IDOP Zegge - Gemeente Rucphen

IDOP Zegge
Opdrachtgever: Gemeente Rucphen
Projectnr:
RUC001
Rapportnr: 09-019
Datum: 10 juli 2009
Kragten

IDOP Zegge
© 2009 Kragten
Niets uit dit rapport mag
worden verveelvoudigd en/
of openbaar gemaakt door
middel van druk, fotokopie,
microfilm of op welke andere
wijze dan ook zonder
voorafgaande toestemming
van Kragten. Het is
tevens verboden informatie
en kennis verwerkt in dit
rapport ter beschikking te
stellen aan derden of op
andere wijze toe te passen
dan waaraan in de overeenkomst
toestemming
wordt verleend.
Opdrachtgever:
Gemeente Rucphen
Projectnr:
RUC001
Rapportnr: 09-019
Datum: 10 juli 2009

Inhoudsopgave
1 Inleiding 7
1.1. Aanleiding 7
1.2 IDOP 7
1.3 Leeswijzer 9
2 Visie 11
2.1 Inleiding 11
2.2 Ruimtelijke visie 11
2.3 Wonen 13
2.4 Werken 17
2.5 Sociale voorzieningen 20
2.6 Verkeer 25
2.7 Groen 28
2.8 Gebiedsvisie kerkplein e.o. 31
2.9 Communicatie 32
3 Leefbaarheidsprogramma 33
Bijlage 1 Verkenning 35
1 Inventarisatie en analyse 35
1.2 Ruimtelijke analyse 37
1.2.1 Ruimtelijke Ontwikkeling Zegge 37
1.2.2 Groen, ecologie en landschap 39
1.2.3 Wonen 40
1.2.4 Verkeer 43
1.2.5 Ruimtelijke aandachtspunten / identiteit 47
1.3 Analyse Sociale voorzieningen 48
1.4 Economische analyse 55
2 Wensen 57
2.1 Gemeente breed 57
2.2 Zegge 57
2.3 Resultaten “Ouderenproof” 59
2.4 Enquête Steunpunt van de dorpsraad, KBO en
SKW (14 januari 2009) 61
3 SWOT-analyse 62
Bijlage 2: Deelnemers werkgroep 63
Bijlage 3: Verklaring afkortingen 65
Bijlage 4: Leefbaarheidsprogramma overzicht 67
1.1 Demografie 35
5

den kunnen worden.
Deze aanpak wordt gestimuleerd door de Provincie Noord-Brabant
middels het verlenen van subsidies.
1.3 Leeswijzer
Na deze inleiding volgt in hoofdstuk 2 en 3 de visie en het leefbaarheidsprogramma.
Voor het opstellen van de visie en het leefbaarheidsprogramma
is een verkenning opgesteld en is een bewonersavond
gehouden. De verkenning is uitgevoerd op basis van verschillende
eerder uitgevoerde onderzoeken en een gebiedsanalyse en staat beschreven
in bijlage 1.
Het opstellen van het iDOP is begeleid door een werkgroep met bewoners.
De samenstelling van de werkgroep is beschreven in bijlage
2.
9

Boscomplex
Centrumgebied
Doorzichten
Ontsluiting Dorestede
Hoofdstructuur
Inbrengen / verplaatsing groene plekken
Inplanten randen
Kerkplein
Landgoederen zoeklocatie
Ommetjes
Ruimte voor Ruimte
Spoor
Uitbreidingslocaties
Uitzichten
Versterken laanbeplanting
Waardevolle structuren
Zichtrelatie
Zoeklocatie woon- werklandschap
kaart Visie Zegge
10

2 Visie
2.1 Inleiding
Het iDOP voor Zegge brengt een visie voor de komende 10 tot 15 jaar
naar voren. De visie wordt ondersteund door twee pijlers. De eerste
pijler wordt gevormd door de verkenning van het dorp en de analyse
van sterke en zwakke punten, gecombineerd met de wensen van de
inwoners die op vele manieren zijn geuit en verzameld. De tweede
pijler wordt gevormd door de reacties op deze verkenning tijdens de
bewonersavond en de inbreng in de gehouden workshops.
Vanuit deze uitgebreide en interactieve inventarisatie zijn de volgende
kernkwaliteiten voor Zegge af te leiden:
• Gunstige economische ligging nabij grotere kernen, steden en bedrijventerreinen.
• Goede bereikbaarheid via snelweg (A58).
• Waardevol open agrarisch gebied.
• Zegge staat bekend om zijn Maria bedevaart.
• Waardevolle gebouwen rond het plein, kerk, pastorie en kapelleke
• Sociale basisvoorzieningen zijn aanwezig (buitenschoolse opvang,
basisschool, peuterspeelzaal, bibliotheek, pas vernieuwd
gemeenschapshuis, huisarts, fysiotherapeut).
• Redelijke horeca- en winkelvoorzieningen aanwezig.
• Actief verenigingsleven.
Vanuit deze kernkwaliteiten wordt de toekomstvisie opgesteld. Belangrijk
in deze visie is het leefbaar houden van het dorp, waarin voorzieningen,
functies en het sociale leven duurzaam kunnen voortbestaan
en zich kunnen ontwikkelen.
Deze visie is per thema verwoord. Integraliteit is daarbij een sleutelbegrip.
Dat wil zeggen dat bij de visieontwikkeling per thema duidelijk
de relaties met andere thema’s wordt gelegd. De visie is bedoeld om
keuzes vast te leggen op een globaal abstractieniveau. In het volgende
hoofdstuk wordt aan de visie handen en voeten gegeven middels
het benoemen van verschillende projecten die een bijdrage kunnen
leveren aan het realiseren van de visie. Tegelijk wordt daarmee aangewezen
waar de gemeenschap de komende jaren mee aan de slag
moet om dit te verwezenlijken.
2.2 Ruimtelijke visie
In de toekomstige situatie dienen de ruimtelijke kernkwaliteiten van
Zegge verder versterkt te zijn en de huidige knelpunten binnen de
ruimtelijke structuur te worden aangepakt. Kenmerkend voor de ruimtelijke
structuur van Zegge is de rechtlijnige opzet. De lijnen lopen
vanuit het omringende, grootschalige open agrarisch landschap in de
kern door. De toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen die plaats vinden
zullen verder doorgezet worden op deze verwevenheid tussen
landschap en bebouwde structuur.
De lijn waarlangs de kern zijn oorsprong vindt is het noord-zuid gerichte
lint van de Onze Lieve Vrouwestraat. De hierop aanhakende
oost-west gerichte assen (voorheen lijnen in het landschap) vormen
de ontsluiting van de woonwijken die in het verleden bloksgewijs
zijn ontwikkeld parallel aan de Onze Lieve Vrouwestraat. De assen
zorgen voor een duidelijke relatie en verweving met het omringende
landschap. De doorzichten richting het landschap vanaf de diverse
assen zullen in stand gehouden moeten worden en verder versterkt.
Ook bij verdere woningbouwuitbreidingen zal hier sterk rekening mee
gehouden moeten worden dat het contact met het omringende landschap
niet afgesloten wordt. De fysieke invulling van de ruimtelijke
11

hoofdstructuur van Zegge zou herkenbaarder ingericht dienen te worden.
Het versterken van het straatbeeld met groen of andere elementen
kan er aan bijdragen dat er een versterkte beleving en herkenbaarheid
van de ruimtelijke structuur van Zegge verkregen wordt. Het
ontwikkelen van aantrekkelijke woonmilieus, zowel bij de aanpak van
het bestaande alsook door nieuwe ontwikkelingen, zorgt er voor dat
de leefbaarheid in de kern vergroot wordt en dat het aantrekkelijker
wordt om in de openbare ruimte te verblijven. Het inbrengen van voldoende,
gebruiksvriendelijk en structureel groen zorgt er voor dat de
woonmilieus verder versterkt worden, met name de buurten oostelijk
van de Onze Lieve Vrouwestraat doen erg stenig aan. Tevens zouden
de overgangen van de besloten kern naar het landschap middels
het aanbrengen van zachte, groene overgangen naar het omliggende
buitengebied kunnen bijdragen aan een aantrekkelijke leefomgeving.
Ook voor het maken van ommetjes in de omgeving is de relatie tussen
de diverse woonwijken met het buitengebied van groot belang.
Het besloten, naar binnen gekeerde karakter dient hierbij doorbroken
te worden waarbij voor de bewoners ommetjes gecreëerd kunnen
worden in het omringende landschap. Over de agrarische velden,
op de overgangen van de afzonderlijke kavels, zullen daarvoor vrij
toegankelijke paden aangelegd moeten worden. Door daarnaast de
aanwezige bos complexen te koppelen aan de rondgang worden afwisselende
en aantrekkelijke routes verkregen.
De hoofddrager van het kerkdorp, het lint aan de Onze Lieve Vrouwestraat,
dient ingericht te worden als de centrale verbinding door de
kern. Een kenmerkende en herkenbare fysieke invulling, afhankelijk
van de plaats binnen het dorp. De zones die te onderscheiden zijn
aan het lint, zijn de entrees vanuit het noorden en zuiden, het centrumgebied
en het kerkplein. De entrees tot Zegge komende vanaf
de noordzijde tot aan de Aloysiushof en vanaf de zuidzijde tot aan het
kerkplein zullen afgestemd moeten zijn op de doorgaande verkeersfunctie,
aangevuld met een structuur van laanbomen. De laanbomen
zullen hierbij vanuit het landschap door moeten lopen het dorp in. Het
groene en herkenbare karakter zorgt hierbij voor een zachte overgang
van het landschap de kern in en tevens voor een duidelijke, aantrekkelijke
hoofdstructuur. De inrichting van het centrumgedeelte, afgebakend
tussen het kerkplein en de Aloysiushof, zal afgestemd moeten
worden op het verblijfsverkeer dat zijn weg zoekt naar de diverse aanliggende
voorzieningen in deze zone. Ook het doorgaande verkeer
moet hierin zijn plek hebben, maar dient ondergeschikt te zijn aan de
verblijfsfunctie. Op deze centrale lijn van de Onze Lieve Vrouwestraat
zijn het kerkplein en de ruimte voor de Aloysiushof twee duidelijk herkenbare
en beeldbepalende plekken aan het lint. Het kerkplein dient
aantrekkelijk en wervend van karakter te zijn. De ruimte dient afgestemd
te worden op het verblijven en het houden van evenementen.
Het moet een plek zijn voor zowel de toerist alsook de inwoners van
Zegge. De ruimte voor de Aloysiushof met zijn karakteristiek bouwwerken,
vormt de beëindiging van het centrumgebied. De ruimte zal
hierbij aansluitend aan het centrumgedeelte, aantrekkelijk ingericht
dienen te worden. De kernkwaliteiten van de plek dienen hierbij opgepakt
en versterkt te worden. Ook hier zou op een kleine schaal ruimte
moeten zijn om elkaar te ontmoeten. Te denken valt aan het plaatsen
van bankjes.
Aan de uitloper van de kern aan de noordrand van Zegge is er de
mogelijkheid om een aantrekkelijk woon-werk gebied vorm te geven.
De ontwikkelingen dienen in dat geval plaats te vinden in duidelijke
relatie met het omringende landschap. Tussen de afzonderlijke kavels
dienen doorzichten naar het achterland behouden te blijven om de
beleving van de agrarische omgeving in stand te houden of eventueel
te versterken.
12

