De Discotheeksector in beeld 2009 - Van Spronsen en Partners

De
Jaargang: 2009
Discotheek
in beeld
Profiel van de discotheeksector
‘De Discotheek in beeld’ is een gratis publicatie van
Van Spronsen & Partners horeca-advies

Inhoudsopgave
2
6
8
9
Brancheontwikkeling
Consument
Trends & ontwikkelingen
Toekomstvisie

Brancheontwikkeling
Dit brancheprofiel geeft verschillende ontwikkelingen binnen de
discotheekbranche weer. Een discotheek is ‘een horecabedrijf waar mensen
de gelegenheid geboden wordt om te dansen op opgenomen/gemixte muziek
in combinatie met licht en andere effecten onder leiding van een diskjockey
en/of veejay’.
Categorieën:
De discotheken in Nederland zijn in een vijftal categorieën
te verdelen (volgens Jan van Hout van MKB adviseurs):
1. Traditionele discotheek: De discotheek zoals iedereen hem kent. Vaak
worden hier verschillende muzieksoorten gedraaid en zijn er extra
faciliteiten zoals een café of eetgelegenheid.
2. Uitgaanscentrum: Heeft meerdere zalen en faciliteiten, is vaak
multifunctioneel en heeft een regionale functie.
3. Gespecialiseerde discotheek: Is gespecialiseerd in één muzieksoort,
bijvoorbeeld R&B. Is vaak gevestigd in een (grote) stad, vanwege de
grotere doelgroep.
4. Danscafé: Is overdag een gewoon café en verandert ‘s avonds in een
kleine discotheek.
5. Club: Een discotheek waar voornamelijk club en dance wordt gedraaid.
Foto’s van 123bedrijfsfeest.nl
Foto’s van media.photobucket.com
Foto’s van images.google.com
Discotheek
Brothers,
Bunnikis een
uitgaanscentrum.
Danssalon In Casa in
Leiden valt onder de
categorie traditionele
discotheken.
De Matrixx in Nijmegen
heeft in 2007 de
NightlifeAwardvan
Regio midden
Nederland gewonnen.
Aanbod
In 2008 telde Nederland 312 discotheken. Zuid-Holland is met 56 discotheken
de provincie met de meeste discotheken. Flevoland heeft met zeven
discotheken het laagste aanbod in ons land.
In de tabel hiernaast is het aantal discotheken en de dichtheid per provincie
weergegeven. De dichtheid is het aantal discotheken per 10.000 jongeren.
Deze categorie is de belangrijkste doelgroep voor een discotheek.
Friesland en Zeeland beschikken over de hoogste dichtheid met respectievelijk
2,6 en 2,1 discotheken per 10.000 jongeren. Theoretisch gezien is hier
beperkt ruimte voor uitbreiding. Utrecht beschikt over de laagste dichtheid van
0,6 discotheken per 10.000 jongeren. Theoretisch gezien is hier dus nog
ruimte voor uitbreiding.
Provincie
Discotheken
Dichtheid per
10.000 jongeren
Friesland 29 2,59
Zeeland 13 2,14
Limburg 26 1,41
Drenthe 10 1,34
Groningen 15 1,26
Overijssel 22 1,06
Noord-Holland 48 1,02
Flevoland 7 0,94
Gelderland 32 0,92
Noord-Brabant 39 0,91
Zuid-Holland 56 0,85
Utrecht 15 0,64
Nederland 312 1,05
2

