30.06.2014 Views

Office 2007 – voor het examen! Oefeningen Deel 5 ... - Sdu

Office 2007 – voor het examen! Oefeningen Deel 5 ... - Sdu

Office 2007 – voor het examen! Oefeningen Deel 5 ... - Sdu

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!<br />

<strong>Oefeningen</strong><br />

<strong>Deel</strong> 5 – PowerPoint <strong>2007</strong><br />

Saskia Jacobsen<br />

Bert Pinkster<br />

Michiel Pinkster<br />

Jan Dols<br />

Onder redactie van Saskia Jacobsen


Meer informatie over deze en andere uitgaven kunt u verkrijgen bij:<br />

<strong>Sdu</strong> Klantenservice<br />

Postbus 20014<br />

2500 EA Den Haag<br />

tel.: (070) 378 98 80<br />

www.sdu.nl/service<br />

© 2010 <strong>Sdu</strong> Uitgevers bv, Den Haag<br />

Academic Service is een imprint van <strong>Sdu</strong> Uitgevers bv<br />

Deze opgaven horen bij de uitgave<br />

<strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Alle rechten <strong>voor</strong>behouden. Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van deze uitgave worden<br />

uitdrukkelijk <strong>voor</strong>behouden. Deze rechten berusten bij <strong>Sdu</strong> Uitgevers bv.<br />

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen, mag niets uit deze uitgave worden<br />

verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op<br />

enige wijze, <strong>het</strong>zij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder<br />

<strong>voor</strong>afgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.<br />

Voorzover <strong>het</strong> maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel<br />

16 h Auteurswet, dient men de daar<strong>voor</strong> wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting<br />

Reprorecht (postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor <strong>het</strong> overnemen van gedeelte(n) uit deze<br />

uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich te wenden<br />

tot de Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp,<br />

www.cedar.nl/pro). Voor <strong>het</strong> overnemen van een gedeelte van deze uitgave ten behoeve van commerciële<br />

doeleinden dient men zich te wenden tot de uitgever.<br />

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan <strong>voor</strong> de afwezigheid van<br />

eventuele (druk)fouten en onvolledigheden niet worden ingestaan en aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en<br />

uitgever deswege geen aansprakelijkheid <strong>voor</strong> de gevolgen van eventueel <strong>voor</strong>komende fouten en<br />

onvolledigheden.<br />

All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in<br />

any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the publisher‟s<br />

prior consent.<br />

While every effort has been made to ensure the reliability of the information presented in this publication, <strong>Sdu</strong><br />

Uitgevers neither guarantees the accuracy of the data contained herein nor accepts responsibility for errors or<br />

omissions or their consequences.


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Inhoud<br />

25 Programma verkennen ................................................................................. 5<br />

Oefening 25.1 Eerste kennismaking ................................................................... 5<br />

26 Presentatie maken ........................................................................................ 6<br />

Oefening 26.1 Nieuwe presentatie maken ........................................................... 6<br />

Oefening 26.2 Dia‟s toevoegen .......................................................................... 6<br />

Oefening 26.3 Diaweergaven ............................................................................ 8<br />

Oefening 26.4 Dia‟s verplaatsen, kopiëren en verwijderen .................................... 9<br />

Oefening 26.5 Presentatie bewaren en sluiten .................................................... 10<br />

Oefening 26.6 Opvragen en schakelen tussen presentaties .................................. 11<br />

Oefening 26.7 Opslaan in andere indelingen....................................................... 12<br />

27 Presentatie maken ...................................................................................... 14<br />

Oefening 27.1 Teksten in tijdelijke aanduidingen ................................................ 14<br />

Oefening 27.2 Teksten in tekstvakken ............................................................... 15<br />

Oefening 27.3 Uitlijning ................................................................................... 16<br />

Oefening 27.4 Tekenopmaak ............................................................................ 16<br />

Oefening 27.5 Regelafstand en alinea-afstand .................................................... 17<br />

Oefening 27.6 Opsommingstekens en nummering .............................................. 18<br />

Oefening 27.7 Teksten opmaken ...................................................................... 19<br />

Oefening 27.8 Tabs gebruiken .......................................................................... 20<br />

Oefening 27.9 Lettertypen vervangen ............................................................... 21<br />

Oefening 27.10 Hoofdlettergebruik ................................................................... 21<br />

Oefening 27.11 Teksten bewerken in <strong>het</strong> overzicht ............................................. 22<br />

Oefening 27.12 Koptekst en voettekst ............................................................... 22<br />

28 Sjablonen, modellen en thema’s ................................................................. 24<br />

Oefening 28.1 Diamodel aanpassen .................................................................. 24<br />

Oefening 28.2 Koptekst en voettekst................................................................. 26<br />

Oefening 28.3 Logo opnemen ........................................................................... 27<br />

Oefening 28.4 Achtergrond .............................................................................. 27<br />

Oefening 28.5 Sjabloon en thema ..................................................................... 28<br />

29 Afbeeldingen en vormen ............................................................................. 29<br />

Oefening 29.1 Afbeeldingen opnemen ............................................................... 29<br />

Oefening 29.2 Afbeeldingen bewerken ............................................................... 30<br />

Oefening 29.3 Vormen tekenen ........................................................................ 30<br />

Oefening 29.4 Afmetingen wijzigen en verplaatsen ............................................. 31<br />

Oefening 29.5 Vormen dupliceren ..................................................................... 33<br />

Oefening 29.6 Teksten in objecten .................................................................... 35<br />

Oefening 29.7 Overige mogelijkheden ............................................................... 36<br />

30 Multimedia .................................................................................................. 40<br />

Oefening 30.1 Geluid toevoegen ....................................................................... 40<br />

Oefening 30.2 Film toevoegen .......................................................................... 41<br />

31 Tabellen ...................................................................................................... 43<br />

Oefening 31.1 Tabel maken ............................................................................. 43<br />

Oefening 31.2 Tabel verplaatsen en afmetingen wijzigen ..................................... 44<br />

Oefening 31.3 Tabel opmaken .......................................................................... 46<br />

Oefening 31.4 Rijen/kolommen invoegen en verwijderen ..................................... 47<br />

Oefening 31.5 Kolombreedte en rijhoogte .......................................................... 47<br />

Oefening 31.6 Cellen samenvoegen en splitsen .................................................. 48<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 3/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

32 Grafieken .................................................................................................... 50<br />

Oefening 32.1 Grafiek maken ........................................................................... 50<br />

Oefening 32.2 Grafiektype wijzigen ................................................................... 51<br />

Oefening 32.3 Grafiek bewerken ....................................................................... 51<br />

Oefening 32.4 Grafiek opmaken ....................................................................... 52<br />

33 SmartArt-afbeeldingen ............................................................................... 56<br />

Oefening 33.1 SmartArt-afbeeldingen maken ..................................................... 56<br />

Oefening 33.2 SmartArt-afbeelding opmaken en bewerken .................................. 57<br />

Oefening 33.3 Organigram maken .................................................................... 59<br />

Oefening 33.4 Overige mogelijkheden ............................................................... 59<br />

34 Dia<strong>voor</strong>stellingen ....................................................................................... 62<br />

Oefening 34.1 Dia<strong>voor</strong>stelling geven ................................................................. 62<br />

Oefening 34.2 Diaovergang instellen ................................................................. 63<br />

Oefening 34.3 Tijdsinstellingen maken <strong>voor</strong> dia<strong>voor</strong>stelling .................................. 64<br />

Oefening 34.4 Animaties toevoegen .................................................................. 65<br />

35 Afdrukken ................................................................................................... 68<br />

Oefening 35.1 Pagina-instellingen ..................................................................... 68<br />

Oefening 35.2 Afdruk<strong>voor</strong>beeld ........................................................................ 68<br />

Oefening 35.3 Afdrukken ................................................................................. 69<br />

36 Overige mogelijkheden ............................................................................... 70<br />

Oefening 36.1 Spellingcontrole ......................................................................... 70<br />

Oefening 36.2 Zoeken en vervangen ................................................................. 70<br />

Oefening 36.3 Lettertypen insluiten .................................................................. 70<br />

Oefening 36.4 Inpakken <strong>voor</strong> cd ....................................................................... 71<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 4/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

25 Programma verkennen<br />

Oefening 25.1 Eerste kennismaking<br />

1. Start PowerPoint.<br />

2. Als <strong>het</strong> programmavenster niet is gemaximaliseerd, doet dit dan eerst.<br />

3. Op <strong>het</strong> scherm staat de eerste dia van een nieuwe presentatie.<br />

4. Klik in <strong>het</strong> tijdelijke object Klik om een titel te maken.<br />

Er verschijnt een gestippelde rand omheen met witte rondjes en blokjes en een soort<br />

„antenne‟ aan de bovenkant. De cursor knippert erin.<br />

5. Typ de volgende tekst: Mijn presentatie.<br />

6. Klik in de tijdelijke aanduiding Klik om een ondertitel te maken.<br />

De rand rondom de titel is verdwenen: hier staat alleen nog de cursor.<br />

7. Typ hier gevolgd door Enter.<br />

Typ op deze nieuwe alinea de datum van vandaag.<br />

8. Klik buiten de dia: nu is ook de rand rondom de ondertitel verdwenen.<br />

9. Kijk in <strong>het</strong> overzicht aan de linkerkant. Hier zien we een <strong>voor</strong>beeld van de eerste dia<br />

in <strong>het</strong> klein.<br />

10. Klik in <strong>het</strong> overzicht op <strong>het</strong> andere tabblad Overzicht.<br />

Nu zien we alleen de teksten die we hebben getypt in de tijdelijke aanduidingen.<br />

11. Klik op <strong>het</strong> tabblad Dia’s om <strong>het</strong> <strong>voor</strong>beeld in <strong>het</strong> klein weer te zien.<br />

12. Klik in de tekst van de titel.<br />

Rondom de tijdelijke aanduiding staan weer de rondjes en blokjes: <strong>het</strong> object is<br />

geselecteerd.<br />

a. Wijzig de tekst in Mijn allereerste presentatie.<br />

b. Klik daarna buiten <strong>het</strong> object, zodat dit niet meer geselecteerd is.<br />

c. Wijzig de tekst nog eens en maak ervan: Mijn eerste presentatie.<br />

13. Gebruik de zoombalk rechtsonder om de dia te vergroten tot 150%.<br />

14. Verklein nu de diaweergave tot 30%.<br />

15. Gebruik de knop Dia aanpassen aan huidig venster rechts van de zoombalk om de dia<br />

in <strong>het</strong> werkgebied te laten passen.<br />

16. Sluit PowerPoint af en sla de wijzigingen in deze presentatie niet op.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 5/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

26 Presentatie maken<br />

Oefening 26.1 Nieuwe presentatie maken<br />

1. Start PowerPoint.<br />

2. Op <strong>het</strong> scherm staat nu al een nieuwe lege presentatie. Die sluiten we eerst op de<br />

volgende manier.<br />

a. Klik op de <strong>Office</strong>-knop.<br />

b. Klik op Sluiten.<br />

3. Nu is alleen <strong>het</strong> programma PowerPoint gestart, maar is er geen presentatie waar we<br />

mee bezig zijn.<br />

4. Eerst beginnen we met een nieuwe lege presentatie.<br />

a. Klik op de <strong>Office</strong>-knop.<br />

b. Klik op Nieuw.<br />

c. Klik op Lege presentatie.<br />

d. Klik op de knop Maken.<br />

5. Er staat een nieuwe lege presentatie op <strong>het</strong> scherm.<br />

Wat is de tijdelijke naam van deze presentatie?<br />

6. Sluit deze presentatie weer.<br />

7. Nu beginnen we met een nieuwe presentatie op basis van een geïnstalleerde sjabloon.<br />

a. Klik op de <strong>Office</strong>-knop.<br />

b. Klik op Nieuw.<br />

c. Klik links op Geïnstalleerde sjablonen.<br />

d. Klik in <strong>het</strong> midden op Introductie van PowerPoint.<br />

e. Klik op Maken.<br />

8. Ook nu staat er een nieuwe presentatie op <strong>het</strong> scherm.<br />

a. Wat is de tijdelijke naam?<br />

b. Zoek op de statusbalk hoeveel dia‟s deze presentatie heeft en welke sjabloon<br />

de basis is <strong>voor</strong> deze presentatie.<br />

c. Bekijk de verschillende dia‟s van deze presentatie door te klikken op<br />

verschillende miniatuurdia‟s.<br />

d. Gebruik de knoppen met de twee driehoeken onder de verticale schuifbalk<br />

om steeds een dia <strong>voor</strong>uit of terug te gaan.<br />

9. Sluit de presentatie en sla de wijzigingen niet op.<br />

10. Dit laatste deel van de oefening kunnen we alleen uitvoeren als we een<br />

internetverbinding hebben.<br />

a. Klik op de <strong>Office</strong>-knop.<br />

b. Klik op Nieuw.<br />

c. Klik links op een van de opties onder Microsoft <strong>Office</strong> Online.<br />

d. Maak daarna in <strong>het</strong> midden nog een keuze. Soms moet er daarna nog een<br />

keuze gemaakt worden.<br />

e. Klik op Downloaden.<br />

11. Bekijk de nieuwe presentatie.<br />

12. Sluit de presentatie en sla de wijzigingen niet op.<br />

Oefening 26.2 Dia’s toevoegen<br />

1. Begin met een nieuwe lege presentatie.<br />

2. Klik in de tijdelijke aanduiding <strong>voor</strong> de titel en typ<br />

Werken met PowerPoint<br />

3. Klik in de tijdelijke aanduiding <strong>voor</strong> de ondertitel en typ<br />

PowerPoint <strong>2007</strong><br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 6/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

4. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Start.<br />

5. Klik op de afbeelding van de knop Nieuwe dia (niet op de tekst bij de knop!).<br />

6. Klik in titel van deze nieuwe dia en typ:<br />

Tekstdia’s.<br />

7. Klik in de tijdelijke aanduiding eronder (maar niet op een pictogram!).<br />

8. Op <strong>het</strong> scherm verschijnt een opsomteken en de cursor staat erachter.<br />

Typ de volgende tekst (achter elkaar doortypen: PowerPoint begint vanzelf op een<br />

nieuwe regel).<br />

In een object met opsommingstekens zoals dit kunnen we puntsgewijs teksten<br />

zetten.<br />

9. Druk nu op Enter.<br />

Er verschijnt een nieuw opsommingsteken.<br />

10. Typ de volgende tekst.<br />

Wanneer we op Enter drukken zal er op een nieuwe alinea worden begonnen<br />

en verschijnt er een volgend opsommingsteken.<br />

11. Druk op Enter.<br />

12. Typ bij <strong>het</strong> derde opsommingsteken:<br />

Na <strong>het</strong> laatste opsommingsteken in de lijst drukken we niet meer op Enter,<br />

maar klikken we buiten <strong>het</strong> object.<br />

13. De dia moet er nu zo uitzien.<br />

Figuur 26.1<br />

14. Maak weer een nieuwe dia, maar klik nu op de tekst van de knop.<br />

15. Kies als dia-indeling Alleen titel.<br />

16. De dia die nu verschijnt, heeft alleen een tijdelijke aanduiding <strong>voor</strong> een titel.<br />

17. Geef de dia de volgende titel:<br />

Hier staat alleen een titel.<br />

18. Voeg een nieuwe dia toe met als dia-indeling Inhoud van twee.<br />

19. Deze indeling heeft een titel en daaronder twee naast elkaar gelegen objecten. In<br />

deze objecten kunnen we een lijst maken met opsommingstekens of een ander<br />

onderdeel plaatsen.<br />

Zorg dat deze dia er zo uit komt te zien.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 7/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Figuur 26.2<br />

20. Voeg een nieuwe dia toe met als dia-indeling Vergelijking.<br />

Hier staat een extra tijdelijke aanduiding op.<br />

21. Zorg dat deze dia er zo uit komt te zien.<br />

Figuur 26.3<br />

22. Selecteer de eerste dia.<br />

23. Wijzig de tekst van de ondertitel in: Versie <strong>2007</strong>.<br />

24. Wijzig de titel van de tweede dia in Teksten op een dia.<br />

25. Voeg achter de laatste dia een nieuwe dia toe met de dia-indeling Titel en object.<br />

26. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 26.3 Diaweergaven<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, maak dan eerst oefening 2.2.<br />

2. De presentatie staat nu in de normale weergave. Controleer dit met de knop <strong>voor</strong> de<br />

zoombalk in de statusbalk.<br />

3. Klik in <strong>het</strong> overzicht aan de linkerkant op <strong>het</strong> tabblad Overzicht.<br />

Nu zien we alleen de teksten in de tijdelijke aanduidingen.<br />

4. Waarom staat in <strong>het</strong> overzicht niets bij de laatste dia?<br />

Conclusie:<br />

Als er niets staat in de tijdelijke aanduidingen, dan zal deze dia leeg lijken in <strong>het</strong><br />

Overzicht.<br />

5. Schakel terug naar de miniatuurdia‟s door te klikken op <strong>het</strong> tabblad Dia’s van <strong>het</strong><br />

Overzicht.<br />

6. Klik op de knop Diasorteerder bij de zoomknop op de statusbalk.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 8/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

7. We zien nu alle 6 dia‟s van de presentatie tegelijk.<br />

8. Plaats de muisaanwijzer op de laatste dia en sleep deze dia tussen dia 1 en dia 2 in<br />

(let op de verticale streep die tussen dia 1 en 2 moet komen).<br />

De dia is verplaatst.<br />

9. Maak deze actie ongedaan met de knop Ongedaan maken op de Werkbalk Snelle<br />

Toegang.<br />

10. Klik op dia 6 en druk dan op Delete.<br />

Dia 6 is verwijderd!<br />

11. Klik op dia 2, druk op Ctrl en houd deze toets ingedrukt.<br />

Klik nu op dia 4 en 5.<br />

Druk op Delete.<br />

De geselecteerde dia‟s zijn verwijderd.<br />

12. Maak deze laatste twee acties ongedaan: de verwijderde dia‟s zijn teruggezet!<br />

13. Klik op dia 3.<br />

14. Klik op de knop Dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

15. Er start een dia<strong>voor</strong>stelling die begint met de derde dia.<br />

16. Druk op Esc om de <strong>voor</strong>stelling af te breken.<br />

17. Selecteer de eerste dia.<br />

18. Start weer een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

19. Gebruik steeds Enter of de linkermuisknop om naar de volgende dia te gaan.<br />

20. Na de laatste dia verschijnt een zwart scherm. Klik om terug te keren naar de laatste<br />

weergave.<br />

21. Selecteer weer dia 5.<br />

22. Gebruik nu de knop Dia<strong>voor</strong>stelling op <strong>het</strong> tabblad Beeld.<br />

Nu wordt er wel automatisch gestart met de eerste dia!<br />

23. Breek eventueel de dia<strong>voor</strong>stelling af of doorloop de <strong>voor</strong>stelling helemaal.<br />

24. Schakel weer over naar de normale weergave.<br />

25. Selecteer de eerste dia.<br />

26. Typ in <strong>het</strong> deel onder de dia, <strong>het</strong> notitiegedeelte, de volgende tekst:<br />

In <strong>het</strong> notitiedeel kunnen we aantekeningen maken bij de dia’s van de<br />

presentatie.<br />

27. Typ als notitie bij de tweede dia de volgende tekst:<br />

Hier komt straks alleen een afbeelding.<br />

28. Selecteer de derde dia.<br />

29. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Beeld en klik op de knop Notitiepagina.<br />

30. Aangezien er geen notitie is gemaakt bij de derde dia, zien we alleen de dia op een<br />

verder leeg vel.<br />

31. Blader terug naar de dia‟s van de eerste en tweede pagina. Wanneer we<br />

notitiepagina‟s zouden afdrukken, zullen die er zo uitzien.<br />

32. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 26.4 Dia’s verplaatsen, kopiëren en verwijderen<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, maak dan eerst de vorige oefening 2.3.<br />

2. Klik in <strong>het</strong> overzicht met de rechtermuisknop op de tweede dia.<br />

3. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Start.<br />

4. Klik in de groep Dia’s op de knop Indeling.<br />

5. Controleer welke dia-indeling deze dia heeft.<br />

Conclusie:<br />

Deze dia heeft de dia-indeling Titel en object.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 9/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

6. Gebruik de knop Indeling om deze dia een andere dia-indeling te geven, namelijk<br />

Inhoud met bijschrift.<br />

7. Klik met de rechtermuisknop op de derde dia.<br />

a. Kies Kopiëren.<br />

8. Plaats de muisaanwijzer tussen de derde en vierde dia in <strong>het</strong> overzicht.<br />

9. Klik op Plakken op <strong>het</strong> tabblad Start.<br />

Er is een kopie gemaakt van de dia.<br />

10. Wijzig de dia-indeling van deze dia in Inhoud van twee.<br />

11. Wat gebeurt er met de teksten op deze dia?<br />

Conclusie:<br />

Alle tekst uit de lijst met opsommingstekens komt in de linkerkolom te staan. De<br />

rechterkolom blijft leeg.<br />

12. Klik met de rechtermuisknop op de vierde dia.<br />

a. Kies Dia dupliceren.<br />

13. Wijzig de dia-indeling van deze dia in Leeg.<br />

14. Wat gebeurt er met de tekst?<br />

Conclusie:<br />

De bestaande tekst verdwijnt niet.<br />

15. Verwissel de dia‟s vier en vijf van plaats.<br />

16. Bekijk de dia‟s drie en vier nauwkeurig. De tekst is <strong>het</strong>zelfde, maar ze hebben een<br />

verschillende dia-indeling.<br />

Zijn er verschillen? Kijk <strong>voor</strong> deze controle op beide dia‟s eens in de titel en ook in de<br />

lijst met opsommingstekens.<br />

Conclusie:<br />

Hoewel de tekst <strong>het</strong>zelfde is, zijn de dia‟s niet <strong>het</strong>zelfde. Bij de dia met de indeling<br />

Leeg staan de tekstvakken tegen de linkerkant van de dia.<br />

17. Verwijder de laatste dia met de dia-indeling Vergelijking.<br />

18. Verwissel de eerste en de laatste dia van positie.<br />

19. Maak de laatste twee acties ongedaan. Dat zijn <strong>het</strong> verplaatsen van de dia‟s en <strong>het</strong><br />

verwijderen van de laatste dia.<br />

20. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 26.5 Presentatie bewaren en sluiten<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, maak dan eerste oefening 2.4.<br />