Aan de zuidzijde van Zegge, in de zone tussen de spoorlijn Etten-Leur
/ Roosendaal en de A58, is er de mogelijkheid om een landgoederen
zone te ontwikkelen met mooie recreatieve verbindingen door het gebied.
De routes kunnen hierbij aansluiten op de Pagnevaartbossen
bij Bosschenhoofd. Versterking van de recreatieve potenties van het
gebied vindt hierdoor plaats.
Het is hierbij tevens van groot belang om de ruimtelijke structuren binnen
de kern Zegge op de structuren van het landelijk gebied aan te
laten sluiten. De ontwikkelingen zullen daartoe in onderlinge samenhang
moeten plaatsvinden, waardoor een aantrekkelijke en herkenbare
omgeving verkregen wordt. In het gebied zijn alle voorwaarden
aanwezig om zowel voor de bewoners als voor toeristen een wervend
verblijfsklimaat te genereren.
2.3 Wonen
Om in de toekomst goed te kunnen wonen in Zegge en om het sociale
leven en voorzieningen op peil te houden vinden inwoners dat
er voor alle doelgroepen voldoende en geschikte woningen moeten
zijn. De woningvoorraad in Zegge is de afgelopen jaren echter niet of
nauwelijks gegroeid en het aanbod is te eenzijdig. Het grootste deel
van de woningen bestaat uit middeldure eengezinswoningen. Dit in
combinatie met o.a. een sterke vergrijzing en gezinsverdunning leidt
ertoe dat jongeren en ouderen wegtrekken. Deze situatie leidt tot een
onevenwichtige samenstelling en afname van de bevolking. Het sociale
leven in Zegge komt hierdoor verder onder druk te staan, bijvoorbeeld
doordat het aantal leerlingen van de school sterk afneemt en
het steeds moeilijker wordt om nieuwe, met name jonge, vrijwilligers
en leden voor het verenigingsleven te vinden.
Het belangrijkste doel voor Zegge is daarom om op korte termijn een
inhaalslag te maken, door het bouwen van starters- en seniorenwoningen.
Op lange termijn wordt er gestreefd naar een constante
woningbouwontwikkeling die afgestemd is op de lokale vraag en bijdraagt
aan een evenwichtige bevolkingsopbouw.
Om tot een evenwichtigere opbouw te komen is een differentiatie van
het woningaanbod noodzakelijk. Naast nieuwbouw (uitbreiding en inbreiding)
kan dit bereikt worden middels aanpassing van de bestaande
woningen.
Een belangrijke nevendoelstelling voor de ontwikkeling van de woningen
is dat ze gepaard gaan met een passende zorg en welzijnsstructuur
en een ruimtelijke kwaliteitsverbetering in het dorp. Alleen een
goede huisvesting is niet voldoende. Een goede afstemming tussen
wonen, welzijnsdiensten en zorgvoorzieningen is daarom noodzakelijk
voor de verbetering van de leefbaarheid. Met name de realisatie
13

van het zorgsteunpunt zal voor het hele dorp een grote meerwaarde
betekenen.
In sommige delen is de oppervlakte en kwaliteit van het groen in het
dorp beperkt. Nieuwbouw of herstructurering van woongebieden moet
daarom in de toekomst een bijdrage leveren aan de kwaliteit van het
openbaar groen. Om in dit toekomstbeeld te voorzien wordt ingezet
op de volgende strategieën.
1 Nieuwbouw
Uitbreiding
Zegge heeft zich in de loop der jaren vanuit het noord-zuid gerichte lint
in oostelijke en westelijke richting verder ontwikkeld tot een langgerekt,
blokvormig dorp. Deze ontwikkeling was mogelijk door het open
en rechtlijnige karakter van de jonge veenontginningen, langs het lint.
Structurerende elementen voor toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen
in Zegge zijn daarom het lint en de nevenassen richting het buitengebied,
het open karakter van het buitengebied, de spoorweg en
de ligging van de centrale voorzieningen als de basisschool, kerk en
het toekomstige steunpunt. Door deze open structuur beschikt Zegge
over verschillende geschikte planologische mogelijkheden voor uitbreiding
aan de oost- en westzijde van het dorp. Toekomstige uitbreidingen
aan de oost- en westzijde liggen het dichtst bij de centrale
maatschappelijke voorzieningen. Deze uitbreidingen worden zodanig
naar het landschap gepositioneerd dat de openheid meer wordt ervaren.
Aan de randen moeten meer mogelijkheden worden gecreëerd
voor een uitloopgebied en er moet meer groen in de wijken worden
ingepast. Uitbreidingen aan de randen van het dorp krijgen een meer
dorps karakter dan binnen de kom, dat wil zeggen grondgebonden
kavels en een grotere variatie aan woningtypen en bouwvormen,
daardoor geschikt voor verschillende doelgroepen. De uitbreiding van
het dorp dient tevens als een buffer voor de herstructurering van ver-
schillende locaties in de kom en om op korte termijn een inhaalslag te
maken op de gewenste woningbouw voor alle doelgroepen. Er wordt
gestreefd om levensloopbestendige woningen voor ouderen nabij de
maatschappelijke voorzieningen (steunpunt) in het centrum te concentreren.
De locatie van de starterswoningen is niet gebonden aan
een bepaalde locatie.
De belangrijkste locatie voor uitbreiding is de locatie Kapelstraat.
Hier is een mix aan woningtypen mogelijk voor alle doelgroepen met
voldoende mogelijkheden voor groen en verblijven. Er liggen tevens
goede ontsluitingsmogelijkheden in dit gebied.
Voor de langere termijn ligt aan de westkant nog een kleine locatie
voor uitbreiding van enkele woningen aan de Hoefstraat/Waegenmakerstraat.
Inbreiding
Door de verschillende planmatig ontwikkelde ruimtes aan het lint in de
afgelopen tientallen jaren, zijn er nog maar weinig geschikte inbreidingslocatie
over in Zegge. Op korte termijn zal alleen een kleine locatie
aan de Van de Wildenbergstraat ontwikkeld worden t.b.v. starters
of jonge gezinnen. Deze locatie zal op termijn verder ontwikkeld worden
met het vrijgekomen terrein van de Rode Leeuw. De locatie van
de Rode Leeuw is een uitstekend gebied voor de ontwikkeling van
levensloopbestendige woningen voor ouderen nabij het steunpunt.
Verder zijn er nog twee locaties die voor de toekomst verder bestudeerd
moeten worden op haalbaarheid en draagvlak.
• Open kavel aan de O. L. Vrouwenstraat; mogelijk enkele levensloopbestendige
woningen.
• Achteraf gelegen speelveldje aan de A.M. de Jongstraat. Dit
speelveldje ligt achteraf en vrij geïsoleerd aan de rand van het
dorp en heeft daardoor weinig sociale controle. Inwoners hebben
aangegeven dat het wenselijk was geweest als deze locatie meer
14

