01.10.2014 Views

Kernkwaliteiten en kernkwadranten

Kernkwaliteiten en kernkwadranten

Kernkwaliteiten en kernkwadranten

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong>_<strong>en</strong>_kernkwadrant<strong>en</strong>_volg<strong>en</strong>s_Ofman_2013_02_22.doc<br />

Om jezelf <strong>en</strong> ander<strong>en</strong> beter te ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> kun je gebruik mak<strong>en</strong> van het model van de kernkwadrant<strong>en</strong> van<br />

Daniël Ofman. Hierdoor kan je bepaalde inter-persoonlijke wrijving<strong>en</strong> beter plaats<strong>en</strong> of voorkom<strong>en</strong>.<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong><br />

Ofman spreekt over kernkwaliteit<strong>en</strong>. Dit zijn de specifieke sterktes die iemand k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>. Ze mak<strong>en</strong> je tot wat<br />

je b<strong>en</strong>t. Het zijn ook de positieve punt<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> ander het eerst over jou zal zegg<strong>en</strong> als hij ernaar gevraagd<br />

wordt. Bv. dat je erg inspirer<strong>en</strong>d b<strong>en</strong>t, bijzonder daadkrachtig (neemt veel initiatief), of zeer behoedzaam.<br />

Iedere<strong>en</strong> heeft wel e<strong>en</strong> aantal van die kwaliteit<strong>en</strong>.<br />

Valkuil<strong>en</strong><br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> kunn<strong>en</strong> zo dominant word<strong>en</strong> dat ze doorschiet<strong>en</strong> <strong>en</strong> daardoor juist e<strong>en</strong> valkuil word<strong>en</strong>. Dit is<br />

e<strong>en</strong> vervorming van de kwaliteit, de andere kant van de medaille. Je kwaliteit wordt e<strong>en</strong> zwakte. Bv. iemand<br />

met de kernkwaliteit behulpzaamheid kan doorslaan in bemoeizucht, flexibiliteit kan doorslaan in<br />

wispelturigheid, besluitvaardigheid kan overgaan in drammerigheid.<br />

Allergieën<br />

Als iemand anders doorschiet in zijn kwaliteit kan dat bij jou irritatie oproep<strong>en</strong>. Jouw reactie daarop wordt e<strong>en</strong><br />

allergie g<strong>en</strong>oemd. Zo’n allergie heeft vaak te mak<strong>en</strong> met kwaliteit<strong>en</strong> van jezelf. Als je erg bescheid<strong>en</strong> b<strong>en</strong>t bv.<br />

kan je je mateloos erger<strong>en</strong> aan person<strong>en</strong> die zichzelf continu op de borst klopp<strong>en</strong>.<br />

Uitdaging<br />

Die vervel<strong>en</strong>de eig<strong>en</strong>schap van de ander is natuurlijk ook e<strong>en</strong> kwaliteit waarin hij is doorgeschot<strong>en</strong>. Als jij daar<br />

allergisch op reageert, vormt deze kwaliteit voor jou waarschijnlijk juist e<strong>en</strong> uitdaging.<br />

Je uitdaging is dus het positief teg<strong>en</strong>overgestelde van je valkuil.<br />

Erger je je regelmatig aan de passiviteit van ander<strong>en</strong>? Kijk dan naar de kwaliteit die erachter schuil gaat. De<br />

kernkwaliteit van iemand die jij ervaart als passief, is misschi<strong>en</strong> wel bedachtzaamheid of geduld, mogelijks e<strong>en</strong><br />

hele uitdaging voor jou. Je kan dus veel ler<strong>en</strong> van m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aan wie je je het meeste ergert!<br />

