de ijskelder - Natuurpunt Gent
de ijskelder - Natuurpunt Gent
de ijskelder - Natuurpunt Gent
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kern damvallei<br />
De ijskel<strong>de</strong>r<br />
van Ten Lan<strong>de</strong><br />
Chris Deliaert<br />
Dit voorjaar werd een ou<strong>de</strong> ijskel<strong>de</strong>r op het<br />
landgoed Ten Lan<strong>de</strong> in Destelbergen omgetoverd tot een<br />
luxueuze vleermuizenschuilplaats. Nu maar hopen dat <strong>de</strong><br />
flad<strong>de</strong>raars hun weg naar het nieuwe hotel vin<strong>de</strong>n…<br />
Ten Lan<strong>de</strong> is een oud, uitgestrekt landgoed<br />
in Destelbergen dat vrij dicht bij<br />
<strong>de</strong> dorpskom aansluit. Anno 1532 werd het<br />
domein al vermeld in een koopakte als<br />
‘Hove ten San<strong>de</strong>’ en later, in 1772, bleek<br />
het eigendom te zijn van <strong>de</strong> Sint-Pietersabdij.<br />
In <strong>de</strong> loop <strong>de</strong>r tij<strong>de</strong>n is Ten Lan<strong>de</strong><br />
meermaals verbouwd. Pas in 1900 werd<br />
op het landgoed een kasteel gebouwd en<br />
rond 1938 kreeg het zijn huidige vorm.<br />
Het kasteelpark bestaat uit vijvers, grachten,<br />
een grasveld en een bos met heel ou<strong>de</strong><br />
bomen, in een zeer gemeng<strong>de</strong> vorm. Her<br />
en <strong>de</strong>r verspreid groeien rodo<strong>de</strong>ndrons. Het<br />
domein is niet vlak maar bevat enkele<br />
kleine heuvels, die wellicht van oorsprong<br />
niet zozeer stuifzan<strong>de</strong>n zijn, maar veeleer<br />
bestaan uit uitgegraven grond van <strong>de</strong> vijvers<br />
en grachten.<br />
Aan <strong>de</strong> slag<br />
Een van <strong>de</strong> heuveltjes herbergt een ou<strong>de</strong>,<br />
verweer<strong>de</strong> ijskel<strong>de</strong>r. Door het open dak van<br />
ongeveer een meter breed was <strong>de</strong>ze kel<strong>de</strong>r<br />
ongeschikt als overwinteringsplaats voor<br />
vleermuizen, omdat het er tocht en <strong>de</strong><br />
binnentemperatuur te veel wisselt. Op<br />
vraag van David Galens van <strong>de</strong> Vleermuizenwerkgroep<br />
en met <strong>de</strong> instemming van<br />
kasteelbewoonster Roos De Simpel engageer<strong>de</strong>n<br />
André De Coninck en Chris Deliaert<br />
zich om <strong>de</strong> ijskel<strong>de</strong>r aan te passen.<br />
Na <strong>de</strong> winter 2011-2012 vatte <strong>de</strong> kleine<br />
<strong>de</strong>legatie van <strong>de</strong> Vleermuizenwerkgroep<br />
<strong>de</strong> werken aan. We moesten een plaat<br />
gieten om het gat in <strong>de</strong> koepel te dichten.<br />
Het aanmaken van beton in een kuipje en<br />
het verankeren van <strong>de</strong> zware betonplaat<br />
waren geen kin<strong>de</strong>rspel. In <strong>de</strong> plaat wer<strong>de</strong>n<br />
stenen met gaten ingebed om meer slaapplaatsen<br />
voor vleermuizen te creëren.<br />
Meer dan alleen een nieuw dak<br />
We moesten <strong>de</strong> op maat gemaakte <strong>de</strong>urposten<br />
met PUR-schuim aan <strong>de</strong> muur lijmen,<br />
omdat <strong>de</strong> verkommer<strong>de</strong> staat van <strong>de</strong><br />
muren geen boor- en schroefwerk meer<br />
toeliet. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> gebarsten draagbalken<br />
brachten we ook steunen aan.<br />
De ijskel<strong>de</strong>r heeft ooit gediend als vossenverblijf.<br />
Om te verhin<strong>de</strong>ren dat zo’n bewoner<br />
<strong>de</strong> vleermuizen zou verstoren in hun<br />
winterslaap, monteer<strong>de</strong>n we op maat gezaag<strong>de</strong><br />
betonplex <strong>de</strong>urplaten.<br />
Om het beton te laten verstevigen, moesten<br />
we een maand wachten. Daarna werd<br />
<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rsteuning weggenomen en alles<br />
afgewerkt. Bovenop <strong>de</strong> heuvel kwam nog<br />
een isoleren<strong>de</strong> laag grond.<br />