Brancheontwikkeling
Ontwikkeling
De grafiek hiernaast geeft de ontwikkeling van
het aantal discotheken over de afgelopen tien
jaar weer. Het aantal discotheken is ten opzichte
van vijf jaar geleden met 17% gedaald. Ten
opzichte van tien jaar geleden is dit aantal zelfs
met bijna 24% gedaald. In 2007 is er sinds lange
tijd een toename in het aanbod te zien, er zijn
drie discotheken bijgekomen. Echter is er in
2008 weer een duidelijke afname te zien van 14
discotheken, wat neer komt op een daling van
ruim 4%.
Daarentegen is er wel een duidelijke stijging te
zien in de gemiddelde verkoopoppervlakte per
discotheek. Sinds 2003 is er een toename te
zien van ruim 23%. Ten opzichte van 1999 is dit
zelfs bijna 41%. Met andere woorden; de
‘kleintjes’ vallen om en de ‘grote’ overleven.
Oppervlakte
De gemiddelde verkoopoppervlakte van een
discotheek in Nederland, bedraagt 473 vierkante
meter. In de tabel hiernaast is de gemiddelde
verkoopoppervlakte per provincie weergegeven.
Overijssel beschikt over de grootste discotheken
met een gemiddelde oppervlakte van 631
vierkante meter en in Zeeland zijn de
discotheken het kleinst met gemiddeld 182
vierkante meter per discotheek.
Echter is de dansvloer in een discotheek in de
provincie Utrecht het drukst, namelijk 38
jongeren per vierkante meter. In Friesland is de
dansvloer het rustigst met elf jongeren per
vierkante meter. Gemiddeld delen 22 jongeren
een vierkante meter in een Nederlandse
discotheek.
Aantal
410
390
370
350
330
310
290
Aantal discotheken en gemiddelde
verkoopoppervlakte
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Aantal discotheken
Gem. verkoopoppervlakte
Provincie
Totaal Gem. opvl. Aantal jongeren
aantal m² in m²
per m²
Utrecht 6.119 408 38
Noord-Brabant 16.457 422 26
Zeeland 2.363 182 26
Drenthe 3.306 367 23
Zuid-Holland 29.320 506 22
Flevoland 3.411 426 22
Gelderland 16.314 510 21
Groningen 5.596 509 21
Noord-Holland 22.706 494 21
Overijssel 13.882 631 15
Limburg 15.463 595 12
Friesland 10.410 372 11
Nederland 145.347 473 22
Bron: Bedrijfschap Horeca en Catering
490
470
450
430
410
390
370
350
330
Oppervlakte
Verdeling oppervlakte
Onderstaand cirkeldiagram geeft de verdeling
weer in de verdeling in de grootte van de
discotheken. Circa 55% van de discotheken
heeft een gemiddelde oppervlakte tussen 100
en 400 vierkante meter. Opvallend is dat maar
liefst 11% in de discotheken tot en met 100
vierkante meter valt, wat voor een discotheek
een kleine ruimte is.
13%
21%
27%
11%
28%
t/m 100m2
101 t/m 200m2
201 t/m 400m2
401 t/m 600m2
Meer dan 600m²
3

Brancheontwikkeling
Omzet daling
Volgens het onderzoek ‘Effecten rookvrije horeca’ van Synovate uit oktober 2008
zijn de effecten van het rookverbod duidelijk merkbaar in de discothekensector.
De omzet is fors gedaald. De totale omzet in de maanden juli en augustus is ten
opzichte van dezelfde maanden in 2007 met circa 22% gedaald. Wanneer men
kijkt naar de mutaties van de omzet in de eerste helft van het jaar (voor het
verbod), dan is de gemiddelde omzet met 6,4% gedaald. Het rookverbod heeft de
discothekensector blijkbaar hard getroffen.
Van alle ondernemers in de discotheeksector overweegt 20% serieus te stoppen.
Daarnaast geven zes op de tien horecaondernemers aan een afname van de
gezelligheid op te merken sinds het rookverbod.
Club Judge
Het keurmerk voor discotheken en clubs is de Club Judge. Sinds 2004 beoordeelt
deze organisatie discotheken en clubs aan de hand van twaalf kwaliteitscriteria.
Een aantal van deze criteria zijn: de locatie, de entreeprijs, DJ/muziek, de
veiligheid, de hygiëne en de service.
Met behulp van enquêtes onder personen tussen de 18 en 35 jaar oud wordt
bepaald welke clubs gejudged worden. Ook zijn op die manier de criteria
vastgesteld. De clubs die gejudged worden, worden minimaal één keer per maand
bezocht op de verschillende openingsdagen.
Op dit moment staat de Bozzini (Kerkrade) op de eerste plaats, daarna volgt de
Escape Venuein Amsterdam en op de derde plaats staat de Hollywood Music Hall
(Rotterdam).
Concurrentie
Rond 2000 kwamen de grote dancefestivals op. Deze groeiden vooral omdat het
publiek het wel een beetje had gezien met de discotheken. De dancefestivals
zoals, Sensation, Dance Valley en Thunderdome zijn nog steeds erg populair en
vormen een grote concurrent voor discotheken, deze events hebben in 2007 ruim
2 miljoen bezoekers getrokken. Dat is tien procent meer bezoekers dan in 2006.
Naast deze festivals zijn regelmatig terugkerende feesten in de trendy en hippe
clubs ook in opkomst. Deze feesten worden georganiseerd door
partyorganisatoren en vinden meestal plaats in verschillende steden.
Voorbeelden hiervan zijn Sneakerz en Housequake.
4

