Jaarbeurs te Utrecht. In verschillende workshops
kun je te weten komen wat voor jou werkt! Onderwerpen die zoal in de workshops worden behandeld,
zijn: sollicitatietraining, stagewijzer, waar moet je zijn.Felix Rottenberg zal in bruisende debatingsrondes de
deelnemers het vuur na aan de schenen leggen. Deelnamekosten €7,50 inclusief lunch. Na afloop is er een
borrel. Kijk voor meer informatie en aanmelden op: www.handicap-studie.nl.
Evert Middelbeek is niet meer onder ons. In de nacht van woensdag 20, op
donderdag 21 oktober is Evert thuis ingeslapen, nadat een slopende nierkanker
zich deze zomer plotsklaps openbaarde. Nog maar twee weken geleden raapte
hij al zijn krachten bijeen om het afstuderen van een van zijn studenten mogelijk
te maken. Hij deed dat op zijn karakteristieke wijze: humorvol en bevlogen;
als een oude professor op stap met zijn liefje, in dit geval zijn dochter. Hij noemde
dit zijn laatste kunstje. Voor ons een teken van zijn enthousiasme en bekwaamheid
als onderwijsmens.
Wij zijn trots op zijn prestaties, zoals hij trots was op de prestaties van NW als
groep. Evert begon in 1984 als studiebegeleider in de studiecentra, als een van
de pioniers van de OUNL. Later verplaatste hij zijn activiteiten naar Heerlen.
Ook als universitair docent met standplaats Heerlen bleef hij pionieren: zoeken
naar nieuwe wegen om studenten optimaal te laten leren. Er kwamen vele cursussen
van zijn hand, op zijn vakgebied, de microbiologie, de biochemie en de
biotechnologie, maar hij gebruikte zijn vakmanschap ook voor de ontwikkeling
van cursussen informatica en duurzame ontwikkeling. Ook hierin liet hij ons
alweer zo’n laatste kunstje zien: de cursus Voedselveiligheid heeft hij op zijn
ziekbed afgerond. Evert stond aan de wieg van de geïntegreerde practica
Natuurwetenschappen, een onderwijsvernieuwing pur sang. Als weer een clubje
studenten start met het jaarlijkse practicum, zal Evert er niet meer bij zijn. Als
practicumcoördinator en later ook als afstudeercoördinator vormde Evert voor
vele studenten het gezicht van de faculteit. Als een geboren coach - duidelijk en
hulpvaardig - leidde hij velen op weg naar de meest passende plek voor afstudeeronderzoek.
Ook aan het eind van het afstudeertraject bleef hij het contact voor
afstudeerders en alumni.
Grappen maken stond op zijn harde schijf. Een grote groep van bevriende collega’s
en oud-collega’s heeft de laatste maanden meegelopen op het moeilijke
pad voor Evert en zijn familie. Ook al was het zwaar, met het naderend afscheid
in zicht, hij porde ons op om van ons te laten horen. Zo zijn de laatste maanden
vele e-mails over en weer geweest, serieuze over het leven en de onderwijszaken,
maar ook vele warme, grappige, en onzinnige berichtjes. Dat maakte het voor
ons en onze studenten minder moeilijk om zaken nog eens door te spreken.
Zijn toegankelijkheid - zonder aanziens des persoons - maakte Evert zeer geliefd
bij vele collega’s binnen de OUNL.
Het doet pijn om te beseffen dat we Evert niet meer onder ons hebben. Dat we
nooit meer die warme sympathieke stem horen zoeken naar oplossingen; dat
we nooit meer deelgenoot zijn van zijn kwajongensgrapjes; dat we - en dat geldt
voor zijn vrouwelijke collega’s - nooit meer lekker met hem kunnen flirten om
niets. Wij verliezen in hem een uiterst deskundige en geliefde collega die een
onuitwisbare indruk achterlaat. Evert was een inspirerende en humorvolle collega,
wiens hartelijke, persoonlijke betrokkenheid door studenten en collega’s met pijn
gemist zal worden. We hadden hem zo graag nog vele mooie jaren gegund.
We wensen Edith, Mascha en Lideke en overige familie veel sterkte bij het
dragen van dit grote verlies.
De naaste collega’s en de faculteit Natuurwetenschappen,
Open Universiteit Nederland.
De studenten en de faculteitsvereniging NouW.
Wilt u reageren op het overlijden van onze Evert, dan kunt u een berichtje sturen
naar nw.sec@ou.nl. Wij zorgen dan dat uw bericht bij zijn familie terechtkomt.