in de wijk had gelegen. De locatie zou daarom een rol kunnen spelen
bij de herstructurering van bepaalde wijken, door in bestaande
wijken het oppervlak aan groen te vergroten en op deze locatie
woningen te bouwen. Door op korte termijn deze locatie beschikbaar
te laten komen voor starters in combinatie met een tijdelijke
speelvoorziening kan op korte termijn voorzien worden in de vraag
naar starterswoningen en op de langere termijn aan meer groen
en speelvoorzieningen ‘in de wijk’.
Ruimte voor Ruimte
De ontwikkeling van Ruimte voor Ruimte woningen heeft niet direct
een meerwaarde voor de versterking van de evenwichtige bevolkingsopbouw.
Ze kunnen echter wel een bijdrage leveren aan het binnen
halen van kapitaalkrachtige inwoners van buiten en een verbetering
van het buitengebied betekenen door de sloop van stallen die daar
tegenover moet staan. Er zijn een aantal gebieden waar de ontwikkeling
van de Ruimte voor Ruimte woningen mogelijk is in Zegge. Een
mogelijke locatie is langs de linten, mits ze goed worden ingepast
in het landschap. Voor een goede planologische doorwerking moet
eerst een beleidsnotitie buitengebied in ontwikkeling worden opgesteld.
Momenteel is alleen het gebied Hooghei (Lage Zegstraat, nabij
het tennispark) aangewezen als ontwikkelingslocatie voor Ruimte
voor Ruimte woningen.
Rood voor Groen
Een ander instrument dat een bijdrage kan leveren aan zowel de woningbouw
als opwaardering en toegankelijker maken van het buitengebied
is de Rood voor Groen regeling van de Provincie Noord-Brabant,
ofwel de Landgoederen regeling. Via deze regeling mogen er in
het buitengebied enkele woningen gebouwd worden op voorwaarde
dat er natuur ontwikkeld wordt en dat dit opengesteld wordt voor pu-
bliek (3 woningen van allure voor 15 ha nieuwe natuur). Het gebied
ten zuiden van Zegge tussen het Spoor en de A58 is landschappelijk
een geschikt gebied daarvoor. Het zorgt niet alleen voor woningbouw,
natuur en uitloopgebied, maar biedt tevens een natuurlijke buffer tegen
toekomstige infrastructurele ontwikkelingen.
2 Aanpassing van de bestaande woningvoorraad.
De woningvoorraad in Zegge is eenzijdig en het aanbod van levensloopbestendige
woningen is klein. Het toevoegen van nieuwe woningen
aan de totale voorraad levert op het totaal van 840 woningen
een marginale bijdrage om op termijn tot een meer gedifferentieerd
woningaanbod te komen. Daarnaast spelen ook nog een aantal andere
aspecten mee die vragen om een aanpassing van de bestaande
woningvoorraad. Ten eerste, de bevolking groeit niet meer zo hard,
waardoor de vraag in de toekomst meer kwalitatief van aard wordt
dan kwantitatief. Ten tweede, tegenwoordig willen inwoners wanneer
er een bepaalde vorm van zorg geregeld is, zolang mogelijk wonen in
hun eigen huis en omgeving waar familie of vrienden wonen.
Het aanpassen van de bestaande woningvoorraad kan variëren in de
volgende maatregelen:
Voorlichting
Via voorlichting en subsidieregelingen inwoners met een eigen woning
informeren over de mogelijkheden die er zijn om hun huis levensloopbestendiger
te maken of het verbouwen van een woning t.b.v.
mantelzorg. Dit kunnen kleine of grote aanpassingen zijn, zoals het
toevoegen van domotica tot het verbouwen van een badkamer. Deze
voorlichting wordt gemeentebreed opgepakt en samen met andere
instellingen opgezet.
15

Herstructurering
Voor verouderde afgeschreven huurwoningen is het niet altijd rendabel
of mogelijk om woningen te verbouwen. Hierdoor zal dan moeten
worden overgegaan tot sloop en nieuwbouw, ofwel herstructurering.
De volgende 3 locaties worden op korte termijn herontwikkeld:
a. Woonzorgcomplex/Steunpunt Zegge: Ontwikkeling van 26 appartementen
voor senioren en 5 grondgebonden MGE-woningen voor
starters en 9 grondgebonden woningen t.b.v. herstructurering seniorencomplex
in combinatie met een steunpunt voor de zorgaanbieder
en andere flexibele ruimtes voor economische voorzieningen. Dit project
wordt op zeer korte termijn gerealiseerd.
b. Herstructurering van de peuterspeelzaal: hier worden 4 MGE
grondgebonden gezinswoningen voor jonge gezinnen ontwikkeld.
c. Locatie Nieuwe Hoofdweg: Uit onderzoek blijkt dat dit een potentiële
locatie is voor herstructurering voor zowel goedkope huur- als
starterswoningen. Om tot een kwaliteitsverbetering te komen van dit
gebied dient de haalbaarheid hiervan nog verder onderzocht te worden
als in dit gebied meer groen wordt ingebracht. Deze haalbaarheidsstudie
zou dan samen met de inbreidingslocatie aan de Jongstraat
moeten gebeuren.
Aandachtspunt bij de herstructurering is om flexibele woningen te
bouwen, zodat een woning op de lange termijn makkelijker aangepast
kan worden aan nieuwe wensen. Het instellen van regels in het kader
van het Bouwbesluit en de Woonkeur kan dat stimuleren.
Woningsplitsing
Woningsplitsing is met name interessant voor de grotere koopwoningen
in de kom. Middels deze regeling wordt het dan mogelijk om van
een grotere woning meerdere kleinere woningen te maken. Denk hierbij
aan een oude langgevelboerderij die opgedeeld wordt in meerdere
kleinere levensloopbestendige woningen. In sommige gevallen kan
het zelfs interessant zijn om de vrijstaande woning te slopen en er bijvoorbeeld
een tweekapper van te maken. Hiermee wordt de kwaliteit
van de woningen verbeterd, er kan meer op maat gebouwd worden en
mensen kunnen langer in het dorp blijven wonen. Hiervoor dienen de
regels aangepast en goede kaders ontwikkeld te worden.
3 Instrumenten ter stimulering en bevordering van specifieke
doelgroepen
Starters hebben het moeilijk op de woningmarkt, terwijl ze van groot
belang zijn voor de leefbaarheid. Enerzijds is er een tekort aan kleine
betaalbare huur en koopwoningen en anderzijds hebben ze niet altijd
voorrang. Met name het behouden en voorrang geven aan eigen
jongeren moet worden nagestreefd. Daarvoor gaat de gemeente de
komende jaren instrumenten ter bevordering van de starters op de
woningmarkt in stand houden en verder ontwikkelen, naast het bouwen
van starterswoningen:
• Startersgroep: om de inwoners en jongeren beter te informeren
over de mogelijkheden en het in beeld brengen van de behoeftes,
kan het instellen van een startersgroep hier een bijdrage aan leveren.
Bewoners dienen hierin het initiatief te nemen om de jongeren
te mobiliseren.
• Up-to-date houden registratielijsten: om een goed overzicht te
houden van de wensen en het aantal starters is het goed om de
registratielijsten up-to-date te houden. De toekenning van de woningen
middels een loting kan dan vervolgens effectiever en gerichter
plaats vinden.
• MGE: nieuwbouw aan starters aanbieden tegen een gereduceerde
prijs. Bij doorverkoop komen de woningen weer geïndexeerd terug
bij de woningcorporatie, die deze vervolgens weer met korting aan
de volgende starter kan doorverkopen. Dit instrument wordt momenteel
al toegepast en wordt in de toekomst in stand gehouden.
16

Er wordt getracht de meeste MGE woningen in combinatie met
CPO te realiseren. Bij CPO worden aan een groep starters kavels
aangeboden die zij gezamenlijk (onder begeleiding) ontwikkelen.
• Verkoop van huurwoningen: Zegge beschikt over een relatief
groot aanbod aan eengezinshuurwoningen. In de toekomst wordt
de druk op de eengezinshuurwoningen minder. Een deel hiervan
kan in de verkoop aan starters.
• Verbetering positie starters op de huurmarkt: eenderde van de
starters wil huren. Veelal komen ze hiervoor niet direct in aanmerking.
Het labellen van bepaalde huurwoningen zou hier een
bijdrage aan leveren.
• Starterslening en/of startersfonds: indien voldoende starterswoningen
beschikbaar zijn kan ook een starterslening of een fonds,
starters helpen om een bestaande of nieuwbouwwoning te vinden.
De gemeente gaat de VROM-Starterslening aanbieden en de mogelijkheden
bestuderen voor het opzetten van een startersfonds.
Om de senioren uit Zegge voorrang te geven bij het toekennen van
woningen wil de gemeente een bepaalde regeling daarvoor opstellen.
Strategische woon-werklocatie
Een groot deel van de mensen die wonen of werken in Zegge is forens.
De goede ligging van Zegge t.o.v. infrastructurele ontsluitingen
en verschillende stedelijke centra in de nabijheid is een kwaliteit van
Zegge. In dat opzicht zou Zegge zich kunnen profileren als een strategische
woon-werklocatie op korte afstand van goede ontsluitingsmogelijkheden
en werkgebieden in de omgeving. Dit is belangrijk
voor met name het aantrekken van starters en jonge gezinnen voor
het in stand houden van een evenwichtige bevolkingsopbouw. Een
goede promotie van het imago van Zegge omtrent de verschillende
woningbouwplannen en regelingen voor starters en jongeren kunnen
hier aan bijdragen.
2.4 Werken
Bedrijvigheid en ondernemerschap zijn zaken die nauw samenhangen
met leefbaarheid en vitaliteit van het buitengebied. Bedrijvigheid
zorgt voor werkgelegenheid, bepaalde voorzieningen en levendigheid
in het dorp, maar ook voor sponsoring van verenigingen. Mede om
die redenen is bedrijvigheid erg belangrijk voor Zegge. Het dorp heeft
gezien zijn omvang nog relatief veel detailhandel binnen de kern. Het
aantal horecagelegenheden en overige kleinschalige bedrijvigheid is
daarentegen laag, terwijl er toch verschillende kansen liggen voor ondernemers.
Denk hierbij aan de duizenden bezoekers m.b.t. de Mariabedevaart
en de strategische ligging van Zegge ten opzichte van de
snelweg en stedelijke gebieden.
Om het dorp en haar buitengebied derhalve toch leefbaar en vitaal te
houden is het belangrijk om de bestaande kleinschaligheid aan bedrijven
in stand te houden en ondernemerschap, zoals aan huisgebonden
beroepen, in Zegge te stimuleren.
Enkele belangrijke speerpunten op het gebied van werken voor Zegge
zijn:
1 Ruimte voor ondernemers
2 Winkelvoorziening
3 Recreatie en toerisme
1. Ruimte voor kleinschalige ondernemers
De ligging van Zegge ten opzichte van grote vervoersassen en de nabije
ligging van stedelijke centra biedt perspectief voor ondernemers.
Anderzijds wordt door inwoners aangegeven dat er beleidsmatig te
weinig mogelijkheden zijn voor ondernemers. Grootschalige bedrijven
zijn niet wenselijk in of rond het dorp. Die moeten een plek krijgen op
17