Kernkwadrant<br />

De vier elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (kernkwaliteit, valkuil, allergie, uitdaging) word<strong>en</strong> weergegev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> model, het<br />

kernkwadrant. Aan de hand van dit model kan je je eig<strong>en</strong> kernkwaliteit<strong>en</strong>, valkuil<strong>en</strong>, allergieën <strong>en</strong> uitdaging<strong>en</strong><br />

vaststell<strong>en</strong>.<br />

daadkracht<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

drammerigheid<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

passiviteit<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

geduld<br />

1 Lisa is ontzett<strong>en</strong>d daadkrachtig. Dat is e<strong>en</strong> kwaliteit.<br />

2 Soms schiet ze daar in door <strong>en</strong> wordt ze drammerig. Dat is haar valkuil.<br />

3 Haar uitdaging is het teg<strong>en</strong>overgestelde van de kwaliteit, in dit geval geduld of goed kunn<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong>.<br />

4 Aan haar kwaliteit is ook e<strong>en</strong> allergie verbond<strong>en</strong>, dat is als iemand doorschiet in haar uitdaging, geduld dus.<br />

In dit geval is haar allergie passiviteit, ge<strong>en</strong> initiatief nem<strong>en</strong>.<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman Blz. 1 van 6


Kernkwadrant<strong>en</strong> voor jezelf opstell<strong>en</strong><br />

Je kunt op verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> start<strong>en</strong> om kernkwadrant<strong>en</strong> voor jezelf op te bouw<strong>en</strong>.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Begin met het inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong> van je sterke punt<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk deze uit via de valkuil, de uitdaging, de allergie.<br />

Je kan ook ander<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> om jouw kernkwaliteit<strong>en</strong> te b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong>. Meestal kunn<strong>en</strong> ander<strong>en</strong> vlot e<strong>en</strong> drietal<br />

kwaliteit<strong>en</strong> aangev<strong>en</strong>.<br />

Begin met je uitdaging<strong>en</strong> <strong>en</strong> red<strong>en</strong>eer dan terug naar je valkuil <strong>en</strong> herk<strong>en</strong> de kwaliteit die erachter zit.<br />

Vraag collega’s, vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, familieled<strong>en</strong> naar je valkuil<strong>en</strong>. Ze wet<strong>en</strong> er vast wel e<strong>en</strong> aantal op te noem<strong>en</strong>.<br />

Werk van daaruit terug naar je kwaliteit <strong>en</strong> ontdek vervolg<strong>en</strong>s je uitdaging <strong>en</strong> allergieën.<br />

Stoor je je mateloos aan e<strong>en</strong> collega? Kijk ook e<strong>en</strong>s naar de kwaliteit die achter zijn valkuil zit <strong>en</strong> wat je<br />

ervan kan ler<strong>en</strong>. Daarmee kan je ook e<strong>en</strong> uitdaging, valkuil <strong>en</strong> kwaliteit bij jezelf ontdekk<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong><br />

aanrader om sam<strong>en</strong> met collega’s of als m<strong>en</strong>tor sam<strong>en</strong> met je starters kernkwadrant<strong>en</strong> op te stell<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

op<strong>en</strong>lijk allergieën te besprek<strong>en</strong>. Zo kun je de sam<strong>en</strong>werking verbeter<strong>en</strong>.<br />

Je kunt ook met behulp van de 12 aandachtspunt<strong>en</strong> uit onderstaand schema op ontdekkingstocht naar jouw<br />

kernkwadrant<strong>en</strong> trekk<strong>en</strong>. Je kunt daarbij gebruik mak<strong>en</strong> van de lijst met kwaliteitskwartett<strong>en</strong> op de<br />

