13.01.2015 Views

Docentenhandleiding - Dance4Life

Docentenhandleiding - Dance4Life

Docentenhandleiding - Dance4Life

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

AIDS, een sluipmoordenaar<br />

Kruip in de huid van een aidsbestrijder<br />

Lesbrief L voor 2e fase Havo en Vwo<br />

<strong>Docentenhandleiding</strong>e


AIDS, een sluipmoordenaar<br />

Kruip in de huid van een aidsbestrijderd er<br />

<strong>Docentenhandleiding</strong><br />

Woord vooraf<br />

dance4life wil jongeren niet alleen iets leren over hiv en aids; we vinden het belangrijk dat zij de complexiteit<br />

van het bestrijden van aids doorkrijgen en zich kunnen inleven in de problematiek.<br />

We bieden deze lesbrief aan zodat de leerlingen in twee tot drie lesuren kunnen ervaren in welke situatie<br />

zowel bestrijders als patiënten zich bevinden.<br />

Heeft u vragen Kijk dan op www.dance4life.nl of stuur ons een e-mail op info@dance4life.nl.<br />

Introductie<br />

Dagelijks sterven er duizenden mensen aan de gevolgen van<br />

aids. Voor deze lesbrief concentreren we ons op Zuid-Afrika.<br />

Een land waar de bevolking en de maatschappij direct<br />

gebukt gaan onder aids. En waar armoede en sociale omstandigheden<br />

het terugdringen van de ziekte bemoeilijken.<br />

Gratis condooms of goedkopere medicijnen Het bestrijden<br />

van de aids-epidemie is veel ingewikkelder dan het op het<br />

eerste gezicht lijkt.<br />

Deze lesbrief en de dvd gaan over de situaties van bestaande<br />

mensen en organisaties. Aan de hand van hun verhalen wordt<br />

de complexe werkelijkheid ontrafeld. Het maakt het lespakket<br />

zowel begrijpelijk als aangrijpend.<br />

Na deze lesbrief kunnen de leerlingen het laatste deel van het<br />

online lespakket lessons4life volgen. Daarin leren ze hoe zij het<br />

beste een actie kunnen opzetten om geld op te halen voor<br />

projecten van STOP AIDS NOW! en dance4life programma’s<br />

die in het buitenland worden gesteund.<br />

In deze handleiding vindt u de inhoud van de lessen en de<br />

planning. Antwoordmodellen en extra achtergrondinformatie<br />

staan verderop in dit document.<br />

blz 03 Overzicht<br />

blz 04 Uitwerking van les 1<br />

blz 05 Uitwerking van les 2<br />

blz 06 Antwoorden bij verwerkingsvragen<br />

blz 07 Richtlijnen bij opdracht A: Ivory Park<br />

blz 09 Richtlijnen bij opdracht B: Hillbrow<br />

blz 10 Richtlijnen bij opdracht C: Cape fl ats<br />

www.dance4life.nl<br />

blz 02


Aids, een sluipmoordenaar<br />

Overzicht<br />

Niveau<br />

Tweede fase van havo en vwo.<br />

Doele n<br />

De lesbrief maakt leerlingen bewust van de wederkerige relatie<br />

tussen enerzijds hiv en aids en anderzijds maatschappelijke factoren.<br />

Leerlingen zien hoe omstandigheden van mensen kunnen<br />

bijdragen aan de verspreiding van de ziekte. Ook zien zij hoe de<br />

ziekte vervolgens weer invloed heeft op deze omstandigheden.<br />

De lesbrief stelt leerlingen in staat om zich in te leven in de situatie<br />

van geïnfecteerden en van hulporganisaties. Inleving is de<br />

basis voor de bereidheid om zelf aan oplossingen bij te dragen.<br />

Kort gezegd, de lesbrief<br />

• geeft leerlingen inzicht in de complexiteit van de<br />

problematiek.<br />

• laat leerlingen een probleemanalyse maken.<br />

• laat leerlingen zoeken naar oplossingen op basis van<br />

die analyse.<br />

De lesbrief is een opstap naar deel 3 van lessons4life. Daarin<br />

maken leerlingen zelf een actieplan om geld in te zamelen. Dat<br />

geld gaat volledig naar hiv en aidsprojecten van STOP AIDS<br />

NOW! en dance4life programma’s in het buitenland. De informatie<br />

van de dvd en de opdrachten geven hen de nodige<br />

basiskennis waardoor ze de complexiteit van de problematiek<br />

gaan inzien. De oplossingen die de leerlingen in deze lesbrief<br />

bedenken zijn fi ctief. In deel 3 van lessons4life gaan zij<br />

daadwerkelijk met een eigen actie aan de slag. Meer informatie<br />

vindt u op www.lessons4life.nl.<br />

Voorkennis<br />

Leerlingen zijn bekend met hiv en aids. Zij weten wat de ziekte inhoudt<br />

