Kernkwaliteiten en kernkwadranten
Kernkwaliteiten en kernkwadranten
Kernkwaliteiten en kernkwadranten
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman<br />
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong>_<strong>en</strong>_kernkwadrant<strong>en</strong>_volg<strong>en</strong>s_Ofman_2013_02_22.doc<br />
Om jezelf <strong>en</strong> ander<strong>en</strong> beter te ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> kun je gebruik mak<strong>en</strong> van het model van de kernkwadrant<strong>en</strong> van<br />
Daniël Ofman. Hierdoor kan je bepaalde inter-persoonlijke wrijving<strong>en</strong> beter plaats<strong>en</strong> of voorkom<strong>en</strong>.<br />
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong><br />
Ofman spreekt over kernkwaliteit<strong>en</strong>. Dit zijn de specifieke sterktes die iemand k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>. Ze mak<strong>en</strong> je tot wat<br />
je b<strong>en</strong>t. Het zijn ook de positieve punt<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> ander het eerst over jou zal zegg<strong>en</strong> als hij ernaar gevraagd<br />
wordt. Bv. dat je erg inspirer<strong>en</strong>d b<strong>en</strong>t, bijzonder daadkrachtig (neemt veel initiatief), of zeer behoedzaam.<br />
Iedere<strong>en</strong> heeft wel e<strong>en</strong> aantal van die kwaliteit<strong>en</strong>.<br />
Valkuil<strong>en</strong><br />
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> kunn<strong>en</strong> zo dominant word<strong>en</strong> dat ze doorschiet<strong>en</strong> <strong>en</strong> daardoor juist e<strong>en</strong> valkuil word<strong>en</strong>. Dit is<br />
e<strong>en</strong> vervorming van de kwaliteit, de andere kant van de medaille. Je kwaliteit wordt e<strong>en</strong> zwakte. Bv. iemand<br />
met de kernkwaliteit behulpzaamheid kan doorslaan in bemoeizucht, flexibiliteit kan doorslaan in<br />
wispelturigheid, besluitvaardigheid kan overgaan in drammerigheid.<br />
Allergieën<br />
Als iemand anders doorschiet in zijn kwaliteit kan dat bij jou irritatie oproep<strong>en</strong>. Jouw reactie daarop wordt e<strong>en</strong><br />
allergie g<strong>en</strong>oemd. Zo’n allergie heeft vaak te mak<strong>en</strong> met kwaliteit<strong>en</strong> van jezelf. Als je erg bescheid<strong>en</strong> b<strong>en</strong>t bv.<br />
kan je je mateloos erger<strong>en</strong> aan person<strong>en</strong> die zichzelf continu op de borst klopp<strong>en</strong>.<br />
Uitdaging<br />
Die vervel<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schap van de ander is natuurlijk ook e<strong>en</strong> kwaliteit waarin hij is doorgeschot<strong>en</strong>. Als jij daar<br />
allergisch op reageert, vormt deze kwaliteit voor jou waarschijnlijk juist e<strong>en</strong> uitdaging.<br />
Je uitdaging is dus het positief teg<strong>en</strong>overgestelde van je valkuil.<br />
Erger je je regelmatig aan de passiviteit van ander<strong>en</strong>? Kijk dan naar de kwaliteit die erachter schuil gaat. De<br />
kernkwaliteit van iemand die jij ervaart als passief, is misschi<strong>en</strong> wel bedachtzaamheid of geduld, mogelijks e<strong>en</strong><br />
hele uitdaging voor jou. Je kan dus veel ler<strong>en</strong> van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aan wie je je het meeste ergert!<br />
Kernkwadrant<br />
De vier elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (kernkwaliteit, valkuil, allergie, uitdaging) word<strong>en</strong> weergegev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> model, het<br />
kernkwadrant. Aan de hand van dit model kan je je eig<strong>en</strong> kernkwaliteit<strong>en</strong>, valkuil<strong>en</strong>, allergieën <strong>en</strong> uitdaging<strong>en</strong><br />
vaststell<strong>en</strong>.<br />
daadkracht<br />
Kernkwaliteit<br />