www.ou.nl/modulair 10 november 2004
31
Cultuurwetenschappen
Wo-opleiding Algemene cultuurwetenschappen
mw. H.F. Vink (drs.) Den Haag,
Scriptie: De eenige wezens op
aarde welke hunne bestemming
kunnen mislopen. De positie van
de ongehuwde burgervrouw in de
negentiende eeuw.
dhr. F.G.M. van der Zande (drs.)
Amsterdam, Scriptie: Johan Philip
Koelman (1813-1893). De grote
meester in het beredeneren van
zijne kunst.
Informatica
Wo bacheloropleiding Technische
informatica
dhr. W.R.M. Hendriks (B.Sc.), Weert,
Afstudeerrichting: ingenieursgericht
profiel
dhr. P. Jansen (B.Sc.), Katwijk,
Afstudeerrichting: bedrijfsgericht
profiel
dhr. G.A. Kegelaar (B.Sc.),
Opheusden,
Afstudeerrichting: ingenieursgericht
profiel
dhr. A.A. van der Sanden (B.Sc.),
Oisterwijk,
Afstudeerrichting:
ingenieursgericht profiel
Managementwetenschappen
Wo-opleiding
Bedrijfswetenschappen
dhr. H.J.E. Boon, Sneek, marketing
en logistiek (drs.)
Afstudeeropdracht: Verkooporderbeheersing.Ontwerp
van een
methode voor verkooporderbeheersing
bij een producent
van instant en liquidkoffie.
dhr. M.J. Brugman, Naaldwijk, marketing
en logistiek (drs.)
Afstudeeropdracht: Onderzoek
naar de naleving van Europese
aanbestedingsrichtlijnen.
dhr. C.E. Hemmes, Amsterdam, marketing
en logistiek (drs.)
Afstudeeropdracht: Productie en
Marketing Afstemmen op de Klant
met Vertraging ‘Live’ Online.
dhr. J.A. Mes, Alkmaar, strategie en
organisatie (drs.)
Afstudeeropdracht: Leereffecten
van een faillissement. Door schade
en schande wordt men wijs.
dhr. M.H. Sieval, Warmond, strategie
en organisatie (drs.)
Afstudeeropdracht: De toegevoegde
waarde van doelmatige vergunningverlening
voor de klant.
dhr. M.K. Smissaert, Woerden,
strategie en organisatie (drs.)
Afstudeeropdracht: Verandermanagement
en belemmeringen
bij organisatieverandering.
Wo-opleiding Bestuurskunde
mw. H.M. Lulofs-van Rijnberk,
Winschoten, recht en openbaar
bestuur (drs.)
Afstudeeropdracht:‘Van administrateur
naar controller’ Een
onderzoek naar veranderingen in
het functioneren van de afdeling
Financiën van de gemeente
Winschoten.
Wo-opleiding Economie
mw. F.W.van den Brink, Twello,
bedrijfseconomie: administratief
management (drs.)
Scriptie: Human resource management
en performance. Een vertaling
naar de Rabobank organisatie.
mw. H.L.J. Damen-Twardy, Hamont-
Achel, bedrijfseconomie: administratief
management (drs.)
Scriptie: Invoering ‘Besluit
Begroting en Verantwoording provincies
en gemeenten’ Gevolgen
voor resultaatbepaling en resultaatbestemming.
dhr. S.J. Mans, Den Haag, bedrijfseconomie:
financieel management
(drs.)
Scriptie: Strategische asset allocatie.
De invloed van beleggen in bedrijfsobligaties
op het rendement en risico
van een institutionele beleggingsportefeuille
gegeven de
correlatie tussen aandelen, staatsobligaties
en bedrijfsobligaties.
mw. C.M. Steenbergen, Arnhem,
bedrijfseconomie: administratief
management (drs.)
Scriptie: Een machtiger raad, programmeert?
dhr. S. Tissingh, Groningen, bedrijfseconomie:
administratief management
(drs.)
Scriptie: De relevantie van de aandeelhouderswaarde
analyse bij de
fusie door aandelenruil. Een evaluatie
van drie fusies met behulp van
discounted cash flow modellen.
Wo-opleiding Management,
informatie en technologie.
dhr. C.J. Vos (drs.) Wouw
Afstudeeropdracht: Accountantsbegeleiding
voor startende ondernemers.
Natuurwetenschappen
Wo bacheloropleiding Milieunatuurwetenschappen
mw. A.M.C.‘t Hart (B.Sc.) Delft.
Wo masteropleiding Milieunatuurwetenschappen
dhr. J. Provoost (M.Sc.) Mol, Milieu,
beleid en samenleving
Afstudeeropdracht:
Bodemverontreiniging en binnenluchtkwaliteit
in het Vlaamse
bodemsaneringsdecreet.