en hoe deze wordt verspreid. Ook weten zij wat aids-remmers<br />

zijn en wat deze doen. Verder kennen zij de mogelijkheden<br />

om verspreiding van de ziekte te voorkomen, zoals gebruik van<br />

condooms, tests bij bloedtransfusies en schone naalden bij<br />

injecties.<br />

Leerlingen op het vmbo of in de onderbouw van havo en vwo<br />

hebben deze voorkennis wellicht niet. Zij volgen in plaats van<br />

deze lesbrief deel 1 en deel 2 van het online lespakket lessons4life<br />

(www.lessons4life.nl).<br />

Duur<br />

Voor de lesbrief zijn twee aaneengesloten lesuren nodig. Het is<br />

mogelijk om het project met een derde uur uit te breiden. De<br />

precieze invulling staat op de volgende pagina’s. De globale<br />

indeling is als volgt:<br />

Eerste lesuur: bekijken dvd<br />

Tweede lesuur: formuleren van oplossingen en deze presenteren<br />

Evt. derde lesuur: verder uitwerken en discussiëren<br />

Het is in principe mogelijk om de lesbrief in twee losse lesuren in<br />

te zetten. Maar de dvd duurt 45 minuten en neemt dus een heel<br />

lesuur in beslag. De emotionele lading van de dvd is groot. Daarom<br />

is het niet raadzaam om het uur zonder meer te beëindigen<br />

en bijvoorbeeld een week later verder te gaan. Als u de lesbrief<br />

in twee losse uren splitst, maak dan in het eerste uur ruimte voor<br />

een korte nabespreking door eerder met de dvd te stoppen.<br />

Goede ‘ stopmomenten’ staan in de detailbeschrijving verderop.<br />

Eindproduct<br />

In les twee denken leerlingen na over een bijdrage aan een<br />

oplossing voor de problemen. Er zijn drie verschillende eindopdrachten.<br />

Leerlingen maken er één:<br />

A: Ivory Park: Hier kiezen leerlingen tussen twee alternatieven<br />

voor hulp aan aids-weeskinderen. Met behulp van de achtergrondinformatie<br />

onderbouwen zij hun keuze. Dit is de gemakkelijkste<br />

van de drie opdrachten. De begeleidingsinformatie voor<br />

de docent bevat extra gegevens over community based care<br />

zodat een nabespreking mogelijk is.<br />

B: Hillbrow: Leerlingen denken na over een oplossing voor de<br />

straatkinderen in Hillbrow. Zij kiezen één concreet doel, identifi -<br />

ceren de groepen die daar invloed op hebben en bedenken<br />

een vo rm om deze groepen te bereiken. Deze opdracht is<br />

complexer dan A. De opdrachtomschrijving geeft leerlingen<br />

voorbeelden voor het kiezen van een doel en doelgroep. Als<br />

leerlingen er niet uit komen, kunt u hen meer handvatten geven.<br />

Deze vindt u in de begeleidingsinformatie voor de docent.<br />

C: Cape Flats: Leerlingen bedenken hoe de verspreiding van hiv<br />

in de Hawequa jeugdgevangenis verminderd kan worden. De<br />

opbouw van de opdracht is vergelijkbaar met B, maar inhoudelijk<br />

is deze wat lastiger. Ook hier kunt u vastlopende leerlingen<br />

helpen door hen meer sturing en voorbeelden te geven uit de<br />

begeleidingsinformatie.<br />

Aan het einde van de les presenteren de leerlingen hun oplossingen<br />

kort aan elkaar. Bij de varianten B en C kunnen leerlingen<br />

ook concreet materiaal maken. Er is in het project niet voldoende<br />

ruimte om het helemaal uit te werken. Hiervoor zou een<br />

derde lesuur kunnen dienen.<br />

Als u het project met een derde uur uitbreidt, dan is er meer<br />

ruimte voor de presentaties. Stimuleer leerlingen dan om met<br />

elkaars onderwerpen mee te denken. Zouden anderen in de klas<br />

ook deze oplossing kiezen Zijn er alternatieven<br />

Eventueel kunt u het eindproduct met een cijfer beoordelen.<br />

Let vooral op een goede en doordachte onderbouwing van de<br />

oplossingen.<br />

Materiaal<br />

Het materiaal bestaat uit:<br />

Voor docenten:<br />

• deze docentenhandleiding met begeleidingsinformatie<br />

(antwoordmodellen en extra informatie bij de stappen van<br />

de eindopdrachten)<br />

• de dvd ‘Warzone Zuid-Afrika, Snapshots van een sluipmoordenaar’<br />

Voor leerlingen:<br />

• een werkblad met verwerkingsopdrachten. Deze dient ook<br />

als kijkwijzer<br />

• drie verschillende bladen met eindopdrachten<br />