te veel van het goede<br />
drammerigheid<br />
Valkuil<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Kernkwadrant<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Allergie<br />
passiviteit<br />
te veel van het goede<br />
Uitdaging<br />
geduld<br />
1 Lisa is ontzett<strong>en</strong>d daadkrachtig. Dat is e<strong>en</strong> kwaliteit.<br />
2 Soms schiet ze daar in door <strong>en</strong> wordt ze drammerig. Dat is haar valkuil.<br />
3 Haar uitdaging is het teg<strong>en</strong>overgestelde van de kwaliteit, in dit geval geduld of goed kunn<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong>.<br />
4 Aan haar kwaliteit is ook e<strong>en</strong> allergie verbond<strong>en</strong>, dat is als iemand doorschiet in haar uitdaging, geduld dus.<br />
In dit geval is haar allergie passiviteit, ge<strong>en</strong> initiatief nem<strong>en</strong>.<br />
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman Blz. 1 van 6
Kernkwadrant<strong>en</strong> voor jezelf opstell<strong>en</strong><br />
Je kunt op verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> start<strong>en</strong> om kernkwadrant<strong>en</strong> voor jezelf op te bouw<strong>en</strong>.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Begin met het inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong> van je sterke punt<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk deze uit via de valkuil, de uitdaging, de allergie.<br />
Je kan ook ander<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> om jouw kernkwaliteit<strong>en</strong> te b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong>. Meestal kunn<strong>en</strong> ander<strong>en</strong> vlot e<strong>en</strong> drietal<br />
kwaliteit<strong>en</strong> aangev<strong>en</strong>.<br />
Begin met je uitdaging<strong>en</strong> <strong>en</strong> red<strong>en</strong>eer dan terug naar je valkuil <strong>en</strong> herk<strong>en</strong> de kwaliteit die erachter zit.<br />
Vraag collega’s, vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, familieled<strong>en</strong> naar je valkuil<strong>en</strong>. Ze wet<strong>en</strong> er vast wel e<strong>en</strong> aantal op te noem<strong>en</strong>.<br />
Werk van daaruit terug naar je kwaliteit <strong>en</strong> ontdek vervolg<strong>en</strong>s je uitdaging <strong>en</strong> allergieën.<br />
Stoor je je mateloos aan e<strong>en</strong> collega? Kijk ook e<strong>en</strong>s naar de kwaliteit die achter zijn valkuil zit <strong>en</strong> wat je<br />
ervan kan ler<strong>en</strong>. Daarmee kan je ook e<strong>en</strong> uitdaging, valkuil <strong>en</strong> kwaliteit bij jezelf ontdekk<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong><br />
aanrader om sam<strong>en</strong> met collega’s of als m<strong>en</strong>tor sam<strong>en</strong> met je starters kernkwadrant<strong>en</strong> op te stell<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
op<strong>en</strong>lijk allergieën te besprek<strong>en</strong>. Zo kun je de sam<strong>en</strong>werking verbeter<strong>en</strong>.<br />
Je kunt ook met behulp van de 12 aandachtspunt<strong>en</strong> uit onderstaand schema op ontdekkingstocht naar jouw<br />
kernkwadrant<strong>en</strong> trekk<strong>en</strong>. Je kunt daarbij gebruik mak<strong>en</strong> van de lijst met kwaliteitskwartett<strong>en</strong> op de<br />
volg<strong>en</strong>de pagina.<br />
a) Wat ik in mezelf<br />
gewoon vind<br />
b) Wat ander<strong>en</strong> in<br />
mezelf appreciër<strong>en</strong><br />
c) Wat ik bij ander<strong>en</strong><br />
vanzelfsprek<strong>en</strong>d<br />
verwacht<br />
a) Wat ik in mezelf<br />
g<strong>en</strong>eigd b<strong>en</strong> te<br />
rechtvaardig<strong>en</strong><br />
b) Wat ander<strong>en</strong> mij<br />
verwijt<strong>en</strong><br />