2. Klik op de knop Opslaan in de Werkbalk Snelle Toegang.<br />

3. Omdat deze presentatie nog niet eerder is opgeslagen, verschijnt <strong>het</strong> dialoogvenster<br />

Opslaan als.<br />

4. Waarschijnlijk staat in de balk bovenaan dat de presentatie opgeslagen zal worden in<br />

de map Documenten.<br />

Zo nee, klik dan links op Documenten.<br />

5. De oefeningen bewaren we in een nieuwe map, die we nu eerst maken.<br />

a. Klik op de knop Nieuwe map.<br />

b. Geef de map de naam <strong>Oefeningen</strong> module PowerPoint<br />

6. Direct nadat we de nieuwe map hebben gemaakt, is de map ook geselecteerd.<br />

Figuur 26.4<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 10/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

7. Typ de naam van de presentatie achter Bestandsnaam onderin <strong>het</strong> dialoogvenster:<br />

Oefening 2.5<br />

8. Klik op Opslaan.<br />

9. Bovenaan in de titelbalk van <strong>het</strong> PowerPoint-venster staat nu de naam waaronder we<br />

de presentatie hebben opgeslagen.<br />

10. Voeg aan <strong>het</strong> einde van de presentatie nog een nieuwe dia toe met de dia-indeling<br />

Titel en object.<br />

11. De presentatie is nu gewijzigd vergeleken met de net opgeslagen versie.<br />

Klik op de knop Opslaan in de Werkbalk Snelle Toegang om de nieuwe versie op te<br />

slaan.<br />

12. Er wordt nu niets gevraagd, want de oude versie wordt overschreven.<br />

13. Moeten we de presentatie bij<strong>voor</strong>beeld overzetten op een andere computer, dan<br />

kunnen we de presentatie opslaan op een USB-geheugen.<br />

Volg deze stap van deze oefening alleen als u een USB-geheugen heeft. Hebt u die<br />

niet, ga dan naar de volgende stap.<br />

a. Stop <strong>het</strong> USB-geheugen in een USB-poort.<br />

b. Wacht even tot de computer <strong>het</strong> geheugen heeft „ontdekt‟.<br />

c. Klik op de <strong>Office</strong>-knop en klik op Opslaan als.<br />

Wanneer u een submenu ziet, kiest u <strong>voor</strong> PowerPoint-presentatie.<br />

d. Klik aan de linkerkant in <strong>het</strong> dialoogvenster Opslaan als op Computer en zoek<br />

<strong>het</strong> USB-geheugen.<br />

e. Klik op <strong>het</strong> USB-geheugen om dit te selecteren.<br />

Aan de bovenkant van <strong>het</strong> dialoogvenster staat nu Computer > <br />

f. Typ achter bestandsnaam in <strong>het</strong> dialoogvenster de nieuwe naam <strong>voor</strong> deze<br />

presentatie Werken met PowerPoint.<br />

g. Klik op Opslaan.<br />

De nieuwe naam staat nu in de titelbalk.<br />

14. Als u geen USB-geheugen heeft, gaan we de presentatie opslaan op een andere<br />

locatie.<br />

a. Klik op de <strong>Office</strong>-knop en klik op Opslaan als.<br />

Wanneer u een submenu ziet, kiest u <strong>voor</strong> PowerPoint-presentatie.<br />

b. Klik aan de linkerkant in <strong>het</strong> dialoogvenster Opslaan als op Bureaublad.<br />

c. Aan de bovenkant van <strong>het</strong> dialoogvenster staat nu Bureaublad.<br />

d. Typ achter bestandsnaam in <strong>het</strong> dialoogvenster de nieuwe naam <strong>voor</strong> deze<br />

presentatie Werken met PowerPoint.<br />

e. Klik op Opslaan.<br />

De nieuwe naam staat nu in de titelbalk.<br />

15. Sluit de presentatie.<br />

Oefening 26.6 Opvragen en schakelen tussen presentaties<br />

1. Klik op de <strong>Office</strong>-knop.<br />

2. Kijk of de presentatie Oefening 2.5 in de lijst met recent geopende bestanden staat.<br />

a. Zo ja, open deze presentatie dan door op de naam te klikken.<br />

b. Zo nee, gebruik dan de knop Openen om de presentatie te openen.<br />

3. Maak een nieuwe presentatie op basis van een sjabloon.<br />

Gebruik de sjaboon Quiz (staat bij Geïnstalleerde sjablonen).<br />

a. Als deze sjabloon niet aanwezig is, kies dan een willekeurige andere.<br />

4. Sla de nieuwe presentatie op onder de naam Quiz in de map <strong>Oefeningen</strong> module<br />

PowerPoint.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 11/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

5. Gebruik de taakbalk van Windows om over te schakelen naar de presentatie Oefening<br />

2.5.<br />

6. Schakel weer terug naar Quiz, maar gebruik nu <strong>het</strong> tabblad Beeld.<br />

7. Open de presentatie Introductie.<br />

8. Er zijn nu drie presentatie geopend: Oefening 2.5, Quiz en Introductie.<br />

Selecteer <strong>het</strong> tabblad Beeld en zoek in de groep Venster naar de knop Alle vensters.<br />

Klik op deze knop.<br />

9. Alle geopende vensters staan nu naast elkaar op <strong>het</strong> scherm. Hebben we een grote<br />

monitor dan kan dit soms handig zijn!<br />

10. Klik op de knop Maximaliseren bij de presentatie Quiz.<br />

11. Schakel nu over naar een van de andere presentaties.<br />

12. Sluit alle presentaties.<br />

Oefening 26.7 Opslaan in andere indelingen<br />

1. Open de presentatie Oefening 2.5.<br />

We gaan deze presentatie opslaan in verschillende indelingen.<br />

2. Opslaan in de indeling <strong>voor</strong> een oudere versie van PowerPoint.<br />

a. Klik op de <strong>Office</strong>-knop en wijs op Opslaan als.<br />

b. Kies <strong>voor</strong> PowerPoint 97-2003-presentatie.<br />

c. Geef de presentatie de naam Oefening 2.7 oude versie.<br />

d. Sla de presentatie op in de map Oefening module PowerPoint.<br />

e. In de titelbalk staat nu de tekst [Compatibiliteitsmodus].<br />

3. Opslaan als een PDF-bestand.<br />

a. Klik op de <strong>Office</strong>-knop en wijs op Opslaan als.<br />

b. Klik op PDF of XPS.<br />

c. Geef <strong>het</strong> bestand de naam Oefening 2.7.<br />

d. Controleer of <strong>het</strong> selectievakje Bestand openen na publiceren is<br />

ingeschakeld. Zo nee, schakel dit in.<br />

e. Klik op Publiceren.<br />

f. De presentatie wordt nu als een PDF-bestand getoond in een apart venster.<br />

g. Sluit dit venster na de presentatie even bekeken te hebben.<br />

h. De presentatie staat nu in PowerPoint nog steeds in de compatibiliteitsmodus<br />

onder de naam Oefening 2.7 oude versie!<br />

4. Opslaan als een afbeeldingenbestand.<br />

a. Zorg dat de eerste dia is geselecteerd.<br />

b. Klik op de <strong>Office</strong>-knop.<br />

c. Wijs op Opslaan als, zodat <strong>het</strong> submenu verschijnt.<br />

d. Kies <strong>voor</strong> Andere indelingen.<br />

e. Het dialoogvenster Opslaan als verschijnt.<br />

f. Klik op de lijstknop achter Opslaan als.<br />

g. Klik op JPEG-indeling.<br />

h. Sla op onder de naam Oefening 2.7.<br />

i. Geef in <strong>het</strong> dialoogvenster aan dat alle dia‟s opgeslagen moeten worden.<br />

j. Gebruik <strong>het</strong> programma Computer om te kijken wat er nu exact is<br />

opgeslagen.<br />

Conclusie:<br />

Er is een map gemaakt met de naam Oefening 2.7 en daarin staan alle dia‟s<br />

als afbeeldingen met de naam Dia1, Dia2, enzo<strong>voor</strong>t.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 12/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Figuur 26.5<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 13/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

27 Presentatie maken<br />

Oefening 27.1 Teksten in tijdelijke aanduidingen<br />

1. Open de presentatie Spreekbeurt.<br />

2. Bijna links op de statusbalk zien we de gebruikte sjabloon: Presentation for report on<br />

country.<br />

3. Geef als titel Zuid-Afrika.<br />

4. Wijzig de tekst in de ondertitel in je eigen gegevens.<br />

5. Maak een nieuwe dia met de indeling Titel en object.<br />

6. Neem de volgende gegevens over.<br />

Figuur 27.1<br />

7. Maak een nieuwe dia en neem de gegevens die hieronder staan over.<br />

Figuur 27.2<br />

8. Maak nu ook de volgende dia. Bedenk zelf welke dia-indeling <strong>het</strong> beste past.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 14/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Figuur 27.3<br />

9. Maak een nieuwe dia met de indeling Titel en object.<br />

We gebruiken deze dia als een test om te zien wat er gebeurt als er te veel tekst in een<br />

tijdelijke aanduiding komt.<br />

a. Geef als titel: Te veel tekst!<br />

b. Typ in de lijst eronder telkens op een nieuwe alinea:<br />

een, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven, acht, negen, tien, elf,<br />

enzo<strong>voor</strong>t.<br />

c. Op een bepaald moment zullen we zien dat de tekst vanzelf verkleind wordt.<br />

Bij de tijdelijke aanduiding komt een symbool te staan dat er een<br />

automatische correctie heeft plaatsgevonden.<br />

d. Wijs op dit symbool en klik erop.<br />

Bekijk de verschillende opties waaruit we kunnen kiezen.<br />

e. Kies <strong>voor</strong> Wijzigen in indeling met twee kolommen.<br />

f. Gebruik de knop Ongedaan maken.<br />

g. Kies nu <strong>voor</strong> Tekst verdelen over twee dia’s.<br />

h. Verwijder de dia‟s die we net gebruikt hebben <strong>voor</strong> de Autocorrectie-test. De<br />

laatste dia moet dus Flora en Fauna zijn.<br />

10. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika oefening 3.1.<br />

11. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 27.2 Teksten in tekstvakken<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika 3.1.<br />

2. Selecteer de eerste dia van deze presentatie.<br />

3. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

4. Klik in de groep Tekst op de knop Tekstvak.<br />

5. Klik een keer onderaan de dia ongeveer in <strong>het</strong> midden.<br />

Er staat nu een leeg tekstvak: de cursor knippert.<br />

6. Typ de volgende tekst:<br />

Gegevensbronnen onder ander Wikipedia en Bosatlas<br />

Het tekstvak wordt vanzelf breder als er meer tekst in komt!<br />

7. Klik buiten <strong>het</strong> tekstvak.<br />

8. Selecteer de laatste dia.<br />

9. Maak linksonder een tekstvak, maar sleep nu een vak van ongeveer 1 cm.<br />

10. Typ de volgende tekst. Schrik niet, want <strong>het</strong> zal niet goed passen. Waarschijnlijk loopt<br />

de tekst zelf van de pagina af!<br />

Uit: Wikipedia.<br />

Conclusie:<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 15/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Als we een tekstvak slepen tot een bepaalde breedte, zal <strong>het</strong> tekstvak niet breder<br />

worden als de tekst niet past. De tekst blijft binnen de gesleepte breedte!<br />

In een latere oefening lossen we dit op.<br />

11. Sla de presentatie op onder dezelfde naam.<br />

12. Sluit de presentatie.<br />

Oefening 27.3 Uitlijning<br />

1. Open de presentatie Oefening 3.3.<br />

2. Maak na de laatste dia een nieuwe dia met de indeling Sectiekop.<br />

3. Typ in de twee tijdelijke aanduidingen achtereenvolgens:<br />

Tekst opmaken in PowerPoint en<br />

Uitlijnen<br />

4. Selecteer <strong>het</strong> bovenste object op deze dia.<br />

5. Klik op de knop rechts uitlijnen.<br />

6. Zorg dat ook de onderste tekst rechts uitgelijnd wordt.<br />

7. We maken een kopie van deze dia<br />

a. Klik in <strong>het</strong> Overzicht met de rechtermuisknop in <strong>het</strong> overzicht op deze dia.<br />

b. Kies Dia dupliceren.<br />

Er is nu een kopie gemaakt van de dia. Die kopie is eronder gezet en direct<br />

geselecteerd.<br />

8. Wijzig in deze dia de uitlijning van beide teksten in gecentreerd.<br />

a. We kunnen dit per stuk doen, maar ook in één keer.<br />

b. Klik hier<strong>voor</strong> in de eerste tekst.<br />

c. Druk Shift in en houd deze toets ingedrukt.<br />

d. Klik in de tweede tekst.<br />

Beide objecten zijn nu geselecteeerd.<br />

e. Geef de opdracht om te centreren.<br />

9. Maak nu een kopie van deze dia en zet deze achter deze dia.<br />

10. De nieuw ingevoegde kopie maken we nog verder op met een ander soort uitlijning,<br />

namelijk de verticale uitlijning. Nu staat in <strong>het</strong> bovenste gebied de tekst aan de<br />

onderkant. De tekst in <strong>het</strong> onderste object staat aan de bovenkant.<br />

a. Klik in <strong>het</strong> bovenste object.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Start en klik in de groep Alinea op de knop Tekst<br />

uitlijnen.<br />

c. Kies Boven.<br />

d. Kies <strong>voor</strong> <strong>het</strong> onderste object een uitlijning tegen de onderkant van <strong>het</strong><br />

object.<br />

11. Selecteer de derde dia (Diaindeling: Inhoud van 2).<br />

12. Maak de lijst met opsommingstekens aan de rechterkant rechts uitgelijnd.<br />

13. Maak de lijst met opsommingstekens op de vierde dia (Teksten op een dia)<br />

gecentreerd.<br />

14. Selecteer de tweede dia.<br />

Op deze dia staan vier tekstvakken met tekst.<br />

a. Geef elk tekstvak de uitlijning, zoals <strong>het</strong> in de tekst is aangegeven.<br />

15. Sla de presentatie op onder dezelfde naam.<br />

16. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 27.4 Tekenopmaak<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog Oefening 3.3.<br />

Als dit niet <strong>het</strong> geval is open deze presentatie dan of maak eerst oefening 3.3.<br />

2. Selecteer de eerste dia.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 16/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

3. Maak de tekst van de titel cursief.<br />

4. Typ als ondertitel: verschillende soorten opmaak.<br />

5. Geef de teksten van beide objecten een rode tekstkleur.<br />

6. Ga naar de vierde dia.<br />

7. Wijzig de opmaak, zodat de dia wordt als onderstaande afbeelding. Voeg ook de<br />

nieuwe tekst onderaan toe.<br />

Het is misschien in de afbeelding niet goed te zien, maar de titel heeft een<br />

schaduweffect gekregen.<br />

Figuur 27.4<br />

8. Selecteer de derde dia (Dia:indeling: Inhoud van 2)<br />

9. Maak de teksten in de linker- en rechterkolom cursief.<br />

10. Sla de oefening op.<br />

11. Laat de presentatie staan op <strong>het</strong> scherm <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 27.5 Regelafstand en alinea-afstand<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog Oefening 3.3.<br />

Als dit niet <strong>het</strong> geval is open deze presentatie dan of maak eerst oefening 3.3 en 3.4<br />

of open de presentatie Oefening 3.4.<br />

2. Maak een nieuwe dia met de dia-indeling Titel en object aan <strong>het</strong> einde van de<br />

presentatie.<br />

3. Neem de volgende gegevens over.<br />

Figuur 27.5<br />

4. Bekijk wat de regelafstand is van de lijst met opsommingstekens. Selecteer hier<strong>voor</strong><br />

eerst <strong>het</strong> hele object door op de rand ervan te klikken.<br />

5. Wijzig de regelafstand op de knop Regelafstand te klikken en te kiezen <strong>voor</strong> 1,5.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 17/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

6. Maak deze actie ongedaan.<br />

7. Selecteer <strong>het</strong> object van de lijst met opsommingstekens door op de rand ervan te<br />

klikken.<br />

8. Klik op de knop <strong>voor</strong> de Regelafstand en kies Opties <strong>voor</strong> regelafstand.<br />

a. Kies bij Regelafstand <strong>voor</strong> Meerdere en vul in <strong>het</strong> tekstvak erachter in 0,5.<br />

b. Klik op OK.<br />

De tekst staat nu heel dicht op elkaar!<br />

9. Klik op de knop <strong>voor</strong> de Regelafstand en kies Opties <strong>voor</strong> regelafstand.<br />

a. Houd de regelafstand <strong>het</strong>zelfde, maar vul bij Afstand Voor in 1 cm.<br />

b. Klik op OK.<br />

We zien nu duidelijk <strong>het</strong> verschil tussen regelafstand en alinea-afstand!<br />

10. Breng de regelafstand terug naar enkel (1) en zet de alinea-afstand op 8. Als we geen<br />

eenheid invullen, wordt automatisch de eenheid punten gebruikt).<br />

11. Sla de presentatie op onder de naam Na oefening 3.5.<br />

12. Sluit de presentatie.<br />

Oefening 27.6 Opsommingstekens en nummering<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika 3.6.<br />

2. Selecteer de derde dia (Klimaat).<br />

3. Selecteer de tekst van de subpunten onder <strong>het</strong> punt “Bepaald door”.<br />

4. Klik op de lijstknop bij Nummering en kies een nummering 1,2,3.<br />

5. Wijzig de opsommingstekens op de tweede dia, zodat deze wordt als in de afbeelding<br />

hieronder.<br />

Figuur 27.6<br />

6. Maak aan <strong>het</strong> einde van de presentatie een nieuwe dia met de indeling Titel en object.<br />

7. Zet er als titel boven Provincies.<br />

8. Zet eronder in een genummerde lijst de namen van de provincies.<br />

West-Kaap, Noord-kaap, Oost-Kaap, KwaZoeloe-Natal, Vrijstaat, Noordwest,<br />

Gauteng, Mpumalanga, en Limpopo.<br />

9. Maak na de dia over <strong>het</strong> klimaat een nieuwe dia. Neem onderstaande gegevens over.<br />

Let op: de tekst kan van de dia aflopen!<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 18/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Figuur 27.7<br />

10. Selecteer <strong>het</strong> object met de opsommingstekens.<br />

11. Gebruik de knop Opsommingstekens om deze tekens te verwijderen.<br />

De eerste regel van de alinea‟s springt er nu uit! Dat wordt in de volgende oefening<br />

rechtgezet!<br />

12. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika na oef 3.6 en laat deze staan <strong>voor</strong><br />

de volgende oefening.<br />

Oefening 27.7 Teksten opmaken<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Open anders de presentatie Zuid-Afrika 3.7.<br />

2. Selecteer de dia met de titel Klimaat (2).<br />

Hier hebben we in de vorige oefening de opsommingstekens verwijderd. Daardoor<br />

springen de eerste regels van de alinea‟s terug vergeleken met de andere regels. Dat<br />

wordt nu aangepast.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> hele object met de opsommingstekens.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Start.<br />

c. Klik op <strong>het</strong> startpictogram <strong>voor</strong> dialoogvensters van de groep Alinea.<br />

d. Zorg dat de hele alinea 0 cm ingesprongen wordt. Kies bij Speciaal <strong>voor</strong><br />

Geen.<br />

e. Nu staan alle alinea‟s tegen de linkerkant van <strong>het</strong> object.<br />

3. Selecteer de tweede dia (Waar bevindt zich Zuid-Afrika?).<br />

4. De ruimte tussen <strong>het</strong> opsommingsteken en de tekst is erg klein. Dat passen we aan.<br />

a. Selecteer de tekst bij de eerste drie opsommingstekens.<br />

b. Klik op <strong>het</strong> startpictogram <strong>voor</strong> dialoogvensters van de groep Alinea’s en<br />

wijzig de 0,95 achter Met in 2 cm.<br />

c. Doe dit ook met de tekst bij <strong>het</strong>zelfde opsommingstekens verderop.<br />

d. De opsommingstekens bij de namen van de landen staat nu niet meer netjes<br />

onder de teksten erboven.<br />

Wijzig de inspringing in <strong>het</strong> dialoogvenster. Bij Voor tekst moet komen te<br />

staan 4 cm en bij Met 2 cm.<br />

5. Selecteer de vierde dia (Klimaat 2).<br />

6. Selecteer <strong>het</strong> grote object met de tekst.<br />

a. Klik op de knop Opsommingstekens en kies een opsommingsteken.<br />

b. De tekst springt nu niet netjes in onder de opsommingstekens.<br />

c. Wijzig de inspringing zo, dat <strong>het</strong> opsommingstekens aan de linkerkant van<br />

<strong>het</strong> object blijft, maar de tekst er ongeveer 2 cm achter begint.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 19/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

7. Wanneer we hebben „gespeeld‟ met de opmaak, kunnen we dit eenvoudig<br />

terugbrengen naar de oorspronkelijke instellingen <strong>voor</strong> deze dia-indeling.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Start en klik in de groep Dia’s op de knop Opnieuw<br />

instellen.<br />

8. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika na oefening 3.7.<br />

Oefening 27.8 Tabs gebruiken<br />

1. Maak een nieuwe lege presentatie.<br />

2. De eerste dia is een titeldia. Die gaan we omzetten naar een dia met de indeling Titel<br />

en object.<br />

a. Gebruik hier<strong>voor</strong> de knop Indeling op <strong>het</strong> tabblad Start.<br />