• een document met achtergrondinformatie voor de<br />

leerlingen<br />

www.dance4life.nl<br />

blz 03


UITWERKING VAN LES 1<br />

Overzicht<br />

In deze les bekijken leerlingen de dvd ‘Warzone Zuid-Afrika,<br />

Snapshots van een sluipmoordenaar’. Voorafgaand aan de<br />

dvd krijgen zij het werkblad met verwerkingsvragen. Tijdens de<br />

dvd maken leerlingen aantekeningen om de vragen te beantwoorden.<br />

Zij werken deze thuis verder uit.<br />

Aandachtspunten<br />

• De dvd duurt 45 minuten. Een lesuur van 50 minuten is<br />

behoorlijk krap. Het is dus zaak om snel te beginnen.<br />

• Eventueel is het mogelijk om de dvd eerder te stoppen.<br />

Dat geeft wat ruimte om na te praten. Er zijn twee<br />

natuurlijke ‘stopmomenten’ aan het einde (zie lesindeling).<br />

Voorbereiding<br />

• Kopieër de werkbladen met verwerkingsopdrachten voor<br />

alle leerlingen. (Bladzijde 2 van de leerlinghandleiding)<br />

• Zorg voor een ruimte met apparatuur om de dvd af te<br />

spelen. Test alles vooraf.<br />

• Geef in de les voorafgaand aan deze les aan dat<br />

leerlingen gaan werken aan een lesbrief over hiv.<br />

Lesindeling<br />

Tijd bij benadering Voorbereiding Opmerkingen<br />

00:00<br />

Geef een korte inleiding op het project.<br />

Deel vervolgens de verwerkingsvragen<br />

uit. Maak duidelijk dat leerlingen deze<br />

vragen tijdens of na de film in kunnen<br />

vullen. Zij moeten dus aantekeningen<br />

maken.<br />

De dvd is lang voor een lesuur. Het is<br />

belangrijk om snel te starten.<br />

05:00<br />

40:00<br />

45:00<br />

50:00<br />

Start dvd<br />

Na een speeltijd van 35:41 gaat de film<br />

over van de Hawequa jeugdinrichting<br />

naar de wijk Cape Flats. U kunt de film<br />

hier eventueel afbreken om ruimte te<br />

creëren voor een nabespreking. Maar<br />

de beelden uit de wijk geven wel een<br />

verdieping.<br />

Na een speeltijd van 39:05 is er nog een<br />

moment waar u de film zou kunnen<br />

stoppen: de overgang van de wijk naar<br />

het verhaal van Estelle de Bruin. Maar<br />

haar verhaal zorgt wel voor een enigszins<br />

positieve afsluiting.<br />

Einde dvd. Laat leerlingen de<br />

verwerkingsvragen thuis verder<br />

afmaken.<br />

Verwerkingsvraag 3d gaat over de wijk.<br />

Geef het antwoord als u de film hier<br />

afbreekt (‘Jongeren durven niet door<br />

delen van de wijk die van andere<br />

gangs zijn’).<br />

Over dit deel zijn geen opdrachten of<br />

vragen.<br />

www.dance4life.nl<br />

blz 04


UITWERKING VAN LES 2<br />

Overzicht<br />

In de dvd komen verschillende probleemgebieden aan bod.<br />

In les 2 bedenken leerlingen volgens een stappenplan oplossingen.<br />

Er zijn drie verschillende eindopdrachten. Leerlingen werken<br />

in een groep aan één opdracht. Verdeel de opdrachten over<br />

de groepen. Als er meer dan drie groepen zijn, dan hebben<br />

sommige groepen dus dezelfde opdracht.<br />

Voorbereiding<br />

• Zorg voor een groepsopstelling.<br />

• Kopieer de eindopdrachten voor elke groep.<br />

• Kopieer het informatiemateriaal voor elke groep.<br />

• Kopieer eventueel het antwoordmodel bij het werkblad<br />

uit les 1 voor elke leerling.<br />

• Leg papier klaar voor de brainstorm.<br />

Lesindeling<br />

Tijd bij benadering Voorbereiding Opmerkingen<br />

00:00<br />

08:00<br />

Bespreek de antwoorden op de vragen<br />

in het werkblad uit les 1. Hiermee haalt u<br />

tevens de inhoud van de film weer op.<br />

Verdeel de klas in groepen van 3 of 4<br />

leerlingen. Deel de eindopdrachten en<br />

het informatiemateriaal uit.<br />

10:00<br />

35:00<br />

Laat leerlingen de opdracht lezen en<br />

daaraan beginnen. Maak van tevoren<br />

duidelijk dat zij een half uur de tijd<br />

hebben. Laat hen het stappenplan in<br />

de opdracht volgen.<br />

Aandachtspunten bij de begeleiding:<br />

lang in één stap blijven hangen.<br />

ten Gebruik eventueel de extra<br />

voorbeelden in de begeleidingsinformatie<br />

om hen verder te sturen.<br />

fout antwoord. Belangrijk is dat<br />

leerlingen al pratende de kluwen van<br />

samenhangende problemen<br />