edrijventerreinen in Roosendaal, Etten-Leur of Rucphen.
De beleidsmatige mogelijkheden voor kleinschalige en startende ondernemers
dient daarom te worden vergroot om een bedrijf te starten.
Dit wordt op verschillende manieren gestimuleerd:
Opstellen beleidsnotitie buitengebied in ontwikkeling
Door de sterke veranderingen in het buitengebied, boeren die stoppen,
zich verplaatsen of op zoek zijn naar andere inkomsten, komen
steeds meer stallen en schuren vrij. De provincie biedt nu meer mogelijkheden
dan voorheen om onder bepaalde voorwaarden meer
functies toe te laten in het buitengebied. Om daarvoor in aanmerking
te komen moet een gebiedsgerichte beleidsnotitie opgesteld worden,
die als ontwikkelings- en toetsingskader dient bij concrete initiatieven.
Vrijkomende agrarische bebouwing in oude bebouwingslinten
in de kernrandzones bieden dan kansen voor nieuwe kleinschalige
bedrijvigheid en startende ondernemers. De mogelijkheden voor specifieke
sloopregelingen kunnen daarbij bestudeerd worden. Belangrijk
aandachtspunt is dat de landschappelijke kwaliteiten van Zegge niet
aangetast worden. De linten die daarvoor in aanmerking komen zijn
de Onze Lieve Vrouwestraat buiten de bebouwde kom en de Heesterbosstraat.
Deze beleidsnota is tevens een kader voor Ruimte voor
Ruimte ontwikkelingen.
Verruiming mogelijkheden van het bestemmingsplan in de kom
Een andere manier om de ondernemers te stimuleren in de kom is
door verruiming van het bestemmingsplan of het opnemen van een
wijzigingsbevoegdheid voor lichte vormen van horeca, bed & breakfast,
zakelijke en andere vormen van dienstverlening, aan huis gebonden
beroepen alsmede kleine bedrijfjes die geen overlast vormen
voor de omgeving. Maatschappelijke ontwikkelingen en verbeteringen
op het gebied van ICT zijn zaken die het thuiswerken stimuleren.
2. Winkelvoorzieningen
De bewoners geven aan dat ze de bestaande winkelvoorzieningen
graag willen behouden en waarnodig zelfs willen versterken, bijvoorbeeld
supermarkt, bakkerij, slijterij, rijwielspeciaalzaak en een dierenshop.
Onder andere parkeergelegenheid, klantvriendelijkheid en
kwaliteit zijn enkele sterke punten waar ondernemers in Zegge onderscheidend
in moeten zijn. Voor de aantrekkingskracht en herkenbaarheid
van de winkel is het van belang dat de winkels enigszins bij
elkaar liggen aan de Onze Lieve Vrouwestraat. Het is dan ook zaak
dat de ondernemers de koppen bij elkaar steken om te bekijken wat
hun sterke punten zijn en hoe ze deze verder kunnen uitbouwen. Tegelijk
kunnen de zwakke punten zo goed mogelijk bestreden worden.
Het in stand houden van de supermarkt is een belangrijk punt voor
de leefbaarheid in Zegge. Met name voor ouderen en verenigingen is
het erg prettig voor de dagelijkse boodschappen en het onderhouden
van de contacten om te beschikken over een supermarkt in het eigen
dorp. De inwoners van Zegge moeten zich er echter wel bewust van
zijn dat een supermarkt niet kan blijven voortbestaan als iedereen
zijn boodschappen ergens anders doet. Een goede promotie van de
winkel onder en samen met de bewoners kan daar aan bijdragen.
Daarnaast dient de supermarkt onderscheidend zijn, door het aanbieden
van een breed dienstenpakket. Het toevoegen van het postagentschap
en de pinmogelijkheid zijn positieve ontwikkelingen daarvoor.
In het kader van de promotie van toeristische activiteiten in en rondom
Zegge zou de supermarkt bijvoorbeeld VVV-diensten kunnen aanbieden.
Verandering in aanbod (diensten en producten) of service (klantvriendelijkheid,
kwaliteit, openingstijden, parkeergelegenheid, etc.)
kunnen het verschil maken. Voor een ondernemer is het verstandig
om deze factoren goed in beeld te hebben.
Ook de ondernemer zal zich anders moeten gaan positioneren om
de huidige concurrentie aan te gaan. Hij zal meer dan nu de nadruk
18

moeten leggen op andere toegevoegde waarden. Met het uitvoeren
van een koopstromenonderzoek kunnen die sterktes en de zwaktes
(concurrentiepositie) en mogelijke oplossingen verder in beeld worden
gebracht. Uit de enquête (in het kader van de sociale structuurvisie)
blijkt dat veel mensen wel veel belang hechten aan een winkel,
waardoor de eigenaar dat onderzoek samen met bewoners zou kunnen
uitvoeren. Instellingen als KvK en provincie kunnen hierin ondersteunend
in zijn. Het is daarom zaak dat deze deskundigen vroegtijdig
worden betrokken bij deze inventarisatie, maar dat geldt ook voor de
KBO, die een groot belang heeft in een winkel. Wanneer de specifieke
knelpunten en wensen van de ondernemer in beeld zijn gebracht, kan
gezamenlijk worden gekeken naar mogelijke oplossingen en verschillende
concepten worden doorgerekend op haalbaarheid. Deze informatie
kan een duidelijke input geven aan de verdere toekomstplannen
van de ondernemer en het krijgen van draagvlak voor het al dan
niet verhuizen van de supermarkt naar het kerkplein. De realisatie
van een winkel in het Steunpunt en aan het plein biedt zowel voordelen
voor de ondernemer als voor de leefbaarheid en levendigheid in
het dorp. Woningstichting, ondernemer en andere belanghebbenden
moeten daarom in gesprek blijven om te zoeken naar aanvullende
middelen of oplossingen om de kosten van de supermarkt te drukken.
Een van de voorwaarden om het voortbestaan van de supermarkt te
kunnen garanderen, is het laag houden van de kosten. Hiervoor zijn
verschillende mogelijkheden die onderzocht kunnen worden:
- Het werken met stagiaires en vrijwilligers als vakkenvullers en winkelbedienden.
- Oprichten van een coöperatie. Hierbij is het zaak dat zowel de bewoners
als de ondernemer de voordelen er van inzien. De bewoners
behouden hun supermarkt, de ondernemer zijn inkomen.
- Het voortzetten van de supermarkt in een nieuw pand. Hierbij is het
zaak om zowel de huidige financiële situatie als de financiële moge-
lijkheden van de supermarkt in een nieuw pand in beeld te brengen.
Daarbij moet afgevraagd worden of het plan rendabel is en hoeveel
speelruimte de ontwikkelende partijen hebben binnen de huurtarieven.
3. Recreatie en toerisme
De toeristische en recreatieve sector kan belangrijke kansen bieden
voor werkgelegenheid en het imago van Zegge. Vaak wordt recreatie
in verband gebracht met natuur en bos. De ligging van Zegge ten
opzichte van grootschalige bosgebieden is echter niet erg gunstig.
De ligging ten opzichte van recreatieve routes is daarentegen wel vrij
gunstig. Bovendien staat Zegge in de wijde omtrek bekend als bedevaartsoord.
Om het recreatieve aanbod op een hoger peil te brengen zijn enkele
samenhangende acties nodig:
• Goed beheer van bestaande routes en uitbreiding van het aanbod
en de herkenbaarheid van de recreatieve routes richting Zegge.
• Opwaardering van het bestaande aanbod aan recreatieve voorzieningen
en activiteiten.
Goed beheer van bestaande routes en uitbreiding van het aanbod en
de herkenbaarheid recreatieve routes richting Zegge
Hoewel het gebied rondom Zegge zeer open is, is het niet minder
aantrekkelijk om in te recreëren. De wijde en open velden in een
vrij rechte verkaveling doen denken aan het polderlandschap in het
westen van het land. Zegge is gunstig gelegen ten opzichte van het
fietsroutenetwerk van West-Brabant en de verhalenroute ‘t Klaveren
Vrouwke. Dwars door Zegge loopt een deel van deze knooppuntenroute.
Hierdoor passeren veel fietsers de Onze Lieve Vrouwestraat.
Voor de ondernemers in Zegge is dit een belangrijk gegeven, omdat
dit potentiële klanten zijn voor de ondernemingen.
19

Naast het fietsroutenetwerk zouden er allerlei arrangementen aan de
fietsroutes ontwikkeld kunnen worden. Mensen gaan vaak fietsen met
een doel. Een doel in Zegge zou kunnen zijn een bezoek brengen aan
de kerk en de Mariakapel. Dit idee moet verder uitgebuit worden. Hierbij
is het van belang dat er goede afspraken worden gemaakt tussen
de ondernemers en het kerkbestuur. Dit kunnen afspraken zijn met
betrekking tot samenwerking, openingstijden en het aanbieden van
arrangementen. Ook promotie is heel belangrijk.
Opwaardering aanbod aan recreatieve voorzieningen en activiteiten
Zoals eerder vermeld is Zegge gunstig gelegen aan diverse recreatieve
routenetwerken. Ondernemingen hebben hier veel baat bij door de
vele passanten. Vooral het café kan hier erg goede zaken doen door
in te spelen op de wensen en behoeften van fietsers en overige passanten.
Dit kan bijvoorbeeld door de openingstijden in de weekenden
en in het hoogseizoen te verruimen en het terras beter te positioneren
t.o.v. de weg. De café-eigenaar zal dus in samenspraak met andere
partners zoals de gemeente op zoek moeten gaan naar een oplossing
om zijn terras strategischer te situeren waardoor het ook meer allure
krijgt.
Een kenmerkend gegeven van Zegge is, dat het een bedevaartplaats
is. Jaarlijks komen er duizenden mensen naar Zegge om de kerk en
het plein met de kapel te bezoeken, waarbij de verering van de Maria
Boodschap centraal staat. Met name de maanden mei en oktober zijn
wat betreft deze bedevaartsgang het hoogseizoen. Wat opmerkelijk
is aan Zegge, is dat het dorp hier vrijwel niet op in speelt. De Mariabedevaart
kan enorme kansen bieden voor Zegge. Ondernemers
moeten samen werken om deze Mariaverering naar een hoger plan
te tillen. Hierbij moet gedacht worden aan promotie en het aanbieden
van arrangementen. Een voorbeeld van een arrangement is het aanbieden
van een rondleiding door de kerk en de kapel, waarna in het
naastgelegen café een lunch/diner geconsumeerd kan worden. Ook
kan bekeken worden of er mogelijk een arrangement aan te bieden
is met betrekking tot de kerk en de kapel van Zegge, de basiliek in
Oudenbosch en de Lourdesgrot in St. Willebrord. Daarnaast zou men
kunnen overwegen de activiteiten rondom de Mariaverering niet specifiek
te richten op twee maanden. Ook buiten deze maanden kunnen
activiteiten georganiseerd worden in het kader van de Mariaverering.
2.5 Sociale voorzieningen
Zegge heeft voor een kleine kern verschillende primaire voorzieningen,
zoals: een huisarts met apotheek, fysiotherapie, consultatiebureau,
basisschool, peuterspeelzaal, kinderopvang, vernieuwd en
goed georganiseerd gemeenschapshuis, geldautomaat en verschillende
kleine winkels, waaronder een supermarkt.
Door de sterke vergrijzing en ontgroening in Zegge staan enkele van
deze voorzieningen als de school en het verenigingsleven onder druk
en neemt de behoefte aan zorg verder toe. Het ontwikkelen van betaalbare
en geschikte woningen voor senioren, starters en jonge gezinnen
is van groot belang voor het in stand houden van de sociale
voorzieningen.
Naast woningbouw is het in stand houden van een goede kwaliteit van
de sociale voorzieningen van belang om te zorgen dat alle inwoners in
Zegge kunnen en willen blijven wonen. Om voor alle doelgroepen een
leefbare omgeving te creëren speelt een aantal sociale voorzieningen
een primaire rol.
1. Goede basisvoorzieningen voor de jeugd.
2. Veiligheid.
20