3. Neem onderstaande gegevens over.<br />

Figuur 27.8<br />

4. De percentages staan nu niet netjes onder elkaar. Dat wordt met tabstops geregeld.<br />

a. Zorg dat de liniaal in beeld staat. Kies eventueel Liniaal op <strong>het</strong> tabblad Beeld<br />

als dit niet <strong>het</strong> geval is.<br />

b. Selecteer de alinea‟s van de lijst met opsommingtekens.<br />

c. Klik op <strong>het</strong> startpictogram <strong>voor</strong> dialoogvensters van de groep Alinea.<br />

d. Klik op de knop Tabs.<br />

e. Typ in <strong>het</strong> dialoogvenster Tabs achter Tabpositie: 16.<br />

f. Klik daarna op Instellen.<br />

g. Vervolgens twee keer op OK.<br />

h. In de tekst gebeurt nog niets! Dat komt omdat de tabstops alleen gebruikt<br />

worden als in de tekst op de Tab-toets is gedrukt.<br />

i. Plaats de cursor vóór de 1 van 10% in de eerste alinea.<br />

In de liniaal staat op 16 cm een tabstop.<br />

j. Druk op Tab.<br />

Het percentage begint op 16 cm (dat is te zien in de liniaal).<br />

k. Doe dit ook <strong>voor</strong> de andere percentages.<br />

5. Omdat er een linkslijnende tab is ingesteld, staan de getallen van de percentages aan<br />

de linkerkant op dezelfde hoogte. Voor cijfers is dat minder fraai, want meestal willen<br />

we de eenheden onder elkaar zetten. We maken daarom van de linkslijnende tab een<br />

rechtslijnende.<br />

a. Selecteer de alinea‟s van de lijst met opsommingstekens.<br />

b. Roep <strong>het</strong> dialoogvenster Tabs op.<br />

c. Klik in de lijst onder Tabpositie op de tabstop van 16 cm. Onderaan in <strong>het</strong><br />

dialoogvenster zien we dat dit een linkslijnende tab is.<br />

d. Klik op Rechts.<br />

e. Klik op Instellen.<br />

f. Klik twee keer op OK.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 20/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

g. De percentages zijn nu rechtslijnend, maar staan wat te dicht op de tekst.<br />

Sleep de tabstop in de liniaal wat meer naar rechts. Zorg dat de alinea‟s nog<br />

geselecteerd zijn!<br />

Figuur 27.9<br />

6. Maak nu zelf de volgende dia.<br />

Figuur 27.10<br />

7. Sla de presentatie op onder de naam Oefening Tabs instellen.<br />

8. Sluit de presentatie.<br />

Oefening 27.9 Lettertypen vervangen<br />

1. Open de presentatie Introductie.<br />

2. Sla de presentatie op onder de naam: Lettertype vervangen.<br />

3. In deze presentatie is <strong>het</strong> lettertype Corbel gebruikt. Dat moet vervangen worden<br />

door Comic Sans.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Start.<br />

b. Klik in de groep Bewerken op de lijstknop bij Vervangen.<br />

c. Klik op Lettertypen vervangen.<br />

d. Vul <strong>het</strong> dialoogvenster correct in.<br />

e. Klik op Vervangen.<br />

4. Sla de presentatie op.<br />

5. Sluit de presentatie.<br />

Oefening 27.10 Hoofdlettergebruik<br />

1. Maak een nieuwe lege presentatie.<br />

2. Typ de titel Hoe werkt hoofdlettergebruik?<br />

3. Typ als ondertitel: KIJKEN OF HET WERKT!<br />

4. Selecteer de titel en gebruik de knop Hoofdlettergebruik op <strong>het</strong> tabblad Start om deze<br />

tekst om te zetten in hoofdletters.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 21/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

5. Zet de ondertitel om naar Zoals in een zin.<br />

6. Sluit de presentatie en sla de wijzigingen niet op.<br />

Oefening 27.11 Teksten bewerken in <strong>het</strong> overzicht<br />

1. Maak een nieuwe lege presentatie.<br />

2. Selecteer in plaats van <strong>het</strong> tabblad Dia’s nu <strong>het</strong> tabblad Overzicht aan de linkerkant.<br />

3. Klik achter de afbeelding van de eerste dia.<br />

In <strong>het</strong> werkgebied zien we de eerste dia.<br />

4. Typ Hoe werkt <strong>het</strong> overzicht?<br />

De tekst komt ook op de dia in <strong>het</strong> werkgebied.<br />

5. Druk op Enter.<br />

6. Er is een nieuwe dia gemaakt.<br />

7. Typ als titel: Enter- en Tab-gebruik.<br />

Deze tekst is de titel van de nieuwe dia.<br />

8. Druk weer op Enter.<br />

Er is weer een nieuwe dia gemaakt. We willen echter een lijst met opsommingen<br />

maken bij de vorige dia.<br />

9. Druk op Tab.<br />

De nieuwe dia is verwijderd en we staan in de lijst met opsommingstekens van de<br />

tweede dia.<br />

10. Typ de volgende tekst:<br />

Telkens als we op Enter drukken blijven we op <strong>het</strong>zelfde niveau (Enter)<br />

Drukken we na Enter op Tab, dan wordt de tekst ingesprongen (Enter)<br />

11. Druk nu op Shift+Tab.<br />

We gaan weer meer naar links en maken een nieuwe dia.<br />

12. Typ de volgende titel:<br />

Gebruik van de knoppen <strong>voor</strong> niveaus<br />

13. Maak nu de volgende tekst die als een lijst met opsommingstekens op de derde dia<br />

moet komen.<br />

Figuur 27.11<br />

14. Wijzig in <strong>het</strong> overzicht de titel van de tweede dia in: Toetsengebruik.<br />

15. Sla de presentatie op onder de naam Tekst maken in Overzicht.<br />

16. Sluit de presentatie.<br />

Oefening 27.12 Koptekst en voettekst<br />

1. Open de presentatie Introductie.<br />

2. Sla de presentatie op onder de naam Koptekst en voettekst.<br />

3. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 22/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

4. Klik in de groep Tekst op de knop Koptekst en voettekst.<br />

5. Schakel <strong>het</strong> selectievakje Datum en tijd in.<br />

a. Kijk rechtsonder in <strong>het</strong> dialoogvenster bij Voorbeeld waar een datum komt te<br />

staan.<br />

b. Kies een automatische datum in een notatie waarbij de maand voluit<br />

geschreven wordt.<br />

c. Zorg dat de koptekst niet wordt weergegeven op de titeldia‟s.<br />

d. Klik op Overal toepassen.<br />

6. Bekijk de dia‟s in de diasorteerder.<br />

7. Op alle dia‟s staat de datum en de tijd, ook op de eerste!<br />

Bekijk welke dia-indeling deze dia heeft.<br />

Conclusie:<br />

Deze dia heeft de indeling Sectiekop. Dat geldt ook <strong>voor</strong> de dia‟s 3, 7, 11 en 16.<br />

a. Wijzig de indeling van deze dia‟s allemaal in Titeldia.<br />

b. Hoe zit <strong>het</strong> nu met de koptekst en voettekst?<br />

c. Laat de koptekst en voettekst nog eens Overal toepassen.<br />

Nu pas is de datum verdwenen op deze titeldia‟s.<br />

8. Zet ook op alle dia‟s een dianummer, behalve op de titeldia‟s.<br />

a. Waar komt dit nummer te staan?<br />

b. Hoe zit <strong>het</strong> met de datum?<br />

9. Breng op alle dia‟s behalve de titeldia‟s de volgende voettekst aan:<br />

PowerPoint <strong>2007</strong>.<br />

10. Selecteer de dia‟s 9 en 10.<br />

a. Verwijder hier <strong>het</strong> dianummer en de voettekst.<br />

11. Sla de presentatie op.<br />

12. Sluit de presentatie.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 23/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

28 Sjablonen, modellen en thema’s<br />

Oefening 28.1 Diamodel aanpassen<br />

1. Maak een nieuwe lege presentatie.<br />

2. Geef als titel: Sjablonen, modellen en thema’s.<br />

Geef als ondertitel: Hoe zit dat nu?<br />

3. Maak een nieuwe tweede dia met als indeling Titel en object.<br />

4. Neem de volgende gegevens over.<br />

Figuur 28.1<br />

5. Maak een volgende dia met als indeling Inhoud van twee.<br />

6. Neem de volgende inhoud over.<br />

Figuur 28.2<br />

7. Wijzig de opmaak van de titel op de tweede dia (Hiërarchie).<br />

a. Maak de tekst cursief.<br />

b. Zet de tekst tegen de linkerkant van <strong>het</strong> titelobject.<br />

c. Gebruik <strong>het</strong> tabblad Opmaak om <strong>het</strong> titelobject een gele achtergrondkleur te<br />

geven (knop Opvullen van vorm).<br />

8. Breng in de lijst met opsommingstekens de volgende wijzigingen aan.<br />

a. Wijzig <strong>het</strong> lettertype van de tekst in Times New Roman.<br />

b. Wijzig <strong>het</strong> opsommingsteken van <strong>het</strong> eerste niveau in een vierkant.<br />

c. Maak de ruimte tussen opsommingsteken en tekst iets groter.<br />

d. Wijzig <strong>het</strong> opsommingsteken van <strong>het</strong> tweede niveau in een open rondje.<br />

e. Geef <strong>het</strong> object een groene achtergrondkleur.<br />

9. We gaan de opmaak van <strong>het</strong> titelobject kopiëren naar de volgende dia.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 24/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> titelobject van de tweede dia.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Start en klik op de knop Opmaak kopiëren/plakken in<br />

de groep Klembord.<br />

c. Klik op de derde dia.<br />

d. Klik in <strong>het</strong> titelobject van deze dia. De opmaak van <strong>het</strong> titelobject van de<br />

vorige dia is gekopieerd naar deze derde dia.<br />

10. Neem op dezelfde manier ook de opmaak van <strong>het</strong> object over van de tweede dia naar<br />

de twee objecten op de derde dia.<br />

11. Maak een nieuwe dia achter de derde dia met als indeling Titel en object.<br />

12. Typ als titel: En hoe wordt dit nu?<br />

13. Typ in de lijst met opsommingstekens de volgende tekst:<br />

Eerste punt (Enter)<br />

Tweede punt (Enter)<br />

Subpunt van punt2<br />

Volgende subpunt<br />

Derde punt<br />

14. De opmaak van deze derde dia is nu afwijkend van de tweede en derde. Zouden we<br />

deze ook <strong>het</strong>zelfde willen maken, dan moeten we de opmaak weer kopiëren. Dit<br />

zouden we <strong>voor</strong> elke dia moeten herhalen!<br />

Dat is niet praktisch!<br />

15. Selecteer de tweede dia.<br />

a. Klik op de knop Opnieuw instellen op <strong>het</strong> tabblad Start.<br />

b. Alle zelf aangebrachte opmaak is nu verwijderd en de dia is teruggebracht<br />

naar de standaardopmaak van deze presentatie.<br />

16. Breng de derde dia terug naar de standaardinstellingen.<br />

17. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Beeld.<br />

18. Klik op de knop Diamodel.<br />

a. Op <strong>het</strong> scherm is een extra tabblad Diamodel gekomen vóór <strong>het</strong> tabblad<br />

Start.<br />

19. Klik in <strong>het</strong> linkerdeel op de bovenste dia <strong>Office</strong>-thema Diamodel.<br />

20. Maak hier <strong>het</strong> titelobject cursief, linkslijnend en met een gele achtergrond.<br />

a. Kijk wat er gebeurt met de dia-indelingen eronder.<br />

b. Klik op de knop Modelweergave sluiten.<br />

c. We zijn teruggekeerd naar de presentatie zelf.<br />

d. Alle titels hebben de opmaak overgenomen van <strong>het</strong> diamodel.<br />

21. Maak een nieuwe dia aan <strong>het</strong> einde met de indeling Alleen titel.<br />

a. Geef als titel: En hoe wordt dit dan?<br />

b. Verplaats <strong>het</strong> titelobject op deze dia naar de onderkant van de dia en geef <strong>het</strong><br />

object een blauwe achtergrondkleur.<br />

22. Ga weer naar <strong>het</strong> diamodel.<br />

a. Selecteer de bovenste dia <strong>Office</strong>-thema Diamodel.<br />

b. Geef <strong>het</strong> titelobject een vette tekst.<br />

c. Zoek onder <strong>het</strong> diamodel naar de dia-indeling Alleen titel.<br />

d. Wijzig hier <strong>het</strong> lettertype in Comic Sans.<br />

e. Sluit de modelweergave.<br />

23. Bekijk de dia‟s van de presentatie.<br />

24. Ga naar de dia met de indeling Alleen titel (laatste dia).<br />

25. Breng deze terug naar de standaardindeling van deze presentatie.<br />

a. Wat is <strong>het</strong> lettertype in <strong>het</strong> titelobject hier?<br />

b. Wat is <strong>het</strong> lettertype in <strong>het</strong> titelgebied in de andere dia‟s?<br />

c. Hoe is dat te verklaren?<br />

Conclusie:<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 25/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Wijzigingen in <strong>het</strong> diamodel werken door op alle dia-indelingen. Heeft een<br />

dia-indeling een afwijkende opmaak, dan heeft dat „<strong>voor</strong>rang‟ op de opmaak<br />

van <strong>het</strong> diamodel.<br />

26. Ga naar <strong>het</strong> diamodel.<br />

a. Kopieer de opmaak van <strong>het</strong> titelgebied van <strong>het</strong> diamodel.<br />

b. Plak die op <strong>het</strong> titelgebied van de dia-indeling Alleen titel.<br />

c. Keer terug naar de presentatie.<br />

d. Bekijk <strong>het</strong> lettertype van de dia met de indeling Alleen titel.<br />

27. Ga naar <strong>het</strong> diamodel van de presentatie.<br />

a. Zorg dat in alle dia-indelingen <strong>het</strong> opsommingstekens op <strong>het</strong> eerste niveau<br />

gewijzigd wordt in een open wit rondje.<br />

b. Het lettertype moet op alle niveaus Comic Sans worden.<br />

c. De achtergrondkleur van <strong>het</strong> object moet groen worden.<br />

28. Bekijk dia‟s van de presentatie.<br />

29. Sla de presentatie op onder de naam Sjabloon en model.<br />

Oefening 28.2 Koptekst en voettekst<br />

1. Open de presentaties Oefening 4.2 en Introductie allebei.<br />

2. Kopieer van de presentatie Introductie de dia‟s 3, 4, 5 en 6.<br />

3. Plak deze dia‟s achter de laatste dia van Oefening 4.2.<br />

4. Wat gebeurt er met de opmaak van deze dia‟s?<br />

Ze krijgen een andere opmaak: de opmaak van de presentatie waar ze nu deel van<br />

uitmaken.<br />

5. Hoe is dat te verklaren?<br />

Ze worden onderdeel van een andere presentatie met een ander diamodel. Ze nemen<br />

dus de opmaak over van <strong>het</strong> diamodel van de nieuwe presentatie waar ze deel van<br />

uitmaken.<br />

6. Sluit de presentatie Introductie.<br />

7. Sla de presentatie Oefening 4.2 op onder de nieuwe naam Na oefening 4.2.<br />

8. Bekijk de laatste drie dia‟s. De tekst van de linkerlijst past door de nieuwe opmaak<br />

niet meer in <strong>het</strong> object.<br />

a. Klik op een van de dia‟s in de linkerlijst.<br />

b. Rechtsonder verschijnt de knop Opties <strong>voor</strong> AutoAanpassen.<br />

c. Gebruik deze knop om de tekst in <strong>het</strong> object te laten passen.<br />

d. In de andere dia‟s is deze nieuwe instelling overgenomen, al lijkt <strong>het</strong> niet zo<br />

in <strong>het</strong> overzicht.<br />

9. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen en klik op de knop Koptekst en voettekst.<br />

a. Zorg dat er een vaste datum komt te staan op de dia‟s. Dit moet de datum<br />

van vandaag zijn.<br />

b. Zorg dat er een dianummer op de dia‟s komt.<br />

c. Maak een voettekst Oefening 4.2.<br />

d. Pas dit toe op alle dia‟s behalve de titeldia.<br />

10. Bekijk de dia‟s van de presentatie en kijk <strong>voor</strong>al waar de onderdelen dianummer en<br />

datum staan.<br />

11. Ga naar <strong>het</strong> diamodel.<br />

a. Verplaats in <strong>het</strong> hoofdmodel <strong>het</strong> dianummergebied naar rechtsboven.<br />

b. Verplaats <strong>het</strong> datumgebied naar linksboven.<br />

c. Verplaats <strong>het</strong> voettekstgebied naar linksonder.<br />

d. Wijzig <strong>het</strong> lettertype van <strong>het</strong> voettekstgebied in Comic Sans 14 punten.<br />

e. Keer terug naar de presentatie.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 26/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

12. Hoe komt <strong>het</strong> dat de tekst in <strong>het</strong> voettekstgebied niet tegen de linkerkant staat?<br />

Conclusie:<br />

In <strong>het</strong> diamodel staat deze tekst in <strong>het</strong> voettekstgebied gecentreerd.<br />

a. Zorg dat de tekst van <strong>het</strong> voettekstgebied linkslijnend wordt.<br />

13. Zorg dat er geen koptekst of voettekst komt op dianummer 6 (Tekst en<br />

afbeeldingen).<br />

14. Sla de presentatie op en sluit de presentatie.<br />

Oefening 28.3 Logo opnemen<br />

1. Open de presentatie Oefening 4.3.<br />

2. Sla de presentatie op onder de naam Na oefening 4.3.<br />

3. Ga naar de laatste dia.<br />

4. Selecteer de bovenste vlinder op deze afbeelding en kopieer deze.<br />

5. Ga naar <strong>het</strong> diamodel.<br />

6. Plak de dia in <strong>het</strong> diamodel van alle dia-indelingen.<br />

a. Verplaats deze afbeelding naar de hoek linksonder.<br />

b. Verklein de afbeelding zodat deze buiten <strong>het</strong> groene vlak valt.<br />

c. Op alle dia-indelingen staat nu deze vlinder.<br />

7. Keer terug naar de presentatie.<br />

8. Het „logo‟, de vlinder, staat nu op elke dia rechtsonder.<br />

Het is echter de bedoeling dat deze vlinder op de dia-indelingen Titeldia en Sectiekop<br />

midden boven de titel komt te staan.<br />

a. Ga naar <strong>het</strong> diamodel.<br />

b. Selecteer de dia-indeling Titeldia.<br />

c. Schakel op <strong>het</strong> tabblad Diamodel in de groep Achtergrond <strong>het</strong> selectievakje<br />

Achtergrondafbeeldingen verbergen in.<br />

De vlinder is verwijderd.<br />

d. Plak de vlinder nog eens.<br />

e. Verplaats de vlinder zodat deze boven de titel komt te staan.<br />

f. Herhaal dit <strong>voor</strong> de dia-indeling Sectiekop.<br />

g. Keer terug naar de presentatie.<br />

9. Sla de presentatie op.<br />

Oefening 28.4 Achtergrond<br />

1. Open de presentatie Oefening 4.4.<br />

2. Sla de presentatie op onder de naam Na oefening 4.4.<br />

3. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

4. Klik in de groep Achtergrond op de knop Achtergrondstijlen.<br />

a. Kies een donkerblauwe achtergrond (Stijl3).<br />

5. Welke dia‟s krijgen deze achtergrond?<br />

Conclusie:<br />

Een achtergrondstijl wordt toegepast op alle dia‟s van de presentatie.<br />

6. Selecteer de tweede dia (Hiërarchie).<br />

7. Klik in de groep Achtergrond op de knop bij Achtergrondstijlen.<br />

a. Kies Achtergrond opmaken.<br />

b. Kies <strong>voor</strong> een effen achtergrondkleur.<br />

c. Kies als kleur Rood.<br />

d. Klik op de knop Sluiten.<br />

8. Welke dia‟s hebben nu een rode achtergrond?<br />

9. Geef de dia nu een paarse achtergrondkleur en kies nu <strong>voor</strong> Overal toepassen.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 27/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

10. Welke dia‟s hebben een paarse achtergrondkleur?<br />

Conclusie:<br />

Als we een eigen achtergrondkleur kiezen wordt dit toegepast op de geselecteerde<br />

dia, tenzij we kiezen <strong>voor</strong> Overal toepassen.<br />

11. Selecteer de vierde dia (En hoe wordt dit nu?)<br />

12. Schakel <strong>het</strong> selectievakje Achtergrondafbeeldingen verbergen op <strong>het</strong> tabblad<br />

Ontwerpen in.<br />

a. Wat gebeurt er nu?<br />

Conclusie:<br />

De vlinder is op deze dia verdwenen. Met Achtergrondafbeeldingen<br />

verbergen worden extra elementen uit <strong>het</strong> diamodel bij de geselecteerde<br />

dia(„s) verwijderd.<br />

13. Sla de presentatie op.<br />

Oefening 28.5 Sjabloon en thema<br />

1. Open de presentatie Oefening 4.5.<br />

2. Sla de presentatie op onder de naam Na oefening 4.5.<br />

3. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

4. Wijs in de groep Thema’s op enkele thema‟s (niet klikken, alleen wijzen).<br />

a. Klik ten slotte op <strong>het</strong> thema Concours.<br />

5. Welke dia‟s wijzigen nu?<br />

Conclusie:<br />

Een thema wordt toegepast op alle dia‟s van de presentatie.<br />

6. Het dianummer staat nu door <strong>het</strong> logo van de vlinder.<br />

Verplaats in <strong>het</strong> diamodel <strong>het</strong> dianummer naar linksonder.<br />

7. Bekijk <strong>het</strong> resultaat in de presentatie.<br />

8. Welke dia‟s hebben nu een dianummer linksonder?<br />

a. Waarom heeft dia 7 (Tekst en afbeeldingen) geen dianummer?<br />

Conclusie:<br />

Deze dia heeft geen dianummer omdat dit is uitgeschakeld in de koptekst en<br />

voettekst van deze dia. Controleer dit op <strong>het</strong> tabblad Invoegen met de knop<br />

Koptekst en voettekst.<br />

9. Sla de presentatie op en sluit de presentatie.<br />

10. Open de presentatie Werken met PowerPoint.<br />

11. Geef deze presentatie een ander thema. Kies er zelf een.<br />

12. Sla deze presentatie op onder de naam Werken met PowerPoint .<br />

13. Sluit de presentatie.<br />

14. Open de volgende twee presentaties: Oefening Tabs en Zuid-Afrika 4.5.<br />

15. Kopieer alle dia‟s van Oefening Tabs en plak die aan <strong>het</strong> einde van Zuid-Afrika 4.5.<br />

16. Sluit de presentatie Oefening Tabs. Hierin zijn geen wijzigingen aangebracht.<br />

17. Sla de presentatie over Zuid-Afrika op onder de naam Zuid-Afrika Na Oefening 4.5.<br />

18. Sluit ook deze presentatie.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 28/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

29 Afbeeldingen en vormen<br />

Oefening 29.1 Afbeeldingen opnemen<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika Voor Oefening 5.1.<br />