enigszins doorzien.<br />

Sluit de opdracht af. Laat van elke groep<br />

een vertegenwoordiger vertellen wat de<br />

groep ontworpen heeft. Dat kan voor de<br />

klas of vanaf de plaats. Laat de<br />

vertegenwoordiger de onderbouwing<br />

geven die in de laatste stap van de<br />

opdracht wordt gevraagd.<br />

De eerste stap bij elk van de drie<br />

opdrachten is het maken van een<br />

associatieschema. Het is belangrijk dat<br />

dit goed gebeurt. Door het kiezen van<br />

de foute thema’s zetten leerlingen<br />

zichzelf op het verkeerde been.<br />

Eventueel kunt u na stap 1 hun werk<br />

controleren. Gebruik daarbij de<br />

informatie in het begeleidingsdocument.<br />

Reken minimaal 5 minuten per groep.<br />

Als er meer dan drie groepen zijn, kort<br />

dan de tijd om aan de opdracht te<br />

werken wat in.<br />

UITWERKING VAN LES 3 (OPTIONEEL)<br />

Overzicht<br />

Als u het project met een derde les uit wilt breiden, dan kan<br />

dat. Gebruik in dat geval alleen de eindopdrachten B en C.<br />

Leerlingen werken hun oplossingen in de derde les verder uit.<br />

De presentaties in de tweede les verschuiven naar het einde<br />

van de derde les. Er is dan meer tijd voor de presentaties. Laat<br />

leerlingen met elkaar meedenken en over hun oplossingen<br />

discussiëren. Zo is er ruimte voor verdieping.<br />

www.dance4life.nl<br />

blz 05


BEGELEIDINGSDOCUMENT<br />

ANTWOORDEN BIJ<br />

VERWERKINGSVRAGEN<br />

1. Ivory Park, Johannesburg<br />

Oma Morwesi leidt in Ivory park een opvanghuis voor<br />

weeskinderen.<br />

a. Wat gebeurt er volgens Morwesi met kinderen die niet<br />

worden opgevangen<br />

• Dat worden straatkinderen. Ze komen misschien in de<br />

kinderprostitutie.<br />

b. Raisebe is de moeder van Mpho. Ze heeft aids. Waar is de<br />

vader<br />

• Hij is weggelopen toen Raisebe 3 maanden zwanger was.<br />

c. Helaas is aids niet het enige probleem van moeders met<br />

hiv in Ivory park. Welke omstandigheden maken het hen<br />

nog moeilijker Noem twee punten. Bijvoorbeeld:<br />

• Armoede. Gebrek aan voedsel en zorg.<br />

• De vader is vaak weggelopen.<br />

• Uitstoting door de familie.<br />

• Het taboe op hiv en aids. Een stigma van vrienden en<br />

familie.<br />

• De last om voor anderen te moeten zorgen.<br />

• Geen toegang tot medicijnen.<br />

2. Hillbrow, Johannesburg<br />

Twilight Children helpt hier straatkinderen die vaak in de<br />

prostitutie werken.<br />

3. Cape Flats, Kaapstad<br />

Gangs overheersen het leven in de gevangenis en in de wijk.<br />

a. De verslaggever interviewt twee gevangenen door het<br />

hek. Buiten de gevangenis zouden deze twee gevangenen<br />

elkaar vermoorden. Welke reden geeft een van hen<br />

• Als jij de ander niet vermoordt, dan vermoordt hij jou.<br />

b. Waarom hebben bendeleiders seks met nieuwe leden en<br />

andere ondergeschikten<br />

• Om hen te onderwerpen. Nieuwe leden bewijzen zo hun<br />

trouw. Seks is een machtsmiddel.<br />

c. De verspreiding van hiv binnen de gevangenis heeft ook<br />

gevolgen buiten de gevangenismuren.<br />

Hoe<br />

• Als mensen uit de gevangenis komen, geven zij het virus<br />

door aan vriendinnen en vrouwen.<br />

d. In het hoofdkwartier van één van de gangs legt een lid uit<br />

waarom hij niet naar school gaat. Waarom gaat hij niet<br />

naar school<br />

• Hij moet dan door het gebied van andere gangs. Zijn<br />

leven loopt dan gevaar.<br />

a. Twilight Children verstrekt gratis condooms. Waarom<br />

gebruiken veel straatkinderen de condooms niet<br />

• Klanten willen dat vaak niet.<br />

b. De geïnterviewde jongere reageert laconiek op de<br />

gevaren van hiv. Waarom<br />

• Hij denkt dat hij al aids heeft.<br />

c. Mpho vertelt over een kennis die ziek is en zich niet wil<br />

laten testen. Waarom wil hij zich niet laten testen<br />

• Volgens haar kun je er toch niets meer aan doen. Wat is<br />

dus het nut<br />

www.dance4life.nl<br />

blz 06


RICHTLIJNEN BIJ OPDRACHT A:<br />

IVORY PARK<br />

Stap 1. Brainstorm<br />

De leerlingen hebben een lijst met thema’s gekregen. Het<br />