3. Verenigingsleven en vrijwilligers.
4. Zorgvoorziening om inwoners zo lang mogelijk in Zegge te kunnen
laten wonen.
5. Samenwerking tussen verschillende vrijwillige en professionele
instanties/organisaties.
1 Goede basisvoorzieningen voor de jeugd
De school vormt voor een groot deel van de inwoners (jongeren, gezinnen
met kinderen en ouderen die kinderen ophalen) een belangrijke
voorziening en ontmoetingsplek. Door de sterke terugloop van
het aantal leerlingen, individualisering en nieuwe onderwijsmethodieken
zal de school een nog grotere rol binnen het dorp moeten gaan
krijgen. Het opzetten van een Brede School moet daar invulling aan
geven. De Brede School ontwikkeling biedt naast een verbetering van
het onderwijs ook meer mogelijkheden voor voor- en naschoolse opvang,
culturele en recreatieve activiteiten samen voor jong en oud
(verenigingsleven). Samen met verschillende partners (o.a. verenigingen
en SKW) wordt gewerkt aan goede samenwerkingsverbanden
en afspraken. Het gebouw wordt de komende jaren aangepast om
hieraan verdere invulling te kunnen geven. Te denken valt aan extra
ruimtes voor natuur en techniek en de integratie van extra voorzieningen
als de peuterspeelzaal, BSO en de bibliotheek. Op de langere
termijn zal worden gekeken naar de invulling van de buitenruimte,
zoals de speelvoorzieningen, veiligheid en veilige verbindingen met
de omgeving.
De ontwikkeling van de Brede School is een sleutelproject voor de gemeenschap
van Zegge, omdat het een vliegwieleffect heeft op de realisatie
van andere projecten, zoals een bibliotheek en buitenschoolse
opvang.
Voor een goede ontwikkeling van het kind en het contact tussen ver-
schillende deskundigen die hiermee bezig zijn, kan de Brede School
tevens de samenwerking met de jeugdgezondheidszorg en het nog
te ontwikkelen Centrum Jeugd en Gezin, zowel inhoudelijk als fysiek
vormgeven.
Inwoners hebben aangegeven dat er weinig activiteiten zijn voor jongeren
tussen 12 en 16 jaar in Zegge. Er liggen goede voorzieningen
als accomodaties en instellingen als het SKW die al activiteiten organiseren.
Echter men geeft aan dat het moeilijk is om die doelgroep te
betrekken. De ontwikkeling van de Brede School biedt kansen om de
samenwerking tussen SKW, verenigingen en andere organisaties uit
te breiden naar aanbod voor jongeren in die leeftijd. Het jongerenwerk
zal daarin een rol moeten vervullen om de betrokkenheid van de jongeren
bij bestaande en nieuwe activiteiten te vergroten.
Opvallend voor een kleine kern als Zegge is de overlast van hangjongeren.
Veel kleine kernen kennen dit probleem niet, daarom krijgt
dit probleem extra aandacht. De overlast wordt volgens de inwoners
deels door jongeren uit eigen dorp veroorzaakt en deels door jongeren
uit buurt /randgemeenten.
Om tot een goede oplossing te komen dient de jongerenwerker/straathoekwerker
eerst met deze groep in contact te komen om dit probleem
goed in beeld te brengen. De vragen die hierbij gesteld moeten
worden zijn; Wat is de leeftijd van de jongeren? Hoe groot is deze
groep? Wat is de overlast? Zijn er individuele problemen bij de jongeren,
bijvoorbeeld drugs? Zijn er jongeren bekend bij Bureau Jeugdzorg?
Gaan de jongeren naar school, is er sprake van spijbelaars,
werkeloze of ‘kwetsbare jongeren”. Wat wordt er reeds vanuit diverse
hulpverleningsorganisatie gedaan? In deze kan de jongerenwerker
een signalerende en onderzoekende/ begeleidende/verwijzende rol
vervullen en van daaruit zijn plan maken/inbrengen. Mogelijk zou de
21

jongerenwerker kunnen samenwerken met de buurtgemeenten wanneer
blijkt dat de jongeren ook uit andere gemeenten komen.
Er zijn ook jongeren die geen problemen veroorzaken, maar gewoon
een plek op straat willen hebben om elkaar te ontmoeten. Door in
contact te treden met deze groep kan in een vroeg stadium van gedachten
gewisseld worden en inzicht verkregen worden op behoeftes
en wensen. De gemeente gaat daarom op zeer korte termijn een gemeentelijk
jongerenwerk inzetten die samen met het SKW en andere
betrokkenen aan de slag gaan om een goed aanbod voor de jongeren
in Zegge te organiseren.
2 Veiligheid
Er is sprake van vernielingen en vandalisme in Zegge. Om dit te voorkomen
dient de wijkagent beter ingezet te worden en de relatie met
de bewoners vergroot te worden. Middels een buurtpreventieproject
overleggen wijkagent, jongerenwerker, buurtbewoners en mogelijk
andere instellingen geregeld over allerlei zaken waar de bewoners
tegenaan lopen. De bewoners krijgen tijdens dit overleg informatie
over onderwerpen als inbraakpreventie en het vergroten van de sociale
controle door het maken van goede afspraken met hun buren.
De wijkagent is namens de politie het eerste aanspreekpunt in een
buurtpreventieproject. Een onderdeel daarin zou ook kunnen zijn om
samen met bewoners onveilige plekken in beeld brengen, zoals dat
ook in het kader van de ouderenproof is gedaan. Verschillende plekken
kunnen met verlichting of beter onderhoud aangepakt worden
wanneer dat meegenomen wordt in de actualisatie van beheer programma’s.
3. Verenigingen en vrijwilligers
Zegge beschikt over diverse verenigingen voor jong en oud. De accommodaties
die gebruikt worden zijn goed. Het gemeenschapshuis
is pas vernieuwd en biedt ruimte voor het organiseren van activiteiten
voor jong en oud. Inwoners geven echter aan dat het aantal leden en
vrijwilligers afneemt en het werven van nieuwe leden steeds moeilijker
wordt. Er wordt aangegeven dat in de leeftijdsgroep onder de 40
jaar het aantal vrijwilligers kleiner wordt. Echter het aantal vrijwilligers
onder de ouderen is nog groot. Dit heeft deels te maken met de bevolkingsontwikkeling
in Zegge en veranderingen in de maatschappij,
steeds meer tweeverdieners en individualisering. Veel verenigingen
hebben daarom met dezelfde problemen te kampen. Echter er wordt
te weinig samengewerkt tussen de verenigingen. Door samenwerking
zou men juist kunnen zoeken naar mogelijkheden waar men elkaar
kan versterken en van elkaars sterktes gebruik kan maken (ruimtes,
faciliteiten, kantine, bestuurservaring). De samenwerking gaat niet
vanzelf.
Het opzetten van een gemeentelijk vrijwilligerssteunpunt zou hierin
een belangrijke stap kunnen zijn. Een steunpunt die aan verenigingen
en vrijwilligers ondersteuning, bemiddeling en bijscholing biedt door
bijvoorbeeld vraag en aanbod van vrijwilligers bij te elkaar brengen of
het organiseren van een jaarlijks overleg tussen diverse verenigingen.
Een vrijwilligerssteunpunt dat samenwerking tussen de diverse verenigingen/organisaties
(zoals b.v. SKW/jeugd en jongerenwerker)
probeert te bevorderen. Aangezien Zegge te klein is voor een zelfstandig
vrijwilligerssteunpunt zou er vanuit het gemeentelijk vrijwilligerssteunpunt
regelmatig een deskundige in Zegge ‘open spreekuur’
moeten houden zodat letterlijk en figuurlijk de afstand zo klein mogelijk
is.
Kortom dient er gezamenlijk onderzocht te worden welke taken en
rollen het vrijwilligerssteunpunt kan en moet gaan uitoefenen. Wat
is wenselijk. Vanuit het steunpunt kan bijvoorbeeld geïnventariseerd
worden welke problemen vrijwilligers hebben en van daaruit bestude-
22