Een af en toe langsflitsen<strong>de</strong> ijsvogel en het<br />
gezang van roodborstjes en groene kikkers<br />
maakten ons zware werk wat aangenamer<br />
en lichter. Nu is het wachten op <strong>de</strong> winter<br />
en <strong>de</strong> goedkeuring van <strong>de</strong> vleermuizen om<br />
<strong>de</strong> opgeknapte ijskel<strong>de</strong>r in gebruik te nemen.<br />
44 Snep! · 3<strong>de</strong> trimester 2012
KERN Damvallei<br />
Hoogdag<br />
voor <strong>de</strong> Damvallei<br />
Chris Deliaert<br />
Wat kun je beter doen op een mooie Hemelvaartsdag dan een<br />
bootje nemen en op een meer liggen dutten Voor <strong>de</strong> Damvalleivrijwilligers<br />
Fre<strong>de</strong>rik, Nico en Chris was het op 17 mei evenwel werken geblazen ‘en petit<br />
comité’. De kribben met krabbenscheer in <strong>de</strong> turfput van <strong>de</strong> Bochten moesten voor<br />
meerkoetenvraat wor<strong>de</strong>n behoed.<br />
Op <strong>de</strong> aanhangwagen lag in het zeil een<br />
laagje smeltend ijs, blijkbaar was <strong>de</strong> nacht<br />
erg fris geweest. Gelukkig tover<strong>de</strong> <strong>de</strong> zon<br />
een glimlach op ons gezicht. Bij Fre<strong>de</strong>rik<br />
kregen we nog een kopje fairtra<strong>de</strong>koffie<br />
en dan trokken we naar het <strong>de</strong>pot waar<br />
Nico al stond te popelen om aan <strong>de</strong> slag te<br />
gaan. Eerst gingen we <strong>de</strong> boot ophalen aan<br />
het Damvalleimeer. Aan <strong>de</strong> ene kant versper<strong>de</strong>n<br />
auto’s <strong>de</strong> toegang. De an<strong>de</strong>re<br />
doorgang was nog open, maar dat beteken<strong>de</strong><br />
wel moeizaam rechtsomkeert maken<br />
met een dubbelas-aanhangwagen na het<br />
la<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> schuit.<br />
Enkele joggers keken maar boos omdat een<br />
motorvoertuig hun ‘privépad’ in <strong>de</strong> natuur<br />
kruiste. Aan <strong>de</strong> Bochten kozen <strong>de</strong> families<br />
Cana<strong>de</strong>se ganzen het hazenpad zodra we<br />
aankwamen.<br />
kreeg meer dan natte voeten. Daarna gaf<br />
het niet meer of alleen zijn broekspijpen<br />
mod<strong>de</strong>rig en nat wer<strong>de</strong>n of meteen zijn<br />
volledige plunje. Het moest toch allemaal<br />
in <strong>de</strong> was.<br />
De draad was vastgemaakt… Tiens, dat<br />
zijn maar vier woor<strong>de</strong>n, al duur<strong>de</strong> het in<br />
werkelijkheid heel wat langer om <strong>de</strong> klus<br />
te klaren. En daarna alles weer op te bergen.<br />
Rusten op het water was er niet bij,<br />
maar we waren tevre<strong>de</strong>n over onze prestatie.<br />
Onze Damvallei-krabbenscheer krijgt<br />
nieuwe kansen om tot bloei te komen en<br />
uit te brei<strong>de</strong>n.<br />
Gon<strong>de</strong>ltochtje<br />
De roeiboot werd te water gelaten, bela<strong>de</strong>n<br />
met <strong>de</strong> ijzeren staven die moesten dienen<br />
om <strong>de</strong> afsluitingsdraad door het water te<br />
rasteren en vast te maken. Had er iemand<br />
aan <strong>de</strong> roeispanen gedacht Niemand<br />
Fre<strong>de</strong>rik kwam te hulp met een stok, …<br />
meer een boom eigenlijk, en speel<strong>de</strong> gon<strong>de</strong>lier.<br />
We moesten ‘gewoon’ draad afrollen<br />
en ijzeren staven in <strong>de</strong> zachte poelbo<strong>de</strong>m<br />
drukken. Allemaal goed en wel, maar<br />
het water was veel te diep. De twee meter<br />
lange staven zakten gemakkelijk weg tot<br />
on<strong>de</strong>r het waterpeil. We moesten er twee<br />
aan elkaar vastmaken om boven water uit<br />
te komen.<br />
Staan<strong>de</strong> op een paaltje dat net niet boven<br />
het wateroppervlak kwam, waan<strong>de</strong> Nico<br />
zich even Christus die op het water liep.<br />
Maar Jezus waag<strong>de</strong> zich net even te ver en<br />
Snep! · 3<strong>de</strong> trimester 2012 45