2. Selecteer de derde dia (Klimaat).<br />

Op deze dia komt een afbeelding dat als een bestand op onze computer staat.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

b. Klik in de groep Illustraties op de knop Afbeelding.<br />

c. Selecteer de afbeelding Klimaatkaart ZuidAfrika.jpg.<br />

3. De afbeelding staat midden op de dia en is geselecteerd.<br />

De afbeelding ligt bovenop de tekst. We gaan de afbeelding verplaatsen naar<br />

rechtsonder.<br />

a. Plaats de muisaanwijzer op de afbeelding en sleep deze naar rechtsonder.<br />

b. Klik buiten de dia.<br />

4. Selecteer de eerste dia.<br />

Op deze dia komt een afbeelding van de vlag van Zuid-Afrika. Deze afbeelding wordt<br />

gezocht in de illustratiegalerie.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

b. Klik op de knop Illustraties.<br />

Rechts verschijnt <strong>het</strong> taakvenster Illustraties.<br />

c. Typ als zoekwoord vlag Zuid-Afrika.<br />

d. Controleer of bij Zoeken in of Alle Collecties is gekozen.<br />

e. Controleer bij Resultaten moeten zijn of daar Foto’s en Illustraties<br />

geselecteerd zijn.<br />

f. Klik op Zoeken.<br />

g. Als er geen internetverbinding is, zullen er waarschijnlijk geen resultaten<br />

gevonden worden. Typ dan bij<strong>voor</strong>beeld als wachtwoord in dier en laat<br />

zoeken. Er komt dan weliswaar een andere afbeelding, maar <strong>het</strong> gaat om <strong>het</strong><br />

principe.<br />

h. Klik op een van de gevonden illustraties.<br />

De afbeelding komt midden op de dia te staan.<br />

i. Verplaats de afbeelding naar rechtsboven.<br />

5. Open de presentatie Afbeeldingen. Hier staan enkele afbeeldingen die we in de<br />

presentatie over Zuid-Afrika opnemen.<br />

a. Selecteer een afbeelding van een olifant door erop te klikken.<br />

b. Kopieer deze afbeelding.<br />

c. Plak de afbeelding op de vijfde dia (Flora en Fauna).<br />

d. Verplaats de afbeelding, zodat deze niet bovenop de tekst ligt.<br />

6. Maak achter de dia Flora en fauna een nieuwe dia met de dia-indeling Inhoud van<br />

twee. Hier komen twee afbeeldingen te staan van dieren. Een uit een bestand en een<br />

uit de illustratiegalerie.<br />

a. Typ als titel Big Five.<br />

b. Klik links in <strong>het</strong> object op <strong>het</strong> pictogram Afbeelding invoegen uit bestand.<br />

c. Selecteer de afbeelding Olifant.wmf.<br />

d. Klik rechts in <strong>het</strong> object op <strong>het</strong> pictogram Illustraties.<br />

Als <strong>het</strong> taakvenster Illustraties er nog stond, is deze verdwenen. Klik nog een<br />

keer op dit pictogram.<br />

e. Zoek een afbeelding van een leeuw en voeg dit in.<br />

f. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika Na Oefening 5.1.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 29/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Oefening 29.2 Afbeeldingen bewerken<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika 5.2.<br />

2. Selecteer de zesde dia (Kenmerkende dieren).<br />

3. De afbeelding van de olifant en de leeuw zijn niet even groot.<br />

a. Wijzig de afbeelding van de leeuw, zodat deze ongeveer even groot wordt als<br />

die van de olifant. Gebruik hier<strong>voor</strong> de muis.<br />

b. Klik op de afbeelding van de olifant.<br />

c. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opmaak en kijk in de groep Grootte hoe hoog deze<br />

afbeelding is. Onthoud dit.<br />

d. Maak de afbeelding van de leeuw nu exact even hoog als dit nog niet <strong>het</strong><br />

geval is.<br />

4. Zet beide afbeeldingen op dezelfde hoogte.<br />

5. Selecteer de derde dia (Klimaat). De afbeelding die hierop staat, gaan we een<br />

doorzichtige kleur geven met <strong>het</strong> tabblad Hulpmiddelen <strong>voor</strong> afbeeldingen.<br />

a. Selecteer de afbeelding.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opmaak.<br />

c. Klik in de groep Aanpassen op de knop Andere kleuren.<br />

d. Kies <strong>voor</strong> Doorzichtige kleur instellen.<br />

e. Klik nu in de afbeelding op <strong>het</strong> witte deel linksboven. De muis heeft een<br />

bijzondere vorm van een soort potlood.<br />

f. Nu is een deel van de afbeelding doorzichtig geworden en zien we de<br />

achtergrondkleur van de dia.<br />

6. Selecteer de vijfde dia (Flora en fauna).<br />

Hierop staat een afbeelding met twee olifanten. De linkerolifant moet verwijderd<br />

worden.<br />

a. Selecteer de afbeelding.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opmaak en klik in de groep Grootte op de knop<br />

Bijsnijden.<br />

c. Plaats de muisaanwijzer links op de afbeelding op de middelde formaatgreep.<br />

d. Sleep naar rechts totdat alleen de rechterolifant nog zichtbaar is.<br />

e. Klik buiten de dia.<br />

7. Selecteer de zesde dia (Kenmerkende dieren).<br />

De afbeelding van de leeuw is oorspronkelijk anders dan we hier zien.<br />

a. Klik op de afbeelding van de leeuw.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opmaak en klik in de groep Aanpassen op de knop<br />

Beginwaarden van afbeelding.<br />

c. De afbeelding is veel groter geworden dan de dia.<br />

d. Gebruik de zoomknop zodat de dia en de hele afbeelding zichtbaar is.<br />

e. Klik op de afbeelding van de olifant.<br />

f. Gebruik dezelfde knop om de oorspronkelijke instellingen van deze<br />

afbeelding te bekijken.<br />

g. De afbeelding wijzigt niet. Dat betekent dat de afbeelding deze<br />

oorspronkelijke grootte al had.<br />

h. Gebruik de knop Ongedaan maken tot de leeuw weer dezelfde hoogte heeft<br />

als de olifant.<br />

i. Klik op de knop Dia aanpassen aan huidig venster naast de zoombalk om de<br />

dia weer een normale grootte te geven.<br />

8. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika Na Oefening 5.2.<br />

Oefening 29.3 Vormen tekenen<br />

1. Maak een nieuwe lege presentatie.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 30/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

2. Geef als titel: Vormen tekenen.<br />

3. Verwijder <strong>het</strong> object van de ondertitel.<br />

4. Maak een nieuwe dia met de dia-indeling Alleen titel.<br />

5. Typ als titel Vormen maken.<br />

Op deze dia tekenen we enkele vormen.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

b. Klik in de groep Illustraties op de knop Vormen.<br />

c. Klik onder Rechthoeken op de eerste vorm Rechthoek.<br />

d. Klik links onder de titel.<br />

Er is een rechthoek gemaakt.<br />

e. Klik nog een keer op de knop Vormen en kies weer <strong>voor</strong> rechthoek.<br />

f. Maak nu op ongeveer dezelfde hoogte als de eerste rechthoek een nieuwe,<br />

maar bepaal zelf de grootte door te slepen tot de gewenste grootte.<br />

g. Teken nu ook de vormen uit figuur 29.1.<br />

Figuur 29.1<br />

6. Maak een nieuwe dia met dezelfde dia-indeling.<br />

Geef de dia als titel: Nog meer vormen.<br />

7. Teken de vormen als in figuur 29.2.<br />

Figuur 29.2<br />

8. Sla de presentatie op onder de naam Vormen tekenen.<br />

9. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 29.4 Afmetingen wijzigen en verplaatsen<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie uit de vorige oefening Vormen tekenen.<br />

Als dit niet <strong>het</strong> geval is maak dan eerst oefening 5.3.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 31/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

2. Selecteer de tweede dia van deze presentatie.(Vormen maken).<br />

3. Klik op de derde rechthoek op de eerste rij met de afgeronde hoeken.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opmaak.<br />

b. Wijs in de groep Vormstijlen op een van de <strong>voor</strong>beeldstijlen.<br />

Door <strong>het</strong> live<strong>voor</strong>beeld zien we direct hoe de vorm wordt.<br />

c. Klik op de tweede rij op de laatste stijl (Accent 6).<br />

d. Selecteer de eerste rechthoek linksboven.<br />

e. Wanneer we Vormstijlen gebruiken, zien we <strong>het</strong> live<strong>voor</strong>beeld niet, omdat de<br />

knop over de afbeelding ligt.<br />

Plaats de muis op de onderkant van de lijst, zodat <strong>het</strong> een dubbele pijl wordt.<br />

Sleep nu naar boven. Nu zien we <strong>het</strong> live<strong>voor</strong>beeld wel.<br />

f. Kies als vormstijl de zwarte vorm linksonder (Intens effect Donker1).<br />

4. Selecteer de pijl en de kubus op deze dia allebei.<br />

a. Gebruik de knop Opvullen van vorm om beide vormen een rode kleur te<br />

geven.<br />

b. Selecteer de overige blauwe vormen.<br />

c. Geef ze een gele kleur.<br />

d. Houd deze vormen geselecteerd en geef ze met de knop Omtrek van vorm<br />

een paarse randkleur.<br />

5. Selecteer de titel van deze dia.<br />

a. Gebruik de knoppen in de groep Vormstijlen om dit object een lichtblauwe<br />

kleur te geven, een zwarte rand een en schaduweffect.<br />

b. Bekijk <strong>het</strong> effect door buiten te dia te klikken.<br />

6. De opmaak van de titel van de volgende dia moet <strong>het</strong>zelfde worden. We gaan de<br />

opmaak kopiëren.<br />

a. Selecteer de titel van de tweede dia.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Start en klik op de knop Opmaak kopiëren/plakken.<br />

c. Selecteer de derde dia.<br />

d. Klik in de titel.<br />

7. We oefenen wat met de formaatgrepen en de gele ruitjes.<br />

Selecteer de derde dia.<br />

a. Klik op <strong>het</strong> lachebekje.<br />

b. Gebruik de formaatgreep rechts in <strong>het</strong> midden en trek de vorm wat uiteen.<br />

c. Gebruik <strong>het</strong> gele ruitje bij <strong>het</strong> lachebekje en maak er een huilebekje van.<br />

d. Klik op de pijl. Deze heeft twee gele ruitjes.<br />

e. Bekijk wat er gebeurt als we slepen met de ruitjes. Probeer ze allebei.<br />

f. Selecteer de vorm rechtsonder.<br />

g. Sleep <strong>het</strong> gele ruitje wat naar binnen.<br />

8. Wanneer we getekende lijnen of pijlen verplaatsen kunnen we er verbindingslijnen<br />

van maken.<br />

a. Selecteer de bovenste lijn. Maak deze iets korter.<br />

b. Selecteer de getekende pijl (de middelste dunne).<br />

Laat deze op <strong>het</strong>zelfde punt beginnen als de lijn.<br />

c. Selecteer de lijn met de dubbele pijlpunt.<br />

d. Verplaats <strong>het</strong> bovenste uiteinde in de richting van <strong>het</strong> huilebekje.<br />

Zodra we op <strong>het</strong> huilebekje komen, zien we rode puntjes. Dit zijn<br />

verbindingspunten. Laat de muisknop los op een van de rode punten.<br />

e. Het uiteinde van de formaatgreep van de pijl is nu rood in plaats van wit. Hij<br />

is verbonden.<br />

f. Verplaats <strong>het</strong> andere uiteinde en verbind deze met de vorm linksboven.<br />

g. Verplaats nu <strong>het</strong> huilebekje.<br />

De verbindingspijl gaat mee.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 32/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

h. Selecteer de verbindingspijl weer.<br />

Verplaats <strong>het</strong> punt waarmee deze aan <strong>het</strong> huilebekje vastzit. Zet <strong>het</strong> punt nu<br />

op de rand en niet op een rood punt. Het uiteinde is nu wit.<br />

i. Verplaats <strong>het</strong> huilebekje weer. Nu gaat de verbindingspijl niet mee.<br />

j. Verplaats de verbindingspijl die nu aan de vorm linksboven vastzit wat naar<br />

beneden. We zien dat de vorm niet mee-verplaatst wordt!<br />

9. Maak een nieuwe dia aan <strong>het</strong> einde van de presentatie met de dia-indeling Leeg.<br />

10. Gebruik de vorm Tekstvak en teken een tekstvak over de volledige breedte aan de<br />

onderkant van de dia.<br />

a. Typ er de tekst Bijzondere toetsen bij <strong>het</strong> gebruik van vormen in.<br />

b. Geef <strong>het</strong> tekstvak een gele achtergrondkleur.<br />

c. Centreer de tekst in dit tekstvak en maak de tekst wat groter en vet.<br />

11. Op deze dia maken we enkele vormen waarbij we <strong>het</strong> effect van enkele toetsen<br />

bekijken. Eerst Shift.<br />

a. Selecteer de vorm Rechthoek.<br />

b. Druk op Shift en houd deze toets ingedrukt terwijl we een rechthoek slepen<br />

van ongeveer 5 cm breed.<br />

Gebruik de liniaal om de maat te zien: terwijl we de muis bewegen zien we<br />

een soort stippellijn meegaan.<br />

c. Laat dan eerst de muisknop en dan Shift los.<br />

Er is een vierkant getekend.<br />

d. Doe <strong>het</strong>zelfde met de vorm Ovaal.<br />

Nu is er een cirkel getekend.<br />

e. Teken onder <strong>het</strong> vierkant een lijn waarbij ook Shift ingedrukt wordt.<br />

Het is eenvoudiger om een horizontale lijn te maken.<br />

f. Gebruik de knop Tekstvak en probeer met Shift ingedrukt een vierkant<br />

tekstvak te maken. Typ er de tekst Vierkant in.<br />

Dat werkt niet, want van een tekstvak kunnen we niet de hoogte bepalen: dat<br />

wordt in eerste instantie bepaald door de hoeveelheid tekst.<br />

12. Nu bekijken we wat er gebeurt met Ctrl.<br />

a. Selecteer de vorm Rechthoek.<br />

b. Druk op Ctrl en houd deze toets ingedrukt.<br />

c. Plaats de muisaanwijzer in <strong>het</strong> midden van <strong>het</strong> vierkant op deze dia.<br />

d. Sleep nu een rechtshoek die nog binnen <strong>het</strong> vierkant valt.<br />

Met Ctrl ingedrukt, tekenen we vanuit <strong>het</strong> midden.<br />

e. Maak de nieuwe rechthoek oranje.<br />

f. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Beeld.<br />

g. Schakel in de groep Weergeven/verbergen <strong>het</strong> selectievakje Rasterlijnen in.<br />

h. Plaats de muisaanwijzer op <strong>het</strong> middelste punt van de dia. Met de rasterlijnen<br />

en de liniaal is dat nu eenvoudiger.<br />

Teken met Ctrl en Shift beide ingedrukt nu een cirkel vanuit <strong>het</strong> midden die<br />

vier vakken groot is.<br />

i. Selecteer de cirkel rechtsboven.<br />

j. Druk Ctrl in en sleep nu de formaatgreep aan de rechterkant wat naar rechts.<br />

Ook de linkerkant wordt meegenomen in de vergroting.<br />

k. Schakel de rasterlijnen weer uit.<br />

13. Sla de presentatie op onder de naam Vormen tekenen Na Oefening 5.4.<br />

Oefening 29.5 Vormen dupliceren<br />

1. Open de presentatie Vormen tekenen 5.5.<br />

2. Selecteer de eerste dia.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 33/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

3. Teken linksboven een cirkel van ongeveer 1 cm doorsnee.<br />

Deze cirkel gaan we dupliceren.<br />

a. Houd de cirkel geselecteerd.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Start.<br />

c. Klik in de groep Klembord op de lijstknop van de knop Plakken.<br />

d. Klik op Dupliceren.<br />

e. Sleep direct hierna <strong>het</strong> duplicaat naast de cirkel en zet deze op dezelfde<br />

hoogte.<br />

f. Gebruik nog een keer dupliceren.<br />

g. Gebruik dupliceren nog een keer, maar nu met de sneltoets Ctrl+d.<br />

h. Maak boven de titel een rij met cirkeltjes.<br />

i. Teken onderaan een pijl die naar rechts wijst en dupliceer deze ook.<br />

De dia ziet er nu ongeveer uit als figuur 29.3.<br />

Figuur 29.3<br />

4. Selecteer alle cirkels aan de bovenkant door er een kader omheen te trekken.<br />

5. Klik met de rechtermuisknop op een van de geselecteerde cirkels.<br />

a. Kies Object opmaken.<br />

Het dialoogvenster Afbeelding opmaken verschijnt.<br />

b. Klik links op Opvulling.<br />

c. Kies rechts <strong>voor</strong> Opvulling met figuur of afbeelding.<br />

d. Gebruik de lijstknop achter Bitmappatroon en kies <strong>voor</strong> een patroon met<br />

waterdruppels.<br />

e. Verplaats <strong>het</strong> dialoogvenster iets naar links, zodat we wat meer<br />

waterdruppels zien.<br />

f. Klik links op Lijnkleur.<br />

g. Kies rechts <strong>voor</strong> Geen lijn.<br />

h. Klik op Sluiten om <strong>het</strong> dialoogvenster te laten verdwijnen.<br />

i. Geef op dezelfde manier de pijlen aan de onderkant allemaal een effen kleur<br />

oranje met een doorzichtigheid van 50%. Verwijder de lijn eromheen.<br />

6. Deze dia geven we een achtergrond in regenboogkleuren.<br />

a. Klik op <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

b. Klik in de groep Achtergrond op Achtergrondstijlen.<br />

c. Kies Achtergrond Opmaken.<br />

Het dialoogvenster Achtergrond opmaken verschijnt.<br />

d. Klik als dat nodig is links op Opvulling.<br />

e. Kies rechts <strong>voor</strong> Opvulling met kleurovergang.<br />

f. Klik op de lijstknop achter Kleuren.<br />

g. Klik op verschillende kleurenovergangen en zie dat de achtergrond direct<br />

wordt toegepast.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 34/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

h. Kies <strong>voor</strong> de regenboogkleuren (vijfde rij).<br />

i. Klik op de knop Sluiten.<br />

De achtergrondkleur is nu alleen op de huidige dia toegepast.<br />

j. Klik op de knop Ongedaan maken.<br />

De vorige kleurovergang die we gekozen hadden, verschijnt weer.<br />

k. Klik op de knop Opnieuw.<br />

7. Sla de presentatie op onder de naam Vormen tekenen Na oefening 5.5.<br />

Oefening 29.6 Teksten in objecten<br />

1. Open de presentatie Vormen tekenen 5.6.<br />

2. Selecteer de tweede dia.<br />

3. Selecteer de rechthoek met de afgeronde hoeken rechtsboven.<br />

4. Typ de tekst: Dit kan ook!<br />

5. Zet in de kubusvorm de tekst Kubus en in de pijl rechtsonder Pijl naar de<br />

linkerkant.<br />

6. Selecteer de laatste dia.<br />

Hierop staat een tekstvak met de tekst Vierkant.<br />

a. Geef <strong>het</strong> tekstvak een rode achtergrondkleur.<br />

b. Dit tekstvak is niet vierkant, maar rechthoekig.<br />

Gebruik de knop op <strong>het</strong> tabblad Opmaak om de hoogte en breedte op 5 cm te<br />

krijgen.<br />

c. De tekst begint linksboven.<br />

Gebruik de knop Centreren op <strong>het</strong> tabblad Start om de tekst tussen de linkeren<br />

rechterkant te krijgen.<br />

d. De vorm is nu niet meer vierkant.<br />

Maak deze weer vierkant.<br />

e. Gebruik de knop Tekst uitlijnen op <strong>het</strong> tabblad Start om de tekst verticaal in<br />

<strong>het</strong> midden te krijgen.<br />

De vorm is niet meer vierkant!<br />

f. Klik met de rechtermuisknop op <strong>het</strong> tekstvak en kies Vorm opmaken.<br />

Het dialoogvenster Vorm opmaken verschijnt.<br />

g. Klik links op Tekstvak.<br />

h. Bij AutoAanpassen zien we dat Formaat van vorm aanpassen aan tekst is<br />

geselecteerd. Daarom gaat <strong>het</strong> vierkant steeds weer verloren!<br />

i. Kies hier <strong>voor</strong> AutoAanpassen niet gebruiken.<br />

j. Maak de hoogte en breedte beide 5 cm.<br />

k. Gebruik de knop Grotere tekengrootte om de tekst wat groter te maken.<br />

7. Zet in de beide cirkels op deze dia achtereenvolgens de tekst Cirkel1 en Cirkel2.<br />

a. Maak beide teksten vet en wat groter.<br />

8. Selecteer de tweede dia.<br />

a. Zet in de vorm linksonder (stripballon) de tekst: Dit is een toelichting.<br />

b. Maak de tekst vet en 28 punten groot.<br />

De tekst loopt uit de vorm!<br />

c. Roep <strong>het</strong> dialoogvenster Vorm opmaken op.<br />

d. Klik links op Tekstvak.<br />

e. AutoAanpassen niet gebruiken is geselecteerd.<br />

Maak hiervan Formaat van vorm aanpassen aan tekst.<br />

f. Maak de vorm wat breder.<br />

9. Selecteer de derde dia (Nog meer vormen).<br />

a. Selecteer in de titel de tekst Nog.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 35/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

b. Kies een van de <strong>voor</strong>beelden bij Stijlen <strong>voor</strong> WordArt op <strong>het</strong> tabblad Opmaak<br />

bij Van toepassing op geselecteerde tekst.<br />

c. Geef de woorden Meer en Vormen beide een andere WordArt-stijl.<br />

d. Selecteer de tweede dia (Vormen maken).<br />

e. Selecteer <strong>het</strong> woord Vormen.<br />

f. Kies een WordArt-stijl onder Van toepassing op alle tekst in vorm.<br />

Nu is ook <strong>het</strong> andere woord in deze stijl gezet.<br />

10. Sla de presentatie op onder de naam Vormen tekenen Na oefening 5.6.<br />

11. Sluit de presentatie.<br />

12. Open de presentatie Zuid-Afrika 5.6.<br />

a. Selecteer de vijfde dia (Flora en fauna)<br />

b. Zorg dat <strong>het</strong> tekstvak linksonder netjes op de dia komt te staan.<br />

c. Zet de tekst tegen de linkerkant van <strong>het</strong> object.<br />

d. Maak de tekst wat kleiner.<br />

13. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika Na Oefening 5.6.<br />