Psychologie
Wo-opleiding Psychologie, afstudeerrichting
arbeids- en organisatiepsychologie
dhr. S.A. Sjamaar (drs.), Vaassen,
Empirisch afstudeeronderzoek/
scriptie: Invloed van de Aard van
een Project op de Ervaren Gezondheid
bij Flexibele Arbeid als
Projectmanager.
Wo-opleiding Psychologie,
afstudeerrichting gezondheidspsychologie
mw. C.J.L. Korsten (drs.), Groningen,
Empirisch afstudeeronderzoek/
scriptie: De Invloed van Medische
Informatie op Internet op de
Relatie tussen Huisarts en Patiënt.
mw. M. IJzerman-Ketelaar (drs.),
Emmeloord,
Empirisch afstudeeronderzoek/
scriptie: Psychosociale en Psychologische
Factoren in Relatie tot het
Gedragsveranderingsproces van
Rokende Hartpatiënten vanaf
Ziekenhuisopname tot een Maand
na Ontslag.
Rechtswetenschappen
Wo-opleiding Nederlands recht
dhr. C.J.H. van den Bosch (mr.),
Apeldoorn,
Scriptie: Aansprakelijkheid voor
schade in verband met het disfunctioneren
van gautomatiseerde
systemen.
dhr. T.J.W. Bult (mr.), Sint-Pancras,
Scriptie: Gefocust op het voorbereidingsbesluit.Een
doorlichting van
de wettelijke bepalingen rondom
het voorbereidingsbesluit in het
ruimtelijk bestuursrecht.
mw. A.H. Hamm-van de Water (mr.),
Lanaken,
Scriptie: Werkgever failliet... vreugde
of verdriet? Een onderzoek naar
de implementatie van Richtlijn
98/50 EG in de Nederlandse
Faillissementswet.
dhr. H.M.J. Olthof (mr.), Veendam,
Scriptie: Hoe staat het met de rechterlijke
onafhankelijkheid na de
invoering van de Raad voor de
Rechtspraak op 1 januari 2002?
dhr. E. Vermeulen (mr.), Zevenaar,
Scriptie: De reikwijdte van de afdeling
tegemoetkoming in schade in
het wetsvoorstel Wet op de ruimtelijke
ordening. De grens van het
mogelijke.
dhr. C.Th. van Vliet (mr.),
‘s-Gravenhage,
Scriptie: De euro in de spreekkamer
van de dokter. Rechten van patiënten
in het huidige stelsel van ziektekostenverzekeringen.
Vrij wo
Vrij-wo-opleiding Management,
informatie en technologie.
dhr. M.A.H. Floris (drs.), Druten,
Afstudeeropdracht: De toepasbaarheid
van informatiebeleid bij ICTbeheertools.
dhr. H.L.M.P. Ghijsen (drs.),
Meerssen,
Afstudeeropdracht: Strategisch
informatiebeleid.De informatievoorziening
binnen KPN Business
Unit Managed Application Services.
dhr. M.J.J. Kamps (drs.),
‘s- Gravenhage,
Afstudeeropdracht:
Managementinformatie in de
Nederlandse Militaire Gezondheidszorg.
Bepaling van de gezondheidstoestand
van de Nederlandse
militair.
dhr. M. Krop (drs.), Drachten,
Scriptie: De software fabriek benadering?
Een verheldering van knelpunten
en verkenning van de softwarefabriek
t.b.v. verbetering van
softwareontwikkeling binnen
Bureau Heffingen.
dhr. E.M. Leijnse (drs.),
‘s-Gravenhage,
Afstudeeropdracht: Hoeveel gaat
die software kosten? Een begrotingsmodel
om de kosten voor
nieuw te ontwikkelen software
voor administratieve toepassingen
te bepalen.
Vrij-wo-opleiding
Personeelsmanagement
mw. L.M. van Vlier-Douma (drs.),
Stellendam,
Empirisch afstudeeronderzoek/
scriptie: Verbanden tussen Huidige
Leiderschapsstijl en Huidige
Organisatiecultuur en Gewenste
Innovatieve Leiderschapsstijl en
Innovatie Bevorderende
Organisatiecultuur.
mw. M.H. Schreurs (drs.),
Hoensbroek,
Empirisch afstudeeronderzoek/
scriptie: Een onderzoek naar medewerkertevredenheid
bij een WSWbedrijf.