Foto is afkomstig van www.arminvanbuuren.com
De belangrijkste onderscheiding voor DJ’swordt in Amerika uitgereikt: de Mag award voor de beste DJ van de wereld. In 2008 is deze award
naar voor de tweede keer op rij de Nederlandse DJ Armin van Buuren gegaan, nadat hij vijf jaar in de top tien heeft gestaan. Hij is niet de
eerste Nederlander die deze award wint. DJ Tiesto heeft deze award al drie keer gewonnen en is in 2008 op de tweede plaats geëindigd.

Consument
Daling in het aantal jongeren
In de tabel hiernaast is de verwachte ontwikkeling van de bevolking tussen de 15
en 29 jaar weergegeven.
De belangrijkste doelgroep voor discotheken zijn de jongeren tussen de 15 en 29
jaar, zij zorgen voor 90% van de omzet. Volgens cijfers van het CBS zal het aantal
jongeren tot 2050 fluctueren en uiteindelijk zelfs licht afnemen. Tot 2020 groeit
het aantal jongeren licht. Na 2020 zal het percentage jongeren van de totale
bevolking licht afnemen.
Bestedingspatroon
De gemiddelde besteding per discotheekganger is aan het afnemen. Volgens het
CBS lag de gemiddelde besteding in 2005 op € 20,30 per persoon per bezoek. In
2008 lag het gemiddelde op € 16,20 per persoon per bezoek. Dit is een daling
van ruim 20%. Jaarlijks daalt de besteding gemiddeld met 7%.
Kenmerken jongeren
Jongeren zijn een complexe doelgroep. Hieronder volgen een viertal kenmerken,
waarmee rekening gehouden dient te worden door discotheken.
1. Jongeren zijn door individualisering niet meer te voorspellen en moeten
als heterogeen gezien worden. Ook zijn ze moeilijk te bereiken en
veranderen relatief snel van voorkeur;
2. Jongeren zijn mondig en kritisch en worden door verschillende media
overspoeld met informatie over producten en diensten, hierdoor weten
ze wat er allemaal speelt. Onder jongeren staat zowel een gevoel van
saamhorigheid als het gevoel individueel onderdeel te zijn van een
unieke belevenis;
3. De visie voor de komende jaren is dat meer behoefte zal ontstaan aan
gezelschap, veiligheid, diversiteit en zingeving. Loyaliteit is pas zinvol
voor jongeren als het ze iets oplevert;
4. Jongeren zijn vaak erg gevoelig voor trends en ontwikkelingen. Daarom is
het belangrijk dat discotheken hier op in spelen. Door dat te doen kan er
een langdurige indruk achter gelaten worden. Is deze positief, dan komen
jongeren zeker terug.
Bevolkingsprognose % van totale
Perioden 15-29 jarigen bevolking
2005 2.941.662 18,0%
2006 2.947.661 18,0%
2007 2.954.000 18,1%
2008 2.972.189 18,1%
2010 2.987.581 18,1%
2020 3.101.506 18,2%
2030 2.930.402 16,9%
2040 2.863.463 16,4%
2050 2.957.581 17,1%
Besteding per persoon
Perioden per bezoek
2005 €
20,30
2006 €
17,40
2007 €
16,50
2008 €
16,20
Bron: Bedrijfschap Horeca en Catering
6