stimuleren van testen op soa’s (anders dan aids) is niet echt<br />

relevant in het verhaal van Ivory Park. Alle andere thema’s zijn<br />

wel van toepassing. Dat zijn dus:<br />

• Promotie van condoomgebruik<br />

• Aandacht voor gedragsverandering<br />

• Stimuleren van testen op hiv<br />

• Voorkomen van overdracht van moeder op kind<br />

• Investeren in onderwijs<br />

• Thuiszorg voor mensen met hiv<br />

• Toegang tot behandeling met virusremmende medicijnen<br />

• Zorg voor voldoende en gezonde voeding<br />

• Aandacht voor het terugdringen van stigmatisering en<br />

discriminatie<br />

• Opvang van aidswezen (kinderen die één of beide ouders<br />

hebben verloren aan de gevolgen van aids)<br />

Overige stappen<br />

Leerlingen wegen in deze opdracht de voor- en nadelen van<br />

community based care en van weeshuizen tegen elkaar af.<br />

Uiteraard is er voor de opdracht niet één goed antwoord. Het<br />

gaat om de afweging en onderbouwing. Maar de afweging<br />

is ook gemaakt door STOP AIDS NOW! Zij zijn van mening dat<br />

opvang in de eigen gemeenschap, community based care,<br />

de beste vorm van opvang is voor de aidsweeskinderen. Hieronder<br />

leest u waarom, zodat u eventueel dit standpunt in de<br />

discussie mee kunt nemen.<br />

STOP AIDS NOW! vindt dat er meer focus op community based<br />

care moet komen dan op weeshuizen. Dus geen community<br />

based care omdat weeshuizen vol zitten, maar liever community<br />

based care dan weeshuizen. Het nadeel van weeshuizen is<br />

dat kinderen bijna geen aandacht krijgen en zij hechtingsproblemen<br />

kunnen ontwikkelen.<br />

Daarnaast is het leven in een weeshuis erg anders dan in ‘normale’<br />

gezinnen binnen het dorp. Het zorgt ervoor dat een kind<br />

niet alleen een uitzonderingspositie krijgt maar ook aantal belangrijke<br />

onderdelen in zijn ontwikkeling mist. Wanneer kinderen<br />

opgroeien in een situatie die het meest lijkt op een gezin, binnen<br />

in een gemeenschap, hebben ze de grootste kans op een<br />

normale gezonde ontwikkeling.<br />

Sizanani Village Trust, Zuid-Afrika<br />

In Zuid-Afrika heerst nog een enorm taboe rond hiv en aids.<br />

Gelukkig zijn er initiatieven als het Sizanani Village Trust. Hier<br />

wordt thuiszorg geboden aan mensen met hiv en aids. Zij<br />

krijgen verzorging en voorlichting over voeding, hiv en aids en<br />

hygiëne. Ook heeft Sizanani een klein hospitium waar terminale<br />

patiënten – die niet langer thuis kunnen worden verzorgd - in<br />

alle rust en waardigheid kunnen sterven. Regelmatig lopen de<br />

thuiszorgmedewerkers op tegen de vele wezen die Zuid-Afrika<br />

telt. De aidsepidemie verwoest een hele generatie, waardoor<br />

steeds meer kinderen op hun opa en oma zijn aangewezen.<br />

Als die er nog zijn. In sommige gevallen neemt de oudste broer<br />

of zus de zorg voor de jongere kinderen op zich: een zware<br />

taak. De situatie van de wezen is schrijnend: eerst de traumatische<br />

ervaring van de ziekte en het sterven van beide ouders,<br />

en daarna vaak een moeilijk leven in armoede. De thuishulpen<br />

spelen ook voor de wezen en hun grootouders een belangrijke<br />

rol: ze sporen de kinderen op, geven morele steun en aandacht<br />

en zorgen voor een gratis warme maaltijd per dag. In ruil<br />

daarvoor moeten de kinderen wel elke dag naar school. Het<br />

contact met de kinderen wordt meteen benut om aidsvoorlichting<br />

te geven. De achtergrondinformatie voor de leerling<br />

belicht het voorbeeldproject Sizanani Village Trust. Hier leest u<br />

een uitgebreidere beschrijving.<br />

De informatie is afkomstig van www.stopaidsnow.nl.<br />

www.dance4life.nl<br />

blz 07


FROM FAITH TO ACTION<br />

Aanvullende informatie over community based care<br />

Afkomstig uit onderzoek; “From Faith to Action, strenghtening family and community care and vulnerable<br />

children in Sub-Saharan Africa”. Geschreven door Kerry Olson, Zanele Sibanda Knight, Geoff Foster. Het<br />

gehele onderzoek is de vinden op de website van Firelight Foundation (www.fi relightfoundation.org).<br />