Oefening 29.7 Overige mogelijkheden<br />

1. Open de presentatie Vormen tekenen 5.7.<br />

2. Maak een nieuwe dia aan <strong>het</strong> einde van de presentatie met een lege dia-indeling.<br />

3. Teken linksboven een driehoek en ernaast een ruit.<br />

4. Beide vormen hebben de standaardopmaak: blauwe opvulkleur en iets donkere kleur<br />

blauwe rand. Deze standaardopmaak wijzigen we.<br />

a. Selecteer de driehoek.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opmaak.<br />

c. Geef de driehoek een rode opvulkleur en een groene rand.<br />

d. Gebruik de lijstknop bij Omtrek van vorm en maak de rand wat dikker.<br />

e. Klik nu met de rechtermuisknop op de driehoek.<br />

f. Klik op Instellen als standaardvorm.<br />

5. Teken op deze dia nu drie andere vormen onder de huidige twee.<br />

De nieuw getekende vormen krijgen dezelfde opmaak als de driehoek.<br />

6. Maak een nieuwe lege presentatie.<br />

a. Teken op de dia een vorm.<br />

b. Welke opmaak krijgt deze vorm?<br />

Dezelfde blauwe kleuren als in eerste instantie ook in de andere presentatie<br />

gebruikt werden.<br />

c. Hoe zit <strong>het</strong> dan met Instellen als standaardvorm?<br />

Conclusie:<br />

De standaardvorm geldt alleen <strong>voor</strong> de huidige presentatie.<br />

d. Bekijk op de statusbalk welk thema er <strong>voor</strong> deze nieuwe presentatie is<br />

gebruikt.<br />

Conclusie:<br />

<strong>Office</strong>-thema.<br />

e. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen en geef deze presentatie <strong>het</strong> thema Metro.<br />

f. Welke opmaak heeft de zojuist getekende vorm gekregen?<br />

Conclusie:<br />

De opmaak van een vorm past zich aan als er door een ander thema andere<br />

kleuren gebruikt worden.<br />

g. Teken een tweede vorm op deze dia.<br />

Deze krijgt ook dezelfde opmaak als de eerste vorm.<br />

h. Sluit de net gemaakte presentatie en sla de wijzigingen niet op.<br />

7. Maak een nieuwe dia aan <strong>het</strong> einde van de presentatie met de indeling Alleen titel.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 36/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

8. Geef de dia de titel Objecten uitlijnen.<br />

9. Teken de objecten op deze dia als in figuur 29.4.<br />

Figuur 29.4<br />

10. We gaan de objecten op deze dia op verschillende manieren uitlijnen ten opzichte van<br />

elkaar.<br />

a. Selecteer de bovenste vier rechthoeken allemaal.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opmaak.<br />

c. Klik in de groep Schikken op de knop Uitlijnen.<br />

d. Kies <strong>voor</strong> Boven uitlijnen.<br />

De vier rechthoeken staan nu met hun bovenkanten op één lijn.<br />

e. Kies bij dezelfde knop met dezelfde objecten <strong>voor</strong> Midden uitlijnen.<br />

f. Kijk wat <strong>het</strong> verschil is met Centreren bij dezelfde knop.<br />

g. Maak deze laatste actie ongedaan.<br />

h. Selecteer de linkse twee objecten.<br />

i. Zorg dat ze met de linkerkanten gelijk komen.<br />

j. Zorg dat de rechtse twee objecten met de rechterkanten gelijk komen.<br />

k. Zorg dat de onderste drie objecten met de middellijn op gelijke hoogte<br />

komen.<br />

11. Uitlijnen kan ook ten opzichte van de dia.<br />

a. Selecteer de eerste rechthoek.<br />

b. Klik op de knop Uitlijnen.<br />

c. We zien dat Uitlijnen op dia is ingeschakeld, want we hebben maar één object<br />

geselecteerd.<br />

d. Kies Links uitlijnen.<br />

De rechthoek staat nu tegen de linkerkant van de dia.<br />

e. Maak deze actie ongedaan.<br />

f. Selecteer de eerste rechthoek en de dubbele pijl rechtsonder allebei.<br />

g. Bij de knop Uitlijnen is nu Geselecteerde objecten uitlijnen geselecteerd.<br />

Klik op Uitlijnen op dia.<br />

h. Kies Links uitlijnen.<br />

Beide objecten staan nu tegen de linkerkant van de dia.<br />

i. Maak deze actie ongedaan.<br />

12. De tussenruimte tussen objecten kan gelijk gemaakt worden.<br />

a. Selecteer de bovenste vier rechthoeken.<br />

b. Klik op de knop Uitlijnen.<br />

c. Kies <strong>voor</strong> Geselecteerde objecten uitlijnen.<br />

d. Kies daarna <strong>voor</strong> Horizontaal verdelen.<br />

De tussenruimte tussen de objecten is gelijk geworden.<br />

e. Doe dit ook <strong>voor</strong> de onderste objecten.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 37/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

13. Maak een nieuwe dia met de indeling Alleen titel.<br />

14. Typ als titel Groeperen.<br />

15. Teken de objecten op de dia als in figuur 29.5.<br />

De objecten komen uit de categorie Sterren en vaandels.<br />

Figuur 29.5<br />

16. We bekijken <strong>het</strong> effect van <strong>het</strong> groeperen.<br />

a. De vier sterren moeten wat meer naar links worden verplaatst. Ze moeten<br />

echter dezelfde positie houden ten opzichte van elkaar. Hoe doen we dat?<br />

Conclusie:<br />

We moeten we eerst allemaal selecteren en dan kunnen we ze verplaatsen.<br />

b. Klik buiten de dia. De objecten zijn niet meer geselecteerd.<br />

c. Er zijn nog meer acties die op deze vier objecten allemaal toegepast moeten<br />

worden. Daarom gaan we ze eerst groeperen.<br />

Selecteer de vier sterren.<br />

d. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opmaak.<br />

e. Kies in de groep Schikken <strong>voor</strong> Groeperen en dan nog eens Groeperen.<br />

Er staat nu maar één kader met formaatgrepen om alle vier de sterren.<br />

f. Klik buiten de dia.<br />

g. Klik op een van de sterren. De hele groep is geselecteerd!<br />

h. Verplaats de sterren naar linksonder onder de dia.<br />

i. Geef alle sterren een gele achtergrondkleur.<br />

j. Maak <strong>het</strong> object wat kleiner.<br />

k. Klik binnen de groep op de ster rechtsboven: binnen de groep is deze ster<br />

geselecteerd.<br />

l. Geef deze een groene achtergrondkleur.<br />

m. Sleep de groene ster wat buiten <strong>het</strong> object. De ster hoort nog wel bij <strong>het</strong><br />

gegroepeerde object.<br />

n. Kies weer <strong>voor</strong> Groeperen, maar kies nu <strong>voor</strong> Groep opheffen.<br />

Het zijn weer vier „losse‟ sterren.<br />

o. Maak van de drie gele sterren een groep.<br />

p. Maak van de vier vaandels ook een groep.<br />

q. Wijzig de afmetingen van deze groep.<br />

r. Hef de groep weer op.<br />

s. Klik nu op één van de vaandels en kies Opnieuw groeperen.<br />

Ondanks <strong>het</strong> feit dat er maar één vaandel is geselecteerd, vormen ze toch<br />

samen weer één groep.<br />

17. Selecteer de vijfde dia (Objecten uitlijnen).<br />

Als achtergrond gaan we op deze dia een rechthoek zetten met afgeronde hoeken.<br />

a. Selecteer de laatste tweede rechthoekvorm.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 38/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

b. Begin linksboven en trek een rechthoek tot rechtsonder. De rechthoek<br />

bedekt de hele dia, behalve de hoekjes.<br />

c. De rechthoek is als laatste getekend en ligt dus bovenop alle andere<br />

objecten.<br />

d. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opmaak.<br />

e. Geef de rechthoek een groene achtergrondkleur.<br />

f. Klik in de groep Schikken op de lijstknop van de knop Naar achtergrond en<br />

klik dan op Naar achtergrond.<br />

De rechthoek ligt nu achter de andere objecten.<br />

g. Geef de vier rechthoeken allemaal een andere opvulkleur.<br />

h. Verplaats ze zo, dat ze elkaar deels overlappen zoals in figuur 29.6.<br />

Figuur 29.6<br />

i. Selecteer <strong>het</strong> bovenste van deze objecten.<br />

j. Klik op de lijstknop van de knop Naar achtergrond en klik op Naar achteren.<br />

k. Gebruik dit enkele keren achter elkaar.<br />

We zien dat <strong>het</strong> object steeds een laagje naar achteren gaat.<br />

l. Selecteer de grote groene rechthoek die op de achtergrond ligt.<br />

m. Gebruik de knop Naar voren enkele keren en kijk telkens wat er gebeurt.<br />

n. Zet de rechthoek weer helemaal op de achtergrond.<br />

18. Sla de presentatie op onder de naam Vormen teken Na oefening 5.7.<br />

19. Sluit de presentatie.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 39/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

30 Multimedia<br />

Oefening 30.1 Geluid toevoegen<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika Multimedia.<br />

2. Selecteer de zevende dia (Kenmerkende dieren2).<br />

3. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

4. Klik in de groep Multimedia op de lijstknop van de knop Geluid.<br />

5. Klik op Geluid uit Mediagalerie.<br />

6. Typ als trefwoord paard.<br />

a. Controleer of er gezocht wordt in alle collecties.<br />

b. Kijk wat er is ingevuld bij Resultaten moeten zijn.<br />

Als <strong>het</strong> goed is moet hier Geluiden geselecteerd zijn.<br />

c. Klik op Starten.<br />

Wanneer er een internetverbinding is, zal er een geluid gevonden worden van<br />

rennende paarden. Zo ja, klik op dit geluid.<br />

Zo nee, verwijder <strong>het</strong> trefwoord en klik weer op Starten. Klik daarna op een<br />

willekeurig ander geluid.<br />

d. Op <strong>het</strong> scherm wordt de vraag gesteld wanneer dit geluid tijdens de<br />

dia<strong>voor</strong>stelling gestart moet worden. Kies <strong>voor</strong> Automatisch.<br />

e. Midden op de dia staat een geluidspictogram.<br />

7. Selecteer indien nodig <strong>het</strong> geluidspictogram.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opties op de speciale tab Hulpmiddelen <strong>voor</strong> geluid.<br />

b. Klik in de groep Afspelen op de knop Voorbeeld.<br />

We horen nu <strong>het</strong> geluid.<br />

Als dit niet <strong>het</strong> geval is, controleer dan <strong>het</strong> volume van de luidsprekers van<br />

Windows.<br />

8. Selecteer de zesde dia (Kenmerkende dieren).<br />

9. Start een dia<strong>voor</strong>stelling met de knop Dia<strong>voor</strong>stelling op de statusbalk.<br />

a. Gebruik Enter om naar de volgende dia te gaan.<br />

b. Als <strong>het</strong> goed is, begint <strong>het</strong> geluid direct als de dia verschijnt.<br />

c. Het pictogram van <strong>het</strong> geluid is zichtbaar.<br />

d. Druk op Esc om de dia<strong>voor</strong>stelling te beëindigen.<br />

10. Selecteer <strong>het</strong> geluidspictogram op de dia.<br />

a. Schakel <strong>het</strong> selectievakje Verbergen bij <strong>voor</strong>stelling in op <strong>het</strong> tabblad Opties.<br />

b. Start nog eens een dia<strong>voor</strong>stelling met de zesde dia.<br />

Nu moet <strong>het</strong> pictogram niet meer zichtbaar zijn bij de zevende dia.<br />

c. Breek de dia<strong>voor</strong>stelling af.<br />

d. Schakel ook <strong>het</strong> selectievakje Herhalen in bij <strong>het</strong> geluidspictogram.<br />

e. Start nog een keer een dia<strong>voor</strong>stelling met de zesde dia.<br />

f. Laat dia 7 wat langer in beeld. Het geluid moet herhaald worden.<br />

g. Tot hoe lang wordt <strong>het</strong> geluid herhaald?<br />

Conclusie:<br />

Het geluid wordt herhaald tot de volgende dia verschijnt.<br />

11. Bij de eerste dia gaat een geluid ingevoegd worden uit een bestand.<br />

a. Selecteer de eerste dia.<br />

b. Klik op de lijstknop bij Geluid en kies <strong>voor</strong> Geluid uit bestand.<br />

c. Selecteer <strong>het</strong> geluid I Ka Barra.wma.<br />

d. Laat <strong>het</strong> geluid automatisch afspelen als de dia getoond wordt tijdens een<br />

<strong>voor</strong>stelling.<br />

e. Start een dia<strong>voor</strong>stelling met de eerste dia.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 40/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

f. Wanneer stopt <strong>het</strong> geluid?<br />

Conclusie:<br />

Het geluid stopt zodra de volgende dia in beeld komt.<br />

g. Breek de dia<strong>voor</strong>stelling af.<br />

h. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Opties.<br />

i. In de groep Geluidsopties staat bij Geluid afspelen nu Automatisch.<br />

Maak hiervan Tijdens dia’s afspelen.<br />

j. Start nog eens een dia<strong>voor</strong>stelling met de eerste dia.<br />

k. Hoe lang loopt <strong>het</strong> geluid nu door?<br />

Conclusie:<br />

Het geluid loopt door ook als de andere dia‟s in beeld komen. Bij de zevende<br />

dia zou <strong>het</strong> geluid van de rennende dieren moeten starten, maar <strong>het</strong> geluid<br />

van de eerste dia loopt nog steeds door. Twee geluiden tegelijk kan kennelijk<br />

niet!<br />

l. Doorloop de hele dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

m. Start nu een dia<strong>voor</strong>stelling met de tweede dia.<br />

Nu wordt <strong>het</strong> geluid van de eerste dia niet afgespeeld. Het start immers<br />

automatisch bij de eerste dia!<br />

Bij de zevende dia horen we <strong>het</strong> geluid nu wel.<br />

n. Breek de dia<strong>voor</strong>stelling af.<br />

12. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika na Oefening 6.1.<br />

13. Sluit de presentatie.<br />

Oefening 30.2 Film toevoegen<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika 6.2.<br />

2. Voeg een nieuwe dia toe achter de zevende dia (Kenmerkende dieren2).<br />

Kies als dia-indeling Titel en object.<br />

3. Zet er als titel boven: Film.<br />

4. Klik op <strong>het</strong> pictogram Mediafilm invoegen.<br />

a. Kies als film Vogels.wmv.<br />

b. Laat de film afspelen als erop wordt geklikt tijdens een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

5. Start een dia<strong>voor</strong>stelling met de zevende dia.<br />

a. Klik op <strong>het</strong> object met de film als deze dia verschijnt.<br />

b. Bekijk de film.<br />

c. Met welk beeld eindigt de film?<br />

Conclusie:<br />

Met <strong>het</strong> laatste beeld van de film.<br />

d. Breek de dia<strong>voor</strong>stelling af.<br />

6. Selecteer <strong>het</strong> pictogram van de film.<br />

a. Schakel op <strong>het</strong> tabblad Opties <strong>het</strong> selectievakje Film terugspoelen na<br />

afspelen in.<br />

b. Schakel ook Afspelen in volledig scherm in.<br />

c. Start weer een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

d. Hoe wordt de film vertoond en met welk beeld eindigt de film nu?<br />

Conclusie:<br />

De film wordt beeldvullende vertoond tijdens de dia<strong>voor</strong>stelling. Als de film is<br />

afgelopen zien we weer de normale afmetingen van <strong>het</strong> object. Bovendien<br />

zien we nu <strong>het</strong> eerste beeld weer.<br />

e. Start een dia<strong>voor</strong>stelling vanaf de eerste dia.<br />

f. Wat gebeurt er met de geluiden bij de filmdia?<br />

Conclusie:<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 41/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Het geluid van de eerste dia loopt door en <strong>het</strong> geluid van de film wordt<br />

erdoorheen afgespeeld. Filmgeluid en ander geluid door elkaar kan kennelijk<br />

wel!<br />

7. Selecteer de vierde dia (Klimaat2).<br />

8. Op deze dia plaatsen we een filmfragment ui de mediagalerie.<br />

a. Kies Film uit Mediagalerie.<br />

b. Typ als zoekwoord regen.<br />

c. Zoek een afbeelding en klik erop.<br />

d. De afbeelding wordt in <strong>het</strong> midden van de dia gezet.<br />

Er wordt niet gevraagd wanneer de film gestart moet worden. Dat gebeurt<br />

nooit met animated gif-bestanden.<br />

e. De film is geselecteerd, maar er is geen tabblad Hulpmiddelen <strong>voor</strong> films. Dat<br />

komt omdat <strong>het</strong> geen „echte‟ film is.<br />

f. Verplaats de „film‟ naar linksonder.<br />

g. Zet nog twee „regenfilms‟ op deze dia en zet die naast de andere onderaan de<br />

tekst.<br />

h. Start een dia<strong>voor</strong>stelling met de derde dia.<br />

i. Kijk wat er gebeurt met de animated gif-films.<br />

9. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika na Oefening 6.2.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 42/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

31 Tabellen<br />

Oefening 31.1 Tabel maken<br />

1. Maak een nieuwe lege presentatie.<br />

2. Geef als titel en ondertitel:<br />

Tabellen<br />

Alles wat je moet weten!<br />

3. Maak een nieuwe dia met de indeling Titel en object.<br />

4. Geef als titel: Tabel maken met tabelobject.<br />

5. Klik op <strong>het</strong> pictogram Tabel invoegen.<br />

6. Maak een tabel met 4 kolommen en 5 rijen.<br />

7. De tabel is geselecteerd. In <strong>het</strong> lint is <strong>het</strong> speciale tabblad Hulpmiddelen <strong>voor</strong> tabellen<br />

verschenen.<br />

Bekijk de tabbladen van deze Hulpmiddelen <strong>voor</strong> tabellen.<br />

8. Klik buiten de tabel: de speciale tabbladen zijn verdwenen.<br />

9. Maak een nieuwe dia met alleen een titel.<br />

10. Geef als titel: Tabel op willekeurige dia.<br />

11. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

12. Klik op de knop Tabel en sleep over <strong>het</strong> raster tot er 4 kolommen en 5 rijen zijn<br />

geselecteerd. Laat dan de muisknop los.<br />

13. Wat is <strong>het</strong> verschil met de tabel op de vorige dia?<br />

Conclusie:<br />

Een tabel gemaakt met <strong>het</strong> tabelobject heeft in eerste instantie dezelfde breedte als<br />

<strong>het</strong> objectgebied.<br />

14. Klik in de tabel op de laatste dia.<br />

15. Verplaats de tabel wat omlaag door te slepen met de muisaanwijzer op de rand van de<br />

tabel, maar niet op de puntjes erin (muisvorm vier pijlen).<br />

16. Selecteer de tabel van de tweede dia.<br />

a. Klik in de eerste cel van de tabel.<br />

b. Typ Wie en druk daarna op Tab.<br />

c. Typ in de tweede cel Wat en druk op Tab.<br />

d. Neem onderstaande gegevens over in de tabel.<br />

Figuur 31.1<br />

17. Neem dezelfde gegevens ook over in de tabel op de volgende dia.<br />

a. We kunnen de gegevens nog een keer typen, maar ook kopiëren en plakken<br />

gebruiken. Zorg dan bij <strong>het</strong> plakken dat de cursor in de eerste cel van de<br />

tabel staat.<br />

b. Als de tabel niet meer past op de pagina, sleep deze dan iets hoger.<br />

18. Sla de presentatie op onder de naam Tabellen.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 43/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

19. Laat de presentatie staan op <strong>het</strong> scherm <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

20. Open de presentatie Zuid-Afrika 7.1.<br />

21. Maak aan <strong>het</strong> einde van de presentatie een nieuwe dia met de dia-indeling Titel en<br />

object.<br />

22. Op deze nieuwe dia gaan we dezelfde gegevens plaatsen als op de dia er<strong>voor</strong>: de<br />

provincies en de hoofdsteden. Nu echter in een tabel in plaats van een tekst met<br />

tabstops.<br />

a. Typ als titel Provincies en hoofdsteden.<br />

b. Bekijk de vorige dia om te zien hoeveel rijen en kolommen de tabel moet<br />

krijgen.<br />

c. Maak een tabel met <strong>het</strong> pictogram Tabel invoegen.<br />

d. Voer de gegevens in.<br />

e. De gegevens in de bovenste rij hebben een andere opmaak. Dat wordt later<br />

gewijzigd.<br />

23. Voeg een nieuwe dia toe aan <strong>het</strong> einde.<br />

24. Maak de dia zoals in figuur 31.2.<br />

In eerste instantie is de opmaak van de tabel anders, maar in de afbeelding is <strong>het</strong> <strong>voor</strong><br />

de leesbaarheid aangepast. De opmaak van de tabel wordt in een van de volgende<br />

oefeningen pas aangepast.<br />

Figuur 31.2<br />

25. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika Na Oefening 7.1.<br />

26. Sluit de presentatie over Zuid-Afrika.<br />

Oefening 31.2 Tabel verplaatsen en afmetingen wijzigen<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening Tabellen.<br />

Als dit niet <strong>het</strong> geval is op dan de presentatie Tabellen of maak eerst oefening 7.1.<br />

2. Maak een nieuwe dia met de indeling Alleen titel.<br />

3. Typ als titel: Tabellen uit Word en Excel.<br />

4. Start Word. Hier maken we een snelle tabel.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

b. Klik op de knop Tabel en wijs daarna op Snelle tabellen.<br />

c. Klik op Lijst in tabelvorm.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 44/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

d. In <strong>het</strong> document staat nu een tabel. Als de cursor in de tabel staat zien we de<br />