c) Wat ik bij ander<strong>en</strong><br />
bereid b<strong>en</strong> door de<br />
vingers te zi<strong>en</strong><br />
daadkracht<br />
Kernkwaliteit<br />
te veel van het goede<br />
drammerigheid<br />
Valkuil<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Kernkwadrant<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Allergie<br />
passiviteit<br />
te veel van het goede<br />
Uitdaging<br />
geduld<br />
a) Wat ik in mezelf zou<br />
verafschuw<strong>en</strong><br />
b) Wat ander<strong>en</strong> me<br />
aanrad<strong>en</strong> te<br />
relativer<strong>en</strong><br />
c) Wat ik in ander<strong>en</strong><br />
minacht (haat)<br />
a) Wat ik in mezelf mis<br />
b) Wat ander<strong>en</strong> mij<br />
toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
c) Wat ik in ander<strong>en</strong><br />
bewonder<br />
Om te wet<strong>en</strong> welke kwaliteit er achter je allergie zit <strong>en</strong> hoe jouw kernkwadrant inhaakt op dat van iemand<br />
anders is er wel <strong>en</strong>ig puzzel- <strong>en</strong> zoekwerk vereist.<br />
E<strong>en</strong> kernkwadrant is in "balans" wanneer je kernkwaliteit niet te veel neigt naar de valkuil, je voldo<strong>en</strong>de begrip<br />
kan opbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> kernkwaliteit die overe<strong>en</strong>komt met jouw allergie <strong>en</strong> je tegelijkertijd in<br />
staat b<strong>en</strong>t om de kwaliteit die overe<strong>en</strong>komt met je uitdaging toe te pass<strong>en</strong> als de situatie het verlangt. Deze<br />
balans tuss<strong>en</strong> kernkwaliteit <strong>en</strong> uitdaging is er niet in de zin van of-of, maar van <strong>en</strong>-<strong>en</strong>. Alle kwaliteit<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
in voldo<strong>en</strong>de mate aanwezig zijn.<br />
Bron: Daniel Ofman, Bezieling <strong>en</strong> kwaliteit in organisaties, 1999, Kosmos Z&K Uitgevers B.V., Utrecht.<br />
http://www.carrieretijger.nl/functioner<strong>en</strong>/ontwikkel<strong>en</strong>/persoonlijkheidsmodell<strong>en</strong>/kernkwaliteit<strong>en</strong>.<br />
Blz. 2 van 6<br />
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> in relatie tot veel voorkom<strong>en</strong>de valkuil<strong>en</strong>, allergieën <strong>en</strong> uitdaging<strong>en</strong><br />
(kwaliteitskwartett<strong>en</strong>)<br />
KERNKWALITEIT VALKUIL UITDAGING ALLERGIE<br />
service-gericht gr<strong>en</strong>zeloos gr<strong>en</strong>s stell<strong>en</strong> hard <strong>en</strong> star<br />
cons<strong>en</strong>sus-gericht egoc<strong>en</strong>trisch gezagsgetrouw dwang<br />
optimistisch naïef alert pessimisme<br />
beheerst onpersoonlijk empathisch onbereikbaar<br />
stabiel traag experim<strong>en</strong>teel onbezonn<strong>en</strong><br />
efficiënt statisch creatief chaotisch<br />
empathisch s<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>teel beschouw<strong>en</strong>d afstandelijk<br />
betrokk<strong>en</strong> dwep<strong>en</strong>d beschouw<strong>en</strong>d onverschillig<br />
realistisch cynisch idealistisch zweverig<br />
profiler<strong>en</strong>d arrogant bescheid<strong>en</strong> onzichtbaar<br />
gedisciplineerd dwang-neurotisch los lat<strong>en</strong> ongedisciplineerd<br />
innovatief zwev<strong>en</strong>d efficiënt statisch <strong>en</strong> star<br />
kritisch rebels respectvol ja-knikk<strong>en</strong><br />
flexibel wispelturig ord<strong>en</strong><strong>en</strong>d star<br />
daadkrachtig (initiatief nem<strong>en</strong>d) drammerig geduldig passief<br />
geduldig passief daadkrachtig drammerig<br />
beschouw<strong>en</strong>d afstandelijk empathisch s<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>teel<br />
zelfverzekerd arrogant bescheid<strong>en</strong> middelmatig<br />