Is Building More Orphanages the Answer<br />

The sheer number of orphaned and vulnerable children is<br />

overwhelming. Many well-meaning donors are funding<br />

orphanages as a solution to the problem. However, orphanages<br />

are expensive and can only reach small numbers of<br />

children. Research by the World Bank in Tanzania, for example,<br />

found the cost of operating orphanages to be six times higher<br />

than the cost of caring for children in the community. Most<br />

importantly, orphanages separate children from family and<br />

community life. They often fail to meet children’s developmental<br />

needs and do not prepare them for adult life in the larger<br />

society. While institutions can serve as a temporary and<br />

last-resort response for children with no other means of support,<br />

they are not a recommended longterm solution. The most<br />

promising solutions must look to more sustainable alternatives<br />

that focus on preventing the conditions that lead to the need<br />

for institutional care. Most donors have a concrete image of<br />

what an orphanage looks like. An orphanage is a physical<br />

place that can be seen, touched, and visited. In contrast, most<br />

donors are not familiar with the programs that help keep<br />

children in families. These preventive programs are harder to<br />

immediately see and describe, but their benefi ts can be far<br />

greater and they are able to reach many more children. Many<br />

African countries and international organizations recognize the<br />

shortcomings of orphanages and discourage their use. They<br />

recognize that children may be placed in orphanages by<br />

family members who want to care for them but lack the means<br />

to do so. Orphanages can become a way to access food,<br />

clothing, and an education, when what is really needed is to<br />

make these necessities available within the community. When<br />

an orphanage is treated as the primary solution, it can weaken<br />

a community’s motivation to address orphan issues and divert<br />

resources away from the family-based solutions that are better<br />

for children. The sheer number of orphaned and vulnerable<br />

children is overwhelming. Many well-meaning donors are<br />

funding orphanages as a solution to the problem. However,<br />

orphanages are expensive and can only reach small numbers<br />

of children. Research by the World Bank in Tanzania, for<br />

example, found the cost of operating orphanages to be six<br />

times higher than the cost of caring for children in the community.<br />

Most importantly, orphanages separate children from<br />

family and community life. They often fail to meet children’s<br />

developmental needs and do not prepare them for adult life in<br />

the larger society. While institutions can serve as a temporary<br />

and last-resort response for children with no other means of<br />

support, they are not a recommended long-term solution. The<br />

most promising solutions must look to more sustainable alternatives<br />

that focus on preventing the conditions that lead to the<br />

need for institutional care. Most donors have a concrete image<br />

of what an orphanage looks like. An orphanage is a physical<br />

place that can be seen, touched, and visited. In contrast, most<br />

donors are not familiar with the programs that help keep<br />

children in families. These preventive programs are harder to<br />

immediately see and describe, but their benefi ts can be far<br />

greater and they are able to reach many more children. Many<br />

African countries and international organizations recognize the<br />

shortcomings of orphanages and discourage their use. They<br />

recognize that children may be placed in orphanages by<br />

family members who want to care for them but lack the means<br />

to do so. Orphanages can become a way to access food,<br />

clothing, and an education, when what is really needed is to<br />

make these necessities available within the community. When<br />

an orphanage is treated as the primary solution, it can weaken<br />

a community’s motivation to address orphan issues and divert<br />

resources away from the family-based solutions that are better<br />

for children.<br />

Children Grow Best in Families<br />