Hulpmiddelen <strong>voor</strong> tabellen.<br />

e. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Indeling en klik in de eerste groep Tabel op Selecteren.<br />

f. Selecteer de hele tabel.<br />

g. Kopieer de tabel.<br />

5. Ga naar PowerPoint en plak de tabel op de laatste dia.<br />

a. Vergelijk de tekengrootte van deze geplakte tabel met de tekengrootte in de<br />

andere tabellen van de presentatie.<br />

b. Klik op de rand van de tabel, zodat de hele tabel is geselecteerd.<br />

c. Kies lettergrootte 18.<br />

d. Maak de tabel een beetje smaller door te slepen met de muis op de puntjes<br />

rand aan de rechterkant.<br />

6. Sluit Word af en sla de wijzigingen niet op.<br />

7. Start Excel. Hier maken we ook een tabel die we plakken in de presentatie.<br />

a. Neem dezelfde gegevens over als in de Word-tabel. Begin in cel A1.<br />

b. Selecteer daarna de cellen A1 tot en met B9.<br />

c. Kopieer de cellen.<br />

8. Ga naar PowerPoint en plak de cellen op de laatste dia.<br />

a. Klik buiten de dia, zodat er niets is geselecteerd.<br />

b. Kies Plakken.<br />

c. Maak de tekengrootte ook hier 18 punten.<br />

d. Maak de tabel een beetje breder.<br />

9. Selecteer beide tabellen op deze dia.<br />

a. Gebruik de knop Uitlijnen op <strong>het</strong> tabblad Opmaak om de tabellen aan de<br />

bovenkant op gelijke hoogte te krijgen.<br />

10. Maak een nieuwe dia met alleen een titel. Die luidt: Excel-werkblad-tabel.<br />

11. Op deze dia maken we een Excel-werkbladtabel.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

b. Klik op Tabel en kies Excel-werkblad.<br />

c. Op de dia komt een klein object van 2x2 cellen.<br />

d. Maak <strong>het</strong> object groter tot 7 rijen en 2 kolommen. Plaats hier<strong>voor</strong> de<br />

muisaanwijzer op <strong>het</strong> zwarte blokje onderaan <strong>het</strong> object en sleep naar<br />

beneden.<br />

e. Bekijk <strong>het</strong> lint: hierin staan nu de knoppen <strong>voor</strong> Excel en niet meer <strong>voor</strong><br />

PowerPoint.<br />

f. Neem de volgende gegevens over.<br />

week 1 500<br />

week 2 600<br />

week 3 550<br />

week 4 700<br />

week 5 450<br />

week 6 650<br />

Totaal<br />

g. Klik in de cel achter totaal. Gebruik de knop AutoSom op <strong>het</strong> tabblad Start in<br />

de groep Bewerken.<br />

Accepteer <strong>het</strong> <strong>voor</strong>stel =SOM(B1:B6) en druk op Enter.<br />

h. De volgende rij is geselecteerd.<br />

Gebruik de schuifbalk bij <strong>het</strong> Excel-object om de eerste rij weer in beeld te<br />

halen.<br />

i. Maak de eerste kolom wat breder.<br />

j. Verplaats indien nodig <strong>het</strong> object tot <strong>het</strong> onder de titel staat.<br />

k. Klik buiten <strong>het</strong> object.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 45/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

12. In feite staat er nu een stukje Excel in de presentatie. We kunnen <strong>het</strong> met PowerPoint<br />

zelf aanpassen.<br />

a. Klik één keer in <strong>het</strong> Excel-werkbladobject. Het object is geselecteerd.<br />

b. Dubbelklik nu in cel B1.<br />

c. Aan <strong>het</strong> lint zien we dat we weer in Excel bezig zijn.<br />

d. Wijzig de 500 in 300.<br />

e. De berekening in de onderste rij is automatisch aangepast.<br />

f. Bekijk welke Hulpmiddelen <strong>voor</strong>… er in <strong>het</strong> lint staat.<br />

Dat is niet Hulpmiddelen <strong>voor</strong> tabellen, maar Hulpmiddelen <strong>voor</strong> tekenen. De<br />

opmaak van de cellen moeten we met Excel regelen! De opmaak van <strong>het</strong><br />

Excel-object met PowerPoint.<br />

g. Klik buiten <strong>het</strong> Excel-object.<br />

13. Selecteer de vierde dia.<br />

14. Gebruik <strong>het</strong> tabblad Indeling om beide tabellen 8 cm hoog te maken en 10 cm breed.<br />

15. Sla de presentatie op onder de naam Tabellen extra.<br />

16. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 31.3 Tabel opmaken<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, open dan Tabellen 7.3.<br />

2. Selecteer de tweede dia.<br />

3. Klik in de tabel. We gaan de tabel opmaken.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen op de Hulpmiddelen <strong>voor</strong> tabellen.<br />

b. Wijs op een van de Stijlen <strong>voor</strong> tabellen.<br />

Het live<strong>voor</strong>beeld zorgt dat we direct zien hoe de tabel wordt.<br />

c. Zet de tabel in de stijl Stijl, Thema1-Accent 6 (laatste stijl van de eerste rij).<br />

d. Geef de tabellen op de volgende dia‟s dezelfde stijl.<br />

e. Bij de tabellen die overgenomen zijn uit Word en Excel, zien we toch een<br />

verschil!<br />

Selecteer de linkertabel en selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

f. Schakel <strong>het</strong> selectievakje Veldnamenrij in.<br />

De tabel lijkt al wat meer op de vorige tabellen.<br />

g. Schakel ook <strong>het</strong> selectievakje Gestreepte rijen in.<br />

Nu is de tabel <strong>het</strong>zelfde als de eerdere tabellen.<br />

h. Maak de rechtertabel <strong>het</strong>zelfde.<br />

4. Met stijlen maken we een tabel in zijn geheel op. Nu gaan we enkele cellen een andere<br />

opmaak geven.<br />

a. Selecteer de tabel op de tweede dia.<br />

b. Sleep over de cellen met de opmerkingen (laatste kolom).<br />

c. Gebruik de knop Arcering op <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen om deze cellen een<br />

blauwe achtergrondkleur te geven.<br />

d. Geef ook in de tabel op de volgende dia de laatste kolom een andere kleur.<br />

e. Maak de letters in de laatste kolom van deze tabel rood.<br />

f. Kijk wat er gebeurt als we de laatste kolom Geen opvulkleur geven met de<br />

knop Arcering.<br />

Conclusie:<br />

De tabel krijgt de kleuren uit de stijl, maar de bijzonderheden van de<br />

veldnamenrij en gestreepte rijen gaan verloren.<br />

g. Geef de tabellen van beide dia‟s weer de stijl die ze hadden (Stijl,<br />

Thema1-Accent 6).<br />

5. Selecteer de vierde dia met de tabellen de gekopieerd zijn uit Word en Excel.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 46/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

a. In de linkertabel zijn de getallen links uitgelijnd.<br />

Wijzig dit in een uitlijning rechts.<br />

b. Centreer de tekst van laatste kolom in de rechtertabel.<br />

6. Selecteer de tabel op de derde dia (Tabel op willekeurige dia).<br />

a. Selecteer alle cellen onder de eerste rij.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Indeling.<br />

c. Klik in de groep Uitlijning op de knop Centreren en daarna op Verticaal<br />

centreren.<br />

7. Sla de presentatie op onder de naam Tabellen Na oefening 7.3.<br />

8. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

9. Open de presentatie Zuid-Afrika 7.3.<br />

10. Selecteer de op een na laatste dia (Provincies en hoofdsteden).<br />

a. Kies een stijl <strong>voor</strong> de tabel waarbij de tekst beter zichtbaar wordt.<br />

b. Zorg dat er <strong>voor</strong> de eerste rij geen aparte opmaak gebruikt wordt.<br />

11. Geef de tabel op de laatste dia dezelfde opmaak.<br />

12. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika Na Oefening 7.3.<br />

13. Sluit de presentatie over Zuid-Afrika.<br />

Oefening 31.4 Rijen/kolommen invoegen en verwijderen<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, open dan Tabellen 7.4.<br />

2. Zorg dat er een kopie van de tweede dia direct onder die dia komt.<br />

3. Selecteer de kopie van de dia.<br />

4. Selecteer de tabel. We verwijderen een rij en een kolom uit de tabel.<br />

a. Plaats de cursor in de cel met de tekst Klaartje.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Indeling.<br />

c. Klik op de knop Verwijderen en kies <strong>voor</strong> <strong>het</strong> verwijderen van een rij.<br />

d. Verwijder op dezelfde manier de kolom Opmerkingen.<br />

e. Plaats de muisaanwijzer <strong>voor</strong> de rij van Paul (net buiten de tabel). De<br />

muisaanwijzer moet een zwarte pijl naar rechts worden.<br />

Klik nu. De hele rij met de gegevens van Paul is geselecteerd.<br />

f. Druk op Delete.<br />

g. De rij van Paul is niet verwijderd, maar leeg gemaakt.<br />

h. Klik op Ongedaan maken.<br />

5. Nu gaan we rijen en kolommen invoegen.<br />

a. Klik in de cel met de tekst Paul.<br />

b. Klik op de knop Hierboven invoegen.<br />

Er is een nieuwe rij gekomen boven de rij met de gegevens van Paul.<br />

c. Voeg een nieuwe kolom toe achter de laatste kolom.<br />

6. Verwijder de dia waarin we net geoefend hebben met <strong>het</strong> invoegen en verwijderen.<br />

7. Sla de presentatie niet op.<br />

Oefening 31.5 Kolombreedte en rijhoogte<br />

1. Open de presentatie Tabellen 7.5.<br />

2. Selecteer de tweede dia.<br />

3. Eerst proberen we de kolombreedte aan te passen met de muisaanwijzer in de tabel.<br />

a. Zet de muisaanwijzer op de scheiding tussen de eerste en de tweede kolom.<br />

De muisaanwijzer moet een dubbele pijl worden.<br />

b. Sleep nu naar links, zodat de kolom Wie smaller wordt.<br />

Als we de muisknop loslaten, zien we dat de tweede kolom nu wat breder is<br />

geworden.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 47/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

c. Maak de tweede kolom op dezelfde manier ook wat smaller.<br />

Nu is de derde kolom breder geworden.<br />

4. Nu passen we de kolombreedte aan via <strong>het</strong> lint.<br />

a. Plaats de cursor in de tweede kolom.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Indeling.<br />

c. Klik in de groep Celformaat in <strong>het</strong> vak bij Tabelkolombreedte.<br />

d. Gebruik de driehoekjes om de kolom flink breder te maken.<br />

De tabel zal in zijn geheel breder worden en zelfs van de dia aflopen!<br />

e. Maak de kolom weer wat smaller tot de tabel weer op de dia past.<br />

f. Klik in een cel in de tweede rij. Bekijk de rijhoogte.<br />

g. Bekijk ook de rijhoogte van de andere rijen.<br />

De hoogtes verschillen omdat de rijhoogte zich aanpast aan de hoeveelheid<br />

tekst in de cellen.<br />

h. Selecteer de cellen van de tweede tot en met de laatste rij.<br />

i. Klik in <strong>het</strong> vak van de rijhoogte en typ 3 gevolgd door Enter.<br />

Nu zijn de geselecteerde rijen 3 cm hoog.<br />

5. Sla de presentatie op onder de naam Tabellen Breedte en Hoogte.<br />

6. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan.<br />

7. Open de presentatie Zuid-Afrika 7.5.<br />

8. Selecteer de op een na laatste dia met de tabel Provincies en hoofdsteden.<br />

9. Pas de tabel aan zodat hij wordt als in figuur 31.3.<br />

a. Er zijn twee kolommen toegevoegd.<br />

b. De tekst is opgemaakt.<br />

c. De veldnamenrij is weer ingeschakeld bij de tabelstijlopties.<br />

Figuur 31.3<br />

10. Maak de eerste kolom van de tabel op de laatste dia wat smaller en de laatste kolom<br />

wat breder.<br />

11. Sla de presentatie op onder de Zuid-Afrika Na Oefening 7.5.<br />

12. Sluit de presentatie over Zuid-Afrika.<br />

Oefening 31.6 Cellen samenvoegen en splitsen<br />

1. Open de presentatie Tabellen 7.6.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 48/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

2. Selecteer de tweede dia.<br />

3. Voeg bovenaan de tabel een nieuwe rij in.<br />

4. Selecteer de cellen van de nieuwe rij (dus de hele eerste rij).<br />

5. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Indeling en klik in de groep Samenvoegen op de knop Cellen<br />

samenvoegen.<br />

De hele eerste rij is nu een cel geworden.<br />

6. Typ er de tekst Activiteitenlijst in.<br />

a. Centreer de tekst.<br />

7. Maak een nieuwe dia. Maak hierop een tabel zoals in figuur 31.4.<br />

In de tabel is gebruik gemaakt van samenvoegen en splitsen.<br />

Figuur 31.4<br />

8. Sla de presentatie op onder de naam Tabellen Alles.<br />

9. Sluit de presentatie.<br />

10. Open de presentatie Zuid-Afrika 7.6.<br />

11. Wijzig de laatste dia, zodat deze wordt als in figuur 31.5.<br />

a. De cel met de hoofdsteden is gesplitst in 2 kolommen.<br />

b. Dat geldt ook <strong>voor</strong> de cel met de gegevens over de religie.<br />

Figuur 31.5<br />

12. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika Na Oefening 7.6.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 49/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

32 Grafieken<br />

Oefening 32.1 Grafiek maken<br />

1. Maak een nieuwe lege presentatie.<br />

2. Typ als titel en ondertitel:<br />

Grafieken<br />

Maken, bewerken en opmaken!<br />

3. Maak een nieuwe dia met de indeling Titel en object.<br />

4. Typ als titel: Basisvaardigheden grafiek.<br />

5. Klik op <strong>het</strong> pictogram Grafiek invoegen.<br />

6. Klik op de eerste kolomgrafiek en kies OK.<br />

7. Op <strong>het</strong> scherm zien we nu PowerPoint en Excel naast elkaar.<br />

In <strong>het</strong> PowerPoint-venster staat een kolomgrafiek met vier categorieën en drie<br />

reeksen. Deze gegevens staan in <strong>het</strong> Excel-venster ernaast.<br />

a. Klik in <strong>het</strong> Excel-venster.<br />

b. Wijzig de gegevens in <strong>het</strong> blauw omkaderde deel als volgt.<br />

Figuur 32.1<br />

c. Sluit <strong>het</strong> Excel-venster af met <strong>het</strong> kruis helemaal rechtsboven.<br />

d. Het PowerPoint-venster wordt weer schermvullend.<br />

8. De gegevens in de grafiek zijn aangepast.<br />

9. Maak een nieuwe lege dia.<br />

10. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen.<br />

11. Klik op de knop Diagram.<br />

a. Klik op de eerste cirkelgrafiek.<br />

b. Vul de gegevens in <strong>het</strong> Excel-venster zo in, dat onderstaande grafiek<br />

ontstaat.<br />

Figuur 32.2<br />

12. Maak een extra nieuwe dia met de indeling Inhoud van twee.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 50/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

13. Maak onderstaande dia.<br />

Er is gekozen <strong>voor</strong> een Gegroepeerde cilinder-grafiek.<br />

Figuur 32.3<br />

14. Selecteer de tweede dia.<br />

15. Klik op de grafiek om deze te selecteren.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

b. Klik op de knop Gegevens bewerken.<br />

c. Wijzig de gegevens van de dinsdag in achtereenvolgens 60, 65 en 30.<br />

d. Sluit <strong>het</strong> Excel-venster.<br />

16. Verwijder in de cirkelgrafiek de gegevens van de zaterdag.<br />

17. Sla de presentatie op onder de naam Grafieken.<br />

18. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 32.2 Grafiektype wijzigen<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, open de presentatie Grafieken Oefening 8.2.<br />

2. Selecteer de laatste dia.<br />

3. Klik op de grafiek.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

b. Klik op de knop Grafiektype wijzigen.<br />

c. Maak er een lijngrafiek van (1 e subtype).<br />

4. Maak van de cirkelgrafiek een 3D-variant.<br />

5. Sla de presentatie op onder de naam Grafieken Na oefening 8.2.<br />

6. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 32.3 Grafiek bewerken<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, open de presentatie Grafieken Oefening 8.3.<br />

2. Selecteer de laatste dia met <strong>het</strong> koersverloop.<br />

3. Klik in de grafiek.<br />

a. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Indeling.<br />

b. Klik in de groep Labels op de knop Legenda.<br />

c. Verwijder de legenda.<br />

4. Selecteer de cirkelgrafiek.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 51/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

5. Gebruik <strong>het</strong> tabblad Indeling <strong>voor</strong> de volgende zaken.<br />

a. Verwijder de grafiektitel.<br />

b. Zet de legenda onder de grafiek.<br />

c. Zet de gegevenslabels midden in de taartpunten.<br />

6. Selecteer de kolomgrafiek van de tweede dia. Gebruik <strong>het</strong> tabblad Indeling <strong>voor</strong> de<br />

volgende zaken.<br />

a. Verwijder de rasterlijnen.<br />

b. Zet een Astitel bij de verticale as die gedraaid is.<br />

Als de astitel er staat (en geselecteerd is) kun je de tekst direct typen:<br />

In €.<br />

c. Zet de legenda boven de grafiek.<br />

d. Kijk waar de gegevenslabels allemaal geplaatst kunnen worden.<br />

Zet ze daarna weer uit.<br />

e. Zet een gegevenstabel onder de grafiek.<br />

Bekijk <strong>het</strong> verschil tussen een gegevenstabel met en zonder legendasleutels.<br />

Kies uiteindelijk <strong>voor</strong> een tabel met legendasleutels.<br />

f. Nu kan de legenda verwijderd worden, want de uitleg van de kleuren staat in<br />

de gegevenstabel.<br />

7. Sla de presentatie op onder de naam Grafieken Na Oefening 8.3.<br />

8. Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 32.4 Grafiek opmaken<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, open de presentatie Grafieken Oefening 8.4.<br />

2. Selecteer de dia met de kolomgrafiek.<br />

3. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen om de volgende opmaak toe te passen.<br />

a. Probeer enkele stijlen uit <strong>voor</strong> de grafiek.<br />

b. Bekijk welke indelingen er <strong>voor</strong> dit grafiektype gekozen kunnen worden.<br />

c. Kies <strong>voor</strong> de op een na laatste grafiekindeling (Indeling 10).<br />

d. Gebruik Gegevens bewerken om extra gegevens toe te voegen <strong>voor</strong> de<br />

zaterdag van elke week. Verzin de cijfers zelf.<br />

Voeg ook gegevens <strong>voor</strong> Week 7 toe.<br />

e. Pas de grafiekindeling opnieuw toe.<br />

4. Selecteer de cirkelgrafiek.<br />

a. Bekijk de grafiekindelingen die bij dit type gekozen kunnen worden.<br />

b. Kies uiteindelijk een indeling, waarbij je de procentuele verdeling van de<br />

verkopen van elke dag kunt aflezen. De vraag “hoeveel % van de totale<br />

omzet is er op vrijdag verkocht?” moet dan beantwoord kunnen worden.<br />

5. Selecteer de lijngrafiek.<br />

a. Bekijk welke stijlen hier gebruikt kunnen worden.<br />

b. Bekijk de grafiekindelingen.<br />

6. Selecteer de kolomgrafiek.<br />

Gebruik <strong>het</strong> tabblad Opmaak om de volgende instellingen te maken.<br />

a. Selecteer de reeks van week 4 door één keer op een kolom van deze reeks te<br />

klikken. Controleer in de groep Huidige selectie of Reek 4 “Week4” inderdaad<br />

geselecteerd is.<br />

b. Wijs op een van de vormstijlen en bekijk de live<strong>voor</strong>beelden.<br />

Maak daarna een keuze <strong>voor</strong> deze reeks.<br />

c. Geef de andere reeks een andere vormstijl.<br />

d. Zorg eventueel eerst met <strong>het</strong> tabblad Indeling dat er horizontale rasterlijnen<br />

getoond worden.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 52/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

e. Selecteer deze rasterlijnen.<br />

f. Bekijk de vormstijlen die nu gekozen kunnen worden.<br />

Kies uiteindelijk geen vormstijl, maar gebruik Omtrek van vorm om een kleur<br />

te kiezen en er raster-streepjes van de maken.<br />

g. Selecteer de horizontale as. Klik erop met de rechtermuisknop en kies As<br />

opmaken.<br />

Zorg dat de tekst bij deze as een Uitlijning krijgt met een Aangepaste<br />

draaihoek van -45 graden.<br />

Klik dan op Sluiten.<br />

7. Selecteer de cirkelgrafiek.<br />

a. In deze grafiek staan percentages in de segmenten. Klik op een van deze<br />

percentages. Op <strong>het</strong> tabblad Indeling zien we dat dit onderdeel van de grafiek<br />

is geselecteerd (Reeks “Verkoop” Gegevenslabels).<br />

b. Klik nu met de rechtermuisknop op een van de gegevenslabels en kies<br />

Gegevenslabels opmaken.<br />

c. Verplaats <strong>het</strong> dialoogvenster dat verschijnt zo, dat de grafiek zichtbaar is.<br />

d. Zorg dat er naast percentages ook waarden worden getoond in de labels.<br />

In de grafiek wordt dit direct toegepast!<br />

e. Tussen de waarden en de percentages staat een puntkomma.<br />

Wijzig dit in een Nieuwe regel (Scheidingsteken in <strong>het</strong> dialoogvenster).<br />

f. Sluit <strong>het</strong> dialoogvenster.<br />

g. Klik één keer in <strong>het</strong> cirkelsegment met de hoogste waarde.<br />

Pas op dat er niet op <strong>het</strong> gegevenslabel wordt geklikt, maar op <strong>het</strong> segment.<br />

Controleer dit op <strong>het</strong> tabblad Opmaak: de hele reeks is geselecteerd (Reeks<br />

“Verkoop”).<br />

h. Klik nu nog één keer op <strong>het</strong> segment met de hoogste waarde.<br />

Controleer of alleen dit segment is geselecteerd (Reeks “Verkoop” Punt<br />

“naam dag”).<br />

i. Sleep dit segment een klein stukje uit de cirkel.<br />

j. Geef dit segment een gele opvulkleur.<br />

8. Selecteer de lijngrafiek.<br />

a. Geef de lijn in de grafiek een andere kleur.<br />

b. Geef de grafiektitel een WordArt-stijl.<br />

c. Verwijder de rasterlijnen.<br />

9. Sla de presentatie op onder de naam Grafieken Na Oefening 8.4.<br />

10. Open de presentatie Zuid-Afrika 8.<br />

11. Selecteer de dia met <strong>het</strong> landgebruik (dia 9).<br />

12. Maak op deze dia een grafiek waarin duidelijk te zien is hoe de verdeling van de grond<br />

<strong>voor</strong> de landbouw is. Neem dus <strong>het</strong> percentage bij “Voor landbouw geschikt” niet<br />

mee! Voer zelf de gegevens in <strong>het</strong> Excel-werkblad in en kies een geschikt grafiektype.<br />