Vrij-wo-opleiding op het gebied
van het recht.
dhr. H. Groeneveld (mr.),
Valkenswaard,
Scriptie: De zelfstandige project
procedure binnen de Wet op de
Ruimtelijke Ordening: een doorbraak?
afgestudeerden

prikbord
Aangeboden
Gevraagd
Aangeboden
Tegen vergoeding uitstekende samenvattingen
Uittreksel van Inleiding in de psychologie,
Goede samenvattingen van de cursussen
Inleiding bestuursrecht (R08161) en
module 1.
Marketing management (B25212), bestaan-
Inleiding internationaal recht (R19241).
Telefoon: 06-21803712
de uit 100 pagina’s en Projectmanagement
E-mail: lernapeace@hotmail.com
(B16311), bestaande uit 51 pagina’s. Tegen
Gevraagd
Aangeboden
een kleine vergoeding.
ing uitstekende samenvatg
bestuursrecht (R08161) en
module 1.
Marketing management (B25212), bestaan-
Uittreksel van Inleiding in de psychologie,
Goede samenvattingen van de cursussen
Gezocht
E-mail: beuspeter@hotmail.com
Aangeboden
Ik zoek een studiemaat om mij te ondersteunen
bij het schrijven van mijn eind-
ationaal recht (R19241).
Telefoon: 06-21803712
de uit 100 pagina’s en Projectmanagement
Samenvattingen van Ergonomie, Klinische
ace@hotmail.com
(B16311), bestaande uit 51 pagina’s. Tegen
psychologie, Interculturele psychologie,
scriptie. Mijn scriptie heeft een staatsrechtelijk
onderwerp. Liefst in de omgeving van
Jaargangen 1994 tot en met heden van Ars
Aangeboden
een kleine vergoeding.
Sociologie, Intelligentie en sociale
Gezocht
E-mail: beuspeter@hotmail.com
competentie, Selectie en assessment,
Almere. Fred van Delft.
Aequi. Gratis op te halen in Zaandam.
Ik zoek een studiemaat om mij te ondersteunen
bij het schrijven van mijn eind-
Ontwikkelingspsychologie, Sociale psychologie
en Test en toetstheorie. Stuur een
Telefoon: 036-5313823
E-mail: hoffmann@fd.nl
n van Ergonomie, Klinische
terculturele psychologie,
scriptie. Mijn scriptie heeft een staatsrechtelijk
onderwerp. Liefst in de omgeving van
Jaargangen 1994 tot en met heden van Ars
Aangeboden
e-mail naar koot@home.nl of een brief naar
lligentie en sociale
BW ter Kuilestraat, 7545 KL te Enschede.
Gevraagd
Aangeboden
electie en assessment,
Almere. Fred van Delft.
Aequi. Gratis op te halen in Zaandam.
Je krijgt ze dan voor €11,00 thuisgestuurd.
Samenvatting en een begrippenlijst van
Goede en recente samenvattingen van:
psychologie, Sociale psychon
toetstheorie. Stuur een
Telefoon: 036-5313823
E-mail: hoffmann@fd.nl
de cursus Pre- en protohistorie van de Lage
Inleiding bestuursrecht, Inleiding staatsrecht,
Inleiding privaatrecht, Recht en
Landen (C18212). Tegen een redelijke
ot@home.nl of een brief naar
Aangeboden
vergoeding.
samenleving en Rechtsgeschiedenis. Ze
aat, 7545 KL te Enschede.
Gevraagd
Aangeboden
Goede samenvattingen van 100 pagina’s
E-mail: r.de.lange@fac.nhl.nl
kosten €15,00 per stuk of €65,00 voor alle
voor €11,00 thuisgestuurd.
Samenvatting en een begrippenlijst van
Goede en recente samenvattingen van:
van de cursus Marketing management
samenvattingen. Versturing per e-mail.
de cursus Pre- en protohistorie van de Lage
Inleiding bestuursrecht, Inleiding staatsrecht,
Inleiding privaatrecht, Recht en
(B25212) en Projectmanagement (B16311)
E-mail: nancyvanaken@hotmail.com
Landen (C18212). Tegen een redelijke
van 51 pagina’s. Tegen een kleine
Gezocht
vergoeding.
samenleving en Rechtsgeschiedenis. Ze
vergoeding.
Sinds eind september ben ik begonnen met
attingen van 100 pagina’s
E-mail: r.de.lange@fac.nhl.nl
kosten €15,00 per stuk of €65,00 voor alle
E-mail: beuspeter@hotmail.com
de module Projectmanagement (B16311).
Wilt u ook een gratis berichtje (maximaal 50 woorden) dat
arketing management
samenvattingen. Versturing per e-mail.