Children who are cared for by families within communities are<br />

more likely to thrive than those in orphanages. Children<br />

growing up in families generally receive the kind of love,<br />

attention, and care essential to their wellbeing. The daily life<br />

and close relationships within a family lay the foundation for a<br />

child’s social and emotional development, self-image, and<br />

sense of belonging. As children interact with members of their<br />

households and the wider community, they absorb the<br />

patterns and values of their culture and develop the language,<br />

customs, and skills they will need in their adult lives.<br />

Grassroots Responses Strengthen Families and<br />

Communities<br />

The best way to serve vulnerable children is to strengthen the<br />

capacity of families and communities to care for them.<br />

Extended family members and other caregivers in the community<br />

who are willing to take in children often lack the resources<br />

to do so. Many faith-based and other community organizations<br />

address this issue by providing households with support to meet<br />

the material, educational, and emotional needs of children.<br />

These local solutions help ensure that every child has a family,<br />

while also protecting children from mistreatment or abuse.<br />

When the safety net of care is strengthened, fewer children are<br />

neglected, abandoned, or placed within institutional care.<br />

www.dance4life.nl<br />

blz 08


RICHTLIJNEN BIJ OPDRACHT B:<br />

HILLBROW<br />

Stap 1. Brainstorm<br />

De volgende thema’s zijn van toepassing op de problematiek<br />

in Hillbrow:<br />

• Promotie van condoomgebruik<br />

• Aandacht voor gedragsverandering<br />

• Stimuleren van testen op hiv<br />

• Investeren in onderwijs<br />

• Aandacht voor het terugdringen van stigmatisering en<br />

discriminatie<br />

• Thuiszorg voor mensen met hiv<br />

• Toegang tot behandeling met virusremmende medicijnen<br />

• Zorg voor voldoende en gezonde voeding<br />

• Opvang van aidswezen (kinderen die één of beide ouders<br />

hebben verloren aan de gevolgen van aids)<br />

Overige stappen<br />

Bij de overige stappen geeft de handleiding een aantal voorbeelden<br />

om leerlingen op weg te helpen. Hieronder vindt u<br />

per stap extra voorbeelden. Het is hierbij wel belangrijk om te<br />

noemen dat de leerlingen zelf moeten proberen de stappen te<br />

doorlopen, zonder hulp van onderstaand schema. Mochten zij<br />

hier echt niet uitkomen, dan zijn deze voorbeelden te gebruiken.<br />

Stap 2. Kies een doel<br />

• Straatkinderen zich laten aanmelden bij Twilight Children<br />

• Voorlichting over hiv en veilige seks/ gebruik van naalden<br />

etc.<br />

• Scholing van de straatkinderen<br />

• Opvangmogelijkheden bieden<br />

• Testmogelijkheden creëren<br />

• Zorgen voor een aanbod van aidsremmers<br />

• Zorgen voor mogelijkheid van spuitomruil<br />

• Werkmogelijkheden opzetten; sollicitatieondersteuning/<br />

cv’s helpen schrijven<br />

• Opnieuw contact laten leggen met familie: familybonding<br />

Stap 5. Argumenten<br />

Uiteraard bedenken leerlingen deze vooral zelf. Enkele voorbeelden:<br />

• Uitweg van het leven op straat<br />

• Kans op een beter leven<br />

• Kans op een toekomst<br />

• Kans op onderwijs<br />

• Kans op gezondheid<br />

• Weg van ellende<br />

Stap 6. Vorm<br />

• Cursus: Kom op voor je eigen rechten; Doorbreken van<br />

groepsdruk, man/vrouw verschillen en rechten van de<br />

vrouw aangeven.<br />

• Cursus: Informeren over aids en veilig vrijen/ schone<br />

naalden<br />

• Informatiefolder maken<br />

• Project opzetten waarbij hulpverleners helpen cv’s en<br />

sollicitatiebrieven te schrijven + contacten leggen met<br />

bedrijven<br />

• Discussie<br />

• Drama-activiteiten; een sketch met een open eind<br />

bedenken, vervolgens laten spelen door de straatkinderen<br />

• Theater maken en vertonen aan de straatkinderen<br />

• De straatkinderen die al enige tijd in het project zitten,<br />

mentor laten worden (ook wel peer educators genoemd)<br />

en hen als straatwerkers de andere kinderen overtuigen<br />

zich aan te melden bij Twilight Children.<br />

Stap 3. Kies een doelgroep<br />

• Hulpverleners bij Twilight Children<br />