Hieronder staan enkele <strong>voor</strong>beelden.<br />

Je kunt ook de dia dupliceren en alle <strong>voor</strong>beelden maken.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 53/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Figuur 32.4<br />

13. Om nog wat meer te oefenen met grafieken zou van de dia Provincies en hoofdsteden<br />

ook een grafiek gemaakt kunnen worden.<br />

Figuur 32.5<br />

14. Sla daarna de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika Na Oefening 8.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 54/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Figuur 32.6<br />

Figuur 32.7<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 55/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

33 SmartArt-afbeeldingen<br />

Oefening 33.1 SmartArt-afbeeldingen maken<br />

1. Maak een nieuwe lege presentatie.<br />

2. Geef als titel en ondertitel:<br />

SmartArt<br />

Een afbeelding zegt meer….<br />

3. Maak een nieuwe dia met de indeling Titel en object.<br />

4. Typ als titel: Agenda<br />

5. Klik op <strong>het</strong> pictogram SmartArt-afbeelding invoegen.<br />

6. Klik op de indeling Verticale lijst met opsommingstekens en klik op OK.<br />

7. Op <strong>het</strong> scherm staat nu een SmartArt-afbeelding. Aan de linkerkant staat een<br />

tekstvenster.<br />

a. Mocht dit tekstvenster er niet staan, klik dan op de knop Tekstvenster op <strong>het</strong><br />

tabblad Ontwerpen van de speciale tab Hulpmiddelen <strong>voor</strong> SmartArt.<br />

8. Klik in <strong>het</strong> tekstvenster achter <strong>het</strong> eerste opsommingsteken.<br />

a. Typ Opening.<br />

In <strong>het</strong> bovenste tekstvak wordt de tekst ook gezet.<br />

b. Klik achter <strong>het</strong> tweede opsommingsteken dat ingesprongen eronder staat.<br />

c. Typ Speciale gast: Peter.<br />

Kijk in de afbeelding wat er gebeurt.<br />

d. Klik achter <strong>het</strong> opsommingsteken eronder.<br />

e. Typ Verslag vorige vergadering.<br />

f. Typ eronder: Per mail toegestuurd.<br />

g. De opsommingstekens zijn nu „op‟. We maken er een extra vak bij.<br />

Druk op Enter.<br />

h. Er is een nieuw opsommingsteken bij <strong>het</strong> vorige gekomen.<br />

i. Klik op de knop Niveau verhogen op <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

j. Er is een nieuw hoofdvak bijgekomen.<br />

k. Typ Ondernemingsraad en druk op Enter.<br />

l. Er is weer een nieuw hoofdvak.<br />

Druk op de knop Niveau verlagen.<br />

m. Er is nu een opsommingsteken bij <strong>het</strong> nieuwe hoofdvak gekomen.<br />

n. Maak de SmartArt-afbeelding af zoals van figuur 33.1.<br />

Figuur 33.1<br />

9. Klik buiten <strong>het</strong> SmartArt-object om de dia te bekijken.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 56/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

10. Maak op dezelfde manier op een nieuwe dia de volgende SmartArt. Als indeling is<br />

gekozen <strong>voor</strong> Continue cyclus (figuur 33.2.).<br />

Als er een leeg opsommingsteken overblijft in <strong>het</strong> tekstvenster, verwijder die dan met<br />

Delete of Backspace.<br />

Figuur 33.2<br />

11. Voeg een nieuwe lege dia toe.<br />

12. Gebruik de knop SmartArt invoegen op <strong>het</strong> tabblad Invoegen om de dia te maken van<br />

figuur 33.3.<br />

Figuur 33.3<br />

13. Sla de presentatie op onder de naam SmartArt Na Oefening 9.1.<br />

Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 33.2 SmartArt-afbeelding opmaken en bewerken<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, open dan SmartArt 9.2.<br />

2. Open de dia met de Agenda (tweede dia).<br />

a. Maak de SmartArt-afbeelding wat smaller.<br />

b. Voeg een extra vak vóór de Sluiting toe met de tekst Rondvraag.<br />

c. Gebruik de knop Kleuren wijzigen op <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen om de<br />

presentatie andere kleuren te geven.<br />

d. Pas een van de SmartArt-stijlen toe op de SmartArt-afbeelding.<br />

e. De dia moet er ongeveer uitzien als in figuur 33.4.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 57/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Figuur 33.4<br />

3. Selecteer de dia Spiraalreflectie.<br />

a. Gebruik de knop Indelingen op <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen om te bekijken welke<br />

andere indelingen gebruikt kunnen worden <strong>voor</strong> de SmartArt-afbeelding. Het<br />

live<strong>voor</strong>beeld laat direct zien hoe <strong>het</strong> wordt.<br />

b. Kies uiteindelijk <strong>voor</strong> de indeling Tandwielen.<br />

c. Bekijk <strong>het</strong> tekstvenster. In deze indeling kunnen maar drie teksten komen.<br />

De andere hebben een rood kruis gekregen.<br />

d. Kies bij de Indelingen <strong>voor</strong> Cyclusmatrix.<br />

Nu is er nog maar een tekst met een rood kruis.<br />

e. Kies <strong>voor</strong> de indeling Radiaalcyclus.<br />

f. Er is nu maar één tekstvak en de andere teksten hebben een rood kruis.<br />

g. Zet de andere teksten een niveau lager.<br />

Figuur 33.5<br />

4. Selecteer de dia met de Voor en Tegen-SmartArt.<br />

a. Zet een extra vak bij de <strong>voor</strong>standers met je eigen naam.<br />

b. Zet bij de <strong>voor</strong>standers nog twee extra vakken.<br />

Er valt nu een tekst weg!<br />

c. Kies een andere indeling, namelijk Neutraliserende pijlen.<br />

d. Kies een SmartArt-stijl in 3D.<br />

e. Klik op de rand van <strong>het</strong> SmartArt-object, zodat <strong>het</strong> hele object is<br />

geselecteerd.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 58/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

f. Gebruik de knop Groteren tekengrootte op <strong>het</strong> tabblad Start om de tekst wat<br />

groter te maken. Klik net zolang op de knop tot <strong>het</strong> goed leesbaar is en ook<br />

past!<br />

5. Sla de presentatie op onder de naam SmartArt Na Oefening 9.2.<br />

Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 33.3 Organigram maken<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, open dan SmartArt 9.3.<br />

2. Maak aan <strong>het</strong> einde van de presentatie een nieuwe dia met de indeling Titel en object.<br />

3. Maak de SmartArt van figuur 33.6. Hieronder enkele tips.<br />

a. Gebruik de knop Vorm toevoegen op <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen als <strong>het</strong><br />

toevoegen van vakken in <strong>het</strong> tekstvenster niet lukt. Bedenk daarbij dat <strong>het</strong><br />

toevoegen altijd bekeken wordt vanuit <strong>het</strong> geselecteerde vak.<br />

b. De vakken met een afwijkende kleur zijn Assistenten.<br />

c. Om de juiste positie van de ondergeschikten bij Verkoop en Education te<br />

krijgen, gebruiken we de knop Indeling in de groep Afbeelding maken op <strong>het</strong><br />

tabblad Ontwerpen. Kies eerst <strong>het</strong> managervak van deze ondergeschikten en<br />

kies dan de gewenste indeling.<br />

Figuur 33.6<br />

4. Gebruik de groep Indelingen om te kijken wat er met <strong>het</strong> organigram gebeurt als er<br />

een andere indeling gekozen wordt. Let daarbij met name op de assistentvakken!<br />

Laat de SmartArt uiteindelijk in de indeling Organigram staan.<br />

5. Sla de presentatie op onder de naam SmartArt Na Oefening 9.3.<br />

Laat de presentatie op <strong>het</strong> scherm staan <strong>voor</strong> de volgende oefening.<br />

Oefening 33.4 Overige mogelijkheden<br />

1. Op <strong>het</strong> scherm staat nog de presentatie van de vorige oefening.<br />

Zo nee, open dan SmartArt 9.4.<br />

2. Maak een nieuwe dia. Zorg dat de dia wordt als in figuur 33.7.<br />

a. Als op een afbeelding wordt geklikt in de SmartArt gaat PowerPoint ervan uit<br />

dat we een afbeelding invoegen als een bestand.<br />

Voor <strong>het</strong> luipaard en de olifant zijn er inderdaad afbeeldingbestanden<br />

beschikbaar.<br />

b. Voor de andere dieren kunnen we een afbeelding kopiëren en plakken. In de<br />

presentatie over Zuid-Afrika vinden we afbeeldingen van de andere dieren.<br />

Om zo‟n afbeelding in een SmartArt te krijgen moeten we <strong>het</strong> volgende doen.<br />

Selecteer de afbeelding en kopieer deze.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 59/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

Klik in de SmartArt op de rand van de vorm <strong>voor</strong> de afbeelding. De vorm is nu<br />

geselecteerd. Kies Plakken.<br />

Figuur 33.7<br />

3. Dupliceer de dia met de Big Five.<br />

4. Selecteer de hele SmartArt-afbeelding door op de rand van <strong>het</strong> object te klikken.<br />

a. Klik op de knop Van Rechts naar Links op <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

b. Klik op de knop Afbeelding opnieuw instellen op <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

De afbeeldingen zijn verdwenen en de tekstvakken staan weer aan de<br />

rechterkant.<br />

c. Klik op de knop Ongedaan maken, zodat de afbeeldingen weer terugkomen.<br />

d. Zorg dat de afbeeldingen weer aan de linkerkant komen.<br />

e. Gebruik <strong>het</strong> tabblad Opmaak om elk vak apart een andere kleur te geven.<br />

5. Maak aan <strong>het</strong> einde van de presentatie nog een nieuwe dia Titel en object.<br />

a. Typ als titel: lijst omzetten naar SmartArt.<br />

b. Typ in <strong>het</strong> object eronder:<br />

Fase 1<br />

Analyse<br />

Conclusies<br />

Fase 2<br />

Ontwerp<br />

Terugkoppeling<br />

Fase 3<br />

Uitvoering<br />

Evaluatie<br />

c. Klik in de lijst met opsommingstekens.<br />

d. Klik op <strong>het</strong> tabblad Start in de groep Alinea op de knop Converteren naar<br />

SmartArt-afbeelding.<br />

e. Kies een indeling die past bij deze drie fasen in een proces.<br />

6. Sla de presentatie op onder de naam SmartArt Na Oefening 9.4.<br />

7. Selecteer de dia met de Big Five (de op een na laatste!).<br />

8. Kopieer deze dia.<br />

9. Open de presentatie Zuid-Afrika 9.<br />

10. Plak de dia achter de dia .<br />

a. De kleuren van de SmartArt wijzigen, omdat de dia in een presentatie komt<br />

die een ander ontwerp heeft.<br />

b. Maak de teksten van de SmartArt leesbaarder door een andere tekstkleur te<br />

geven.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 60/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

11. Maak aan <strong>het</strong> einde van de presentatie van Zuid-Afrika nog de volgende dia uit figuur<br />

33.8.<br />

De gegevens zijn terug te vinden op andere dia‟s in deze presentatie.<br />

Figuur 33.8<br />

12. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika Na 9.<br />

13. Sluit de presentaties.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 61/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

34 Dia<strong>voor</strong>stellingen<br />

Oefening 34.1 Dia<strong>voor</strong>stelling geven<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika 10.<br />

2. Selecteer de eerste dia.<br />

3. Klik op de knop Dia<strong>voor</strong>stelling op de statusbalk.<br />

a. Doorloop de hele presentatie.<br />

b. Ga naar de volgende dia met Enter of de linkermuisknop.<br />

4. Selecteer de vijfde dia.<br />

Klik nog eens de knop Dia<strong>voor</strong>stelling op de statusbalk.<br />

a. Nu begint de dia<strong>voor</strong>stelling met de vijfde dia.<br />

b. Druk tijdens de dia<strong>voor</strong>stelling op F1.<br />

c. Bekijk welke mogelijkheden er zijn tijdens een dia<strong>voor</strong>stelling met toetsen.<br />

Probeer er enkele uit.<br />

d. Beëindig de <strong>voor</strong>stelling door op Esc te drukken.<br />

5. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

a. Klik op Dia<strong>voor</strong>stelling instellen.<br />

b. De manier waarop we net de dia<strong>voor</strong>stelling hebben bekeken is Met een<br />

spreker (Volledig scherm).<br />

c. Kies <strong>voor</strong> Bekeken door één persoon (venster) en kies OK.<br />

d. Start nu een dia<strong>voor</strong>stelling vanaf de eerste dia met een knop op <strong>het</strong> tabblad<br />

Dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

Hoe bladeren we nu door de dia‟s?<br />

Conclusie:<br />

We kunnen niet zomaar klikken op de linkermuisknop behalve in de<br />

schuifbalk en op de knoppen eronder. Enter werkt wel.<br />

e. Kies ook <strong>voor</strong> <strong>het</strong> derde type dia<strong>voor</strong>stelling Bekeken in kiosk (Volledig<br />

scherm).<br />

Hoe gaan we nu door de dia‟s?<br />

Conclusie:<br />

Nu kunnen we niet bladeren met muis of toetsen.<br />

Breek de dia<strong>voor</strong>stelling af met Esc.<br />

f. Kies nog eens <strong>voor</strong> Dia<strong>voor</strong>stelling instellen.<br />

Kijk wat er bij Bekeken in kiosk is ingesteld bij Afspeelopties en Naar<br />

volgende dia.<br />

Dit is een zogenaamde doorlopende <strong>voor</strong>stelling en er staat Tijdsinstellingen<br />

gebruiken. We hebben echter geen tijdsinstellingen aangebracht!<br />

6. Kies weer <strong>voor</strong> <strong>het</strong> type dia<strong>voor</strong>stelling Met een spreker.<br />

7. Verberg de zesde dia (Kenmerkende dieren).<br />

a. Gebruik hier<strong>voor</strong> de knop Dia verbergen op <strong>het</strong> tabblad Dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

b. Verberg de zevende dia door op de rechtermuisknop te klikken in <strong>het</strong><br />

overzicht van de dia‟s.<br />

c. Hoe herken je verborgen dia‟s?<br />

Conclusie:<br />

In <strong>het</strong> overzicht staat een streep door <strong>het</strong> dianummer.<br />

d. Start een dia<strong>voor</strong>stelling en controleer of deze dia‟s overgeslagen worden.<br />

e. Hoe kan nu tijdens een dia<strong>voor</strong>stelling toch een verborgen dia weergegeven<br />

worden?<br />

Conclusie:<br />

Door op de rechtermuisknop te klikken en dan te kiezen <strong>voor</strong> Ga naar. Van de<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 62/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

verborgen dia‟s staat <strong>het</strong> dianummer tussen haakjes.<br />

Een fraaiere manier, maar dan moet je wel goed <strong>voor</strong>bereid zijn. Je weet <strong>het</strong><br />

dianummer en drukt op 6 (of 7) gevolgd door Enter.<br />

8. Sluit de presentatie en sla de wijzigingen niet op.<br />

9. Open de presentatie Dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

10. Start een dia<strong>voor</strong>stelling vanaf de eerste dia.<br />

a. Klik tijdens de <strong>voor</strong>stelling op de rechtermuisknop en probeer te navigeren<br />

naar de dia Rekenen.<br />

b. Ga op dezelfde manier naar de dia Samenvoegen.<br />

Aangezien deze dia geen titel heeft, wordt <strong>het</strong> erg lastig om deze te vinden!<br />

11. Sla de presentatie op onder de naam Dia<strong>voor</strong>stelling Na Oefening 10.1.<br />

12. Extra oefeningen!!<br />

Aan <strong>het</strong> einde van deze oefening staan de oplossingen.<br />

a. Op al deze dia‟s staat linksonder Hier komt uw logo.<br />

Gebruik een willekeurige afbeelding als logo.<br />

b. In de presentatie moet <strong>het</strong> ontwerp gelijk blijven, maar dan met andere<br />

kleuren.<br />

c. Zorg dat de dia‟s genummerd worden.<br />

d. Sla de presentatie op onder dezelfde naam.<br />

Oplossingen van de extra oefeningen bij stap 10.<br />

a. Ga naar <strong>het</strong> Diamodel via <strong>het</strong> tabblad Beeld.<br />

Daar kan in <strong>het</strong> diamodel dat <strong>voor</strong> alle dia-indelingen geldt een logo worden<br />

ingevoegd.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen. Gebruik in de groep Thema’s de knop<br />

Kleuren.<br />

c. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Invoegen en gebruik de knop Koptekst en voettekst.<br />

Oefening 34.2 Diaovergang instellen<br />

1. Open de presentatie Dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

2. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Animaties.<br />

3. Geef elke dia van de presentatie een andere diaovergang op de volgende manier.<br />

a. Selecteer de dia.<br />

b. Klik op een diaovergang in de groep Overgang naar deze dia.<br />

c. Start daarna een dia<strong>voor</strong>stelling vanaf de eerste dia.<br />

4. Sla de presentatie op onder de naam Oefening Diaovergang.<br />

5. In de groep Overgang naar deze dia kunnen we de snelheid van de overgang instellen<br />

met de knop Overgangssnelheid. Ook een geluid tijdens de diaovergang is mogelijk<br />

met de knop Overgangsgeluid.<br />

a. Stel bij verschillende dia‟s een andere overgangssnelheid in.<br />

b. Bekijk <strong>het</strong> effect in een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

c. Stel bij enkele dia‟s een geluid in bij de diaovergang.<br />

d. Bekijk een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

6. Selecteer de eerste dia.<br />

a. Geef deze dia een langzame overgangssnelheid en een geluid.<br />

b. Druk daarna op de knop Op alles toepassen.<br />

c. Bekijk een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

Zoals je ziet wordt nu dezelfde diaovergang, dezelfde snelheid en <strong>het</strong>zelfde<br />

geluid <strong>voor</strong> alle dia‟s gebruikt.<br />

7. Sluit de presentatie en sla de wijzigingen niet op.<br />

8. Open de laatste versie van de presentatie over Zuid-Afrika.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 63/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

9. Breng naar eigen inzicht diaovergangen aan.<br />

10. Sluit daarna de presentatie weer.<br />

Oefening 34.3 Tijdsinstellingen maken <strong>voor</strong> dia<strong>voor</strong>stelling<br />

1. Open de presentatie Diaovergang.<br />

2. Tijdens de dia<strong>voor</strong>stelling moeten we zelf aangeven dat we naar de volgende dia<br />

willen gaan. We gaan een tijdsinstelling gebruiken.<br />

a. Selecteer de eerste dia.<br />

b. Schakel op <strong>het</strong> tabblad Animaties rechts <strong>het</strong> selectievakje Automatisch na in<br />

en geef aan 1 seconde.<br />

c. Geef de tweede dia 2 seconden tijd.<br />

d. Geef de derde dia 1 seconde tijd.<br />

e. Start een dia<strong>voor</strong>stelling vanaf de eerste dia. Klik tijdens de <strong>voor</strong>stelling niet<br />

op de muis en gebruik geen Enter.<br />

f. Beëindig de dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

g. Selecteer de eerste dia.<br />

h. Kies <strong>voor</strong> een tijdsinstelling van 2 seconden en klik daarna op Op alles<br />

toepassen.<br />

i. Start een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

j. We zien nu dat niet alleen de tijdsinstelling van 2 seconden <strong>voor</strong> alle dia‟s<br />

geldt, maar dat ook de diaovergang van alle dia‟s <strong>het</strong>zelfde is geworden!<br />

k. Gebruik de knop Ongedaan maken om de laatste actie terug te draaien.<br />

l. Hoe kunnen we dit dan wel regelen <strong>voor</strong> alle dia‟s?<br />

Conclusie:<br />

We selecteren alle dia‟s (bij<strong>voor</strong>beeld in <strong>het</strong> overzicht).<br />

Dan stellen we een tijd in <strong>voor</strong> de geselecteerde dia‟s. We gebruiken dus niet<br />

Op alles toepassen, want dan wordt alles betreffende de diaovergang op de<br />

hele presentatie toegepast.<br />

3. Of de tijdsinstelling gebruikt wordt hangt af van de instellingen bij <strong>het</strong> type<br />

dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

a. Kies <strong>voor</strong> <strong>het</strong> type Met een spreker.<br />

b. Zet Naar volgende dia op Handmatig.<br />

c. Start een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

Nu moeten we ondanks de tijdinstelling toch zelf aangeven dat er naar en<br />

volgende dia gegaan moet worden.<br />

d. Kies als type <strong>voor</strong>stelling Bekeken in een kiosk (doorlopende <strong>voor</strong>stelling).<br />

Zorg dat de tijdsinstellingen weer gebruikt worden.<br />

e. Start een dia<strong>voor</strong>stelling. Laat de hele <strong>voor</strong>stelling lopen en wacht tot <strong>het</strong><br />

weer opnieuw begint.<br />

Breek <strong>het</strong> dan af.<br />

f. Zet <strong>het</strong> type <strong>voor</strong>stelling weer op Met een spreker.<br />