Ik zoek voor deze module een studiegenoot
met uw studie te maken heeft plaatsen op het Prikbord?
ojectmanagement (B16311)
E-mail: nancyvanaken@hotmail.com
Het berichtje kan op uw verzoek geplaatst worden.
om deze cursus succesvol te maken en
s. Tegen een kleine
Gezocht
U kunt na enige tijd verzoeken om herplaatsing.
Gevraagd
eventueel verdere modules te gaan volgen.
Schrijf dan naar de redactie van Modulair o.v.v.‘Prikker’, of
Sinds eind september ben ik begonnen met
Ik zoek samenvattingen van arresten van
Frank. Kleve, Nijmegen.
e-mail: modulair.prikbord@ou.nl. Overigens is het vragen
ter@hotmail.com
de module Projectmanagement (B16311).
en aanbieden van tentamens, vertalingen en cursussen
Hof / Hoge Raad. Bijvoorbeeld samenvattingen
van het arrestenbundel
verband met de hierop rustende auteursrechten.
E-mail: calicantus@t-online.de
Ik zoek voor deze module een studiegenoot
die nog in ons aanbod zijn, op het Prikbord verboden in
om deze cursus succesvol te maken en
strafrecht / strafprocesrecht van Kluwer.
eventueel verdere modules te gaan volgen.
E-mail: everitzm@haaarr.drp.minjus.nl
attingen van arresten van
Frank. Kleve, Nijmegen.
d. Bijvoorbeeld samenhet
E-mail: calicantus@t-online.de
arrestenbundel
fprocesrecht van Kluwer.
Kijk voor meer actuele nieuwsberichten op www.ou.nl/modulair
@haaarr.drp.minjus.nl
colofon
Modulair verschijnt in een oplage
van 30.000 exemplaren en wordt
uitgegeven door de afdeling
Voorlichting en Inschrijving van de
Open Universiteit Nederland ISSN
0920-2560. Studenten en alumni
krijgen het blad toegestuurd.
Voor personeel wordt het verspreid
via de secretariaten.
Redactieraad
Modulair en e-Modulair worden
redactioneel bewaakt binnen de
uitgangspunten zoals geformuleerd
door de Redactieraad
Modulair.
Leden: voorzitter Koos Baas, ing.
(Technische informatica);
drs. Nanda Boers (Psychologie);
drs. Max van Luik (Managementwetenschappen);
ir. Angelique
Lansu (Natuurwetenschappen);
drs. John Dohmen (Rechtswetenschappen);
drs. Dick Disselkoen
(Cultuurwetenschappen);
drs. Olga Steijns (BBO/Communicatie);
drs. Maaike Hendriks
(OTEC); drs. Nelleke Eelman
(Scholing); Bernadette Kop
(Ondernemingsraad/Studentenraad);
Frans
Bogaert (Modulair/e-Modulair).
Redactieadres
Valkenburgerweg 177
Postbus 2960, 6401 DL Heerlen
telefoon: 045-5762888
fax: 045-5762766
e-mail: modulair.redactie@ou.nl,
internet: www.ou.nl/modulair
Hoofd- en eindredactie
Frans Bogaert
Bureauredactie
Ramón Meessen, Daniëlle
Haegens, Mirriam Raadschelders,
Nicolle Delnoy
Redactiesecretariaat
Nicolle Delnoy
Ontwerp
Judith Schlechtriem
Fotografie
Peter Strelitski (cover), The Image
House, driepoot fotografen,
Jan van Rijn, Willem Meijer,
Marcel van Hoorn, Ab Kruk
Teksten
Marijke te Hennepe, Fred
Meeuwsen, Chester Bogaardt,
Ramón Meessen, Paul Troost,
Frans Bogaert, Anja Sio, Angelique
Lansu, Jan-Pieter de Rooy, Rikki
Dijksman
Druk
OBT bv, Den Haag
Papier
Terrapress mat 80gr
Advertenties
Jetvertising
Laan van Zuidhoorn 37
2289 DC Rijswijk
telefoon: 070-3990000
fax: 070-3902488
e-mail: rob@jetvertising.nl
Voor mensen met een leeshandicap
wordt Modulair ook op audio-cd
ingesproken. Inlichtingen:
FNB, lectuur en informatie voor
mensen met een leeshandicap.
postbus 24, 5360 AA Grave
telefoon: 0486-486481
fax: 0486-476535
internet: www.fnb.nl
Algemene inlichtingen
Service en informatie
telefoon: 045-5762888
dagelijks van 09.00-16.30 uur
internet: info@ou.nl
5004224