en of er mogelijkheden zijn voor bijscholing en begeleiding. Belangrijk
is dat er een deskundig aanspreekpunt is dat faciliteert en goede
connecties heeft in het sociaal maatschappelijk veld (instellingen, gemeente
en subsidies) om verenigingen en vrijwilligers verder op weg
te helpen.
Een goede waardering voor de vrijwilligers is tevens een belangrijk
speerpunt wat niet uit het oog mag worden verloren. Het vrijwilligerssteunpunt
zou samen met vrijwilligers de behoeftes hierin verder in
beeld kunnen brengen.
Tevens kunnen verenigingen en vrijwilligers een belangrijke rol spelen
bij de Brede School of activiteiten in het toekomstige woonzorgsteunpunt.
Ze zouden bijvoorbeeld activiteiten kunnen aanbieden
in naschoolse activiteiten. Verenigingen kunnen hierdoor potentiële
nieuwe leden enthousiast maken.
Het verenigingsleven wordt door de gemeente gestimuleerd middels
subsidies. Eenvoudige en eenduidige regels m.b.t. subsidies leveren
een ontlasting van de vrijwilligers binnen de verenigingen op.
Binnen Zegge is momenteel één buurtvereniging. Enkele inwoners
geven aan dat buurtverenigingen bijdragen aan de saamhorigheid
door het organiseren van activiteiten voor jong en oud. Om te bestuderen
of er meer draagvlak is onder de bewoners zou een werkgroep
met bewoners kunnen worden opgericht om dit te onderzoeken.
4 Zorgvoorziening om inwoners zo lang mogelijk in Zegge te
kunnen laten wonen
Uit verschillende onderzoeken (ouderenproof, enquête dorpsraad) is
de behoefte en noodzaak voor geschikte seniorenwoningen en een
zorgsteunpunt in Zegge aangegeven. Uit het onderzoek blijkt tevens
dat een groot deel van de inwoners daadwerkelijk gebruik wil maken
van de seniorenwoningen. De inwoners zitten al jaren te wachten op
de ontwikkeling van het zorgsteunpunt annex seniorenwoningen. De
situatie voor ouderen is de afgelopen jaren niet verbeterd, waardoor
steeds meer ouderen het vertrouwen beginne te verliezen. Er is een
start gemaakt met de uitvoering, waarbij de inwoners geïnformeerd
willen blijven over de verdere plannen.
Met de realisatie van het steunpunt kunnen zorgaanbieder(s) zelfstandig
wonende ouderen of mensen met een beperking die in het
complex wonen, makkelijker zorg op maat (op afroep) verlenen.
Daarnaast is het Steunpunt een levendige plek die overdag een huiskamerfunctie
heeft en waar verschillende activiteiten georganiseerd
worden voor de ouderen. Het is belangrijk dat de ouderen die buiten
het complex wonen, gebruik maken van deze faciliteiten en er een
goede communicatie plaats vindt over deze activiteiten.
Het Steunpunt ligt centraal in het dorp aan het kerkplein en biedt daardoor
mogelijkheden voor het creëren van een levendiger centrum,
waar de interactie tussen de bewoners kan worden vergroot. Door in
de onderste laag van het gebouw flexibele, multifunctionele ruimtes
voor commerciële voorzieningen als een winkel, pin automaat, huisarts
en apotheek of een kapper te creëren wordt daarmee tevens de
levendigheid en het ontmoeten van de bewoners aan het plein vergroot.
Het Steunpunt levert hiermee goede voorwaarden voor het in
stand houden van een bepaald voorzieningenniveau in het dorp.
De wens voor 24-uurszorg is nog steeds aanwezig in Zegge, ondanks
dat uit onderzoek blijkt dat dit momenteel in het Steunpunt niet direct
haalbaar is. Het realiseren van 24-uurszorg in een kleine kern vraagt
daarom om nader onderzoek over hoe zorg kan plaats vinden en de
mogelijke locaties voor huisvesting.
23

Naast een goede zorgvoorziening is er behoefte aan een betere informatievoorziening
op het gebied van (mantel)zorg, woningaanpassing
en Wmo. Het zorgloket in Rucphen levert daar een belangrijke
bijdrage aan. Echter het loket is moeilijk bereikbaar of inwoners zijn
hier niet van op de hoogte. Volgens bewoners is het van belang dat er
een organisatie is die de beschikbare informatie bundelt, stroomlijnt
en laagdrempelig maakt voor hen. Daarbij dient een professional met
kennis over verschillende taken en regelingen als vraagbaak te kunnen
fungeren voor bewoners. Enerzijds kan dat door spreekuren voor
o.a. vrijwilligers / mantelzorgers en activerende huisbezoeken (buurten
bij de buren). Anderzijds kan dat door voorlichting te geven aan
bepaalde groepen bewoners, zoals mantelzorgers en ouderen. Het
spreekuur zou verder uitgebreid kunnen worden tot een fysiek of digitaal
informatiepunt. Samen met bewoners dient gekeken te worden
naar een geschikte laagdrempelige locatie en de invulling daarvan.
Regelmatige voorlichting aan vrijwilligers over de rol van de Wmo en
het zorgloket kan een laagdrempelige manier zijn om informatie over
te brengen. Dit dient dan wel lokaal geregeld te worden.
5 Samenwerking tussen verschillende vrijwillige en professionele
instanties/organisaties.
Binnen de gemeente Rucphen en in Zegge zijn verschillende instellingen/organisaties
actief op het gebied van zorg en welzijn (toekomstige
vrijwilligersteunpunt en jongerenwerker, CJG, SKW , Brede school,
zorgloket, enz).
Voor een goede en integrale aanpak van de problemen en ontwikkelingen
in de toekomst is een goede afstemming tussen partijen van
groot belang. Er dient daarom bestudeerd te worden hoe die samenwerking
plaats moet gaan vinden. Gestart zou kunnen worden met
een periodiek overleg op dorpsniveau tussen alle betrokken partijen.
Vooral omdat de gemeente Rucphen meerdere kleine dorpskernen
heeft, ligt versnippering van inspanningen van de diverse organisaties
op de loer. Door de sociale inspanningen van de gemeente, professionele
organisaties en vrijwilligers goed op elkaar af te stemmen en
samen te laten werken moet de kruisbestuiving tussen genoemde
voorstellen op sociaal gebied optimaal kunnen plaatsvinden.
De mogelijkheden voor ouderen om langer in eigen huis te kunnen
blijven wonen dienen te worden verbeterd (bron: ouderenproof). Hiervoor
zijn verschillende instrumenten nodig, zoals het geven van goede
en makkelijk verkrijgbare informatie, bijvoorbeeld informatiebrochures
over woningaanpassingen en de mogelijkheid om zorg aan huis in de
kernen beschikbaar te stellen. Daarnaast is het belangrijk dat mensen
die langer zelfstandig willen wonen weten welke persoon ze hiervoor
binnen de gemeente Rucphen kunnen raadplegen.
24

2.6 Verkeer
Om de leefbaarheid in en bereikbaarheid van de kern Zegge te verbeteren
vraagt men met name aandacht voor de Onze Lieve Vrouwestraat.
Hier maakt nu veel doorgaand verkeer gebruik van. De
wegcategorisering speelt nu juist in op een verkeersfunctie van de
Onze Lieve Vrouwestraat. In de visie wordt dan ook voorgesteld aan
de gehele kern Zegge de status van verblijfsgebied toe te kennen. Dit
betekent dat op alle straten in Zegge een maximum snelheid geldt
van 30km/u.
Rondom Zegge speelt een groot aantal infrastructurele ontwikkelingen.
Hoewel deze ontwikkelingen hoofdzakelijk als een bedreiging
worden gezien, kunnen deze ontwikkelingen bijdragen aan een meer
verkeersluw karakter van de kern.
Samen met bewoners is meegedacht over eventuele kansen, die
nauw samenhangen met de verkeersstructuur, om het dorp te profileren.
Hier zijn een aantal speerpunten uit naar voren gekomen. Bovendien
is er nog ingesprongen op toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen
in en rondom Zegge.
Verbeteren verkeerssituatie in de dorpskern.
Profileren van de kern
Door de bewoners en ondernemers wordt onderkend dat Zegge voldoende
kansen heeft om het dorp verder op de kaart te zetten. Geroemd
worden de landelijke ligging, de vele kleinschalige ondernemers
en de toeristische aantrekkingskracht die het dorp uitoefent op
pelgrims (Mariabedevaart). Hier zou het dorp veel meer voordeel uit
moeten halen. Hiervoor wordt een aantal suggesties gedaan:
kaart Visie verkeer
Herinrichting Dorpsplein
Het dorpsplein kan zodanig worden heringericht dat de verkeersfunctie
van de Onze Lieve Vrouwestraat op deze locatie ondergeschikt
wordt gemaakt aan de verblijfsfunctie (de auto is ‘te gast’). Op die
manier vormen kerk, kapel, horeca, het nieuw te realiseren steunpunt,
supermarkt en wellicht ook de school veel meer het dorpshart.
Dit biedt bijvoorbeeld ook kansen voor een extra ontsluiting van de
basisschool voor langzaam verkeer. Zo wordt de school ook meer onderdeel
van het dorp en wordt een korte route voor fietsers gecreëerd
richting school hetgeen het autogebruik ontmoedigt.
Ten behoeve van de hiervoor genoemde voorzieningen dient parke-
25