bescheid<strong>en</strong> onzichtbaar profiler<strong>en</strong>d arrogant<br />
autonoom dwars meegaand onderdanig<br />
besluitvaardig forcer<strong>en</strong>d ontvankelijk besluiteloos<br />
ingetog<strong>en</strong> passief initiatiefrijk opdringerig<br />
rust(ig) afwacht<strong>en</strong>d initiatiefrijk opdringerig<br />
gezagsgetrouw ja-knikk<strong>en</strong> cons<strong>en</strong>sus anarchistisch<br />
volgzaam onderdanig initiatiefrijk eig<strong>en</strong>gereid<br />
gehoorzaam slaafs autonoom eig<strong>en</strong>zinnig<br />
loyaal gezag onderdanig kritisch ongehoorzaam<br />
behulpzaam bemoeizuchtig vrij lat<strong>en</strong> onverschillig<br />
toegewijd fanatiek los lat<strong>en</strong> laisser faire<br />
relativer<strong>en</strong>d onzichtbaar overtuigd opgeblaz<strong>en</strong><br />
overtuigd fanatiek relativer<strong>en</strong>d m<strong>en</strong>ingloos<br />
moedig roekeloos bedachtzaam aarzel<strong>en</strong>d<br />
bedachtzaam beducht moedig roekeloos<br />
meegaand onzichtbaar autonoom eig<strong>en</strong>gereid<br />
wederkerig gelijkvormig fair e<strong>en</strong>zijdig<br />
idealistisch zweverig realistisch cynisch<br />
harmonisch toedekk<strong>en</strong> direct conflict<br />
gestructureerd bureaucratisch aanpassing inconsist<strong>en</strong>t<br />
ord<strong>en</strong><strong>en</strong>d star flexibel wispelturig<br />
rationeel afstandelijk betrokk<strong>en</strong> willekeur<br />
betrouwbaar saai innovatief arbitrair<br />
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman Blz. 3 van 6
a) Wat ik in mezelf gewoon vind<br />
b) Wat ander<strong>en</strong> in mezelf<br />
appreciër<strong>en</strong><br />
c) Wat ik bij ander<strong>en</strong><br />
vanzelfsprek<strong>en</strong>d verwacht<br />
a) Wat ik in mezelf g<strong>en</strong>eigd b<strong>en</strong><br />
te rechtvaardig<strong>en</strong><br />
b) Wat ander<strong>en</strong> mij verwijt<strong>en</strong><br />
c) Wat ik bij ander<strong>en</strong> bereid b<strong>en</strong><br />
door de vingers te zi<strong>en</strong><br />
……………………….……<br />
Kernkwaliteit<br />
te veel van het goede<br />
……..………………………<br />
Valkuil<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Kernkwadrant<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Allergie<br />
……………………….……<br />
te veel van het goede<br />
Uitdaging<br />
………….………………….<br />
a) Wat ik in mezelf zou<br />
verafschuw<strong>en</strong><br />
b) Wat ander<strong>en</strong> me aanrad<strong>en</strong> te<br />
relativer<strong>en</strong><br />
c) Wat ik in ander<strong>en</strong> minacht<br />
(haat)<br />
a) Wat ik in mezelf mis<br />
b) Wat ander<strong>en</strong> mij toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
c) Wat ik in ander<strong>en</strong> bewonder<br />
……………………….……<br />
Kernkwaliteit<br />
te veel van het goede<br />
……..………………………<br />
Valkuil<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Kernkwadrant<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Allergie<br />
……………………….……<br />
te veel van het goede<br />
Uitdaging<br />
………….………………….<br />
Blz. 4 van 6<br />
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman
Stelling<br />
“Waar je allergisch voor b<strong>en</strong>t bij e<strong>en</strong> ander, is vaak teveel van goed gedrag, waar jezelf behoefte aan hebt…”<br />
Bouw je eig<strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong><br />
Vier mogelijke invalshoek<strong>en</strong> die ook sam<strong>en</strong> gebruikt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>!<br />
• Bekijk je sterktes (vraag desnoods aan vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> collega's naar wat ze in jou bewonder<strong>en</strong> of goed<br />
vind<strong>en</strong>).<br />
• Inv<strong>en</strong>tariseer je uitdaging<strong>en</strong>.<br />
• Vraag ander<strong>en</strong> naar je valkuil<strong>en</strong>.<br />