4. Het lastige met doorlopende <strong>voor</strong>stelling is, dat de ene dia meer tijd vraagt om<br />

bekeken te worden dan de andere. Dat is soms lastig in te schatten. We kunnen<br />

hier<strong>voor</strong> een try-out gebruiken.<br />

a. Selecteer de eerste dia.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

c. Klik op de knop Tijdsinstellingen <strong>voor</strong> try-out.<br />

Er start een dia<strong>voor</strong>stelling en linksboven staat een werkbalk die aangeeft<br />

hoe lang de dia in beeld is.<br />

Bekijk de dia. Zodra de tijd voldoende is klikken we op de linkermuisknop of<br />

drukken we op Enter.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 64/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

d. Zo kunnen we <strong>voor</strong> elke dia bekijken hoeveel leestijd we nodig hebben.<br />

e. Na de laatste dia komt er een melding hoeveel de totale weergavetijd is en of<br />

we de ingestelde tijd per dia willen gebruiken. Kies Ja.<br />

f. PowerPoint schakelt nu over naar de weergave Diasorteerder. Hier zien we<br />

per dia hoeveel tijd we hebben vastgelegd.<br />

g. Start nu een dia<strong>voor</strong>stelling vanaf de eerste dia.<br />

h. We hoeven niets te doen: de <strong>voor</strong>stelling draait vanzelf met de ingestelde<br />

tijden.<br />

5. Selecteer de vijfde dia.<br />

a. Bekijk op <strong>het</strong> tabblad Animaties hoeveel tijd we deze dia hebben gegeven.<br />

b. Wijzig deze tijd.<br />

c. Bekijk in de Diasorteerder of hier de tijd ook is aangepast.<br />

d. Selecteer in de Diasorteerder alle dia‟s.<br />

e. Schakel <strong>het</strong> selectievakje bij Automatisch na uit. Nu zijn alle tijdsinstellingen<br />

weer verdwenen.<br />

6. Draai een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

7. Sla de presentatie op onder de naam Dia<strong>voor</strong>stelling Na Oefening 10.3 en sluiten<br />

de presentatie.<br />

Oefening 34.4 Animaties toevoegen<br />

1. Open de presentatie Animaties.<br />

2. Sla de presentatie op onder de naam Oefening 10.4.<br />

3. Selecteer de eerste dia.<br />

a. Klik in de ondertitel.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Animaties.<br />

c. Klik bij de knop Animaties op de lijstknop.<br />

d. Kies bij Vervagen <strong>voor</strong> Alles tegelijk.<br />

Op de dia zien we hoe deze animatie gaat.<br />

e. Willen we de animatie van de dia nog eens bekijken, dan klikken we op de<br />

knop Voorbeeld.<br />

4. Selecteer de tweede dia.<br />

a. Klik in de lijst met opsommingstekens.<br />

b. Klik bij Animaties <strong>voor</strong> Vervagen Alles tegelijk.<br />

c. Kies nu Vervagen Per alinea van 1e niveau.<br />

d. Wat is <strong>het</strong> verschil?<br />

e. Kies uiteindelijk <strong>voor</strong> Binnenvliegen Per alinea van 1e niveau.<br />

5. Selecteer de derde dia.<br />

a. Zorg dat op de derde dia de titel direct verschijnt (geen animatie heeft).<br />

b. Het object aan de linkerkant moet in één keer binnenkomen.<br />

c. Het object aan de rechterkant moet punt <strong>voor</strong> punt wordt opgebouwd.<br />

6. Bekijk een dia<strong>voor</strong>stelling vanaf de eerste dia.<br />

7. Selecteer de vijfde dia (Hoogwaardige tekst).<br />

a. Laat elk tekstvak aan de rechterkant apart binnenvliegen.<br />

8. Maak op de volgende dia‟s de animaties zoals hieronder aangegeven.<br />

a. Dia On<strong>voor</strong>stelbaar.<br />

De vlinders moeten na elkaar binnen komen vliegen.<br />

b. Dia Visualiseer uw ideeën.<br />

De SmartArt-afbeelding moet object <strong>voor</strong> object verschijnen.<br />

c. Dia Bedrijfsproces.<br />

Bekijk <strong>het</strong> verschil tussen Een <strong>voor</strong> een per tak en Tegelijk op niveau.<br />

Maak dan zelf een keuze.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 65/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

d. Dia Word en Excel ook.<br />

Laat de vier afbeeldingen aan de rechterkant op elkaar volgend verschijnen.<br />

e. Dia met de kolomgrafiek.<br />

Wat is <strong>het</strong> verschil tussen Op categorie en Per serie?<br />

Kies een van de mogelijkheden.<br />

f. Dia met de lijngrafiek.<br />

Laat de lijnen van de verschillende landen achter elkaar verschijnen.<br />

g. Dia met de twee cirkelgrafieken.<br />

Laat elke cirkelgrafiek taartpunt <strong>voor</strong> taartpunt verschijnen.<br />

h. Laatste dia.<br />

Laat de titel vervaagd verschijnen.<br />

Daarna de tekst met de animaties wissen.<br />

Daarna de afbeeldingen achter elkaar binnenvliegen.<br />

9. Geef een dia<strong>voor</strong>stelling en kijk hoe <strong>het</strong> is geworden.<br />

10. Verwijder alle animaties van de derde dia.<br />

11. Sla de presentatie op onder de naam Animaties Na Oefening 10.4.<br />

12. Open de laatste versie van de presentatie over Zuid-Afrika.<br />

13. Breng verschillende animaties aan in de presentatie naar eigen inzicht.<br />

14. Sla de presentatie op.<br />

Extra oefeningen<br />

De volgende onderwerpen worden niet in de <strong>examen</strong>specificaties genoemd. In <strong>het</strong> boek komt<br />

<strong>het</strong> echter wel aan de orde. Daarom ook maar enkele oefeningen.<br />

15. Open de presentatie Animaties Extra.<br />

16. Roep <strong>het</strong> taakvenster Aangepast animaties op door te klikken op de knop Aangepaste<br />

animatie.<br />

17. Selecteer de eerste dia.<br />

a. Hier zien we in <strong>het</strong> taakvenster dat er één animatie op deze dia plaatsvindt.<br />

b. Klikken we op de animatie, dan selecteren we die. Er staat een blauwe rand<br />

omheen.<br />

c. We kunnen de verdere instellingen van de animatie bekijken en wijzigen.<br />

d. Begin staat op Bij klikken. Dat betekent dat de ondertitel verschijnt als we<br />

klikken.<br />

De snelheid staat op gemiddeld.<br />

e. Kies bij Begin <strong>voor</strong> Met vorige.<br />

Kies bij Snelheid <strong>voor</strong> Langzaam.<br />

f. Klik onderaan in <strong>het</strong> taakvenster op de knop Dia<strong>voor</strong>stelling om <strong>het</strong> effect te<br />

bekijken. Breek daarna de <strong>voor</strong>stelling af.<br />

18. Selecteer de tweede dia. Op de dia zien we allemaal blokjes met cijfers. Die geven de<br />

volgorde van de animaties aan.<br />

a. In <strong>het</strong> taakvenster zien we dat er één animatie is. Selecteer de animatie door<br />

erop te klikken.<br />

b. Erboven zien we dat de tekst komt binnenvliegen vanaf de onderkant. Kies<br />

een andere optie bij Richting.<br />

c. We zien dat de subpunten tegelijk met <strong>het</strong> hoofdpunt waar ze bijhoren<br />

binnen komen vliegen.<br />

Klikken we op de lijstknop bij de geselecteerde animatie dan kunnen we dat<br />

wijzigen.<br />

Klik op de lijstknop en kies Effectopties.<br />

d. Selecteer in <strong>het</strong> dialoogvenster <strong>het</strong> tabblad Tekstanimatie.<br />

e. Kies <strong>voor</strong> Per alinea van niveau 2e en kies OK.<br />

f. De nummers op de dia zijn nu gewijzigd.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 66/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

g. Klik op de knop Afspelen in <strong>het</strong> taakvenster of de knop Voorbeeld in <strong>het</strong> lint<br />

om te zien hoe de <strong>voor</strong>stelling zal gaan.<br />

19. Selecteer de vijfde dia.<br />

a. Hier zien we in <strong>het</strong> taakvenster 6 animaties, die allemaal bij muisklik zullen<br />

starten. Wijzig <strong>voor</strong> alle objecten <strong>het</strong> begin van de animatie in Na vorige met<br />

een gemiddelde snelheid.<br />

b. Wijzig ook de volgorde van de animaties. Dit kan door te slepen met een<br />

animatie of door een animatie te selecteren en de knoppen eronder bij<br />

Volgorde wijzigen te gebruiken.<br />

20. Wijzig ook de volgorde van animatie bij de 14 e dia (Word en Excel ook).<br />

21. Selecteer de 6 e dia.<br />

a. Hier zijn geen animaties toegepast. Alles zal dus in een keer verschijnen.<br />

b. Selecteer <strong>het</strong> object met de tekst aan de linkerkant.<br />

c. Klik in <strong>het</strong> taakvenster op de knop Effect toevoegen en kies Ingang. Kies<br />

daarna <strong>voor</strong> Meer effecten.<br />

Zoek vervolgens Vergroten en draaien en kies dit effect.<br />

d. Geef de verschillende objecten aan de rechterkant op dezelfde manier ook<br />

een ingangseffect.<br />

e. Selecteer <strong>het</strong> tekstobject aan de linkerkant weer.<br />

f. Klik op Effect toevoegen en klik op Afsluiten, Buitenvliegen.<br />

In <strong>het</strong> taakvenster zien we een nieuw effect met een rood symbool er<strong>voor</strong>.<br />

g. Selecteer de titel van de dia.<br />

h. Kies als Effect <strong>voor</strong> Nadruk, Vergroten/verkleinen.<br />

i. Wijzig eventueel de volgorde van de animaties.<br />

22. Start een dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

23. Selecteer de 6 e dia.<br />

a. Selecteer alle objecten op deze dia.<br />

b. Klik in <strong>het</strong> taakvenster op de knop Verwijderen.<br />

Alle animatie-effecten van deze dia zijn verwijderd.<br />

24. Sla de presentatie op onder de naam Animaties Extra Klaar.<br />

25. Sluit de presentatie.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 67/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

35 Afdrukken<br />

Oefening 35.1 Pagina-instellingen<br />

1. Open de presentatie Introductie.<br />

2. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Ontwerpen.<br />

3. Klik op de knop Pagina-instelling.<br />

4. Controleer welk diaformaat er momenteel gebruikt wordt.<br />

a. Wijzig dit in Dia<strong>voor</strong>stelling (16:9).<br />

b. Klik op OK.<br />

Op <strong>het</strong> scherm zijn de dia‟s nu wat meer uitgerekt.<br />

c. Kies <strong>voor</strong> <strong>het</strong> formaat A4.<br />

De dia‟s zijn nu weer smaller.<br />

d. Kies <strong>voor</strong> Vaandel.<br />

Nu hebben we wel een heel bijzonder formaat.<br />

e. Meestal wordt <strong>voor</strong> een dia<strong>voor</strong>stelling 4:3 gebruikt, tenzij er breedbeeld is.<br />

Kies weer <strong>voor</strong> Dia<strong>voor</strong>stelling 4:3.<br />

5. Kies <strong>voor</strong> een afdrukstand Staand <strong>voor</strong> de dia‟s.<br />

a. Bekijk de verschillende dia‟s.<br />

b. Breng de afdrukstand weer terug naar Liggend.<br />

6. Geef alle dia‟s van de presentatie een dianummer.<br />

7. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Beeld en kies <strong>voor</strong> Notitiepagina.<br />

a. Kies bij de Pagina-instelling <strong>voor</strong> deze notitiepagina‟s <strong>voor</strong> een liggende<br />

afdrukstand.<br />

8. Sla de presentatie op onder de naam Afdrukken Na Oefening 11.1.<br />

Oefening 35.2 Afdruk<strong>voor</strong>beeld<br />

1. Open de presentatie Afdrukken 11.2.<br />

2. Klik op de <strong>Office</strong>-knop en wijs op Afdrukken.<br />

a. Klik dan op Afdruk<strong>voor</strong>beeld.<br />

3. Op <strong>het</strong> scherm zien we <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld van de dia‟s.<br />

a. Het lint is gewijzigd in een tabblad <strong>voor</strong> <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld.<br />

b. Gebruik de knoppen Volgende en Vorige om van de verschillende dia‟s te<br />

bekijken hoe ze er op een printer uitkomen.<br />

c. Als de standaardprinter een zwart-witprinter is, zullen de afdrukken ook in<br />

grijstinten worden weergegeven.<br />

Heb je de mogelijkheid, kies dan met de knop Afdrukken <strong>voor</strong> een<br />

kleurenprinter (of juist een zwart-witprinter als je al kleur had).<br />

d. Klik met de muisaanwijzer op de dia. De vorm van de muis is een<br />

vergrootglas en we zoomen in.<br />

e. Klik op de knop In-/uitzoomen en kies <strong>voor</strong> 200%.<br />

f. Klik op de knop Aanpassen aan venster. Nu staat de hele dia weer op <strong>het</strong><br />

scherm.<br />

g. Keer terug naar de normale weergave van de presentatie met de knop<br />

Afdruk<strong>voor</strong>beeld sluiten.<br />

4. Omdat we <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld enkele keren zullen bekijken, voegen we deze knop<br />

toe aan de werkbalk Snelle toegang.<br />

5. We gaan de hand-outs bekijken.<br />

a. Roep <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld op.<br />

b. Klik in de groep Pagina-instelling bij Afdrukken op Hand-outs (3 dia’s per<br />

pagina).<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 68/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

c. Door de instelling van de vorige oefening zijn de hand-outs liggend. Dat zien<br />

we in <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld.<br />

d. Hoe zien de hand-outs <strong>voor</strong> 6 en 9 dia‟s per pagina eruit?<br />

e. Wijzig de afdrukstand van de hand-outs in Staand.<br />

f. Op de hand-outs staat rechtsonder een paginanummer.<br />

Gebruik de knop Opties om de koptekst te wijzigen.<br />

Maak er een koptekst bij met uw naam.<br />

g. Sluit <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld.<br />

6. Wat is <strong>het</strong> effect van kleur, grijswaarden en zwatr/wit?<br />

a. Roep <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld op.<br />

b. Zorg dat er dia‟s worden weergegeven.<br />

c. Bekijk met de knop Opties <strong>het</strong> verschil tussen Kleur, Grijswaarden en Puur<br />

zwart-wit.<br />

7. Sla de presentatie op onder de naam Afdrukken Na Oefening 11.2.<br />

Oefening 35.3 Afdrukken<br />

1. Open de presentatie Introductie.<br />

2. Druk de eerste dia af vanuit <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld met de knop Afdrukken.<br />

a. Kies eventueel een andere printer.<br />

b. Kies bij Afdrukbereik <strong>voor</strong> dia 3.<br />

c. Druk de dia af.<br />

3. Ook in <strong>het</strong> dialoogvenster Afdrukken kunnen we de kleur/grijswaarden selecteren.<br />

a. Druk één pagina van de hand-out met 3 dia‟s per pagina af in kleur (op<br />

zwart-witprinter).<br />

b. Bekijk eerst <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld door in <strong>het</strong> dialoogvenster te klikken op de<br />

knop Voorbeeld.<br />

c. Druk dan af.<br />

4. Druk eventueel de hele presentatie af.<br />

5. Sluit de presentatie en sla de wijzigingen niet op.<br />

6. Open de presentatie Zuid-Afrika 11.<br />

7. Bekijk <strong>het</strong> afdruk<strong>voor</strong>beeld van de dia‟s.<br />

a. Bekijk <strong>het</strong> verschil tussen Kleur en Grijswaarden.<br />

b. Kies bij Opties <strong>voor</strong> Dia’s in frame. Om de dia komt een rand.<br />

c. Druk de presentatie af als je dat wilt.<br />

8. Sluit de presentatie en sla de wijzigingen niet op.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 69/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

36 Overige mogelijkheden<br />

Oefening 36.1 Spellingcontrole<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika 12.<br />

2. Selecteer <strong>het</strong> tabblad Controleren.<br />

3. Klik op de knop Spelling.<br />

a. Bekijk welke woorden er niet in de woordenlijst staan.<br />

b. Verbeter de fouten. Negeer woorden die niet in de woordenlijst staan, maar<br />

wel correct zijn.<br />

4. Maak aan <strong>het</strong> einde van de presentatie een nieuwe dia Titel en object.<br />

a. Typ de volgende titel en tekst inclusief de fouten.<br />

Spelling tijdens <strong>het</strong> typen: rode strepen.<br />

Klijne fouten<br />

Grote fauten<br />

Alles door de spellingcontrôle!<br />

b. Als <strong>het</strong> goed is komen er rode strepen onder de foute woorden.<br />

Zo nee, klik op de <strong>Office</strong>-knop en klik dan op Opties <strong>voor</strong> PowerPoint.<br />

Selecteer links Controleren.<br />

Controleer of rechts <strong>het</strong> selectievakje Spelling controleren tijdens typen is<br />

ingeschakeld.<br />

Controleer of Spelfouten niet aangeven is uitgeschakeld.<br />

c. Klik met de rechtermuisknop op een rood omderstreept woord.<br />

d. Maak de juiste keuze in <strong>het</strong> smenu.<br />

5. Sla de presentatie op onder de naam Spelling gecontroleerd.<br />

Oefening 36.2 Zoeken en vervangen<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika Overige.<br />

2. Vervang in alle dia‟s de tekst Zuid-Afrika door South-Africa.<br />

Gebruik hier<strong>voor</strong> de knop Vervangen op <strong>het</strong> tabblad Start.<br />

Als <strong>het</strong> goed is vinden er 6 vervangingen plaats.<br />

3. Zoek naar de tekst leeuw.<br />

a. Hoe vaak komt dit <strong>voor</strong>?<br />

4. Gebruik de lijstknop bij Vervangen en kies <strong>voor</strong> Lettertype vervangen.<br />

a. In de presentatie is op veel plaatsen <strong>het</strong> lettertype Century Schoolbook<br />

gebruikt. Vervang dit door Comic Sans.<br />

b. Bekijk de presentatie. Waar is <strong>het</strong> lettertype niet vervangen?<br />

Conclusie:<br />

In grafieken en SmartArt-afbeeldingen wordt <strong>het</strong> lettertype niet vervangen!<br />

5. Sla de presentatie op onder de naam Zoeken en vervangen.<br />

Oefening 36.3 Lettertypen insluiten<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika Overige.<br />

2. Kies <strong>voor</strong> Opslaan als.<br />

3. Klik in <strong>het</strong> dialoogvenster op de knop Extra en kies daar Opties <strong>voor</strong> opslaan.<br />

a. Schakel <strong>het</strong> selectievakje Lettertypen in bestand insluiten in.<br />

b. Eronder kunnen we aangeven of alle lettertypen ingesloten moeten worden<br />

of alleen de tekens die we hebben gebruikt. Kies <strong>voor</strong> dat laatste.<br />

c. Sla de presentatie op onder de naam Zuid-Afrika Fonts ingesloten.<br />

4. Sluit de presentatie.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 70/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

5. Bekijk eventueel in de Verkenner of Mijn computer hoeveel <strong>het</strong> verschil in grootte is<br />

tussen de presentaties.<br />

Oefening 36.4 Inpakken <strong>voor</strong> cd<br />

1. Open de presentatie Zuid-Afrika Overige.<br />

2. Klik op de <strong>Office</strong>-knop.<br />

a. Wijs op Publiceren en klik op Inpakken <strong>voor</strong> cd.<br />

b. Er verschijnt een melding dat <strong>voor</strong> de PowerPoint Viewer alleen de<br />

2003-indelingen gebruikt kunnen worden.<br />

c. Klik op OK.<br />

3. Het dialoogvenster Inpakken <strong>voor</strong> cd verschijnt.<br />

a. Klik op Opties.<br />

b. Kies in <strong>het</strong> dialoogvenster Opties <strong>voor</strong> Viewer-pakket en schakel de<br />

selectievakjes bij Deze bestanden opnemen allebei in.<br />

Klik op OK.<br />

c. Het dialoogvenster Inpakken <strong>voor</strong> cd staat weer op <strong>het</strong> scherm.<br />

Klik op Naar map kopiëren.<br />

d. Klik op de knop Bladeren.<br />

Kies <strong>voor</strong> de map waar alle oefenbestanden worden opgeslagen.<br />

Kies als mapnaam <strong>voor</strong> Presentatie-cd Viewer.<br />

Klik op OK.<br />

e. Er verschijnt weer een vraag. Kies er<strong>voor</strong> om alle gekoppelde bestanden op<br />

te nemen.<br />

De presentatie wordt „ingepakt‟.<br />

f. Klik op de knop Sluiten.<br />

4. Sluit <strong>het</strong> programma PowerPoint af.<br />

5. Kijk in de map met oefenbestanden bij<strong>voor</strong>beeld met de Verkenner of Mijn Computer.<br />

a. Er moet een map zijn met de naam Presentatie-cd Viewer.<br />

b. Bekijk de inhoud van de map.<br />

Er moeten onder andere de presentatie in staan, een geluidsbestand en<br />

PPTVIEW.<br />

c. Start de presentatie vanuit de map door erop te dubbelklikken.<br />

d. Bekijk <strong>het</strong> PowerPoint-venster goed.<br />

Het is de oude versie van PowerPoint zonder lint, maar met menu en<br />

werkbalken.<br />

e. Start een dia<strong>voor</strong>stelling: de knop op de statusbalk staat nu linksonder.<br />

Wanneer we de dia met de SmartArt-afbeelding bekijken zullen we zien dat<br />

deze niet dier <strong>voor</strong> dier verschijnt. Het is een afbeelding geworden die in één<br />

keer verschijnt.<br />

f. Sluit de dia<strong>voor</strong>stelling.<br />

g. Sluit de PowerPoint-viewer af.<br />

6. Start PowerPoint weer en open de presentatie Zuid-Afrika Overig.<br />

7. Kies nog eens <strong>voor</strong> Inpakken <strong>voor</strong> cd.<br />

a. Kies nu echter <strong>voor</strong> Archiefpakket.<br />

b. Schakel bij de Opties weer de twee selectievakjes in.<br />

c. Kies <strong>voor</strong> Naar map kopiëren en geef als mapnaam Archief.<br />

d. Kies Sluiten.<br />

8. Bekijk de inhoud van de map Archief. Hier staan alleen de presentatie en <strong>het</strong><br />

geluidsbestand in. We gaan er vanuit dat op de computer waar de presentatie wordt<br />

gegeven <strong>het</strong> programma PowerPoint staat geïnstalleerd.<br />

a. Start van de map Archief de presentatie.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 71/72


Opgaven bij <strong>Office</strong> <strong>2007</strong> – <strong>voor</strong> <strong>het</strong> <strong>examen</strong>!, ISBN 978 90 395 2616 3<br />

b. Doet de SmartArt-animatie <strong>het</strong> nu wel?<br />

Als <strong>het</strong> goed is wel!<br />

9. Sluit PowerPoint af.<br />

© <strong>Sdu</strong> Uitgevers 72/72

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!