Consument
Bezoekfrequentie en motieven
De tabel hiernaast geeft de bezoekfrequentie per jaar aan. Er is een duidelijk
verschil tussen het uitgaansgedrag van jongeren in de vier grote steden en in
Zuid-Nederland in vergelijking met de rest van Nederland. Jongeren in de vier
grote steden gaan bijna twee keer zo vaak naar een discotheek dan jongeren in
het Noorden.
Bezoekmotieven
In de tabellen hiernaast staan de bezoekmotieven, bezoekfrequentie en
besteding weergegeven. De voornaamste reden voor jongeren om een discotheek
te bezoeken is omdat vrienden ook naar deze discotheek gaan. Opvallend is dat
de soort muziek zowel een motief is om wel te gaan, als om niet te gaan.
Motieven om wel te gaan Motieven om niet te gaan
1. Uitgaan met vrienden 1. Soort muziek
2. Om te dansen 2. Entreeprijs
3. Soort muziek 3. Consumptie prijs
4. Leuke gezellige sfeer 4. Prijskwaliteit
5. Drankje drinken 5. Bereikbaarheid
Regio Frequentie
Grote steden 31,6
Zuid 27,2
Oost 18,0
Overig west 17,2
Noord 16,8
7

Trends en ontwikkelingen
Toename veiligheid
Het belang van veiligheid gaat steeds meer voorop staan in onze samenleving. Nieuwe ontwikkelingen
en technologieën zullen zorgen voor een beter en veiliger deurbeleid. Het streven is naar minder
agressie, vandalisme, drankmisbruik en drugsmisbruik. Zo zijn er al meerdere succesvolle proeven
geweest met goed verlichte parkeerplaatsen. Daarnaast is er afgelopen jaar een proef geweest met het
uitdelen van chocolade onder de discotheekbezoekers. Dit om het agressieniveau te verlagen. In
Engeland heeft dit experiment al tot positieve resultaten geleidt.
Interactieve media
De mobiele telefoon heeft een steeds grotere invloed, zo ook in de discotheken. Naast sms-promotie
kan het publiek ook stemmen op nummers met de mobiele telefoon via bluetooth of sms. Zo maakt
discotheek Brothers in Bunnik al gebruik van Narrow Casting. Bezoekers krijgen bij binnenkomst een
bericht op de mobiele telefoon met daarin de agenda voor de betreffende avond en de komende
periode. In de toekomst kunnen we ook het mobiel betalen via de telefoon verwachten. Nederlandse
banken zijn bijvoorbeeld net gestart met de test hiermee.
De nieuwe vorm van interactie is de iBar (interactieve bar). Hier kan door middel van een
aanraakgevoelig oppervlak ‘gespeeld’ worden met de bar. Daarnaast kunnen creatieve kunstzinnige
visuele effecten worden gecreëerd.
After work party
Voor zakenmensen die een gezellige uitgaansavond willen hebben is de After Work Party een uitkomst.
Het concept bestaat uit een doordeweekse openingsavond vanaf ongeveer vijf uur ‘s middags tot half
twaalf ‘s avonds, waarbij vaak de regel geldt dat mensen na negen uur niet meer binnen mogen komen.
Deze doelgroep is ideaal voor discotheken vanwege het hoge bestedingsniveau en inkomensniveau.
Oorspronkelijk is het concept in België ontstaan. In Nederland is dit concept in onder andere de Baja
Beach Club in Rotterdam al ingevoerd.
Inbreiding
Mede door de opkomst van swingcafés, strandtenten, grand cafés en andere events, staat de
traditionele discotheek onder druk. Om continuïteit te kunnen waarborgen is het uitbreiden van de
gebruiksmomenten van belang. Dit kan bijvoorbeeld door de discotheek open te stellen voor
vergaderingen, kinderopvang, workshops en dergelijke. De voorwaarde voor een kinderopvang is wel dat
er voldoende daglicht aanwezig moet zijn en dat de ruimte rookvrij is. Deze laatste voorwaarde is met
het rookverbod al opgelost. Een andere vorm is de samensmelting van retail en horeca.
V.I.P Corners
De laatste jaren zijn V.I.P Corners steeds meer in opkomst. Privé-ruimten zijn af te huren waarbij
verschillende dranken in fles te bestellen zijn. Gasten zijn bereid groot af te nemen in ruil voor
extra service en beleving.
8