volg<strong>en</strong>de pagina.<br />

a) Wat ik in mezelf<br />

gewoon vind<br />

b) Wat ander<strong>en</strong> in<br />

mezelf appreciër<strong>en</strong><br />

c) Wat ik bij ander<strong>en</strong><br />

vanzelfsprek<strong>en</strong>d<br />

verwacht<br />

a) Wat ik in mezelf<br />

g<strong>en</strong>eigd b<strong>en</strong> te<br />

rechtvaardig<strong>en</strong><br />

b) Wat ander<strong>en</strong> mij<br />

verwijt<strong>en</strong><br />

c) Wat ik bij ander<strong>en</strong><br />

bereid b<strong>en</strong> door de<br />

vingers te zi<strong>en</strong><br />

daadkracht<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

drammerigheid<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

passiviteit<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

geduld<br />

a) Wat ik in mezelf zou<br />

verafschuw<strong>en</strong><br />

b) Wat ander<strong>en</strong> me<br />

aanrad<strong>en</strong> te<br />

relativer<strong>en</strong><br />

c) Wat ik in ander<strong>en</strong><br />

minacht (haat)<br />

a) Wat ik in mezelf mis<br />

b) Wat ander<strong>en</strong> mij<br />

toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

c) Wat ik in ander<strong>en</strong><br />

bewonder<br />

Om te wet<strong>en</strong> welke kwaliteit er achter je allergie zit <strong>en</strong> hoe jouw kernkwadrant inhaakt op dat van iemand<br />

anders is er wel <strong>en</strong>ig puzzel- <strong>en</strong> zoekwerk vereist.<br />

E<strong>en</strong> kernkwadrant is in "balans" wanneer je kernkwaliteit niet te veel neigt naar de valkuil, je voldo<strong>en</strong>de begrip<br />

kan opbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> kernkwaliteit die overe<strong>en</strong>komt met jouw allergie <strong>en</strong> je tegelijkertijd in<br />

staat b<strong>en</strong>t om de kwaliteit die overe<strong>en</strong>komt met je uitdaging toe te pass<strong>en</strong> als de situatie het verlangt. Deze<br />

balans tuss<strong>en</strong> kernkwaliteit <strong>en</strong> uitdaging is er niet in de zin van of-of, maar van <strong>en</strong>-<strong>en</strong>. Alle kwaliteit<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />

in voldo<strong>en</strong>de mate aanwezig zijn.<br />

Bron: Daniel Ofman, Bezieling <strong>en</strong> kwaliteit in organisaties, 1999, Kosmos Z&K Uitgevers B.V., Utrecht.<br />

http://www.carrieretijger.nl/functioner<strong>en</strong>/ontwikkel<strong>en</strong>/persoonlijkheidsmodell<strong>en</strong>/kernkwaliteit<strong>en</strong>.<br />

Blz. 2 van 6<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman


<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> in relatie tot veel voorkom<strong>en</strong>de valkuil<strong>en</strong>, allergieën <strong>en</strong> uitdaging<strong>en</strong><br />

(kwaliteitskwartett<strong>en</strong>)<br />

KERNKWALITEIT VALKUIL UITDAGING ALLERGIE<br />

service-gericht gr<strong>en</strong>zeloos gr<strong>en</strong>s stell<strong>en</strong> hard <strong>en</strong> star<br />

cons<strong>en</strong>sus-gericht egoc<strong>en</strong>trisch gezagsgetrouw dwang<br />

optimistisch naïef alert pessimisme<br />

beheerst onpersoonlijk empathisch onbereikbaar<br />

stabiel traag experim<strong>en</strong>teel onbezonn<strong>en</strong><br />

efficiënt statisch creatief chaotisch<br />

empathisch s<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>teel beschouw<strong>en</strong>d afstandelijk<br />

betrokk<strong>en</strong> dwep<strong>en</strong>d beschouw<strong>en</strong>d onverschillig<br />

realistisch cynisch idealistisch zweverig<br />

profiler<strong>en</strong>d arrogant bescheid<strong>en</strong> onzichtbaar<br />

gedisciplineerd dwang-neurotisch los lat<strong>en</strong> ongedisciplineerd<br />

innovatief zwev<strong>en</strong>d efficiënt statisch <strong>en</strong> star<br />