en op het plein te worden toegestaan. Echter, in de maanden mei en
oktober vindt ieder weekend de bedevaart plaats richting de kapel in
Zegge. Ten tijde van deze bedevaart zouden bezoekers juist moeten
kunnen profiteren van de voorzieningen op en rondom het plein.
Horeca in combinatie met een gezellige uitstraling moeten toeristen
beter binden aan het dorp. Het parkeren van grote bussen past niet in
dit beeld van het dorpsplein. Aan de rand van het dorp dient derhalve
een voorziening te worden gecreëerd waar bezoekers kunnen parkeren
en waar tevens bussen kunnen staan. Mogelijke locaties hiervoor
zijn bijvoorbeeld aan de Kapelstraat en de Hoefstraat.
Inrichting Onze Lieve Vrouwestraat
De Onze Lieve Vrouwestraat doorsnijdt de kern Zegge. Een aantal
bewoners geeft aan overlast te ondervinden van (zwaar) verkeer door
de kern, ondanks het verbod voor doorgaand vrachtverkeer. Door
de ondernemers wordt juist opgemerkt dat een bepaalde hoeveelheid
verkeer in de kern wel wenselijk is, gelet op de leefbaarheid in het
dorp en de kansen voor lokale ondernemers. Wel wordt onderkend
dat de Onze Lieve Vrouwestraat aan onderhoud toe is. Met name trottoirs
zijn vaak ongelijk. Ook is meer groen in de kern gewenst.
Los van het onderhoudsvraagstuk wordt voorgesteld het gedeelte
Onze Lieve Vrouwestraat vanaf het nieuw in te richten dorpshart tot
en met het Aloysiushof een andere inrichting te geven dan de overige
delen van de Onze Lieve Vrouwestraat. Zeker in dit middengedeelte
kan door middel van een andere inrichting de verblijfsfunctie benadrukt
worden. Zo ontstaat tevens een koppeling tussen de omgeving
van het dorpsplein en de voorzieningen rond het Aloysiushof.
Beter inspelen op recreatieve fietsroutes
Een aantal fietsroutes loopt weliswaar door Zegge, maar fietsers zijn
nog te weinig genegen in het dorp een tussenstop te maken of het
dorp te kiezen als begin- of eindpunt van hun route. Een uitgekiend
horeca-aanbod, een gezellige uitstraling (meer groen!) en voldoende
parkeermogelijkheden om van hieruit te kunnen starten worden hierbij
essentieel geacht. Het dorpsplein is de uitgelezen plek om hier verder
invulling aan te geven.
Bovenstaande ontwikkelingen / kansen bieden ook meer mogelijkheden
voor startende ondernemers. In de huidige situatie is er al een
keur aan diverse kleinschalige ondernemingen gevestigd, veelal aan
de Onze Lieve Vrouwestraat. Zo kan de totale detailhandelstructuur
van Zegge versterkt worden. Wel zijn bewoners en ondernemers het
er unaniem over eens dat kleinschaligheid als kwaliteit van Zegge
behouden moet blijven.
Oplossen van infrastructurele knelpunten
Gehele kern Zegge 30km zone
Vanuit verkeerskundig oogpunt wordt voorgesteld de gehele kern
Zegge aan te wijzen als verblijfsgebied met een maximum snelheid
van 30 km/uur. Opgemerkt wordt dat de gemeente al enige tijd zich
over deze maatregel aan het beraden is. Wel wordt er nadrukkelijk
op gewezen dat de wegen in het dorp berijdbaar moeten blijven voor
grote voertuigen zoals landbouwverkeer. Aanwijzen als 30km zone
biedt kansen om met name de wegen binnen het ‘dorpshart’ her in
te richten. Nu is de inrichting veelal verkeerskundig van aard. Door
middel van een 30km zone kan de weginrichting zodanig worden aangepast
dat de infrastructuur bijdraagt aan het verder versterken van
het dorpshart.
Fietspad richting Oudenbosch
Vanaf de M. de Jongstraat is een solitair fietspad gerealiseerd tot aan
de Bosschenhoofdseweg. Vanaf de Bosschenhoofdseweg wordt dit
26

fietspad via de Heistraat gecontinueerd richting Oudenbosch. Deze
fietsverbinding is met name gerealiseerd om een verkeersluwe verbinding
aan te bieden voor de schoolgaande kinderen van en naar
Oudenbosch. De ervaring leert echter dat dit fietspad nauwelijks als
school-thuisroute wordt gebruikt. Men verkiest de kortere route via de
Onze Lieve Vrouwestraat / Zeggeweg. Daarnaast wordt door Kragten
de fietsoversteek op de Bosschenhoofdseweg ter plaatse van de
aansluiting van het fietspad als onveilig beoordeeld. Dit pleit voor een
veiligere fietsverbinding tussen Zegge en Oudenbosch via de Onze
Lieve Vrouwestraat / Zeggeweg.
Ontsluiting woongebied Dorestede
Het woongebied Dorestede heeft maar één ontsluiting, namelijk aan
de zijde van de Onze Lieve Vrouwestraat. Aangegeven wordt dat
tijdens evenementen dit woongebied beperkt bereikbaar is voor de
diverse hulpdiensten. Onderdeel van de visie is dan ook een extra
ontsluiting voor het (calamiteiten)verkeer aan de zuidzijde (richting
Hoefstraat).
Openbaar vervoer
Momenteel wordt Zegge bediend door een buurtbus. 1x Per uur kan
men met de buurtbus naar Oudenbosch of Roosendaal. Met name bij
slecht weer maken veel reizigers gebruik van de bus (met name scholieren).
In de ochtendspits moet daarom een grote bus ingezet worden.
Bewoners missen met name een busdienst naar Rucphen (bv
naar het gemeentehuis) en zouden graag structureel een volwaardige
bus willen. Echter, de provincie Noord-Brabant heeft als concessiehouder
een basisvoorzieningenniveau vastgesteld. Voor kernen met
minder dan 2000 inwoners is de buurtbus of deeltaxi het geëigende
openbaar vervoer middel. Een volwaardige buslijn met grote bussen
en een wijziging van de busroute zit er voorlopig niet in.
Aan het bestaande niveau van openbaar vervoer kan dus op korte
termijn niets veranderd worden. Er zal derhalve meer moeten worden
ingestoken op bekendheid van bijvoorbeeld taxivervoer. Ook kunnen
particuliere initiatieven worden ontplooid om op welke manier dan ook
collectief vervoer op te zetten, zoals haal en breng diensten door vrijwilligers.
Ruimtelijke ontwikkelingen
Voor de komende jaren staat een groot aantal ruimtelijke ontwikkelingen
rondom Zegge op stapel;
- Omlegging van de A58 noordoostelijk van Roosendaal richting A17
(de Noordoost-tangent).
- Een zuidelijke randweg rondom Oudenbosch (N641).
- Intensivering van het railverkeer.
- Verbeteren van de verbinding vanuit Oudenbosch via Bosschen
hoofd naar de A58.
Bij de ontwikkeling van deze plannen zal de overlast voor Zegge tot
een minimum beperkt moeten blijven. Er zal aandacht moeten zijn
voor een goede inpassing die geen afbreuk doet aan het open landschap
rondom Zegge. Dit betekent tevens dat dit op voldoende afstand
van de kern plaats zal moeten vinden.
Het zal de negatieve attitude jegens de ontwikkelingen niet voor 100%
wegnemen, maar in combinatie met een verkeersluwe inrichting van
geheel Zegge en het verplaatsen van de aansluiting op de A58 naar
de noordoost-tangent betekent dit dat het doorgaand verkeer uit Zegge
geweerd wordt.
27

2.7 Groen
Het huidige landschap rond Zegge is grootschalig, open, rechtlijnig
en nat. Inwoners vinden dit een zeer waardevol en aantrekkelijk uitloopgebied.
De oude ontginningsstructuur is nog altijd aanwezig en
dient de basis te zijn voor toekomstige ontwikkelingen. De rechte
west-oost georiënteerde lijnen dienen te worden versterkt door wegen
te begeleiden met laanbomen (populieren, essen) en waterlopen
te accentueren met knotwilgen, losse elzengroepen of rietkragen. Enkele
straten waaraan gedacht kan worden zijn: Sint Maartenstraat,
Kruisstraat (deels aanwezig), Spiekestraat, Schoutestraat, Hoefstraat
en Repestraat. De aandachtspunten zouden eventueel meegenomen
kunnen worden in een landschapsontwikkelingsplan.
Ondersteuning hoofdstructuur binnen de kern
De Onze Lieve Vrouwestraat vormt de centrale ontwikkelingsas van
Zegge. Deze hoofdstructuur dient met groene elementen ondersteund
te worden, waarbij de groene structuur van buiten de kern tot
in het hart van de kern doorloopt. In basis dient te worden gekozen
voor bomen, die de gehele Onze Lieve Vrouwestraat (van A58 tot de
spoorkruising bij Oudenbosch) begeleiden. Binnen de kern, bij gebrek
aan ruimte, kan gekozen worden voor andere elementen, zoals uitbundige
hanging baskets aan de straatverlichting. De bloemen maken
in dat geval duidelijk dat de Onze Lieve Vrouwestraat de voornaamste
structuur is binnen Zegge en dragen bij aan het verblijfsklimaat van
deze straat (als winkelstraat, maar ook voor de passant/toerist). Deze
aandachtspunten dienen meegenomen te worden bij een toekomstige
reconstructie van de O. L. Vrouwestraat.
Groene, dorpse uitstraling
Ondanks de nabijheid van het landschap, heeft Zegge een stenig
karakter. Dit wordt vooral veroorzaakt door het ontbreken van groen
(groene ruimtes, maar ook bomen) binnen de kern. Een tweede oorzaak
is het naar binnen gekeerde karakter van Zegge, interacties met
het landschap zijn nauwelijks aanwezig.
Door het toevoegen van groen in de straat (bomen tweede grootte)
wordt het dorpse karakter versterkt. Bij toekomstige reconstructies
van wegen of herstructureringen van bestaande woongebieden, alsmede
toekomstige uitbreidingen dient voldoende groene, openbare
ruimte gereserveerd te worden om het dorpse karakter te versterken,
maar ook om mogelijkheden te creëren ten aanzien van sport en spel.
Het kerkplein vervult een centrale rol in de gewenste dorpse en groene
uitstraling van Zegge. Het plein dient z’n pleinfunctie te behouden
(kermis, markt, bedevaart), maar kan tevens worden omgevormd tot
aangename groene verblijfsruimte. Een groene verblijfsruimte die bewoners,
maar ook de toevallige passant prikkelt er te rusten en een
kop koffie te bestellen. Om deze visie te laten landen in gemeentelijke
beheer- en onderhoudsprogramma’s dienen deze ideeën een plek te
krijgen in een gemeentelijke groenvisie.
Kernranden
De vanuit het landschap zichtbare kernranden dragen in sterke mate
bij aan het karakter/de uitstraling van de kern. Groene kernranden
dragen bij aan een dorpse sfeer en worden daardoor gewaardeerd.
Groene kernranden zijn te bereiken door landschappelijke beplanting
op de overgang van kern naar landschap te situeren, bijvoorbeeld
laanbomen langs een ontsluitingsweg, boomgaarden, groensingels
en voldoende diepe tuinen aan achterkantsituaties. Harde kernranden
ontstaan door te hoge bebouwing, aaneengesloten bouwmassa’s
28

