You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
interview<br />
4 Een typische schets waar Rob<br />
Nijsse graag gebruik van maakt<br />
tijdens het ontwerpproces<br />
5 Beeldenmuseum in Scheveningen<br />
4<br />
ties werden vijftig jaar geleden allemaal gebouwd met vloeren<br />
van 8 cm dik en 5 m overspanning voor de balken. Dat gaf<br />
overigens wel problemen met kruip, doorbuiging en scheurvorming.<br />
Maar toen ik begon kon je pons nog uitrekenen in<br />
een keurig kegeltje en mocht je de helft van de treksterkte<br />
toelaten. Nu zijn er zulke ingewikkelde formules, dat ik niet<br />
eens begrijp hoe ze in elkaar zitten. We kunnen ze alleen maar<br />
met de computer berekenen; bovendien moeten er dan altijd<br />
deuvels worden ingestort of kolomplaten worden toegepast. En<br />
over de elasticiteitsmodulus van beton zijn dikke boeken<br />
geschreven; niemand kan er meer wat concreets van zeggen,<br />
dus rekent iedereen verplicht met de laagste waarde, E = 10<br />
000 MPa! Maar men zit niet meer te duwen aan de grenzen<br />
van het materiaal. Als je ervoor zorgt dat het goed gewapend<br />
is, desnoods voorgespannen, dan heb je geen scheurvorming<br />
en kun je een E-modulus van 30 000 krijgen, met dus veel<br />
minder doorbuiging. De normen dwingen ons dus constructies<br />
zwaar en degelijk te ontwerpen, zonder kans dat er ook<br />
maar iets gebeurt. Maar ja, dat eist de maatschappij van ons.<br />
Als er een balkon naar beneden komt, vraagt iedereen zich af<br />
hoe dat kon gebeuren. Laatst nog schreef een <strong>Cement</strong>columnist:<br />
‘Eigenlijk zou volgens de statistiek in Nederland elk jaar<br />
één balk naar beneden moeten komen als we alle faalkansen<br />
combineren.’ Dat klopt misschien wel, maar een balk komt<br />
alleen naar beneden als er echt grove fouten zijn gemaakt en<br />
niet omdat de statistiek dat vereist.”<br />
De veiligheid zou feitelijk veel meer gebaat zijn bij verscherping<br />
van het toezicht op de uitvoering. Ook in een onafhankelijke<br />
controle van de berekeningen gelooft Nijsse sterk:<br />
“Niemand kan zichzelf controleren. Bovendien zijn het vaak de<br />
kleine dingen die fout gaan, maar wel enorme consequenties<br />
hebben. Nu pakken aannemers het besteksontwerp en gaan dat<br />
helemaal opnieuw doorrekenen. Dat doen ze om de faalkansen<br />
eruit te halen en meerwerk op te sporen. Constructieve fouten<br />
kunnen ze niet altijd in het meerwerk onderbrengen, maar<br />
door dat falen ondervinden ze wel hinder in de uitvoering.<br />
Aannemers moeten dat echter niet naar zich toetrekken. Wij<br />
moeten als constructeurs ervoor zorgen dat we een berekening<br />
indienen die goed is.”<br />
Kwaliteitscontroles binnen het eigen bedrijf zullen nooit<br />
voldoen. “Het Duitse instituut van Prüfingenieur vind ik de<br />
beste garantie voor de veiligheid. Een Prüfingenieur moet<br />
namelijk niet alleen de berekeningen, maar ook de uitvoering<br />
controleren. Zijn enige taak is fouten opsporen. Aanvankelijk<br />
stond ik daar heel negatief tegenover, maar al snel zag ik dat hij<br />
“Een balk komt alleen naar beneden als<br />
er echt grove fouten zijn gemaakt en niet<br />
omdat de statistiek dat vereist”<br />
me niet alleen dwong 100% alert te zijn, maar ook hielp<br />
bepaalde situaties in de uitvoering te vermijden. Het vergt wel<br />
een omslag in denken. Niet zeggen: ‘Het zijn maar een paar<br />
staafjes die ontbreken of het is vrijdag en die bekisting moet<br />
vol’. Op een gegeven moment komt er schade en dan zit iedereen<br />
al gauw op een veel grotere onkostenpost.”<br />
Opdrachtgevers<br />
Die Prüfingenieur moet dan wel door de opdrachtgever<br />
worden betaald. “Alle actuele problemen in de bouw, door<br />
instortende balkons of toneeltorens, komen toch mede doordat<br />
de opdrachtgever de constructeur te weinig betaalt? Het<br />
verbaast me dat in al die rechtszaken, zoals in Maastricht, de<br />
opdrachtgever buitenspel blijft. Hij dwingt zijn aannemer en<br />
adviseurs de laagste prijs af, waardoor iedereen gaat bezuinigen<br />
op allerlei taken, met alle gevolgen van dien. Terecht dus<br />
dat de opdrachtgever die Prüfingenieur moet betalen. Hij wil<br />
toch een goed gebouw en niet het goedkoopste gebouw?”<br />
Omdat het hen zelf aan bouwdeskundigheid ontbreekt, huren<br />
opdrachtgevers voor de directievoering vaak projectmanagementbureaus<br />
in. “Dat hoeft geen probleem te zijn. Voorwaarde<br />
is wel dat ze oog hebben voor het belang van het project in het<br />
algemeen, en niet dat ze alleen maar proberen alles zo goedkoop<br />
mogelijk bij elkaar te shoppen. Als je vervolgens alleen<br />
58<br />
6 2 0 10<br />
Rob Nijsse
Change language