• Ga na waar je allergisch op reageert.<br />
Links met het m<strong>en</strong>torschap<br />
• Wanneer je je ergert aan “lastige” m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, dan is de kans groot dat je hieruit iets kunt ler<strong>en</strong> over jezelf.<br />
Welke eig<strong>en</strong>schap irriteert je? Dat is je allergie. Je kan vanuit de allergie werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo e<strong>en</strong> kernkwaliteit<br />
van jezelf ontdekk<strong>en</strong>! Belangrijk om die te wet<strong>en</strong>: “Hoe duidelijker het beeld dat we van onze<br />
kernkwaliteit<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, hoe bewuster we die kunn<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> doorstral<strong>en</strong> in ons werk” (Ofman). En je hebt<br />
e<strong>en</strong> uitdaging ontdekt om aan te werk<strong>en</strong>.<br />
• Verder blijkt misschi<strong>en</strong> dat het lastige gedrag e<strong>en</strong> te ver doorgeschot<strong>en</strong> positieve eig<strong>en</strong>schap van de<br />
andere persoon is. Dit inzicht relativeert het probleem <strong>en</strong> biedt e<strong>en</strong> invalshoek om het probleem met die<br />
persoon te besprek<strong>en</strong>. Je kunt beginn<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> complim<strong>en</strong>t voor die eig<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> dan rustig uitlegg<strong>en</strong><br />
waarom je vindt dat zijn goede eig<strong>en</strong>schap soms wat te ver doorschiet <strong>en</strong> welk gevolg dit kan hebb<strong>en</strong>.<br />
• Tot slot kom je wellicht tot het zelfinzicht dat jouw kernkwaliteit soms te ver doorschiet naar je valkuil, <strong>en</strong><br />
daardoor bij ander<strong>en</strong> irritatie kan oproep<strong>en</strong>. Misschi<strong>en</strong> b<strong>en</strong> jij zelf ook wele<strong>en</strong>s lastig voor ander<strong>en</strong>!?<br />
E<strong>en</strong> voorbeeld van twee in elkaar hak<strong>en</strong>de kernkwadrant<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de<br />
person<strong>en</strong><br />
Kernkwaliteit<br />
Daadkracht<br />
Valkuil<br />
Drammerigheid<br />
Kernkwaliteit<br />
Bedachtzaamheid<br />
Valkuil Allergie<br />
Passiviteit<br />
Kernkwadrant<br />
Geadviseerde<br />
Uitdaging<br />
Geduld<br />
Allergie<br />
Onbezonn<strong>en</strong>heid<br />
Kernkwadrant<br />
Adviseur<br />
Uitdaging<br />
Proactief<br />
Op de volg<strong>en</strong>de bladzijde vind je nog <strong>en</strong>kele "lege" kernkwadrant<strong>en</strong>. Je kan dit blad ev<strong>en</strong>tueel eerst kopiër<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
dan als invulblad gebruik<strong>en</strong>.<br />
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman Blz. 5 van 6
……………………….……<br />
Kernkwaliteit<br />
te veel van het goede<br />
……..………………………<br />
Valkuil<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Kernkwadrant<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Allergie<br />
……………………….……<br />
te veel van het goede<br />
Uitdaging<br />
………….………………….<br />
……………………….……<br />
Kernkwaliteit<br />
te veel van het goede<br />
……..………………………<br />
Valkuil<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Kernkwadrant<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Allergie<br />
……………………….……<br />
te veel van het goede<br />
Uitdaging<br />
………….………………….<br />
……………………….……<br />
Kernkwaliteit<br />
te veel van het goede<br />
……..………………………<br />
Valkuil<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Kernkwadrant<br />
het positief<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde<br />
Allergie<br />
……………………….……<br />
te veel van het goede<br />
Uitdaging<br />
………….………………….<br />
Blz. 6 van 6<br />
<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman