Groen en gevaarlijk - Vrienden van Blijdorp

o t a n i s c h b l i j d o r p
Groen en gevaarlijk
Tot voor kort vereerde ik de krokodillen hooguit eenmaal per
jaar met een bezoekje. En dit dan op uitdrukkelijk verzoek van
een neefje of nichtje. Tijdens een logeerpartij is een uitje naar
Blijdorp het hoogtepunt, waarbij we de krokodillen beslist niet
mogen overslaan! Kinderen hebben een fascinatie voor deze
dieren. Wellicht omdat ze in veel verhalen de slechterik spelen?
Na het zien van beelden op tv, waarbij de dieren razendsnel uit
het water schieten om een prooi te pakken, heb ik een heilig
ontzag voor deze reuzen. “Niet over de rand leunen”, stond er
op het hek in het oude verblijf. Ik kreeg dan ook regelmatig de
kriebels als ouders hun kinderen toch op het hekje zetten….
Tekst: Monique van Leeuwen-Maat
Met dank aan: Juul van Dam,
Melitta van Bracht en Jaap van
Houwelingen (Diergaarde Blijdorp)
Dat hoeft nu niet meer. Sinds deze zomer
huizen de krokodillen in hun nieuwe verblijf
in de Afrikakas. En in de paar maanden dat
die kas open is, heb ik ze vaker bezocht
dan in de afgelopen tien jaar bij elkaar! Het
is dan ook een fraai, nieuw complex waarin
diverse diersoorten en planten aan ons
worden getoond. Daar is een jarenlange
planning aan vooraf gegaan. Sinds de invoering
van het Masterplan was al bekend dat
er een Afrikakas zou komen. In eerdere
plannen bestond deze kas uit twee gedeelten:
een natte kas voor de krokodillen met
bijbehorende vegetatie en een droge kas.
De droge kas zou voor de helft uit savanne
gebied bestaan. De andere helft zou een
‘kopje’ zijn. Kopje is Afrikaans voor een
kleine, granieten heuvel in de open vlakte.
Door erosie en weersinvloeden is het
gesteente eromheen uiteen gevallen.
De granieten heuvels steken als een soort
eilanden af tegen de rest van de omgeving.
Het is een ruig landschap dat kenmerkend
is voor Afrika en heel specifieke plant-en
diersoorten herbergt.
Uitdaging
Omdat de kosten voor twee verschillende
kassen te groot werden, is uiteindelijk één
grote kas gerealiseerd. In die kas vinden we
de krokodillenrivier met daaromheen Nijlvegetatie,
een kopje met de daar levende
specifieke dieren zoals klipdassen en bijbehorende
vegetatie én een vleugje savanne
met de karakteristieke begroeiing zoals
acaciabosjes. Het landschap op- en rond
een kopje is van oorsprong een zeer droog
gebied. De begroeiing bestaat dan ook uit
succulente planten zoals euphorbia’s en
aloë’s. Succulenten zijn planten die water
kunnen opslaan in hun stam, bladeren of
wortels. Ze zijn bestand tegen maandenlange
droogte en hebben voldoende aan maar
af en toe een regenbui om te kunnen overleven.
De planten rond de krokodillenrivier
zijn juist waterminnende planten. Ze zijn
gewend aan een hoge luchtvochtigheid en
water in overvloed om via hun wortels op
Alluaudia - foto: Juul van dam
Watergeefsysteem - foto: Koos van Leeuwen
te zuigen. U begrijpt dat het niet eenvoudig
is om een klimaat te scheppen waar zulke
uiteenlopende vegetatievormen zich prettig
voelen. Dat is dan ook een enorme uitdaging!
Er is een watergeefsysteem geïnstalleerd
dat wordt aangestuurd door een computer.
Deze zorgt ervoor dat de waterliefhebbers
elke dag hun portie water via druppelaars
in de grond krijgen toegediend. De succulenten
krijgen veel minder vocht omdat zij
anders zouden wegrotten. Ook meststoffen
worden via het water aangevoerd. Dat
neemt niet weg dat men, waar dat nodig is,
de planten moet bijgieten. Ook sproeien
tegen het stof is regelmatig nodig.
Een andere uitdaging vormt het werken in
de buurt van zulke gevaarlijke dieren als de
krokodillen. Gelukkig is het publiek nu van
hen gescheiden door een forse glaswand.
Echter, de planten boven en achter het
verblijf moeten wel verzorgd worden.
Door de warmte en hoge luchtvochtigheid
groeien de planten als kool en moeten ze
zelfs om de twee weken gesnoeid worden.
Dan groeien ze namelijk al tegen het net
dat er hangt om in de winter de bijeneters
in de kas te houden.
Om veilig te kunnen werken hebben de
kasmedewerkers een soort tuig, waar ze
als een bergbeklimmer in hangen als ze
boven de krokodillen werken. Bovendien
moeten ze altijd met z’n tweeën zijn als ze
naar boven gaan. Het voelt niet zo fijn om
daarboven bezig te zijn terwijl zeven paar
ogen van onderaf op je gericht zijn…
persoonlijk moet ik er niet aan denken!
Regeren is vooruitzien
Omdat al zo lang bekend was dat er een
Afrikakas zou komen, is de botanische
afdeling ruim tien jaar bezig geweest met
voorbereiden. Daardoor waren de meeste
planten voor de kas inmiddels in de eigen
collectie aanwezig. Die planten zijn verkregen
op diverse manieren. Via andere tuinen
>
6