kritisch rebels respectvol ja-knikk<strong>en</strong><br />

flexibel wispelturig ord<strong>en</strong><strong>en</strong>d star<br />

daadkrachtig (initiatief nem<strong>en</strong>d) drammerig geduldig passief<br />

geduldig passief daadkrachtig drammerig<br />

beschouw<strong>en</strong>d afstandelijk empathisch s<strong>en</strong>tim<strong>en</strong>teel<br />

zelfverzekerd arrogant bescheid<strong>en</strong> middelmatig<br />

bescheid<strong>en</strong> onzichtbaar profiler<strong>en</strong>d arrogant<br />

autonoom dwars meegaand onderdanig<br />

besluitvaardig forcer<strong>en</strong>d ontvankelijk besluiteloos<br />

ingetog<strong>en</strong> passief initiatiefrijk opdringerig<br />

rust(ig) afwacht<strong>en</strong>d initiatiefrijk opdringerig<br />

gezagsgetrouw ja-knikk<strong>en</strong> cons<strong>en</strong>sus anarchistisch<br />

volgzaam onderdanig initiatiefrijk eig<strong>en</strong>gereid<br />

gehoorzaam slaafs autonoom eig<strong>en</strong>zinnig<br />

loyaal gezag onderdanig kritisch ongehoorzaam<br />

behulpzaam bemoeizuchtig vrij lat<strong>en</strong> onverschillig<br />

toegewijd fanatiek los lat<strong>en</strong> laisser faire<br />

relativer<strong>en</strong>d onzichtbaar overtuigd opgeblaz<strong>en</strong><br />

overtuigd fanatiek relativer<strong>en</strong>d m<strong>en</strong>ingloos<br />

moedig roekeloos bedachtzaam aarzel<strong>en</strong>d<br />

bedachtzaam beducht moedig roekeloos<br />

meegaand onzichtbaar autonoom eig<strong>en</strong>gereid<br />

wederkerig gelijkvormig fair e<strong>en</strong>zijdig<br />

idealistisch zweverig realistisch cynisch<br />

harmonisch toedekk<strong>en</strong> direct conflict<br />

gestructureerd bureaucratisch aanpassing inconsist<strong>en</strong>t<br />

ord<strong>en</strong><strong>en</strong>d star flexibel wispelturig<br />

rationeel afstandelijk betrokk<strong>en</strong> willekeur<br />

betrouwbaar saai innovatief arbitrair<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman Blz. 3 van 6


a) Wat ik in mezelf gewoon vind<br />

b) Wat ander<strong>en</strong> in mezelf<br />

appreciër<strong>en</strong><br />

c) Wat ik bij ander<strong>en</strong><br />

vanzelfsprek<strong>en</strong>d verwacht<br />

a) Wat ik in mezelf g<strong>en</strong>eigd b<strong>en</strong><br />

te rechtvaardig<strong>en</strong><br />

b) Wat ander<strong>en</strong> mij verwijt<strong>en</strong><br />

c) Wat ik bij ander<strong>en</strong> bereid b<strong>en</strong><br />

door de vingers te zi<strong>en</strong><br />

……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

a) Wat ik in mezelf zou<br />

verafschuw<strong>en</strong><br />

b) Wat ander<strong>en</strong> me aanrad<strong>en</strong> te<br />

relativer<strong>en</strong><br />

c) Wat ik in ander<strong>en</strong> minacht<br />

(haat)<br />

a) Wat ik in mezelf mis<br />

b) Wat ander<strong>en</strong> mij toew<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

c) Wat ik in ander<strong>en</strong> bewonder<br />

……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

Blz. 4 van 6<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman


Stelling<br />

“Waar je allergisch voor b<strong>en</strong>t bij e<strong>en</strong> ander, is vaak teveel van goed gedrag, waar jezelf behoefte aan hebt…”<br />

Bouw je eig<strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong><br />

Vier mogelijke invalshoek<strong>en</strong> die ook sam<strong>en</strong> gebruikt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>!<br />