Toekomstvisie
Aanbod
De laatste tien jaar is het aantal discotheken met 24% gedaald. Het leek erop dat het tij zich zou gaan
keren vanaf 2007, maar ook was 2008 weer een slecht jaar voor de discotheken. Wat betreft de
jongeren, zal het aantal tot 2020 stijgen. Dit heeft een positieve invloed op het discotheek bezoek.
Echter zijn de effecten van het rookverbod op de discotheeksector zo groot geweest en is de sfeer
onder de ondernemers grimmig, dat wij verwachten dat het aantal discotheken in de nabije toekomst
zal gaan dalen tot onder de 300 bedrijven.
Nieuwe doelgroepen
Uit cijfers van het CBS blijkt dat het aantal jongeren tussen de 15 en 29 jaar in de toekomst zal blijven
toenemen. Hierdoor is het aannemelijk dat de vraag naar discotheken stabiel zal blijven.
Naast de reguliere doelgroep zal er ook vraag komen vanuit doelgroepen die voor de
discothekenbranche niet zo vanzelfsprekend zijn. Hierbij kan gedacht worden aan senioren,
gehandicapten en kinderen. Deze doelgroepen kunnen ook goed gecombineerd worden met de dagen
die normaal gesproken niet rendabel zijn voor een discotheek. Bijvoorbeeld een kinderdisco op
woensdagmiddag. Wij verwachten ook een grote vraag vanuit de zakelijke kant. Zakenmensen die na
werk een leuke avond willen hebben, is een kansrijke doelgroep voor de discotheken, gezien het
inkomensniveau en het bestedingsniveau.
Belevingsaspect
De beleving van een product wordt steeds belangrijker. In discotheken is dit al te zien aan bijvoorbeeld
de mogelijkheid tot het afhuren van een V.I.P Corner. Flessen drank en extra service horen hier ook bij.
Daarnaast komt het belevingsaspect in een discotheek ook vooral terug in het interieur en de
verlichting
Brandstretching
In de toekomst zullen we steeds meer gaan zien dat retail en horeca zich gaan vermengen. Nu
verkopen al veel discotheken merchandises in de vorm van kleding en tassen. In de toekomst kan dit
ook om gaan draaien; kledingmerken die een horecagelegenheid gaan runnen. Een voorbeeld hiervan
is het Brunotti Beach House in Scheveningen. Hier loopt het personeel in de nieuwste kledinglijnen van
Brunotti. Voor kledingmerken is samenwerken met een discotheek een goede optie, omdat deze op
dezelfde doelgroep is gericht.
Foto afkomstig van www.good2be.nl -Club NOA Leeuwarden
9

Bronnenlijst:
Nightlife magazine
www.kenniscentrumhoreca.nl
www.dreamstime.com
www.nightlifeawards.com
www.djmag.com
www.arminvanbuuren.com
www.secondlife.nl
www.baja.nl
www.cbs.n
www.clubjudge.com
Deze uitgave is van Van Spronsen & Partners
horeca-advies, onderdeel van de Van Spronsen
& Partners Groep.
Van Spronsen & Partners
Hiertoe behoren tevens de volgende
onafhankelijke bedrijven: personeel en
salarissystemen, administratieve dienstverlening
en trainingen. Onder het motto “Anders denken,
anders doen” zijn wij al 22 jaar actief binnen de
horeca- en leisuremarkt en stellen wij de
opdrachtgever en zijn doel centraal.
De werkzaamheden van horeca-advies bestaan
voornamelijk uit het uitvoeren van
haalbaarheids-onderzoeken, bedrijfsdoorlichtingen,
rendementsverbeteringen, het
ontwikkelen van nieuwe horecaconcepten, het
opstellen van marketing-communicatieplannen
en het geven van management-ondersteuning.
Voor een compleet overzicht van ons
dienstenpakket verwijzen wij u graag naar onze
website www.spronsen.com. Hier kunt u tevens
terecht voor dagelijkse horeca-gerelateerde
nieuwsberichten, diverse horecakennisdocumenten,
een lijst van onze
referenties en alle eerdere uitgaven van onze
brancheprofielen