en fysieke erfafscheidingen zoals schuttingen. Door de planmatige
ontwikkeling, bebouwingstypologie en achterkantsituaties zijn de
meeste kernranden hard. Hierdoor krijgt Zegge een meer stedelijke
dan landelijke uitstraling. De kernranden kunnen worden verzacht
door het ontwikkelen van een groene zone langs deze kernranden samen
met de ontwikkeling van uitbreidingsplannen. Deze kernranden
kunnen bestaan uit o.a. solitaire bomen, boomgroepen, rijen knotwilgen,
eventueel fruitbomen, hagen, extensief grasland, aangevuld met
nieuwe functies, zoals waterberging en extensieve vormen van recreatie
(wandelen, spelen).
van Zegge, waardoor de plek direct aan functionaliteit wint.
Ommetjes
Ondanks de landelijk omgeving zijn de mogelijkheden ten aanzien
van extensieve recreatie, vooral wandelen beperkt. Alleen aan de
noordoostzijde van Zegge zijn beperkte mogelijkheden aanwezig in
de vorm van een fietspad (sportcomplex) en onverharde weg (Spoorstraat
- Schoolstraat). Het onverharde pad kan met de toekomstige
woninguitbreidingen worden doorgezet naar het dorpsbos, waardoor
hier een doorgaande recreatieve structuur ontstaat.
Dorpsbos
Grote groenobjecten ontbreken in de directe omgeving van Zegge.
Daarmee worden de recreatieve mogelijkheden beperkt. Door het
ontwikkelen van een dorpsbos wordt een groene ruimte gecreëerd,
waarbinnen diverse vormen van recreatie mogelijk zijn, zoals wandelen,
vissen (als er een visvijver toegevoegd wordt), avontuurlijk spelen,
natuurbeleving en natuureducatie.
Het dorpsbos sluit aan op de bestaande groenzone langs het spoor,
waardoor recreatieve verbindingen richting de kern uitgebreid kunnen
worden. Tevens grenst het aan een toekomstig uitbreidingsgebied
29

BS
Aanbrengen padenstructuur
BS
Gerichtheid bouwblok
Kerkhof
Nieuwbouw steunpunt
Entree Brede School
BS
Inbreiding / herstructurering
BS
Kerkplein
Terras
Versterken groenstructuur
kaart Gebiedsvisie kerkplein e.o.
30

2.8 Gebiedsvisie kerkplein e.o.
In de zone rondom het kerkplein zijn veel sociale voorzieningen gelegen.
In het gebied mist het echter aan een duidelijke ruimtelijke
verbindende structuur. Deze structuur is nodig om een betere bereikbaarheid
te creëren en om een versterking van de onderlinge relatie
tussen de voorzieningen vorm te geven. Door de mogelijkheden die
er in de huidige situatie nog aanwezig zijn door ingrepen die plaats
vinden of plaats gaan vinden, is het nu het moment om een heldere
structuur te creëren. De bouwopgave dient hier op aan te sluiten.
De ruimtelijke koppeling van de afzonderlijke plekken en voorzieningen
dient in eerste instantie tot stand komen door het inbrengen van
een heldere padenstructuur in combinatie met de gewenste toevoeging
van woonbebouwing. Op de plek waar in het verleden de Rode
Leeuw gestaan heeft kan woningbouw plaats vinden die gericht is op
de pastorie ,kerk en Onze Lieve Vrouwestraat. Het woonpad verbindt
hierdoor het kerkplein met de brede school en versterkt het zicht op
de kerkelijke objecten. Haaks op dit pad dient aan de achterzijde van
de Heilige Maria Boodschapkerk een aantrekkelijke route gecreëerd
te worden die zorgt voor een veilige verbinding tussen De Nieuwenbergh
en de brede school.
Het kerkplein van Zegge zal het startpunt moeten gaan vormen voor
de recreatie in de omgeving, als plek voor verblijven en ontmoeting
en als ruimte voor het houden van evenementen. Om het kerkplein
te benadrukken zal de bezoeker vanaf de Onze Lieve Vrouwestraat
het plein betreden. De bezoeker zal onthaald moeten worden in een
ruimte die omgeven is door aantrekkelijke bouwwerken en een inrichting
die duidelijke afgestemd is op de gebruiksfunctie van het kerkplein.
Het doorgaande autoverkeer zal ondergeschikt gemaakt moeten
worden aan het verblijfsverkeer. De auto is te gast op het plein.
Het attentieniveau van de bestuurder wordt verhoogd, waardoor dit de
verkeersveiligheid ten goede komt.
De Mariakapel dient een vooraanstaande plek te krijgen op het plein.
De kapel heeft een grote aantrekkingskracht op toeristen tijdens de
bedevaart en kan ook buiten deze periode een belangrijke functie vervullen.
Tijdens de bedevaartmaanden dient er gezocht te worden naar
alternatieven om te parkeren. Het plein kan hierbij dienst doen als
plek voor het organiseren van op de bezoekers gerichte aanvullende
evenementen.
De inrichting van het plein dient ten alle tijden aantrekkelijk en wervend
te zijn. Toeristen en bewoners kunnen er terecht voor een hapje
en een drankje op het terras dat gesitueerd is op het plein rondom de
kapel. Ook voor de bewoners van het Steunpunt Zegge zullen voorzieningen
moeten worden aangebracht. De supermarkt krijgt hierbij
zijn plek in het Steunpunt. De aantrekkingskracht richting het plein
wordt hierdoor vergroot. Ook dient het plein en de kapel opgenomen
te worden in de toeristische routing in de omgeving. Het plein moet
het startpunt vormen voor diverse fietsroutes in de landelijke omgeving
van Zegge. De routes, de ontstaansgeschiedenis van Zegge en
zijn omgeving en daarbij de geschiedenis van de bedevaart kunnen
hierbij op informatieborden aangegeven worden.
Het gebied zal door de metamorfose ruimtelijk en functioneel aantrekkelijker
worden. Daarnaast worden er door het aanbrengen van de
onderlinge samenhang meer verbanden gelegd tussen de voorzieningen.
Op deze manier versterken ze elkaar en biedt het een meerwaarde
voor de bewoners van Zegge en de bezoeker.
31

2.9 Communicatie
De communicatie tussen bewoners en gemeente is een belangrijke
aspect voor de saamhorigheid en uitvoering van verschillende projecten.
Er zijn verschillende communicatielijnen zoals het gemeentelijk
lokale blad (Bode) die goed werken en de communicatielijnen van
verenigingen, zoals de KBO. Het in stand houden en stimuleren hiervan
is een belangrijk doel voor de verbetering van de leefbaarheid.
Het houden van een jaarlijkse presentatie van gemeentelijke plannen
aan bewoners is een goed initiatief dat voortgezet moet worden. Voor
een goede uitvoering van het iDOP is er behoefte aan gestructureerde
lijnen waarin afspraken en taken worden geregeld en projecten worden
uitgevoerd. Enerzijds kan dat door goede afspraken te maken.
Anderzijds kan dat door het aanstellen van een vast aanspreekpunt
voor dorpsraden om de communicatie te faciliteren. Er dient daarom
nagegaan te worden wat het beste mogelijk is.
De dorpsraad dient er voor te zorgen dat zij continu de antennes in
de samenleving houden zodat ze weten wat er speelt in het dorp. Een
goede afstemming tussen bewoners is daarvoor van groot belang.
Het opzetten van een website of het houden van themabijeenkomsten
kan de draagvlak van de dorpsraad vergroten en eventueel initiatieven
wegzetten onder werkgroepen.
32

3 Leefbaarheidsprogramma
In het voorgaande hoofdstuk is een toekomstvisie geschetst. Om
invulling te geven aan deze visie zijn acties noodzakelijk. Om deze
acties in te zetten dienen projecten opgezet te worden. Het voordeel
van projectmatig werken is, dat elk project een doel heeft, de verantwoordelijkheid
eenduidig is en er een einddatum vastgelegd kan
worden. Hierdoor wordt een voor inwoners abstracte visie ineens
vertaald naar overzichtelijke programma voor de komende jaren. Dit
geldt voor eenmalige projecten, maar ook voor acties die een meer
continue inspanning vergen.
ven in projecten die op korte, middellange of lange termijn uitgevoerd
worden. Met korte termijn wordt bedoeld, binnen vier jaar.
Bij het leefbaarheidsprogramma dient in ogenschouw genomen te
worden dat de ontwikkeling van een iDOP te vergelijken is met een rijdende
trein. Voor bepaalde onderwerpen heeft de gemeente al beleid
geformuleerd en zijn wellicht werkzaamheden al gepland in de tijd.
Voor andere zaken dient wellicht aanvullend onderzoek plaats te vinden,
terwijl andere aspecten vrijwel direct uitgewerkt kunnen worden.
Ook dient de projectenlijst zo flexibel gebruikt te worden dat, indien
gewenst, van traject gewisseld kan worden. Soms doen zich kansen
voor waardoor nieuwe projecten toegevoegd worden of kan het gebeuren
dat bestaande projecten vervallen of gewijzigd worden.
Hierbij dient de visie per definitie als uitgangspunt overeind te blijven
en het programma verder uitgewerkt te worden met de verschillende
uitvoerende instanties. De concrete aanpak, financiën en planning zijn
zaken die in deze uitwerking aan bod komen. De korte termijn projecten
komen daarvoor als eerste in aanmerking.
Op basis van de visie worden projecten geformuleerd. De diverse
thematische uitwerkingen bieden het kader voor deze projecten. De
projecten zijn beschreven in een tabel (bijlage 4), met daarop aangegeven
de doelen, mogelijke deelprojecten (acties), initiatiefnemer, de
prioriteit en de relaties tussen de projecten. De prioriteit is weergege-
33