• Bekijk je sterktes (vraag desnoods aan vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> collega's naar wat ze in jou bewonder<strong>en</strong> of goed<br />

vind<strong>en</strong>).<br />

• Inv<strong>en</strong>tariseer je uitdaging<strong>en</strong>.<br />

• Vraag ander<strong>en</strong> naar je valkuil<strong>en</strong>.<br />

• Ga na waar je allergisch op reageert.<br />

Links met het m<strong>en</strong>torschap<br />

• Wanneer je je ergert aan “lastige” m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, dan is de kans groot dat je hieruit iets kunt ler<strong>en</strong> over jezelf.<br />

Welke eig<strong>en</strong>schap irriteert je? Dat is je allergie. Je kan vanuit de allergie werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo e<strong>en</strong> kernkwaliteit<br />

van jezelf ontdekk<strong>en</strong>! Belangrijk om die te wet<strong>en</strong>: “Hoe duidelijker het beeld dat we van onze<br />

kernkwaliteit<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, hoe bewuster we die kunn<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> doorstral<strong>en</strong> in ons werk” (Ofman). En je hebt<br />

e<strong>en</strong> uitdaging ontdekt om aan te werk<strong>en</strong>.<br />

• Verder blijkt misschi<strong>en</strong> dat het lastige gedrag e<strong>en</strong> te ver doorgeschot<strong>en</strong> positieve eig<strong>en</strong>schap van de<br />

andere persoon is. Dit inzicht relativeert het probleem <strong>en</strong> biedt e<strong>en</strong> invalshoek om het probleem met die<br />

persoon te besprek<strong>en</strong>. Je kunt beginn<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> complim<strong>en</strong>t voor die eig<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> dan rustig uitlegg<strong>en</strong><br />

waarom je vindt dat zijn goede eig<strong>en</strong>schap soms wat te ver doorschiet <strong>en</strong> welk gevolg dit kan hebb<strong>en</strong>.<br />

• Tot slot kom je wellicht tot het zelfinzicht dat jouw kernkwaliteit soms te ver doorschiet naar je valkuil, <strong>en</strong><br />

daardoor bij ander<strong>en</strong> irritatie kan oproep<strong>en</strong>. Misschi<strong>en</strong> b<strong>en</strong> jij zelf ook wele<strong>en</strong>s lastig voor ander<strong>en</strong>!?<br />

E<strong>en</strong> voorbeeld van twee in elkaar hak<strong>en</strong>de kernkwadrant<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>de<br />

person<strong>en</strong><br />

Kernkwaliteit<br />

Daadkracht<br />

Valkuil<br />

Drammerigheid<br />

Kernkwaliteit<br />

Bedachtzaamheid<br />

Valkuil Allergie<br />

Passiviteit<br />

Kernkwadrant<br />

Geadviseerde<br />

Uitdaging<br />

Geduld<br />

Allergie<br />

Onbezonn<strong>en</strong>heid<br />

Kernkwadrant<br />

Adviseur<br />

Uitdaging<br />

Proactief<br />

Op de volg<strong>en</strong>de bladzijde vind je nog <strong>en</strong>kele "lege" kernkwadrant<strong>en</strong>. Je kan dit blad ev<strong>en</strong>tueel eerst kopiër<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

dan als invulblad gebruik<strong>en</strong>.<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman Blz. 5 van 6


……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

……………………….……<br />

Kernkwaliteit<br />

te veel van het goede<br />

……..………………………<br />

Valkuil<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Kernkwadrant<br />

het positief<br />

teg<strong>en</strong>overgestelde<br />

Allergie<br />

……………………….……<br />

te veel van het goede<br />

Uitdaging<br />

………….………………….<br />

Blz. 6 van 6<br />

<strong>Kernkwaliteit<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> kernkwadrant<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s Daniël Ofman

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!