• Familieleden<br />

• Politie/overheid<br />

• Ziekenhuizen<br />

• Scholen<br />

• Bedrijven – wellicht voor het helpen met zoeken naar werk<br />

• Straathoekwerkers<br />

Stap 4. Call to action<br />

• “Laat je niet misbruiken”<br />

• “Zorg voor jezelf, zorg voor hulp”<br />

• “Laat je testen”<br />

• “Gebruik condooms”<br />

• “Zoek je familie”<br />

• “Zoek naar werk”<br />

• “Durf te praten, spread the word over veilig vrijen”<br />

www.dance4life.nl<br />

blz 09


RICHTLIJNEN BIJ OPDRACHT C:<br />

CAPE FLATS<br />

Stap 1. Brainstorm<br />

De volgende thema’s zijn van toepassing op de problematiek<br />

in de Cape Flats:<br />

• Promotie van condoomgebruik<br />

• Aandacht voor gedragsverandering<br />

• Stimuleren van testen op hiv<br />

• Investeren in onderwijs<br />

• Aandacht voor het terugdringen van stigmatisering en<br />

discriminatie<br />

• Toegang tot behandeling met virusremmende medicijnen<br />

• Zorg voor voldoende en gezonde voeding<br />

• Opvang van aidswezen (kinderen die één of beide ouders<br />

hebben verloren aan de gevolgen van aids)<br />

Overige stappen<br />

Bij de overige stappen geeft de handleiding een aantal voorbeelden<br />

om leerlingen op weg te helpen. Hieronder vindt u<br />

per stap extra voorbeelden. Ook hier geldt: Laat de leerlingen<br />

eerst zelf proberen om de stappen te doorlopen, zonder hulp<br />

van onderstaand schema. Mochten zij hier echt niet uitkomen,<br />

dan zijn deze voorbeelden te gebruiken.<br />

Stap 2. Kies een doel<br />

• Meer toezicht<br />

• Voorlichting over hiv in gevangenissen aan de gevangenen<br />

• Kleinere cellen<br />

• Doorbreken van het machtsvertoon door sodomie<br />

• Hiv testen bij vrijlating<br />

• Doorbreken van regel: geen aidsremmers bij gevangenen<br />

• Informeren over hiv en aids<br />

• Informeren over de gevaren in de gevangenis betreffende<br />

hiv en aids<br />

• Zorgen voor condooms<br />

• Strenger optreden van de bewaking<br />

• Gangsters apart zetten<br />

• “Zorg voor beter toezicht in gevangenissen”<br />

• “Geef aidsremmers aan gevangenen”<br />

• “Zorg voor een hiv test bij vrijgelaten gevangenen”<br />

• “Geef voorlichting aan de vrouwen”<br />

• “Durf te praten, spread the word over veilig vrijen”<br />

• “Gebruik schone naalden”<br />

• “Zorg voor spuitomruil”<br />

Stap 5. Argumenten<br />

Uiteraard bedenken leerlingen deze vooral zelf. Enkele voorbeelden:<br />

• Jongeren krijgen een doodsvonnis als ze naar de<br />

gevangenis gaan.<br />

• Gevangenissen zijn een broeinest voor hiv<br />

• Doordat de kans op hiv zo groot is in gevangenissen heeft<br />

de epidemie zo hard kunnen groeien.<br />

• Het is een verantwoordelijkheid van de directie en de<br />

overheid om hier iets tegen te doen.<br />

Stap 6. Vorm<br />

• Workshop: Kom op voor je eigen rechten; doorbreken<br />

groepsdruk<br />

• Workshop: Informeren over aids en veilig vrijen/ schone<br />

naalden<br />

• Informatiefolder maken<br />

• Discussie<br />

• Drama-activiteiten; een sketch met een open eind<br />

bedenken, vervolgens laten spelen door de straatkinderen<br />

• Theater maken<br />

• Een brief aan de directie en de overheid<br />

• Demonstreren bij de gevangenissen en bij de overheid<br />

• Een handtekeningenactie<br />

Stap 3. Kies een doelgroep<br />

• De leiders van de gangs<br />

• De gevangenisdirectie<br />

• Nieuwe gevangenen<br />

• De bewakers<br />

• Politie/overheid<br />

• Ziekenhuizen<br />

• De familie/vriendin van de gevangene<br />

• Hulpverleners gekoppeld aan de gevangenis<br />

Stap 4. Call to action<br />

• “Laat je niet misbruiken”<br />

• “Laat je testen”<br />

• “Gebruik condooms”<br />

• “Besmet je kinderen en vrouw niet met jouw<br />

doodstraf”<br />

• “Zorg voor kleinere cellen”<br />

www.dance4life.nl<br />

blz 10


COLOFON:<br />

De lesbrief is een uitgave van dance4life Nederland.<br />

Samenstelling:<br />

Mark van Heck (Uitleg en Tekst)<br />

Vormgeving:<br />

Danielle Kool (Cabbage)<br />

“AIDS, een sluipmoordenaar” is ontwikkeld door Uitleg en Tekst, Nijmegen.<br />

© dance4life Nederland<br />

Voor het overnemen van passages of illustraties uit deze lesbrief is vooraf schriftelijke toestemming van dance4life nodig.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!